Κόνωνας Θ. Κ.1, Καραντζίκος Γ.2, Ρέμπελος Γ.3 , Κατεργιαννάκης Β.2
Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής1, Α’ Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών2, Χειρουργικό Τμήμα ΕΣΥ3, “Ιπποκράτειο” Περιφερειακό Νοσοκομείο Αθηνών
ΣΚΟΠΟΣ: Η δημιουργίας κατάκλισης κατά την διάρκεια μεγάλης χειρουργικής επέμβασης αποτελεί ανεπιθύμητο συμβάν, που οι επιπτώσεις τους συχνά υποβαθμίζονται. Βρέθηκε ότι 8.5% των ασθενών που υπόκεινται σε χειρουργική επέμβαση διάρκειας μεγαλύτερης των 3 ωρών αναπτύσσουν κατακλίσεις, ενώ σε αγγειοχειρουργικές επεμβάσεις η συχνότητα τους ανέρχεται σε 25%. Για την ανάπτυξη των κατακλίσεων ενοχοποιείται κατά κύριο λόγο η παρατεταμένη επί του σώματος άσκηση πίεσης στο χειρουργικό τραπέζι, ενώ συνυπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες όπως: υποθερμία, εξωσωματική κυκλοφορία, πτώση της ΑΠ, ολιγαιμία, σακχαρώδης διαβήτης, υποθρεψία, κακοήθεια.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ: Το τελευταίο εξάμηνο του 2004, αντιμετωπίσαμε στο “Ιπποκράτειο” Αθηνών επτά ασθενείς, που ανέπτυξαν κατακλίσεις κατά την διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων διάρκειας άνω των 3 ωρών. Τρεις είχαν υποβληθεί σε στεφανιαία παρακαμπτήριο επέμβαση, τρεις σε μείζονα ουρολογική επέμβαση κυστεκτομής και μία σε εντερεκτομή λόγω θρόμβωσης της μεσεντερίου. Έξι ήταν άνδρες και μία γυναίκα, μέσης ηλικίας 65.14±11.18 χρόνια. Πέντε ασθενείς έπασχαν από σακχαρώδη διαβήτη. Όλες οι κατακλίσεις ήταν σταδίου ΙΙΙ και IV με εντόπιση σε έξι περιπτώσεις την ιεροκοκκυγική περιοχή και μία την γαστροκνημία και πτέρνα Οι κατακλίσεις αντιμετωπίσθηκαν με χειρουργικούς καθαρισμούς, αντιβίοση και κλειστή επίδεση με υδροτριχοειδικά ή αφρώδη επιθέματα.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Σε πέντε περιπτώσεις, η κατάκλιση επουλώθηκε μετά από χρονικό διάστημα που κυμαινόταν από 33 μέχρι και 55 ημέρες. Μια ασθενής απεβίωσε από αιτία άσχετη προς την κατάκλιση της και σε ένα άλλο ασθενή με ανύπαρκτη αιματική ροή και οστεομυελίτιδα συνεστήθη ακρωτηριασμός κνήμης, που αυτός αρνήθηκε.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι ασθενείς που υπόκεινται σε χειρουργική επέμβαση μεγάλης διάρκειας, θεωρούνται αναπόφευκτα και ως ασθενείς υψηλού κινδύνου ανάπτυξης κατακλίσεων. Η πρόληψη με την χρησιμοποίηση μαλακών στρωμάτων στο χειρουργικό τραπέζι και η αντιμετώπιση των προδιαθεσικών παραγόντων, αποτελούν ενδεδειγμένες ενέργειες για μείωση της νοσηρότητας από τις διεγχειρητικές κατακλίσεις.