NEGERI CINTA (NAHMAR JAMIL
BURUNG TEMPUA ( ABDUL HADI YUSOFF )
TASIK BIRU, BAU SARAWAK ( KEMALA )
PUISI BUAT MAMA ( ADI BADIOZAMAN TUAH )
SURAT DARI KAMPUS ( NAWAWEE MOHAMMAD )
SEORANG GURU TUA ( GUNAWAN MAHMOOD )
(NAHMAR JAMIL)
BIODATA PENGARANG
NAHMAR
Jamil dilahirkan pada 4 November 1938 di Kampung Sena, Kangar, Perlis Indera
Kayangan. Beliau mendapat pendidikan awal di Sekolah Arab Al-Alwiyah Addinah,
Arau sehingga lulus Darjah IV Thanawi. Beliau pernah mengikuti Kursus Penulisan
Kreatif di Universiti Sanis Malaysia. Selepasitu beliau terus aktif
menghasilkan penulisan kreatif terutamanya puisi moden dan dianggap antara
penulis yang prolifik. Sehingga kini beliau telah berjaya menulis beberapa
kumpulan puisinya iaitu Pohon-Pohon Hijau , Negeri Tercantik serta Selamat Pagi
Fajar. Beliau juga pernah memenangi Hadiah Karya Sastera Malaysia
Ciri-ciri Sajak
Sajak Negeri Cinnta ini mempunyai persamaan
bentuk puisi tradisional, iaitu pantun dan syair. Hal ini dapat dilihat melalui
bentuka rangkap serta rima bagi sajak ini. Sajak ini mempunyai empat baris
serangkap dan menyerupai pantun empat kerat. Dari segi rimanya pula, sajak ini
mempunyai pengaruh pantun dan syair. Rima a-b a-b boleh didapati dalam rangkap
1 dan 4.
Rima
syair pula dapat dilihat pada rangkap 3 iaitu mempunyai rima a-a-a-a. sajak ini
juga mempunyai nada yang romantis, iaitu memperlihatkan sikap penyajak yang
belenggu oleh perasaan cinta kepada alam semula jadi Malaysia yang kaya dan
indah. Ia amat prihatin dann berharap agar keindahan dan kecantikan ini dapat
dipertahankan.Hal ini dapat dibuktikan dengan ungkapan rangkap 1 baris 3 dan
rangkap 3 baris 1.
Selain itu, sajak ini dpat dianggap mempunyai nada patriotik
kerana cinta penyajak kepada tanah
airnya sendiri. Bagi penyajak, Malaysia ialah negeri impian yang penuh dengan
budaya serta rakyat yang bersatu padu. Hal ini jelas terlihat dalam rangkap 4.
Maksud Sajak
Secara keseluruhannya sajak Negeri Cinta mengungkapkan tentang aspirasi dan cita-cita
murni penyair untuk mewujudkan perpaduan negara. Penulis terpukau oleh
keindahan dan kecantikan yang dimiliki oleh negaranya. Bagi penulis Malaysia
ialah negeri yang indah, negeri yang diimpikan serta penuh dengan gemerlapan
yang perlu dilindungi daripada keganasan dan perpecahan. Negeri yang damai,
indah dan tenang yang perlu dijaga keharmoniannya dengan perpaduan dan
keazaman.
Nilai
1. Cinta kepada negara
Sajak ini mengemukakan nilai
cinta kepada negara yang amat mendalam sehingga penyajak mengajak semua masyarakat
agar sama-sama mempertahankan keindahan dan kekayaan yang dianugerahkan kepada
negara Malaysia.
2. Cinta kepada Keindahan
Penyajak juga menyatakan
rasa cintanya kepada keindahan yang dikatakan tidak terdapat di negara lain.
3. Tanggungjawab
Penyajak juga mengajak
seluruh umat agar sama-sama bertanggungjawab menjaga dan memelihara khazanah
keindahan alam yang dianugerahkan.ia termasuklah lautan, hutan, langit dan
sungai kepunyaan semua.
