Ana Sayfa

                                                  
                         TÜRK CEZA KANUNU                                  
                                                                                
    Kanun Numarası       : 765                                                  
    Kabul Tarihi         : 1/3/1926                                             
    Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 13/3/1926  Sayı : 320                        
    Yayımlandığı Düstur  : Tertip: 3  Cilt : 7  Sayfa : 519                     
 
                      BİRİNCİ KİTAP                                             
                          Esaslar                                               
                                                                                
                        BİRİNCİ BAB                                             
                     Ceza Kanununun tatbiki                                     

    Madde 1 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                 
    Kanunun sarih olarak suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilmez.     
Kanunda yazılı cezalardan başka bir ceza ile de kimse cezalandırılamaz.         
    Suçlar; cürüm veya kabahattir.                                              

    Madde 2 - İşlendiği zamanın kanununa göre cürüm veya kabahat sayılmayan     
fiilden dolayı kimseye ceza verilemez. İşlendikten sonra yapılan kanuna göre    
cürüm veya kabahat sayılmayan bir fiilden dolayıda kimse cezalandırılamaz. Eğer 
böyle bir ceza hüküm olunmuşsa icrası ve kanuni neticeleri kendiliğinden kal-   
kar.                                                                            
    Bir cürüm veya kabahatin işlendiği zamanın kanunu ile sonradan neşir olu-   
nan kanunun hükümleri biribirinden farklı ise failin lehinde olan kanun tatbik  
ve infaz olunur.                                                                

    Madde 3 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                 
    Türkiyede suç işliyen kimse, Türk kanunlarına göre cezalandırılır ve bun-   
dan dolayı bir Türk hakkında yabancı memlekette hüküm verilmiş olsa bile        
Türkiye'de muhakeme olunur.                                                     
    Böyle bir fiilden dolayı Türkiye dışında hakkında hüküm verilmiş olan       
yabancı dahi Adliye Vekilinin talebi üzerine Türkiyede muhakeme edilir.         

    Madde 4 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                  
    (Değişik : 6/6/1991 - 3756 /1 md.) Bir Türk veya yabancı,yabancı memleket-  
lerde Türkiye Devletinin şahsiyetine karşı bir cürümü veya bu Kanunun 316,317,  
318,319,320,323,324,332 ve 333 üncü maddelerinde yazılı suçları işlerse,hak-    
kında resen takibat yapılarak bu maddelerdeki cezalarla cezalandırılır.         
----------------------------------------------                                  
(1) a - Bu kanunda, 26/4/1926 tarih ve 825 sayılı Kanun ekindeki doğru - yanlış 
    cetveli ile yapılan düzeltmeler metne işlenmiştir.                          
    b - 8/6/1933 tarihli ve 2275 sayılı Kanunun 2. maddesi gereğince Türk Ceza  
    Kanunundaki şikayet ve şikayetname ve şahsi iddia tabirleri,(yazı ile şika- 
    yet) olarak değiştirilmiştir.                                               
    c - 4/4/1929 tarihli ve 1412 sayılı CMUK nun 424. maddesi gereğince, anılan 
    kanunda kullanılan istilah ve tabirler, ceza kanununda kullanılan eski isti-
    lah ve tabirler yerine geçmiştir.                                           
                                                                                
KANUNLAR,AĞUSTOS  1991 (EK - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Bunlar hakkında yabancı memleketlerde evvelce hüküm verilmiş olsa bile suç  
ecnebi paraları taklidin maadasına taallük ettiği takdirde Adliye Vekilinin     
talebi üzerine Türkiyede tekrar muhakeme olunur.                                
    Yabancı memleketlerde Türkiye namına memuriyet veya vazife deruhde etmiş    
olupta bu memuriyet veya vazifeden dolayı bir cürüm işleyen kimse hakkında      
Türkiyede takibat yapılır.                                                      

    Madde 5 - (Değişik : 3/2/1937 - 3112/1 md.)                                 
    Bir Türk dördüncü maddede yazılı cürümlerden başka, Türk kanunlarına göre   
aşağı haddi üç seneden eksik olmıyan şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezayı müs-  
telzim cürmü yabancı memlekette işlediği ve kendisi Türkiye'de bulunduğu takdir-
de Türk kanunlarına göre cezalandırılır.                                        
    Eğer cürmün aşağı haddi üç seneden az şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezayı  
müstelzim ise takibat icrası zarar gören şahsın veya yabancı Hükümetin şikayeti-
ne bağlıdır.                                                                    
    Mağdur yabancı ise bu fiilin, işlediği mahal kanunlarında da cezayı müs-    
telzim olması şarttır.                                                          

    Madde 6 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                 
    Bir yabancı dördüncü maddede yazılı cürümlerden başka, Türk kanunlarına     
göre aşağı haddi bir seneden eksik olmıyan şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezayı 
müstelzim cürmü yabancı memlekette Türkiyenin veya bir Türkün zararına işlediği 
ve kendisi Türkiyede bulunduğu takdirde Türk kanunları mucibince ceza görür.    
    Ancak bu babda takibat icrası Adliye Vekilinin talebine veya zarar gören    
şahsın şikayetine bağlıdır.                                                     
    Eğer cürüm bir yabancının zararına işlenmiş ise fail, Adliye Vekilinin ta-  
lebi üzerine, aşağıdaki şartlar dairesinde cezalandırılır:                      
    1 - Türk kanunlarına göre şahsi hürriyeti bağlayıcı ve aşağı haddi üç se-   
neden eksik olmıyan cezayı müstelzim bir fiil olmak,                            
    2 - İadei mücrimin muahedesi bulunmamak veyahut iade keyfiyeti cürmün irti- 
kab edildiği mahallin veya failin tebaasından bulunduğu Devletin Hükümeti tara- 
fından kabul edilmemiş bulunmak.                                                
    Bir Türk veya yabancı, Türk Ceza Kanununun 8 nci babının 3 ncü faslındaki   
cürümleri yabancı memlekette işlerse resen takibat yapılarak o fasılda yazılı   
maddelerdeki cezalarla cezalandırılır.                                          

    Madde 7 - Bir ecnebi, ecnebi memleketinde bir Türk veya Türkiye Cumhuriyeti 
aleyhinde bir cürüm işleyipte ecnebi mahkemesince mahküm olduğu veya ceza her-  
hangi bir sebeple sukut ettiği veya beraet eylediği surette dava Türkiye mahke- 
melerince tekrar tetkik ve rüyet olunur.                                        
    Eğer hüküm olunan ceza Türk Ceza Kanununda o fiil için muayyen olan cezadan 
dün ise noksanı ikmal ettirilir. Sukut ve beraet sebepleri Türk Kanunlarına     
muvafık değil ise ceza yeniden hüküm olunur.                                    
    Bu bapta takibat icrası Adliye Vekaletinin talebine bağlıdır.               

    Madde 8 - Bundan evvelki maddelerde beyan olunan ahvalde ecnebi mahkemeden  
verilen ve Türk kanunlarına muvafık bulunan hüküm Türk kanununca gerek asli     
ve gerek fer'i olarak hidematı ammeden memnuiyeti veya sair güna iskatı         
ehliyeti mucip bir cezayı mutazammın olduğu takdirde müdeiumuminin talebi       
üzerine ecnebi memlekette hüküm olunan mahrumiyet ve iskatı ehliyet cezaları    
netayicinin Türkiyede dahi cari olacağına mahkeme karar verebilir.              
    Müddeiumuminin talebi üzerine mahkemece bir muamele yapılmazdan evvel       
mahküm dahi ecnebi mahkemesinden verilen hükmün Türkiye mahkemesince yeniden    
tetkikini talep etmek hakkını haizdir.                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 9 - Bir cürümden dolayı bir Türkün ecnebi  devletlere iadesi talebi   
devletçe kabul olunamaz.                                                        
    Siyasi veya ona murtabıt cürümlerden dolayı bir ecnebinin ecnebi devletlere 
iadesi talebi devletçe kabul edilemez.                                          
    Ecnebi devletçe vukubulan iade talebi üzerine istenilen kimsenin Türkiyede  
bulunduğu  mahal mahkemei asliyesince tabiiyeti ve cürmünün mahiyeti hakkında   
bir karar verilmesi lazımdır.                                                   
    Türk tebaasından olduğu yahut cürmünün siyasi ve askeri veyahut bunlara     
murtabıt cürümlerden bulunduğu mahkemece sabit olanların iadesi talebi kabul    
olunamaz.                                                                       
    Ecnebi olduğuna ve cürmünün adi ceraimden bulunduğuna karar verilen kimse-  
nin iadesi talebi hükümetçe kabul olunabilir.                                   
    İadesi talep ve kabul olunan kimse hakkında mahalli müstantikliğince tev-   
kif müzekkeresi verilebilir.                                                    

    Madde 10 - Bu kanundaki hükümler, hususi ceza kanunlarının buna muhalif ol- 
mayan mevaddı hakkında da tatbik olunur.                                        

    Madde 10/a - (Ek : 6/6/1991 - 3756/2 md.)                                   
    Bir Türk vatandaşı veya yabancı, yabancı ülkede bir suç işleyip de bu bab   
hükümlerine göre Türkiye'de yargılandığı takdirde; Türkiye zararına işlenmiş    
suçlar dışında,suçun işlendiği ülke kanunu ile Türk Kanunundan hangisi uygulama-
da sanığın lehine sonuç verecek ise, o kanun göz önünde bulundurulmak ve yabancı
kanunda tanımlanan suça,Türk kanunlarına göre verilmesi gereken ceza veya Türk  
kanununda bulunup yabancı ülke kanunundaki cezaya en yakın olan ceza tespit     
edilerek uygulama yapılır.Ancak,suçun işlendiği ülke kanunu,Türkiye'nin kamu    
düzenine veya milletlerarası yükümlerine aykırı ise bu ülke kanununa itibar     
edilmez.                                                                        
                                                                                
                                    İKİNCİ BAP                                  
                                      Cezalar                                   

    Madde 11 - Cürümlere mahsus cezalar şunlardır:                              
    1 - İdam,                                                                   
    2 - Ağır hapis,                                                             
    3 - Hapis,                                                                  
    4 - Sürgün,                                                                 
    5 - Ağır cezayı nakdi,                                                      
    6 - Hidematı ammeden memnuiyet.                                             
    Kabahatler için mevzu cezalar şunlardır:                                    
    1 - Hafif hapis,                                                            
    2 - Hafif cezayı nakdi,                                                     
    3 - Muayyen bir meslek ve sanatın tatili icrası.                            
    Bu kanunda şahsi hürriyeti tahdit eden cezalar tabirinden ağır hapis,hapis, 
sürgün ve hafif hapis cezaları muradolunur.(1)                                  
                                                                                

    Madde 12 - (Değişik: 9/7/1953 -6123/1 md.)                                  
    İdam cezası, buna mahküm olan kimsenin asılması suretiyle hayatının izale-  
sidir.                                                                          
--------------------------------------                                          
(1) Bu maddede sözü edilen sürgün cezası 13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Ceza-  
    ların İnfazı Hakkındaki Kanunun geçici 2. maddesi ile kaldırılmıştır.       
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9 )                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    İdam cezası, mahkümun mensup olduğu din ve mezhebin hususi günlerinde icra  
olunmaz. Mahkümlar birkaç kişi olursa birbirinin karşısında asılmazlar. Gebe    
kadınlar doğurmadıkça, akıl hastalığına duçar olanlar iyileşmedikçe idam ceza-  
sı infaz olunmaz.                                                               
    İdam cezası hükmolunan kimse hakkında mahkümiyet ilamı Temyiz Mahkemesince  
tasdik ve Türkiye Büyük Millet Meclisince tasvip edildikten sonra icra mahallin-
de, mahkeme heyetinden bir zat ile Cumhuriyet Müddeiumumisi, tabip ve zabıt ka- 
tibi ve hapishaneler idaresi memurlarından biri hazır oldukları halde mahkumun  
huzurunda hüküm okunması suretiyle infaz olunur.                                
    Mahkümun mensup olduğu dinin ruhani sıfatını haiz bir zat ile mahkümun mü-  
dafii dahi cezanın infazında hazır bulunabilirler.                              
    İdam cezasına mahküm olan, ana veya baba kaatili ise icra mahalline yalına- 
yak, başı açık ve siyah bir gömlek giydirilerek götürülür ve hüküm bu suretle   
infaz olunur.                                                                   
    Asılan kimsenin cenazesi merasim yapılmadan gömülmek üzere mirasçılarına    

verilir. Mirasçıları olmadığı veya kabul etmediği takdirde belediye tarafından  
gömdürülür.                                                                     
    İdam cezasının infazı sureti hakkında bir zabıt varakası tutulur. Zabıt va- 
rakası orada memur olarak bulunan zatlar tarafından imza edilir.(1)             
                                                                                

    Madde 13 - (Değişik: 31/5/1957 - 6988/1 md.)                                
    Ağır hapis cezası müebbet veya muvakkattır.                                 
    Müebbet, ölünceye kadar devam eder. Muvakkat ağır hapis, kanunda tasrih     
edilmiyen yerlerde 1 seneden 24 seneye kadardır.                                
                                                                                
    Bu ceza aşağıda yazılı şekiller dahilinde 3 devrede çektirilir:             
                                                                                
    A) Mahküm birinci devrede, cezasının onda birine müsavi bir müddet geceli,  
gündüzlü yalnız olarak bir hücrede bırakılır.                                   
    Ancak bu müddet (1) aydan aşağı (8) aydan yukarı olamaz.                    
                                                                                
    B) Mahküm ikinci devrede, durumuna ve suçunun mahiyetine göre ayrı gruplar  
halinde bulundurulur. Bu devre, mahkum mevkuf kalmışsa, bu müddetle hücrede     
kaldığı müddet çıkarıldıktan sonra geriye kalan müddetin yarısını teşkil eder.  
    Alelıtlak müebbet ağır hapis cezasiyle mahküm edilmiş olanlar veya bakiye   
cezaları bir seneden az bulunanlar, yaş veya bedeni kabiliyetleri itibariyle    
üçüncü devre şartlarına intıbak edemiyecekleri tesbit edilenler üçüncü devreye  
geçemezler.                                                                     
                                                                                
    C) Üçüncü devre geri kalan müddettir. Bu devrede bulunan mahküm iş esası    
üzerine kurulmuş olan ceza evlerinde çalıştırılır.                              
    Mahkümun ikinci devreden üçüncü devreye geçebilmesi için iyi hal göstermesi 
şarttır. İyi halin nasıl tesbit edileceği Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesinde  
gösterilir.                                                                     
    Üçüncü devreye geçmek hakkını kazanan mahkümlardan, Adliye Vekaleti, ziraat,
deniz avcılığı; yol, inşaat, maden ve orman gibi iş sahalarında çalışma ekiple- 
ri teşkil edebilir.                                                             
                                                                                
------------------------                                                        
(1) Bu Maddede hükme bağlanmış bulunan idam cezası ve yerine getirilmesiyle il- 
    gili hususlar 13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki   
    Kanunun 2. maddesi ile yeniden düzenlenmiştir. Bkz. Anılan kanunun 2 ve Ge- 
    çici 4 maddesi.                                                             
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Mahkümiyetin bütün devrelerinde mahküm ceza evi disiplinini bozan hareket-  
lerinden dolayı Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesi mucibince inzıbati olmak üzere
her defasında bir ayı geçmemek kaydiyle aynı suretle hücreye konulabilir.(1)    
    Ceza evi disiplinini bozan hareketlerinden dolayı iki sene içinde üçten faz-
la hücre hapsi cezası almış olanlar C. Müddeiumumisinin tasvibi ile birinci dev-
re şartlarına tabi tutulurlar.                                                  
    Mahküm ikinci ve üçüncü devrede çalışmaya mecbur tutulur.                   
    (Son fıkra mülga: 6/6/1990 - 3653/3 md.)                                    

    Madde 14 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Mevkuflardan çalışmak istiyenler ceza ve tevfik evi dahilinde çalıştırıla-  
bilirler.                                                                       

    Madde 15 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Hapis cezası yedi günden yirmi seneye kadardır. Kanunda açıklanmıyan yerler-
de yukarı haddi beş senedir.                                                    
    Bu ceza para cezasından çevrilmiş olsa bile 13 üncü maddenin birinci devreye
ait hükümleri müstesna olmak üzere diğer hükümlerinin tesbit ettiği şartlar da- 
hilinde çektirilir.                                                             

    Madde 16 - (Değişik: 31/5/1957 - 6988/1 md.)                                
    Bu kanunun 13 üncü maddesinde yazılı üçüncü devrenin ağır hapiste yarısını, 
hapis veya hafif hapiste üçte birini iyi halle geçirenler meşrutan tahliye ta-  
lebinde bulunmak hakkını kazanırlar. İstifade müddeti asıl cezanın dörtte birin-
den aşağı olamaz.                                                               
    İkinci devreden yaş ve bedeni kabiliyetleri itibariyle üçüncü devreye geçe- 
miyenler yahut yine bu sebeplerle üçüncü devreden ikinci devreye iade edilenler 
ikinci devredeki mahkümiyetlerinin hitamında bakıye cezalarının ağır hapiste ya-
rısını, hapis veya hafif hapiste üçte birini iyi halle geçirdikleri takdirde    
meşrutan tahliye hükümlerinden istifade edebilirler.                            
    Meşrutan tahliye edilmiş olan mahkümlar hakkında, meşrutan tahliye müddeti- 
nin hitamına kadar, bu kanunun 28 inci maddesinin 3 üncü ve 4 üncü fıkraları ah-
kamı tatbik olunur.                                                             
    Meşrutan tahliye, mahkümun iktidarı nispetinde şahsi hakları tazmin etmesi  
şartına da talik edilebilir. (2)                                                

    Madde 17 - (Değişik: 31/5/1957 - 6988/1 md.)                                
    (Değişik birinci fıkra:7/12/1988 - 3506/1 md.) Şartla salıverilmiş olan hü- 
kümlü, geri kalan süre içinde işlediği kasıtlı bir cürümden dolayı şahsi hürri- 
yeti bağlayıcı bir cezaya mahküm olur veya mecbur olduğu şartları yerine getir- 
mez ise, şartla salıverilme kararı geri alınır. Bu takdirde suçun işlendiği ta- 
rihten sonraki kısım hükümlünün ceza süresine mahsup edilmeyerek aynen çektiri- 
lir ve şartla salıverilmeye esas teşkil eden hükmün infazı ile ilgili olarak bir
daha şartla salıverilmeden yararlanamaz.                                        
    (Ek: 6/6/1991 - 3756/3 md.) Birinci fıkra hükmüne göre aynen çektirilecek   
süre; Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından ölüm cezalarının yerine getirilme-
mesine karar verilenler için kırk yıl, müebbet ağır hapis cezasına mahküm olan- 
lar için otuzaltı yıl üzerinden hesap edilir.                                   
 ----------------------                                                         
(1) Bu maddede sözü edilen Ceza ve Tevfik Evleri Nizamnamesi, 5/7/1967 tarihli  
    ve 6/8517 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesiyle yürürlüğe konulan "Ceza     
    İnfaz Kurumlariyle Tevkifevlerinin Yönetimine ve Cezaların infazına" dair   
    tüzüğün 257. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.                        
(2) Bu maddede hükme bağlanmış bulunan meşruten tahliyeye ilişkin hususlar,     
    13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki Kanunun "Şartla 
    Salıverilme" başlıklı 19. maddesinde yeniden düzenlenmiştir.                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9 )                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Meşrutan tahliye kararının geri alınmasını icabettiren sebeblerin           
vukuundan evvel mahkümun ceza müddeti sona ermiş olursa mezkür ceza icra edil-  
miş sayılır.                                                                    
    Eğer asli cezaya Emniyeti Umumiye İdaresinin nezareti altında bulunmak ce-  
zası da ilave olunursa meşrutan tahliye halinde geçen zaman bu ceza müddetine   
mahsubedilir.                                                                   
                                                                                

    Madde 18 - (Mülga: 13/7/1965 - 647/Geç. 2 md.)                              
                                                                                

    Madde 19 - (Değişik birinci fıkra: 7/12/1988 - 3506/2 md.) Ağır para cezası,
yirmibin liradan yüzmilyon liraya kadar tayin olunacak bir paranın Devlet hazi- 
nesine ödenmesinden ibarettir. Nisbi para cezasının yukarı sınırı yoktur.       
    (Değişik iki - dokuzuncu fıkralar: 10/6/1949 - 5435/1 md.; mülga:7/12/1988 -
3506/10 md.)                                                                    
                                                                                

    Madde 20 - Hidematı ammeden memnuiyet cezası müebbet veya muvakkattir.      
    Müebbeden Hidamatı ammeden memnuiyet:                                       
    1- Devairi intihabiyede müntehip veya müntehap olmaktan ve sair bilcümle    
hukuku siyasiyeden,                                                             
    2- Büyük Millet Meclisi azalığından ve intihaba tabi olan veya devlet ve    
vilayet ve Belediye ve köy tarafından veya bunların teftiş ve murakabesi altın- 
da bulunan müessesat canibinden tevcih kılınan bilcümle memuriyet ve hizmetler- 
den,                                                                            
    3- Devletçe veya salahiyettar ilmi encümenlerce tevcih olunan rütbe ve un-  
van ve nişan ve madalyalardan.                                                  
    4- Bundan evvelki bentlerde beyan edilen nişan, rütbe, unvan, sıfat, hizmet 
ve memuriyetlerden birinin bahşettiği maaşlı veya fahri her türlü hukuktan,     
    5- Mahküm olan kimsenin kanunu medeni hükmünce kendi füruu üzerinde haiz    
olduğu velayet hakkı müstesna olmak üzere velayet ve vesayete müteallik bir     
hizmette bulunmaktan,                                                           
    6- Bundan evvelki bentlerde beyan edilen her türlü hakları, unvanları, rüt- 
beleri, nişanları, sıfatları, hizmet ve memuriyetleri ihraz ehliyetinden,       
    Mahrumiyet hususlarıdır.                                                    
    (Değişik: 21/11/1990 - 3679/1 md.) Geçici olarak kamu hizmetlerinden yasak- 
lanma cezası, hükümlünün, üç aydan üç yıla kadar yukarıda gösterilen siyasi     
haklar, hizmet, memuriyet, sıfat,rütbe ve nişandan ve bunları ceza süresi için- 
de yeniden elde etmek ehliyetinden mahrumiyetidir.                              
    Hidematı ammeden memnuiyet cezasının bu hizmetlerden bazılarına hasr edil-  
diği hallerle muayyen bir meslek veya sanatın icrasına şamil olduğu halleri ka- 
nun tayin eder.                                                                 
                                                                                

    Madde 21 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Hafif hapis cezası bir günden iki seneye kadardır. Bu ceza para cezasından  
çevrilmiş olsa bile 13 üncü maddenin birinci devreye ait hükümleri müstesna ol- 
mak üzere diğer hükümlerinin tesbit ettiği şartlar dahilinde çektirilir.        
    Mahkümiyetleri bir aydan fazla ve mükerrir olmıyan kadın ve küçüklerin ceza-
larının oturdukları yerde çektirilmesine mahkeme karar verebilir. Bu karara     
mahküm tarafından riayet olunmadığı takdirde ceza tamamen ve adiyen infaz olu-  
nur.                                                                            
                                                                                

    Madde 22 - Kanunun tayin ettiği ahvalde hafif hapis cezası bazı imalathane- 
lerde veya nafia ve belediye işlerinde kullanılmak suretiylede icra ettirilebi- 
lir. Eğer mahkum cezanın icrası için hazır bulunmaz veya hizmetten kaçınırsa    
hafif hapis cezası alelüsul mevkii mahsusunda ikmal ettirilir.                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 23 - Kadınların mahküm oldukları ağır hapis ve hapis ve hafif hapis   
cezaları kendilerine mahsus müesseselerde çektirilir. Kanun kadınların şahsi    
hürriyetlerini tahdit eden cezaların bir ıslahhane veya tevkifhanede icrasını   
iktiza ettiren ahvali tayin eder.                                               
                                                                                

    Madde 24 - (Değişik birinci fıkra: 7/12/1988 - 3506/2 md.) Hafif para ceza- 
sı, beş bin liradan onmilyon liraya kadar tayin olunacak bir paranın Devlet Ha- 
zinesine ödenmesinden ibarettir.                                                
    İkinci fıkra: (Değişik: 10/6/1949 - 5435/1 md.; Mülga: 7/12/1988 - 3506/10  
md.)                                                                            
                                                                                

    Madde 25 - Muayyen bir meslek ve sanatın tatili icrası üç günden iki seneye 
kadardır.                                                                       
                                                                                

    Madde 26 - (Değişik birinci fıkra: 21/1/1983 - 2787/3 md.)                  
    Kanunda gösterilen cezanın yukarı sınırı bir ay hapis veya hafif hapis ya   
da üçbin lira ağır veya hafif para cezasını geçmediği takdirde, hafifletici se- 
beb bulunur ve fail önceden bir cürümden veya bir aydan fazla hafif hapsi ge-   
rektiren bir kabahatten dolayı mahküm olmamış bulunursa, mahkeme, verdiği ceza- 
nın yerine hüküm giyen kişiye adli tevbih yapılmasına karar verebilir.          
    Tevbihi adli mahkümun ahvali mahsusasına ve cürmün işlenmesindeki şekil ve  
suret ve hususiyete göre yapılan bir tekdirdir ki ihlal olunan maddei kanuniye- 
nin ahlaki ciheti ve irtikap olunan fiilin neticeleri izah olunmak suretiyle    
hakim tarafından mahkeme huzurunda mahküma alenen tevcih edilir.                
    Eğer mahküm tevbih için mahkemeye davet olunduğu halde icabet etmez veya    
tevbihi hürmetle telakki eylemez ise işlediği cürüm için mahkemenin tayin etti- 
ği ceza tamamiyle icra olunur.                                                  
                                                                                

    Madde 27 - Bundan evvelki maddede beyan olunan halde mahküm, tevbih tarihin-
den itibaren cürümler için iki ve kabahatler için bir seneyi geçmemek üzere     
mahkemece tayin edilecek müddet zarfında bir cürüm veya kabahat işlerse bu cü-  
rüm ve kabahatin müstelzim olacağı cezaya halel gelmemek şartiyle cezayı nakdi  
namiyle muayyen bir para itasını taahhüt etmeğe ve mahkemece lüzum görülürse    
bu taahhüdünü muteber kefil ile temin eylemeğe mecburdur.                       
    Gösterilecek kefillerin iktidarları derecesini tayin etmek mahkemeye aittir.
    Eğer mahküm böyle bir taahüdü kabul etmez veya muteber kefil göstermez ise  
hüküm olunan ceza icra olunur.                                                  
                                                                                

    Madde 28 - Kanun hangi ahvalde mahkemece verilen cezaya feri olarak emniye- 
ti umumiyeye idaresinin nezareti mahsusası altında bulundurulmak cezasını ilave 
etmek iktiza edeceğini tayin eder.                                              
    Kanunda yazılı ahvalin maadasında bu nezaret bir seneden eksik ve üç sene-  
den fazla olamaz.                                                               
    Nezaret altında bulunan mahküm 42 nci maddede tayin edilen günden itibaren  
on beş gün zarfında hangi mahalde ikamet etmek istediğini salahiyattar makama   
bildirmeğe mecburdur.                                                           
    Bundan başka kanuna tevfikan kendisine verilecek tenbih ve ihtarlar daire-  
sinde hareketle mükelleftir. Aynı makam mahkümun nezarete tabi olduğu müddet    
zarfında muayyen bazı yerlerde ikametini men edebilir.                          
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (EK - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Ağır hapis cezasına mahkümiyet halinde mahkeme mahkümun cezayı feri olarak  
bu nezaret altında bulunmasına karar verebilir. Bu halde mahküma tahmil olunacak
mecburiyetlerin müddet ve mahiyeti tahdiden tayin olunur.                       
                                                                                

    Madde 29 - (Değişik:3/2/1937 -3112/1 md.)                                   
    Kanunda sarahaten yazılmış olmadıkça cezalar ne artırılabilir, ne eksiltile-
bilir ve ne de değiştirilebilir.                                                
    Kanunun muayyen bir nisbet dairesinde cezayı artırıp eksiltmeyi emrettiği   
yerlerde mevcut olan teşdit veya tahfif edici sebepler nazara alınmaksızın o    
fiil hakkında ne ceza tayin edilecekse tezyit ve tenkis keyfiyeti o ceza üzerin-
den icra olunur.                                                                
    Eğer bir çok esbap içtima etmiş olursa artırıp eksiltme hususu, ondan evvel-
ki artırma ve eksiltme neticesi olan ceza miktarı üzerinden cereyan eder.       
    Eğer içtima eden sebeplerden bazısı artırmayı ve bazısı eksiltmeyi müstel-  
zim olursa ilk önce artırmakla işe başlanır.                                    
    Bütün hallerde mücrimin yaşı, akli haleti, esbabı muhaffifei takdiriye ve   
tekerrür hususları bu sıra takip olunmak şartile en sonra nazara alınır.        
    Ceza artırılır veya eksiltilirken kanunun sureti mahsusada tayin ettiği     
ahval müstesna olmak üzere her nevi ceza için muayyen olan hudut tecavüz edi-   
lemez.                                                                          
    Hafif hapis, ağır veya hafif para cezalarının tertibi iktiza eden hallerde  
kanuni sebeplerden dolayı bu cezaların, 19,21 ve 24 üncü maddelerde  yazılı     
aşağı hadlerinden daha az bir miktarının  verilmesi icap ettiği takdirde bunla- 
rın yerine, taahhüt almağa hacet kalmaksızın, adli tevbih yapılır.              
    (Ek: 21/11/1990 - 3679/2 md.) Hakim, iki sınır arasında temel cezayı, suçun 
işleniş biçimi, suçun işlenmesinde kullanılan araç, suç konusunun önem ve değe- 
ri, suçun işlendiği zaman ve yer, fiilin diğer özellikleri, zararın veya tehli- 
kenin ağırlığı, kastın veya taksirin yoğunluğu, suç sebepleri ve saikleri, fai- 
lin amacı, geçmişi, şahsi ve sosyal durumu, fiilden sonraki davranışı gibi hu-  
susları gözönünde bulundurmak suretiyle takdirini kullanarak belirler.Cezanın   
asgari hadden tayini halinde dahi takdirin sebepleri kararda mutlaka gösteri-   
lir.                                                                            
                                                                                

   Madde 30 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                 
    Muvakkat cezalar, gün, ay ve sene hesabile tatbik olunur. Bir gün, 24 saat, 
bir ay 30 gündür. Sene, resmi takvime göre hesap edilir.                        
    (Değişik: 12/6/1979 - 2248/17 md.) Muvakkat cezalar için bir günün ve para  
cezalarında bir liranın küsuru hesaba katılmaz.                                 
                                                                                
                                                                                
                                   ÜÇÜNCÜ BAP                                   
                Ceza mahkümiyetlerinin neticeleri ve tarzı icraları             
                                                                                

    Madde 31 - Beş seneden fazla ağır hapse mahkümiyet müebbeden ve üç seneden  
beş seneye kadar ağır hapse mahkümiyet hükmolunan cezaya müsavi bir müddetle,   
hidematı ammeden memnuiyeti müstelzimdir.                                       

    Madde 32 - 59 uncu maddede tayin olunan ahvalde idama bedel 24 sene ağır    
hapis cezasına mahkümiyet mahkümun on sene müdetle emniyeti umumiye idaresinin  
nezareti mahsusası altında bulundurulmasını müstelzimdir.                       

    Madde 33 - Beş seneden ziyade ağır hapis cezasına mahküm olanlar ceza mü-   
detleri zarfında mahcuriyeti kanuniye halinde bulundurulur. Ve emvalinin ida-   
resinde mahcurlar hakkındaki kanunu medeni ahkamı tatbik olunur.                
    Beş seneden ziyade ağır hapse mahküm olan şahsın ceza müddeti zarfında      
babalık hakkından ve kocalık sıfatının bahşettiği kanuni haklardan mahrumiyeti- 
nede hüküm verilebilir.                                                         

    Madde 34 - Bir cürüm ile katiyen mahkümiyet; kanunen siyasi bir hizmete in- 
tihap olunabilmek kabiliyetini selbettiği veya memuryetten mahrumyeti müstelzim 
olduğu takdirde azalık ve memuriyetin zevalinide mucip olur.                    

    Madde 35 - Kanunun tayin ettiği ahvalden maada resmi sıfatı veya icrası ait 
olduğu daireden verilecek ruhsatname ve şehadetname gibi vesikaya muhtaç olan   
bir meslek ve sanatı suistimal suretiyle işlenen cürüm ve kabahatlere müteallik 
hükümler mahkümun mahküm olduğu müddete veya cezayı nakdinin ademi tediyesinden 
dolayı ne miktar hapis cezası verilmek lazımgelirse o miktara muadil olacak ve  
yirminci ve yirmi beşinci maddelerde muayyen müddetlerin azami hadlerini geçmi- 
yecek bir müddetle muvakkaten hidematı ammeden memnuiyetini veya meslek ve sa-  
natının tatilini dahi istilzam eder.                                            
    Sair meslek ve sanatlar hakkında tatili icabettiren ahvali kanun tayin eder.

    Madde 36 - (Değişik : 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Mahkümiyet halinde cürüm veya kabahatte kullanılan veya kullanılmak üzere   
hazırlanan veya fiilin irtikabından husule gelen eşya fiilde methali olmıyan    
kimselere ait olmamak şartiyle mahkemece zabıt ve müsadere olunur.              
    Kullanılması, yapılması, taşınması, bulundurulması ve satılması cürüm veya  
kabahat teşkil eden eşya bir ceza mahkümiyeti olmasa ve faile ait bulunmasa     
bile mutlaka zabıt ve müsadere olunur.                                          
    Taşınması memnu olmıyan silahların ruhsatsız taşınması halinde de zabıt ve  
müsaderesine hükmolunur.                                                        

    Madde 37 - (Değişik : 11/6/1936 -3038/1 md.)                                
    Ceza ile mahkümiyet suçtan mutazarrır ve mağdur olanların mallarının istir- 
dadını ve duçar oldukları zararların tazminini dava edebilmelerine halel getir- 
mez.                                                                            

    Madde 38 - Emvalin istirdadından ve uğranılan zararların tazmininden başka  
bir şahsın veya bir ailenin şeref ve haysiyetini ihlal eden her nevi cürüm ve   
kabahatlerde bir güna maddi zarar vukua gelmese bile mahkeme mağdurun talebine  
mebni manevi zarar mukabili olarak muayyen tazminat itasında hüküm edilebilir.  
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (EK -7)                                                    
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 39 - Mahküm muhakeme masraflarını çeker.                              
    Bir cürüm veya kabahatten dolayı mahküm olan şahıslar malların istirdadın-  
dan ve uğranılan zararların tazmininden ve manevi zarar mukabili olarak takdir  
olunan tazminattan ve muhakeme masraflarının ödenmesinden birbirlerine kefil    
olarak mesuldürler.                                                             
    Muhtelif cürüm ve kabahatlerden dolayı bir ilam ile mahküm olan bir kaç ki- 
şinin birbirine kefil olarak mesuliyetleri yalnız müştereken mahkümiyeti intaç  
eden fiile aittir.                                                              

    Madde 40 - Hüküm katiyet kesbetmeden evvel vukubulan mevkufiyet ceza mahkü- 
miyetlerinden indirilir.                                                        
    Eğer mahküm hakkında sürgün cezası hükmolunmuş ise bir günlük mevkufiyet    
üç günlük sürgüne mukabil sayılır. (1)                                          
    Eğer cezayı nakdi tertip olunmuş ise tenzil, 19 uncu maddede gösterilen he- 
saba göre yapılır.                                                              

    Madde 41 - Hidematı ammeden memnuiyet, veya muayyen bir meslek ve sanatın   
tatili cezası, gıyaben verilen kararlara müteallik ahkamı kanuniye müstesna ol- 
mak üzere, hükmün katileşdiği tarihten başlar.                                  
    Eğer hidematı ammeden memnuiyet veya bir meslek ve sanatın tatili ve sair   
ehliyetsizlik cezası şahsi hürriyeti tahdit eden diğer bir cezaya bağlı olur    
veya bir ceza mahkümiyetinin neticesi bulunursa asıl cezanın icrası müddetince  
devam etmekle beraber hüküm ilamında veya kanunda tayin edilen müddet ancak ce- 
zanın ikmal edildiği veya sakit olduğu günden başlar.                           

    Madde 42 - (Mülga: 15/4/1987 - 3352/1 md.) (2)                              

    Madde 43 - İdam veya müebbet ağır hapis cezalarını mutazammın olan hüküm    
ilamının hulasası hükmün sadır olduğu ve cürmün işlendiği ve mahkümualeyhin en  
son ikamet ettiği mahalle veya kariyenin münasip mahallerine asılarak ilan      
olunur.                                                                         
                                                                                
                               DÖRDÜNCÜ BAP                                     
           Cezaya ehliyet ve bunu kaldıran veya hafifleten sebepler             
                                                                                

    Madde 44 -  Kanunu bilmemek mazeret sayılmaz.                               

    Madde 45 - Cürümde kasdin bulunmaması cezayı kaldırır. Failin bir şeyi yap- 
masının veya yapmamasının neticesi olan bir fiilden dolayı kanunun o fiile ceza 
tertip ettiği ahval müstesnadır.                                                
    Kabahatlerde kasit sabit olmasa bile herkes kendi fiil veya ihmalinden me-  
suldür.                                                                         

    Madde 46 - (Değişik: 18/5/1955 - 6569/1 md.)                                
    Fiili işlediği zaman şuurunun veya harekatının serbestisini tamamen kaldı-  
racak surette akıl hastalığına duçar olan kimseye ceza verilemez.               
------------------------------           .                                      
(1) Sürgün cezası, 13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki  
    Kanunun geçici 2. maddesiyle kaldırılmıştır.                                
(2) 15/4/1987 tarih ve 3352 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki "Kanunlarda yer  
    alan, emniyeti umumiye idaresinin nezareti altında bulundurma cezası ve     
    tedbiri ile ilgili hükümler yürürlükten kaldırılmıştır." hükmü uyarınca yü- 
    rürlükten kaldırılmıştır. Sözkonusu 3352 sayılı Kanun, Kanunlar Külliyatı-  
    nın Cilt 6, Sayfa 6943'de yayımlanmıştır.                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Ancak bu şahsın muhafaza ve tedavi altına alınmasına hazırlık tahkikatında  
Sulh Hakimi, ilk tahkikatta Sorgu Hakimi ve son tahkikatta vazifeli mahkeme ta- 
rafından karar verilir.                                                         
    Muhafaza ve tedavi altında bulundurma müddeti şifaya kadar devam eder.      
Yalnız maznuna isnadolunan suç, ağır hapis cezasını müstelzim ise bu müddet bir 
seneden az olamaz.                                                              
    Muhafaza ve tedavi altına alınan şahıs; muhafaza ve tedavinin icra kılındı- 
ğı müessesesinin sıhhi heyetince, şifası tebeyyün ettiğine dair verilecek rapor 
üzerine aynı kazai mercice serbest bırakılır.                                   
    Bu husustaki rapor ve kararda, hastalığın ve isnadolunan suçun mahiyeti     
gözönünde tutularak, içtimai emniyet bakımından şahsın tıbbi kontrola ve muaye- 
neye tabi tutulup tutulmıyacağı, tutulacaksa müddet ve fasılası da gösterilir.  
    Tıbbi kontrol ve muayene; Cumhuriyet Müddeiumumilerince, kararda gösterilen 
müddet ve fasılalarda bu şahısların bulundukları mahalde yoksa en yakın salahi- 
yetli mütehassısı olan hastane sıhhi heyetlerine sevk edilmeleri suretiyle te-  
min olunur.                                                                     
    Bu tıbbi kontrol ve muayenede nüks arazı gösterenler hakim veya mahkeme ka- 
rariyle yine muhafaza ve tedavi altına alınıp aynı muamelelere tabi tutulurlar. 
                                                                                

    Madde 47 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Fiili işlediği zaman şuurunun veya harekatının serbestisini ehemmiyetli de- 
recede azaltacak surette akli malüliyete müptela olan kimseye verilecek ceza    
aşağıda yazılı şekilde indirilir:                                               
    1. İdam cezası yerine 15 seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis;            
    2. Müebbet ağır hapis yerine 10 seneden 15 seneye kadar ağır hapis;         
    3. Amme hizmetlerinden müebbet memnuiyet yerine muvakkatı memnuiyet; cezala-
rı hükmolunur.                                                                  
    Diğer cezalar üçte birden yarıya kadar indirilir.                           
                                                                                

    Madde 48 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Suçu işlediği esnada arızi bir sebepten dolayı 46 ve 47 nci maddelerde mün- 
deriç akli malüliyet halinde bulunan kimseler hakkında o maddelerdeki ahkam     
tatbik olunur.                                                                  
    İhtiyari sarhoşlukla ve ihtiyarı ile kullanılan uyuşturucu madde tesiriyle  
işlenen fiiller bu madde hükmünden hariçtir.                                    
                                                                                
    Madda 49 - 1 - Kanunun bir hükmünü veya salahiyettar bir merciden verilip   
infazı vazifeten zaruri olan bir emri icra suretiyle,                           
    2 - Gerek kendisinin gerek başkasının nefsine veya ırzına vukubulan haksız  
bir taarruzu filihal defi zaruretinin bais olduğu mecburiyetle,                 
    3 - Gerek nefsini ve gerek başkasını vukuuna bilerek mahal vermediği ve     
başka türlü tahaffüz imkanıda olmadığı ağır ve muhakkak bir tehlikeden muhafa-  
za etmek zaruretinin bais olduğu mecburiyetle, işlenilen fiillerden dolayı fai- 
le ceza verilemez.                                                              
    Bir numaralı bentte gösterilen halde merciinden sadır olan emir hilafı ka-  
nun olduğu takdirde neticesinden hasıl olan cürme müterettip ceza emri veren    
amire hükmolunur.                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 50 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    49 uncu maddede yazılı fillerden birini icra ederken kanunun veya salahi-   
yettar makamın veya zaruretin tayin ettiği hududu tecavüz edenler cürüm ölüm    
cezasını müstelzim ise sekiz seneden aşağı olmamak üzere hapis ve müebbed ağır  
hapis cezasını müstelzim olduğu takdirde altı seneden on beş seneye kadar ha-   
pis cezasile cezalandırılır. Sair hallerde asıl suça müretteb ceza altıda bi-   
rinden eksik ve yarısından ziyade olmamak üzere indirilir ve ağır hapis hapse   
tahvil olunur ve amme hizmetlerinden müebbed memnuiyet cezası yerine muvakkat   
memnuiyet cezası verilir.                                                       
                                                                                

    Madde 51 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Bir kimse haksız bir tahrikin husule getirdiği gazap veya şedit bir elemin  
tesiri altında bir suç işler ve bu suç ölüm cezasını müstelzim bulunursa müeb-  
bet ağır hapis cezasına ve müebbet ağır hapis cezasını müstelzim bulunursa yirmi
dört sene ağır hapis cezasına mahküm olur. Sair hallerde işlenen suçun cezası-  
nın dörtte biri indirilir.                                                      
    Tahrik ağır ve şiddetli olursa ölüm cezası yerine yirmi dört sene ve müeb-  
bet ağır hapis cezası yerine on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis ce-  
zası verilir.                                                                   
    Sair cezaların yarısından üçte ikisine kadarı indirilir.                    
                                                                                

    Madde 52 - Bir kimse bir hata veya sair bir arıza yüzünden cürmü kast etti- 
ği şahıstan başka bir şahsın zararına işlemiş olursa cürümden zarar gören kim-  
senin sıfatından neşet eden ve cezayı şiddetlendiren esbap faile tahmil olun-   
maz. Belki cürüm kast olunan şahsa karşı işlenmiş gibi telakki olunarak fail,   
cürmün tazammun edebileceği esbabı muhaffefeden istifade eder.                  
                                                                                

    Madde 53 - Fiili işlediği zamanda on bir yaşını bitirmemiş olanlar hakkın-  
da takibat yapılamaz ve ceza verilemez.                                         
    Ancak fiil kanunen bir seneden ziyade hapis cezasını veya daha ağır cezayı  
müstelzim bir cürüm olduğu takdirde müdeiumuminin talebi üzerine mahkeme reisi  
çocuğun, istirdadı kabil tedabirden olmak ve on sekiz yaşını geçmiyecek müddet- 
le mukayyet bulunmak üzere terbiye ve ıslah için devlet idare veya murakabesin- 
de bulunan bir müesseseye konmasını veyahut-takayyüt ve nezaretinde teseyyüp ve 
ihmal ile bir cürüm işlemesine meydan verirlerse kendilerinden iki yüz liraya   
kadar cezayı nakdi alnacağı ihtariyle-ana baba veya vasiye teslimini emreder.   
                                                                                

    Madde 54 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Fiili işlediği zaman on bir yaşını bitirmiş olup da on beş yaşını doldurma- 
mış olanlar, farik ve mümeyyiz olmadıkları surette haklarında hiçbir ceza ter-  
tip olunamaz. Ancak işlenilen fiil bir seneden fazla hapis veya daha ağır bir   
cezayı müstelzim cürümlerden ise bundan evvelki madde ahkamı tatbik olunur.     
                                                                                
