Làng Tôi Có M¶t Cái Ch® Tên Là Ch®
ño ño . TØ lâu, tên ch® Çă thành tên làng. L§n lên, tôi Çi Çâu xa, xÜng
là ngÜ©i làng ño ño, ai cÛng bit. NgÜ©i làng khác hay nói câu vè
"chén ño ño là chó Çen Çen" Ç ghËo ngÜ©i làng tôi . Măi
Çn bây gi©, tôi vÅn không hiu câu Çó có nghïa ǵ hay ch̀
là m¶t câu nói chÖi, nhÜng h̉i nhƠ mi khi nghe ai nói nhÜ vÆy, tôi tÙc
l¡m. Tôi cÙ nghï ngÜ©i ta bäo ḿnh là chó.
Ch® ño ño ch̀ hp ban Çêm. Ban ngày ch® v¡ng ng¡t, ch̀ c̣n trÖ låi cây
bàng già gi»a ch® và nhØng cæn lu trÓng träi, p Ëp nÖi bn
trÈ con thÜ©ng tø tÆp chia phe Çánh nhau .
Sau nh»ng lÀn bÎ Ç̣n, tôi thÜ©ng ra ÇÙng m¶t ḿnh ª ÇÀu hè, nh́n xuÓng
ch® . Tôi ÇÙng Çó, bủn bă, cô ÇÖn và rên r̀ nhÜ m¶t con chó con. Tôi
vØa xoa c¥p mông bƠng rát vØa cäm thĂy ḿnh là ÇÜá trÈ bĂt hånh nhĂt
trên Ç©i và tôi cÙ Ç m¥c nh»ng git nܧc m¡t læn tṛn trên má.
Nh»ng lúc Çó, tôi thÜ©ng ao ܧc ḿnh Ƕt ng¶t cht Çi Ç ba tôi
phäi hÓi hÆn v́ Çă Çánh tôi, Ç mË tôi phäi hÓi hÆn v́ không dám
can ba, và cä bà tôi n»a, bà së vô cùng kh° tâm v́ bà Çă trót Çi dåo
trong m¶t bu°i tÓi quan trng nhÜ vÆy . Mi ngÜ©i së khóc sÜng cä
m¡t. Nghï Çn cänh mË tôi và bà tôi khóc than vÆt vă, tóc x° rÓi tung,
aó quÀn xÓc xch, t¿ nhiên tôi thĂy mûi ḷng, không muÓn cht n»a .
NhÜng r̉i tôi bĂt giác s© tay xuÓng mông và kiên quyt gi» nguyên
ÇÎnh trØng phåt mi ngÜ©i b¢ng cái cht Çáng thÜÖng cûa ḿnh. Dï
nhiên tôi không muÓn cht h£n. Cht h£n nhÜ chú Hoan Çám ma tháng
trܧc, tôi s® l¡m. V® con chú khóc nhÜ ri nhÜng chú th́ ch£ng nghe thĂy ǵ.
Chú ngû, ngû hoài và së ch£ng bao gi© dÆy n»a . MË tôi bäo vÆy . Không,
tôi không ÇÎnh cht nhÜ chú Hoan. Tôi ch̀ cht chØng næm ngày thôi .
Lúc ba mË tôi, ông bà tôi và nh»ng ngÜ©i thân khóc khô ht nܧc m¡t
th́ tôi së sÓng dÆy trܧc s¿ hân hoan chào Çón cûa mi ngÜ©i . Lúc
Ăy, mi ngÜ©i së chen lĂn giành giÆt nhau Ç ÇÜ®c ôm lĂy tôi . Ai
tôi cÛng cho ôm nhÜng ba tôi th́ không. Tôi së lånh lùng hĂt tay ba tôi ra,
bĂt chĂp vÈ Çau kh° ánh lên trong Çôi m¡t ba . NhÜng dù sao, cuÓi cùng tôi
cÛng suy nghï låi và Ç cho ba tôi ôm tôi nhÜng ba së phäi là ngÜ©i sau
chót ÇÜ®c Çn gÀn tôi . Nh»ng ngày sau Çó h£n là nh»ng ngày rĂt
tuyt v©i ÇÓi v§i tôi . Tôi së tha h̉ vĂy bÄn áo quÀn, tha h̉ nghÎch
cát, thÆm chí chôn cä ngÜ©i trong cát, ch̀ chØa hai l muï, mà vÅn
không s® bÎ Ç̣n. Mäi ch́m Ç¡m trong viÍn cänh xán lån Çó, tôi quên béng
cä khóc. Trong khi tôi Çang nghï xem cÀn phäi giª nh»ng tṛ nghÎch ng®m ǵ
n»a v§i s¿ t¿ do quá mÙc cûa ḿnh th́ ting cô ThÎnh khë vang lên sau
lÜng:
- Ngån ÇÙng làm ǵ Çó ?