Gaya Bahasa
1. Metafora.
Gaya bahasa ini ialah gaya
bahasa perbandingan atau kiasan yang menghubungkan suatu bahan konkrit dengan
unsur-unsur abstrak. Unsur ini tidak melibatkan kata-kata penghubung. Contohnya
Negeri kerinduan, Negeri cinta.
2. Hiperbola
Hiperbola bermaksud
perbandingan atau penyataan yang berlebih-lebihan sifatnya atau ekstrim.
Kadangkala sukar untuk difahami secara logik misalnya
Negeri terlindung di luar
penglihatan
Cinta kepadanya cinta jutaan
bunga-bunga
1. Pengulangan
Gaya pengulangan keseluruhan
baris, rangkaian baris atau rangkap. Gaya pengulangan ini biasanya untuk
menunjukkan penegasan dan harapan yang begitu tinggi
Ini laut kita lindungilah
dari pencemaran
Ini hutan kita, lindungilah
dari pemusnahan
Ini langit kita, lindungilah
dari keracunan
Ini sungai kita lindungilah
dari pembuangan
2. Asonansi
Pengulangan bunyi-bunyi
vokal yang nyata seperti a, e, I, o, u,
3. Aliterasi
Pengulangan bunyi-bunyi
konsonan selain daripada bunyi vokal
Negeri kerinduan, negeri
penghijrahan ( ulang r )
Negeri cinta, negeri budaya,
negeri perpaduan ( ulang g )
( GUNAWAN MAHMOOD )
Biodata Pengarang
Gunawan Mahmood dilahirkan
pada 29 Januari 1959 di Parit Raja,
Batu Pahat, Johor. Beliau mendapat pendidikan tertinggi di fakultas Bahasa dan
Saster, Universiti Nasional Indonesia di Jarkarta. Beliau kini bertugas sebagai
Pegawai Penerangan Daerah Johor Baharu. Sepanjang penglibatan beliau dalam
sastera beliau pernah menghasilkan sebanyak 12 buah puisi, puisi kanak-kanak
dan novel. Penulisannya semakin mendapat sambutan dan matang sehingga pada
tahun 1987 dan banyak memenangi hadiah dalam sayembara yang disertainya.
CIRI-CIRI SAJAK
Sajak ini keseluruhannya tidak terikat dengan
puisi melayu tradisional. Sajak ini mempunyai tiga rangkap yang tidak sama
jumlah barisnya pada setiap rangkap. Rangkap pertama mempunyai 11 baris,
rangkap kedua 10 baris dan rangkap ketiga mempunyai 5 baris saja. Suku katanya
pula dibentuk dengan menggunakan suku kata yang pendek dan padat
Rima
hujung sajak ini juga tidak langsung ada unsur puisi tradisi seperti pantun dan
syair. Rimanya bebas dan tidak terikat. Nada bagi sajak ini lebih kepada
balada, romantis dan ode. Balada ialah rima atau nada yang membolehkan penyajak
menyampaikan perasaannya secara bercerita atau berkisah. Irama ini jelas dinyatakan
di setiap rangkap sajak ini. Nada romantis pula ialah nada yang ditandai dengan
sikap penyajak yang dibelenggu oleh perasaan kasih terhadap manusia, alam atau
Tuhan. Dalam sajak ini penyajak dibelenggu oleh rasa kasih dan sayangnya pada
seorang guru tua yang lama berkhidmat kepada bangsanya.
Nada
ode pula lebih merupakan pujian atau sanjungan terhadap individu.alam atau
Tuhan. Tujuan dan maksudnya ialah menunjukkan pujian dan sanjungannya terhadap
guru tuanya.
Maksud Sajak
Sajak
seorang guru tua sebenarnya mengangkat martabat dan kemuliaan guru yang
dedikasi serta gigih mengasuh anak-anak muridnya. Penyajak mencuba merakamkan
sejarah kehidupan seorang guru yang mulia tugasnya berjaya membimbing murid
menjadi orang yang berguna kepada agama, bangsa dan negara. Guru bagi penyajak
adalah perlu dimuliakan kerana tidak pernah berasa jemu dan bosan atau iri hati
terhadap kejayaan anak muridnya.