    (Değişik: 21/1/1983 - 2787/4 md.) Eğer çocuk işlediği fiilin bir suç oldu-  
ğunu fark ve temyiz ile hareket etmiş ise suçunun cezası aşağıda yazılı şekil-  
lerde indirilir:                                                                
    1. Ölüm cezası yerine onbeş yıldan, müebbet ağır hapis cezası yerine on     
yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.                                
    2. Diğer cezalar yarıya indirilir. Ağır hapis cezaları hapse çevrilir. An-  
cak, bu bendin tatbiki suretiyle hükmolunacak cezalar her fiil için yedi yıldan 
fazla olamaz.                                                                   
    Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altına alınmak   
cezaları tatbik olunmaz.                                                        
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Şahsi hürriyeti bağlayıcı cezalar, para cezasından çevrilmiş olsa dahi eğer 
suçlu cezanın çektirilmesine başlandığı zaman on sekiz yaşını bitirmemiş ise    
ceza bir ıslahhanede çektirilir.                                                
    Bu mahkümiyetler tekerrüre esas olamaz.                                     
                                                                                

    Madde 55 - (Değişik:9/7/1953 - 6123/1 md.)                                  
    Fiili işlediği zaman on beş yaşını bitirmiş olup da on sekiz yaşını bitir-  
memiş olanlar hakkında aşağıda yazılı şekillerde ceza tayin olunur:             
    1. İdam cezası yerine yirmi seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası;  
    2. Müebbet ağır hapis yerine on beş seneden yirmi seneye kadar ağır hapis   
cezası verilir.                                                                 
    3. (Değişik: 21/1/1983 - 2787/5 md.) Diğer cezaların üçte bire kadarı indi- 
rilir. Ancak, bu bendin tatbiki suretiyle hükmolunacak cezalar her fiil için    
ondört yıldan fazla olamaz.                                                     
    4. Amme hizmetlerinden memnuiyet ve emniyeti umumiye nezareti altına alın-  
mak cezaları tatbik edilmez.                                                    
    Cezanın çektirilmesine başlandığı zaman on sekiz yaşını bitirmemiş olanlar  
hakkında hürriyeti bağlayıcı cezalar para cezasından çevrilmiş olsa dahi, onla- 
ra mahsus ceza evlerinde veya büyüklere mahsus ceza evlerinin hususi kısımla-   
rında çektirilir. Bunlar on sekiz yaşını geçtikleri zaman eğer mahküm oldukları 
ceza müdeti üç seneden ve geri kalan müddeti iki seneden fazla ise büyük mah-   
kümların bulundukları ceza evlerine naklolunurlar. Ancak bunlardan, geçirdikle- 
ri müddet içindeki hal ve durumlarına göre münasip görülenler hususi ceza evin- 
de veya büyüklere mahsus ceza evlerinin hususi kısımlarında alıkonulabilirler.  
    Hükmün infazına başlandığı tarihte on sekiz yaşını bitirmiş ve mahküm ol-   
dukları ceza müddeti üç seneden az bulunmuş olup da geçmişteki hallerine naza-  
ran hususi ceza evinde veya büyüklere mahsus ceza evlerinin hususi kısımların-  
da bulundurulmaları daha uygun görülenlerin cezaları bu evlerde çektirilir.     
                                                                                

    Madde 56 - (Mülga: 6/7/1960 - 15/2 md.) (1)                                 
                                                                                

    Madde 57 - Fiili işlediği zaman henüz on beş yaşını bitirmeyen sağır-dil-   
sizler hakkında takibat yapılmaz. Bunlar hakkında yirmi dört yaşına kadar kal-  
mak üzere 53 üncü maddenin ikinci fıkrası hükmü tatbik olunabilir.              
                                                                                

    Madde 58 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Fiili işlediği zaman on beş yaşını bitirmiş olup da yaptığı işin neticesini 
fark ve temyiz ile hareket ettiği anlaşılmıyan sağır, dilsizlere ceza verilmez. 
    Ancak fiil cürüm olduğu ve bir seneden fazla hapis cezasını veya daha ağır  
bir cezayı müstelzim bulunduğu takdirde yirmi dört yaşını henüz ikmal etmiyen   
-----------------------                                                         
(1) Hernekadar Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 8/10/1962 tarihli ve E. 1962/43,   
    K. 1962/40 sayılı kararı ile 58. maddenin son fıkrası hükmü ile yapılan     
    atıf sebebiyle 56. maddenin cezalarda yapılacak indirimler yönünden yürür-  
    lükte bulunduğu kabul edilmiş ise de 21/1/1983 tarih ve 2787 sayılı kanunla 
    58. maddede yapılan değişiklik sonucunda sözü edilen atıf metinden çıkarıl- 
    mış ve 56. maddeye paralel yeni bir hükümle sağır ve dilsizlere uygulanacak 
    cezalar doğrudan doğruya 58. madde içerisinde düzenlenmiştir. Böylece Ceza  
    Genel Kurulu Kararının 22/1/1982 tarihinden itibaren uygulama yeri kalmamış 
    ve 56. madde tamamiyle yürürlükten kalkmıştır.                              
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
sağır - dilsiz hakkında yirmi dört yaşına kadar kalmak üzere 53 üncü maddenin   
ikinci fıkrası hükümleri tatbik edilebilir.                                     
    Eğer fail yirmi dört yaşını bitirmiş ise mahkeme, hakkında 46 ncı maddede   
gösterildiği surette muamele yapılmak üzere kendisinin salahiyetli makama tes-  
limini emredebilir.                                                             
    Eğer sağır-dilsizin suçu işlemekte fark ve temyiz ile hareket ettiği anla-  
şılır ve işlediği zaman on sekiz yaşını bitirmemiş bulunursa birinci fıkrası    
müstesna olmak üzere 54 üncü madde hükümleri tatbik olunur.                     
                                                                                
    (Değişik: 21/1/1983 - 2787/6 md.) Sağır-dilsiz onsekiz yaşını bitirip de    
yirmibir yaşını bitirmemiş ise 55 inci madde hükümleri tatbik olunur.           
                                                                                
    (Ek: 21/1/1983 - 2787/6 md.) Sağır-dilsiz yirmibir yaşını bitirmiş ise,     
ölüm cezası yerine otuz yıl, müebbet ağır hapis cezası yerine yirmidört yıl     
ağır hapis cezası hükmolunur. Sair hallerde cezanın altıda biri indirilir.      
                                                                                

    Madde 59 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Kanuni tahfif sebeplerinden ayrı olarak mahkemece her ne zaman fail lehine  
cezayı hafifletecek takdiri sebepler kabul edilirse idam cezası yerine müebbet  
ağır hapis ve müebbet ağır hapis yerine 30 sene ağır hapis cezası hükmolunur.   
    Diğer cezalar altıda birden fazla olmamak üzere indirilir.                  
                                                                                

    Madde 60 - Başkalarının nüfuz ve idare ve nezareti altında bulunanların iş- 
ledikleri kabahatlerde eğer fiil, nüfuzlarının cari olduğu daire dahilinde ria- 
yet ettirmekle nizamen mükellef oldukları ahkama karşı işlenmiş kabahatlerden   
olduğu ve bunların kendi dikkat ve basiretleriyle meni mümkün bulunduğu takdir- 
de ceza failden maada nüfus ve idare ve nezareti haiz olan metbular hakkında    
dahi tatbik olunur.                                                             
    Eğer kabahat fail üzerinde nüfuz ve idare ve nezareti olanların emriyle,    
bunların kanunen riayet ettirmeğe mecbur oldukları ahkam ihlal edilerek, yapıl- 
mış olursa ceza emri veren metbudan maada salahiiyettar merciin bir emri mahsu- 
sunu veya bir ihtarını ısga etmiyerek kabahati irtikap eden tabi hakkındada     
tatbik olunur.                                                                  
                                                                                
                             BEŞİNCİ BAP                                        
                            Cürme teşebbüs                                      
                                                                                

    Madde 61 - (Değişik: 3/2/1937 - 3112/1 md.)                                 
    Bir kimse işlemeği kasdeylediği bir cürmü vesaiti mahsusa ile icraya başla- 
yıp da ihtiyarında olmıyan esbabı maniadan dolayı o cürmün husulüne muktazi     
fiilleri ikmal edememiş ise kanunda yazılı olmıyan yerlerde fiil, ölüm cezasını 
müstelzim olduğu takdirde müteşebbis hakkında on beş seneden 20 seneye ve müeb- 
bet ağır hapis cezasını müstelzim olduğu takdirde on seneden on beş seneye ka-  
dar ağır hapis cezası hükmolunur. Sair hallerde o cürüm için kanunen muayyen    
olan ceza, yarısından üçte ikisine kadar indirilir.                             
    Müteşebbis, cürmün ef'ali icrayesinden ihtiyariyle vazgeçtiği, fakat tamam  
olan kısım esasen bir suç teşkil ettiği halde ancak o kısma mahsus ceza ile ce- 
zalandırılır.                                                                   
                                                                                

    Madde 62 - (Değişik: 3/2/1937 - 3112/1 md.)                                 
    Bir kimse işlemeği kasdettiği cürmün icrasına taallük eden bütün fiilleri   
bitirmiş, fakat ihtiyarında olmıyan bir sebepten dolayı o cürüm meydana gelme-  
miş ise                                                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
kanunda yazılı olmıyan yerlerde fiil ölüm cezasını müstelzim olduğu takdirde    
müteşebbis hakkında yirmi seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapis ve    
müebbet ağır hapis cezasını müstelzim olduğu takdirde on beş seneden yirmi se-  
neye kadar ağır hapis cezası hükmolunur. Sair hallerde o cürüm için kanunen mu- 
ayyen olan ceza altıda birinden üçte birine kadar indirilir.                    
                                                                                

    Madde 63 - (Mülga: 3/2/1937 - 3112/3 md.)                                   
                                                                                
                                                                                
                                   ALTINCI BAP                                  
                            Cürüm ve kabahatte iştirak                          
                                                                                

    Madde 64 - (Değişik: 3/2/1937 - 3112/1 md.)                                 
    Bir kaç kişi bir cürüm veya kabahatın icrasına iştirak ettikleri takdirde   
fiili irtikap edenlerden veya doğrudan doğruya beraber işlemiş olanlardan her   
biri o fiile mahsus ceza ile cezalandırılır.                                    
    Başkalarını cürüm ve kabahat işlemeğe azmettirenlere dahi aynı ceza hükmo-  
lunur. Ancak fiili icra edenin onu işlemekte şahsi bir menfaati olduğu sabit    
olursa azmettiren şahsın cezası, ölüm yerine yirmi dört sene ve müebbet ağır    
hapis yerine yirmi sene ağır hapistir. Sair cezaların altıda biri indirilir.    
                                                                                

    Madde 65 - (Değişik: 2/6/1941 - 4055/1 md.)                                 
    I - Suç işlemeğe teşvik veya suçu irtikap kararını takviye ederek yahut     
fiil işlendikten sonra muzaheret ve muavenette bulunacağını vadeyleyerek,       
    II - Suçun ne suretle işleneceğine mütaallik talimat vererek yahut fiilin   
işlenmesine yarıyacak iş veya vasıtaları tedarik ederek,                        
    III - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/7 md.) Suç işlenmeden evvel veya işlendi-  
ği sırada müzaharet ve muavenetle icrasını kolaylaştırarak suça iştirak eden    
şahıs, işlenmiş fiile mahsus olan ceza ölüm cezası ise yirmi yıldan, müebbet    
ağır cezası ise onaltı yıldan aşağı olmamak üzere ağır hapis cazası ile ceza-   
landırılır. Sair hallerde kanunen muayyen olan cezanın yarısı indirilir.        
    Bu maddede yazılı fiillerden birini işleyen kimsenin iştiraki inzimam et-   
meksizin fiilin irtikabı mümkün olamıyacağı sabit olan hallerde o kimse yukarı- 
da gösterilen tenzilattan istifada edemez.                                      
                                                                                

    Madde 66 - Bir cürüm veya kabahati beraber işleyenlerden veya icrasını ko-  
laylaştırmağa yardım edenlerden biri hakkında teşdidi cezayı mucip olan şahsa   
merbut daimi veya arızi ahval ve evsaf, cürüm veya kabahate iştirak eyledikle-  
ri zamanda ona vakıf olan faillere dahi sirayet eder. Ancak haklarında teret-   
tüp eden cezanın altıda biri indirilebilir ve idam ile müebbet ağır hapis ce-   
zasına bedel yirmi seneden yirmi dört seneye kadar ağır hapis cezası hükmolu-   
nur.                                                                            

    Madde 67 - Fiilin cezasını teşdit eden maddi esbabı dahi cürüm veya kaba-   
hatin vasfını tebdil edecek şekilde olsabile fiil işlendiği zamanda ona vakıf   
olan şeriklere saridir.                                                         
                                                                                
                             YEDİNCİ BAP                                        
                        Suç ve cezaların içtimaı                                
                                                                                

    Madde 68 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Bir kimse mütaaddit suçlardan dolayı Hüküm veya Ceza Kararnamesiyle mahküm  
edilirse cezalar bu bap hükümlerine göre içtima ettirilir.                      
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 69 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Bir Hüküm veya Ceza Kararnamesinden sonra aynı kimsenin bu mahkümiyetten    
önce veya sonra işlediği bir suçtan dolayı mahküm edilmesi halinde cezaların    
içtimaı hükümleri tatbik olunur.                                                
                                                                                

    Madde 70 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/3 md.)                               
    Birden çok müebbet ağır hapse mahkümiyet halinde, altı aydan az ve üç yıl-  
dan fazla olmamak üzere hükmedilecek miktarı geceli gündüzlü bir hücrede tecrit 
edilmek suretiyle, müebbet ağır hapis cezası infaz olunur.                      
                                                                                

    Madde 71 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Aynı neviden şahsi hürriyeti bağlıyan muvakkat cezalara mahkümiyet halinde  
bu cezaların mecmuu tatbik olunur.                                              
    24 seneden aşağı olmamak üzere en az iki ağır hapis cezasına mahkümiyet ha- 
linde müebbet ağır hapis cezası tatbik olunur.                                  
                                                                                

    Madde 72 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Aynı neviden para cezalarına mahkümiyet halinde bu cezaların mecmuu tatbik  
olunur.                                                                         
                                                                                

    Madde 73 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Cezalardan biri müebbet ağır hapis ve diğeri şahsi hürriyeti bağlayıcı mu-  
vakkat bir ceza ise, ilave edilecek cezanın nevi ve miktarına göre on günden az 
ve üç seneden fazla olmamak üzere geceli gündüzlü bir hücrede tecrit edilmek    
suretiyle müebbet ağır hapis cezası tatbik olunur.                              
                                                                                

    Madde 74 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Başka neviden hürriyeti bağlayıcı muvakkat cezalara  mahkümiyet halinde bu  
cezaların hepsi ayrı ayrı tamamen tatbik olunur.                                
    İnfazda ağır hapis, hapis, hafif hapis ve sürgün sırası takip edilir. (1)   
                                                                                

    Madde 75 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Başka neviden para cezalarına mahkümiyet halinde bu cezaların hepsi ayrı    
ayrı tamamen tatbik olunur.                                                     
    Para cezaları sair cezalarla birleştiği takdirde de hepsi ayrı ayrı ve ta-  
mamen tatbik olunur.                                                            
                                                                                

    Madde 76 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Fer'i cezalar ve mahkümiyetin bütün diğer cezai neticeleri her ceza hakkın- 
 da ayrı ayrı tayin ve tatbik olunur.                                           
                                                                                

    Madde 77 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    1) Aynı neviden şahsi hürriyeti bağlayıcı muvakkat cezaların birleştirilme- 
si halinde tatbik edilecek ceza ağır hapiste 36, hapiste 25, sürgünde 15, hafif 
hapiste 10 seneyi geçemez.                                                      
    2) Başka neviden şahsi hürriyeti bağlayıcı muvakkat cezaların mecmuu otuz   
seneyi geçemez. Bu haddi aşan ceza miktarı sırası ile sürgün, hafif hapis, ha-  
pis ve ağır hapisten tenzil edilir.                                             
    3) Ağır para cezası ile hafif para cezası birleştiği takdirde çevrilecek    
cezanın nev'i hapistir.                                                         
---------------------                                                           
(1) Sürgün cezası, 13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki  
    Kanunun geçici 2. maddesiyle kaldırılmıştır.                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    4) Birleştirilen para cezalarının şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezaya çev- 
rilmesi halinde bu ceza müddeti beş seneyi geçemez.                             
    5) (Değişik: 21/11/1990 - 3679/4 md.) İçtima neticesinde uygulanacak süre-  
li fer'i cezalar, kamu hizmetlerinden yasaklanma cezasında on, muayyen bir mes- 
lek ve sanatın icrasının tatilinde dört yılı geçemez.                           
    6) Yukarıki fıkralarda yazılı yukarı hadlere baliğ olan cezalara kati su-   
rette mahkÜmiyetten sonra işlenen suçlardan dolayı verilecek cezalar aynen tat- 
bik olunur.                                                                     
                                                                                

    Madde 78 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Bir kimse bir suçu işlemek veya vuku bulmuş bir suçu gizlemek için diğer    
bir suç işlediği veyahut o suç vesilesile kanunda suç teşkil eden diğer bir     
fiil daha irtikab eylediği takdirde mezkür fiiller kanunen o suçu tertib eden   
anasırdan veya suçun esbabı müşeddedesinden sayılmazsa o kimse hakkında evvel-  
ki maddelerin müştemil olduğu hükümlere göre ceza tertib olunur.                
                                                                                

    Madde 79 - İşlediği bir fiil ile kanunun muhtelif ahkamını ihlal eden kim-  
se o ahkamdan en şedit cezayı tazammun eden maddeye göre cezalandırılır.        
                                                                                

    Madde 80 - (Değişik: 2/6/1941 - 4055/1 md.)                                 
    Bir suç işlemek kararının icrası cümlesinden olarak kanunun aynı hükmünün   
bir kaç defa ihlal edilmesi, muhtelif zamanlarda vakı olsa bile bir suç sayı-   
lır. Fakat bundan dolayı terettüp edecek ceza altıda birden yarıya kadar artı-  
rılır.                                                                          
                                                                                
                             SEKİZİNCİ BAP                                      
                            Cürümde tekerrür                                    
                                                                                

    Madde 81 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Bir kimse beş seneden ziyade müdetdle bir mahkÜmiyete uğradıktan sonra ceza-
sını çektiği veya ceza düştüğü tarihten itibaren on sene ve diğer cezalarda beş 
sene içinde başka bir suç daha işlerse yeni suça verilecek ceza altıda bire ka- 
dar artırılır.                                                                  
    Yeni suç evvelki mahkÜmiyete sebep olan suç cinsinden ise hükmedilecek ceza 
altıda birden üçte bire kadar artırılır.                                        
    İkinci suç için tayin edilecek cezaya tekerrürden dolayı zammı lazımgelen   
miktar, hiç bir suretle evvelki suç için hükmedilmiş olan cezaların en ağırın-  
dan ziyade olarak tayin olunamaz.                                               
    Evvelki veya sonraki suçlardan biri para cezası veya sürgün ve diğeri baş-  
ka bir ceza olduğu takdirde tekerrürden dolayı yapılacak zam miktarının tayi-   
ninde 19 uncu veya 40 ıncı maddelerde yazılı nisbet kaideleri tatbik olunur.    
                                                                                

    Madde 82 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Müebbed ağır hapis cezasına mahküm olan kimse diğer bir veya bir kaç cürüm  
işlediği takdirde mahkümun geceli gündüzlü bir hücrede yalnız bırakılması müd-  
deti eğer sonraki cürmü veya cürümleri muvakkat ağır hapis cezasını müstelzim   
ise bu cezanın veya bu cezalar mecmuunun sekizde birine, hapis cezasını müstel- 
zim ise onda birine müsavi bir müddet uzatılır.                                 
    Ancak ilave edilecek hücre müdeti ağır hapislerde üç seneden, hapiste iki   
seneden fazla olamaz.                                                           
                                                                                
    (Değişik: 21/11/1990 - 3679/5 md.) Sonraki cürümden dolayı da mahküma müeb- 
bet ağır hapis cezası tayin olunmuşsa ilave edilecek hücre müddeti altı aydan   
az, üç yıldan fazla olamaz.                                                     
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek- 7)                                                    
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 83 - (Mülga: 11/6/1936 - 3038/2 md.)                                  

    Madde 84 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Tekerrür halinde hükmedilecek ağır para cezasının 19 uncu maddeye göre hap- 
se çevrilmesi halinde hapis müddeti beş seneyi geçemez.                         
                                                                                

    Madde 85 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    İşlediği suçlardan dolayı her defasında üç aydan fazla olmak üzere iki defa 
veya daha fazla şahsi hürriyeti bağlayıcı cezalarla mahküm olan kimse 81 inci   
maddede yazılı müddetler içinde, yine şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezanın ve- 
rilmesini icab ettiren aynı cinsten bir suç işler ve göreceği cezanın müddeti   
otuz aydan aşağı olursa mezkür ceza müddeti yarı ve sair hallerde ağır hapis ve 
hapiste otuz seneyi geçmemek üzere üçte biri nisbetinde artırılır.              
                                                                                

    Madde 86 - Aynı maddei kanuniyeye tetabuk eden veya kanunun bir faslında    
münderiç bulunan cürümlerden başka:                                             
    1 - Devletin emniyeti aleyhine işlenilen cürümler,                          
    2 - Resmi memurlar tarafından memuriyetlerine ait vazifelerin ihlali veya   
memuriyetin suistimali suretiyle işlenilen cürümler,                            
    3 - Siyasi veya dini hürriyetlere müteallik cürümlerle dini memurların va-  
zifeleri esnasında yaptıkları suistimalat,                                      
    4 - İcra ettikleri vazifeden dolayı hükkam ile memurlar ve devlet idaresi   
ve ammenin nizamı alayhine irtikap olunan cürümler,                             
    5 - Cürüm tasnii ve iftira ve yalan şehadet ve yalan yere yemin ve avkat-   
larla dava vekillerinin vazifelerini suiistimal cürümleri,                      
    6 - Ammenin selameti aleyhinde işlenilen cürümler,                          
    7 - Sekizinci bapta münderiç cürümler,                                      
    8 - Şahıslar aleyhindeki cürümlere mahsus babın birinci ve ikinci fasılla-  
rında münderiç cürümler,                                                        
    9 - Hırsızlık, yağma ve garet ve ifşayı sır tehdidiyle temini menfaat ve    
dolandırıcılık ve emniyeti suiistimal ve eşyayı cürmiyeyi satın almak ve sakla- 
mak ve hileli iflas maddelerinde ve üçüncü babın dokuzuncu faslının son madde-  
siyle onuncu faslının 276 ncı maddesinde ve on birinci faslında ve altıncı      
babın birinci faslının ilk beş maddesinde ve beşinci faslında ve yedinci babın  
üçüncü faslının ilk beş maddesiyle son maddesinde muharrer bilcümle cürümler,   
    Bir cinsten addolunur.                                                      
                                                                                

    Madde 87 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
    Geçen maddelerin tatbikatında:                                              
    1) Kabahat fiilinden dolayı sadır olan hükümler bir cürüm vukuunda ve cürme 
mütaallik hükümler kabahat vukuunda;                                            
    2) Tedbirsizlik ve dikkatsizlik ve meslek va sanatın icrası hususunda tec-  
rübesizlik ve emirlerle nizamlara riayetsizlik neticesi olarak işlenen cürümler 
diğer cürümler mukabilinde ve sair cürümler bunlar mukabilinde;                 
    3) Sırf askeri cürümler hakkında sadır olan hükümler;                       
    4) Bu kanunun 6 ncı babının birinci faslındaki 316,317,318,319,320,324 ve   
331 inci maddeleriyle ikinci faslındaki 332 ve 333 üncü ve 7 nci babın 3 üncü   
faslındaki 403 ve 404 üncü maddelerde yazılı hususlardan dolayı verilen hüküm-  
ler müstesna olmak üzere yabancı memleket mahkemelerinden verilen hükümler;     
tekerrüre esas olamaz.                                                          
                                                                                

     Madde 88 - Tekerrür hükümlerinin tatbikında diğer bir cezadan kalbolunmuş  
olan ceza asıl ceza addolunur.                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             MÜSTAKİL FASIL                                     
                             Cezaların tecili                                   
                                                                                

    Madde 89 - (Mülga: 13/7/1965 - 647/Geç. Md. 4) (1)                          
                                                                                

    Madde 90 - On sekiz yaşını doldurmamış çocuklar ile yetmişine varmış ihti-  
yarların mahküm oldukları hapis cezası bir seneden fazla olmadığı halde dahi    
evvelki madde hükmü tatbik olunur.                                              
                                                                                

    Madde 91 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                 
    Seksen dokuzuncu madde hükmü, mahkeme kararında hilafı tasrih edilmedikçe   
fer'i cezalar hakkında da tatbik olunur.                                        
                                                                                

    Madde 92 - Tazminat kabilinden olan cezayı nakdi ve zabt ve müsaderesi ka-  
nunen mecburi olan eşya ile muhakeme masrafları tecil olunmaz.                  
                                                                                

    Madde 93 - Cezaların tecili kararının infazı hukuku şahsiyenin mahküm tara- 
fından rızasiyle ifasına veya teminine talik olunabilir.                        
                                                                                

    Madde 94 - (Değişik: 3/2/1937 - 3112/1 md.)                                 
    Cezası tecil edilen mahküm hazır ise mahkemenin reisi cezanın tecil edildi- 
ğini tefhim ettikten sonra yeniden bir suç işlediği takdirde 95 inci madde hük- 
mü dairesinde tecil olunan ceza çektirilmekle beraber sonraki cürüm cezasının   
dahi şartlarına muvafık olduğu takdirde, tekerrürden dolayı artırılacağını ken- 
disine ihtar eder.                                                              
                                                                                

    Madde 95 - (Değişik: 2/6/1941 - 4055/1 md.)                                 
                                                                                
    I - Kabahat ile mahküm olan kimse hüküm tarihinden itibaren bir sene için-  
de bir cürümden veya evvelki hükmün verildiği mahaldeki Asliye mahkemesinin ka- 
zası dairesinde diğer bir kabahatten dolayı aynı cinsten veya daha ağır bir ce- 
zaya,                                                                           
    II - Cürüm ile mahküm olan kimse hüküm tarihinden itibaren beş sene içinde  
işlediği diğer hir cürümden dolayı evvelce verilen ceza cinsinden bir cezaya    
yahut hapis veya ağır hapis cezasına mahküm olmazsa, cezası tecil edilmiş olan  
mahkümiyeti esasen vakı olmamış sayılır. Aksi takdirde her iki ceza ayrı ayrı   
tenfiz olunur.                                                                  
                                                                                
                             DOKUZUNCU BAP                                      
                        Dava ve cezanın sukutu                                  
                                                                                

    Madde 96 - Maznunun vefatı hukuku amme davasını ortadan kaldırır.           
    Mahkümun vefatı ceza mahkümiyetini ve hatta henüz icra edilmemiş olan ağır  
ve hafif cezayı nakdi hükümlerini bütün neticeleriyle beraber ortadan kaldırır. 
Ancak eşya zabt ve müsaderesi ve muhakeme masrafları için sadır olup mahkümun   
vefatından evvel katiyet kesbeden hükümler tenfiz olunur.                       
                                                                                

    Madde 97 - Umumi af, hukuku amme davasını ve hükmolunan cezaları bütün ne-  
ticeleri ile birlikte ortadan kaldırır.                                         
                                                                                

    Madde 98 - Hususi af, havi olduğu sarahate göre cezayı ortadan kaldırır ve- 
ya azaltır veya değiştirir ve daha ağır bir cezadan mübeddel olan cezaya kanu-  
nen ilave edilmemiş bulunmak şartiyle mahkümun kanuni mahcuriyetini de ref      
eder. Ancak kanun veya kararnamesinde hilafı yazılı olmadıkça feri ve mütemmim  
cezalara tesir etmez. Hususi affı tazammun eden kanun veya kararnamede sarahat  
bulunan ahval müstesnadır.                                                      
---------------------                                                           
(1)  Bu maddede hükme bağlanmış bulunan cezaların teciline ilişkin hususlar,    
     13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki Kanunun 6.     
     maddesinde yeniden düzenlenmiştir.                                         
*                                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 99 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
                                                                                
    Takibat yapılabilmesi dava veya şikayete bağlı suçlarda suçtan zarar gören  
kimsenin vazgeçmesi hukuku amme davasını düşürür. Ancak kanunda hilafı yazılı   
olmadıkça cezanın infazına mani olmaz.                                          
    Maznunlardan biri hakkındaki dava veya şikayetten vazgeçme diğerlerine de   
sirayet eder.                                                                   
    Kanunda yazılı haller müstesna olmak üzere, vazgeçme onu kabul etmiyen maz- 
nuna tesir etmez.                                                               
                                                                                

    Madde 100 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
                                                                                
    Umumi ve hususi aflar ve suçtan zarar görenin davadan veya şikayetten vaz-  
geçmesi ne zaptolunan eşyanın ne de malsandığına tediye olunan ağır ve hafif    
para cezalarının istirdadını icab etmez.                                        
                                                                                

    Madde 101 - Müebbet vaya on seneden fazla muvakkat ağır hapis cezaları hu-  
susi af ile azaltıldığı veya ortadan kaldırıldığı surette buna dair  olan kanun 
veya kararnamede buna muhalif sarahat olmadıkça manküm üç sene müddetle emniye- 
ti umumiye nezreti altına alınır.                                               
                                                                                

    Madde 102 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
                                                                                
    Kanunda başka türlü yazılmış olan ahvalin maadasında hukuku amme davası:    
    1 - Ölüm ve müebbed ağır hapis cezalarını müstelzim cürümlerde yirmi sene,  
    2 - Yirmi seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasını müstel-  
zim cürümlerde on beş sene,                                                     
    3 - Beş seneden ziyade ve yirmi seneden az ağır hapis veya beş seneden zi-  
yade hapis yahud hidematı ammeden müebbeden mahrumiyet cezalarından birini müs- 
telzim cürümlerde on sene,                                                      
    4 - Beş seneden ziyade olmamak üzere ağır hapis veya hapis yahud sürgün ve- 
ya hidematı ammeden muvakkaten mahrumiyet cezalarını ve ağır para cezasını müs- 
telzim cürümlerde beş sene,                                                     
    5 - Bir aydan ziyade hafif hapis veya otuz liradan ziyade hafif para ceza-  
sını müstelzim fiillerde iki sene,                                              
    6 - Bundan evvelki bendlerde beyan olunan mikdardan aşağı cezaları müstel-  
zim kabahatlerde altı ay geçmesile ortadan kalkar.                              
    Bu kanunun ikinci kitabının birinci babında yazılı ölüm veya müebbed yahud  
muvakkat ağır hapis cezalarını müstelzim cürümlerin yurd dışında işlenmesi ha-  
linde dava müruru zamanı yoktur.                                                

    Madde 103 - Müruru zamanın başlangıcı tamamiyle icra olunmuş cürüm ve ka-   
bahatler hakkında fiilin vukuu gününden ve teşebbüs olunan veya icra ve ikmal   
olunamayan cürümler hakkında son fiilin işlendiği tarihten ve mutemadi ve mü-   
teselsil cürümler hakkında dahi temadi ve teselsülün bittiği günden itibar olu- 
nur.                                                                            
                                                                                

    Madde 104 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Hukuku amme davasının müruru zamanı, mahkümiyet hükmü yakalama, tevkif,     
celb veya ihzar müzekkereleri, adli makamlar huzurunda maznunun sorguya çekil-  
mesi, maznun hakkında son tahkikatın açılmasına dair olan karar veya C. müdde-  
iumumisi tarafından mahkemeye yazılan iddianame ile kesilir.                    
    Bu halde müruru zaman, kesilme gününden itibaren yeniden işlemeğe başlar.   
Eğer müruru zamanı kesen muameleler müteaddid ise müruru zaman bunların en      
sonuncusundan itibaren tekrar işlemeğe başlar. Ancak bu sebepler müruru zaman   
                                                                            *   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
müdetini 102 nci maddede ayrı ayrı muayyen olan müddetlerin yarısının ilavesile 
baliğ olacağı müddetten fazla uzatamaz.                                         
                                                                                

    Madde 105 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Kanunun bir seneden aşağı müruru zaman tayin ettiği hallerde her türlü usuli
muamele müruru zamanı keser.                                                    
    Ancak 103 üncü maddeye göre müruru zaman işlemeğe başladığı günden itibaren 
bir seneden aşağı müruru zamana tabi kabahat nevinden suçlarda bir sene içinde  
mahkümiyet kararı verilmemiş olursa hukuku amme davası müruru zamana uğrar.     
                                                                                

    Madde 106 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir suçtan dolayı yapılan ve müruru zamanı kesen muameleler o suçlarda her  
ne suretle olursa olsun iştiraki olup da aleyhlerinde takibat veya tahkikat     
yapılmamış olan kimseler hakkında dahi müruru zamanı keser.                     
                                                                                

    Madde 107 - Hukuku amme davasının ikamesi mezuniyet veya karar alınmasına   
yahut diğer bir mercide halli lazım gelen bir meselenin neticesine bağlı bulun- 
duğu takdirde mezuniyet ve kararın alınmasına yahut meselenin halline kadar     
müruru zaman durur.                                                             
                                                                                

    Madde 108 - Takibi ancak şahsi dava ikamesine bağlı olan fiil hakkında sala-
hiyettar kimse altı ay zarfında dava etmediği takdirde takibat yapılamaz.       
    Müruru zaman haddini geçmemek şartiyle bu müdet davaya hakkı olan kimsenin  
fiilden ve failin kim olduğundan haberdar bulunduğu günden başlar.              
    Davaya hakkı olan bir kaç kimseden birisi altı aylık müddeti geçirirse bun- 
dan dolayı diğerlerinin hukuku sakıt olmaz.                                     
                                                                                

    Madde 109 - Aynı fiilden dolayı her ne suretle olursa olsun tekrar muhakeme-
si görülmek lazımgelen mahkümünaleyhin ahiren vakı olan mahkümiyeti evvelki     
mahkümiyetinden daha hafif bir cezayı mutazammın ise müruru zaman müddeti sonra-
ki hüküm ile tertip olunacak cezaya göre hesap olunur.                          
                                                                                

    Madde 110 - Hukuku amme davasının düşmesi emval istirdadı ve uğranılan zara-
rın tazmini için ikame olunan hakkı şahsi davasına halel vermez.                
                                                                                

    Madde 111 - Hukuku amme davasının düşmesi cürümden zarar gören şahsın dava- 
dan vazgeçmiş olmasından ileri gelmiş ve vazgeçtiği sırada davacı hukuku şahsi- 
yesini ayrıca muhafaza eylememiş ise artık hukuk mahkemesinde dahi dava edemez. 
                                                                                

    Madde 112 - Bu maddede yazılı cezalar aşağıdaki müddetlerin müruriyle orta- 
dan kalkar:                                                                     
    1 - İdam ve müebbet ağır hapis cezaları otuz sene,                          
    2 - Yirmi sene ve daha fazla müddetle ağır hapis cezası yirmi dört sene,    
    3 - Beş seneden ziyade ağır hapis veyahut hapis veya müebbet sürgün cezası  
yirmi sene,                                                                     
    4 - Beş seneye kadar ağır hapis veyahut hapis veya muvakkat sürgün veya     
muvakkaten hidematı ammeden memnuiyet cezalariyle ağır cezayı nakdi hükümleri   
on sene,                                                                        
    5 - Bir aydan ziyade hafif hapis veyahut bir meslek ve sanatın tatili icrası
yahut otuz liradan ziyade hafif cezayı nakdi hükümleri dört sene,               
    6 - Bundan evvelki bentte beyan olunan miktardan aşağı ceza hükümleri on    
sekiz ay geçmesiyle ortadan kalkar.                                             
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK - 3)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Nevileri başka başka cezaları havi hükümler, en ağır ceza için konulan müd- 
detin geçmesiyle ortadan kalkar.                                                
                                                                                
    Cezanın müruru zaman ile ortadan kalkmasından sonra Emniyeti Umumiye Neza-  
reti altında bulunmak cezasının da hükmü kalmaz.                                
                                                                                

    Madde 113 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Hükümlerde müruru zaman hükmün kat'ileştiği veya infazın her hangi bir su-  
retle inkıtaa uğradığı günden itibaren işlemeğe başlar.                         
                                                                                

    Madde 114 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    İlamın infazına müteallik mahküma salahiyetli merci tarafından kanun daire- 
sinde tebliğ olunan her türlü muamele müruru zamanı keser. Bundan başka şahsi   
hürriyeti bağlayıcı cezalarda ilamın infazı için mahkümun yakalanması dahi müru-
ru zamanı keser.                                                                
    Bir suçtan dolayı mahküm olan kimse müruru zaman cereyan ettiği sırada mah- 
küm olduğu suç cinsinden diğer bir suç daha işlediği takdirde müruru zaman yine 
kesilmiş olur.                                                                  
                                                                                

    Madde 115 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Amme hizmetlerinden muvakkat memnuiyet yahut diğer bir ıskatı ehliyet ceza- 
sı veya bir meslek ve sanatın tatili icrası sair cezalara zam ve ilave edildiği 
veyahut bir hüküm neticesi olduğu takdirde ıskatı ehliyet ve tatili meslek ve   
sanat cezaları, onlar için muayyen olan müddetin iki misline muadil bir müddet  
geçmedikçe sakıt olmazlar ve işbu müruru zaman aslı mücazatın sakıt olduğu ta-  
rihten itibaren cereyana başlar.                                                
                                                                                

    Madde 116 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Gerek hukuku amme davasının ve gerek ceza hükümlerinin müruru zamanı 30 uncu
madde mucibince hesap olunur.                                                   
                                                                                

    Madde 117 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Gerek dava ve gerek ceza müruru zamanı resen tatbik olunur ve bundan ne maz-
nun ve ne de mahküm vazgeçemezler.                                              
                                                                                

    Madde 118 - (Değişik: 29/6/1938-3531/1 md.)                                 
    Bu kanunun ikinci kitabının birinci babında yazılı ölüm veya müebbet yahud  
muvakkat ağır hapis cezalarını müstelzim cürümlerin yurd dışında işlenmesi      
halinde ceza müruru zamanı yoktur.                                              
                                                                                

    Madde 119 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/1 md.)                                
    (Değişik: 7/12/1988 - 3506/3 md.) Yalnız para cezasını gerektiren veya kanun
maddesinde öngörülen hürriyeti bağlayıcı cezasının yukarı haddi üç ayı aşmayan  
suçun faili;                                                                    
                                                                                
    1. Para cezası maktu ise bu miktarı, aşağı ve yukarı hadleri gösterilmiş ise
aşağı haddini,                                                                  
    2. Hürriyeti bağlayıcı cezanın aşağı haddinin, her gün için 647 sayılı Ceza-
ların infazı Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı 
bendinde belirtilen aşağı hadler üzerinden karşılayan miktarını,                
    3. Hürriyeti bağlayıcı ceza ile birlikte para cezası da öngörülmüş ise,     
hürriyeti bağlayıcı ceza için yukarıdaki şekilde belirlenecek miktar ile para   
cezasının aşağı haddini,                                                        
    Soruşturma giderleri ile birlikte, Cumhuriyet savcılığınca yapılacak tebliğ-
den itibaren on gün içinde merciine ödediği takdirde hakkında kamu davası açıl- 
maz.                                                                            
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    (Değişik : 7/12/1988 - 3506/3 md.) Suçla ilgili kanun maddesinde, yukarı    
haddi üç ayı aşmayan hürriyeti bağlayıcı ceza veya para cezasından yanlız       
birisinin uygulanmasının öngörüldüğü hallerde, yukarıdaki fıkralara göre öden-  
mesi gereken miktar para cezası esas alınarak belirlenir.                       
    Cumhuriyet savcılığınca yapılacak tebligatta, ödenecek miktar, ödeme süre-  
si ve belli edilen miktarın bu süre içinde ödenmesi halinde kamu davasının      
açılmayacağı ve ödemediği takdirde açılacak kamu davası üzerine suçu sabit      
görüldüğü takdirde mahkemece tayin edilecek cezanın yarı nisbetinde artırıla-   
rak hükmolunacağı sanığa bildirilir.                                            
    Yukarıdaki fıkra uyarınca yapılan tebligata rağmen belli edilen miktarın    
süresinde ödenmemesi halinde kamu davası açılır ve suç sabit olduğu takdirde    
tayin edilecek ceza, aşağı ve yukarı haddi gösterilen hallerde yukarı haddi     
geçmemek üzere yarı nisbetinde artırılarak hükmolunur.                          
    Özel kanun hükümleri gereğince işin doğrudan doğruya mahkemeye intikal      
etmiş olması halinde sanık sorgusundan önce hakim tarafından verilecek on       
günlük mehil içinde bu madde hükümlerine göre tespit edilecek miktardaki parayı 
yargılama giderleriyle birlikte merciine ödediği takdirde kamu davası ortadan   
kaldırılır.Verilen mehil içerisinde belirlenen paranın ödenmemesi halinde yuka- 
rıdaki fıkra hükümleri uygulanır.                                               
    Yukarıdaki fıkra kapsamına giren bir suçtan ötürü doğrudan doğruya mahkeme- 
ye intikal eden işin ceza kararnamesiyle sonuçlandırılmış olması halinde itiraz 
üzerine duruşma yapılır ve bu halde de anılan fıkra hükümleri uygulanır.        
    Bu madde gereğince kamu davasının açılmaması veya ortadan kaldırılması      
kişisel hakkın istenmesine, malın geri alınmasına ve zoralıma ilişkin hükümleri 
etkilemez.                                                                      
    Kanun maddesinde ayrıca bir meslek veya sanatın tatili cezasının bulunması  
bu madde hükmünün uygulanmasına engel olmaz.                                    
    Nispi para cezasını gerektiren suçlar hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.   
                                                                                

    Madde 120 - Ceza hükümlerinin sukutu hukuku şahsiye ve istirdadı emval ve   
tazminat ve masarifi muhakemeye müteallik hükümlere halel vermez. Ancak umumi   
aftan neşet eden sukut masarifi muhakemenin tahsili hakkında hazinenin mütalebe 
hakkını dahi iskat eder.                                                        
                                                                                
                             ONUNCU BAP                                         
                       Memnu hakların iadesi                                    
                                                                                
                                                                                

    Madde 121 - Müebbeden hidematı ammeden memnuiyet ve ceza mahkümiyetinden    
mütevellit diğer nevi ademi ehliyet cezaları memnu hakların iadesi tarikiyle    
izale olunabilir.                                                               
                                                                                

    Madde 122 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    (Değişik birinci fıkra : 21/11/1990 - 3679/6 md.) Yukarıdaki maddede yazı-  
lı ceza, şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezaya bağlı olduğu halde, buna mahküm   
olan ve işlemiş olduğu cürümden dolayı pişmanlık duyduğunu ihsas edecek su-     
rette iyi hali görülen kimse, asıl cezasını çektiği veya ceza af ile ortadan    
kalktığı tarihten itibaren üç ve zamanaşımı ile düşmüş olduğu surette düştüğü   
tarihten itibaren beş yıl geçtikten sonra memnu haklarının iadesini talep       
edebilir.                                                                       
    Eğer bu mahrumiyet ve ıskatı ehliyet cezaları diğer bir cezaya ilaveten     
tertib olunmamış ise memnu hakların iadesi ancak hüküm ilamının kat'ileştiği    
tarihten itibaren beş sene sonra istenebilir.                                   
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 123 - Mükerrirler cezanın tamamen infazından veya af yahut müruru     
zaman ile sukutundan itibaren bundan evvelki maddede beyan olunan müddetlerin   
iki katı geçmedikçe memnu haklarının iadesi istidasında bulunamazlar.           
                                                                                

    Madde 124 - Memnu haklar, Usulü Muhakematı Cezaiye Kanununun tayin ettiği   
suretlerle iade olunur. Memnu hakların iadesine alakadarın talebi üzerine usulü 
dairesinde karar verilmesi mahkemeye aittir.                                    
                                                                                
                             İKİNCİ KİTAP                                       
                               Cürümler                                         
                                                                                
                             BİRİNCİ BAP                                        
                  Devletin şahsiyetine karşı cürümler                           
                                                                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
             Devletin arsıulusal şahsiyetine karşı cürümler                     
                                                                                

    Madde 125 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Devlet topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir Devletin hakimi- 
yeti altına koymağa veya Devletin istiklalini tenkise veya birliğini bozmağa    
veya Devletin hakimiyeti altında bulunan topraklardan bir kısmını Devlet idare- 
sinden ayırmağa matuf bir fiil işliyen kimse ölüm cezasile cezalandırılır.      
                                                                                

    Madde 126 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Devlet aleyhine silah kullanan veya Türkiye ile harp halinde bulunan bir    
devletin ordusunda hizmet kabul eden vatandaş müebbed ağır hapis cezasile ceza- 
landırılır. Yabancı devlet kuvvetlerine kumanda eden veya bunları sevk ve idare-
ye müteallik bir vazife deruhde eden vatandaş hakkında ölüm cezası verilir.     
    Harp esnasında düşman Devlet toprağında bulunup da bu devlet kanunlarının   
tahmil ettiği bir mecburiyeti ifa zaruretile mezkür fiili işliyen kimseye ceza  
verilmez.                                                                       
    Bu bab hükümlerine göre herhangi bir sebeple Türk vatandaşlığı sıfatını     
kaybeden kimse dahi vatandaş hükmünde sayılır.                                  
    Türkiye Devleti tarafından Devlet olarak tanınmış olmasa bile haklarında    
muharib muamelesi yapılan siyasi kümeler dahi Türkiye Devleti ile harp halinde  
bulunan Devlet gibi telakki edilir.                                             
                                                                                