Ging nói dÎu dàng cûa cô ThÎnh kéo tôi v v§i th¿c tåi . GiĂc mÖ
huy hoàng bin mĂt và tôi cay Ç¡ng hiu r¢ng ch£ng làm ǵ có
chuyn nghÎch cát mà không bÎ æn Ç̣n, r¢ng Ç©i tôi së c̣n Çau kh°
dài dài . Càng nghï tôi càng bủn tûi và bĂt giác tôi rÖm r§m nܧc m¡t.
Cô ThÎnh nhË nhàng Ç¥t tay lên vai tôi, hƠi:
- Ba Ngån Çánh Ngån có Çau không?
Tôi nÙc nª:
- ñau gÀn cht.
- ñ cô xÙc dÀu cho Ngån nghen!
Tôi khøt khÎt mÛi và l¥ng lë gÆt ÇÀu .
Cô ThÎnh kéo quÀn tôi xuÓng và thoa dÀu lên nh»ng l¢n roi v¡t ngang mông tôi
. Hóa ra trܧc khi Çi t́m tôi, cô ThÎnh Çă bƠ s¤n chai dÀu trong túi áo .
Không hiu do chai dÀu hiu nghim hay do t́nh thÜÖng cûa cô ThÎnh
mà tôi ch£ng c̣n nghe Çau ǧn n»a . Nh»ng ngón tay cûa cô ThÎnh lܧt nhË
trên da tôi nhÜ nh»ng cøc bông g̣n mm måi .
XÙc dÀu cho tôi xong, cô ThÎnh âu ym hƠi:
- Ngån Çă ht Çau chÜa ?
Tôi søt sÎt:
- Ht r̉i .
- Ht sao Ngån c̣n khóc?
Tôi chÓi:
- Ngån Çâu có khóc.
- Có. Cô thĂy Ngån khóc nè.
Tôi ÇÜa tay qut nܧc m¡t:
- ñó là khi năy . Bây gi© Ngån Çâu có khóc n»a .
Cô ThÎnh không tin l©i tôi . Cô nh́n tôi b¢ng ánh m¡t nghi ng© nhÜng cô
không hƠi n»a . Cô ch̀ cÀm tay tôi, rû:
- Ngån Çi xuÓng ch® chÖi v§i cô không?
Tôi bit cô ThÎnh Çi ch® ch£ng Ç mua ǵ. ThĂy tôi bủn, cô muÓn
dÅn tôi Çi chÖi vÆy thôi . Dï nhiên là tôi gÆt ÇÀu lin. Tôi rĂt
thích xuÓng ch® . Bao gi© tôi cÛng thích xuÓng ch® . Tôi có th lÜ®n l©
hàng ting Ç̉ng h̉ không chán trܧc các såp tåp hóa, mê mÄn nh́n ng¡m
nh»ng ṿng xuyn xanh ÇƠ, nh»ng h¶p ch́ màu luôn luôn có sÙc thu hút
ÇÓi v§i tôi và nh»ng viên bi s¥c s« n¢m chen chúc trong các h¶p giĂy vuông
vÙc v§i dáng vÈ hĂy dÅn Ç¥c bit.
Tôi và cô ThÎnh len lƠi qua nh»ng hàng cá tÜÖi tanh n̉ng vÎ bin. Nh»ng
ngÜ©i dân min duyên häi da rám n¡ng phô hàm ræng tr¡ng ªn, m©i chào .
