Sau s¿ kin quái qù
Çó, Bá hƠi tôi:
- B¶ mày muÓn Çæng bài lên báo tÜ©ng l¡m hä?
- ¯! - Tôi lim môi, khë Çáp.
Bá gÆt gù:
- Tao së ch̀ cho mày m¶t cách. Cách này khƠi cÀn phäi yêu, khƠi cÀn phäi
nghï t§i con H̉ng "chà-và" chi cho mt.
- DÍ không? - Tôi thĂp thƠm.
- DÍ ®t.
Tôi sáng m¡t lên:
- VÆy mày ch̀ tao Çi!
Bá h¡ng ging:
- Mày ÇØng thèm làm thÖ n»a!
Tôi gøc g¥c ÇÀu ra vÈ hiu bit:
- Tao hiu r̉i! Ư mày muÓn nói tao có khiu vit væn hÖn làm thÖ
chÙ ǵ?
Bá nhún vai:
- Không phäi. Cä vit væn lÅn làm thÖ, mày Çu ch£ng có næng
khiu ǵ sĂt.
Tuyên bÓ th£ng thØng cûa Bá khin tôi bàng hoàng. Tôi cay Ç¡ng hƠi låi:
- Sao tao nh§ hôm trܧc có lÀn mày bäo tao có... næng khiu væn ngh
kia mà?
Bá cÜ©i:
- Hôm trܧc tao nói là nói chuyn khác. Ư tao muÓn bäo là mày vë ÇËp.
Chuyn Çó ch£ng æn nhÆp ǵ Çn væn thÖ.
Hóa ra là vÆy. Hôm trܧc Bá không nói rơ làm tôi cÙ tܪng bª. Tôi thĂt
vng thª dài:
- Làm thÖ tao không có sÙc, vit væn tao ch£ng có tài, vÆy sao mày bäo
mày ch̀ tao cách Çæng bài lên báo?
Bá nói, ging thän nhiên:
- Th́ Çâu cÙ phäi là thÖ v§i væn! Mày vit th loåi khác!
Tôi ch§p m¡t:
- Th loåi ǵ?
- Mày vit chuyn... vui cÜ©i!
Tܪng Bá bày vë sao, nó khuyên tôi vit chuyn vui cÜ©i làm tôi
cÜ©i ht muÓn n°i. Tôi nhæn nhó:
- Tao muÓn trª thành nhà væn, nhà thÖ kia! Vit chuyn cÜ©i th́ Çâu
có thành "nhà" ǵ?
Bá cÜ©i khÄy:
- Mày ngÓc quá! Sao låi không thành "nhà" ǵ? Vit ÇÜ®c
chuyn vui cÜ©i xÜa nay ch̀ có nh»ng... nhà tâm l. Không rành tâm
l sao chc cho thiên hå cÜ©i ÇÜ®c! - R̉i Bá lên ging trÎnh
trng - Tao nói cho mày bit, làm nhà tâm l oai hÖn nhà væn nhà
thÖ nhiu. Væn thÖ ch̀ n¢m trong lănh v¿c væn hc, c̣n tâm l
låi thu¶c v phåm trù... trit hc. Mày së trª thành trit
gia. Nhà thÖ NguyÍn Væn Ng» ch̀ Çáng hc tṛ mày!
Bá bÖm "chuyn vui cÜ©i" lên tÆn mây xanh. ViÍn änh nó vë ra
khin tôi ngÄn ngÖ. NhÜng tôi vÅn e dè:
- Tao s® th¢ng Ng» së không Çæng.
Bá hØ mÛi:
- Sao låi không Çæng? Mày vit cho tu vào, nó së Çæng!
- NhÜng tao låi không có máu tu! - Tôi Ăp úng, ging kh° sª - Phäi
chi tao có ÇÜ®c m¶t phÀn mÜ©i cái tài tiu lâm cûa mày!