Nilai
1. Hormat dan sayang pada guru
Nilai menanamkan rasa hormat
dan sayang kepada guru kerana memberikan ilmu pengetahuan.
2. Guru sejati
Bagi seorang guru perjuangan
dalam perkhidmatan perlu diperteguhkan. Azam yang tinggi tergenggam dan tidak
wujud rasa bosan atau jemu dan terhina lantaran anak-anak muridnya lebih
berjaya
3. Pujian kepada guru
Sebagai manusia yang pernah
berguru sudah tentu kita harus memberikan pujian yang ikhlas kepada guru
sebagai mengenang jasa yang terlalu besar dalam mendidik anak-anak yang tidak
pernah mengharapkan lebih daripada ucapan terima kasih.
Gaya Bahasa
1. Anafora
Anafora ialah gaya
pengulangan kata atau ungkapan di awal baris. Hal ini dapat dilihat pada
rangkap 1 dan 2 yang banyak mengulangi ungkapan seperti ada, masih, dari dan
dia.
2. Metafora
Contohnya memutih kepada
Gigih menggenggam
3. Hiperbola
Pendidik bangsa
4. Inversi
Gaya bahasa inversi atau
gaya menyongsangkan ayat
Kini rambut memutih kepala
5. pengulangan
guruku
yang baik
6. Asonansi
Guruku yang baik ( vokal u )
Dari suara bibirnya ( vokal
i )
7. Aliterasi
Kini rambut memutih
kepala ( konsonan m )
Dari suara bibirnya ( konsonan r )
( NAWAWEE MOHAMMAD )
Biodata Pengarang
Nawawee Mohammad atau nama sebenarnya Mat Rawi bin Hamat hanya
memilih sajak sebagai genre sastera yang diceburi dan dihayatinya. Beliau telah
menghasilkan beratus-ratus buah sajak dan tidak kurang daripada 15 buah
antologi puisi.
Ciri-ciri sajak
Sajak ini bertemakan
jalinan persahabatan akrab. Digambarkan oleh penyair, perasaan seorang remaja
begitu bangga dengan surat yuang diterima daripada seorang rakan dari menara
gading. Sajak Surat dari Kampus berbetuk bebas kerana tidak terikat dengan
pantun dan syair. Sajak ini mempunyai 3 rangkap. Rangkap pertama 5 baris.
Rangkap 2 dan 3 terdiri daripada 4 baris jumlah perkataan paling minimum ialah 2
perkataan. Purata perkataan pada setiap baris ialah 4 hingga 5 perkataan.
Maksud Sajak
Sajak ini memperlihatkan
sikap seorang pelajar di kampung yang menerima surat kawannya dari kampus yang
seminggu lagi akan pulang ke kampung. Pelajar itu berasa megah dan kagum dengan
persahabatan terhadap pelajar yang telah berjaya melanjutkan pelajaran ke
menara gading. Perasaan tersebut digambarkan oleh penyajak.
Nilai
1. Kemasyarakatan dan persahabatan
Masyarakat
melayu yang masih menyanjung tinggi golongan mahasiswa. Golongan petani yang
menyandarkan harapan begitu tinggi kepada golongan mahasiswa yang dapat membawa
perubahan hidup yang diharapkan.
2. Dorongan dan motivasi
Bagi
seorang teman surat dari kampus ini seolah-olah seperti pendorong dan motivasi
kepadanya untuk berusaha untuk melanjutkan pelajaran dan sebagai seorang kawan
yang masih ingat lagi kawan lamanya yang ada di kampung.
Gaya Bahasa
Keseluruhan sajak ini menggunakan bahasa yang mudah difahami.
Penggunaan ungkapan atau dialog yang
berunsur metafora, Hiperbola juga terdapat dalam sajak ini.