Sáng s§m thuyn v, nh»ng ngÜ©i buôn cá ª mit bin thÙc dÆy
tØ trܧc, v¶i vă xp cá vào giƠ và thuê xe th̉ Çi suÓt ngày không
ngh̀ Ç kÎp Çem cá Çn phiên ch® Çêm quê tôi . Làng tôi là làng
núi nhÜng ngày nạ cÛng có cá tÜÖi là nh© vÆy .
ñi quanh quÄn m¶t lát, tôi låi thĂy ḿnh ÇÙng trܧc các såp tåp hóa v§i
nh»ng bà lăo bán hàng giÓng ht bà tôi, ming lúc nào cÛng móm mém
nhai trÀu . Tôi ÇÙng Çó, m¡t dán ch¥t vào nhØng món hàng xinh x¡n và lung
linh Çang bày bin trên såp, ḷng dÆy lên m¶t ni ao ܧc mÖ h̉
nhÜng cháy bƠng. SuÓt th©i thÖ Ău dài lâu, các såp tåp hóa luôn luôn là
m¶t th gi§i l¶ng lÅy và ÇÀy bí Än ÇÓi v§i tâm h̉n non n§t cûa tôi .
n tÜ®ng Çó sâu s¡c ÇÍn ni măi Çn tÆn bây gi©, khi tôi Çă
bܧc qua tu°i ba mÜÖi, cÙ mi lÀn Çi ngang qua m¶t quÀy tåp hóa bĂt
ch®t nào, tôi không làm sao km ch ÇÜ®c ÇÎnh dØng chân låi
và dán m¡t vào tû king v§i m¶t ni xao xuyn lå lùng.
Trong khi tôi Çang mê mäi ch́m Ç¡m trong th gi§i ÇÀy màu s¡c Çó th́
tØ gi»a ch® bng vng låi nh»ng ting ḥ reo huyên náo .
Cô ThÎnh l¡c l¡c tay tôi:
- Ngån Öi, låi Ç¢ng kia xem xic Çi !
Tôi theo cô ThÎnh lÀn v phía ting ̉n.
Chính gi»a ch®, dܧi gÓc bàng già, gi»a m¶t ṿng ngÜ©i hiu kÿ chen
chúc vây quanh, nh»ng tay sÖn Çông măi vơ Çang làm tṛ. Cô cháu tôi phäi
loay hoay khá lâu m§i vËt ÇÜ®c m¶t khë hª chui vào .
Nh»ng ngÜ©i bán thuÓc dåo cªi trÀn trùng trøc và biu diÍn nh»ng tṛ
lå m¡t. H g̉ng ngÜ©i lên và Ç cho nh»ng thanh mă tĂu chém vào .
M¥c dù bit chác r¢ng h së ch£ng h hĂn ǵ, nh»ng thanh mă tĂu
chåm vào ngÜ©i h së d¶i ra nhÜ chåm vào m¶t khÓi cao su, nhÜng cÙ
mi lÀn thĂy lÜ«i thép bén ngót và lĂp loáng ánh ÇuÓc vung lên, tôi
Çu s® hăi nh¡m tÎt m¡t låi . Ch̀ Çn khi nghe nh»ng ting
xut xoa và nh»ng tràng v tay rÀm r¶ vang lên, tôi m§i dám hé m¡t
nh́n, trÓng ng¿c vÅn c̣n ÇÆp th́nh thÎch.