ThĂy tôi chÜa Çánh Çă hàng, năy gi© ch̀ thª ra r¥t m¶t ging ̀u x́u,
Bá nhË nhàng Ƕng viên:
- Mày ÇØng lo! Tao së vit thº m¶t vài mÄu chuyn cho mày xem! Th¢ng
Ng» v§ ÇÜ®c h£n là mê tít. Nó së Ç̣i Çæng lên báo ngay. Lúc Çó, mày
nên Çc kÏ nh»ng mÄu chuyn cûa tao Ç... hc tÆp. Nu
chÎu hc tÆp nghiêm túc, trܧc sau ǵ mày cÛng së vit ÇÜ®c nh»ng
mÄu chuyn thú vÎ không kém ǵ chuyn Ba Giai Tú XuĂt.
Ging Bá ngt nhÜ ÇÜ©ng phèn. Nó quäng cáo m¶t h̉i, tôi bùi tai
ngay. Tôi không thèm trª thành NguyÍn Tuân, NguyÍn Bính n»a. Làm nhà væn nhà
thÖ chi cho c¿c thân. Trª thành nhà tâm l coi b¶ dÍ æn hÖn và theo nhÜ
l©i Bá nói th́ c̣n lØng lÅy hÖn nhiu. Låi khƠi phäi yêu ic lôi
thôi, ch£ng ÇÜ®c tích s¿ ǵ, c̣n thêm c§ cho bån bè chc ghËo.
NhÜng tôi chÜa trª thành nhà tâm l ngay ÇÜ®c. Tôi phäi Ç®i Bá
"sän xuĂt" vài mÄu chuyn vui cÜ©i cho tôi nghiên cÙu hc
tÆp.
Bá Çúng là m¶t con ngÜ©i nhanh nhÄu. Nó ch£ng b¡t tôi phäi Ç®i lâu. M§i
nói chuyn v§i nhau hôm trܧc, hôm sau Bá Çă ch́a cho tôi xem ba mÄu
chuyn nóng h°i vØa th°i vØa... Çc.
Tôi nh́n Bá, thán phøc:
- Mày vit h̉i nào lË vÆy?
Bá vung tay:
- Vit h̉i sáng, ª ngay trong l§p. Tính tao vÆy, tao ghét s¿ chÆm chåp,
làm ǵ là làm ngay!
R̉i Bá nh́n mĂy t giĂy tôi Çang cÀm trên tay, nôn nóng giøc:
- Mày Çc Çi!
Tôi mª to m¡t, chæm chú Çc.
Tôi Çc kÏ tØng ch» và trong khi Çc tôi nhíu mày cÓ t́m xem cái
tính duyên dáng nó n¢m ª Çâu. NhÜng h́nh nhÜ th¢ng Bá nó giĂu cái duyên
cûa nó kÏ quá nên tôi t́m hoài không thĂy. Tôi Çc t§i Çc lui hai
ba lÀn nhÜ muÓn b§i tung tØng con ch» lên khƠi m¥t giĂy, trán nhæn låi nhÜ
ôn già bäy mÜÖi, nhÜng tôi vÅn ch£ng thĂy nh»ng chuyn vui cÜ©i cûa
th¢ng Bá nó "vui cÜ©i" ª ch nào.
ThĂy tôi nghiên cÙu sáng tác cûa nó cä bu°i mà mép ch£ng nhúc nhích tí ti,
Bá sÓt ru¶t hƠi ḍ:
- Mày thĂy sao? Hay ÇĂy chÙ?
Bá không hƠi, tôi Çă thĂy lúng túng khi phäi ÇÜa ra l©i nhÆn xét. Nó
"gài" câu hƠi kiu Çó, tôi càng thĂy khó trä l©i. NgÆp ngØng
m¶t lát, tôi lÜ«ng l¿ Çáp:
- ¯, th́ hay... nhÜng sao tao thĂy nó không ÇÜ®c tÙc cÜ©i cho l¡m!
Nºa câu sau, tôi nói b¢ng ging røt rè và tôi hy vng cái âm lÜ®ng
vi vu nhƠ xíu cûa tôi së không làm t°n thÜÖng Çn ḷng t¿ ái cûa Bá.
NhÜng tôi nhÀm. Tôi vØa nói dÙt l©i, Bá v¶i vàng giÆt ph¡t nh»ng t© giĂy
tôi Çang cÀm trên tay, khinh kh̀nh nói:
- Chuyn hay vÆy mà mày chê! Mày không thĂy tÙc cÜ©i, chính tåi mày
không có máu tu ÇĂy thôi! Chuyn khôi hài vit ra là Ç cho
nh»ng ngÜ©i có óc khôi hài Çc. Mày khù kh©, Çc hoài cÛng vÆy
thôi.