1. Asonansi
Tiba dari
sebuah universiti ( vokal i )
2. Aliterasi
Sekalipun
sehelai kertas kumal ( konsonan k )
( ADI BADIOZAMAN TUAH )
Biodata Pengarang
Adi Badiozaman Tuah dilahirkan pada 1951 di Tatau Bahagian Ketiga
Sarawak. Anak kelahiran sarawak ini memperolehi Ijazah sarjana Muda Sastera
(kepujian) sarjana Pendidikan dan Kedoktoran dari Universiti Malaya. Beliau
juga pernah menjadi Pengetua Kolej Tun Datuk Patinggi Tuanku Hj Bujang, Miri
Kini menjadi Pegawai Pendidikan Kanan di Kementerian Pendidikan. Puisinya
berjudul penagih Sepi memenangi Hadiah Karya Sastera tahun 1975. selain itu
puisi-puisinya turut termuat dalam antologi bersama Nafas Kemanusiaan.
Ciri-ciri Sajak
Sajak ini bertemakan pengorbanan dan nilai kasih sayang seorang
ibu terhadap anaknya. Penyair telah meletakkan sajak ini sebagai sebuah sajak bebasdan
hanya mempunyai 2 rangkap. Rangkap 1 mengandungi 7 baris dan rangkap 2 terdiri
daripada 6 baris. Bilangan perkataan yang paling sedikit sebaris ialah dalam
rangkap pertama baris pertama. Jumlah perkataan setiap baris tak sama.
Maksud Sajak
Dalam sajak Puisi Buat
Mama penyair melukiskan bagaimana perpisahan terjadi menyebabkan pengorbanan
dan nilai kasih sayang seorang ibu kepada anak tidak dapat diukur dengan
kata-kata.
Gubahan sajak ini cukup sayu atau melankolik. Hal ini terlihat
menerusi perpisahan yang terjadi antara seorang anak dengan seorang ibu.
Disebabkan tuntutan diri ibu yang memerlukan perpisahan demi kesenangan akan
datang, maka si ibu terpaksa berkorban meninggalkan anak yang tersayang dengan
rela hati.
Nilai
1. Pengorbanan
2. Kasih Sayang
3. Berdikari
Gaya Bahasa
Sajak ini menggunakan bahasa yang ringkas, puitis dan indah
bahasanya, Pengulangan vokal “ i “ atau asonansi selain aliterasi “ s “ banyak
digunakan. Bentuk inversi juga terdapat dalam sajak ini contohnya :-
Satu pengorbanan
yang perlu
TASIK BIRU, BAU SARAWAK
( KEMALA )
Biodata Pengarang
Kamala yang sebenarnya Ahmad Kamal Abdullah dilahirkan pada 30
januari 1941 di daerah Gombak, selangor Darul Ehsan. Kamala melanjutkan pelajaran
ke Universiti Sains Malaysia Pulau Pinang dan memperoleh sarjana Muda Sastera
pada tahun 1985. Jawatan terakhir yang disandang oleh beliau ialah sebagai
Ketua Bahagian Sastera Moden di Dewan Bahasa Dan Pustaka. Kamal pernah menerima
Hadiah Karya Sastera pada tahun 1972, 1975, 1976, 2 dan 1983 merupakan penerima
anugerah SEA write Award pada tahun 1986.
Ciri-ciri sajak
Sajak Tasik Biru, Bau Sarawak merupakan sebuah sajak bebas yang
tidak terikat pada sajak tradisional mempunyai 3 rangkap yang semuanya
berjumlah 21 baris. Jumlah perkataan dalam satu baris antara 1 hingga 6 patah
perkataan. Jumlah baris yang mempunyai 6 patah perkataan ialah seperti rangkap
3 baris 4.
Terdapat juga penggunaan tanda baca seperti tanda soal pada
rangkap tertentu. Jumlah perkataan dalam setiap baris juga kelihatan tidak
setara atau sama. Ini menjadikan sajak Kamala sebuah sajak bebas.
Maksud Sajak
Penyajak melihat Tasik Biru, Bau Sarawak mempunyai pemandangan
yang sungguh indah dan menawan. Alam yang indah dan cantik ini telah
mempengaruhi hingga ke dalam jiwa penyajak yang membuatkan penyajak membuat
rumusan dan analisis tentang keindahan yang dilihatnya. Segala keindahan warna
yang terdapat pada tasik tersebut seharusnya meresap ke dalam jiwa sehingga
benar-benar membawa kesan yang mendalam. Hal ini membuatkan penyajak merindui
untuk melihat keindahan tasik yang pada dasarnya indah tetapi hakikatnya telah
mengalami pencemaran.