    Madde 127 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Yabancı Devletin Türkiye Devleti aleyhine harp açması veya hasmane hareket- 
lerde bulunması için yabancı ile anlaşan veya bu maksada matuf fiiller işliyen  
kimse on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.        
    Harp vuku bulursa ölüm cezası hükmolunur. Hasmane hareket vukua gelirse     
müebbed ağır hapis cezası verilir.                                              
    Türkiye Devletini bitaraflık ilanına veya bitaraflığın muhafazasına veyahut 
harp ilanına mecbur kılmak veya mecbur kılmağa matuf muameleler yapmak için     
yabancı ile anlaşan kimse beş seneden on seneye kadar ağır hapis cezasile ceza- 
landırılır.                                                                     
    Bu anlaşma matbuatla propaganda yapmak için vaki olmuş ise hükmolunacak     
ceza üçte bire kadar artırılır.                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Milli menfaatler aleyhine hareketlerde bulunmak maksadile yabancıdan        
velevki bilvasıta olsun kendisi veya başkaları için para veya herhangi bir      
menfaat veya vaid kabul eden vatandaş eğer fiil daha ağır bir cürüm teşkil      
etmiyorsa üç seneden onseneye kadar ağır hapis ve beş yüz liradan iki bin lira- 
ya kadar ağır para cezasile cezalandırılır.                                     
    Aynı ceza para veren veya sair menfaat temin veya vadeden yabancı hakkında  
da tatbik olunur.                                                               
    Aşağıdaki hallerde ceza üçte birden aşağı olmamak üzere artırılır.          
    1 - Fiil harp esnasında işlenmiş ise,                                       
    2 - Para veya menfaat matbuat vasıtasile propaganda yapmak için verilmiş    
veya vadedilmiş ise.                                                            
                                                                                

    Madde 128 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Türkiye Devletini harp tehlikesine maruz kılacak şekilde Hükümetin tasvibi  
olmaksızın yabancı bir Devlet aleyhine asker toplıyan veya diğer hasmane hare-  
ketlerde bulunan kimse beş seneden on iki seneye kadar ağır hapis cezasile ceza-
landırılır. Eğer harp vukua gelirse müebbed ağır hapis cezasile cezalandırılır. 
    Hasmane hareketler, yalnız yabancı bir Hükümet ile münasebeti bozacak veya  
Türkiye Devletini veya Türk vatandaşlarını mukabele bilmisle maruz kılacak mahi-
yette ise verilecek ceza iki seneden sekiz seneye kadar ağır hapistir.          
    Siyasi münasebet münkati olur veya mukabele bilmisil vukua gelirse verilecek
ceza üç seneden on seneye kadar ağır hapistir.                                  
                                                                                

    Madde 129 -(Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    Harp zamanında Türkiye Devleti zararına düşmanın askeri hareketlerini       
kolaylaştırmak veya Türkiye Devletinin askeri hareketlerine zarar vermek mak-   
sadile yabancı ile anlaşan veyahut bu maksadlara matuf fiiller işliyen kimse on 
seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır. Maksadı hasıl   
olursa ölüm cezası verilir.                                                     
    Harp zamanında düşman Devlete iaşe maddeleri veya Türkiye Devletinin zararı-
na kullanılabilecek sair şeyler veren kimse bunları bilvasıta vermiş olsa bile  
beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.             
    Harp zamanında düşman Devlet lehine yapılan istikrazlara ve her ne suretle  
olursa olsun tediyelere iştirak eden veya buna müteallik muameleleri kolaylaş-  
tıran kimse beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır. 
    Harp zamanında ve ikinci fıkrada yazılı haller haricinde nerede bulunursa   
bulunsun düşman Devlet tebaasile veyahut düşman Devlet topraklarında oturan     
diğer kimseler ile bilvasıta olsa dahi, ticaret yapan yurddaş veya Türkiyede    
bulunan yabancı iki seneden on seneye kadar ağır hapis ve bin liradan aşağı     
olmamak üzere eşya değerinin beş misline müsavi ağır para cezasile cezalandırı- 
lır.                                                                            
    İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri fiili hariçte işliyen yabancılar hakkında  
tatbik olunmaz.                                                                 
                                                                                

    Madde 130 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Harp zamanında Devletin silahlı kuvvetlerinin veya ahalinin ihtiyaçları     
için Devlet veya diğer bir amme müessesesile veya amme hizmetlerini ifa veya    
amme ihtiyaçlarını temin eden bir müessese ile iş yapmak veya eşya vermek       
üzere iltizam ettiği taahhüdleri kısmen veya tamamen ifa etmiyen kimse üç       
seneden on iki se-                                                              
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
neye kadar ağır hapis cezasile beraber bin liradan aşağı olmamak üzere taahhü-  
dü veçhile yapacağı iş veya vereceği eşya değerinin üç misline müsavi ağır para 
cezasile cezalandırılır.                                                        
    Taahhüdün kısmen veya tamamen ifa edilmemesi taksirden ileri gelmiş ise     
ceza yarıya kadar indirilir.                                                    
    Aynı hükümler, tahhüdün ifa edilmemesine sebebiyet veren ikinci veya daha   
sonraki derecedeki müteahhidlerle mutavassıtlar ve müteahhidlerin mümessilleri  
hakkında da tatbik olunur.                                                      
    Harp zamanında yukarıki fıkralarda yazılı taahhüdlerin icrasında hile yapan 
kimseler on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile beraber iki bin li- 
radan aşağı olmamak üzere taahhüdü veçhile yapacağı iş veya vereceği eşya değe- 
rinin beş misline müsavi ağır para cezasile cezalandırılır.                     
                                                                                

    Madde 131 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Askeri olan veya Devletin müsellah kuvvetlerinin hizmetine tahsis edilmiş   
bulunan gemileri, hava vasıtalarını, nakil vasıtalarını, yolları müesseseleri,  
depoları ve diğer askeri tesisatı-bunlar henüz ikmal edilmemiş olsalar bile-    
kısmen veya tamamen velev muvakkat bir zaman için olsun tahrib eden veya kulla- 
nılmıyacak bir hale getiren kimse sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis  
cezasile cezalandırılır.                                                        
    Aşağıdaki hallerde ölüm cezası verilir:                                     
    1 - Fiil, Türkiye ile harp halinde bulunan bir Devletin menfaati için iş-   
lenmiş olursa,                                                                  
    2 - Fiil Devletin harp hazırlıklarını veya harp kudret ve kabiliyetini veya 
askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise.                                      
    Fiil bunları elinde bulunduran veya muhafazası veyahut nezareti ile mükellef
olan kimsenin kusuru neticesi vukua gelmiş veya sadece kolaylaşmış olursa o     
kimse hakkında bir seneden beş seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.       
                                                                                

    Madde 132 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Devletin emniyetine veya dahili, yahut beynelmilel siyasi menfaatlerine ta- 
allük eden evrak veya vesikaları tamamen veya kısmen yok eden, tahrib eden veya 
üzerlerinde sahtelik yapan veyahut muvakkaten de olsa bunları tahsis olundukları
yerden başka bir yerde kullanan, hile ile alan veya çalan kimse sekiz seneden   
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.                         
    Gizli kalması Devletin emniyeti ve yukarıda yazılı menfaatleri icabından    
olan malümatı istihsal eden kimse üç seneden on seneye kadar ağır hapis cezasile
cezalandırılır. Bu bab hükümlerine nazaran Devletin menfaatleri namına gizli    
kalması lazımgelen malümat arasında, dahili veya beynelmilel siyasi sebeplerle  
neşrolunmıyan Hükümet muamelelerinin ihtiva ettiği malümat da dahildir.         
    Salahiyetli makamların neşir veya işaasını menettiği malümatı istihsal eden 
kimse iki seneden sekiz seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.        
    Yukarıki fıkralarda yazılı filler Devletin harp hazırlıklarını veya harp    
kudret veya kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymuşsa müebbet   
ağır hapis cezası verilir.(1)                                                   
                                                                                

    Madde 133 - (Değişik: 29/6/1938-3531/1 md.)                                 
    Devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabından 
olarak gizli kalması lazım gelen malümatı siyasi veya askeri casusluk maksadile 
istihsal eden kimse 15 seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalan- 
dırılır.                                                                        
----------------------                                                          
(1) Bu fıkradaki "ölüm cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun   
    27 nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası" olarak değiştirilmiş ve      
    metne işlenmiştir.                                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Aşağıdaki hallerde ölüm cezası verilir:                                     
    1- Fiil, Türkiye ile harb halinde bulunan bir devletin menfaati namına      
işlenmişse,                                                                     
    2 - Fiil, devletin harb hazırlıklarını veya harb kudret veya kabiliyetini   
veya askeri hareketlerini tehlikeye koymuşsa.                                   
    Salahiyetli makamların neşir veya işaasını menettikleri malümatı siyasi veya
askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse 10 seneden aşağı olmamak üzere    
ağır hapis cezasile cezalandırılır.                                             
    Yukarıki fıkrada yazılı fiil, Türkiye ile harb halinde bulunan bir devletin 
menfaatine işlenmişse müebbed ağır hapis cezası hükmolunur.                     
    Yukarıki iki fıkrada yazılı fiil, Devletin harb hazırlıklarını veya harb    
kudret veya kabiliyetini veya eskeri hareketlerini tehlikeye koymuşsa ölüm      
cezası verilir.                                                                 
    Yabancı bir devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaat-  
leri icabından olarak gizli kalması lazım kelen malümatı diğer bir ecnebi devlet
lehine siyasi veya askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse beş seneye     
kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.                                       
                                                                                

    Madde 134 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    132 ve 133 üncü maddelerde yazılı cürümlerin icrası, evrak veya vesikaları  
elinde bulunduran veya malümata malik olan kimsenin taksiri neticesi mümkün kı- 
lınmış veya sadece kolaylaştırılmış olursa bu şahıs hakkında bir seneden beş    
seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.                                      
    Fiil; Devletin harp hazırlıklarını veya harp kudret ve kabiliyetini yahut   
askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise üç seneden on beş seneye kadar ağır   
hapis cezası verilir.                                                           
    Bu cürümlerin icrası Devletin askeri menfaati icabından olarak girilmesi    
menedilmiş olan yerlerin veya toprak, su veya hava mıntakalarının muhafazası    
ve nezaretile mükellef olan kimsenin taksiri neticesi mümkün kılınmış veya      
sadece kolaylaştırılmış ise aynı ceza hükmolunur.                               
                                                                                

    Madde 135 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim :                                                                   
    1 - Devletin askeri menfaati icabı olarak girilmesi menedilmiş olan yerlere 
veya toprak, su veya hava mıntıkalarına gizlice veya igfal ile girerse,         
    2 - 132 nci maddenin iki, üç, dört ve beşinci fıkralarında yazılı malümatı  
tedarik etmiye yarıyan ve elde bulundurulması için makbul sebep gösterilemiyen  
vesikalarla veya diğer her hangi bir şey ile yakalanırsa,                       
    Bir seneden beş seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.            
    Yukarıki bendlerde yazılı fiillerden biri harp zamanında işlenirse verilecek
ceza üç seneden on seneye kadar ağır hapistir.                                  
                                                                                

    Madde 136 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    132 nci maddenin iki, üç, dört ve beşinci fıkralarında yazılı gizli kalması 
lazımgelen malümatı ifşa eden kimseler beş seneden aşağı olmamak üzere ağır ha- 
pis cezasile cezalandırılır.                                                    
    Fiil harp zamanında işlenmiş veya Devletin harp hazırlıkları veya harp kud- 
ret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise ağır hapis   
cezası on seneden aşağı olamaz.                                                 
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Suçlu,siyasi veya askeri casusluk maksadile hareket etmiş ise bu maddenin   
birinci fıkrasında yazılı halde müebbed ağır hapis ve ikinci fıkrasındaki       
halde ölüm cezasına mahküm edilir.                                              
    Bu cezalar bu maddede yazılı olan malümatı istihsal eden kimseler hakkında  
da tatbik olunur.                                                               
    Eğer fiil suçlunun taksiri neticesi vukubulmuş ise birinci fıkrada yazılı   
halde altı aydan iki seneye ve ikinci fıkradaki hallerden birinin mevcudiyeti   
takdirinde üç seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası verilir.            
                                                                                

    Madde 137 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    Salahiyetli makamların neşir ve işaasını menettikleri malümatı ifşa eden    
kimse üç seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.        
    Fiil harp zamanında işlenir veyahut Devletin harp hazırlıklarını veya harp  
kudret ve kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koyarsa verilecek    
ağır hapis cezası onseneden aşağı olamaz.                                       
    Suçlu, siyasi veya askeri casusluk maksadile hareket etmiş ise bu maddenin  
birinci fıkrasında yazılı halde on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis   
cezasına mahküm edilir.                                                         
    İkinci fıkrada yazılı hallerde ölüm cezası verilir.                         
    Bu cezalar bu maddede yazılı olan malümatı istihsal etmiş olanlar hakkında  
da tatbik olunur.                                                               
    Eğer fiil suçlunun taksiri neticesi vuku bulmuş ise birinci fıkrada yazılı  
halde altı aydan iki seneye ve ikinci fıkradaki hallerden birinin mevcudiyeti   
takdirinde üç seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası verilir.            
                                                                                

    Madde 138 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    Vazifesi veya hizmeti dolayısile öğrendiği ve Devletin emniyeti icabı ola-  
rak gizli kalması lazımgelen fenni keşif veya ihtiraları yahut sınai yenilikle- 
ri, kendisinin veya başkasının menfaatine olarak kullanan memur veya amme       
hizmetini ifa ile mükellef olan kimse beş seneden aşağı olmamak üzere ağır      
hapis ve bin liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezasile cezalandırılır.     
    Eğer fiil Türkiye ile  harp halinde bulunan bir Devletin menfaati için      
işlenir veya Devletin harp hazırlıklarını veya harp kudret ve kabiliyetini      
veya askeri hareketlerini tehlikeye koyarsa suçlu müebbet ağır hapis cezasile   
cezalandırılır.(1)                                                              
    Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette Devlet işlerini görmiye   
memur edilen kimse, kendisine verilen vazifeyi sadakatle ifa etmezse bu fiilden 
milli menfate zarar gelebildiği takdirde beş seneden aşağı olmamak üzere ağır   
hapis cezasile cezalandırılır.                                                  
    129 uncu madde ile ondan sonraki maddelerde ve 153 ve 161 inci maddelerde   
yazılı cürümler harp için Türkiye Devletile aralarında ittifak veya iştirak     
olan bir Devletin zararına işlendiği takdirde dahi tatbik olunur.               
    Bundan evvelki fıkrada yazılı cürümlerin işleneceğini haber alıp da zamanın-
da Devlet memurlarına haber vermeği ihmal edenler, cürüm teşebbüs derecesinde   
kalsa bile, altı aydan az olmamak üzere hapsolunur.                             
                                                                                

    Madde 139 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    Harp zamanında Devletin selameti namına neşrolunan emir ve kararlara kasden 
muhalif harekette bulunanlar bir seneden altı seneye kadar ağır hapse mahküm    
olurlar.                                                                        
______________________________________                                          
                                                                                
(1) Bu fıkradaki "ölüm cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun   
    27 nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası" olarak değiştirilmiş ve      
    metne işlenmiştir.                                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 140 - (Değişik: 20/9/1946-4956/1 md.; Mülga: 12/4/1991 - 3713/23 md.) 

    Madde 141 - (Değişik: 3/12/1951-5844/1 md.; Mülga: 12/4/1991 - 3713/23 md.) 

    Madde 142 - (Değişik: 3/12/1951-5844/1 md.; Mülga: 12/4/1991 - 3713/23 md.) 

    Madde 143 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
                                                                                
    Hükümetin müsaadesi olmaksızın beynelmilel mahiyeti haiz olan veya kökü     
memleket dışında bulunan cemiyetleri veya müesseseleri veya bunların şubelerini 
memleket dahilinde tesis eden, teşkil eden, tanzim eden veya sevku idare eden   
kimse on beş günden altı aya kadar hapis ve beş yüz liradan iki bin liraya      
kadar ağır para cezasile cezalandırılır.                                        
    Müsaade, sahte veya noksan beyanat ile alınmış ise faili bir seneden beş    
seneye kadar hapis ve bin liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezaile cezalan-
dırılır.                                                                        
    Müsaade alınmaksızın teşkil edilmiş olan böyle bir cemiyete veya müesseseye 
veya bunların şubelerine memleket dahilinde iştirak eden kimse yüz liradan bin  
liraya kadar ağır para cezasile cezalandırılır.                                 
    Memleket dışındaki cemiyet ve müesseselere Hükümetin müsaadesi olmaksızın   
iştarak eden memleket dahilinde mukim vatandaşa da aynı ceza verilir.           

    Madde 144 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Türkiye ile harp halinde bulunan bir Devletten akademik derece veya şeref-  
ler, unvan veya nişanlar ve sair fahri rütbeler; mezkür derece, şeref, unvan ve 
nişanlara ve rütbelere aid maaş veya sair menfaatler kabul eden vatandaş bir    
seneye kadar hapis cezasile cezalandırılır.                                     

    Madde 145 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Türk bayrağını veya Devletin diğer bir hakimiyet alametini tahkir kasdile   
bulunduğu yerden söküp kaldıran veya yırtan, bozan, yahut diğer her hangi bir   
suretle tezlil eden kimse, bir seneden 3 seneye kadar hapsolunur.               
                                                                                
    (Dikkat: Devamı 471 inci sayfadadır.)                                       
                                                                                
KANUNLAR, MAYIS 1991 (Ek - 8)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Ceza Kanununun tatbikatında Türk bayrağından maksad Devletin resmi bayrağile
milli renkleri taşıyan her hangi bir bayraktır.                                 
    Bayraktan başka her hangi bir şey üzerinde bulunan milli renkleri tahkir    
kasdile bulunduğu yerden söküp kaldıran veya yırtan, bozan yahut diğer her hangi
bir suretle tezlil eden kimse hakkında da aynı ceza verilir.                    
    Bu maddede yazılı cürüm yabancı bir memlekette bir Türk tarafından işlenir- 
se, ceza üçte birden eksik olmamak üzere artırılır.                             
                                                                                
                                 İKİNCİ FASIL                                   
                       Devlet kuvvetleri aleyhinde cürümler                     
                                                                                

    Madde 146 - Türkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye Kanununun tamamını veya   
bir kısmını tağyir ve tebdil veya ilgaya ve bu kanun ile teşekkül etmiş olan    
Büyük Millet Meclisini iskata veya vazifesini yapmaktan men'e cebren teşebbüs   
edenler, idam cezasına mahküm olur.                                             
    65 inci maddede gösterilen şekil ve suretlerle gerek yalnızca gerek bir kaç 
kişi ile birlikte kavli veya tahriri veya fiili fesat çıkararak veya meydan ve  
sokaklarda ve nasın toplandığı mahallerde nutuk irat veyahut yafta talik veya   
neşriyat icra ederek bu cürümleri işlemeğe teşvik edenler hakkında, yapılan fe- 
sat teşebbüs derecesinde kalsa dahi idam cezası hükmolunur.                     
                                                                                
    (Ek: 6/7/1960 - 15/1 md.) Birinci fıkrada yazılı suça ikinci fıkrada göste- 
rilenden gayri surette iştirak eden fer'i şerikler hakkında beş seneden onbeş   
seneye kadar ağır hapis ve amme hizmetlerinden müebbeden memnuiyet cezası       
hükmolunur. (1)                                                                 
                                                                                

    Madde 147 - Türkiye Cumhuriyeti İcra Vekilleri Heyetini cebren iskat veya   
vazife görmekten cebren menedenlerle bunları teşvik eyliyenlere idam cezası     
hükmolunur.                                                                     
                                                                                

    Madde 148 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim bir yabancının hizmetinde veya onun lehinde çalışmak üzere Hükümetin
tasvibi olmaksızın memleket dahilinde yurddaşlardan asker yazar veya bunları si-
lahlandırırsa üç seneden altı seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.  
    Asker yazılanlar veya silahlandırılanlar arasında, hizmet halinde olan as-  
kerler veya henüz askeri mükellefiyete tabi bulunan kimseler varsa ceza üçte    
birden aşağı olmamak üzere artırılır.                                           
                                                                                

    Madde 149 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Her kim Hükümet aleyhine halkı silah veya uyuşturucu yahud boğucu veya yakı-
cı gazlar veya patlayıcı maddeler kullanmak suretile isyana veya Türkiye ahali- 
sini birbiri aleyhine silahlandırarak mukateleye teşvik eylerse yirmi seneden   
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.                         
    Eğer bu teşvik neticesi olarak isyan veya kıtal zuhur etmişse buna sebebi-  
yet veren veya asilere kumanda eden kimseler hakkında ölüm cezası verilir.      
----------------------                                                          
(1) Bu fıkra hükmünün, 6/7/1960 tarih ve 15 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği    
    tarihten önce işlenmiş olan ve Türk Ceza Kanununun 125, 133, 141, 142, 146, 
    149, 150 ve 163 üncü maddelerinde yazılı bulunan vatana ihanet suçlarında da
    uygulanacağı, yukarıda sözü edilen 15 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde hükme
    bağlanmıştır.                                                               
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Bu cürümlere yalnız iştirak etmiş olanlar altı seneden aşağı olmamak üzere  
ağır hapis cezasile cezalandırılırlar.                                          
    Birinci fıkrada yazılı silahlar ve diğer maddeler yalnız bir yere depo edil-
miş olsa dahi isyan silahlı sayılır.                                            
                                                                                

    Madde 150 - Bir fesat heyetine maksadını icra için silah, cephane, bıçak,   
bomba veya buna mumasil sair yıkıcı, yakıcı veya öldürücü alatı yapan veya icat 
eden veya nakil eden veya hazırlayan veya ecnebi memleketlerden Türkiye'ye sokan
yahut gizleyen veya taşıyan kimseler muvakkaten ağır hapse konulur.             
                                                                                

    Madde 151 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Bundan evvelki maddelerde yazılı cürümlerden birine muttali olan her ferd,  
bunu derhal Hükümete haber vermeğe mecburdur. Bu mecburiyeti makbul bir mazerete
müstenid olmaksızın yapmayanlar, fesad fiile çıkarsa bir seneden ve fiile çık-  
mazsa altı aydan aşağı olmamak üzere hapsolunur.                                
    Fesatçıları bilerek muayyen mevkilerin gayri yerlerden sokan ve memleket    
içinde bir yerden diğer bir yere nakledenler muvakkat ağır hapis cezasile ceza- 
landırılırlar.                                                                  
                                                                                

    Madde 152 - Bir kimse, devlet tarafından memuriyeti yahut devletçe makbul   
olacak bir sebep olmadıkça bir asker kıtasının veya donanmanın veya harp gemi-  
sinin veyahut bir kale veya bir müstahkem mevkiin yahut bir liman veya bir şeh- 
rin kumandasını alırsa veya memur olduğu askeri kumandanlığı terk etmesi için   
devlet tarafından vakı olan emirlere kezalik makbul sebep olmadıkça itaat etmi- 
yerek başında tutarsa müeebbet ağır hapis cezasına mahküm olur.(1)              
                                                                                

    Madde 153 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Askerleri kanunlara karşı itaatsizliğe veya yeminlerini bozmağa veya askeri 
inzıbat vazifelerini veya askerlik sanatlarına dahil diğer vazifelerini ihlale  
teşvik eden veya kanunlara, yeminlerine, inzıbat veya sair askeri vazifelere    
muhalif hareketleri medhü istihsan yolunda asker önünde sözler sarfeden kimse,  
fiil daha ağır bir cürüm teşkil etmediği takdirde yalnız bundan dolayı bir sene-
den üç seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.                         
    Fiil alenen işlenmiş ise, verilecek ceza iki seneden beş seneye kadar ağır  
hapistir.                                                                       
    Fiil, harp zamanında işlenmiş ise, ceza üçte birden eksik olmamak üzere     
artırılır.                                                                      
                                                                                
    Fiil :                                                                      
    1 - Matbuat vasıtasile veya her hangi bir propaganda vasıtasile;            
    2 - Umumi veya umuma açık bir mahalde ve birden ziyade kimseler huzurunda;  
    3 - Toplanılan mahal veya içtimaa iştirak edenlerin adedi veya toplantının  
mevzuu ve gayesi itibarile hususi mahiyeti haiz olmıyan bir içtimada işlenmiş   
olursa Ceza Kanununun tatbikında aleni olarak işlenmiş sayılır.                 
    Zabıta kuvvetlerine karşı bu fiilleri işliyenler hakkında da aynı hükümler  
tatbik olunur.                                                                  
                                                                                

    Madde 154 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Geçen maddelerde yazılı olan cürümleri işlemeğe halkı teşvik etmek üzere    
basılmış veya basılmamış evrak ve risaleleri fesad kasdile veya münderecatını   
bilerek neşretmek üzere iken ele geçirilen kimse bir seneden üç seneye kadar    
hapsolunur.                                                                     
----------------------                                                          
(1) Bu maddedeki "ölüm cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun   
    27 nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası" olarak değiştirilmiş ve      
    metne işlenmiştir.                                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 155 - Geçen maddelerde yazılı olan ahval haricinde kanunlara karşı    
gelmeğe halkı teşvik ile memleketin emniyetine tehlike iras edecek surette ma-  
kale neşir edenler veya halkı askerlik hizmetinden soğutmak yolunda neşriyatta  
veya telkinatta bulunanlar yahut umumi bir içtimada veya nasın toplandığı yer-  
lerde bu suretle nutuk irat edenler iki aydan iki seneye kadar hapis olunur ve  
bunlardan yirmi beş liradan iki yüz liraya kadar ağır cezayı nakdi alınır.      
                                                                                

    Madde 156 - Reisicumhur hakkında suikasitte bulunanlarla buna teşebbüs eden-
ler fiilleri teşebbüsü tam derecesinde ise idam cezasiyle, nakıs ise müebbet    
ağır hapis ile, cezalandırılır.                                                 
                                                                                

    Madde 157 - Bir kimse yukarıki maddede yazılı halden başka  suretle reisi-  
cumhura karşı fiili tecavüzde bulunacak olursa işbu tecavüzün kanunen muayyen   
olan cezası daha şedit olmadığı takdirde beş seneden aşağı olmamak üzere ağır   
hapse konulur.                                                                  
                                                                                

    Madde 158 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
                                                                                
    Reisicumhura muvacehesinde hakaret ve sövme fiillerini işleyenler üç seneden
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılır.                       
                                                                                
    Hakaret ve sövme Reisicumhurun gıyabında vakı olmuş ise faili, bir seneden  
üç seneye kadar hapis olunur. Reisicumhurun ismi sarahaten zikredilmiyerek ima  
veya telmih suretiyle vakı olsa bile mahiyeti itibariyle Reisicumhura  matufi-  
yetinde tereddüt edilmiyecek derecede karineler varsa tecavüz sarahaten vukubul-
muş addolunur.                                                                  
                                                                                
    Suçun, neşir vasıtalarından biri ile işlenmesi halinde ceza üçte birden ya- 
rıya kadar artırılır.                                                           
                                                                                

    Madde 159 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
                                                                                
    Türklüğü, Cumhuriyeti, Büyük Millet Meclisini, Hükümetin manevi şahsiyetini,
Bakanlıkları, Devletin askeri veya emniyet muhafaza kuvvetlerini veya Adliyenin 
manevi şahsiyetini alenen tahrir ve tezyif edenler bir seneden altı seneye kadar
ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.                                        
                                                                                
    Birinci fıkrada beyan olunan cürümlerin irtikabında muhatap sarahaten zikre-
dilmemiş olsa bile onlara matufiyetinde tereddüt edilmiyecek derecede karineler 
varsa tecavüz sarahaten vukubulmuş addolunur.                                   
                                                                                
    Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına veya Büyük Millet Meclisi Kararlarına alenen
sövenler 15 günden 6 aya kadar hapis ve 100 liradan 500 liraya kadar ağır para  
cezası ile cezalandırılır.                                                      
                                                                                
    Türklüğü tahkir yabancı memlekette bir Türk tarafından işlenirse verilecek  
ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.                                        
                                                                                

    Madde 160 - (Değişik: 20/9/1946 - 4956/1 md.)                               
                                                                                
    157 nci maddede yazılı suçu işleyenlerle Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve 
Büyük Millet Meclisi kararlarına alenen sövenler hakkında takibat yapmak sala-  
hiyeti doğrudan doğruya Cumhuriyet savcılarına aittir.                          
                                                                                
    158 inci maddede yazılı hal ile 159 uncu maddenin birinci fıkrasında beyan  
olunan hususlar hakkında takibat yapılması Adalet Bakanlığının iznine bağlıdır. 
                                                                                

    Madde 161 - (Değişik: 20/11/1962 - 121/1 md.)                               
                                                                                
    Harb esnasında ammenin telaş ve heyecanını mucip olacak veya halkın mane-   
viyatını kıracak veya düşman karşısında memleketin mukavemetini azaltacak       
KANUNLAR, MAYIS 1991 ( Ek- 8)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
şekilde asılsız mübalağalı veya maksadı mahsusa müstenit havadis yayan veya nak-
leden veya milli menfaatlere zarar verecek herhangi bir faaliyette bulunan kimse
beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.            
                                                                                
    Eğer fiil :                                                                 
                                                                                
    1. Propaganda ile veya askerlere tevcih olunarak işlenmişse,                
                                                                                
    2. Suçlu tarafından bir yabancı ile anlaşma neticesi yapılmışsa verilecek   
ceza 15 seneden eksik olmamak üzere ağır hapistir.                              
                                                                                
    Eğer fiil, düşmanla anlaşma neticesi işlenmiş ise cezası müebbet ağır hapis-
tir.                                                                            
                                                                                
    Harb zamanında düşman karşısında milletin mukavemetini tehlikeye maruz kıla-
cak şekilde kambiyoların tedavül kıymetini düşürmeye veya resmı veya hususi     
kıymetli evrakın piyasası üzerinde bir tesir yapmaya matuf hareketlerde bulunan 
kimse beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis ve üç bin liradan aşağı olma-  
mak üzere ağır para cezasiyle cezalandırılır.                                   
                                                                                
    Eğer fiil suçlu tarafından bir yabancı ile anlaşma neticesi yapılmışsa ağır 
hapis cezası on seneden ve düşmanla anlaşma neticesi işlenmişse onbeş seneden   
aşağı olamaz.                                                                   
                                                                                

    Madde 162 - Kanunun cürüm saydığı neşriyatı nakil etmek başlı başına bir    
cürüm olup, faili aynı cezaya tabidir. Nakil olunan bu gibi neşriyatın muhtevi- 
yatı tasdik olunmadığına veya ihtiyatla nakil edildiğine yahut mesuliyeti başka 
bir kimsenin tamamiyle deruhte eylediğine dair bir kayıt ilavesi naklini mesuli-
yetten vareste kılamaz.                                                         
                                                                                

    Madde 163 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/10 md.; Mülga: 12/4/1991-3713/23     
md.)                                                                            
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                  ÜÇÜNCÜ FASIL                                  
           Ecnebi devletlerle bunların reis ve elçileri aleyhinde cürümler      
                                                                                

    Madde 164 - Her kim ecnebi devletlerden birinin reisi aleyhine bir cürüm    
ika edecek olursa kanunda o cürme mahsus olan ceza altıda birden üçte bire kadar
artırılır.                                                                      
    Takibat icrası kendine taarruz olunan kimsenin şikayetnamesine bağlı işler- 
de ecnebi hükümet tarafından müracaat vukubulmadıkça takibat yapılamaz.         

    Madde 165 - Her kim resmen çekilmiş olan dost devletler sancağını veya ar-  
masını hakaret kastiyle kaldırır veya koparır veya bozar yahut sair suretlerle  
tezlil ederse üç aydan bir seneye kadar hapis olunur. Takibat icrası alakadar   
hükümetin müracaatına bağlıdır.                                                 

    Madde 166 - Türkiye Cumhuriyeti nezdine memur olan süfera aleyhine memur    
oldukları vazifeden dolayı her kim bir cürüm işlerse Türkiye Cumhuriyeti memur- 
ları aleyhine ifa ettikleri vazifeden dolayı işlenen cürüm hakkında kanunun     
gösterdiği ceza ile cezalandırılır.                                             
    Cürüm, tahkir nevinden ise takibat icrası kendine tecavüz olunan kimsenin   
şikayetine bağlıdır.                                                            

    Madde 167 - İşbu fasılda yazılı hükümlerin tatbikı, buna benzer işlerde ken-
dine tecavüz olunan şahsın mensup olduğu devlet kanununca da aynı esasın kabul  
edilmiş olmasına bağlıdır.                                                      
                                                                                
                                DÖRDÜNCÜ FASIL                                  
                     Geçen fasıllar arasında müşterek hükümler                  
                                                                                

    Madde 168 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/11 md.)                              
    Her kim, 125, 131, 146, 147, 149 ve 156 ncı maddelerde yazılı cürümleri iş- 
lemek için silahlı cemiyet ve çete teşkil eder yahut böyle bir cemiyet ve çetede
amirliği ve kumandayı ve hususi bir vazifeyi haiz olursa onbeş seneden aşağı ol-
mamak üzere ağır hapis cezasına mahküm olur.                                    
    Cemiyet ve çetenin sair efradı on yıldan onbeş yıla kadar ağır hapisle ceza-
landırılır.                                                                     

    Madde 169 - 64 ve 65 inci maddelerde beyan olunan hal haricinde her kim,    
böyle bir cemiyete ve çeteye hal ve sıfatlarını bilerek barınacak yer gösterir  
veya yardım eder yahut erzak veya esliha ve cephane veya elbise tedarik eder ve-
ya her ne suretle olursa olsun hareketlerini teshil ederse üç seneden beş seneye
kadar ağır hapis ile cezalandırılır.                                            

    Madde 170 - Hükümet tarafından ihtar vukuundan evvel veya vukuunu müteakip  
cemiyeti ve çeteyi dağıtanlar veya bunun teşekkülünden gaye olan cürmün işlen-  
mesini men edenler keza cemiyet ve çetenin teşekkülüne iştirak etmemiş veya     
bunlar üzerinde bir kumandayı haiz olmamış olmakla beraber hükümet memurlarının 
veya zabıta kuvvetlerinin ihtarından evvel veya onu müteakip cemiyet ve çeteden 
mukavamet göstermeksizin çekilerek silahlarını terk ve teslim edenler veya ta-  
harriyata başlandıktan sonra töhmette şeriki olanları tevkif ettirmek esbabını  
istihsal edenler hakkında ceza verilmez.                                        

    Madde 171 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    125, 131, 133, 146, 147, 149 ve 156 ncı maddelerde yazılı cürümlerden birini
veya bazılarını hususi vasıtalarla işlemek üzere bir kaç kişi aralarında gizlice
ittifak ederlerse bunlardan her biri aşağıda yazılı cezaları görür.             
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    1 - Yukarıdaki fıkrada yazılı ittifak 125, 131, 133 ve 156 ncı maddelerde   
yazılı cürümlerin yapılmasına dair ise sekiz seneden on beş seneye kadar ağır   
hapis cezası hükmolunur.                                                        
    2  - Bu ittifak 146 ve 147 nci maddelerde gösterilen cürümlerin icrasına    
müteallik ise dört seneden on iki seneye ve 149 uncu maddede gösterilen cürüm-  
lerin icrasına aid ise üç seneden yedi seneye kadar ağır hapis cezası verilir.  
    Cürmün icrasına ve kanuni takibata başlanmazdan evvel bu ittifaktan çekilen-
ler ceza görmezler.                                                             

    Madde 172 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    64 ve 65 inci maddelerde yazılı haller haricinde her kim meydanlarda ve top-
lanma mahallerinde alenen ahaliyi 125, 131, 146, 147, 149 ve 156 ncı maddelerde-
ki cürümlerden birini işlemeğe tahrik ederse yalnız bu hareketinden dolayı, eğer
tahrik ettiği fiil 125, 131 ve 156 ncı maddelerdeki fiillerden ise üç seneden   
beş seneye kadar ve 146, 147 ve 149 uncu maddelerdeki fiillerden ise iki seneden
dört seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur ve her iki takdirde elli liradan 
aşağı olmamak üzere ağır para cezası alınır.                                    
    (Son fıkra Mülga : 6/6/1991 - 3756/26 md.)                                  

    Madde 173 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    127 nci maddenin 3 ve 4 üncü fıkralar ile 138 inci maddenin 4 üncü fıkra-   
sında ve 128,(...)(1),143 ve 161 inci maddelerde yazılı cürümler hakkında taki- 
bat yapılması Adliye Vekaletinden izin verilmesine bağlıdır.                    
    Ceza Kanununa göre harb zamanı tabirinde harb ilan edilmeksizin fiili muha- 
sama dahil olduğu gibi eğer harb vukua gelmişse seferberlik zamanı da dahildir. 
    Birinci babda yazılı cürümler için hükmolunacak ağır hapis cezalarına, ter- 
tib edilen ceza müddetinin üçte birinden aşağı ve o müddeti geçmemek üzere tayin
olunacak bir mıntakada ikametle emniyeti umumiye nezareti altına alınmak cezası 
da ilave olunur.                                                                
                                                                                
                                  İKİNCİ BAP                                    
                       Hürriyet aleyhinde işlenen cürümler                      
                                                                                
                                  BİRİNCİ FASIL                                 
                        Siyasi hürriyet aleyhinde cürümler                      
                                                                                

    Madde 174 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
    Her kim şiddet veya tehdit göstererek veya nümayiş veya gürültü yaparak bi- 
rini tamamen veya kısmen siyasi haklarını kullanmaktan men ederse kanunun başka 
ceza vermediği hallerde yedi aydan otuz aya kadar hapis ve beş yüz liradan beş  
bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                           
    Eğer fail, Devlet memurlarından olup da memuriyeti nüfuzunu suistimal sure- 
tiyle bu cürmü işlemiş bulunursa bir seneden beş seneye kadar hapsolunur. Ayrıca
bir seneden üç seneye kadar memuriyetten mahrumiyet cezasına da uğrar.          
-----------------------                                                         
(1) Bu fıkrada yeralan "140" rakamı,6/6/1991 tarih ve 3756 sayılı Kanunun 26    
    ncı maddesi ile metinden çıkarılmıştır.                                     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                               İKİNCİ FASIL                                     
                      Din hürriyeti aleyhinde cürümler                          
                                                                                

    Madde 175 - (Değişik: 20/5/1987 - 3369/1 md.)                               
    Dinlerden birine ait dini işleri veya ibadet ve ayinin yapılmasını men ve   
ihlal eden kimseye altı aydan bir yıla kadar hapis ve beş bin liradan yirmibeş  
bin liraya kadar ağır para cezası verilir.                                      
    Fiilin işlenmesi sırasında cebir, şiddet, tehdit veya hakaret vaki olmuş    
ise, faile bir yıldan iki yıla kadar hapis ve on bin liradan elli bin liraya ka-
dar ağır para cezası verilir.                                                   
    Allah'a veya dinlerden veya bu dinlerin peygamberlerinden veya kutsal ki-   
taplarından veya mezheplerinden birine hakaret eden veya bir kimseyi dini inanç-
larından veya mensup olduğu dinin emirlerini yerine getirmesinden veya yasakla- 
rından kaçınmasından dolayı kınayan veya tezyif veya tahkir eden veya alaya alan
kimseye altı aydan bir yıla kadar hapis ve beş bin liradan yirmibeş bin liraya  
kadar ağır para cezası verilir.                                                 
    Üçüncü fıkrada yazılı suçlar, basın ve yayın yoluyla işlenirse ceza bir mis-
li artırılarak hükmolunur.                                                      
    Birinci fıkrada yazılı suçların basın ve yayın yoluyla teşvik ve tahrik     
edilmesi halinde aynı ceza uygulanır.                                           
                                                                                

    Madde 176 - (Değişik: 20/5/1987 - 3369/2 md.)                               
    Dinlerden birini tahkir maksadı ile bu dinlerce kutsal sayılan mabetleri,   
mezarları, buna benzer yerleri veya bu yerlerdeki eşyayı yıkan, bozan veya diğer
bir suretle zarar veren kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin lira- 
dan yüz bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                   
    Din görevlilerinin görevleri esnasında veya görevlerini yapmalarından dolayı
kendilerine karşı bir cürüm işlendiği takdirde bu cürümün kanunen belli olan    
cezası altıda bir oranında artırılarak hükmolunur.                              
                                                                                

    Madde 177 - (Değişik: 9/1/1986 - 3255/3 md.)                                
    Her kim ibadethanelerde, bunların müştemilatında veya külliyelerinde mevcut 
tezyinat, demirbaş ve mütemmim cüzleri veya benzeri eserleri yahut kabristanlar-
daki mahkükatı bozar, mezarları tahrip ederse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 
onbin liradan ellibin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.         
    Bunlardan birini her ne suretle, olursa olsun kirletenler üç aydan bir yıla 
kadar hapis ve beşbin liradan yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezası ile ce- 
zalandırılır.                                                                   
                                                                                

    Madde 178 - (Değişik: 9/1/1986 - 3255/4 md.)                                
    Bir kimse, bir ölünün naaş ve kemikleri hakkında hakaret yapar veya tahkir  
maksadıyla veya meşru olmayan diğer bir maksatla birinin naaşını yahut kemikle- 
rini alırsa, üç aydan bir yıla kadar hapis ve beşbin liradan yirmibeşbin liraya 
kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.                                       
    Bunların dışında, her kim bir ölünün naaşını tamamen veya kısmen alır veya  
ruhsat almaksızın bir naaşı mezardan çıkarır yahut kemiklerini alırsa, iki aydan
altı aya kadar hapis ve beşbin liradan yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezası
ile cezalandırılır.                                                             
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Eğer bu cürüm kabristanda veya ölü gömülmeye veya muhafazasına mahsus diğer 
yerlerde görevli olan yahut kendilerine naaş ve kemikler tevdi olunan kimseler  
tarafından işlenirse, yukarıda yazılı cezalar bir misli artırılarak hükmolunur. 
                                                                                
                                 ÜÇÜNCÜ FASIL                                   
                      Şahıs hürriyeti aleyhinde cürümler                        
                                                                                

    Madde 179 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/1 md.)                                
    Bir kimse diğer bir kimseyi gayrimeşru surette kişi hürriyetinden mahrum    
ederse bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin liradan az olmamak üzere ağır  
para cezasıyla cezalandırılır.                                                  
    Eğer suçlu bu fiili işlemek için yahut işlediği zamanda tehdit veya kötü    
muamele eder veya hile kullanır yahut bu fiili öç alma kastıyla veya dini veya  
milli bir maksatla yahut 499 uncu maddedeki haller dışında maddi çıkar sağlama  
kastıyla veya siyasi veya ideolojik veya sosyal görüş ayrılıklarından kaynakla- 
nan herhangi bir amaçla işler yahut mağduru askerlikte kullanılmak üzere yaban- 
cı bir ülkeye teslim ederse verilecek ceza üç yıldan sekiz yıla kadar ağır hapis
ve onbin liradan az olmamak üzere ağır para cezasıdır.                          
    Yukarıdaki fıkralarda yazılı fiillerin silahla veya birden çok kişi tarafın-
dan birlikte işlenmesi halinde ceza üçte birden yarıya kadar arttırılır.        
                                                                                

    Madde 180 - Evvelki maddede yazılı cürüm failin usül ve füruundan yahut karı
kocadan biri tarafından diğeri aleyhine yahut Büyük Millet Meclisi azasından    
biri yahut memuriyeti işlerinden dolayı bir memur aleyhine irtikabolunur yahut  
bu fiil sebebiyle mağdurun şahsına veya sıhhatine yahut malına bir zarar gelirse
cezası beş seneden on beş seneye kadar ağır hapis ve kırk liradan iki yüz liraya
kadar ağır cezayı nakdidir.                                                     
    Eğer fail, hakkında takibat icra olunmazdan evvel tasavvur ettiği maksada   
nail olmaksızın ve hürriyetinden mahrum edilen şahsa bir güna zararı dokunmak-  
sızın onu kendiliğinden serbest bırakırsa göreceği ceza altıda birinden yarısına
kadar indirilir.                                                                
                                                                                

    Madde 181 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir memur, memuriyetine aid vazifeyi suistimal ederek veyahut kanunen icab  
eden usul ve şartlara riayet etmiyerek bir kimseyi şahsi hürriyetinden mahrum   
ederse bir seneden üç seneye kadar hapis cezası verilir.                        
    Eğer bu fiile 179 uncu maddenin ikinci fıkrasile 180 inci maddenin birinci  
fıkrasında yazılı hallerden biri inzımam etmiş ise ceza üç seneden beş seneye   
kadar hapistir.                                                                 
    180 inci maddenin son fıkrasında yazılı halde ceza altıda birden yarıya ka- 
dar indirilir.                                                                  
                                                                                

    Madde 182 - Her kim şehvet hissi veya evlenmek niyeti olmaksızın henüz on   
beş yaşına girmeyen küçük bir çocuğu kendi rızasiyle ana ve baba veya vasisi    
veyahut muvakkaten olsun kendisine bakmakta ve muhafaza etmekte olan kimseler   
yanından kaçırır yahut çocuğun muvafakatiyle bigayrihak yanında tutarsa bir se- 
neye kadar hapis cezasına mahküm olur.                                          
    Eğer bu fiil, kaçırılan veya alıkonulan çocuğun rızası olmaksızın işlenmiş  
yahut çocuk henüz on iki yaşını ikmal etmemiş bulunursa yerine göre evvelki mad-
delerde yazılı hükümler tatbik olunur.                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 183  - Kanunda yazılı hallerin haricinde bir kimsenin üzerini aramak  
için emir veren yahut bizzat arayan memur altı aya kadar hapis olunur.          

