[Κεντρική σελίδα] > [Επιμέρους θέματα ευαισθητοποίησης] > [Προσεγγίσεις στο πρόβλημα του ρατσισμού] > [Eισαγωγή στο θέμα του ρατσισμού]

(Εισαγωγή στο θέμα του ρατσισμού)

Το φαινόμενο του ρατσισμού παρουσιάζεται στην καθημερινή μας ζωή με ποικίλες μορφές. Οι άνθρωποι συχνά θέλουν να αισθάνονται διαφορετικοί. Και το χειρότερο, σημαντικά ανώτεροι από τους άλλους. Έτσι προσπαθούν να βρουν τρόπο να εκδηλώσουν μια μορφή ανωτερότητας, πράγμα που θα οδηγήσει τους άλλους στην κατωτερότητα. Αυτή η ενδόμυχη μανία του ανθρώπου να φανεί, να ξεχωρίσει από κάποιους άλλους, να . . γίνει το περίοπτο κέντρο, το άξιο προσοχής, αποτελεί και την κύρια αιτία που οδηγεί στα φαινόμενα των διακρίσεων. Λέγοντας ρατσισμό εννοούμε κάθε μορφή διάκρισης και διαχωρισμού των

ανθρώπων με βάση το φύλο, το χρώμα ή την καταγωγή. Είναι η θεωρία που δέχεται και υποστηρίζει την κοινωνική ανισότητα με βάση τις φυλετικές διακρίσεις.

Αξιοσημείωτες μορφές του ρατσισμού είναι ο φυλετικός, που στηρίζεται στη διαφορά του χρώματος μεταξύ των φυλών, o κοινωνικός με βάση τη θρησκεία, την οικονομική κατάσταση, την καταγωγή, το φύλο και την πολιτική τοποθέτηση και τέλος o εθνικισμός.

Το φαινόμενο του ρατσισμού έχει απασχολήσει κοινωνιολόγους και ψυχολόγους και τα πορίσματα των ερευνών αποδεικνύουν ότι κυρίαρχη αιτία δημιουργίας του είναι οι προκαταλήψεις. Οι άνθρωποι πολλές φορές σχηματίζουν απόψεις απέναντι σε ορισμένα πρόσωπα χωρίς να βασίζονται σε κριτtκά ελεγμένη εμπειρία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η υποτίμηση των χειρωνακτικών εργασιών.

Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι ο φασισμός καλλιεργεί ρατσιστικές τάσεις. Ο φανατικός άνθρωπος παραμένοντας προσκολλημένος στη δική του μόνο άποψη, που πολλές φορές είναι λανθασμένη, δεν έχει σφαιρική άποψη και έτσι απορρίπτει άκριτα τις θέσεις των άλλων.

Ο ρατσισμός είτε φυλετικός είτε κοινωνικός ανέκαθεν χρησίμευε ως άλλοθι για την οικονομική εκμετάλλευση διάφορων κοινωνικών ομάδων. Οι ομάδες αυτές προέρχονται από τριτοκοσμικές χώρες, όπου οι ανάγκες είναι μεγάλες και οι οικονομικά ισχυρές χώρες τις εκμεταλλεύονται. Μ’ αυτό τον τρόπο τα άτομα που ανήκουν σε ανίσχυρες χώρες προσφέρουν την εργασία τους έναντι ευτελών χρηματικών ποσών κάτω από αντίξοες συνθήκες συνεχούς ωραρίου, χωρίς να τους παρέχεται η δυνατότητα μόρφωσης.

Είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση ότι υπέρτατη αξία στη σύγχρονη κοινωνία, καθώς και προσδοκία των ανθρώπων είναι η μεγαλύτερη δυνατή χρηματική απολαβή. αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη διάκριση των ανθρώπων σε φτωχούς και πλούσιους. Οι φτωχοί γίνονται θύματα της πλεονεξίας των εύπορων τάξεων, αντικείμενα εκμετάλλευσης και υποβαθμίζονται κοινωνικά.

Μια εξίσου σημαντική αιτία είναι οι επεκτατικές βλέψεις που έχουν ορισμένοι λαοί. Για παράδειγμα η ναζιστική Θεωρία κήρυττε ότι η Αρεία φυλή είναι ανώτερη από τους υπόλοιπους λαούς. Εκφραστής αυτής της θεωρίας υπήρξε ο Αδόλφος Χίτλερ, ο οποίος παρέσυρε στο ναζισμό έναν ολόκληρο λαό και οδήγησε σε αφανισμό εκατομμύρια Εβραίους.