Tôi Çâu có muÓn phê b́nh sáng tác cûa Bá làm chi. Tåi nó hƠi
kin tôi, tôi thÆt thà nghï sao nói vÆy, không ng© nó n°i dóa lên nó
chê tôi khù kh©. NhÜng tôi không giÆn Bá. Nó là th¢ng bån thân cûa tôi.
HÖn n»a tôi c̣n phäi theo nó "hc Çåo" Ç mai mÓt trª
thành... trit gia. Nghï vÆy, tôi bèn cÜ©i cÀu ḥa:
- Mày hƠi th́ tao nói nhÜng... ch¡c ǵ tao Çă nói Çúng. Tao Çă nói v§i
mày ngay tØ ÇÀu là tao không có máu tu kia mà!
ThĂy tôi xuÓng nܧc, Bá hÖi nguôi nguôi. NhÜng nó vÅn chÜa "ngu¶i"
h£n. Nó nheo m¡t nh́n tôi, gÀm gØ:
- R̉i mày coi! Tao ÇÜa mĂy bài này cho th¢ng Ng», nó së khen rÓi rít và lÆp
tÙc Çæng ngay lên báo. Tao nói ÇÓ có sai!
Ḍm m¥t Bá vÅn c̣n s¡c giÆn, tôi bèn t́m cách lĂy ḷng nó. Tôi ngt
ngào nói:
- Trܧc khi gºi bài cho th¢ng Ng», mày ÇÜa tao vë "minh ha" cho!
Trܧc Ç nghÎ béo bª cûa tôi, Bá chÎu lin. Nó hí hºng gÆt ÇÀu:
- Chà, hay ÇĂy! Mày có "hoa tay" mà tao quên khuĂy Çi mĂt.
VØa nói, Bá vØa vui vÈ ÇÜa mĂy t© giĂy låi cho tôi. Nh́n vÈ m¥t hào hÙng
cûa nó, tôi nghi r¢ng nó Çă quên m§i vØa r̉i Çây cÛng chính nó giÆt
phæng nh»ng t© giĂy Çó ra khƠi tay tôi.
Tôi thÙc nguyên m¶t bu°i trÜa Ç minh ha nh»ng mÄu chuyn cûa
Bá. Theo s¿ thܪng thÙc "khù kh©" cûa tôi th́ chuyn cûa Bá
nhåt nhÜ nܧc Óc, Çc lên muÓn khóc hÖn là muÓn cÜ©i, do Çó khi minh
ha, tôi cÓ sºa ch»a låi Çiu Çó b¢ng cách vë nh»ng Ƕng tác cûa
nhân vÆt sao cho thÆt là dí dƠm, hÍ nh́n vào là bÆt cÜ©i ngay.
Khi tôi ÇÜa nh»ng bÙc tranh cho Bá, nó vØa lic qua Çă gÆt gù khen lĂy
khen Ç:
- Chà chà, mày vë "chin" thÆt! Tao thĂy mày nên theo ngh
h¶i ha hÖn là ngh... tâm l.
Cái th¢ng! Nó thay Ç°i kin cÙ nhÜ chong chóng! M§i hôm qua nó
khuyên tôi nên phĂn ÇĂu làm trit gia, bây gi© nó låi bäo tôi nên trª
thành ha sï. Hai ngày hai l©i khuyên, tôi ch£ng bit nên nghe theo l©i
khuyên nào. NhÜng tôi ch£ng thèm cà khÎa v§i Bá. HÍ nó khen tôi vë ÇËp là
tôi khoái r̉i. Tôi h§n hª hƠi låi:
- Mày thĂy tao vë ÇËp thÆt hä?
- ThÆt chÙ! Tao xåo mày làm chi! - R̉i chØng nhÜ thĂy khen tôi nhÜ vÆy có
phÀn hÖi quá Çáng, Bá khÎt mÛi nói thêm - NhÜng dï nhiên nu không có
nh»ng mÄu chuyn cûa tao th́ mày không tài nào vë ÇËp ÇÜ®c. Chuyn
hay m§i g®i ÇÜ®c hay. G¥p chuyn dª, mày vë xĂu ho¡c lin!