    Madde 184 - Bir hapishane veya tevkifhane memuru salahiyeti olan merciinden 
verilmiş hüküm ilamı veya tevkif müzekkeresi almaksızın bir kimseyi hapishane   
veya tevkifhaneye kabul eder veya bir mevkuf ve mahbusun tahliyesi zımnında ait 
olduğu daireden sadır olan hüküm ve karara itaat etmezse altı aydan üç seneye   
kadar hapis olunur.                                                             

    Madde 185 - Bir kimsenin kanunsuz hapis olunduğunu haber alan salahiyettar  
bir memur o kimsenin tahliyesi için icap eden muameleyi bizzat yapmağı veya ic- 
raya salahiyeti olan mercie bildirmeyi red veya ihmal veya tehir ederse bir ay- 
dan bir seneye kadar hapis ve elli liraya kadar ağır cezayı nakdi ile cezalandı-
rılır.                                                                          

    Madde 186 - Mevkuf veya mahkümun muhafazasına veya nakline memur olan yahut 
vazifesi iktizasınca o kimse üzerine nüfuz icrasına muktedir bulunan şahıs onun 
hakkında keyfi muamele yapar veya kanunun ve nizamın cevaz vermediği surette    
şiddet istimal ederse bir aydan iki seneye kadar hapis olunur.                  

    Madde 187 - Bir memur evvelki maddelerde beyan olunan cürümlerden birini    
işleyerek hususi bir maksada hizmet etmiş bulunursa cezası altıda bir miktarında
çoğaltılır. Şukadar ki 185 inci maddede yazılı ağır cezayı nakdiye üç aydan üç  
seneye kadar hapis cezası ilave olunur.                                         

    Madde 188 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/2 md.)                                
    Bir kimse bir şeyi işlemek veya işlemesine müsaade etmek ya da o şeyi işle- 
memeye mecbur etmek için diğer bir kimseye zor kullanır veya onu tehdit eder    
veya yetkisi olmadan veya yasalara aykırı olarak birkonuda bilgi vermesini veya 
inancını veya siyasi veya sosyal görüşünü açıklamasını isterse altı aydan bir   
yıla kadar hapis ve bin liradan üçbin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalan- 
dırılır.                                                                        
    Bu kimse tasarladığı sonucu elde etmişse hapis cezası bir yıldan iki yıla   
ve ağır para cezası ikibin liradan beşbin liraya kadardır.                      
    Birinci fıkradaki eylemler silahla yada kendini tanınmayacak bir hale koya- 
rak ya da bir kaç kişi tarafından birlikte ya da imzasız bir mektup ya da özel  
işaretlerle ya da var olan veya var sayılan gizli bazı örgütlerin oluşturdukları
tehdit gücünden yararlanarak işlenmiş ise üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası 
verilir.                                                                        
    Bu suretle istenilen sonuç elde edilmişse beş yıldan sekiz yıla kadar ağır  
hapis cezası verilir ve ayrıca beş yıl genel güvenlik gözetimi altında bulundu- 
rulabilir.                                                                      
    Bir kimse, gayrimeşru olarak kamu hizmetlerinin görülmesine ayrılan yapılara
veya eklentilerine girilmesine veya orada kalınmasına kişiler veya eşya üzerinde
zor kullanarak veya başkalarını tehdit ederek engel olursa, iki yıldan dört yıla
kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                                          
    Bir kimse, gayrimeşru olarak her türlü eğitim ve öğretim kurumlarına veya   
öğrencilerin toplu olarak oturdukları yurt veya benzeri yerlere veya bunların   
eklentilerine girilmesine veya orada kalınmasına kişiler veya eşya üzerinde zor 
kullanarak veya başkalarını tehdit ederek engel olursa yukarıdaki fıkrada göste-
rilen ceza ile cezalandırılır.                                                  
    Yukarıki fıkrada gösterilen hal dışında eğitim ve öğretim çalışmalarının    
kesilmesine veya ara verilmesine haksız eylem ve davranışlarıyla neden olanlara 
altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.                                 
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK - 3)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Yukarıdaki iki fıkrada gösterilen eylemler suçun işlendiği eğitim veya      
öğretim kurumlarının öğrencisi olmayan veya suçun işlendiği yurt veya benzeri   
yerlere yetkili makamlarca kabul edilmiş bulunmayan ya da öğrenci olmadığı hal- 
de bu gibi yerlerde kalan kişiler tarafından işlenirse verilecek ceza, altıncı  
fıkradaki halde üç yıldan beş yıla, yedinci fıkradaki halde ise bir yıldan üç   
yıla kadar hapistir.                                                            
    Yukarıdaki son dört fıkrada gösterilen eylemler; silahla veya kendini ta-   
nınmayacak hale koyarak ya da bir kaç kişi tarafından birlikte veya var olan    
veya var sayılan bazı gizli örgütlerin oluşturdukları tehdit gücünden yararlana-
rak işlenmiş ise beş yıldan sekiz yıla kadar ağır hapis cezası verilir ve ayrıca
beş yıl genel güvenlik gözetimi altında bulundurulur.                           
                                                                                

    Madde 189 - (Değişik: 10/6/1949 - 5435/1 md.; mülga: 7/12/1988-3506/10 md.) 
                                                                                

    Madde 190 - Bir cürüm; toplanmış bir kaç şahıs tarafından işlendiği takdirde
bunlardan birisi silahlı ise silahla işlenmiş sayılır.                          
                                                                                

    Madde 191 - Bir kimse kanunda yazılı hallerin haricinde başkasına ağır ve   
haksız bir zarara uğratacağını bildirerek tehdit ederse altı aya kadar hapis    
olunur.                                                                         
    Eğer tehdit fiili yüz seksen sekizinci maddenin üçüncü fıkrasında gösterilen
suretlerden biriyle yapılır ise failin göreceği hapis cezası altı aydan iki se- 
neye kadardır ve buna bir sene müddetle emniyeti umumiye nezareti altında bulun-
mak cezası dahi zam ve ilave olunabilir.                                        
    Sair tehdidat için alınacak ağır cezayı nakdi otuz liradır. Ancak bu bapta  
mutazarrır olan şahıs tarafından şikayetname verilmedikçe takibat yapılmaz.     
                                                                                

    Madde 192 - (Değişik: 11/5/1988 - 3445/1. md.)                              
    Kendisine veya başkasına, para veya diğer bir yarar sağlamak maksadıyla bir 
gerçek veya tüzelkişiye zarar verebilecek bir hususu neşir yolu ile veya her ne 
suretle olursa olsun açıklama tehdidinde bulunanlara bir yıldan üç yıla kadar   
hapis ve ikimilyon liradan onmilyon liraya kadar ağır para cezası verilir.      
    Fail, arzu ettiği para veya diğer bir menfaati elde etmiş ise ceza üçte biri
oranında artırılır.                                                             
                                                                                
                                  DÖRDÜNCÜ FASIL                                
                        Mesken masuniyeti aleyhinde cürümler                    
                                                                                

    Madde 193 - Bir kimse kendisini oradan çıkartmak hakkını haiz olan birinin  
rızası hilafında veya hile ile veya gizlice meskenine veya meskeninin müştemi-  
latına girer veya rızasiyle girdikten sonra çıkmazsa sahibinin şikayeti üzerine 
bir aydan altı aya kadar hapis olunur.                                          
    Eğer cürüm geceleyin veya eşhas aleyhinde şiddet istimaliyle veya silah ile 
veya bir çok kimseler tarafından toplu olarak işlenmiş ise ceza altı aydan üç   
seneye kadar hapistir; müddeiumumilikçe resen takibat yapılır.                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 194 - Bir memur vazifesini suistimal ederek veya kanunda muayyen      
olan usul ve şartlar haricinde olarak aharın mesken veya müştemilatına girerse  
üç aydan üç seneye kadar ve eğer bu işte evin içini araştırmak gibi başka keyfi 
bir muamele de yapacak olursa altı aydan üç seneye kadar hapis olunur.          
    Eğer bu fiili hususi bir maksat uğrunda irtikap etmişse ceza müddeti altıda 
birden üçte bire kadar artırılır.                                               
    Efradın ticaretgahları veya idarehaneleri gibi hususi mahaller usulsüz ola- 
rak araştırılırsa fail iki aydan iki seneye kadar hapis olunur.                 
                                                                                
                                                                                
                             BEŞİNCİ FASIL                                      
                  Sırrın masuniyeti aleyhinde cürümler                          
                                                                                

    Madde 195 - Bir kimse kendisine gönderilmiş olmıyan bir mektup veya telgra- 
fı veya kapalı bir zarfı kasten açar veya başka bir şahsın, posta ve telgrafla  
vakı açık muhabere varakası münderecatını anlamak için usül ve nizam hilafında  
eline geçirecek olursa kendisinden otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayi    
nakti alınır. Eğer fail bu evrak muhteviyatını ifşa ve telgraf ve telsiz muhabe-
rat ve telefon mükalematı mahremiyetini ihlal ederek bir zarar husulüne sebep   
olursa bir aydan üç seneye kadar hapis olunur.                                  
                                                                                

    Madde 196 - Bir kimse kendisine gönderilmiş olmıyan posta ve telgraf muha-  
beresini ortadan kaldırırsa mezkür muhabere zarflı olupta zarfı açılmamış olsa  
bile bir seneye kadar hapse ve otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayi nakdi- 
ye mahküm olur.                                                                 
    Eğer fiil zararı mucip olmuş ise hapis üç aydan, ağır cezayi nakdi elli     
liradan az olamaz.                                                              
                                                                                

    Madde 197 - Bir kimse kendisine gönderilmiş olan bir mektup veya telgrafı   
gönderenin rızası hilafında neşir ve işaa eder ve bu yüzden bir zarara sebep    
olursa otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayi nakdiye mahküm olur.           
                                                                                

    Madde 198 - Bir kimse resmi mevki veya sıfatı veya meslek ve sanatı icabı   
olarak ifşasında zarar melhuz olan bir sırra vakıf olup ta meşru bir sebebe     
müstenit olmaksızın o sırrı ifşa ederse üç aya kadar hapis ve elli liraya kadar 
ağır cezayi nakdiye mahküm olur.                                                
    Eğer zarar vakı olmuş ise cezayı nakdi elli liradan az olamaz.              
                                                                                

    Madde 199 - Yukarki maddelerde yazılı cürümler hakkında takibat yapılması   
alakadar olanların şahsi davasına bağlıdır.                                     
                                                                                

    Madde 200 - Posta ve telgraf memurlarından bir kimse memuriyet sıfatını     
suistimal suretiyle bir mektup, bir zarf, bir telgraf veya sair açık bir muha-  
bere evrakını zapteder veya kapalı evrakı açar veya telefon, telgraf mükalemat  
ve muhaberatı mahremiyetini ihlal ederse üç aydan üç seneye kadar hapis olunur. 
                                                                                
    Aynı ceza telgraf, posta, telefon dairesinde müstahdem olup bu sıfatı suis- 
timal suretiyle muhabere evrakından birini ortadan kaldıranlar hakkında dahi    
tatbik olunur. Bu maddede beyan olunan hallerden biri bir zararı mucip olmuşsa  
fail altı aydan dört seneye kadar hapsedilir ve üç seneye kadar memuriyetinden  
mahrumiyet cezası birlikte hükmolunur.                                          
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
              İş ve çalışma hürriyeti aleyhindeki cürümler                      

    Madde 201 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/2 md.)                               
    Her kim cebir ve şiddet yahut tehdit ile sanat veya ticaret serbestisini her
ne suretle olursa olsun tahdit veya menederse üç aydan iki seneye kadar hapis   
cezasına mahkÜm olur.                                                           
    Her kim cebir ve şiddet veya tehdit ile gerek işçiyi ve gerek ticaret veya  
sanat sahiplerini veya işverenleri, yevmiyeleri azaltıp çoğaltmaya yahut evvelce
kabul edilen şartlardan başka şartlar altında mukaveleler kabulüne icbar etmek  
maksadiyle bir işin tatiline veya nihayet bulmasına sebebiyet verir veya tatilin
devamına amil olursa sekiz aydan beş seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırı-  
lır.                                                                            
    Her kim yukarıdaki fıkralarda gösterilen maksatların istihsaline matuf olmak
üzere, cebir ve şiddet veya tehdit olmaksızın, işyerini her ne suretle olursa   
olsun kısmen veya tamamen işgal ederse bir aydan bir seneye kadar hapis cezasiy-
le cezalandırılır.                                                              
    Yukardaki fıkralarda gösterilen fiiller silah ile veya kendini tanınmıyacak 
bir hale koyarak veya birkaç kişi tarafından birlikte işlenirse veya ayrıca bir 
tahribat meydana getirilmişse yahut mevcut veya mefruz bazı gizli cemiyetlerin  
husule getirdikleri tehdit kuvvetinden istifade ile işlenmiş ise; ceza iki misli
artırılarak hükmolunur. Ancak hükmolunacak ceza beş seneyi geçemez.             
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ BAP                                         
              Devlet idaresi aleyhinde işlenen cürümler                         
                                                                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
    Basit ve nitelikli zimmet ile devlet alım ve satımlarında menfaat sağlama(1)

    Madde 202 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/7 md.)                              
    Görevi sebebiyle kendisine tevdi olunan veya muhafaza, denetim veya sorumlu-
luğu altında bulunan para veya para yerine geçen evrak veya senetleri veya diğer
malları zimmetine geçiren memura altı yıldan oniki yıla kadar ağır hapis ve mey-
dana gelen zararın bir misli kadar ağır para cezası verilir.                    
    Yukarıdaki fıkrada gösterilen cürüm, dairesini aldatacak ve fiilin açığa    
çıkmamasını sağlayacak her türlü hileli faaliyette bulunmak suretiyle işlenmiş  
ise faile oniki yıldan aşağı olmamak üzere ağır hapis ve meydana gelen zararın  
üç misli kadar ağır para cezası verilir.                                        
    Zararın, kovuşturma yapılmadan önce tamamiyle ödenmiş olması halinde yukarı-
daki fıkralarda yazılı cezaların yarısı, ödeme hükümden önce gerçekleştirilmiş  
ise üçte biri indirilir.                                                        
    Meydana gelen zararın ödenmemesi halinde mahkemece ödettirilmesine re'sen   
hükmolunur.                                                                     
    Bu fiiller kamu bankaları aleyhine işlenmiş ise faile verilecek ceza üçte   
bir oranında artırılır.                                                         
                                                                                

    Madde 203 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/8 md.)                              
    Denetim görevini ihmal ederek 202 nci maddenin birinci fıkrasında yazılı    
zimmetin oluşmasını veya artmasını mümkün kılmış olan kimseye üç aydan iki yıla 
kadar hapis ve beşyüzbin liradan ikimilyon liraya kadar ağır para cezası        
verilir.                                                                        
    Fail, meydana gelen zararın ödenmesinden asıl fail ile birlikte sorumlu tu- 
tulur.                                                                          
---------------                                                                 
(1) Birinci fasıl başlığı "Zimmete para geçirme ve ihtilas" iken, 21/11/1990    
    tarih ve 3679 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile "Basit ve nitelikli zimmet   
    ile devlet alım ve satımlarında menfaat sağlama" olarak değiştirilmiş ve    
    metne işlenmiştir.                                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 204 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                               

    Madde 205 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Bir kimse Türkiye Devleti hesabına olarak almaya veya satmaya yahut yapmaya 
memur olduğu her nevi eşyanın alım veya satımında veya pahasında veya miktarın- 
da veya yapmasında fesat karıştırarak her ne suretle olursa olsun irtikap eyler-
se on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır ve zarar  
kendisine ödettirilir.                                                          

    Madde 206 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                               

    Madde 207 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                               

    Madde 208 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Devlet memurlarından her kim, idaresine ve nezaretine memur oldukları iş-   
lerde Devlet için az veya çok eşya veya malzeme alım veya satımında gizli veya  
aşikar, gerek doğrudan doğruya kendisi, gerek başkası vasıtasiyle veya ortaklık 
suretiyle kendi kazancı için ticaret eder veya imalat yahut inşaatı götürü şe-  
kilde deruhde edenlere ortak olursa üç seneden az olmamak üzere ağır hapis ceza-
siyle cezalandırılır.                                                           
    Eğer bu gibi alış verişte komüsyon alınır yahut nakid veya meskükat mubade- 
lesinde kazanç sağlanırsa ağır hapis cezası beş seneden az olamaz.              
                                                                                
                            İKİNCİ FASIL                                        
                              İrtikap                                           
                                                                                

    Madde 209 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/9 md.)                              
    Memuriyet sıfatını veya görevini kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya  
başkasına haksız olarak para verilmesine veya sair menfaatler sağlanmasına veya 
bu yolda vaatte bulunulmasına, bir kimseyi icbar eden memura altı yıldan az ol- 
mamak üzere ağır hapis cezası verilir.                                          
    Yukarıdaki fıkrada yazılı cürüm, ikna suretiyle işlenirse faile dört yıldan 
altı yıla kadar ağır hapis cezası verilir.                                      
    Memur Kanunen almaması gereken bir şeyi diğerinin hatasından yararlanarak   
almış bulunursa iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası verilir.                

    Madde 210 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                               
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                               Rüşvet                                           
                                                                                

    Madde 211 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/10 md.)                             
    Ceza Kanununun tatbikinde memur sayılanların, kanunen veya nizamen yapmaya  
veya yapmamaya mecbur oldukları şeyi yapmak veya yapmamak için aldıkları veya   
başkalarına aldırdıkları para, hediye ve her ne nam altında olursa olsun sağla- 
dıkları diğer menfaatler ile bu maksatla alıp sattıkları veya ihale eyledikleri 
taşınır ve taşınmaz malların gerçek değeri ile verilip alınan bedel arasındaki  
fahiş fark rüşvet sayılır.                                                      
    Bu Kanundaki memur tanımı dışında kalsalar dahi, özel kanunlarında belirli  
hallerde Devlet memuru sayıldıkları açıklananlar ile bazı yükümlülük ve sorumlu-
lukları bakımından Devlet memurları gibi cezalandırılacakları belirtilenlerin   
yukarıdaki fıkrada gösterilen şekilde sağladıkları her türlü menfaat de rüşvet  
sayılır.                                                                        

    Madde 212 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/11 md.)                             
    Kanun ve nizam hükümlerine göre yapmak zorunda olduğu şeyi yapmak veya      
yapmamak zorunda olduğu şeyi yapmamak için rüşvet alan veya bir vaat veya       
taahhüt kabul eden kimseye dört yıldan on yıla kadar ağır hapis cezası verilir. 
                                                                                
KANUNLAR, MAYIS 1992 (Ek - 12)                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                  484 - 486                                     
                                                                                
    Cürmün, yapılması gereken işin yapılmaması veya yapılmaması gereken işin    
yapılması için işlenmesi halinde faile beş yıldan oniki yıla kadar ağır ha-     
pis cezası verilir.                                                             
    Yukarıdaki fıkralarda belirtilen hallerde, memurun mensup olduğu dairenin   
ilgili bulunduğu sözleşme veya taahhütlere girişilmiş veya memuriyet, maaş,     
nişan veya sair rütbe, derece veya kademeler verilmiş veya kanun ve nizama      
aykırılık veya hakkı ihlal eden bir hal meydana gelmiş ise faile altı yıldan    
onbeş yıla kadar ağır hapis cezası verilir.                                     
    Yukarıdaki fıkralarda belirtilen hallerde faile ayrıca,aldığı para ile sağ- 
ladığı her türlü menfaat veya vaat veya taahhüt olunan her türlü menfaatlerin   
miktar veya değerinin beş misli ağır para cezası verilir.                       

    Madde 213 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/12 md.)                             
    211 inci maddede gösterilen kimselere yapmaya mecbur oldukları şeyi yapma-  
maları veya yapmamaya mecbur oldukları şeyi yapmaları için rüşvet vaat veya     
teklif eden veya veren kimseye kanun ve nizama aykırılığın derecesine ve iste-  
nilen şeyin kısmen veya tamamen yapılmış olup olmamasına göre dört yıldan oniki 
yıla kadar ağır hapis cezası verilir.                                           
    Haklı bir hususun temini için rüşvet veren veya başka yararlar temin eden   
kimseye, verdiği para veya temin ettiği menfaatin on katı ağır para cezası ve-  
rilir.                                                                          

    Madde 214 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/13 md.)                             
    Kendisine rüşvet teklif edilen kimse, emir ve idare yetkisine sahip olanlar 
ile hakim ve savcılardan veya resmi daireler tarafından özel bir vazifeyle gö-  
revlendirilenlerden biri veya noter, avukat, dava vekili olduğu takdirde, kanun 
ve nizama aykırılığın derecesine göre, rüşvet veren hakkında verilecek ceza üçte
birden yarısına kadar artırılır.                                                

    Madde 215 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/14 md.)                             
    Rüşvet kabul eden kimse, rüşveti almadan önce veya aldıktan sonra ve fakat  
istenilen hususu kısmen dahi olsa yerine getirmeksizin ve hakkında tahkikata    
geçilmeden keyfiyeti merciine duyurur ve aldığı para ve diğer şeyleri aynen iade
ederse sorumlu olmaz.                                                           
    Bunun gibi, haksız isteğinin yerine getirilmesinden önce durumu merciine    
duyuran fail de sorumlu olmaz ve vermiş olduğu para, sair şeyler geri alınarak  
kendisine verilir.                                                              

    Madde 216 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/15 md.)                             
    Rüşvete aracılık eden kimse, rüşveti veren ve alandan hangisinin vasıtası   
ise onun suç ortağı sayılır.                                                    

    Madde 217 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/16 md.)                             
    Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, rüşvet olarak verilen para, eşya  
ve diğer şeylerin veya bunlarla edinilen mal ve değerlerin müsaderesine hükmedi-
lir.                                                                            

    Madde 218 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/17 md.)                             
    Görevine girmeyen ve yapılması veya yapılmaması hususunda yetkili olmadığı  
bir işi yapacağı kanaatini uyandırarak menfaat sağlayan memura bir yıldan beş   
yıla kadar hapis ve ikimilyon liradan beşmilyon liraya kadar ağır para cezası   
verilir.                                                                        

    Madde 219 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/18 md.)                             
    202 ila 218 inci maddelerde yazılı suçların emir ve idare yetkisine sahip   
olanlar ile hakim ve savcılar tarafından işlenmesi halinde verilecek cezalar    
yarısı oranında artırılarak hükmolunur.                                         
    Mahkemeler ile adalet dairelerinde veya sair resmi dairelerde kendilerine   
kanuni bir görev verilen veya 211 inci maddede gösterilen kişilerin rüşvet      
fiilleri, kesin yargı hükmüne tesir etmiş ise failler hakkında birinci fıkra    
hükmü uygulanır.                                                                
    202 ila 218 inci maddelerde yer alan cürümler dolayısıyla alınan veya ve-   
rilen rüşvet veya yararın değeri hafif olduğu takdirde verilecek cezanın yarı-  
sı, pek hafif olduğu takdirde üçte ikisi indirilir.                             
    Bu Kanunun 202,205,208,209,212,213,214,216,218 ve 219 uncu maddeleriyle     
mahküm olanlara aynı zamanda memuriyetten müebbeten mahrumiyet cezası da        
verilir.                                                                        

    Madde 220 - 227 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
         Memuriyet ve mevki nüfuzunu suistimal edenler ve memuriyet             
                   vazifelerini yapmıyanlara ait cezalar                        
                                                                                

    Madde 228 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
    Devlet memurlarından her kim bir şahıs veya memur hakkında memuriyetine     
ait vazifeyi suiistimal ile kanun ve nizamın tayin ettiği ahvalden başka        
suretle keyfi bir muamele yapar veya yapılmasını emreder veya ettirirse altı    
aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu muamelede hususi      
maksat veya siyasi saik veya sebep mevcut ise cezası üçte birden yarıya kadar   
artırılır.                                                                      
    Memuriyetinin icrasında lüzumsuz yere sert muamelelerle bir şahsın kanun    
hükmüne veya hükümetin emirlerine itaat etmemesine sebep olan memur dahi aynı   
ceza ile cezalandırılır.                                                        

    Madde 229 - Memuriyeti sebebiyle kendisine tevdi kılınan veya ıttılaına     
müsadif olan vesikalar, kararlar ve emirleri ve sair tebligatı başkasına        
ifşa veya neşir ve ilan eden yahut her nasıl olursa olsun başkalarının vukuf    
ve ıttılaını kolaylaştıran memur, altı aydan iki seneye kadar hapis olunur.     
    Devletçe neşir ve ilanı matlup olan kararları kabule şayan mazereti         
olmaksızın tehir eden memur hakkında da aynı ceza tatbik olunur.                

    Madde 230 - (Değişik: 12/6/1979 - 2248/18 md.)                              
    Hangi nedenle olursa olsun memuriyet görevini yapmakta savsama ve gecik-    
me gösteren veya üstünün yasaya göre verdiği buyrukları geçerli bir neden       
olmadan yapmayan memur üç aydan bir yıla kadar hapis ve bin liradan beşbin      
liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                               
    Bu savsama ve gecikmeden veya üstünün yasal buyruklarını yapmamış olmaktan  
Devletçe bir zarar meydana gelmişse,derecesine göre altı aydan üç yıla kadar    
hapis cezası ile birlikte süreli veya temelli olarak memuriyetten yoksun kalma  
cezası da hükmolunur.                                                           
    Her iki durumda memurun vazifesini geciktirmesinden veya verilen buyruğu    
yapmamasından, kişiler herhangi bir zarara uğramışsa bu zarar ayrıca ödettiri-  
lir.                                                                            

    Madde 231 - Yukarıdaki maddede yazılı olan terahi veya emri yapmamak        
hakimler tarafından vakı olduğu surette bunlar aleyhine iştikai anilhükkam      
davasının ikamesi için kanuna göre bulunması lazımgelen şartlar mevcut          
olduğu halde ihmal veya emri yapmamak fiili vakı farz olunur.                   

    Madde 232 - Görülmekte olan bir davanın tarafeyninden biri hakkında sahabet 
veya garaz ve menfaata müsteniden hakimlere emir ve tahakküm veya nüfuz veya    
iltimas eden kimse birinci ve ikinci surette iki seneden ve üçüncü takdirde     
altı aydan az olmamak üzere hapis olunur. Fail memur ise başkaca müebbeden      
veya muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezasiylede cezalandırılır.             
    Bu müdahale üzerine dava haksız şekilde hüküm olunmuş ise ceza üçte biri    
kadar artırılır.                                                                

    Madde 233 - Yukarıki maddede yazılan emir ve iltimasa müsteniden hüküm ve   
karar veren hakimler hakkında dahi hüküm ve kararının suret ve mahiyetine ve    
mahkümun hukuku üzerine yaptığı tesirin derecesine göre iki seneden beş seneye  
kadar hapis ve hakimlik hizmetinden müebbed mahrumiyet cezası tatbik olunur.    
*                                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 234 - Asker zabitlerinden veya Devletin umumi kuvvetlerine dahil me-  
murlarla zabıta memurlarından biri salahiyettar daireden kendilerine kanuna göre
verilmiş olan bir emri, nizama karşı gelerek yapmak istemez ve yapmasını gecik- 
tirirse iki seneye kadar hapis olunur.                                          
                                                                                

    Madde 235 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/3 md.)                                
    Memurlardan biri görevini yaptığı sırada görevine ilişkin olarak kamu adına 
kovuşturmayı gerektiren bir suç işlendiğini öğrenip de ilgili daireye bildirmede
ihmal ve gecikme gösterirse dört aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalan-  
dırılır ve bu cezaya, öğrenilen suçun önemine göre ayrıca süreli veya süresiz   
memuriyetten mahrumiyet cezası da eklenir.                                      
    Eğer fail, adli kolluk memurlarından biri ise verilecek ceza bir yıl hapis  
cezasından aşağı olamaz ve her halde memuriyetten süresiz mahrumiyet cezası da  
hükmolunur.                                                                     
                                                                                

    Madde 236 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/2 md.)                                
    Memurlardan veya işçi niteliğini taşımayan kamu hizmeti görevlilerinden üç  
veya daha fazla kimse aldıkları karar gereğince kanun hükümlerine aykırı olarak,
memuriyetlerini terk eder veya vazifelerine gelmezlerse veya vazifelerine gelip 
de görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmazlar yahut yavaşlatırlar-
sa her biri hakkında dört aydan bir yıla kadar hapis ve ikibin liradan onbin li-
raya kadar ağır para cezasiyle birlikte muvakkaten veya müebbeten memuriyetten  
mahrumiyet cezası da hükmolunur.                                                
    Başkaları tarafından alınan karara veya yayınlanan bildirilere uyarak yuka- 
rıdaki fıkrada yazılı fiilleri işleyen memurlara ve işçi niteliği taşımayan kamu
hizmeti görevlilerine de aynı ceza hükmolunur.                                  
    Bu maddedeki eylemler dernek veya meslek kuruluşları yöneticilerinin bu yön-
de aldıkları karar veya yayınladıkları bildiriler üzerine vuku bulmuşsa, bu ka- 
rarı alan veya bildiriyi yayınlayanlara bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üçbin 
liradan onbin liraya kadar ağır para cezası verilir. Fail memur ise müebbeten   
memuriyetten mahrumiyet cezasına da hükmolunur.                                 
                                                                                

    Madde 237 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Kanunun evlenmelerini menettiği kimselerin bu memnuiyetlerini bildikleri    
halde akidlerini yapan evlenme memurlarile bu suretle evlenenler ve bunları ev- 
lenmiye sevkeden veya evlenmelerine rıza gösteren veli veya vasileri üç aydan   
iki seneye kadar hapsolunurlar.                                                 
    Kanuni şartlara riayet etmeksizin evlenme kağıdı veren memur, bir aydan üç  
aya kadar hapsolunur.                                                           
    Evlenme akdinin kanuna göre yapılmış olduğunu gösteren kağıdı görmeden bir  
evlenme için dini merasim yapanlar hakkında da bundan evvelki fıkrada yazılı    
ceza verilir.                                                                   
    Aralarında evlenme akdi olmaksızın evlenmenin dini merasimini yaptıran erkek
ve kadınlar iki aydan altı aya kadar hapis cezasile cezalandırılır.             
    Erkek evli olduğu takdirde verilecek ceza altı aydan üç seneye kadar hapis- 
tir. Erkeğin evli olduğunu bilen kadına da aynı ceza verilir.                   
    Muhtarlar aralarında evlenme akdi yok iken evlenmenin dini merasimini yap-  
tıklarına muttali oldukları kimseleri salahiyetli makama bildirmeğe mecburdur-  
lar.Bu hususta ihmal gösterenler beş liradan yüz liraya kadar ağır para cezasile
cezalandırılır ve tekerrürü halinde ayrıca bir aya kadar hapsolunurlar.         
                                                                               *
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 238 - Hakimlerle memurinden her kim memuriyetinin dairesi dahilinde   
ahalinin zaruri havayicinden olan hububat, erzak ve sair malzemeleri alıp sata- 
rak ticaret ederse yüz liradan aşağı olmamak üzere ağır cezayı nakdi ve müebbe- 
den memuriyetten mahrumiyet cezasiyle cezalandırılır.                           
                                                                                

    Madde 239 - Hazar vaktinde seferberliğe müteallik vazifelerin ifasında ih-  
mal ve terahisi sabit olan memurun cezası üçte bir derecesinde artırılır.       
                                                                                

    Madde 240 - (Değişik: 12/6/1979-2248/19 md.)                                
    Yasada yazılı hallerden başka hangi nedenle olursa olsun görevini kötüye    
kullanan memur derecesine göre bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur. Cezayı ha-  
fifletici nedenlerin bulunması halinde altı aydan bir yıla kadar hapis ve her   
iki halde ikibin liradan onbin liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır. 
Ayrıca memuriyetten süreli veya temelli olarak yoksun kılınır.                  
                                                                                
                                    BEŞİNCİ FASIL                               
          İmamlar, hatipler, vaizlerle ruhani reislere müteallik cürümler       
                                                                                

    Madde 241 - İmam, hatip, vaiz, rahip, haham gibi dini reislerden biri vazi- 
fesini ifa sırasında alenen hükümet idaresini ve devlet kanunlarını ve hükümet  
icraatını takbih ve tezyif ederse bir aydan bir seneye kadar hapis ve yüz elli  
liraya kadar ağır cezayı nakdi ile cezalandırılır veya bunlardan biri hüküm olu-
nabilir.                                                                        
                                                                                

    Madde 242 - Yukarıdaki maddede gösterilen kimselerden biri işbu sıfattan bi-
listifade hükümetin idaresini ve kanun ve nizam ve emirleri ve dairelerden biri-
ne ait olan vazife ve salahiyeti takbih ve tezyife veya halkı kanunlara yahut   
hükümet emirlerini icraya veya memuru memuriyetinin vazifesi icabına karşı ita- 
atsizliğe tahrik ve teşvik edecek olursa üç aydan iki seneye kadar hapse ve iki-
yüz liraya kadar ağır cezayı nakdiye ve müebbeden veya muvakkaten bilfiil o va- 
zifeyi icradan ve onun menfaat ve aidatını almaktan memnuiyetine hüküm olunur.  
İşbu fiiller alanen yapıldığı takdirde ceza üç seneye kadar hüküm olunabilir.   
                                                                                
    Kendi sıfatlarından istifade ederek kanunlara veya kanuna göre kazanılmış   
olan haklara muhalif iş ve sözlerde bulunmağa bir kimseyi icbar ve ikna eden din
reis ve memurları hakkında dahi baladaki fıkrada yazılan ceza tertip olunur.    
                                                                                
    Bunlardan biri dini sıfatından istifade ederek evvelki maddede yazılan fiil-
lerden başka bir cürüm işlerse altıda bir miktarı çoğaltılmak şartiyle o cürüm  
için kanunda yazılı olan ceza ile mahküm olur.                                  
    Şu kadar ki kanun işbu sıfatı esasen nazarı itibara almış ise cezayı çoğalt-
mağa mahal yoktur.                                                              
                                                                                
                                                                                
                                    ALTINCI FASIL                               
        Hükümet memurları tarafından efrada karşı yapılacak sui muameleler      
                                                                                

    Madde 243 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
    Mahkemeler ve meclisler reis ve azalarından ve sair hükümet memurlarından   
biri maznun bulunan kimselerin cürümlerini söyletmek için işkence eder yahut    
zalimane veya gayriinsani veya haysiyet kırıcı muamelelere baş vurursa beş sene-
ye kadar ağır hapis ve müebbeden veya muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezası 
ile mahküm olur.                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Fiil neticesinde ölüm vukua gelirse 452 nci, sair hallerde 456 ncı maddeye  
göre tertip olunacak ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.                   

    Madde 244 - Bir kimse hakkında sahabet fikrine veya garaza müsteniden kanun 
hilafında hüküm ve karar verdiği sabit olan hakimler, üç aydan üç seneye kadar  
hapis ve muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezasına müstahak olur.             

    Madde 245 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
    Kuvvei cebriye imaline memur olanlar ve bilümum zabıta ve ihzar memurları   
memuriyetlerini icrada ve mafevkinde bulunan amirinin emrini infazda kanun ve   
nizamın tayin ettiği ahvalde başka surette bir kimse hakkında suimuamele veya   
cismen eza verecek hale cüret eder yahut o kimseyi darp ve cerheylerse üç aydan 
üç seneye kadar hapis ve muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezaları ile ceza-  
landırılır. Eğer işlediği cürüm bu fiillerin fevkinde ise o cürümlere terettüp  
eden ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.                                   

    Madde 246 - Hükümet memurları tarafından bir kimsenin emval ve emlaki cebren
iştira ve fuzuli iddia ile haksız yere zaptolunmak veyahut sattırılmak ve mena- 
fii amme için lüzumu sabit olmadıkça ve kanunu mucibince behası peşin verilme-  
dikçe tasarruf hakları iptal olunmak gibi haller vukubulursa o emval ve emlak   
aynen ve mevcut olmadığı halde kıymeti nakden sahibine reddettirilip buna müte- 
casir olan memur cürmünün derecesine göre üç aydan iki seneye kadar hapis ve    
memuriyetten muvakkaten mahrumiyet cezasiyle cezalandırılır.                    

    Madde 247 -Memurlardan biri veya her nevi varidatı Devleti maktuan deruhte  
edenler ile adamları kanunen ve nizamen muayyen olan vergi, rüsumat ve sair ai- 
datın miktarından ziyade bir şey alırlarsa memurlar ile mültezimler altı aydan  
üç seneye kadar ve adamları altı aya kadar hapis cezasiyle cezalandırılır. Fazla
olarak aldıkları para her ne miktar ise reddedildikten sonra aldıkları paranın  
bir katı dahi ağır cezayı nakdi olarak alınır.                                  

    Madde 248 - Bir memur kanunen tayin olunan mücazatı nakdiyeden maada cerime 
olarak para ve sair bir şey alır veya kanunen tahsiline memur olduğu mücazatı   
nakdiyenin miktarından fazla olarak bir şey ahzeylerse aldığı şey kendisinden   
geri alınarak sahibine verildikten başka bir katı ağır cezayı nakdi alınır ve   
altı aydan üç seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.                      

    Madde 249 - Kanunen ve nizamen tayin olunun ve ahalice bilicap lüzum görülen
umumi hizmetlerden başka hükümet memurları ve saireden her kim angarya olarak   
her nevi işte adam kullanırsa buna mütecasir olan kimseden böyle meccanen kul-  
landığı adamların mahallerince olan ücreti marufeleri alınarak ashabına teslim  
ve derecei cürmüne göre altı aydan üç seneye kadar sürgün cezası tayin olunur.  
Memur ise muvakkaten memuriyetten mahrumiyet cezasına müstahak olur.(1)         

    Madde 250 - Tebliğ ve ihzar memurları, askerler, jandarmalar ve zabitler ve 
umum memurlar gelip geçtikleri yerlerde ahalinin hanelerine rızaları hilafına   
konup meccanen yem ve yiyecek alırlar ise aldıkları her ne ise parası ashabına  
reddettirildikten başka bir aya kadar hapsolunurlar.                            
    Asker ve jandarmanın heyetçe hareketlerinde bu gibi şeylere cesaret ederler-
se aldıkları eşyanın parası zabitanından alınarak sahiplerine teslim ettirildik-
ten başka altı aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılırlar. Eğer bu keyfi-
yet cebir ve şiddet icrasiyle vukubulursa cezaları üçte bir derecesinde çoğaltı-
lır.                                                                            
---------------                                                                 
(1) Bu maddede sözü edilen sürgün cezası 13/7/1965 ve 647 sayılı Kanunun geçici 
    2.maddesiyle kaldırılmıştır.                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

   Madde 251 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                 
   Bir memur vazife esnasında bir kimse aleyhine bir cürüm işlerse kanunda ya-  
zılı olmıyan hallerde o cürme kanunen terettüp eden ceza üçte birden yarısına   
kadar artırılır.                                                                
                                                                                
                                    YEDİNCİ FASIL                               
                   Hükümet memuriyetinin ve unvan ve şerefinin gasbı            
                                                                                

    Madde 252 - Her kim mülki ve askeri memuriyetlerden birini hilafı nizam ifa 
veya ifaya teşebbüs eylerse üç aydan iki seneye kadar hapis ile mücazat olunur. 
    Aynı ceza memuriyetini terk ve tatil emri kendisine resmen bildirilmiş oldu-
ğu halde yine memuriyetinde devam eden memur hakkında üç aydan iki seneye kadar 
memuriyetten mahrumiyet cezasiyle birlikte hükmolunur.                          
    Mahkeme bu baptaki ilam hulasasının-masarifi mahkümdan alınmak şartiyle cür-
mün vukubulduğu veya mahkümun ikamet eylediği vilayet ceridelerinden biriyle ne-
şir ve ilanını emredebilir.                                                     
                                                                                

    Madde 253 -(Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                                
    (Değişik: 7/6/1979 - 2245/4 md.) Her kimse bir rütbe veya  memuriyetin veya 
bir mesleğin resmi elbisesini yetkisi olmaksızın açıktan açığa giyer veya hakkı 
olmayan nişan veya madalyaları takarsa üç aydan bir yıla kadar hapis ve ikibin  
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.Böyle bir elbise giyerek elbise-
nin belirlediği meslek ve memuriyetle ilgili işler yapanlara altı aydan iki yıla
kadar hapis ve binbeşyüz liradan üçbin liraya kadar ağır para cezası verilir. Bu
elbisenin sağlayacağı kolaylık ve olanaklardan yararlanarak bir cürüm işlenirse,
yalnız bu eylemden ötürü yukarıdaki cezalar üçte birden yarıya kadar artırıla-  
rak hükmolunur.                                                                 
    Siyasi partinin takib ettiği prensiplerin remzi olan alamet ve işaretleri o 
partinin şerefini kıracak yerde kullananlarla partiden müsaade almaksızın kitap,
gazete, mecmua veya Matbuat Kanununa göre matbua sayılan diğer şeyler üzerine   
veya sinama şeridlerine bunların muhteviyatını partiye mal edici manada koyanlar
altı aya kadar hapis veya on liradan 200 liraya kadar ağır para cezasile ceza-  
landırılırlar.Bu hususta takibat icrası alakalı siyasi parti Genel Sekreterliği-
nin şikayetine bağlıdır.                                                        
    Kızılay Cemiyetine aid alamet ve işaretleri, Kızılay Cemiyetinin rızası ol- 
maksızın her hangi bir matbua veya evrak ve sair eşya üzerine koymak veya resim 
veya  hakketmek veya her ne suretle olursa olsun o alamet ve işaretleri temsil  
veya tecessüm ettirmek suretile kullananlar üç aya kadar hapis veya beş liradan 
yüz liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılırlar.Bu hususta takibat icrası
Kızılay Cemiyeti Umumi Merkezinin şikayetine bağlıdır.                          
    (Ek: 7/2/1949 - 5319/1 md.) Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Kurulunun resmi
mühür ve damgası ile dünya yuvarlağı üzerine resmedilmiş iki defne dalı ortasın-
daki eskülap sembolünden ibaret alametinin ve (Dünya Sağlık Kurulu) adının ve bu
adın ilk harflerinden müşekkel kısaltmanın ticaret veya her hangi bir menfaat   
kastiyle, herhangi bir ticaret ve sanayi müessesesi veya bir kimse tarafından,  
bu kurulun rızası olmaksızın, kullanılması, herhangi bir matbua veya evrak ve   
eşya üzerine konması veya temsil ve tecessüm ettirilmesi yasaktır.Buna aykırı   
hareket edenler üç aya kadar hapis veya beş liradan yüz liraya kadar ağır para  
cezası ile cezalandırılır.                                                      
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                  SEKİZİNCİ FASIL                               
          Hükümete karşı şiddet veya mukavemet ve kanunlara muhalefet           
                                                                                

    Madde 254 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Resmi meclisler azasından veya Hükümet memurlarından biri hakkında vazifesi-
ne mütaallik bir işi yapmaya yahut yapmamaya icbar için şiddet veya tehdit gös- 
teren kimse, bir seneden üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.       
    (Değişik: 7/6/1979 - 2245/5 md.) Eylem silahla bir kişi tarafından işlenmiş 
ise iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. Eylemin iki veya daha çok   
silahlı kişiler tarafından anlaşarak birlikte veya silahsız ve anlaşma olmasa   
bile toplanmış beşten çok kişiler tarafından işlenmesi halinde verilecek ceza   
beş yıldan az olamaz.                                                           
    (Ek: 28/9/1971 - 1490/4 md.) Her kim birinci fıkrada yazılı olan şahıslardan
birinin vazife gördüğü yeri her ne suretle olursa olsun kısmen veya tamamen iş- 
gal ederek, vazifesine mütaallik bir işin yapılmasına mani olursa altı aydan üç 
seneye kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Fiil, cebir ve şiddet veya tehditle
işlenirse bir seneden üç seneye kadar, silahla veya kendini tanınmıyacak bir ha-
le koyarak yahut birkaç kişi tarafından birlikte işlenirse, iki seneden beş se- 
neye kadar hapis cezasına hükmolunur.                                           
                                                                                

    Madde 255- Yukarıdaki maddede yazılı cezalar adli, siyasi veya idari bir he-
yetin veya bu heyetler mümessillerinin içtimaını yahut vazife görmelerini men   
veya ihlal veya müzakerelerinde nüfuz veya tesir icra etmek üzere şiddet kulla- 
nanlar veya tehdit gösterenler hakkında dahi tatbik olunur.                     
                                                                                

    Madde 256 - Şiddet veya tehdit ile yukarıki maddelerde yazılı olan fiili iş-
lemek üzere teşekkül eden on veya daha ziyade kimselerden mürekkep bir içtimaa  
dahil olanlar bir aydan iki seneye kadar hapsolunur.                            
                                                                                

    Madde 257- Yukarıdaki maddede beyan olunan içtima cürmün silah ile işlenmesi
için vaki olmuş ise hapis üç aydan üç seneye kadardır. Eğer Hükümetin emir ve   
ihtarı üzerine dağılırsa içtimaa dahil olanlar hakkında ceza verilemez.         
                                                                                

    Madde 258 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Bir memura veya ona yardım edenlere memuriyetine ait vazifeleri ifa sırasın-
da cebir ve şiddet veya tehdit ile mukavemet eden kimse altı aydan iki seneye   
kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                                          
    (Değişik: 7/6/1979 - 2245/6 md.) Eylem silahla bir kişi tarafından işlenmiş-
se iki yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Eylemin iki veya  daha çok si-
lahlı kişiler tarafından veya silahsız olsa bile toplanmış beşten çok kişiler   
tarafından işlenmesi halinde verilecek ceza üç yıldan beş yıla kadar hapis ceza-
sıdır.                                                                          
    Eğer fiil, kendisini veya akrabasını hapis veya tevkiften kurtarmak maksa-  
diyle vakı olmuşsa birinci fıkradaki hal için iki aydan altı aya, ikinci fıkrada
yazılı hal için dört aydan bir seneye kadar hapis cezası verilir.               
    Eğer memur haiz olduğu salahiyet hududunu tecavüz ederek veya keyfi hareket-
lerle bu muameleye sebebiyet vermiş ise fail hakkında geçen maddelerdeki ceza   
dörtte bire kadar indirileceği gibi icabına göre ceza büsbütün de kaldırılabi-  
lir.                                                                            
    254,255,256 ve 257 nci maddelerle yukarki fıkralarda yazılı fiiller, İcra   
Vekilleri Heyetinden bir vekil aleyhinde işlenirse tayin edilecek ceza yarı nis-
pette artırılarak hükmolunur.                                                   
                                                                                

    Madde 259 - Ceza Kanunu itibariyle akrabadan murat, karı koca ile usul ve   
füru ve kardeş ve kız kardeş ve amuca ve dayı ve hala ve teyzelerle yegenler ve 
bunlar derecesindeki sıhri akrabadır.                                           
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 260 - Kanun ve nizam hükümlerinden birinin icrasına muhalefet için    
nüfuz ve müessir kuvvet sarfedenler bir seneye kadar hapis cezasiyle cezalan-   
dırılır.                                                                        

    Madde 261 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/5 md.)                               
    Kanun ve nizamlara aykırı olarak mektep veya dersane açanlar, açılan mek-   
tep veya dershane kapatılmakla beraber altı aydan iki seneye kadar hapis ceza-  
siyle cezalandırılır.                                                           
    Ruhsatsız öğretmenlik edenlerle bunları istihdam eyliyenlere de aynı ceza   
verilir.                                                                        
    Mükerrirler hakkında verilecek ceza bir sene hapisten aşağı olamaz.         