Tôi Çă xem Çám ngÜ©i măi vơ này làm tṛ nhiu lÀn. H không ngø
cÜ cÓ ÇÎnh ª m¶t nÖi nào . Quanh næm, suÓt tØ mùa hè Çn mùa xuân
næm sau, h Çi lang thang qua các làng måc, các thôn xóm. CÙ khoäng vài
tháng, h låi Çn vùng tôi m¶t lÀn. VÅn d¿ng lu dܧi tán bàng
già gi»a ch®, vÅn nh»ng con ngÜ©i cÛ v§i nh»ng tit møc cÛ nhÜng
kiu cách sinh hoåt khác thÜ©ng và nh»ng màn biu diÍn vØa quen thu¶c
vØa kÿ bí cûa h bao gi© cÛng toát ra m¶t sÙc lôi cuÓn månh më
khin ṿng tṛn ngÜ©i chung quanh mi lúc m¶t dày Ç¥c và nh»ng
ngÜ©i này, bÎ thôi miên bªi nh»ng phép g̉ng, nh»ng tṛ nuÓt dao và phun
lºa, Çă háo hÙc tháo nh»ng cây kim bæng cài ngang ming túi Ç móc
tin ra mua nh»ng l cù là, nh»ng chai khuynh dip, các thÙ thuÓc
cao và thuÓc ch»a bnh th©i måo khác.
H̉i Çó, ÇÓi v§i tôi, màn biu diÍn cuÓi cùng cûa Çám ngÜ©i phiêu
båt này bao gi© cÛng là màn biu diÍn ÇÜ®c trông ch© nhĂt. Sau khi bÆn
r¶n và vui vÈ thÓi tin lÈ låi cho vô sÓ ngÜ©i xem nhË då, m¶t ngÜ©i
trong Çám măi vơ tin v phía chic l̉ng s¡t Ç¥t dܧi gÓc
bàng. Anh ta mª n¡p l̉ng và tØ trong Çó, m¶t con træn ÇÓm tØ tØ chui ra .
Nó ḅ quanh m¶t ṿng, vØa trÜ©n vØa u oäi l¡c ḿnh, khin bn
trÈ con kêu thét lên. Tôi không khóc nhÜng h̉i h¶p bܧc lui m¶t bܧc, tay
n¡m ch¥t tay cô ThÎnh. Trong lúc Çó, ngÜ©i vØa mª n¡p l̉ng Çi låi gÀn con
træn. Anh ta ch́a tay ra và con træn lÆp tÙc trÜ©n lên cánh tay anh ta . R̉i
b¢ng nh»ng Ƕg tác uÓn éo, nó quĂn quanh cánh tay nhiu ṿng, sau Çó nó
tip tøc nhoài t§i quĂn quanh bøng và cuÓi cùng nó cu¶n tṛn quanh c°
ngÜ©i biu diÍn b¢ng nh»ng cú lÜ®n mm måi nhÜng v»ng ch¡c.
Tôi nh́nh s»ng cänh tÜ®ng trÜÖc' m¥t nhÜ bÎ thôi miên, lÜng n°i ÇÀy gai
Óc, ḷng pha tr¶n nh»ng cäm giác khó tä, vØa khip Çäm låi vØa hân
hoan.
Cô ThÎnh ÇÙng coi m¶t lát r̉i rùng ḿnh bäo tôi:
- V thôi, Ngån Öi !
Cô s® hä ? - Tôi hƠi .
- ¯, trông ghê quá !
Tôi nói:
- Ngån cÛng thĂy ghê nhÜng Ngån không s® . Ngån ÇÙng coi n»a !
Cô ThÎnh kéo tay tôi:
- Thôi, v Çi ! Khuya r̉i ! B¶ Ngån không s® bÎ Ç̣n hä ?
L©i nh¡c nhª cûa cô ThÎnh khin tôi giÆt thót và không chÀn ch© lĂy
m¶t phút, tôi v¶i vă bܧc theo cô ThÎnh lÀn ra khƠi Çám ngÜ©i chen chúc,
ḷng ÇÀy tic rÈ.
Khi ngܧc m¡t lên, tôi nhÆn ra bÀu tr©i Çă ÇÀy sao . Nh»ng v́ sao chi chít
chim ht mi khoäng trÓng và mi lúc m¶t tƠa sáng. Trong khi
Çó, dÜ©ng nhÜ có ai Çă t¡t b§t nh»ng ngn Çèn dÀu lung linh trong ch®
. M¶t sÓ hàng quán Çă dn v nhà, ch̀ c̣n trÖ låi nh»ng chic
chơng tre Çang sút dÀn nh»ng s®i mây bu¶c.
Created & Maintained by CongTuVSA
LAST UPDATE ( MAY 9, 1999 --- 8:00 A.M. )