Bá b¡t ÇÀu bÓc phét. Nó thØa dÎp khen tôi Ç tranh thû t¿ khen nó. Tôi
không nói ǵ, ch̀ cÜ©i cÜ©i. CÛng nhÜ Ng», Bá là "sÜ phø" tôi.
SÜ phø ba hoa, Ç tº ch̀ bit vnh tai nghe, Çâu dám hó hé.
Ngay trong chiu hôm Çó, Bá gºi nh»ng mÄu chuyn vui cÜ©i cûa nó cho
Ng», có kèm theo nh»ng bÙc tranh minh ha cûa tôi.
Bá có vÈ tin tܪng vào khä næng chc cÜ©i cûa ḿnh. Nó v vai tôi,
cܩi hnh hch:
- Chuyn cûa tao Çæng lên, cä l§p së cÜ©i læn ḅ càng! Em H̉ng
"chà-và" cûa mày së khoe Çû ba mÜÖi hai cái ræng tr¡ng ªn!
Tôi cau m¥t c¿ n¿:
- Em H̉ng, em H̉ng hoài! DËp mày Çi!
NhÜng tôi chÜa kÎp "dËp" Bá th́ Ng» Çă "dËp" nó trܧc.
T© báo tÜ©ng tháng Çó không Çæng lĂy m¶t mÄu chuyn cûa Bá. Khi t©
báo vØa treo lên, Bá hào hÙng kéo tôi låi xem. NhÜng sau khi xem t§i xem lui,
Çc xuôi Çc ngÜ®c m¶t h̉i, không thĂy bài cûa ḿnh Çâu, Bá
ÇÙng cht trân.
góc vui cÜ©i quen thu¶c, ch̀ có nh»ng bÙc tranh cûa tôi n¢m chÍm
ch. Tranh cûa tôi là tranh "æn theo". Tôi vë tranh là Ç minh
ha cho nh»ng sáng tác cûa Bá. VÆy mà chúng låi ÇÜ®c chn Çæng.
Trong khi nh»ng sáng tác thÙ thit kia bÎ loåi th£ng cánh. ñiu Çó
càng khin Bá cáu tit. Nó nghin ræng:
- Rơ ràng th¢ng Ng» chÖi tao! Hôm trܧc trong b»a æn, tao våch trÀn âm mÜu
cûa nó, nó Ç bøng, nay nó trä thù.
Tôi ÇÙng bên cånh Bá, bøng sܧng rÖn khi thĂy tranh cûa ḿnh ÇÜ®c Çæng.
NhÜng tôi không dám Ç l¶ nim hân hoan ra ngoài m¥t. SÜ phø Çang
bủn, Ç tº Çâu dám vui. Tôi vui, Bá phát khùng lên, dám nó Çánh tôi
l¡m. Tôi Çành phäi làm m¥t rÀu rÀu:
- ñ hƠi låi th¢ng Ng» coi! Có th nó Ç låc bài cûa mày ª
Çâu Çó, Çn phút chót kim không ra.
Tôi t́m cách trĂn an Bá. NhÜng nó ch£ng tƠ vÈ ǵ tin tܪng vào lÆp luÆn
cûa tôi. Nó cÀm tay tôi kéo Çi phæng phæng:
- Mày Çi v§i tao! Tao phäi t́m th¢ng Ng» hƠi cho ra lë.
Ng» Çang ng̉i trong quá cà phê trܧc c°ng trÜ©ng. ThĂy Bá hÀm hÀm x¶c
vào, Ng» Çoán ngay ra chuyn ǵ, nhÜng nó vÅn làm m¥t t̀nh:
- ñi uÓng cà phê hä mày?
Bá s¤ng ging:
- Không cà phê cà pháo ǵ ht! Tao Çi t́m mày hƠi t¶i Çây!
Ng» giä b¶ ngÖ ngác:
- T¶i ǵ?
- C̣n t¶i ǵ n»a? - Bá hØ mÛi - Nh»ng mÄu chuyn tao ÇÜa mày, sao mày
không Çæng?
Ng» làm nhÜ s¿c nh§ ra:
- ... à... nh»ng mÄu chuyn vui cÜ©i Çó hä?