    Madde 262 - Camiler etrafındaki mezarlıklarla kiliseler avlu ve derunları-  
na ve meskün mahaller civarında bulunan kabristanlara ve ölü defnine mahsus     
olan mahallerden maada yerlere ruhsatsız ölü defneden veya ettiren kimse bir    
aydan altı aya kadar hapis veya otuz liradan yüz elli liraya kadar ağır cezayı  
nakdi ile mahküm olur.                                                          

    Madde 263 - Kolera ve sair bulaşık hastalıklardan musab veya vefiyat zuhur  
eden ev ve sair mahallerin kordon altına alınmasına dair Hükümetçe verilen emir-
lere ve yapılan icraata fiilen mümanaat edenler hareketlerinin derecesine göre  
bir aydan bir seneye kadar hapsolunur.                                          

    Madde 264 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/7 md.)                                
    Her kim ait olduğu merciden ruhsat almaksızın dinamit veya bomba veya buna  
benzer yıkıcı veya öldürücü alet veya barut ve benzeri ateşli ecza yapar veya   
bunları yabancı bir ülkeden Türkiye'ye sokar veya sokmaya aracı olur veya ülke  
içinde bir yerden diğer bir yere götürür veya yollar veya götürmeye bilerek     
aracılık ederse, beş yıldan sekiz yıla kadar hapsolunur ve kendisinden onbeşbin 
liradan altmışbin liraya kadar ağır para cezası alınır.                         
    Birinci fıkradaki eylemleri işlemek amacı ile teşekkül vücuda getirenlerle  
yönetenler veya teşekküle mensup olanlar tarafından sözü geçen fıkrada yazılı   
suçlar işlenirse failler hakkında on yıldan onbeş yıla kadar ağır hapis ve el-  
libin liradan yüzbin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.                  
    İkinci fıkradaki hal dışında, iki veya daha çok kimselerin toplu olarak bi- 
rinci fıkrada yazılı suçları işlemeleri halinde sekiz yıldan oniki yıla kadar   
ağır hapis ve yirmibeşbin liradan yetmişbeşbin liraya kadar ağır para cezası    
hükmolunur.                                                                     
    Birinci fıkrada yazılı eylemleri işlemek amacıyla iki veya daha çok kimse-  
lerin önceden anlaşıp birleşmeleri teşekkül sayılır.                            
    Ruhsatsız bu gibi şeyleri taşıyanlar veya bulunduranlar veya satanlar veya  
satmaya çalışanlar veya alanlar üç yıldan beş yıla kadar ağır hapis, onbin      
liradan yirmibin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Bu şeylerin   
cins ve miktar itibariyle vahamet göstermesi halinde beş yıldan sekiz yıla      
kadar ağır hapis ve yirmibeşbin liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası    
hükmolunur. Mahkemece bunların cins ve miktarının önemsiz sayılması ve failin   
meslek, kişilik ve ahlaki eylemleri yönünden tehlikesiz sayılması halinde hükm- 
olunacak ceza bir aydan bir yıla kadar hapis ve bin liradan üçbin liraya kadar  
ağır para cezasıdır.                                                            
    Birinci fıkrada yazılı şeyleri, meskün yerde veya çevresinde yada halkın    
gelip geçtiği bir yerde ateşleyenler veya patlatanlar yahut bırakanlar, eylem-  
leri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde beş yıldan aşağı olmamak üze- 
re hapis cezası ve onbin liradan az olmamak üzere ağır para cezasıyla cezalan-  
dırılırlar. Suçun halkın toplu olarak bulunduğu yerlerde veya kamu hizmetleri-  
nin görülmesine ayrılmış binalarda işlenmesi halinde, suç daha ağır bir cezayı  
gerektirse bile ayrıca bu eylemden dolayı aynı cezaya hükmolunur.               
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK - 3)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Her kim korku, kaygı veya panik yaratabilecek biçimde her ne amaç ve neden- 
le olursa olsun, meskün bir yerde veya çevresinde veya özel veya resmi veya ge- 
nel yapılara ya da her türlü taşıt araçlarına ya da halkın toplu olarak bulun-  
dukları diğer yerlere silahla ateş ederse, eylem başka bir suçu oluştursa bile  
ayrıca iki yıldan aşağı olmamak üzere hapis ve beşbin liradan az olmamak üzere  
ağır para cezasıyla cezalandırılır.                                             
    Yukarıdaki iki fıkrada yazılı eylemler, iki veya daha çok kişi tarafından   
birlikte veya taşıt aracı veya suçun icrasını kolaylaştırıcı başkaca araçlar    
kullanarak işlenirse cezalar üçte birden yarıya kadar artırılarak hükmolunur.   
                                                                                

    Madde 265 - (Değişik: 10/6/1949-5435/1 Md.; Mülga: 7/12/1988-3506/10 md.)   
                                                                                
                                                                                
                             DOKUZUNCU FASIL                                    
               Resmi sıfatı  haiz olanlar aleyhinde cürümler                    
                                                                                
                                                                                

    Madde 266 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/7 md.)                               
    Bir kimse resmi sıfatı haiz olan bir memurun huzurunda ve ifa ettiği vazi-  
feden dolayı şeref veya şöhretine veya vakar ve haysiyetine kavlen veya fiilen  
taarruz ve hakarette bulunursa, aşağıda gösterilen suretlerle cezalandırılır:   
                                                                                
    1. Hakaret ve taarruz asker veya jandarma efradından veya iki veya üçüncü   
bendlerde mezkür memurlardan gayrı memurinden biri aleyhinde ise iki aydan se-  
kiz aya kadar hapis ve ikiyüz elli liradan beşyüz liraya kadar ağır para cezası 
ile mahküm edilir.                                                              
                                                                                
    2. Hakaret ve taarruz asker veya jandarma subaylarından veya polis komiser- 
lerinden veya amirlerinden yahut il genel meclisi veya belediye meclisi üyele-  
rinden biri aleyhinde ise üç aydan iki seneye kadar hapis ve beşyüz liradan bin 
liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                               
                                                                                
    3. Hakaret ve taarruz Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ile temsil sıfa- 
tını veya emir ve idare salahiyetini haiz rüesadan veya hakim ve Cumhuriyet     
Savcılariyle bunların yardımcıları veya sorgu hakimlerinden biri aleyhinde vaki 
olursa altı aydan otuz aya kadar hapis ve bin liradan iki bin liraya kadar ağır 
para cezası ile cezalandırılır.                                                 
    Eğer birinci fıkradaki hakaret fiili maddei mahsusa  tayin ve isnadiyle va- 
ki olursa:                                                                      
    Bir numaralı benddeki halde beş aydan üç seneye kadar hapis ve beşyüz lira- 
dan üç bin liraya kadar ağır para cezasına;                                     
    İki numaralı benddeki halde altı aydan üç seneye kadar hapis ve bin liradan 
üç bin liraya kadar ağır para cezasına;                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Üç numaralı benddeki halde yedi aydan üç seneye kadar hapis ve bin beş yüz  
liradan üç bin liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.                      
    (6 ve 7 nci fıkralar iptal: Ana. Mah.nin 19/12/1972 tarihli ve E. 1971/50,  
K. 1972/60 sayılı Kararı ile.)                                                  
    (Ek: 7/1/1981 - 2370/3 md.) Bu maddede yazılı taarruz ve hakaret fiilinin   
resmi sıfat ve memuriyet sona ermiş olsa bile ifa edilen görevden dolayı ve hu- 
zurda işlenmesi halinde de yukarıdaki fıkralar ve bentlerdeki cezalara hükmolu- 
nur.                                                                            

    Madde 267 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Yukarıki madde de beyan olunan fiiller bir vazifenin ifasından dolayı olma- 
yıp da vazife esnasında vaki olursa tayin olunacak ceza üçte birinden yarısına  
kadar indirilir.                                                                

    Madde 268 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Bir kimse kavlen veya fiilen her ne suretle olursa olsun adli,idari,siyasi  
veya askeri resmi bir heyet huzurunda veya bir hakimin duruşma yaptığı sırada   
veya duruşmaya mütaallik karar ve hükmün tefhimini mütaakıp şeref ve haysiyeti- 
ne veya vakarına tecavüz ve hakarette bulunursa altı aydan üç seneye kadar      
hapis cezasına mahküm edilir.                                                   
    Eğer fiil maddei mahsusa tayin ve isnadiyle vakı olursa verilecek hapis ce- 
zası sekiz aydan aşağı olamaz.                                                  
    266 ncı madde ile bu maddede beyan olunan fiiller bu iki maddede gösterilen 
heyet veya memurlara hitap edilen veya hitap edildiği anlaşılan telgraf, tele-  
fon, mektup, resim veya herhangi bir yazı vasıtası ile işlendiği takdirde de    
aynı ceza verilir.                                                              
    (Ek Fıkralar: 28/9/1971 - 1490/8 md.)                                       
    Hakaret ve taarruz birinci fıkrada gösterilen heyetlerin sıfat veya hizme-  
tinden dolayı umuma neşir veya teşhir olunmuş yazı veya resim veya sair neşir   
vasıtalariyle işlenmiş olursa, fiilin mahiyetine göre birinci veya ikinci fık-  
ralarda yazılı olan cezalar yarısı nispetinde artırılarak hükmolunur.           
    Sıfat veya hizmetinden dolayı vaki hakaret ve taarruz, birinci fıkrada gös- 
terilen heyetlerin gıyabında alenen işlenmiş olursa, fiilin mahiyetine göre bi- 
rinci veya ikinci fıkralarda yazılı olan cezaların yarısı hükmolunur. Bu fıkra- 
daki suçun tekevvünü için 153 üncü maddedeki aleniyet şarttır.                  

    Madde 269 - Geçen maddelerde muharrer taarruz ve hakaretler, cebir ve şid-  
det ve tehdit ile icra olunmuş ise ceza bir misli artırılır.                    

    Madde 270 - Geçen maddelerde muharrer cürümlerin faili hakaret ve taarruz   
eylediği şahıslara isnat ettiği ef'al ve evsafın şayi ve mütevatır olduğunu     
ispata kalkışırsa bu talebi katiyen kabul olunmaz.                              

    Madde 271 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    (Değişik: 7/1/1981 - 2370/4 md.) Her kim resmi sıfatı haiz olan bir memura  
vazifesini icra ederken veya resmi sıfat ve memuriyeti sona ermiş olsa bile     
icra ettiği vazifeden dolayı cismen eza verecek veya hastalığını mucip olacak   
müessir bir fiil işlerse 456 ncı maddeye göre verilecek cezalar aşağıda göste-  
rilen suretlerle artırılır.                                                     
    1. Eğer memur 266 ncı maddenin 1 inci bendinde gösterilen kimselerden ise   
ceza üçte birden yarıya kadar, 2 nci bendinde gösterilen kimselerden ise bir    
misli ve 3 üncü bendinde gösterilen kimselerden ise iki misli artırılır.        
    2. Eğer fiil 268 inci maddede yazılı hal ve zamanlarda işlenmiş olursa fii- 
lin istilzam ettiği cezaya üç misli zammolunur.                                 
    Hiçbir halde yapılacak zam altı aydan aşağı olamaz. Bu maddede yazılı hal-  
lerde takibat şikayete bağlı değildir.                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 272 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Eğer memur memuriyeti hududunu tecavüz ederek veya keyfi hareketleriyle     
geçen maddelerde beyan olunan fiillerin vukuuna sebebiyet vermişse ceza dörtte  
bire kadar indirileceği gibi icabına göre büsbütün de kaldırılabilir.           
                                                                                

    Madde 273 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Kanunun hususi hükümler ile tasrih eylediği ahvalin haricinde her kim       
Büyük Millet Meclisi azası ile temsil sıfatını ve emir ve idare salahiyetini    
haiz rüesadan veya diğer Devlet memurlarından biri aleyhine sıfat ve hizmetle-  
rinden dolayı bir cürüm işlerse o cürüm için kanunen muayyen olan ceza altıda   
birden üçte bire kadar artırılır.                                               
    (2., 3. ve 4 ncü fıkralar Mülga: 5/1/1961 - 235/1 md.)                      
                                                                                
                                                                                
                             ONUNCU FASIL                                       
       Mühür fekki ve Hükümetin muhafazasında bulunan eşyayı çalmak             
                                                                                

    Madde 274 - Bir kimse kanuna yahut Hükümetin emrine tevfikan bir şeyin mu-  
hafazasını yahut aynen mevcudiyetini temin için vazolunan mührü fekkederse üç   
aydan iki seneye kadar hapis cezasına ve kırk liraya kadar ağır cezayı nakdı    
itasına mahkum olur.                                                            
    Eğer bu fiil, mühür vazını emir veya icra etmiş olan memur yahut resmen mü- 
hür altına alınan bir şeyi muhafaza etmek yahut yanında bulundurmak vazifesiyle 
mükellef olan kimse tarafından işlenmiş ise bir seneden dört seneye kadar hapis 
cezası ve otuz liradan yüz elli liraya kadar ağır cezayı nakdi tayin olunur.    
    Eğer cürüm, memur veya muhafızın müsamahası ve dikkatsizliği neticesi ola-  
rak vukua gelmiş ise bunlar hakkında otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayı  
nakdi hükmolunur.                                                               
                                                                                

    Madde 275 - Bir kimse cürmü teşkil eden ecsam ve eşyayı ve o sıfatı haiz    
bulunmak itibariyle Hükümet dairelerinde saklanan evrak ve vesikaları veya mah- 
kemelere ve resmi dairelere tevdi olunan veya bir memurun memuriyeti icabınca   
yanında bulunan senetleri ve sair mühim evrakı ortadan kaldırır veya bozar ve   
yok eder yahut tahrif veya tağyir eylerse bir seneden üç seneye kadar hapsolu-  
nur.                                                                            
    Eğer bu cürmün faili memuriyeti iktizasınca bu ecsam ve eşyayı yahut evrak  
ve vesikaları elinde bulundurmak vazifesiyle mükellef bulunan memurun kendisi   
ise iki seneden beş seneye kadar hapis ve muvakkaten memuriyetten mahrumiyet    
cezaları ile cezalandırılır ve eğer bundan dolayı vukua gelecek zarar hafif     
olur ve fail bu ecsam ve eşya ve evrak ile vesika ve senetlerden kendisi için   
bir güna fayda istihsal etmezden ve hakkında takibata başlanmazdan evvel onları 
değiştirmeksizin iade ve teslim ederse birinci surette altı aydan iki seneye    
kadar hapsolunur; ikinci surette bir seneden dört seneye kadar hapis ve muvak-  
katen memuriyetten mahrumiyet cezaları hükmolunur.                              
                                                                                

    Madde 276 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir kimse muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan merhun veya 
mahcuz veya her hangi bir sebeple vaz'ıyed edilmiş olan malları kendisinin veya 
başkasının menfaati için saklar, sahibine veya başkalarına verir veya tebdil    
veya lazımgelenlere teslimden imtina ederse üç aydan iki seneye kadar hapis ve  
otuz liradan üç yüz liraya kadar ağır para cezasile cezalandırılır.             
    Eğer suçlu merhun veya mahcuz veya her hangi bir sebeple vaz'ıyed edilmiş   
olan eşyanın sahibi ise verilecek ceza bir seneye kadar hapis ve on liradan yüz 
elli liraya kadar ağır para cezasıdır.                                          
    Eğer cürüm muhafızın ihmalinden veya tedbirsizliğinden ileri gelmiş ise     
muhafız hakkında beş liradan yüz liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.      
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Eğer eşyanın kıymeti az ise veya cürmün faili eşyayı veya bedelini takibata 
başlamazdan evvel geri verirse ceza altıda birden üçte bire kadar indirilir.    
                                                                                

    Madde 277 - Bu fasılda zikrolunan fiiller, cebir ve şiddet kullanmak veya   
tehdit suretiyle veya silahlı ve birden ziyade kimseler tarafından işlenirse    
ceza, üçte biri miktarı artırılır.                                              
                                                                                
                                  ON BİRİNCİ FASIL                              
            Devlet memurlarına intisap iddiasiyle menfaat temin eyliyenler      
                                                                                

    Madde 278 - (Değişik: 5/1/1961 - 235/2 md.)                                 
    Her kim olursa olsun resmi meclisler azasından yahut Devlet memurlarından   
biri nezdinde hatırı sayıldığını yahut onlarla münasebeti bulunduğunu iddia     
ederek haklarında vuku bulacak tavassutta medarı teşvik yahut mükafat olmak     
üzere yahut aza veya memurun himayesine mukabil onlara verilmek veya onlara ve- 
rilmesi lazım gelen hediye veya mükafata sarf olunmak bahanesiyle kendi yahut   
başka bir kimse hesabına para veya sair menfaat alır veya kabul eder veya bun-  
ların verilmesine vaad alırsa bir seneden beş seneye kadar hapis olunur ve bin  
liradan az olmamak üzere temin veya vaad olunan menfaatin üç misli ağır para    
cezası alınır.                                                                  
    Fail milletvekili veya siyasi parti kademelerinde fiili vazife almış olduğu 
takdirde yukarıdaki cezalar üçte birden yarıya kadar artırılarak hükmolunur.    
Ayrıca faile amme hizmetlerinden memnuniyet cezası da verilebilir.              
    Fail, Devlet memurlarından ise cezasına müebbeten memuriyetten mahrumiyet   
cezası ilave olunur.                                                            
                                                                                
                                 ON İKİNCİ FASIL                                
                    Geçen fasıllar arasında müştrek hükümler                    
                                                                                

    Madde 279 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Ceza Kanununun tatbikatında:                                                
    1 - Devamlı veya muvakkat surette teşrii, idari veya adli bir amme vazifesi 
gören Devlet veya diğer her türlü amme müesseseleri memur, müstahdemleri;       
    2 - Devamlı veya muvakkat, ücretsiz veya ücretli, ihtiyari veya mecburi     
olarak teşrii, idari veya adli bir amme vazifesi gören diğer kimseler memur sa- 
yılır.                                                                          
    Ceza Kanununun tatbikatında amme hizmeti görmekle muvazzaf olanlar:         
    1 - Devamlı veya muvakkat surette bir amme hizmeti gören Devlet veya diğer  
amme müessesesinin memur ve müstahdemleri;                                      
    2 - Devamlı veya muvakkat, ücretli veya ücretsiz ihtiyari veya mecburi su-  
rette bir amme hizmeti gören diğer kimselerdir.                                 
                                                                                

    Madde 280 - Memuriyet sıfatı kanuna göre cürmü teşkil eden anasırdan veya   
cürmün esbabı müşeddidesinden addolunduğu yerlerde memurdan bu sıfatın zail ol- 
muş bulunması veya cürmün vukuu esnasında vazifesini ifa halinde bulunmaması bu 
kaidenin tatbikına mani değildir.                                               
                                                                                

    Madde 281 - Bir kimse cürüm işlemek için haiz olduğu memuriyete ait kuvvet  
ve vasıtaları kullandığı takdirde eğer kanun esasen memuriyet sıfatını nazarı   
itibara almamış ise irtikap olunan cürüm için tayin olunacak ceza altıda birden 
üçte bire kadar tezyit olunur.                                                  
                                                                                
                                                                                
                               DÖRDÜNCÜ BAP                                     
                        Adliye aleyhinde cürümler                               
                                                                                
                               BİRİNCİ FASIL                                    
               Kanunen ifası lazım gelen bir hizmetten imtina                   
                                                                                

    Madde 282 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim adliye makamları tarafından şahid, ehlivukuf, veyahut tercüman      
sıfatile davet olunup da asılsız bir sebebi ileri sürmek suretile icabet mecbu- 
riyetin-                                                                        
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
den vareste tutulmuş veya icabet etmekle beraber şehadet etmekten veya ehlivu-  
kuf veya tercümanlık vazifesini ifadan istinkaf eylemiş bulunursa altı aya      
kadar hapse veya on liradan yüz liraya kadar ağır para cezasına mahküm olur.    
    Fail ehli vukuftan ise mahkümiyet neticesi olarak hapis müddetine müsavi    
bir zaman için meslek ve sanatın tatili cezasına dahi mahküm olur.              
                                                                                
                                                                                
                             İKİNCİ FASIL                                       
                  Suç tasnii ve resmi mercileri iğfal                           
                                                                                

    Madde 283 - (Değişiklik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                            
    Vuku bulmadığını bildiği bir suçu Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie   
mecbur olan bir makama veya kanuni takib yapacak veya yaptırabilecek bir mercie 
vuku bulmuş gibi ihbar ile yahut vaki olmıyan bir suçun eserlerini takibata mü- 
başeret olunabilecek derecede uyduran kimse 30 aya kadar hapis cezasına mahküm  
olur.                                                                           
    Adliye huzurunda sahte olarak bir suç işlediğini yahut bu suça iştirak ey-  
lediğini söyliyen kimse hakkında dahi aynı ceza tertib olunur.                  
                                                                                

    Madde 284 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Başkasının yerine kendini koyarak hapishaneye giren şahıs bir aydan bir se- 
neye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.                                      
                                                                                
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                                İftira                                          
                                                                                

    Madde 285 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim Adliyeye veya keyfiyeti Adliyeye tevdie mecbur olan bir makama veya 
kanuni takib yapacak veya yaptırabilecek bir mercie ihbar veya şikayette bulu-  
narak suçsuz olduğunu bildiği bir kimseye bir suç isnad eder yahut o kimse      
aleyhinde böyle bir suçun maddi eser ve delillerini uydurursa isnad eylediği    
suçun nevi ve mahiyetine ve uydurduğu delillerin kuvvetine göre üç aydan üç se- 
neye kadar hapsolunur.                                                          
    Bu isnad kendine iftira olunan kimsenin tevkifi gibi şahsi hürriyeti bağlı- 
yan bir halin hudusuna sebep olmuşsa müfteri hakkında bir seneden beş seneye    
kadar hapis cezası hükmolunur.                                                  
    Kendine iftira olunan kimse hakkında üç seneden fazla şahsi hürriyeti bağ-  
lıyan bir ceza ile mahkümiyeti mutazammın bir hüküm sadır olmuşsa müfteri hak-  
kında on beş seneyi geçmemek üzere aynı ceza hükmolunur.                        
    Eğer mağdurun mahkumiyeti müebbed ağır hapis ise müfteri on beş seneden     
aşağı olmamak üzere ağır hapisle cezalandırılır.                                
                                                                                
    (Değişik: 21/11/1990 - 3679/19 md.) Eğer mağdurun mahkümiyeti ölüm cezası   
ise, müfteri müebbet ağır hapis cezası ile cezalandırılır.                      
                                                                                
    (Altıncı fıkra mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                             
    Yukarıdaki fıkralarda yazılı olan suç faili mağdur hakkında takibat yapıl-  
madan evvel bu isnadatından rücu eder veya uydurduğunu itiraf ederse yukarıda   
yazılı cezaların altıda biri hükmolunur ve ceza müebbed ağır hapis ise on sene  
ağır hapse indirilir ve isnaddan rücu veya tasniin itiraf olunması takibata     
başlandıktan sorra vaki olursa asıl cezanın üçte ikisi indirilir ve müebbed     
ağır hapis yerine 24 sene ağır hapis cezası tayin olunur. Tasni veya iftira,    
kabahat ef'aline taallük ederse bu madde ile 283 üncü maddede tesbit olunan ce- 
zalar yarıya kadar indirilir.                                                   
                                                                                
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
                   Yalan şahitliği ve yalan yere yemin                          
                                                                                

    Madde 286 - Yemin ettirerek şahit veya ehlihibre istimaına salahiyettar     
olan bir memur veya heyet huzurunda şehadet ederken yalan söyleyen veya haki-   
katı                                                                            
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
İnkar yahut isticvap olunduğu hususat hakkında malümatı az veya çok ketmeyleyen 
kimse üç aydan üç seneye kadar hapis ile mücazat olunur.                        
    Eğer fiil üç seneden fazla hürriyeti tahdit eden cezayı müstelzim bir cür-  
mün tahkik ve muhakemesi esnasında vakı olmuş ise cezası üç seneden on seneye   
kadar ağır hapistir.                                                            
    (Değişik: 21/11/1990 - 3679/20 md.) Eğer yalan şahadet, bir kimseye müebbet 
hapis cezası verilmesi sonucunu doğurmuş ise, faile verilecek ceza onbeş sene-  
den aşağı olamaz ve ölüm cezasına mahkümiyet halinde ise faile müebbet ağır     
hapis cezası verilir.                                                           
    Eğer yeminsiz şahadet edilmişse ceza müddeti yarısına kadar indirilir.      
                                                                                

    Madde 287 - Bir kimse hukuk davalarında müddei yahut müddeaaleyh sıfatını   
haiz olduğu halde yalan yere yemin ederse altı aydan üç seneye kadar hapis olu- 
nur ve otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayı nakdi alınır ve muvakkaten     
hidematı ammeden memnuiyet cezasiyle cezalandırılır. Eğer fail bu dava hakkında 
bir karar verilmezden evvel yeminden dönerse hapis cezası bir aydan altı aya    
kadardır.                                                                       
                                                                                

    Madde 288 - Yalan yere yemin veya şahadet eden şahıs:                       
    1 - Hakikatı beyan ettiği takdirde kendisini veya akrabasından birini hür-  
riyet ve namusca behemehal fahiş bir zarara maruz kılması muhtemel olan,        
    2 - Kendi tarafından beyan olunan zati vasıflara nazaran şahit sıfatiyle    
celbi iktiza etmiyen yahut o şahsın ceza davasında şahit ve ehli hibre ve mü-   
tercim olmaktan istinkafa hakkı olduğu halde mahkemece kendisine bu hakkı ihtar 
edilmemiş bulunan,                                                              
    Kimselerden ise yukarıki maddede mezkür olan cezalardan muaftırlar.         
    Eğer bunların yalan şahadeti diğer bir şahsi takibata yahut mahkumiyete ma- 
ruz kılarsa yukarıdaki maddelerde yazılı cezalar, yarısından üçte ikisine indi- 
rilir.                                                                          
                                                                                

    Madde 289 - Bir kimse ceza tahkikat veya muhakematı esnasında şahadet et-   
tikten sonra iş lüzum veya meni muhakeme kararnamesi ile bitmezden veya muhake- 
me hitam bulmazdan veya yalan şahadet hadisesindan dolayı muhakeme başka güne   
talik olunmazdan evvel bu şahadetten rücu ile hakikatı söylerse 286 ncı maddede 
beyan olunan fiilden dolayı cezadan muaftır.                                    
    Eğer rücu beyan olunan zamanlardan sonra olur, yahut bir hukuk davasının    
muhakemesi esnasında vukua gelmiş olan yalan şahadete mütaallik bulunur ise bu  
şahadetin vukubulduğu dava hakkında mahkemeden karar çıkmazdan evvel zuhura     
gelmiş olmak şartiyle bu baptaki ceza üçte birinden yarısına kadar indirilir.   
    Eğer bu şahadet bir şahsın tevkifini yahut hakkında fahiş bir zararı mucip  
olmuşsa cürüm failinin göreceği ceza bu maddenin birinci kısmında yazılı hal-   
lerde üçte bir ve ikinci kısmında yazılı olan hallerde altıda bir derecesinde   
azaltılır.                                                                      
                                                                                

    Madde 290 - Geçen maddeler ahkamı, adliye huzuruna davet olunarak hakikata  
mugayir rey ve malümat veren ehli hibre ile ifadeleri hakikate mugayir surette  
beyan ve tercüme eden tercümanlar hakkında dahi tatbik olunur.                  
    Ehlihibre hakkında muvakkaten hıdematı ammeden memnuiyet cezası silk ve sa- 
natın tatili cezasını dahi şamil olabilir.                                      
                                                                                

    Madde 291 - Bir kimse 286 ncı maddede yazılı olan cürmü işletmek için para  
vermek veya sair menfaat göstermek veya vait ve teşvik veya tehdit veya hile ve 
desise ile veya nüfuz kullanmak suretiyle şahit veya ehli hibre yahut tercüman  
tedarik ederek yalan şahadeti işletmiş ve hilafı vaki rey beyan ve tercümanlık  
ifa                                                                             
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
ettirmiş ise 286 ncı maddenin birinci fıkrasında muayyen olan hallerde bir ay-  
dan bir seneye kadar, ikinci fıkrasındaki hallerde üç seneden beş seneye kadar  
hapis, üçüncü fıkrasında yazılı hususatta on seneden aşağı olmamak üzere ağır   
hapis cezasiyle cezalandırılır. Yalancı şahit ve o makuleden ehli hibre ve ter- 
cüman tedarik eden kimsenin onlara mükafaten verdiği şeyler müsadere olunur.    
    Bir kimse bu suretlerle şahit veya ehli hibre yahut tercüman tedarikine     
yalnız teşebbüs etmiş bulunursa geçen fıkralarda yazılı olan cezalar üçte bire  
indirilir.                                                                      
                                                                                

    Madde 292 - Yukarıki maddede yazılı olan cürmün faili bizzat maznunu aleyh  
yahut yakın akrabasından biri olduğu halde, diğer bir şahsı takibata veye mah-  
kumiyete maruz kılmamış olmak şartiyle, mezkür maddede tayin olunan cezalar ya- 
rısından üçte ikisine kadar indirilir.                                          
                                                                                

    Madde 293 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    289 uncu maddede yazılı olan suret ve zamanlarda yalan şahidler şehadetle-  
rinden ve ehli hibre ve tercümanlar dahi hilafı hakikat olan rey ve tercümele-  
rinden rücu ettikleri takdirde bunları tedarik edenler hakkında 291 inci madde- 
de muayyen cezalar altıda birinden üçte birine kadar indirilir.                 
                                                                                
                                                                                
                             BEŞİNCİ FASIL                                      
                Avukat ve dava vekillerinin sui istimali                        
                                                                                

    Madde 294 - Avukat veya dava vekili hasım tarafiyle uyuşarak veya sair hile 
ve desiselere sülük ederek kendisine verilen davaya zarar iras eyler yahut aynı 
davada hasım tarafına da yardım ederse üç aydan otuz aya kadar hapis ve mesle-  
kin tatiline dahi şamil olmak üzere muvakkaten hıdematı ammeden memnuiyet ceza- 
lariyle beraber otuz liradan iki yüz elli liraya kadar ağır cezayı nakdi ile    
cezalandırılır.                                                                 
                                                                                
    Eğer avukat veya dava vekili aynı davada bir tarafa vekalet ettikten sonra  
o vekaletten çekilerek diğer tarafın vekaletini deruhte veya o tarafa yardım    
ederse altı aya kadar hapsolunur veya otuz liradan yüz elli liraya kadar ağır   
cezayı nakdi alınır.                                                            
                                                                                

    Madde 295 - Kabul ettiği bir davada şahidin veya ehli hibre veya tercümanın 
veya müddeiumuminin ve karar verecek hakimin sahabetini istihsal etmek veyahut  
bunlara mükafat eylemek bahanesiyle müekkilinden para ve sair eşya alan avukat  
ve dava vekili iki seneden beş seneye kadar hapse ve iki yüz liraya kadar ağır  
cezayı nakdiye ve meslek ve sanata dahi şamil olmak üzere muvakkaten hıdematı   
ammeden memnuiyet cezasına mahküm olur.                                         
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
    Cürüm işleyenleri saklamak ve cürümün delillerini yok etmek cürümleri       

    Madde 296 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/9 md.)                               
    Her kim hapis cezasından aşağı olmıyan cezayı müstelzim bir cürüm işledik-  
ten sonra bu cürmün icrasında faillerle evvelce itifak etmiş ve cürmü neticelen-
dirmekte yardımı dokunmuş olmaksızın, bir kimsenin o cürümden istifadesini te-  
mine veya Hükümetçe icra olunacak tahkikatı yanlış yola sevk etmeye yahut       
Hükümetin araştırmalarına veya hükmün icrasına karşı faili gizlemeye yardım     
eder yahut hakkında yakalama veya tevkif müzekkeresi çıkarılmış olan bir kimse- 
nin saklı bulunduğu yeri bildiği halde yetkili mercilere derhal haber vermezse  
veya her kim bu cezaları istilzam eden bir cürmün eser ve delillerini yok eder  
yahut bunları bir suretle değiştirir veya bozarsa, hapis cezasını gerektiren    
suçlarda altı aydan                                                             
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
iki yıla kadar,ağır hapis cezasını gerektiren suçlarda iki seneden dört seneye, 
ölüm cezasını gerektiren suçlarda da üç seneden beş seneye kadar hapis cezasına 
mahkum olur. Şu kadar ki, bu ceza müddeti asıl cürüm için kanunda tayin edilen  
cezanın üçte birini geçemez. Sair fiillerden dolayı tertip olunacak ceza beş    
yüz liradan bin liraya kadar ağır para cezasıdır.                               
                                                                                
    Bu fiilı usul veya füruunun, karı veya kocasının yahut kardeşinin lehine    
olarak işliyen kimseye ceza verilmez.                                           
                                                                                

    Madde 297 - Maktulün cesedini saklayan veya saklatan veya Hükümete haber    
vermeksizin ve keşfolunmaksızın gömen veya gömdüren kimseler üç aydan bir sene- 
ye kadar hapis ve elli liraya kadar ağır cezayı nakdı ile cezalandırılır.       
                                                                                
                                                                                
                             YEDİNCİ FASIL                                      
            Tevkifhane ve hapishaneden firar ve firara vesatat                  
                                                                                

    Madde 298 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/5 md.)                                
                                                                                
    Bir kimse bir suçtan dolayı kanun dairesinde tutuklandıktan sonra kaçarsa   
iki aydan altı aya kadar hapsolunur.                                            
    Bu suç şahıslara karşı şiddet veya tehdit kullanarak veyahut kapı veya pen- 
cere kırarak veya duvar delerek veya kaçmaya mani olacak vasıtaları bozarak iş- 
lenmiş olursa ceza bir yıldan üç yıla kadar hapistir.                           
    Yukarıdaki fıkrada belirtilen şekillerdeki kaçma eyleminin birden ziyade    
kimseler tarafından bir arada işlenmesi ya da tehdit veya şiddet kullanmanın    
bir kişi tarafından olsa bile silahla yapılması hallerinde ceza dört yıldan     
sekiz yıla kadar ağır hapistir.                                                 
                                                                                

    Madde 299 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/6 md.)                                
                                                                                
    Bir kimse bir suçtan dolayı kanun dairesinde hapsedildikten sonra kaçarsa   
aşağıda yazılı şekillerde ceza görür:                                           
    1. Müebbet ağır hapis hükümlüsü ise cezasının bir yılı geceli gündüzlü bir  
hücrede yalnız başına bırakılmak suretiyle çektirilir.                          
    2. Muvakkat şahsi hürriyeti bağlayıcı bir ceza hükümlüsü ise geri kalan     
müddetlerine bu müddetlerin altıda birden üçte birine eşit bir müddet zammedi-  
lir. Ancak zammedilecek bu müddetler dört aydan eksik ve iki yıldan fazla ola-  
maz.                                                                            
    Bu suç, şahıslara karşı şiddet veya tehdit kullanarak veyahut kapı ve pence-
re kırarak veya duvar delerek veya kaçmaya mani olacak vasıtaları bozarak işlen-
miş olursa bİrinci bentte yazılı hücre müddeti bir yıl altı ay, ikinci bentte   
yazılı nispet üçte birden yarıya kadar olarak tatbik olunur. Ancak zammedilecek 
bu müddetler bir yıldan eksik, dört yıldan fazla olamaz.                        
    Yukarıdaki fıkrada belirtilen şekillerdeki kaçma eyleminin birden ziyade    
kimseler tarafından bir arada işlenmesi ya da tehdit veya şiddet kullanmanın    
bir kişi tarafından olsa bile silahla yapılması hallerinde birinci bentte yazı- 
lı hücre müddeti iki yıl, ikinci bentte yazılı nisbet yarıdan üçte ikiye kadar  
olarak tatbik olunur. Ancak zammedilecek bu müddetler beş yıldan eksik, sekiz   
yıldan fazla olamaz.                                                            
    Bu maddede yazılı hükümler cezaevi dışında çalıştırılan hükümlüler hakkında 
da tatbik olunur.                                                               
*                                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 300 - Kaçan mevkuf ve mahkum bir güna cebir ve tazyik neticesi olma-  
yarak on beş gün zarfında kendiliğinden gelip teslim olursa geçen maddelerde    
gösterilen cezaların altıda biri hükmolunur.                                    
                                                                                

    Madde 301 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/7 md.)                                
    Her kim, bir tutuklu veya hükümlünün her ne suretle olursa olsun kaçmasını  
hazırlar veya kolaylaştırırsa kaçan kimsenin işlemiş olduğu suçun ağırlığına    
ve çekmekte bulunduğu cezanın geri kalan miktarı ve nevine göre bir yıldan beş  
yıla kadar hapsolunur.                                                          
    Eğer hükümlünün çekmekte olduğu ceza müebbet ağır hapis ise kaçmasını ha-   
zırlayan veya kolaylaştıran kimsenin cezası beş yıldan sekiz yıla kadar hapis-  
tir.                                                                            
    Eğer hükümlünün cezası idam cezası ise, kaçmasını hazırlayan veya kolaylaş- 
tıran kimseye sekiz yıldan oniki yıla kadar ağır hapis cezası verilir.          
    Birden ziyade tutuklu veya hükümlünün kaçmasını hazırlayan veya kolaylaştı- 
ran faile yukarıdaki fıkralara göre tayin edilecek ceza üçte birden yarıya ka-  
dar artırılır.                                                                  
    Eğer hükümlü veya tutuklunun kaçmasını hazırlamak veya kolaylaştırmak için  
fail 299 ncu maddede sözü edilen vasıtalardan birini kullanır ve bu yüzden hü-  
kümlü veya tutuklu kaçmış olursa ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.       
    Eğer kaçamamış ise ceza üçte bire indirilir.                                
    Eğer sanık tutuklu veya hükümlünün usul ve füruundan ve karı kocadan ve     
kardeş ve kızkardeşlerinden biri ise göreceği ceza üçte bir miktar azaltılır.   
                                                                                

    Madde 302 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/8 md.)                                
    Bir tutuklu veya hükümlünün muhafazasına veya nakline memur olan kimse,     
onun her ne suretle olursa olsun kaçmasını hazırlar veya kolaylaştırırsa kaçan  
kimsenin işlemiş olduğu suçun ağırlığına ve çekmekte bulunduğu cezanın geri ka- 
lan miktarı ve nevine göre iki yıldan beş yıla kadar hapsolunur.                
                                                                                
    Eğer hükümlünün çekmekte olduğu ceza müebbet ağır hapis ise failin göreceği 
ceza altı yıldan sekiz yıla kadar ağır hapistir ve müebbeten kamu hizmetlerin-  
den mahrumiyet cezası dahi hükmolunur.                                          
    Eğer hükümlünün cezası idam cezası ise failin göreceği ceza dokuz yıldan    
onbeş yıla kadar ağır hapistir ve müebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet ce-  
zası dahi hükmolunur.                                                           
    Eğer hükümlü veya tutuklunun kaçmasını hazırlamak ve kolaylaştırmak için    
fail, kaçağın şiddet kullanmasında veyahut kapı ve pencere kırmasında ve duvar  
delmesinde kaçakla birleşir veya silah ve sair böyle bir işe lazım olan şeyleri 
verir veya bunların tedarikini men etmezse yada kaçması hazırlanan veya kolay-  
laştırılan tutuklu veya hükümlü birden ziyade ise tutuklu veya hükümlünün kaç-  
mış olması halinde memur, birinci fıkradaki halde üç yıldan, ikinci fıkradaki   
halde yedi yıldan, üçüncü fıkradaki halde on yıldan aşağı olmamak üzere ağır    
hapis ve müebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezası ile cezalandırılır ve  
kaçamadığı takdirde memura sekiz yıla kadar ağır hapis cezası verilir.          
                                                                                

    Madde 303 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/9 md.)                                
    Firar maddesi memurun kayıtsızlık veya tedbirsizliğinden neşet etmiş ise    
memur hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası tertip olunur ve kaçağın   
                                                                              * 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
görmekte olduğu ceza idam ve müebbet ağır hapis olduğu takdirde hapis cezası üç 
yıldan beş yıla uzar, bu iki surette ceza süresi kadar kamu hizmetlerinden      
mahrumiyet cezası da verilir.                                                   
                                                                                

    Madde 304 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/10 md.)                              
                                                                                
    I - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/10 md.) Önceden aralarında bir anlaşma olsun  
veya olmasın üç ve daha ziyade hükümlü veya tutuklu her ne sebeple olursa olsun 
cezaevi idaresine karşı ayaklanırsa, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla   
cezalandırılır.                                                                 
    Cebir ve şiddet göstererek veya tehdit ederek veya nüfuz ve müessir kuvvet  
sarfederek cezaevinin idaresine kısmen veya tamamen mani olunması hali bu mad-  
denin tatbikinde ayaklanma sayılır.                                             
    Kullanılmış olmasa bile, ayaklanmaya silahla katılan hükümlü ve tutuklular  
beş yıldan yedi yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.                      
    Yukarıda yazılı hallerde ayrıca bir tahribat meydana getirilmişse, tayin    
olunan ceza, tahribatın derecesine göre üçte birden yarıya kadar artırılarak    
hükmolunur.                                                                     
    II - Azmettirenler veya teşvik edenler ayaklanmaya fiilen katıldıkları tak- 
dirde, haklarında birinci bendin birinci veya üçüncü veya dördüncü fıkralarında 
yazılı olan cezaların yukarı haddi hükmolunur.                                  
                                                                                
                                                                                
    III - (Mülga: 7/12/1988 - 3506/10 md.)                                      
                                                                                

    Madde 305 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/11 md.)                               
    Bir tutuklu veya hükümlünün muhafazasına veya nakline memur olan kimse tu-  
tuklu veya hükümlünün tutuklu bulunduğu veyahut cezasını çekmekte olduğu yerden 
geçici de olsa kanun ve nizamın izin verdiği hallerin dışında uzaklaşmasına mü- 
saade ederse, altı aydan iki yıla kadar hapsolunur.                             
                                                                                