Έπειτα, παρατηρείται έντονα το γεγονός ότι ο “ξένος” προκαλεί μια ασυνείδητη απώθηση. Ο φόβος μας αυτός απέναντι σε καθετί το διαφορετικό, μας ωθεί στο να προσπαθούμε να το αποβάλουμε, να το απομονώσουμε και ασυνείδητα να το μετατρέψουμε σε εχθρό. Επίσης δε θα έπρεπε να παραλείψουμε να πούμε ότι συχνά φθονούμε άλλα άτομα ή σύνολα με αυξημένες ικανότητες και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο υποτιμούμε ή μειώνουμε τη δράση και το ρόλο τους προκειμένου να προβληθούμε οι ίδιοι σαν ανώτεροι. Εγωισμοί, πάθη, ανασφάλειες, συμπλέγματα ανωτερότητας ή κατωτερότητας, ατομικισμός, μας οδηγούν συχνά στο ρατσισμό.

Λόγος όμως πρέπει να γίνει και για το σύμπλεγμα ανωτερότητας και προσωπικής υπεροχής. Αν αποφασίσουμε πως ορισμένα άτομα ή ορισμένες ομάδες ανθρώπων είναι “κατώτερες ποιοτικά” από εμάς, μπορούμε να επωφεληθούμε απ’ αυτήν την κατάσταση, για να υποχρεώσουμε τις ομάδες αυτές να κάνουν πράξεις δουλικές που μας ωφελούν και που ανταποκρίνονται, δίκαια, στο “κατώτερο” επίπεδο της κατηγορίας αυτής των ατόμων. Για παράδειγμα παλαιότερα στις αποικίες ή ακόμα και στο Νότο των Η. Π. Α o ρατσισμός κατά των μαύρων ήταν βαθύτερος και επιθετικότερος από τους “μικρούς λευκούς”, δηλαδή από τους φτωχούς και δυστυχισμένους λευκούς, παρά από τους αναπτυγμένους και υψηλές θέσεις κατέχοντες λευκούς.

Εξίσου ένας σημαντικός λόγος που ευνοεί το ρατσισμό είναι ότι στη σύγχρονη κοινωνία παρουσιάζονται σε πολύ έντονο βαθμό στοιχεία βίας και εγκληματικότητας και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την περιθωριοποίηση των ατόμων.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα Μ. Μ. Ε που τον τελευταίο καιρό έχουν επηρεάσει υπερβολικά τον τρόπο και τη στάση ζωής μας, με τις εκπομπές που προβάλλουν δημιουργούν την εντύπωση στους τηλεθεατές, ειδικά σ’ αυτούς που δεν έχουν ανεπτυγμένη κριτική ικανότητα, ότι κάποια άτομα είναι κατώτερα και αυτό μπορεί να υποδαυλίσει τα εχθρικά ένστικτά μας και να μας κάνει να αντιμετωπίζουμε με αδιαφορία ή ακόμα και απέχθεια τα άτομα αυτά..

Δεν Θα έπρεπε να παραλειφθεί ότι υπεύθυνοι για την έξαρση του ; φαινομένου είναι οι φορείς κοινωνικοποίησης και ιδιαίτερα το σχολείο, που προσφέρει τυποποιημένη παιδεία και με αυτό τον τρόπο δημιουργεί ανθρώπους με μονοδιάστατη σκέψη και λανθασμένη κρίση.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι για το ρατσισμό. Χρέος λοιπόν όλων των λαών και ιδιαίτερα των ηγετών είναι να συνεργαστούν και να περάσουν αντιρατσιστικά μηνύματα μέσα από τα σχολικά προγράμματα για να επιτευχθεί ένας αλληλοσεβασμός ανάμεσα στα έθνη , από τον οποίο Θα επηρεάζονται ευεργετικά οι σχέσεις τους και θα επιλύονται ειρηνικά οι διαφορές τους.

ΡΟΥΛΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΙΔΕΡΗ
ΣΤΕΛΛΑ ΣΚΟΥΡΤΗ

[Κεντρική σελίδα] > [Επιμέρους θέματα ευαισθητοποίησης] > [Προσεγγίσεις στο πρόβλημα του ρατσισμού] > [Eισαγωγή στο θέμα του ρατσισμού]