Bá nhæn nhó:
- Thôi Çi, ÇØng làm b¶! Th́ chuyn Çó chÙ chuyn ǵ!
Ng» nheo m¡t, gÆt gù:
- Chuyn cûa mày Çc cÛng ÇÜ®c. NhÜng có cái kËt là muÓn thܪng
thÙc cho ht cái hay phäi Çc cùng lúc hai ngÜ©i.
Tôi nÎnh Bá:
- Th¢ng Ng» nói Çúng Çó. ñc cuÓn sách hay, bao gi© cÛng Çc hai
ngÜ©i m§i l thú.
Bá không ng© nghch nhÜ tôi. Nó nh́n Ng», ging cänh giác:
- Mày nói vÆy nghïa là sao?
Ng» r© c¢m, chÆm răi Çáp:
- Nghïa là... Çc chuyn vui cÜ©i cûa mày, muÓn cho cÜ©i phäi có
thêm m¶t ngÜ©i ng̉i bên cånh thc léc. ChÙ Çc m¶t ḿnh, ÇÓ ai
cÜ©i n°i.
ṇ̃n th¢ng Ng» tung ra khin Bá choáng váng. Nó tím m¥t låi:
- ñ̉ Çu! Mày chuyên môn m nhân tài. Tao së nói cô TÀn cách chÙc
chû bút cûa mày.
Ng» cÜ©i h́ h́:
- Mày mà là nhân tài cái kh̀ mÓc! Mày ch̀ có mi tài... khoác lác!
Bá vÓn m̉m mép, nhÜng lÀn này ª th hå phong, nó bit càng Çôi co
càng bĂt l®i. V́ vÆy, Bá Çành hÆm h¿c quay ra sau khi tr®n m¡t Çe da:
- ñ®i ÇĂy! R̉i mày së ch£ng c̣n có dÎp phách lÓi n»a Çâu!
Ng» nhún vai, nói vói theo:
- Mày ÇØng có Çi méc cô TÀn mĂt công. Chính cô TÀn Çă ling bài cûa
mày vô st rác. Cô bäo Çc chuyn vui cÜ©i cûa mày, cô cäm
thĂy "bủn cÜ©i" quá xá quà xa!
Tôi không bit Ng» nói thÆt hay nó phÎa. NhÜng nghe vÆy, Bá Çâm ngán.
Nó bƠ ngay ÇÎnh Çi g¥p cô TÀn. Nó ch̀ Ăm Ùc thÀm. Và tØ Çó v
sau, tôi không thĂy Bá gºi bài Çæng báo n»a. Nó cÛng ch£ng nh¡c ǵ
Çn chuyn tôi có nên trª thành trit gia hay không. Nó l© tÎt.
C̣n tôi, sau s¿ kin Çáng nh§ Çó, tôi nghiÍm nhiên trª thành ha
sï chính cûa t© báo. Trܧc Çây, phÀn vic Çó do th¢ng Vinh phø trách.
Nó là cây vë bän Ç̉ cûa l§p. NhÜng tØ ngày tôi xuĂt hin, Vinh trª
thành "th® phø". Ng» bäo tôi vë có "thÀn" hÖn. Nó
trng døng tôi.
Phäi chæng Çó là s¿ an bài cûa ÇÎnh mnh? Tôi Çă h́ høc sáng tác,
tôi Çă bĂm bøng yêu ÇÜÖng, ch̀ Ç mong trª thành nhà væn nhà thÖ
trung b́nh, ch̀ Ç ao ܧc vit ÇÜ®c nh»ng câu thÖ hay b¢ng nºa ca
dao, nhÜng tôi Çă thĂt båi. Tôi cÛng cóc có trª thành trit gia n°i.
Nh»ng mÄu chuyn cûa "giáo sÜ" Bá c̣n bÎ chê lên chê xuÓng, c«
tôi æn thua ǵ. RÓt cu¶c tôi Çành b¢ng ḷng v§i ngh ha sï báo
tÜ©ng. Mày së c̣n tin xa, Ng» bäo tôi vÆy. L©i tiên tri cûa Ng»
khin tôi sܧng mê tÖi m¥c dù th¿c ra tôi cÛng ch£ng bit ḿnh së
tin xa ÇÜ®c... mĂy mét!