    Bu müsaade neticesi olarak tutuklu veya hükümlü kaçmış olursa memura veri-  
lecek hapis cezası iki yıldan beş yıla kadar uzar ve her halde ceza süresi ka-  
dar kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezasına da müstahak olur. Bu müsaade neti-  
cesi olarak kaçan hükümlünün cezası idam veya müebbet ağır hapis ise memura beş 
yıl ağır hapis cezasıyla birlikte müebbeten kamu hizmetlerinden mahrumiyet      
cezası da hükmolunur.                                                           
                                                                                
    Yukarıdaki fıkralarda belirtilen eylemlerin birden fazla tutuklu veya hü-   
kümlüye ilişkin olması halinde memura verilecek ceza üçte birden yarıya kadar   
artırılır.                                                                      
                                                                                

    Madde 306 - Bir mevkuf veya mahkümun muhafazasına veya nakline memur bulu-  
nan kimse 303 ve 305 inci maddelerde beyan olunan cürümleri irtikap ettiği tak- 
dirde firar vukuundan itibaren üç ay zarfında kaçanların yakalanmaları yahut    
kendiliklerinden teslim olmaları sebeplerini elde ederse 303 üncü maddede beyan 
olunan cezadan ve 305 inci maddenin ikinci fıkrasında yazılı olan temditten     
muaftır.                                                                        
                                                                                
                                                                                
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK - 3)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 307 - işbu kanunda tasrih olunan hallerin gayri olarak bir mahküm     
mahkümiyetinin müstelzim olduğu vazifelere muhalif hareket ettiği takdirde ber- 
veçhi ati mücazata müstahak olur.                                               
                                                                                
    1 - Mahkümun mahküm bulunduğu ceza, hıdematı ammeden veyahut meslek ve sa-  
natın icrasından memnuiyet keyfiyetleri ise mahküm bulunduğu ceza müddetlerine  
asla halel gelmemek üzere hakkında bir seneye kadar hapis ve yüz liraya kadar   
ağır cezayı nakdi tertip olunur.                                                
                                                                                
    2 - Mahkümun mahküm bulunduğu ceza emniyeti umumiye nezareti altında bulun- 
maktan ibaret ise bir aydan bir seneye kadar hapis cezasına müstahak olur ve    
mevkufiyet ve mahbusiyet müddetinde emniyeti umumiye nezareti altında bulunmak  
cezasının cereyan müddeti tatil olunur.                                         
                                                                                
                                                                                
                             SEKİZİNCİ FASIL                                    
                      Kendiliğinden ihkakı hak edenler                          
                                                                                
                                                                                

    Madde 308 - Bir kimse Hükümete müracaata muktedir olduğu ahvalde iddia ey-  
lediği bir hakkı istihsal maksadiyle eşya üzerinde kuvvet sarfiyle kendiliğin-  
den hakkını ihkak ederse otuz liradan elli liraya kadar ağır cezayı nakdiye     
mahküm olur.                                                                    
     Eğer fail eşya üzerine değil de şahıslara karşı tehdit veya şiddet istimal 
etmiş olursa bir aydan bir seneye kadar hapis ve elli liraya kadar ağır cezayı  
nakdiye mahküm olur.                                                            
     Şiddet silah ile veya dövmek veyahut yaralamak ile vuuka gelirse işbu döv- 
mek veya yaralamaktan dolayı 456 ncı maddenin birinci fıkrasında beyan olunan   
ahvalden daha ağır bir netice husule gelmediği takdirde hapis iki aydan ve ağır 
cezayı nakdi kırk liradan aşağı olamaz.                                         
    Cürmün faili hakkını ispat ederse göreceği cezanın dörtte üçü kadarı indi-  
rilebilir.                                                                      
    Resen takibi iktiza eden diğer bir cürüm dahi birlikte irtikap olunmamış    
olmak şartiyle bu maddede beyan olunan cürümden dolayı takibat icrası şahsi     
dava ikamesine bağlıdır.                                                        
                                                                                

    Madde 309 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Hükmen yedi nezolunup da müstahiklerine teslim kılınan gayrimenkul malları  
tekrar zaptu işgal eden kimse iki aydan bir seneye kadar hapsolunur.            
     Muhafaza edilmek üzere başkasına resmen teslim olunan merhun veya mahcuz   
veya her hangi bir sebeple vaz'ıyet edilmiş olan menkul malını alan veya tahrib 
veya telef eden kimse bir aydan bir seneye kadar hapsolunur.                    
     Bundan evvelki fıkrada yazılı cürüm, muhafızının müsamahasından ileri gel- 
mişse on liradan yüz liraya kadar ağır para cezasile cezalandırılır.            
                                                                                

    Madde 310 - Yukarıdaki maddede yazılan ahval, mühür bozmak veya birden zi-  
yade silahlı kimseler tarafından cebir ve şiddet kullanmak suretiyle icra edi-  
lirse fail altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.                              
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                    BEŞİNCİ BAP                                 
                       Ammenin nizamı aleyhine işlenen cürümler                 
                                                                                
                                    BİRİNCİ FASIL                               
    Suç işlemeye tahrik, korku ve panik yaratma amacıyla tehdit(1)              
                                                                                

    Madde 311 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    (Değişik birinci ve ikinci fıkralar: 7/1/1981 - 2370/12 md.):               
    Bir suçun işlenmesini aleni olarak tahrik eden kimse aşağıda yazılı şekil-  
lerde cezalandırılır.                                                           
    1. Eğer tahrik ettiği cürmün cezası muvakkat ağır hapsin üstünde bir ceza   
ise üç yıldan beş yıla kadar ağır hapis;                                        
    2. Muvakkat ağır hapis veya hapis cezasını müstelzim ise fiilin nevine göre 
 üç aydan üç yıla kadar hapis;                                                  
    3. Sair hallerde bin liradan beş bin liraya kadar ağır para cezası,         
    Tahrik, her türlü kitle haberleşme araçları, ses kayıt bantları, plak,film, 
gazete, mecmua ile veya sair basın aletleriyle veya elle yazılıp çoğaltılarak   
yayınlanan veya dağıtılan yazılar ile ya da umumi yerlerde levha ve ilan asmak  
suretiyle olursa, yukarıdaki bentler uyarınca suçlu hakkında tayin olunacak     
ağır hapis ve hapis cezaları bir misli artırılır. Para cezası hükmolunacak hal- 
lerde bu ceza suçun nevine göre ikibinbeşyüz liradan onbin liraya kadar ağır    
para cezası olmak üzere tayin olunur.                                           
    Yukarda 2 ve 3 sayılı bentlerde beyan olunan hallerde ceza tahrik olunan    
suç için muayyen olan cezanın en yukarı haddini geçemez.                        
    Aleni tahrik neticesi olarak istenilen suç işlenir veya suçun icrasına te-  
şebbüs edilirse tahrikçiler, asıl suçlular ile aynı derecede ceza görürler.     
                                                                                

    Madde 312 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/13 md.)                               
    Kanunun cürüm saydığı bir fiili açıkça öven veya iyi gördüğünü söyleyen veya
halkı kanuna itaatsizliğe tahrik eden kimse altı aydan iki yıla kadar hapis ve  
ikibin liradan onbin liraya kadar ağır para cezasına mahküm olur.               
    Halkı; sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düş-  
manlığa açıkça tahrik eden kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üçbin lira-  
dan onikibin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Bu tahrik umumun  
emniyeti için tehlikeli olabilecek bir şekilde yapıldığı takdirde faile verile- 
cek ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.                                    
    Yukarıdaki fıkralarda yazılı suçları 311 nci maddenin ikinci fıkrasında sa- 
yılan vasıtalarla işleyenlere verilecek cezalar bir misli artırılır.            
                                                                                

    Madde 312/a. - (Ek: 21/11/1990 - 3679/21 md.) Hayat, sağlık veya mal bakı-  
mından halk arasında endişe, korku, panik yaratmak amacıyla alenen tehditte bu- 
lunanlara iki yıldan dört yıla kadar hapis ve üçmilyon liradan onmilyon liraya  
kadar ağır para cezası verilir.                                                 
-----------------------------                                                   
(1)  Birinci fasıl başlığı "Suç işlemeye tahrik" iken 21/11/1990 tarih ve 3679  
     sayılı Kanunun 21 inci maddesi ile "Suç işlemeye tahrik, korku ve panik ya-
     ratma amacıyla tehdit" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.          
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (EK - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                   İKİNCİ FASIL                                 
                  Cürüm İşlemek İçin Teşekkül Meydana getirenler                

    Madde 313 - (Değişik: 6/6/1991 - 3756/4 md.)                                
    Her ne suretle olursa olsun cürüm işlemek için teşekkül oluşturanlara       
veya bu teşekküllere katılanlara bir yıldan iki yıla kadar ağır hapis cezası    
verilir.                                                                        
    Bu teşekkül halk arasında korku, endişe veya panik yaratmak veya siyasi ve- 
ya sosyal bir görüşten kaynaklanan amaçla veya ammenin selameti aleyhine cürüm- 
lerle kasten adam öldürmek veya yağma ve yol kesmek ve adam kaldırmak cürümleri-
ni işlemek için meydana getirilmişse,verilecek ceza bir yıldan üç yıla kadar    
ağır hapistir.                                                                  
    Teşekkül mensupları dağlarda ve kırlarda veya genel yollarda veya meskün    
yerlerde içlerinden iki veya daha fazlası silahlı olarak dolaşır veya buluşma   
yerlerinde veya emin bir yerde silah saklarsa; birinci fıkradaki halde bir yıl- 
dan üç yıla,ikinci fıkradaki halde iki yıldan dört yıla kadar ağır hapis ceza-  
sı verilir.                                                                     
    Teşekkülün yöneticileri hakkında yukarıdaki fıkralar uyarınca hükmedilecek  
ceza üçte birden yarıya kadar artırılır.                                        
    Teşekkül mensuplarının teşekkülün amacına yönelik cürüm işlemeleri halinde, 
verilecek cezaların toplamı en ağır cezayı gerektiren fiilin cezasının azami    
haddini geçemez.                                                                
    Bu maddede yazılı teşekkül, iki veya daha fazla kimsenin birlikte cürüm iş- 
lemek amacı etrafında birleşmesi ile oluşur.                                    
    Bu kanun ve diğer kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır.               

    Madde 314 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/9 md.)                                
    (Değişik: 6/6/1991 - 3756/5 md.) Yukarıdaki madde uyarınca oluşturulan      
teşekküllerin mensuplarına bilerek ve isteyerek barınacak yer gösteren veya er- 
zak yahut silah ve cephane tedarik veya yardım edenlere altı aydan bir yıla ka- 
dar hapis cezası verilir.Bu yardım;dernek,siyasi parti,işçi ve meslek kuruluşla-
rına veya bunların yan kuruluşlarına ait bina,lokal, büro veya eklentilerinde   
veya öğrenim kurumlarında veya öğrenci yurtlarında veya bunların eklentilerinde 
yapılırsa bu fıkradaki ceza,bir kat artırılır.                                  
    Bu suretle usul ve füruundan olan hısımlarından veya karı veya koca veya    
kardeşinden birine barınacak yer gösteren veya yiyecek veya içecek sağlayan     
kişi hakkında bu cezalar yarısından üçte ikisine kadar azaltılır.               
                                                                                

    Madde 315 - (Mülga: 6/6/1991 - 3756/26 md.)                                 
                                                                                
                             ALTINCI BAP                                        
                   Ammenin itimadı aleyhinde cürümler                           
                                                                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
    Paralarda, itibarı amme kağıtlarında veya kıymetli damgalarda sahtekarlık   

    Madde 316 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    1 - Memlekette kanunen tedavül eden milli paralarla yabancı memleketlerde   
tedavülü kanunları icabından olan paraları taklit eden.                         
    2 - Zahiren daha yüksek bir kıymeti haiz göstermek için paraları tağyir     
eyliyen.                                                                        
    3 - Taklit veya tağyirde iştiraki olmaksızın taklit veya tağyir eden kimse  
veya mütevassıt ile anlaşarak taklit veya tağyir edilmiş olan paraları memleke- 
te sokan veya muhafaza eden yahut herhangi bir suretle tedavüle koyan veya asıl 
fail ile tedavüle koyanlar arasında tavassutta bulunan,                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    4 - Tedavüle koymak maksadiyle taklit veya tağyir edilmiş olan paraları,    
taklit veya taklit eden kimseden veya bir mütevassıttan satın alan yahut her ne 
suretle olursa olsun alan.                                                      
    Kimse üç seneden on iki seneye kadar hapis ve bin liradan on bin liraya ka- 
dar ağır para cezasiyle cezalandırılır.                                         
    Milli ziynet altınları hakkında da bu madde hükmü tatbik olunur.            
                                                                                

    Madde 317 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Yukarı maddedeki paraları her ne suretle olursa olsun kıymetini indirerek   
tağyir edenler veya tağyir edilmiş olan bu paralar hakkında yukarıki maddenin üç
ve dört numaralı bentlerinde gösterilen fiilleri işliyenler üç seneden beş sene-
ye kadar hapis ve beş yüz liradan bin liraya kadar ağır para cezasına mahküm    
olurlar.                                                                        
                                                                                

    Madde 318 - (Değişik:8/6/1933 - 2275/1 md.)                                 
    Evvelki maddelerde yazılı haller haricinde, tedavüle koymak için taklit veya
tağyir edilmiş paraları memlekete sokan, satın alan, kabul veya muhafaza eden   
veya bunları herhangi bir suretle tedavüle çıkaran kimse hakkında bu maddelerde 
yazılı olan cezalar üçte birden yarıya kadar indirilerek hükmolunur.            
                                                                                

    Madde 319 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Yukarıki maddelerde yazılı olan fiiller Devletin, veya yabancı bir Devletin 
parasının kıymetten düşmesini mucip olmuş veya dahilde veya yabancı memleketler-
de Devletin veya parası taklit edilen yabancı Devletin itibarını tehlikeye dü-  
şürmüş ise hükmolunacak cezaya asıl cezanın altıda birinden yarısına kadar zam- 
molunur.                                                                        
                                                                                

    Madde 320 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Bilmiyerek aldığı taklit veya tağyir edilmiş olan paraları bilerek sarfeden 
veya başka suretle tedavüle çıkaran kimse altı aya kadar hapis veya elli liradan
aşağı olmamak üzere ağır para cezasına mahküm olur ve herhalde hükmolunacak para
cezası sarfetmek istediği paranın beş mislinden aşağı olamaz.                   
                                                                                

    Madde 321 - (Değişik: 8/6/1933-2275/1 md.)                                  
    Taklit veya tağyir edilen paranın kalplığı kolaylıkla anlaşılabilir surette 
ise geçen maddelerdeki cezalar üçte bire kadar indirilir.                       
                                                                                

    Madde 322 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    316, 318 ve 320 nci maddeler hükümleri, kıymetli damgaların taklit ve tağyi-
rinde ve memlekete ithalinde ve taklit edilmiş olan kıymetli damgaların satılıp 
alınmasında, saklanmasında ve kullanılmasında ve tedavüle çıkarılmasında da     
tatbik olunur. Şu kadar ki tayin edilecek cezanın yarısı indirilir.             
    Ceza Kanunundaki kıymetli damgalardan maksat, hususi kanunlara göre çıkarıl-
mış olan damgalı kağıtlar ve damgaya yarayan markalar, pullar ve pula muadil tu-
tulan sair kıymetli kağıtlardır.                                                
                                                                                

    Madde 323 - (Değişik: 8/6/1933-2275/1 md.)                                  
    İtibarı amme kağıtlarının veya kıymetli damgaların imalinde kullanılan fi-  
ligranlı kağıtları taklit eden veya taklit edilmiş olan filigranlı kağıdı satın 
alan veya ahara satan ve yanında saklıyan kimse, fiili daha ağır bir cezayı is- 
tilzam etmediği takdirde, iki seneden beş seneye kadar hapis ve iki yüz liradan 
bin liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.                            
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde  324 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                               
    Filigranlı veya munhasıran paraların, kıymetli damgaların filigranlı kağıt- 
ların taklit veya tağyirine mahsus alat ve vesaiti imal eden veya satın alan    
veya muhafaza eden veye ahara satan veya veren kimse, fiili daha ağır bir cezayı
istilzam etmediği takdirde, bir seneden beş seneye kadar hapis ve yüz liradan   
beş yüz liraya  kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.                       

    Madde 325 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Demiryolu veya sair amme nakliyat şirketlerinin biletlerini taklit veya     
tağyir eden ve yahut taklit veya tağyir fiillerine iştirak etmeksizin taklit ve-
ya tağyir edilmiş olan bu biletleri sürmek için alan veya muhafaza eden veya    
tedavüle koyan kimse bir aydan bir seneye kadar hapis ve elli liradan aşağı ol- 
mamak üzere ağır para cezasiyle cezalandırılır.                                 

    Madde 326 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Evvelki meddelerde yazılı olan fiillerden bir veya bir kaçını işledikten    
sonra Hükümetçe haber alınmazdan evvel bu maddede yazılı şeylerin taklit veya   
tağyir veya imaline veya tedavüle konmasına mani olanlara ceza verilmez.        

    Madde  327 - (Değişik: 8/6/1933 -2275/1 md.)                                
    Taklit veye tağyir fiillerine iştirak etmeksizin taklit veya tağyir edilmiş 
olan kıymetli damgaları kullanan kimse bir aydan üç seneye kedar hapis ve elli  
liradan dört yüz liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.               
    Eğer bunlar bilinmiyerek alınmışsa 320 nci maddede yazılı olan ceza üçte bir
nispetinde indirilerek tatbik olunur.                                           

    Madde 328 - (Değişik:8/6/1933 - 2275/1 md.)                                 
    Taklit veya tağyir fiillerine iştirak etmeksizin demiryolu veya sair amme   
nakliyat şirketlerinin taklit veya tağyir edilmiş olan biletlerini bilerek alıp 
kullanan kimse altı aya kadar hapis veya elli liradan iki yüz liraya kadar ağır 
para cezasile cezelandırılır.                                                   
    Eğer bunları bilmiyerek alıpta bilerek kullanmışsa on liradan yüz liraya    
kadar ağır para cezası hükmedilir.                                              

    Madde 329 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Kıymetli damgaları veya demiryolu, yahut sair amme nakliyat şirketlerinin   
biletleri üzerine evvelce kullanılmış olduklarına dair konulan işaretleri silmek
veya her ne suretle olursa olsun yok etmek suretile bunları kullanan veya kul-  
lanmak üzere başkalarına veren kimse bir seneye kadar hapis ve iki yüz liraya   
kadar ağır para cezasile cezalandırılır.                                        
    Kullanılmış pulları iptal işaretlerini yok etmeksizin evrak, eşya veya mek- 
tuplar üzerine bilerek yapıştırıp tekrar kullanan kimse elli liraya kadar ağır  
para cezasına mahküm edilir.                                                    

    Madde 330 - (Değişik:8/6/1933-2275/1 md.)                                   
    Yukarıki maddelerde yazılı fiillerden dolayı bir sene ve daha ziyade müd-   
detle hükmolunacak hapis cezasına bu müddete muadil olmak üzere emniyeti umumi- 
ye nezareti altına alınmak cezası da ilave olunur.                              
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 331 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Ceza Kanunu tatbikatında itibarı amme kağıtları para gibidir. İtibarı amme  
kağıtları tabiriyle kanunen para gibi tedavül edenlerden başka Hükümetler tara- 
fından ihraç edilmiş hamile muharrer senetler ve kuponlar ve haiz oldukları me- 
zuniyete binaen müesseseler tarafından ihraç edilmiş olupta kanunen tedavül et- 
mekte bulunan diğer bütün evrak ve senetler maksuttur.                          
                                                                                
                             İKİNCİ FASIL                                       
        Devlete ait mühürler ve damgalarla sair alametlerin taklidi             
                                                                                

    Madde 332 -(Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                 
    Hükümetin emir ve kararları üzerine konulmağa mahsus olan Devlet mührünü    
taklit eden veya taklit fiiline iştirak etmeksizin başkaları tarafından taklit  
olunan mührü kullanan kimse üç seneden on seneye kadar hapis ve elli liradan    
beşyüz liraya kadar ağır para cezasına mahküm olur.                             
                                                                                

    Madde 333 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Resmi dairelerden veya amme müesseselerinden birinin mührünü taklit eden ve-
ya taklit fiiline iştirak etmeksizin başkaları tarafından taklit olunan mührü   
kullanan kimse bir seneden beş seneye kadar hapis ve yirmi liradan iki yüz lira-
ya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.                                    
    Ammeye itimat vermek için kullanılan tasdik ve tevsik muamelelerine mahsus  
sair alet ve vasıtaları taklit eden veya taklit fiiline iştirak etmeksizin bun- 
ları kullanan kimseye de aynı ceza verilir.                                     
                                                                                

    Madde 334 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Evvelki maddelerde yazılı olan aletlerin işaret veya eserlerini taklit eden 
veya taklit fiiline iştiraki olmaksızın taklit olunan eseri havi olan şeyi kul- 
lanan kimse hakkında fiilin mahiyetine göre bu maddelerdeki cezalar üçte bir    
nispetinde indirilerek tatbik olunur.                                           
                                                                                

    Madde 335 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Yukarıda yazılı maddelerdeki suçlara iştirak haricinde taklit edilmiş olan  
işaret veya eserleri havi olan evrak ve eşya ve vesikaları satan vaya satın alan
veya her ne suretle olursa olsun alan kimse bu suçlar için muayyen olan cezalar-
la cezalandırılır.                                                              
                                                                                

    Madde 336 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Hakiki mühürleri ve ammeye itimat vermek için kullanılan tasdik ve tevsika  
mahsus alet ve vasıtaları ele geçirerek bunları başkalarının zararına veya kendi
veya başkalarının menfaatine kullanan kimse altı aydan üç seneye kadar hapis ve 
yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.            
                                                                                

    Madde 337 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Taklit veya tağyir edilmiş olan kanuni damga veya işaretleri veya her ne    
suretle olursa olsun tağyir edilmiş olan ölçü veya tartı aletlerini başkalarının
zararına kullanan kimse iki aydan bir seneye kadar hapis ve on liradan iki yüz  
liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılır.                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Ticaret yaparken veya ammeye açık olan ticaret yerlerinde taklit veya tağyir
edilmiş olan kanuni damga veya işaretleri veya her ne suretle olursa olsun tağ- 
yir edilmiş olan ölçü veya tartı aletlerini elinde bulunduran kimseye de aynı   
ceza verilir.                                                                   

    Madde 338 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Ceza Kanunu tatbikatında ölçü veya tartı aletleri tabirinde; ölçmeye veya   
tartmağa yarayan herhangi bir alet dahil sayılır.                               
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                          Evrakta sahtekarlık                                   
                                                                                

    Madde 339 - Bir memur memuriyetini icrada tamamen veya kısmen sahte bir     
varaka tanzim eder veya hakiki bir varakayı tağyir ve tahrif eyler ve bundan do-
layı umumi ve hususi bir mazarrat tevellüt edebilirse üç seneden on seneye kadar
ağır hapis cezasına mahküm olur. Eğer işbu varaka sahteliği ispat edilmedikçe   
muteber olan evrak kabilinden ise ağır hapis cezası beş seneden on iki seneye   
kadar verilir.                                                                  
    Evrakın musaddak suretleri kanunen zayi olan asılları makamına kaim olmak   
lazım geldiği takdirde mezkür suretler hakkında asılları gibi muamele olunur.   

    Madde 340 - Bir memur memuriyetini icra halinde bir varaka tanzim veya      
tahrir ederken hakikate muvafık olmıyan keyfiyet ve ifadeleri sahih ve huzurunda
cereyan etmiş gibi gösterir, yahut zaptına memur olduğu ifadeleri zaptetmez, ya-
hut bu ifadeleri değiştirir ise bundan dolayı umumi veya hususi bir zarar tevel-
lüt edebildiği takdirde baladaki maddede yazılı olan cezalar ile cezalandırılır.

    Madde 341 - Bir memur aslı mevcut olmıyan resmi bir varakanın musaddak sure-
tini tasni ve kanuni şekline uydurarak ita eyler veyahut aslını değiştirip mah- 
vetmeksizin işbu asla mugayir bir suret verir ise üç seneden sekiz seneye kadar 
ağır hapis cezası görür. Eğer işbu varaka sahteliği ispat olunmadıkça muteber   
addolunan evrak kabilinden ise ağır hapis cezası dört seneden eksik olamaz.     
    Eğer sahtekarlık resmi evrak münderecatının sıhhatini tasdik esnasında irti-
kap olunmuş ise bundan dolayı umumi veya hususi bir zarar tevellüt edebildiği   
takdirde fail hakkında bir seneden beş seneye kadar hapis cezası verilir.       

    Madde 342 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir kimse resmen memur olmadığı halde 339 uncu maddede gösterilen suretlerle
resmi bir varakada sahtekarlık yaparsa iki seneden sekiz seneye kadar ağır hapis
cezasile cezalandırılır.                                                        
    Eğer vesika kanunen sahteliği isbat olunmadıkça muteber olan resmi evrak    
kabilinden ise dört seneden on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.       
    Ve eğer sahtekarlık aslın vücudunu farzederek yahut sahih olan aslına muga- 
yir surette yazarak veyahut sahih bir sureti tahrif eyliyerek resmi bir varaka- 
nın sureti üzerinde işlenmişse bir seneden üç seneye kadar ağır hapse mahküm    
olur.                                                                           
    Eğer mezkür varaka kanunen sahteliği isbat olunmadıkça muteber addolunan    
evrak kabilinden ise verilecek ceza iki seneden beş seneye kadar ağır hapistir. 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 343 - Her kim resmi bir varaka tanzimi esnasında kendisinin veya baş- 
kasının hüviyet ve sıfatı yahut mezkür varaka ile sıhhati ispat olunacak sair   
ahval hakkında memurine karşı yalan beyanatta bulunursa bundan dolayı umumi veya
hususi bir zarar husule geldiği takdirde üç aydan bir seneye kadar hapis ceza-  
siyle cezalandırılır.                                                           
    Eğer mezkür varaka tevellüdat, münakehat ve vefiyata yahut adli işlere mü-  
teallik bulunursa fail altı aydan iki seneye kadar hapis olunur.                

    Madde 344 - Her kim ticaret evrak ve senedatı tanziminde kendisinin veya    
başkasının hüviyeti hakkında yalan beyanatta bulunursa üç aydan bir seneye kadar
hapis olunur.                                                                   

    Madde 345 - Bir kimse tamamen veya kısmen sahte olarak hususi evrak ve sene-
dat tanzim eder yahut sahih olarak tanzim olunmuş bir varaka veya senedin yazı- 
larını tagyir eylerse bundan umumi veya hususi bir mazarrat tevellüt edebildiği 
ve böyle sahte veya muharref bir varaka veya senedi fail yahut bilerek başkası  
kullandığı takdirde bir seneden üç seneye kadar hapis cezasına mahküm olur.     

    Madde 346 - (Değişik: 11/6/1936-3038/1 md.)                                 
    Bir kimse sahtekarlık cürmünde ortaklığı olmaksızın sahte bir varakayı bile-
rek kullanır veya onunla menfaat temin ederse mezkür varaka resmi evraktan ise, 
342 ve hususi evraktan ise, 345 inci maddelere göre ceza görür.                 

    Madde 347 - Bir kimse geçen maddelerde beyan olunan cürümleri kendisi veya  
başkası için sahih bir keyfiyetin esbabı sübutiyesini tedarik maksadiyle işle-  
mişse resmi evrak sahtekarlığından dolayı bir aydan iki seneye kadar ve resmi   
olmıyan evrak sahtekarlığından dolayı altı aya kadar hapis cezasına mahküm olur.

    Madde 348 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir kimse tamamen veya kısmen bir varakanın aslını yahut aslın zıyaı takdi- 
rinde kanunen makamına kaim olan suretini ortadan kaldırır veyahut bozar ve bun-
dan umumi veya hususi bir zarar neş'et ederse 339, 342, 343, 344 ve 345 inci    
maddelerde bildirilen farklara göre mezkür maddelerde yazılı cezalarla cezalan- 
dırılır.                                                                        

    Madde 349 - Geçen maddeler ahkamının tatbikı hususunda kanunen mahkemeler   
ve resmi daireler huzurunda muteber sayılan evrak tanzimine mezun olan kimseler 
resmi memur gibidirler.                                                         
    (Değişik: 21/11/1990-3679/22 md.) Emre veya hamile yazılı olarak tanzim edi-
len kambiyo senetleri, emtiayı temsil eden evrak yahut ortaklık veya alacaklılık
sağlayarak belli bir meblağı temsil eden hisse senetleri, tahviller ve Hazine   
bonoları gibi kıymetler ile bunlar dışında kalan kıymetli evrak ve mali değerle-
ri temsil eden veya ihraç edenin mali yükümlülüklerini içeren her türlü evrak   
resmi varaka hükmündedir.                                                       
                                                                                
                                   DÖRDÜNCÜ FASIL                               
          Hüviyet cüzdanı ve nüfus tezkeresi,pasaport,ruhsatname,ilmühaber,     
                      şahadetname ve beyannamelerde sahtekarlık                 
                                                                                

    Madde 350 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    1- Hüviyet cüzdanlarını nüfus tezkerelerini,pasaportları ve ruhsatnameleri  
taklid edenler veya bunların yazılarını değiştirenler;                          
    2- Bu gibi sahih vesikaları kimlere ita kılınmış ise onlardan  başkasına    
veya diğer bir mekan ve zamanda verilmiş gibi göstermek maksadile değiştirenler 
yahut bunların sıhhat ve itibarı için lazımgelen tasdik muamelesini ve matlüb   
olan şartlarını sahte olarak ifa kılınmış gibi gösterenler;                     
KANUNLAR, ŞUBAT 1991(Ek- 7)                                                     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    3 - Böyle taklid edilmiş veya değiştirilmiş nüfus tezkere ve hüviyet cüzdanı
ve pasaport ve ruhsatnameleri kullanan ve kullanmak maksadile başkalarına teslim
ve ita eyliyenler;                                                              
                                                                                
    (Değişik: 21/1/1983 - 2787/12 md.) Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılırlar.                                                              
                                                                                

    Madde 351 - (Değişik: 21/1/1983-2787/13 md.)                                
    Bir kimse hüviyet cüzdanı, nüfus tezkeresi, ruhsatname veya pasaport almak  
maksadıyla bu evrakta kendi isim ve şöhret veya sıfatını sahte olarak dercetti- 
rir veyahut şahadet etmek suretiyle bu yolda evrak almak fiilinde başkasının    
cürüm ortağı olursa altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin liradan otuzbin   
liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                               
                                                                                

    Madde 352 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/14 md.)                              
    Bir memur memuriyetini icra halinde geçen maddelerde beyan olunan cürümler- 
den birini işler veya her ne suretle olursa olsun bu cürümleri işlemekte başka- 
sıyla birleşirse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.      
                                                                                

    Madde 353 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/15 md.)                              
    Zabıtanın teftişine tabi defter tutmaya veya kendi sanat ve mesleğinin mua- 
melatına dair zabıtaya malumat vermeye mecbur olanlardan bu defterlerde sahte-  
tekarlık eden veya yanlış malumat veren veya sahte  tarih koyan üç aydan bir    
yıla kadar hapis ve beşbin liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezası ile ce-
zalandırılır.                                                                   
                                                                                

    Madde 354 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/16 md.)                              
    Hekim veya eczacı veya sıhhiye memuru Hükümetçe emniyet ve itimat olunacak  
bir vesikayı hatıra binaen hakikate muhalif olarak verirse üç aydan sekiz aya   
kadar hapis ve beşbin liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezasıyla ceza-    
landırılır.                                                                     
    Böyle hakikate muhalif olarak tanzim olunmuş vesikayı kullanan kimse hakkın-
da dahi aynı ceza tertip olunur. Eğer bu gibi hakikate muhalif vesikaya dayanı- 
larak sinir ve akıl hastalıkları müesseselerine kabul ve orada ikamete mecbur   
edilmesi gerekmeyen bir kimse bu müesseselere kabul ve orada ikamete mecbur edi-
lir veya başkaca fahiş bir zarar husule gelirse failin göreceği ceza bir yıldan 
üç yıla kadar hapistir.                                                         
    Eğer birinci fıkrada yazılı fiil, failin kendisine yahut başkasına verilmiş 
veya vaat ve temin olunmuş para vesair menfaat mukabilinde irtikap olunmuş ise  
göreceği ceza iki yıldan dört yıla kadar hapistir.                              
    Eğer vesikadan ikinci fıkrada yazılı olan fahiş zarar husule gelmiş ise ceza
üç yıldan beş yıla kadardır. Her halde bu cezalarla beraber ilk fıkradaki para  
cezası iki kat olarak hükmolunur.                                               
    Para veren veya vadeden yahut menfaat temin veya vadeden kimse hakkında dahi
altı aydan iki yıla kadar hapis cezası hükmolunur ve verilip alınan para vesair 
eşya da müsadere olunur.                                                        
                                                                                

    Madde 355 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/17 md.)                              
    Bir memur veya vesika itasına yetkili olan diğer bir kimse bu vesikaları    
verdiği kimseler hakkında teveccüh yahut hususi ve umumi emniyet celbine veya   
hizmet ve memuriyet ve kanunun temin ettiği müsaade ve menfaatler kazanmaya     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
yahut bazı hizmet ve memuriyetlerden kurtulmaya dayanak olacak surette iyi hali-
ne veya yoksulluğuna veya sair hallere dair yalan olarak şahadet eylerse iki ay-
dan altı aya kadar hapis ve üçbin liradan onbin liraya kadar ağır para cezası   
ile cezalandırılır.                                                             
                                                                                

    Madde 356 - (Değişik: 21/1/1983 - 2787/18 md.)                              
    Bir kimse 354 ve 355 inci maddelerde yazılı sıfat va yetkiyi haiz olmadığı  
halde ilmühaber ve vesikaları taklit eder yahut bunların sahih olanlarını tahrif
eyler ve bir kimse bu yolda tanzim olunmuş ilmühaber ve vesikaları kullanırsa üç
aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                           
                                                                                

    Madde 357  - Bir kimse gösterdiği sahih bir vesika veya ilmühaberin ve şaha-
detnamenin hükümeti aldatmak için kendisine veyahut başkasına ait olduğunu ya-  
landan iddia ederse yukardaki maddede yazılı olan ceza ile cezalandırılır.      
                                                                                
                                BEŞİNCİ FASIL                                   
       Ticaret ve sanayie ve müzayedeye hile ve fesat karıştırmak cürümleri     
                                                                                

    Madde 358 - Her kim yalan havadis neşir ve işaasiyle veya sair hileli vası- 
talar ile umumi pazarlar yahut ticaret borsalarında amele ücretlerinin veya er- 
zak veya emtia yahut umumi pazarlarda alınıp verilen veya esham borsalarına ka- 
bul edilen evrak ve senedat piyasasının artıp eksilmesine sebebiyet verirse üç  
aydan üç seneye kadar hapis ve yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır cezayı nak-
di ile cezalandırılır.                                                          
                                                                                

    Madde 359 - Bundan evvelki maddede yazılı cürüm, resmi ruhsatı haiz simsar  
yahut borsa tellalları tarafından irtikap olunursa failin göreceği ceza bir se- 
neden beş seneye kadar hapis ve meslek ve sanattan muvakkaten memnuiyet ve elli 
liradan az olmamak üzere ağır cezayı nakdidir.                                  
                                                                                

    Madde 360 - Her kim resmi damgalı ölçü ve tartıları taklit ve tağyir eder ve
bundan dolayı umumi veya hususi bir zarar tevellüt eylerse bir aya kadar hapse  
ve yirmi beş liraya kadar ağır cezayı nakdiye mahküm olur.                      
    Eğer fail,bu  gibi kile ve ölçü ve tartıları umumi bir müessese işlerinde   
kullanırsa üç aya kadar hapse ve elli liraya kadar ağır cezayı nakdiye mahküm   
olur.                                                                           
    Umumi bir müessese müdürü taklit ve tağyir olunmuş kile ve tartı ve ölçüleri
yalnız yedinde bulundurmuş olmasından dolayı elli liraya kadar ağır cezayı nak- 
diye mahküm olur.                                                               
                                                                                

    Madde 361 - Her kim iltizam ettiği taahhüdü icra etmiyerek resmi bir daireye
veya bir hizmeti amme ifasına yahut bir musibeti ammenin önünü almağa elzem olan
erzak ve eşyanın  fikdanına sebebiyet verirse bir seneden üç seneye kadar hapse 
ve yirmi beş liradan aşağı olmamak üzere iki yüz liraya kadar ağır cezayı nakdi-
ye mahküm olur.                                                                 
    Taahhüdün icra olunmaması failin yalnız ihmal ve teseyyübünden ileri gelmiş 
ise bir seneye kadar hapse ve yüz liraya kadar ağır cezayı nakdiye mahküm olur. 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 362 - Bir kimse yukardaki maddede yazılı olan erzak ve eşyanın nev'in-
de ve keyfiyet ve kemiyetinde hile ve hud'a irtikap ederse altı aydan beş seneye
kadar hapis cezasiyle beraber yirmi beş liradan iki yüz liraya kadar ağır cezayi
nakdi itasına mahküm olur.                                                      
    Resmi daireye veya bir hizmeti ammeye mahsus olarak itası taahhüt olunan    
sair levazıma hile ve hud'a karıştırdığı takdirde failin göreceği ceza iki se-  
neye kadar hapis ve yüz elli liraya kadar cezayı naktidir.                      

    Madde 363 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/1 md.)                               
    Bir kimse ticaret yaptığı sırada müşterisine bir şey yerine aynı şey olmak  
üzere diğer bir şey veya menşe ve evsafı ve miktarı beyan veya mukaveleye aykırı
olarak bir şey verirse altı aydan bir yıla kadar hapis ve onbin liradan ellibin 
liraya kadar ağır para cezasına mahküm olur.                                    
    Eğer tağyir, kıymetin eşyaya taallük ederse faile verilecek ceza bir yıldan 
iki yıla kadar hapis ve yirmibin liradan yetmişbeşbin liraya kadar ağır para ce-
zasıdır.                                                                        

    Madde 364 - Bir kimse sıfat veya memuriyeti yahut meslek ve sanatı icabınca 
vakıf olup ta gizli tutmağa mecbur olduğu fenni keşif ve ihtiralara, yahut sınai
tatbikata müteallik malümatı ifşa ederse mutazarrır olan kimsenin şahsi davası  
üzerine altı aya kadar hapse ve onbeş liradan yüz liraya kadar ağır cezayi nak- 
diye mahküm olur.                                                               

    Madde 365 - Yukarki maddede yazılan sırlar Türkiye'de sakin olmıyan bir ec- 
nebiye yahut memurlarına ifşa olunmuş ise faili bir aydan bir seneye kadar hap- 
se ve otuz liradan iki yüz liraya kadar ağır cezayi naktiye mahküm olur.        

     Madde 366 - Her kim Hükümet hesabına olarak icra kılınan müzayede ve müna- 
kasada şiddet veya tehdit ile veya hediye vait ve itasiyle veya sair menfaatler 
teminiyle veya gizli ittifak yahut sair hileli vasıtalar ile rekabeti meni veya 
ihlal yahut müzayede ve münakasada pey sürenleri çekilmeğe sevkederse üç aydan  
bir seneye kadar hapse ve otuz liradan iki yüz liraya kadar ağır cezayi nakdiye 
mahküm olur.                                                                    
    Eğer fail kanunen veya Hükümet tarafından müzayede veya münakasaya memur    
olan kimse ise bir seneden üç seneye kadar hapis ve elli liradan dört yüz liraya
kadar ağır cezayi nakti hükmolunur.                                             

     Madde 367 - Gerek resmi daireler marifetiyle ve gerek beynennas bilmüzayede
alınıp satılacak yahut kiraya verilip alınacak mal ve mülklerin müzayedesinde   
yukarki maddede gösterilen suretlerden biriyle rekabeti meni veya ihlal yahut   
müzayedeye pey sürenleri çekilmeğe mecbur edenler bir aydan üç aya kadar hapse  
ve otuz liradan yüz liraya kadar ağır cezayi naktiye mahküm olur.               

    Madde 368 - Bir kimse kendisine veya başkasına vadolunmuş para veya sair    
menfaat mukabilinde müzayedeye veya münakasaya devamdan istinkaf suretiyle resmi
müzayedeye fesat karıştırırsa altı aya kadar hapse ve otuz liradan elli liraya  
kadar ağır cezayi naktiye mahküm olur.                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                  YEDİNCİ BAP                                   
                         Ammenin selameti aleyhinde cürümler                    
                                                                                
                                  BİRİNCİ FASIL                                 
                                                                                
                 Yangın, su baskını ve gark ve sair büyük tehlikelere           
                                müteallik cürümler                              
                                                                                

    Madde 369 - Bir binaya ve sair inşaata ve henüz biçilmemiş veya biçilmiş    
mahsulata veya hububata ve erzak yığın veya ambarına ateş verip kısmen veya ta- 
mamen yakan kimse üç seneden altı seneye kadar ağır hapis cezası ile cazalandı- 
rılır.                                                                          

    Madde 370 - Süknaya mahsus bir binaya yahut ammeye müteallik binalara ve ya-
hut ammenin istimaline mahsus bir mahalle veya sanayi tezgahlarına ve tüccar    
ambarlarına içtial ve infilakı kabil şeylerin mahzenlerine ve tersanelere ve    
şimendifer arabalarına ve madenlere (...) (1) ateş verip kısmen veya tamamen    
yakanlar beş seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapse mahküm olur.       

    Madde 371 - Yakılan hususi binalar ve mahsulat kıymetçe az olduğu surette   
fail 369 uncu maddede üç aydan 370 inci maddede altı aydan üç seneye kadar hap- 
solunur.                                                                        

    Madde 372 - Geçen maddelerde beyan olunan binaları ve eşyayı tamamen veya   
kısmen tahrip etmek maksadiyle bir kimse lağım, torpil ve sair bu kabilden ma-  
mulat veya infilakı kabil bir şey koyar veya patlatır, veyahut bu neticeyi husu-
le getirecek kabil iştial bir madde vazı veya iş'al eylerse yukarda yazılı mad- 
delerde beyan olunan cürümlerin hangisini yapmak kastında bulunmuş ise ona göre 
cezalandırılır.                                                                 

    Madde 373 - Bir kimse su basmasına kasten sebebiyet verip bu suretle başka- 
sınının malını tehlikeye maruz bırakırsa üç seneden on seneye kadar ağır hapse  
mahküm olur.                                                                    
    Eğer bunu kendi malını kurtarmak ve muhafaza etmek maksadiyle yapmış ise    
cezası bir seneden aşağı olmamak üzere hapistir.                                

    Madde 374 - Başkasının hayatı için tehlikeli olduğu vukuundan evvel anlaşı- 
labilen bir suretle kasden su basmasına sebep olan kimse beş seneden aşağı      
olmamak üzere ağır hapis ile cezalandırılır. Eğer bu hal bir kimsenin ölümüne   
sebebiyet vermiş ise cezası müebbeden ağır hapistir.                            