Nilai
Nilai yang ingin disampaikan iaalah menghargai kewujudan alam
sekitar yang seharusnya dijaga dqaripada dicemari oleh kegiatan manusia.
Aktiviti-aktiviti pencemaran seharusnya dielakkan walaupun pada zahirnya
pemandangan alam kelihatan indah tetapi hakikat sebebarnya ia bukalah keindahan
yang sebenarnya.
Gaya Bahasa
Penyajak menggunakan bahasa yang mudah dan bersahaja. Mudah
difahami terdapat juga unsur –unsur pengulangan vokal dan konsonan digunakan
Asonansi
Kaukah yang terharu itu kawanku
( vokal u )
Tapi jua mimpi-mimpi abstraksi
( vokal i )
Aliterasi
Kaukah yang terharu itu kawanku ( konsonan k )
Bukan di depan kenyataan saja
( konsonan n )
( ABDUL HADI YUSOFF )
Biodata Penulis
Abdul Hadi Yusoff dilahirkan pada 25 Jun 1959 di Kampung Panchor,
Kemumin, daerah Kota Bharu, Kelantan Darul Naim. Beliau mula menulis sejak
tahun 1978. Beliau juga telah bebarapa kali memenangi hadiah dalam pelbagai
sayembara antara hadiah yang pernah menjadi koleksi beliau termasuklah Hadiah
Sagu Hati Sastera remaja ( ESSO- Gapena 1986) dan puisi Hari Kebangsaan tahun
1989
Ciri-ciri sajak
Sajak Burung Tempua pada dasarnya terdiri daripada 3 rangkap yang
mengandungi 19 baris. Sajak ini merupakan sajak yang bebas iaitu tidak terikat
pada konvensi puisi tradisional seperti sajak pantun.
Sajak Abdul Hadi Yusoff mempunyai jumlah perkataaan dalam baris
antara 2 hingga 4 patah perkataan sahaja dan juga terdapat baris yang hanya 2
patah perkataan sahaja.
Maksud Sajak
Sajak ini menggambarkan ketabahan burung tempua membina tempat
kediaman daripada rumput dan jerami tanpa mengenal erti jemu. Penulis juga
menggambarkan burung tempua yang bersaiz kecil sanggup meredah angin dan panas
matahari semata-mata pergike padang bagi membuat sarang dan kecekalan
berulangalik telah memperlihatkan kerajinan sehingga dapat membina sarang yang
begitu indah dan unik. Penyajak juga mendapat pengajaran betapa burung tempua
yang seharusnya menjadi teladan dalam memberikan semangat dan kerajinan dan usaha gigih bagi mencapai kejayaan yang
diidamkan yang seharusnya menjadi iktibar semua individu.
Nilai
1. Kerajinan
Setiap
manusia mestilah mempunyai kerajinan dan semangat bagi mencapai esuatu
kejayaan.
2. Bercita-cita dalam hidup
Hidup ini
seharusnya mempunyai tujuan dan cita-cita dan dengan usaha untuk memperoleh
kejayaan
3. Fikiran Positif
Kekurangan tidak seharusnya menjadi alasan dan penghalang
untuk berjaya.
Gaya Bahasa
Penulis menggunakan bahasa yang mudah difahami dan terus kepada
maksud yang ingin dijelaskan. Terdapat juga unsur-unsur pengulangan dan
memperlihatkan rima bunyi hujung yang menunjukkan sajak ini bebas daripada
puisi tradisional.
Asonansi
Mencipta rumah tempat berlindung ( vokal e )
Membina bilik tempat berteduh ( vokal e )
Menjelajah dari setiap padang ( vokal a )
Aliterasi
Mencipta rumah tempat berlindung ( konsonan m )
Rajin dan
tekun mencipta (
konsonan n )