    Madde 375 - Kasti olmaksızın su basmasına sebebiyet verip bu suretle ferdin 
hayat ve malını tahlikeye koyan kimse bir seneye kadar hapis ile mücazat olunur.
Eğer bu hal bir kimsenin ölümüne sebep olmuş ise cezası altı aydan aşağı olmamak
üzere hapistir.                                                                 

    Madde  376 - Her kim su basmasına ve sair müsibetlere karşı umumi bir müda- 
faa ve tahaffuza mahsus setleri, siperleri ve sair eserleri tahrip suretiyle    
bir tuğyan ve sair musibetler tehlikesine meydan verirse beş seneye kadar ağır  
hapse mahküm olur.                                                              
    Eğer tuğyan ve musibet vuku bulmuş ise on seneye kadar ağır hapse mahküm    
olur.                                                                           

    Madde 377 - Her kim gemilere yahut sair su yüzünde yüzen veya bulunan yapı- 
lara ateş verip yakar veya her ne suretle olursa olsun kasten işlediği fiil ile 
bunlardan birinin batmasına sebep olursa üç seneden on seneye kadar ağır hapse  
mahküm olur.                                                                    
----------------                                                                
(1) Bu arada yer alan " ve ormanlara" ibaresi, 4/7/1995 tarih ve 4114 sayılı    
    Kanunun 5 inci maddesi ile metinden çıkarılmıştır.                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 378 - Geçen maddelerde yazılı fiilerden bir askeri müesseselere ve    
Hükümet ambarlarına ve Devlet tersanelerine ve fabrikalarına ve sefinelerine    
karşı işlenirse fail yedi seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezasına mah-  
küm olur.                                                                       
                                                                                

    Madde 379 - Bir kimse deniz fenerlerini ve sair işaretleri değiştirerek ve  
yahut bir suretle konuldukları yerden kaldırarak yahut yanlış işaretler ihdas ve
ve sair sanialar ika ederek bir geminin batması tehlikesine meydan verirse beş  
seneye kadar ağır hapse mahküm olur.                                            
    Bu hareketiyle geminin batmasına sebep olursa yukardaki iki maddeye göre    
ceza verilir.                                                                   
                                                                                

    Madde 380 - Bir kimse bir yangının söndürülmesine veya su basmasından ve    
deniz kazasından tahaffuza mani olmak kastiyle yangını söndürmeğe veya diğerle- 
rinden tahaffuza mahsus alat ve edavatı ve her nevi vasıtaları gizler veya par- 
çalar veya kullanılamıyacak hale getirirse bir seneden beş seneye kadar hapis   
ile cezalandırılır.                                                             
                                                                                

    Madde 381 - 369 ve 370 ve 371 ve 372 ve 377 nci maddeler ahkamı, kendisine  
ait bina ve eşya hakkında geçen maddelerde yazılı olan fillerden birini işle-   
yip'te o maddelerde gösterilen surette başkasına şahsen veya malen zarara veya  
tehlikeye koyan kimse hakkında dahi tatbik olunur,                              
    Eğer fiil sigorta bedelini yahut haksız bir menfaati ele geçirmek maksadına 
mübteni ise ceza altıda birden üçte bire kadar çoğaltılır.                      
                                                                                

    Madde 382 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    369, 370, 371,372,373,376, 377,378,379, 380 ve 381 inci maddelerde yazılı   
olan fiiller bir şahsın hayatını tehlikeye koymuş olduğu takdirde muayyen olan  
ceza yarısı derecesinde artırılır ve bu ceza kanunen muayyen olan cezanın azami 
haddini geçebilir. Ölüme sebep olmuş ise ceza müebbed ağır hapistir.            
                                                                                

    Madde 383 - Bir kimse tedbirsizlik veya dikkatsizlik veya sanat ve meslekte 
tecrübesizlik veya nizam ve emir ve kaidelere riayetsizlik neticesi olarak bir  
yangına veya infilaka veya batmağa ve deniz kazasına veya umumi bir tehlikeyi   
mutazammın tahribata ve musibetlere sebebiyet verirse otuz aya kadar hapse ve   
yüz liraya kadar ağır cezayi naktiye mahküm olur.                               
    Eğer bu fiilden bir şahsın hayatınca tehlike hasıl olursa altı aydan beş se-
neye kadar hapse ve elli liradan yüz elli liraya kadar ağır cezayi naktiye ve   
bundan ölüm vukua gelirse beş seneden fazla olmamak üzere ağır hapse ve yüz li- 
radan beş yüz liraya kadar ağır cezayı naktiye mahküm olur.                     
                                                                                
                                                                                
                                  İKİNCİ FASIL                                  
               Nakliye ve muhabere vasıtaları aleyhinde cürümler                
                                                                                

    Madde 384 - (Yeniden düzenleme:28/9/1971 - 1490/11 md.) (1)                 
                                                                                
    I -(Değişik: 7/6/1979 - 2245/11 md.) Zor veya nüfuz kullanarak veya tehditle
veya hileyle kara ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen, ettirmeyen veya  
hareket halinde bulunanları durduran veya gitmekte olduğu yerden başka yere gön-
derten kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.           
---------------------------------                                               
(1) Bu madde 11/6/1936 tarih ve 3038 sayılı Kanunun 2.maddesiyle yürürlükten    
    kaldırılmış, daha sonra  28/9/1971 tarih ve 1490 sayılı Kanunun 11.maddesi  
    ile 2.faslın ilk maddesi olarak yeniden yürürlüğe konulmuştur.              
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Eylem halkın yararlanmasına arz edilmiş kara ulaşım aracı hakkında işlenirse
iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.                                 
    Eylem silahla veya iki veya daha çok kişi tarafından birlikte işlenirse ceza
yarı oranında artırılır.                                                        
                                                                                
    II - (Değişik: 7/6/1979-2245/11 md.) Zor veya nüfuz kullanarak veya tehditle
veya hileyle deniz ulaşım aracını hareket ettirmeyen veya hareket halinde bulu- 
nanları durduran veya gitmekte olduğu yerden başka bir yere götüren veya gönder-
ten kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.             
    Eylem halkın yararlanmasına arz edilmiş deniz ulaşım aracı hakkında işlenir-
se üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.                              
    Eylem silahla veya iki veya daha çok kişi tarafından birlikte işlenirse ceza
yarı oranında artırılır.                                                        
                                                                                
    III - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/11 md.) Her kim bir uçağı kaçırır veya hare-
ket etmesine engel olur veya bu eylemlere teşebbüs ederse üç yıldan beş yıla ka-
dar ağır hapis cezasıyla cezalandırılır.                                        
    Kaçırılan veya hareketi engellenen veya bu eylemlere teşebbüs edilen uçak   
halkın yararlanmasına arz edilmiş ise dört yıldan altı yıla kadar hapis cezası  
verilir.                                                                        
    Kaçırma veya hareketi engelleme veya bunlara teşebbüs eylemleri zorla veya  
tehditle veya hileyle işlenirse birinci fıkrada yazılı durumda dört yıldan altı 
yıla, ikinci fıkrada yazılı durumda beş yıldan yedi yıla kadar ağır hapis cezası
verilir.                                                                        
                                                                                
     IV - Her kim cebir ve şiddet veya tehdit veya hile ile bir uçağı gitmekte  
olduğu yerden başka bir yere sevk ettirir veya sevk eder veya bu fiillerden bi- 
rine teşebbüs ederse on seneden onbeş seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalan-
dırırlır.                                                                       
                                                                                
     V  - Her kim yerde bulunan bir uçağı tahrip veya imha ederse beş seneden on
seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.                               
     Bir uçağı, hareketine mani olacak derecede bozan veya zarar veren kimse,   
yapılan tahribatın derecesine göre, bir seneden beş seneye kadar ağır hapis ce- 
zasiyle cezalandırılır.                                                         
     Uçak umumun istifadesine arz edilmiş ise, hükmedilecek ceza birinci fıkrada
yazılı olan halde yedi sene, ikinci fıkrada yazılı olan halde üç sene ağır ha-  
pisten aşağı olamaz.                                                            
                                                                                

     Madde 385 - Bir kimse kasten demiryolu üzerine bir şey koyarak yahut ray-  
ların makaslarını kapayarak veya açarak yahut yanlış işaretler vererek veya her 
ne suretle olursa olsun bir hareket yaparak bir kaza vukuu tehlikesine meydan   
verirse beş seneye kadar ağır hapse mahküm olur.                                
    Eğer kaza vukua gelmiş ise ağır hapis cezası beş seneden on seneye kadardır.
                                                                                

    Madde 386 -Bundan evvelki maddede yazılan fiil bir veya bir kaç şahsın yara-
lanmasına veya ölmesine sebep olmuş ise birinci takdirde ceza yarısına kadar ço-
ğaltılır ve ikinci surette on beş seneden yirmi seneye kadar ağır hapis cezası  
hükmolunur.                                                                     
                                                                                

    Madde 387 - Bir kimse kasten demiryoluna yahut makinelerine ve arabalarına  
veyahut işletilmesi için muktazi olan alat ve edevata bir zarar verirse bir ay- 
dan beş seneye kadar hapse mahküm olur.                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 388 - Seyir ve harekette bulunan katarlara karşı katı veya ateşli ci- 
simler veya silah atanlar üç seneye kadar hapsolunur.                           
                                                                                

    Madde 389 - Bir kimse tedbirsizlik veya meslek veya sanatında tecrübesizlik 
veya nizam ve emir ve kaidelere riayetsizlik neticesi olarak demiryolu üzerinde 
bir kaza vukuu tehlikesine meydan verirse üç aydan otuz aya kadar hapse ve iki  
yüz liraya kadar ağır cezayı nakdiye ve kaza vukubulmuş ise beş seneye kadar    
ağır hapse ve yüz elli liradan aşağı olmamak üzere ağır cezayı nakdiye mahküm   
olur.                                                                           
    Demiryolu arabaları içinde silah atanlar hakkında dahi kaza vukubulup bulma-
masına göre baladaki birinci veya ikinci fıkraya tevfikan ceza hükmolunur.      
                                                                                

    Madde 390 - Her kim olursa olsun bir güna ihtilal ve fesat vukuu sırasında  
telgraf ve telefonun bir yahut ziyade hatlarını bozarak ve sair suretle işleme- 
sini meni yahut cebren ve sair suretle zabt ederek cereyan edecek resmi muhabe- 
rat ve müraselatı tatil eder ve mektup gönderenleri ve telefonla muhaberat ve   
mükalematı meni ve zecr eyler yahut telefon ve telgraf hattının tamirine cebren 
muhalefet ederse muvakkat ağır hapse ve iki yüz liradan bin liraya kadar ağır   
cezayı nakdiye mahküm olur.                                                     
                                                                                

    Madde 391 -(Değişik:28/9/1971 - 1490/12 md.)                                
    Bir kimse; telgraf, telefon ve telsiz makinalarına veya alat ve edevatına   
veya tellerine zarar verir veya elektrik ceryanlarının dağılmasına sebep olur   
veya her ne suretle olursa olsun telgraf veya telefon veya telsiz muhaberat ve  
neşriyatını inkıtaa uğratırsa bir seneden beş seneye kadar hapis cezasiyle ceza-
landırılır.                                                                     
                                                                                

    Madde 392 -Geçen maddelerde yazılı olan fiillerden başka her kim bir suretle
karada ve denizde ammenin münakalatına mahsus yolları ve eserleri tamemen veya  
kısmen bozarsa veya kullanılamayacak bir hale getirir veya bu maksatla mürasela-
tın teminine mahsus olan şeylerin mahallelerini tebdil ederse üç aydan beş se-  
ney kadar hapse mahküm olur.                                                    
                                                                                

    Madde 393 - Ceza Kanununun tatbikinde, raylar üzerinde buharlı makinalar ve-
ya sair herhangi nevi motorlarla işletilen bütün yollar, adi demiryolu hükmünde-
dir.                                                                            
                                                                                
                                  ÜÇÜNCÜ FASIL                                  
            Umumun sıhhatine, yenecek ve içecek şeylere mütaallik cürümler      
                                                                                

    Madde 394 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/2 md.)                               
    Halkın içeceği sulara ve yiyeceği veya içeceği her çeşit şeylere zehir kata-
rak ve sair suretle bozarak umumun sıhhatini tehlikeye düşüren kimse beş yıldan 
onbeş yıla kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.                          
                                                                                

    Madde 395 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/3 md.)                               
    Halka dağıtılmaya veya parasız verilmeye mahsus her nevi yenilecek veya içi-
lecek şeyleri veya ilaçları- bunları yiyen veya içenin sıhhatini hafif veya ağır
surette bozmaya sebep olacak şekilde tağşiş veya taklit veya tağyir eden veya bu
gibi şeyleri bilerek satan ve veren veya mağşuş ve sıhhate zararlı olduğunu bil-
diği halde satılmak üzere mağaza veya dükkanında bulunduran ve gıdaları ve ilaç-
ları bu suretle tağşişe, taklit veya tağyire yarayan maddeleri bu hususlarda    
kullanılacağını bilerek satan veya tedarikine yol gösteren veya yardım eden kim-
seler bir yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmibin liradan yüzbin liraya kadar   
ağır para cezasına mahküm olur ve bu gibi maddelerin tamamı müsadere ve imha    
olunur.                                                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 396 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/4 md.)                               
    Her kim taklit veya tağyir veya tağşiş edilmemiş olduğu halde aslında umumun
sıhhati için tehlikeli olan yenilecek ve içilecek ve sair şeyleri müşteriye teh-
likeyi haber vermeksizin satarsa üç aydan altı aya kadar hapis ve beşbin liradan
yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.                    
                                                                                

    Madde 397 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/5 md.)                               
    Tıbbi maddeleri satmaya yetkili olup da bunları nevi ve miktar itibariyle   
hekim reçetelerinin münderecatına aykırı olarak yapan kimse altı aydan bir yıla 
kadar hapis ve onbin liradan ellibin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandı-
rılır.                                                                          
                                                                                

    Madde 398 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/6 md.)                               
    Sıhhat için zararlı olmayıp ancak tabii olmayan bir gıda maddesini tabii    
diye satılığa çıkaran kimse üç aydan altı aya kadar hapis ve beşbin liradan     
yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.                    
                                                                                

    Madde 399 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/7 md.)                               
    Geçen maddelerde yazılı fiillerden biri hataen veya kayıtsızlık veya meslek 
ve sanatta tecrübesizlik veya nizam ve emir ve talimata uymama sonucu olarak ya-
pılmış ise faili 394 üncü maddede beyan olunan fiillerden dolayı altı aydan iki 
yıla kadar hapis, onbin liradan yetmişbeşbin liraya kadar ağır para cezası ve   
395 inci maddede beyan olunan fiillerden dolayı altı aydan bir yıla kadar hapis 
ve onbin liradan ellibin liraya kadar ağır para cezası ve 396 ve 397 nci madde- 
lerde yazılı fiillerden dolayı iki aydan altı aya kadar hapis ve üçbin liradan  
onbeşbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                      
                                                                                

    Madde 400 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/8 md.)                               
    395,396,398 inci maddelerdeki fiilerden birinin faili hekim veya eczacı veya
umumun sıhhatini korumak için yapılması resmi izin alınmasına bağlı bulunan bir 
meslek ve sanat sahibi olup da bu fiili meslek ve sanatını suistimal sureti ile 
yapmış ise 395 inci maddede yazılı fiillerden dolayı iki yıldan on yıla kadar   
ağır hapis ve yetmişbeşbin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezası ve   
396 ncı maddede yazılı fiillerden dolayı bir yıldan dört yıla kadar hapis ve    
yirmibin liradan yüzellibin liraya kadar ağır para cezası ve 398 inci maddede   
yazılı fiillerden dolayı bir yıldan iki yıla kadar hapis ve yirmibin liradan    
yetmişbeşbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.                  
                                                                                

    Madde 401 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/9 md.)                               
    Gıda maddeleri veya kamuya gerekli şeylerden:                               
    a) Halkın beslenmesi için gerekli et,ekmek, un, süt, tuz, şeker, yağ,       
peynir, zeytin veya benzeri gıda maddelerinin;                                  
    b) Halkın ısınması, temizliği veya aydınlanması için gerekli madde veya eş- 
yalarla her türlü yakıtın;                                                      
    c) Sağlığın korunmasında, tedavide ve tıbda kullanılan ilaç, kimyevi madde, 
alet ve diğer şeylerin;                                                         
    d) İnşaat, sanayi,ulaşım ve tarımda kullanılıp da fiyatları Bakanlar Kurulu,
ilgili bakanlıklar ve diğer yetkili mercilerce tespit ve ilan edilen eşya veya  
maddelerin;                                                                     
    e) Kamu için gerekliliği sebebiyle veya Devletin genel iktisadi ve mali si- 
yaseti gereği olarak, fiyatları Bakanlar Kurulu veya ilgili bakanlıklar tarafın-
dan tespit ve ilan edilen mal, eşya, araç, gereç ve her türlü maddelerin;       
                                                                                
KANUNLAR,AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    İmali, satımı, dağıtımı, depolanması veya her ne şekilde olursa olsun tica- 
retiyle uğraşan veya herhangi bir suretle kazanç amacı güden bir faaliyette bu- 
lunan kimse, bu erzak, madde, eşya veya malların satışından kaçınır, bunları    
saklar, kaçırır, satılmadığı halde satılmış gibi gösterir veya bunlardan satış  
fiyatları Bakanlar Kurulu, ilgili bakanlıklar veya yetkili mercilerce tespit    
edilenleri fazla fiyatla satar veya satışa arz ederse iki yıldan on yıla kadar  
hapis ve yetmişbeşbin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezasıyla ceza-  
landırılır. Ayrıca suç konusu mal veya eşyanın müsaderesine de karar verilir.   
    Yukardaki fıkrada yer alan erzak, madde, eşya veya malların resmi mercilere 
bildirilmesine ilişkin olarak Bakanlar Kurulu veya ilgili bakanlıklarca çıkarı- 
lan kararlara aykırı hareket eden veya gerçeğe aykırı beyanda bulunan kimse,    
fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç teşkil etmediği takdirde altı aydan iki
yıla kadar hapis ve onbeşbin liradan yetmişbeşbin liraya kadar ağır para ceza-  
sıyla cezalandırılır. Ayrıca bildirim dışı bırakılan malların müsaderesine de   
karar verilir.                                                                  
    Yukarıdaki fıkralarda yer alan fiil ve hareketler ikiden fazla kimse tara-  
fından müştereken veya herhangi bir şirket veya teşekkül namına işlenirse birin-
ci fıkradaki halde hapis cezası üç yıldan, ikinci fıkradaki halde bir yıldan az 
olamaz.                                                                         
    Suç konusu erzak, madde, mal veya eşyanın değeri az ise yukarıdaki fıkralara
göre verilecek cezalar yarısına, çok az ise üçte birine indirilir.Mükerrir olan-
lar hakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz.                                         
    Soruşturmanın her safhasında bu maddede belirtilen ve suç konusu erzak,mad- 
de, mal veya eşyanın gerektiğinde satışına ve satışın en yakın belediye veya    
kamu kuruluşunca yapılmasına yetkili hakim veya mahkemece karar verilir. Satış  
bedeli mahkümiyet halinde müsaderesine karar verilmek üzere dava sonuna kadar   
muhafaza edilir.                                                                
    Bir kimse her ne şekilde olursa olsun yalan haber yaymak, duyurmak veya baş-
ka hileler kullanmak suretiyle birinci fıkradaki erzak, madde, mal veya eşyanın 
azalmasına, darlığına veya fiyatlarının artmasına sebep olursa, fiili daha ağır 
cezayı gerektiren bir suç teşkil etmediği takdirde iki yıldan on yıla kadar     
hapis ve yetmişbeşbin liradan ikiyüzbin liraya kadar ağır para cezasına mahküm  
edilir.                                                                         

    Madde 402 - (Değişik: 22/9/1983 - 2891/10 md.)                              
    Geçen maddelerde yazılı cürümlerden birine mahkümiyet halinde ayrıca, tertip
olunacak ağır hapis veya hapis cezası müddetine müsavi olarak failin cürme vası-
ta kıldığı meslek ve sanatın ve ticaretin tatiline ve fiilin işleniş şekli veya 
niteliğine göre yedi günden altı aya kadar iş yerinin kapatılmasına da hükmolu- 
nur. Ancak, işyeri bulunduğu mahal için hayati önem taşıdığı takdirde işyerinin 
kapatılmasına karar verilmez.                                                   
    Bu maddenin uygulandığı hallerde, verilip kesinleşen karar özetleri, büyük  
harflerle yazılmak suretiyle ve kapatma süresi kadar kalmak üzere kapatılan iş- 
yerinin göze çarpan bir yerine yapıştırılır. Ayrıca karar özeti mahkemece       
Cumhuriyet savcılığına bildirilir ve masrafı bilahara hükümlüden alınmak üzere  
Ankara, İstanbul, İzmir'de yayınlanan ve tirajı yüzbinin üzerinde bulunan bir   
veya iki gazetede ve ayrıca varsa suç yerinde yayınlanan mahalli bir gazetede   
derhal ilan edilir.                                                             
                                                                                

    Madde 403 - (Değişik: 6/6/1991- 3756/6 md.)                                 
    1. Uyuşturucu maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal veya it-  
hal edenlere on yıldan yirmi yıla kadar ağır hapis ve uyuşturucu maddenin her   
gram ve küsuru için ellibin lira ağır para cezası verilir.                      
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    2.1 numaralı fıkrada yazılı maddeleri ihraç edenlere,altı yıldan oniki      
yıla kadar ağır hapis ve uyuşturucu maddenin her gram ve küsuru için ellibin    
lira ağır para cezası verilir.                                                  
    3.Uyuşturucu maddeleri imal veya ithal ettikten sonra ihraç edenler hakkın- 
da 1 numaralı fıkrada gösterilen cezalara da ayrıca hükmolunur.                 
    4.Böylece ihraç edilmiş maddeler dolayısıyla yabancı memlekette hükmedilmiş 
ve çekilmiş veya yabancı ülkede çekilmemiş olmakla beraber Türkiye'de infazı    
kabil cezalar çekildikleri takdirde,ihraç sebebiyle hükmedilecek cezadan        
indirilir.                                                                      
    5.Uyuşturucu maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak satanlara veya  
satışa arz edenlere veya satın alanlara veya yanında yahut başka bir yerde      
bulunduranlara veya bu maddeleri parasız devredenlere yahut bu suretle devra-   
lanlara veya sevk veya nakledenlere veya bunların alınıp satılmasına veya devri-
ne veya ne suretle olursa olsun tedarik edilmesine aracı olanlara dört yıldan on
yıla kadar ağır hapis ve uyuşturucu maddenin her gram ve küsuru için ellibin    
lira ağır para cezası verilir.                                                  
    6.Yukarıdaki fıkralarda gösterilen uyuşturucu madde eroin,kokain,baz morfin,
morfin ise,fail hakkında verilecek ceza bir katı oranında artırılır.            
    7.Yukarıdaki fıkralarda gösterilen suçların,teşekkül oluşturanlar ile idare 
edenler veya bu teşekküle dahil bulunanlar tarafından işlenmesi halinde,verile- 
cek ceza ayrıca yarı oranında artırılır.                                        
    8.Bu maddede yazılı suçlar,bunları meslek,sanat veya geçim vasıtası haline  
getirenler ile aralarında teşekkül olmaksızın birden ziyade kimse tarafından    
toplu olarak işlenirse,hükmolunacak cezalar üçtebir oranında artırılır.         
    9.Onsekiz yaşını bitirmeyen küçükleri veya ceza ehliyetini sahip bulunma-   
yanları bu maddede yazılı suçları işlemekte kullanan kimseler hakkında,fiil     
için tertip olunacak ceza altıdabiri oranında artırılarak hükmolunur.           
   10.Yukarıdaki fıkralarda yazılı suçları işlemek maksadı ile teşekkül oluş-   
turanlar ile bunları idare edenlere veya bunlara dahil olanlara beş yıldan on   
yıla kadar ağır hapis cezası verilir.                                           
   11.Birden ziyade kimsenin bu suçları işlemek için önceden anlaşmaları teşek- 
kül sayılır.                                                                    
   12.Uyuşturucu maddeleri sahte reçete ile alanlara bir yıldan üç yıla kadar   
hapis ve birmilyon liradan beşmilyon liraya kadar ağır para cezası verilir.     

   Madde 404 - (Değişik: 6/6/1991 - 3756/7 md.)                                 
   1.Özel bir yer sağlayarak veya başka suretle bir kimsenin uyuşturucu madde   
kullanmasını kolaylaştıranlar ile bu maddeleri onsekiz yaşını bitirmeyen küçük- 
lere veya aklen malullere veya müptela olan kişilere verenler hakkında 403      
üncü maddenin 5 ve 6 numaralı fıkralarında yazılı cezalar altıdabiri oranında   
artırılarak hükmolunur.                                                         
   2.Uyuşturucu maddeleri kullananlar ile bu maksatla yanında bulunduranlara,   
bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir.                                 
   3.Uyuşturucu madde kullanan kimse,hakkında herhangi bir tahkikata girişilme- 
den resmi makamlara başvurarak tedavi ettirilmesini isteyecek olursa,kullanma   
fiilinden dolayı hakkında kovuşturma yapılmaz.                                  
   4.Uyuşturucu maddeleri kullanan kimselerin alışkanlığı iptila derecesinde    
ise,salahı tıbben anlaşılıncaya kadar bir hastanede muhafaza ve tedavisine      
hükmolunur.Bu kimselerin hastanede muhafaza ve tedavilerine,yetkili mahkemece   
tahkikatın her safhasında da karar verilebilir.                                 
                                                                                
KANUNLAR,AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 405 - (Değişik : 6/6/1991 - 3756/8 md.)                               
    403 ve 404 üncü maddelerde yazılı suçlara iştirak etmiş olan kimse,resmi    
makamlar tarafından haber alınmadan önce durumu ve suç ortaklarını ve uyuştu-   
rucu maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber vererek    
bunların yakalanmalarını veya elde edilmelerini kolaylaştırırsa ceza verilmez.  
    Bu cürümler haber alındıktan sonra,cürümün meydana çıkmasına veya suç       
ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kimseler hakkında verilecek    
ceza yarısı oranında indirilir.                                                 
                                                                                

    Madde 406 - (Değişik: 6/6/1991 - 3756/9 md.)                                
    403 üncü maddede ve 404 üncü maddenin 1 numaralı fıkrasında yazılı          
fiileri işleyen tabib,veteriner, kimyager,eczacı,diş tabibi,dişçi,ecza ticaret- 
hanesi sahibi,mesul müdür,sağlık memuru,ebe,hemşire veya hastabakıcı ise,veri-  
lecek ceza yarısı oranında artırılır ve fail hakkında ayrıca müebbeten memuri-  
yetten yasaklanma veya meslek ve sanatın icrasının tatili cezasına da           
hükmolunur.                                                                     
                                                                                
    403 üncü maddede veya 404 üncü maddenin 1 numaralı fıkrasında yazılı cürüm- 
ler,her nev'i ulaşım araçlarında veya umuma açık yerlerde,bunların sahip ve müs-
tahdemleri veya memuriyet vazife ve nüfuzunun suiistimali suretiyle memur ve    
müstahdemler tarafından işlenecek olursa,cezalar üçtebiri oranında artırılır    
ve fail hakkında ayrıca,müebbeten memuriyetten yasaklanma veya meslek ve        
sanatın icrasının tatili cezasına da hükmolunur.                                
                                                                                

    Madde 407 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Geçen maddelerde yazılı fiillerden dolayı şahısların hastalanması veyahut   
yara ve berelenmesi gibi sıhhatçe bir arıza vukubulduğu takdirde ölüm ve müeb-  
beden ağır hapsi müstelzim ahvalin gayrısında ceza üçte birden yarısına kadar   
çoğaltılır. Eğer fiil bir kaç kişinin hastalığına sebep olmuş ise birinci fık-  
rada beyan olunan ceza bir mislinden aşağı olamaz.                              
    Eğer fiil bir kimsenin ölümüne sebep olmuş ise faile müebbet ağır hapis ce- 
zası verilir.(1)                                                                
                                                                                

    Madde 408 - 403 üncü maddede yazılı şeylerin kullanılmasını kolaylaştırmak  
için açılan mahallerde mevcut bütün eşya müsadere olunur ve işbu eşyanın bedeli-
nin yarısı cürmü meydana çıkarmakta hizmeti görülenlere verilir.                
                                                                                

    Madde 409 - 403 üncü maddede yazılı mevaddın gayri semleri bila mezuniyet   
satanlar on beş günden iki seneye kadar hapis olunur ve bunlardan on beş lira-  
dan yüz liraya kadar ağır cezayı nakdi alınır ve sattığı semler müsadere edilir.
----------------------                                                          
(1) Bu fıkradaki"idam cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun 27 
    nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası"olarak değiştirilmiş ve metne    
    işlenmiştir.                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 410 - Elinde şahadetnamesi olmayarak eczacı dükkanı açan eczacıların  
dükkanı kapattırılır ve kendilerinden on beş liradan elli liraya kadar ağır ce- 
zayı nakdi alınır.                                                              
                                                                                
                               DÖRDÜNCÜ FASIL                                   
                Geçen fasıllara ait müşterek kaideler                           
                                                                                

    Madde 411- İşbu babın ilk iki faslında beyan olunan cürümlerden bazısı gece 
vakti veya umumi tehlike veya felaket ve umumi heyecan zamanında ika olunmuşsa  
muayyen olan ceza altıda birinden üçte birine kadar artırılır.                  

    Madde 412- İşbu babın ilk iki faslında yazılı fiillerden biri o fiilde kul- 
lanılan veya her hangi bir resmi işte bulunan veya muayyen maddelerin muhafaza- 
siyle mükellef olan bir kimse tarafından işlenmiş ise ceza altıda birinden üçte 
birine kadar artırılır.                                                         

    Madde 413 -İşbu babın ilk iki faslında yazılı fiillerden ileri gelecek teh- 
like gayet ehemmiyetsiz olur yahut fail neticelerini meni veya tahdit etmek için
hususi ve ciddi bir surette mesai sarf eylemiş bulunursa ceza üçte birinden ya- 
rısına kadar indirilebilir.                                                     
                                                                                
                                 SEKİZİNCİ BAP                                  
                  Adabı umumiye ve nizamı aile aleyhinde cürümler               
                                                                                
                                 BİRİNCİ FASIL                                  
    Cebren ırza geçen, küçükleri baştan çıkaran ve iffete taarruz edenler       
                                                                                

    Madde 414 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim 15 yaşını bitirmiyen bir küçüğün ırzına geçerse beş seneden aşağı   
olmamak üzere ağır hapis cezasına mahküm olur.                                  
    Eğer fiil cebir ve şiddet veya tehdit kullanılmak suretiyle veya akıl veya  
beden hastalığından veya failin fiilinden başka bir sebepten dolayı veya failin 
kullandığı hileli vasıtalarla fiile mukavemet edemiyecek bir halde bulunan bir  
küçüğe karşı işlenmiş olursa ağır hapis cezası on seneden aşağı olamaz.         

    Madde 415 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim 15 yaşını bitirmiyen bir küçüğün ırz ve namusuna tasaddiyi muta     
zammın bir fiil ve harekette bulunursa iki seneden dört seneye ve bu fiil ve    
hareket yukarki madddenin ikinci fıkrasında yazılı şartlar içinde olursa üç se- 
neden beş seneye kadar hapsolunur.                                              

    Madde 416 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    On beş yaşını bitiren bir kimsenin cebir ve şiddet veya tehdit kullanmak su-
retiyle ırzına geçen veyahut akıl veya beden hastalığından veya kendi fiilinden 
başka bir sebepten veya kullandığı hileli vasıtalardan dolayı fiile mukavemet   
edemiyecek bir halde bulunan bir kimseye karşı bu fiili işliyen kimse yedi sene-
den aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılır.                   
    Yine bu suretle ırz ve namusa tasaddiyi tazammun eden diğer bir fiil ve ha- 
rekette bulunursa üç seneden beş seneye kadar hapsolunur.                       
    Reşit olmıyan bir kimse ile rızasiyle cinsi münasebette bulunanlar fiil daha
ağır cezayı müstelzim bulunmadığı takdirde altı aydan üç seneye kadar hapis ce- 
zası ile cezalandırılır.                                                        
                                                                                
KANUNLAR,AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 417 - Yukarıdaki maddelerde yazılan fiil ve hareketler birden ziyade  
kimseler tarafından işlenir veya usulden biri veya veli ve vasi veya mürebbi ve 
muallimleri ve hizmetkarları veya terbiye ve nezaret veya muhafazaları altına   
bırakılan veya buna düçar olanların üzerlerine hüküm ve nüfuzu olan kimseler ta-
rafından vukubulursa kanunen muayyen olan ceza yarısı kadar artırılır.          
                                                                                

    Madde 418 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Yukarki maddelerde yazılı fiil ve hareketler mağdurun ölümünü mucip olursa  
faile müebbet ağır hapis cezası verilir.(1)                                     
    Eğer bu fiil ve hareketler bir marazın sirayetini veya mağdurun sıhhatine   
sair büyük bir nakisa irasını  veya malüliyet veya mayubiyetini müstelzim olursa
cezanın yarısı ilave edilerek hükmolunur.                                       
                                                                                

    Madde 419 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Alenen hayasızca vaz'u harekette bulunanlar on beş günden iki aya ve o su-  
retle cinsi münasebette bulunanlar altı aydan bir seneye kadar hapis ve bu fık- 
rada yazılı hallerde ayrıca 100 liradan 500 liraya kadar ağır para cezasiyle ce-
zalandırılırlar.                                                                
------------------------                                                        
(1) Bu fıkradaki "idam cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun   
    27 nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası" olarak değiştirilmiş ve met- 
    ne işlenmiştir.                                                             
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 420 - Adabı umumiyeye mugayir olarak açık yerlerde veya halkın suhu-  
letle muttali olabileceği yarı açık mahallerde fuhuş maksadiyle kadın oynatan-  
lar ve bilihtiyar oynayan kadınlar bir aydan altı aya kadar hapsolunur.         

    Madde 421 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Kadınlara ve genç erkeklere söz atanlar üç aydan bir seneye ve sarkıntılık  
edenler altı aydan iki seneye kadar hapsolunur.                                 

    Madde 422 - Kadın kıyafetiyle kadınların bulunduğu mahallere girenler mücer-
ret bu fiilden dolayı üç aydan bir seneye kadar hapsolunurlar ve böyle tebdili  
kıyafet ile girmiş oldukları yerde kanunen bu cezadan şedit bir cezayı mucip    
olan bir cürüm işlemişlerse o fiilin cezasiyle dahi cezalandırılırlar.          

    Madde 423 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Her kim onbeş yaşını dolduran bir kızı alacağım diye kandırıp kızlığını bo- 
zarsa altı aydan iki seneye kadar hapsolunur.                                   
    Evlenme vukuu halinde dava ve ceza tecil olunur. Şu kadarki beş sene içinde 
koca aleyhine boşanmıya hükmolunursa hukuku amme davası avdet eder ve evvelce   
ceza  hükmolunmuşsa çektirilir.                                                 

     Madde 424 - Bu fasılda beyan olunan cürümlerde mağdur olanların içtimai    
mevki ve vaziyetlerine ve tecavüzün şumul ve mahiyeti derecesine göre mahkemece 
takdir edilerek tazminat dahi ayrıca hüküm olunur.                              

    Madde 425 - 421, 422,423 üncü maddelerde muharrer fiillerden dolayı takibat 
icrası şahsi davaya bağlıdır.                                                   

    Madde 426 - (Değişik: 6/3/1986 - 3266/10 md.)                               
    Halkın ar ve haya duygularını inciten veya cinsi arzuları tahrik ve istismar
eder nitelikte genel ahlaka aykırı;                                             
    1 - Her nevi kitap,gazete,risale,mecmua,varaka,makale,ilan,resim,tasvir,    
plak,afiş,pankart,televizyon ve teyp bantları,fotoğraf,sinema veya projeksiyon  
filmlerini veya diğer anlatım araç ve gereçleri ile eşyayı teşhir eden veya et- 
tirenler,bilerek dağıtanlar,satanlar veya dağıttıran veya sattıranlar,veyahut   
ticaret veya dağıtım veya teşhir kastıyla tersim,tasvir,hak,imal veya tab veya  
teksir veya imla eden veya ettirenler yahut ithal veya ihraç veya Türkiye dahi- 
linde bir mahalden diğer mahalle nakleden veya ettirenler ve bunlar üzerinde her
ne suretle olursa olsun muamelede bulunanlar veya bunların ticaretini kolaylaş- 
tırmak maksadıyla bu fiilleri icra edenler veya bu kabil anlatım araç ve gereç- 
lerini vasıtalı veya vasıtasız şekilde tedarik edenler veya tedarik ettirenler, 
tedarik edilebileceğini bildirenler veya tedarik edeceğini ilan edenler veya    
ilan ettirenler,                                                                
    2 - Eser ve mevzuları tiyatro veya sinema veya radyo yahut televizyonlarda  
veyahut umumi mahallerde temsil eden veya ettirenler,                           
    3 - Hitabeleri umuma açık yerlerde veya umumi mahallerde irad edenler,      
    İki milyon liradan on milyon liraya kadar ağır para cezasıyle cezalandırı-  
lırlar.                                                                         
    (Değişik: 11/5/1988 - 3445/2. md.) Bu fiillerin 5680 sayılı Basın Kanununun 
3 üncü maddesinde belirtilen mevkuteler vasıtasıyla işlenmesi halinde sahipleri-
ne,mevkute bir aydan az süreli ise bir önceki ay ortalama fiili satış miktarı-  
nın, aylık veya bir aydan fazla süreli ise bir önceki fiili satış miktarının    
toplam satış bedeli tutarının yüzde doksanı kadar ağır para cezası verilir. An- 
cak bu ceza otuzmilyon liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu müdürlerine,  
sahiplerine verilecek cezanın yarısı uygulanır.                                 
KANUNLAR, HAZİRAN 1988 (EK - 2)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 427 - (Değişik: 6/3/1986-3266/11 md.)                                 
                                                                                
    Neşir veya tevzi edilmek üzere, halkın ar veya haya duygularını inciten veya
cinsi arzuları tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykırı kitap, ma- 
kale, varaka ve ilan yazanlar ile bu kabil makale,yazı ve resimleri ihtiva eden 
gazete ve mecmua gibi mevkutelerin sahipleri ve mevkute tanımına girmeyen basıl-
mış eserler yayınlatanları hakkında.426 ncı maddedeki cezalara hükmolunur.Bu    
mevkutelerin sorumlu müdürleri hakkında ise bu cezanın yarısı uygulanır.        
    426 ncı madde ile bu maddede yazılı evrak ve eşya müsadere ve imha olunur.  
                                                                                

    Madde 428 - (Değişik: 6/3/1986 - 3266/12 md.)                               
    Halkın ar ve haya duygularını inciten veya cinsi arzuları tahrik ve istismar
eder nitelikte,genel ahlaka aykırı şarkıları alenen söyleyenler veya plakları,  
teyp bantlarını çalanlar veya umumi adaba aykırı veya bir şahıs veya bir heye-  
tin, namus ve haysiyetini muhil beyanat ve sözlerle gazete, risale ve diğer ev- 
rak satanlar iki milyon liradan on milyon liraya kadar ağır para cezasıyla ceza-
landırılırlar.                                                                  
    Bu madde ile 426 ve 427 nci maddelerdeki suçlardan doğan davalar en geç iki 
ay içinde sonuçlandırılır.                                                      
    426 ve 427 nci maddeler ile bu maddedeki ağır para cezalarının tatbikinde,19
uncu maddedeki aşağı ve yukarı hadlerle ilgili hüküm uygulanmaz.                
                                                                                
                               İKİNCİ FASIL                                     
                     Kız ve kadın ve erkek kaçırmak                             
                                                                                

    Madde 429 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim cebir ve şiddet veya tehdit veya hile ile şehvet hissi veya evlenme 
maksadiyle reşit olan veya reşit kılınan bir kadını kaçırır veya bir yerde alı- 
korsa üç seneden on seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.          
    Kaçırılan kadın evli ise ağır hapis cezası yedi seneden aşağı olamaz.       
                                                                                

    Madde 430 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim cebir ve şiddet veya tehdit veya hile ile şehvet hissi veya evlenme 
maksadiyle reşit olmıyan bir kimseyi kaçırır veya bir yerde alıkorsa beş seneden
on seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.                           
    Eğer reşit olmıyan kimse, cebir ve şiddet veya tehdit veya hile olmaksızın  
kendi rızası ile şehvet hissi veya evlenme maksadiyle kaçırılmış veya bir yerde 
alıkonulmuş ise ceza altı aydan üç seneye kadar hapistir.                       
                                                                                

    Madde 431 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Kaçırılan kimse on iki yaşını doldurmamış ise fail cebir ve şiddet veya teh-
dit veya hile kullanmamış olsa dahi cezası beş sene ağır hapisten aşağı olamaz. 
                                                                                

    Madde 432 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Yukarıki maddelerde yazılı cürümlerden birinin faili, kaçırdığı veya alıkoy-
duğu kimseyi hiç bir şehevi harekette bulunmaksızın kendiliğinden, kaçırıldığı  
eve veya ailesinin evine iade eder veyahut ailesi tarafından alınması mümkün o- 
lan emniyetli diğer bir yere getirip serbest bırakırsa 429 uncu maddede yazılı  
halde bir aydan bir seneye kadar, 430 uncu maddede yazılı halde altı aydan üç   
seneye kadar, 431 inci maddede yazılı halde bir seneden beş seneye kadar hapis  
cezasile cezalandırılır.                                                        
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 433 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Yukarıki maddelerde yazılı cürümlerden biri mahza evlenmek maksadile işlen- 
miş ve bir güna tecavüz vukubulmamış ise fail hakkında tayin olunacak ceza üçte 
birden yarıya kadar indirilir.                                                  
                                                                                

    Madde 434 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Kaçırılan veya alıkonulan kız veya kadın ile maznun veya mahkümlardan biri  
arasında evlenme vukuunda koca hakkında hukuku amme davası ve hüküm verilmiş    
ise cezanın çektirilmesi tecil olunur.                                          
    Müruru zaman haddine kadar erkek tarafından haksız olarak vukua getirilmiş  
bir sebeple boşanmıya hükmedilirse takibat yenilenir.Evvelce hüküm verilmiş ise 
ceza çektirilir.                                                                
    Bu madde hükümleri 414,415 ve 416 ncı maddeler hakkında da caridir.         
    Evlenen maznun veya mahküm hakkında hukuku amme davasının veya cezanın te-  
cilini müstelzim olan haller fiilde methali olanlar hakkında dava ve cezanın    
düşmesini müstelzimdir.                                                         
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                           Fuhşiyata tahrik                                     
                                                                                

    Madde 435 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim on beş yaşını doldurmamış olan bir küçüğü kandırarak fuhşa teşvik   
eder ve bunun yolunu kolaylaştırırsa iki seneden eksik olmamak üzere hapsolu-   
nur ve yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır para cezası alınır.                
    Kandırmak keyfiyeti küçüğün usulünden veya kardeşlerinden biri veya kendi-  
sini evlad edinenler tarafından yahut veli veya vasisi; muallim veya mürebbisi, 
yahut hizmetkarları veya nezaretleri altına verilen sair kimseler tarafından    
vaki olursa fail üç seneden aşağı olmamak üzere hapse mahküm edilir.            
    Kandırmak keyfiyeti on beş yaşını doldurmuş olup da henüz 21 yaşını bitir-  
memiş olan kimseler hakkında vuku bulursa fail altı aydan iki seneye kadar hap- 
solunur ve elli liradan iki yüz liraya kadar ağır para cezası alınır.           
    Kandırmak keyfiyeti bu maddenin ikinci fıkrasında gösterilen kimseler veya  
kocası tarafından işlenirse fail iki seneden eksik olmamak üzere hapsolunur ve  
yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır para cezası alınır.                       
    21 yaşını doldurmuş olan kız ve kadınların fuhşa teşvik eden koca veya usu- 
lü veya sıhri usulü veya kardeşleri hakkında altı aydan iki seneye kadar hapis  
cezası hükmolunur.                                                              
                                                                                

    Madde 436 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim fuhuş zımnında rızasile olsa bile henüz yirmi bir yaşını bitirmeden 
bir bakiri veya bir kadını yahut cebir ve şiddet veya tehdit veya nüfuz icrası  
yahut hile ile yirmi bir yaşını bitiren bir bakir veya kadını başkası için iğ-  
fal veya tedarik veyahut sevk veya bir yerden diğer yere naklederse bir seneden 
üç seneye kadar hapis ve elli liradan beş yüz liraya kadar ağır para cezasile   
cezalandırılır.                                                                 
    Bu fiil yirmi bir yaşını doldurmıyan bakir veya kadın hakkında iğfal veya   
cebir ve şiddet veya tehdit veya nüfuz icrasile yahut kardeş veya usul veya     
sıhri usulden yahut koca veya veli veya vasi veya muallim veya mürebbi veya     
hizmetkarları yahut nezaretleri altına verilen sair kimseler tarafından yapı-   
lırsa iki seneden beş seneye kadar hapsolunur.                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Bu fasla giren suçların ihzari hareketlerini işliyenler asıl suç için yazılı
cezanın altı da biri ile cezalandırılır.                                        
                                                                                
                                  DÖRDÜNCÜ FASIL                                
                       Geçen fasıllar arasında müşterek hükümler                
                                                                                

    Madde 437 - Yukarıdaki fasıllarda tayin olunan cürümlerden dolayı mahküm    
olan usul,kendilerine tecavüz olunan firuun şahısları ve malları üzerinde kanu- 
nun bahş eylediği velayet hakkını zayi ederler ve bu cürümlerden dolayı mahküm  
olan vasilerde vasilikten çıkarılır.                                            

    Madde 438 - (Mülga: 21/11/1990 - 3679/28 md.)                               

    Madde 439 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Cebren kaçırmak sırasında veya bu yüzden kaçırılan kimse yaralanmış olursa  
yarasının derecesine göre ceza üçte birden bir misline kadar artırılır ve eğer  
ölürse fail müebbet ağır hapis cezası ile cezalandırılır.(1)                    
                                                                                
                               BEŞİNCİ FASIL                                    
                                   Zina                                         
                                                                                

    Madde 440 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Zina eden karı hakkında altı aydan üç seneye kadar hapis cezası tertip olu- 
nur.                                                                            
    Karının evli olduğunu bilerek bu fiilde ortak olan kimse hakkında da aynı   
ceza hükmolunur.                                                                

    Madde 441 - (İptal: Ana.Mah.'nin 23/9/1996 tarih ve E.1996/15, K.1996/34    
sayılı Kararı ile.)                                                             

    Madde 442 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Yukarki maddelerde yazılı cürümlerin işlendiği sırada karı ve koca birbirin-
den nikah baki olduğu halde hakimin hükmü ile ayrılmış veya biri diğerini ter-  
ketmiş ise her birinin cezası üç aydan bir seneye kadar hapistir.               

    Madde 443 - Geçen maddelerde yazılı olan cürümlerden dolayı takibat icrası  
karı kocadan biri tarafından şahsi dava ikamesine bağlıdır. Bu keyfiyet cürümde 
şerik olanlar içinde şarttır.                                                   

    Madde 444 - Davadan vazgeçmek, hükümden sonra dahi makbuldür.Bu halde hükmün
icrasından ve cezanın neticelerinden sarfınazar olunur. Karı kocadan birinin    
ölümü davayı iskat eder.                                                        
                               ALTINCI FASIL                                    
                              Nesep cürümleri                                   
                                                                                

    Madde 445 - Herkim bir çocuğu gizleyerek yahut yerine başka bir çocuk koya- 
rak o çocuğun nesebini yok eder veya değiştirirse bir seneden beş seneye kadar  
hapis cezasına müstahak olur.                                                   
________________                                                                
(1) Bu maddedeki "ölüm cezası" tabiri 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun   
    27 nci maddesi ile "müebbet ağır hapis cezası"olarak değiştirilmiş ve metne 
    işlenmiştir.                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 446 - Yukarıki maddede yazılı olan hallerden başkasında herkim meşru  
veya nesebi ikrar olunmuş bir çocuğun kim olduğunu saklayarak Darülacezeye vesa-
ir bir müesseseye tevdi eder veya bir hayır sahibi tarafından alınmak üzere umu-
mun görebileceği bir yere bırakırsa üç aydan iki seneye kadar hapsolunur.       
    Fail çocuğun usulünden biri ise hapis cezası bir seneden üç seneye kadar    
uzar.                                                                           
                                                                                

    Madde 447 - Yukarıki maddelerde yazılı cürümlerden birini işliyen kimse bu  
cürmü kendisinin veya karısının veya anasının veya kız kardeşinin veya füruundan
birinin veyahut evlatlığı olan kızı namusunu kurtarmak için yapmış ise bir      
aydan üç seneye kadar hapsolunur.                                               
                                                                                
                             DOKUZUNCU BAP                                      
                        Şahıslara karşı cürümler                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
                        Adam öldürmek cürümleri                                 
                                                                                

    Madde 448 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, bir kimseyi kasten öldürürse 24 seneden 30 seneye kadar ağır       
hapis cezasına mahküm olur.                                                     
                                                                                

    Madde 449 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/15 md.)                               
    Adam öldürmek fiili:                                                        
    1.  Karı, koca, kardeş, babalık, analık, evlatlık, üvey ana, üvey baba, üvey
evlat, kayınbaba, kaynana, damat ve gelinler hakkında işlenirse;                
    2.  Zehirlemek suretiyle yapılırsa;                                         
    Fail, müebbet ağır hapis cezasına mahküm olur.                              
                                                                                

    Madde 450 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Öldürmek fiili:                                                             
    1.  Usul ve fürudan biri aleyhine işlenirse;                                
    2.  (Değişik: 7/1/1981 - 2370/16 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerin-
den biri aleyhine veya üyelik sıfatı sona ermiş olsa bile bu görevinden dolayı  
işlenmiş olursa;                                                                
    3.  Canavarca bir his sevki ile veya işkence ve tazip ile ika edilirse,     
    4.  Taammüden icra olunursa;                                                
    5.  Birden ziyade kimseler aleyhine işlenirse;                              
    6.  Yangın, su baskını ve gark gibi yedinci babın birinci faslında beyan    
olunan vasıtalarla yapılırsa;                                                   
    7.  Velevki husule gelmiş olmasın diğer bir suçu hazırlamak veya kolaylaş-  
tırmak veya işlemek için ika olunursa;                                          
    8.  Bir suçtan hasıl olacak faydayı elde etmek veya bu gayeye vasıl olmak   
maksadiyle yapılan ihzaratı saklamak için veya takip edilen gayeye vasıl        
olamamaktan mütevellit infial ile işlenmiş olursa;                              
    9.  Bir suçu gizlemek veya delil ve emarelerini ortadan kaldırmak veya ken- 
disinin yahut başkasının cezadan kurtulmasını temin maksadiyle vukua getirilir- 
se;                                                                             
   10. Kan gütme saikiyle işlenirse;                                            
   11. (Ek: 7/1/1981 - 2370/16 md.) Devlet memurlarından biri aleyhine görevi   
esnasında veya Devlet memurluğu sıfatı zail olsa bile bu görevi yapmasından     
dolayı işlenirse;                                                               
    fail, idam cezasına mahküm edilir.                                          
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek-9)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 451 - Ölüm, failin fiilinden evvel mevcut olupta failce bilinmeyen    
ahvalin birleşmesi veyahut failin idaresinden hariç ve gayri melhuz esbabın     
inzimamı yüzünden vukua gelmiş ise idam cezasını müstelzim hallerde on beş sene-
den ve müebbet ve on beş seneden fazla ağır hapsi müstelzim hallerde on seneden 
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası hüküm olunur.                             

    Madde 452 - (Değişik: 9/7/1953-6123/1 md.)                                  
    Katil kastiyle olmıyan darp ve cerh veya bir müessir fiilden telefi nefis   
husule gelmiş olursa fail, 448 inci maddede beyan olunan ahvalde sekiz, 449 uncu
maddede yazılı ahvalde on ve 450 nci maddede muharrer ahvalde on beş seneden    
aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapse mahküm olur.                            
    Eğer telefi nefis failin fiilinden evvel mevcut olup da failce bilinmiyen   
ahvalin birleşmesi veyahut failin idaresinden hariç ve gayrimelhuz esbabın      
inzimamı ile vukua gelirse, 448 inci maddede beyan olunan ahvalde beş seneden,  
449 uncu maddede muharrer ahvalde yedi seneden ve 450 nci maddede yazılı ahvalde
fail on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılır.       

    Madde 453 - (Değişik: 6/6/1991 - 3756/10 md.)                               
    Öldürme fiili, anası tarafından şerefini kurtarmak saikiyle yeni doğmuş     
bulunan çocuğa karşı işlenmiş ise faile dört yıldan sekiz yıla kadar hapis      
cezası verilir.                                                                 

    Madde 454 - Birini intihare ikna ve buna yardım eden kimse müntehirin vefatı
vuku bulduğu takdirde üç seneden on seneye kadar ağır hapis cezasına mahküm     
olur.                                                                           

    Madde 455 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Tedbirsizlik veya dikkatsizlik veya meslek ve sanatta acemilik veya nizamat,
ve evamir ve talimata riayetsizlik ile bir kimsenin ölümüne sebebiyet veren     
şahıs iki seneden beş seneye kadar hapse ve 250 liradan 2.500 liraya kadar ağır 
para cezasına mahküm olur.                                                      
    Eğer fiil birkaç kişinin ölümünü mucip olmuş veya bir kişinin ölümü ile     
beraber bir veya birkaç kişinin de mecruhiyetine sebebiyet vermiş ve bu yara-   
lanma 456 ncı maddenin 2 nci fıkrasında beyan olunan derecede bulunmuş ise dört 
seneden on seneye kadar hapis ve 1.000 liradan aşağı olmamak üzere ağır para    
cezası ile mahküm olur.                                                         
    (Ek: 16/7/1964-501/1 md.) Yukardaki fıkralarda beyan olunan cezalar, kusurun
derecesine göre sekizde birine kadar indirilebilir.                             
                                                                                
                             İKİNCİ FASIL                                       
                    Şahıslara karşı müessir fiiller                             

    Madde 456 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim katil kasdiyle olmaksızın bir kimseye cismen eza verir veya sıhha-  
tini ihlale yahut akli melekelerinde teşevvüş husulüne sebep olursa altı aydan  
bir seneye kadar hapsolunur.                                                    
    Fiil, havastan veya azadan birinin devamlı zaafını yahut söz söylemekte de- 
vamlı müşkülatı veya çehrede sabit bir eseri yahut yirmi gün ve daha ziyade akli
veya bedeni hastalıklardan birini veya bu kadar müddet mütat iştigallerine devam
edememesini mucip olmuş veya hayatını tehlikeye maruz kılmış veya gebe bir kadın
aleyhine işlenip de vaktinden evvel çocuk doğmasını intaç etmiş ise ceza iki    
seneden beş seneye kadar hapistir.                                         *    
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Fiil, kati veya muhtemel surette iyileşmesi kabil olmıyacak derecede akıl   
veya beden hastalıklarından birini yahut havastan veya el yahut ayaklardan biri-
nin veya söylemek kudretinin yahut çocuk yapmak kabiliyetinin zıyaını mucip ol- 
muş veya azadan birinin tatilini yahut çehrenin daimi değişikliğini veya gebe   
bir kadına karşı ika olunup da çocuğun düşmesini intaç eylemiş ise ceza beş se- 
neden on seneye kadar ağır hapistir.                                            
    Eğer fiil, hiçbir hastalığı veya mütat iştigallerden mahrumiyeti mucip olma-
mış yahut bu haller on günden ziyade uzamamış ise takibat icrası muntazarrırın  
şikayetine bağlı olmak şartiyle fail hakkında iki aydan altı aya kadar hapis    
veya 200 liradan 2.500 liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.                
    Bu fiil, 457 nci maddede yazılı vasıtalarla işlenirse takibat icrası şikaye-
te bağlı değildir.                                                              
                                                                                

     Madde 457 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
     456 ncı maddede yazılı fiillere 449 uncu maddenin birinci ve üçüncü bentle-
rinde yazılı hal inzimam eder yahut fiil gizli veya aşikar bir silah ile veya   
aşındırıcı ecza ile işlenmiş olursa asıl ceza üçte birden yarıya kadar artırı-  
lır.                                                                            
    Eğer fiilde 450 nci maddenin 5 inci bendinde yazılı hal müstesna olmak üzere
diğer bentlerindeki hallerden biri birleşirse bu birleşen fiil hakkında 78 inci 
madde hükmü cari olmak şartiyle ceza yarı nispetinde çoğaltılır.                
                                                                                

    Madde 458 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Geçen maddelerde beyan olunan ahvalde fiil; netice itibarile failin asıl    
maksadını tecavüz etmiş olduğu takdirde ceza üçte birden yarısına kadar eksilti-
lir.                                                                            
                                                                                

    Madde 459 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Her kim tedbirsizlik veya dikkatsizlik yahud meslek ve sanatta acemilik veya
nizam, talimat ve emirlere riayetsizlik neticesi olarak bir şahsa cismen eza ve-
recek veya sıhhatini ihlal edecek bir zarar iras eder yahud akli melekelerinde  
teşevvüş husulüne sebebiyet verirse:                                            
    1 - 456 ncı maddenin birinci ve dördüncü fıkralarındaki hallerde takibat    
icrası şikayete bağlı olmak şartile üç aya kadar hapis veya elli liraya kadar   
ağır para cezası,                                                               
    2 - 456 ncı maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki hallerde üç aydan yirmi
aya kadar hapis ve 100 liradan 500 liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.    
    3 - Bir kaç kişi cürümden mutazarrır olmuş ise bir numaralı bendde hapis    
cezası altı ay ve ağır para cezası iki yüz liraya kadar, iki numaralı bendde    
hapis altı aydan otuz aya kadar ve ağır para cezası 150 liradan aşağı olmamak   
üzere hükmolunur.                                                               
    (Ek: 16/7/1964 - 501/1 md.) Yukardaki fıkralarda beyan olunan cezalar, ku-  
surun derecesine göre sekizde birine kadar indirilebilir.                       
                                                                                

    Madde 460 - 456 ve 459 uncu maddelerin takibat icrası şikayete bağlı bulunan
fıkralarında muharrer ahvalde müddeinin hüküm katileşinceye kadar davasından    
feragati hukuku amme davasını ortadan kaldırır.                                 
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                 Geçen fasıllara ait müşterek hükümler                          
                                                                                

    Madde 461 - Yukarıdaki iki fasılda beyan olunan fiillerden birini aşağıda   
gösterilen mecburiyetlerle yapanlara ceza verilmez. Bu mecburiyetler:           
*                                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    1 - 495, 496, 497, 499 uncu maddelerde beyan olunan fiillerden birinin      
faillerine yahut nehbü garet yapanlara karşı malını müdafaa etmek,              
    2 - Bir şahsın evine veya içinde adam oturur sair her türlü bina ve müşte-  
milatına merdiven kurup çıkanları veya duvarını delenleri veya kapusunu kıran-  
ları veyahut işbu mebani ve müştemilatına ateş koyanları; - bu fiiller gece     
vakti  olmak veya gündüz olsa bile hane ve bina ve müştemilatı ücra bir mahal-  
de bulunmak şartlariyle - içinde ikamet edenlerin emniyeti şahsiyelerince ak-   
len varit bir endişe ve havfı ciddi mevcut olduğu takdirde defetmek,            
    dir.                                                                        
    Ancak bu maddenin bir numaralı bendinde beyan olunan ahvalde müdafaada if-  
rada gidilmiş ve hane ve sükna müştemilatına merdiven kurmak, kapu kırmak, du-  
var delmek fiillerinin faillerini defi için iki numaralı bentte yazılı şartlar  
mevcut bulunmamış olduğu halde asıl fiile mürettep ceza, ağır hapis hapse tah-  
vil olunmak üzere üçte birden yarısına kadar indirilir.                         
                                                                                

    Madde 462 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Yukarda geçen iki fasılda beyan olunan fiiller, zinayı icra halinde veya    
gayrimeşru cinsi münasebette bulunduğu esnada meşhuden yakalanan veya zina yap- 
mak veya gayrimeşru cinsi münasebette bulunmak üzere yahut henüz zina yapmış    
veya gayrimeşru cinsi münasebette bulunmuş olduğunda zevahire göre şüphe edil-  
meyecek surette görünen bir koca veya karı yahut kız kardeş veya fürudan biri   
yahut bunların müşterek faili veya her ikisi aleyhine karı veya koca yahut      
usulden biri veya erkek veya kız kardeş tarafından işlenmiş olursa fiilin mu-   
ayyen olan cezası sekizde bire indirilir ve ağır hapis cezası hapis cezasına    
tahvil olunur.                                                                  
    Müebbet ağır hapis cezası yerine dört seneden sekiz seneye ve idam cezası   
yerine de beş seneden on seneye kadar hapis cezası verilir.                     
                                                                                

    Madde 463 - (Değişik : 21/1/1983 - 2787/19 md.)                             
    448, 449, 450, 456, 457 nci maddelerde beyan olunan fiilleri iki veya daha  
çok kimse birlikte yapmış olup da failin kim olduğu belli olmazsa bunlardan     
her birisi hakkında, fiil için tayin edilmiş olan ceza üçte birden yarıya ka-   
dar indirilerek hükmolunur. Ölüm cezasını gerektiren fiillerde yirmi seneden,   
müebbet ağır hapis cezasını gerektiren fiillerde onaltı seneden aşağı olmamak   
üzere ağır hapis cezası tayin olunur. Şu kadarki, bu hüküm fiili doğrudan doğ-  
ruya beraber işlemiş olanlar hakkında uygulanmaz.                               
                                                                                

    Madde 464 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Yukarki maddede yazılı ahval müstesna olmak ve ferden irtikap edilmiş cü-   
rümler münasebetiyle hükmedilecek daha ağır cezalara halel gelmemek şartiyle    
bir kavgada bir şahıs ölmüş olur yahut yaralanmış bulunursa o şahsa karşı kav-  
ga esnasında el uzatmış olanlardan her biri aşağıdaki tertip dairesinde         
cezalandırılır:                                                                 
    1. Adam ölmüş veya ölümü intaç eden bir yara ika edilmiş ise iki seneden    
beş seneye kadar hapis;                                                         
    2. Ahvali sairede ceza üç aydan iki seneye kadar hapistir. Şu kadar ki bu   
ceza fail hakkında münferiden cürüm işlemiş olması halinde verilecek cezanın    
yarısını tecavüz edemez;                                                        
    3. Maktul ve mecruha karşı el dokundurmuş olmayıp da yalnız kavgaya dahil   
olanlar altı aya kadar hapsolunur;                                              
    4. Kavganın hudusuna sebebi asli olanlar hakkında yukarda beyan olunan      
cezalar üçte bir miktar artırılır.                                              
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 465 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    Bir kimsenin veya bir şirketin hizmetinde bulunanlar tarafından vazife ve   
hizmet sırasında işlenen 455 ve 459 uncu maddelerde yazılı cürümlerden dolayı   
hükmedilecek tazminattan o kimse veya şirket malen mes'uldür.                   
                                                                                

    Madde 466 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Kavgada korkutmak için silah çeken bir aydan altı aya ve silah boşaltan     
iki aydan bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                     
                                                                                

    Madde 467 - İşbu iki fasılda yazılı cürümlerden dolayı zarar ve ziyan ve    
tazminat ve zararı manevi şahsi dava ikamesi halinde ayrıca hükmolunur.         
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
                  Çocuk Düşürme ve Düşürtme Cürümleri                           
                                                                                

    Madde 468 - (Değişik : 24/5/1983 - 2827/9 md.)                              
    Bir kadının rızası olmaksızın çocuğunu düşürten kimseye yedi yıldan oniki   
yıla kadar ağır hapis cezası verilir.                                           
    Gebelik süresi on haftadan fazla olan bir kadının rızasıyla tıbbi neden-    
ler mevcut olmadan çocuğunu düşürten kimseye iki yıldan beş yıla kadar hapis    
cezası verilir. Çocuğunu düşürmeye rıza gösteren kadına da aynı ceza verilir.   
    Birinci fıkrada yazılı fiil; kadının ölümüne neden olmuşsa, faile onbeş     
yıldan yirmi yıla ve bedeni bir zarara neden olmuşsa sekiz yıldan oniki yıla    
kadar ağır hapis cezası verilir.                                                
    İkinci fıkrada yazılı fiil; kadının ölümüne neden olmuşsa, faile beş yıl-   
dan oniki yıla ve bedeni bir zarara neden olmuşsa üç yıldan sekiz yıla kadar    
ağır hapis cezası verilir.                                                      
    Gebe sanılan bir kadın üzerinde rızası olmaksızın çocuk düşürme amacıyla    
bazı fiillerde bulunan kimse kadının ölümüne veya bedeni zararına sebep olmuş-  
sa 452 nci ve 456 ncı maddeler hükümlerine göre cezalandırılır.                 
                                                                                

    Madde 469 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    (Değişik : 24/5/1983 - 2827/10 md.) Gebelik süresi on haftadan fazla olan   
çocuğunu isteyerek düşüren kadına bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası       
verilir.                                                                        
    Yukarıki fıkrada yazılı cürme iştirak halleri dışında gebe bir kadını,      
çocuk düşürmeğe yarayacak vasıta tedarik etmek suretile çocuğu düşürmeğe tahrik 
eden kimse altı aydan iki seneye kadar hapis cezasile cezalandırılır.           
                                                                                

    Madde 470 - (Değişik : 24/5/1983 - 2827/11 md.)                             
    Rahim tahliye etme yetkisi olmayan bir kimse, gebelik süresi on haftadan    
az olan bir kadına rızasıyla düşük yaptırdığı takdirde iki yıldan dört yıla     
kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Fiil kadının ölümüne veya bedeni bir      
zararına sebep olmuşsa, fail ayrıca 452 nci ve 456 ncı maddeler hükümlerine     
göre cezalandırılır.                                                            
    Rahim tahliye etme yetkisi olmayan bir kimse 468 inci maddenin birinci,     
ikinci, üçüncü, dördüncü fıkralarında öngörülen fiilleri işlediği takdirde      
cezası üçte bir oranında artırılır.                                             
    Rahim tahliye etme yetkisi olmayan bir kimse; gebe sanılan bir kadına ço-   
cuğunu düşürtmek için ilaç, gereç tedarik eder veya gebe sanılan bir kadın      
üzerinde rızası olmaksızın çocuk düşürme amacıyla bazı fiillerde bulunur ve     
kadının ölümüne veya bedeni zararına sebep olursa, 452 nci ve 456 ncı maddeler  
hükümlerine göre cezalandırılır. Fiil kadının rızası ile işlenmişse verilecek   
ceza üçte bir oranında indirilir.                                               
*                                                                               
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 471 - (Değişik : 24/5/1983 - 2827/12 md.)                             
    Bir erkek veya bir kadın üzerinde rızası olmaksızın sterilizasyon yapan     
kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Fiil erkeğin    
veya kadının ölümüne veya bedeni bir zararına sebep olmuşsa fail ayrıca         
452 nci ve 456 ncı maddeler hükümlerine göre cezalandırılır.Eğer bu fiil        
sterilizasyon ameliyatı yapma yetkisi olmayan bir kimse tarafından yapılırsa    
ceza üçte bir oranında artırılır.                                               
    Sterilizasyon ameliyatı yapma yetkisi olmayan bir kimsenin, kişinin         
rızasıyla sterilizasyon ameliyatı yapması halinde faile bir yıldan üç yıla      
kadar hapis cezası verilir. Fiil kişinin ölümüne veya bedeni bir zarara sebep   
olmuşsa fail ayrıca 452 nci ve 456 ncı maddeler hükümlerine göre cazalandı-     
rılır.                                                                          
                                                                                

    Madde 472 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    471 inci madde dışında bu fasılda yazılı olan fiiller kendisinin veya       
akrabasının şeref ve namusunu kurtarmak için işlenmiş ise verilecek ceza        
yarıdan üçte ikiye kadar indirilir.                                             
    (İkinci fıkra mülga : 24/5/1983 - 2727/13 md.)                              
                                                                                
                             BEŞİNCİ FASIL                                      
      Çocukları veya kendilerini idareye muktedir olmayanları veya tehlikede    
                  bulunanları kendi haline terketmek cürümleri                  
                                                                                

    Madde 473 - Her kim muhafazası kendisine ait olan on iki yaşından aşağı bir 
sabiyi veya müptela olduğu akıl veya beden hastalığından dolayı kendisini       
idare  edemiyen bir kimseyi kasten kendi başına terkeder ise üç aydan otuz aya  
kadar hapse mahküm olur.                                                        
    Eğer bu terk fiilinden o kimsenin vücuduna veya sıhhatına büyük bir zarar   
gelmiş veya aklı teşevvüşe uğramış ise failin cezası beş seneye ve telef vukua  
gelmiş ise on seneye kadar ağır hapistir.                                       
                                                                                

    Madde 474 - Aşağıda gösterilen hallerden biri varsa yukarki maddede yazılı  
cezalar üçte bir miktarı çoğaltılır. Bu haller:                                 
    1 - Terkolunan mahallin insandan hali bulunması,                            
    2 - Bir şahsın kendi meşru evladını veya kendinden olduğunu ikrar eylediği  
çocuğunu veya evlatlığa kabul ettiği bir çocuğu veya bunların o kimseyi terket- 
miş olması,                                                                     
dır.                                                                            

    Madde 475 -Yukarıdaki maddelerde gösterilen terk fiileri kendisinin veya    
karısının veya anasının veya evlat ve ahfadının veya kız kardeşinin namusunu    
kurtarmak için doğumundan henüz beş gün geçmemiş gayri meşru bir çocuk aleyhine 
işlenmiş olursa fail hakkında mezkür maddelerde yazılı cezalar altıda birden    
üçte bire kadar indirilir.                                                      
                                                                                

    Madde 476 - Bir kimse yedi yaşından aşağı bir sabiyi veya müptela olduğu    
akıl veya beden hastalığından dolayı kendini idare edemiyen bir kimseyi         
terkedilmiş bulupta derhal ait olduğu daireye veya Hükümet memurlarına malümat  
vermekte ihmal ederse beş liradan elli liraya kadar ağır cezayi nakdi ile       
cezalandırılır.                                                                 
    Bir mecruha veya sair tehlikede bulunan bir kimseye yahut ölü veya ölüye    
benzer bir cesede tesadüf edip te mümkün olan yardımı yapmakta veya derhal      
ait olduğu daireye veya Hükümet memurlarına malümat vermekte ihmal eden kimse   
hakkında dahi aynı ceza tertip olunur.                                          
                                                                             *  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
          Terbiye ve inzıbat vasıtalarının suiistimali ve aile                  
                     efradına karşı fena muamele                                

    Madde 477 - Her kim idaresi altında bulunan veya büyütmek, okutmak,         
bakmak, muhafaza etmek veyahut bir meslek ve sanatı öğretmek için kendisine     
tevdi olunan şahsın üzerinde haiz olduğu terbiye hakkını veya itaat ettirmek    
salahiyetini suiistimal ile o şahsın sıhhatinin muhtel veya bir tehlikeye       
maruz olmasına sebep olursa on sekiz aya kadar hapsolunur.                      

    Madde 478 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Yukarıki maddede beyan olunan haller haricinde ailesiyle birlikte yaşayan   
on iki yaşından aşağı bir çocuğa veya aile efradından birine rahim ve şefkatle  
kabili telif olmıyacak surette fena muamelelerde bulunan şahıs otuz aya kadar   
hapsolunur.                                                                     
    Bu fena muamele neseben ve sıhren usul ve fürudan biri aleyhine vakı        
olursa ceza üç aydan üç seneye kadardır.                                        
    Bu muameleyi karı kocadan biri öbürü aleyhine yapmış ise takibat icrası     
mutazarrırın şikayetine bağlıdır. Mutazarrır küçük ise evlenmeden evvel         
üzerine hakkı velayet veya vesayeti olanlar da şikayette bulunabilir.           

    Madde 479 - Geçen iki maddede beyan olunan ahvalde mahkümiyetin neticesi    
olmak üzere fiil usulden biri tarafından yapılmış, ise aleyhinde cürüm işlenen  
kimsenin şahsı ve emvali üzerinde velayeti itibariyle haiz olduğu bilcümle      
kanuni hakların ziyana ve eğer cürüm vasi tarafından irtikap edilmiş ise        
vesayetten azliyle beraber vesayete taallük eden bütün diğer vazaifin refine    
dair karar vermek mahkemenin takdirine bağlıdır.                                
                                                                                
                             YEDİNCİ FASIL                                      
                      Hakaret ve sövme cürümleri                                
                                                                                

    Madde 480 - (Değişik: 11/5/1988 - 3445/3. md.)                              
    Her kim, toplu veya dağınık ikiden ziyade kimse ile ihtilat ederek diğer    
bir şahıs hakkında bir maddei mahsusa tayin ve isnadı suretiyle halkın          
hakaret ve husimetine maruz kılacak yahut namus ve haysiyetine dokunacak        
bir fiil isnat ederse, üç aydan üç seneye kadar hapis ve yüzbin liradan         
birmilyon liraya kadar ağır para cezasına mahküm olur.                          
    Bu fiil, kendisine tecavüz olunan kimse yalnız olsa bile huzurunda yahut    
kendisine hitaben yazılıp gönderilmiş bir mektup; telgraf, resim veya herhangi  
bir yazı veya telefonla işlenirse, failin göreceği ceza dört aydan üç seneye    
kadar hapis ve yüzellibin liradan birmilyonbeşyüzbin liraya kadar ağır para     
cezasıdır.                                                                      
    Kendisine tecavüz olunan kimsenin huzuruyla beraber alenen vaki olursa, ceza
beş aydan üç seneye kadar hapis ve ikiyüzbin liradan ikimilyon liraya kadar     
ağır para cezasıdır.                                                            
    Bu cürüm, umuma neşir veya teşhir olunmuş yazı veya resim veya sair neşir   
vasıtası ile irtikap olunmuş ise, failin göreceği ceza altı aydan üç seneye     
kadar hapis ve üçmilyon liradan yirmibeşmilyon liraya kadar ağır para cazasıdır.

    Madde 480/a - (Ek : 6/6/1991 - 3756/11 md.)                                 
    Bu Kanunun 158,159,268 ve 480 inci maddelerinde yazılı hakaret suçları      
tahrif edilmiş vesikaya dayanılmak suretiyle işlendiği takdirde,faillere yukarı-
daki maddelerde yazılı cezalara ilaveten ikimilyon liradan beşmilyon liraya     
kadar ağır para cezası verilir.                                                 

    Madde 481 - (Değişik: 29/11/1960 - 144/1 md.)                               
    Geçen maddede beyan olunan cürmün faili beraat etmek için isnat ettiği      
fiilin sıhhatini veya şayi veya mütevatır olduğunu ispat etmek isterse bu       
iddiası kabul olunmaz.                                                          
KANUNLAR, KASIM 1992 (EK - 14)                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Ancak isnat edilen fiilin hakikat olduğunu ispat talebi:                    
    1 - Tecavüz olunan şahıs bir memur veya kamu hizmeti gören bir kimse olup   
da 266, 267 ve 268 inci maddelerde beyan olunan haller müstesna olmak üzere     
isnat olunan fiil icra ettiği memuriyete veya gördüğü kamu hizmetine taallük    
eylediği,                                                                       
    2 - İsnat olunan fiilden dolayı tecavüz olunan şahıs hakkında kovuşturma    
icrasına başlanmış olduğu,                                                      
    3 - İsnat edilen fiilin ispatında kamu yararı bulunduğuna mahkemece karar   
verildiği,                                                                      
    4 - Müşteki ikame ettiği davadan dolayı icra kılınan yargılamayı kendisine  
isnat olunan fiilin sıhhat ve ademi sıhhatına dahi teşmil etmeyi açık olarak    
bizzat talep eylediği,                                                          
    takdirde kabul olunur.                                                      
    Hakikatı maddenin ispatı talebi, müşteki özel bir soruşturma veya yargı-    
lama usulüne tabi veya başka bir mercide yargılanması gereken bir kimse olsa    
dahi, hakaret davasına bakan mahkemece kabul ve tetkik olunur.                  
    İspat talebinin kabulüne karar verilmesini müteakıp 15 gün içinde bu        
talepte ilgili bütün deliller ikame ve varsa vesikaların asıl veya suretleri    
mahkemeye tevdi olunur.                                                         
    İkame ve ibraz olunan delil ve vesikalar beş gün içinde mukabil delille-    
rini ikame ve vesikalarını ibraz etmek üzere müştekiye ve Cumhuriyet Savcısına  
tebliğ olunur.                                                                  
    Taraflar bu suretle iddia ve delillerini bildirdikten sonra mahkeme         
duruşma için en yakın bir gün tayin eder. Zaruret olmadıkça müteakıp talikler   
bir haftayı geçemez.                                                            
    İsnat ispat olunur veya bundan dolayı isnatda bulunan şahıs mahküm          
edilirse sanık hakkında dava ve ceza düşer.                                     
    (Değişik: 11/5/1988 - 3445/4. md.) Isnat, ispat olunmadığı takdirde         
faile 480 inci maddede yazılı para cezaları on misli, şahsi hürriyeti           
bağlayıcı cezalar yarısı oranında artırılarak hükmolunur.                       
    (Değişik: 11/5/1988 - 3445/4.md.; İptal: Ana. Mah'nin 19/9/1991 tarih ve    
E.1991/2, K.1991/30 sayılı Kararıyla.)                                          
    Şu kadar ki, bu maddedeki istisnaların uygulanması için tecavüzün aşağıdaki 
maddede bildirilen cürmü teşkil etmemesi icap eder.                             
    İspat iddiası, yasama organları üyeleri seçimlerinde oy verme gününden önce-
ki 30 gün içinde kabul olunmaz.                                                 

    Madde 482 - (Değişik: 11/5/1988 - 3445/5. md.)                              
    Her kim, toplu veya dağınık ikiden ziyade kimse ile ihtilat ederek her ne   
suretle olursa olsun bir kimsenin namus veya şöhret veya vakar ve haysiyetine   
taarruz eylerse üç aya kadar hapis ve ellibin liradan beşyüzbin liraya kadar    
ağır para cezasiyle mahküm olur.                                                
    Bu fiil, kendisine tecavüz olunan kimse yalnız olsa bile huzurunda yahut    
kendisine hitap edilen veya hitap edildiği anlaşılan telgraf, telefon, mektup,  
resim veya herhangi bir yazı vasıtasıyle işlenirse, failin göreceği ceza onbeş  
günden dört aya kadar hapis ve yüzbin liradan birmilyon liraya kadar ağır para  
cezasıdır.                                                                      
    Kendisine tecavüz olunan kimsenin huzuriyle beraber alenen vaki olursa      
ceza bir aydan altı aya kadar hapis ve yüzellibin liradan birmilyonbeşyüzbin    
liraya kadar ağır para cezasıdır.                                               
    Fiil, 480 inci maddenin dördüncü fıkrasında beyan olunan vasıtalardan       
biriyle işlenirse failin göreceği ceza üç aydan bir seneye kadar hapis ve       
ikimilyon liradan onbeşmilyon liraya kadar ağır para cezasıdır.                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 483 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Yukarıki maddede beyan olunan cürüm noter gibi usulü dairesinde hidematı    
ammeden biri ile muvazzaf bulunan şahıslardan birinin huzurunda ve ifa ettiği   
memuriyetten dolayı işlenmiş olursa fail hakkında altı aya kadar hapis cezası   
hükmolunur.                                                                     
    Adli veya siyasi veya mülki veya askeri bir heyet veya siyasi bir parti     
yahut amme menfaatine hadim bir cemiyet veya müesseseye tecavüz ve hakarette    
bulunanlar, fiillerinin mahiyetine göre 480 veya 482 inci maddelerde yazılı     
cezalarla cezalandırılırlar.                                                    

    Madde 484 - Geçen maddelerde beyan olunan cürümlerin irtikabında kendine    
tecavüz olunan kimsenin ismi sarahaten zikredilmemiş veya isnat üstü kapalı     
geçiştirilmiş olsa bile eğer mahiyetinde ve müddeinin şahsına matufiyetide      
tereddüt edilemiyecek derecede karineler varsa hem ismi zikredilmiş hem de      
azviyat tasrih kılınmış gibi muamele olunur.                                    

    Madde 485 - Kendisine tecavüz olunan şahıs 480 ve 482 nci maddelerde        
yazılı cürümlere kendi haksız hareketiyle sebebiyet vermiş ise failin cezası    
üçte birden üçte ikiye kadar azaltılır.                                         
    Eğer iki taraf karşılıklı olarak birbirini tahkir etmiş bulunursa mahkeme   
icabına göre iki taraf veya hangi tarafın sebebiyet verdiğini nazara alarak     
yalnız biri hakkında cezayi iskat edebilir.                                     
    Şahsı hakkında şiddet kullanılmasından dolayı hakaret eden kimsenin hareketi
cezayı müstelzim değildir.                                                      

    Madde 486 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Tarafların veya vekil, müdafi, müşavir yahut kanuni mümessillerinin bir     
dava hakkında kaza mercilerine verdikleri dilekçe, layiha veya sair evrakın     
yahut yaptıkları iddia ve müdafaaların ihtiva ettiği hakareti mutazammın yazı   
ve sözlerinden dolayı takibat yapılmaz.                                         
    Dava ile ilgili olmıyan ve ilgili olduğu takdirde dahi iddia ve müdafaa     
hududunu aşan hakareti mutazammın yazı ve sözler yukarki fıkra hükmünden        
hariçtir.                                                                       
    Birinci fıkrada yazılı hallerde salahiyetli kaza mercilerince kanunen mu-   
ayyen olan inzıbati tedbirlerden maada tecavüze uğrayanın talebi üzerine taz-   
minata hükmedilebileceği gibi hakareti mutazammın yazı ve sözlerin evrak ve     
zabıtlardan kısmen veya tamamen kaldırılmasına da karar verilebilir.            

    Madde 487 - Bu fasılda beyan olunan cürümlerden birinin irtikabından dola-  
yı hüküm sudurunda mahkeme cürmün icrasına vasıta olan yazı ve resim ve sairenin
müsaderesini ve ortadan kaldırılmasını emreder. Ortadan kaldırılamıyan yazılar  
üzerine fıkrai hükmiyeyi tahşiye eyler.                                         
    Masarifi mahküm tarafından tesviye olunmak üzere müştekinin talebiyle hüküm 
hulasası mahkeme tarafından tayin olunacak nihayet üç gazetede bir veya iki defa
neşrolunur.                                                                     

    Madde 488 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bu fasılda beyan olunan cürümlerden dolayı takibat icrası kendisine tecavüz 
olunan şahıs tarafından şikayetname verilmesine bağlıdır.                       
    Eğer kendisine tecavüz olunan kimse şikayetname vermezden evvel vefat eder  
veya bu cürümler ölmüş bir adamın hatırasına karşı irtikab olunursa bundan      
dolayı müteveffanın karısı ve usul ve furuu veya kardeş ve kız kardeşleri ve    
usul ve furuu derecesinde sıhri akrabası ve doğrudan doğruya veresesi bulunan   
kimseler tarafından şikayetname verilebilir.                                    
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Adli veya siyasi veya mülki veya askeri bir heyet veya siyasi bir parti,    
yahut amme menfaatine hadim bir cemiyet veya müessese aleyhinde vukubulan teca- 
vüz ve hakaret fiillerinden dolayı takibat yapılması heyet reislerinin veya par-
ti veya cemiyet mümessillerinin taleblerine bağlıdır.                           

    Madde 489 - Davacının hüküm katileşinceye kadar davasından vazgeçmesi ile   
hukuku amme davası sakıt olur.                                                  

    Madde 490 - (Değişik: 29/6/1938 - 3531/1 md.)                               
    Bu fasılda beyan olunan cürümlerden dolayı açılacak dava altı ay geçmesile  
ortadan kalkar.                                                                 
                                                                                
                             ONUNCU BAP                                         
                       Mal aleyhinde cürümler                                   
                                                                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
                              Hırsızlık                                         
                                                                                

    Madde 491 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Her kim, diğerinin taşınabilir malını rızası olmaksızın faydalanmak için    
bulunduğu yerden alırsa altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.                  
    (Ek : 6/6/1991 - 3756/12 md.) Ekonomik bir değer taşıyan her türlü enerji   
de taşınabilir mal sayılır.                                                     
    Hırsızlık:                                                                  
    1. Resmi dairelerde ve evrak mahzenlerinde bulunan,Devlete ait mal ve evrak 
veya umumi müesseselerde muhafaza olunan yahut diğer mahallerde bulunup menafii 
umuma ait olan eşya hakkında vukubulursa;                                       
    2. Adet muktezası olarak yahut tahsis ve istimalleri itibariyle umumun teka-
fülü altında bulunan eşya hakkında işlenirse;                                   
    3. Hırsızla malı çalınan arasında hizmet veya bir iş yapmak veya bir yerde  
muvakkat olsun birlikte oturmak yahut karşılıklı nezaket icaplarından ileri ge- 
len itimadı suiistimal neticesi olarak sıyanetine terk ve tevdi olunmuş eşya    
hakkında işlenirse;                                                             
     4. Gündüzün bir bina içinde veya duvarla çevrilen müştemilatına girilerek  
işlenirse;                                                                      
     5. Mandıra, ağıl gibi hayvanata mahsus yerlerde bulunan yahut lüzumuna göre
açık yerlerde veya kırlarda bırakılan ve haklarında 492 nci maddenin 9 uncu fık-
rasının tatbikı mümkün olmıyan hayvanları bu yerden almak suretiyle işlenirse;  
cezası bir seneden beş seneye kadar hapistir.                                   
    Bu maddede yazılı suçlar ikiden fazla kimseler tarafından birlikte yapılır  
yahut suçun işlemesinde yukarda yazılı hallerden iki veya daha fazlası birleşir-
se cezanın aşağı haddi iki sene hapistir.                                       

    Madde 492 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Hırsızlık:                                                                  
    1. Geceleyin bir bina içinde yahut süknaya mahsus bir yerde veya müştemila- 
tında işlenirse;                                                                
    2. Kanunen veya Hükümetin emri ile resmen mühür altına alınmış şeyler       
hakkında işlenirse;                                                             
    3. Çalınan şey umumi bir felaket ve musibetin tesir ve neticesini gidermek  
veya hafifletmek maksadiyle hazırlanmış eşya hakkında olur yahut umumi musibet  
veya heyacandan yahut mal sahibinin uğradığı hususi bir felaketten mütevellit   
kolaylıktan istifade suretiyle yapılırsa;                                       
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    4. Mezarlıkların veya mahfuz mezarların muhafaza veya tezyini için konulmuş 
yahut cesetle gömülmüş eşya hakkında işlenirse;                                 
    5. İbadet olunan yerde mabede ait eşya hakkında işlenirse;                  
    6. Her nevi nakil vasıtaları içinde seyahat eden yolcuların eşya ve parası  
hakkında yahut umuma mahsus nakliye vasıtalarını işletmekte bulunan idarelerin  
dairelerinde veya istasyon ve iskele ve meydanlarında veya mabetlerin içinde    
yapılırsa;                                                                      
    7. Yankesicilik suretiyle işlenirse;                                        
    8. Ormanlarda kesilmiş odunlar ve istif edilmiş kereste ve ağaçlar ve sair  
yerlerde koparılmış veya biçilmiş ve lüzumuna göre açıkta bırakılmış olan mah-  
suller ve tarlalarda bırakılmış ziraat aletleri hakkında işlenirse;             
    9. Meskün bir hanenin doğrudan doğruya müştemilatından olan veya duvarla    
çevrilmiş bulunan yerlerindeki hayvan hakkında işlenirse;                       
    Suçlu iki seneden beş seneye kadar hapsolunur.                              
    (Ek fıkralar: 28/9/1971 - 1490/13 md.)                                      
    Hırsızlık enerji naklini veya haberleşme tesislerinin irtibatını sağlayan   
tel, kablo veya benzeri iletkenler hakkında işlenirse fail üç seneden beş sene- 
ye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.                                       
    Bu maddede yazılı suçlar ikiden fazla kimseler tarafından birlikte yapılır  
yahut suçun işlenmesinde yukarıda yazılı hallerden iki veya daha fazlası birle- 
şirse cezanın yukarı haddi verilir.                                             

    Madde 493 - (Değişik : 9/7/1953 - 6123/1 md.)                               
    Hırsızlık:                                                                  
    1 - Hırsızlığı işlemek veya çalınmış malı başka yere kaldırmak için duvar,  
kapı, pencere, demir parmaklık, kasa ve sandık gibi şahısları veya malları mu-  
hafaza için sağlam maddelerle ve muhkem surette yapılmış şeyleri yıkmak, devir- 
mek, kırmak, delmek veya mahvetmek veyahut suni vasıtalarla veya şahsi çeviklik 
sayesinde bertaraf edilebilen maniaları kaldırarak veya aşarak hane ve sair     
yerlere girmek suretiyle işlenirse;                                             
    2. Cürmü işlemek veya çalınmış eşyayı başka yere kaldırmak için taklit      
anahtar yahut sair aletler kullanarak veya sahibinin terk veya kaybettiği anah- 
tarı elde ederek yahut haksız yere elinde bulundurduğu asıl anahtarla bir kili- 
di açarak işlenirse;                                                            
    3. Kıyafet değiştirerek işlenirse;                                          
    4. Salahiyeti olmaksızın resmi sıfat takınarek yapılırsa;                   
    (Değişik : 12/6/1979 - 2248/20 md.) Cezası üç seneden sekiz seneye kadar    
hapistir.(1)                                                                    
    (Değişik : 6/6/1991 - 3756/13 md.) Bu maddede yazılı suçlar ikiden fazla    
kimseler tarafından birlikte yapılır yahut suçun işlenmesinde yukarıda yazılı   
hallerden iki veya daha fazlası birleşirse veya sıvı yahut gaz halindeki yakıt- 
ları nakleden boru hatlarından veya bunların depolarından işlenirse cezanın     
yukarı haddi verilir.Yakıt boru hatlarının yakıtın kaybına yol açacak şekilde   
delinmiş veya tahrip edilmiş olması halinde fiil tamamlanmış sayılır.           

    Madde 494 - (Değişik: 6/6/1991 - 3756/14 md.)                               
    Hırsızlık;                                                                  
    1.Geçici olarak kısa bir süre kullanılıp zilyedine iade edilen veya zilye-  
din kolaylıkla bulabileceği bir yere bırakılan veya iade edilmek üzere alındığı 
açıkça anlaşılan ve ücret karşılığı yük ve yolcu taşımacılığına tahsis edilmiş  
olmayan özel bir ulaşım aracı,                                                  
_________________________________________                                       
(1) Kanunun sonunda ki "765 sayılı Ana Kanuna İşlenemiyen Hükümler"bölümünün 4  
    üncü sırasında yeralan 12/6/1979 tarihli ve 2248 sayılı Kanunun geçici mad- 
    desine bakınız.                                                             
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    2.Failin müşterek veya iştirak halinde mülkiyetine sahip olduğu mal,        
    3.Zaruret haline ulaşmayan ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için bir    
mal,                                                                            
    4.Hasadı veya bozumu yapılmış veya mahsulü toplanmış olmakla beraber henüz  
tamamı ile kaldırılmamış olan tarladaki başaklar veya bağ kütüklerinde yahut    
ağaçlarda kalmış mahsuller,                                                     
    Hakkında işlenirse,faile iki aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.     
    Yukarıdaki bentlerde yazılı hallerde cürmün kovuşturulması şikayete bağlı-  
dır.                                                                            
                             İKİNCİ FASIL                                       
                Yağma ve yol kesmek ve adam kaldırmak                           

    Madde 495 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    (Değişik: 28/9/1971 - 1490/14 md.) Her kim,menkul bir malın zilyedini veya  
cürüm mahallinde bulunan bir başkasını cebir ve şiddet kullanarak veya şahsen   
veya malen büyük bir tehlikeye düşüreceği beyanı ile tehdit ederek o malı tes-  
lime yahut o malın kendi tarafından zaptına karşı süküt etmeye mecbur kılarsa   
on seneden yirmi seneye kadar ağır hapis cezasına mahküm olur.                  
    Bir malın yağması esnasında veya akabinde fiili icra veya itmam etmek veya  
malı kaçırmak yahut kendisini veya şerikini cezadan kurtarmak için mal sahibine 
veya vaka mahalline gelen başkasına karşı cebir ve şiddet veya tehdit icra eden 
kimse hakkında da aynı ceza hükmolunur.                                         

    Madde 496 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/15 md.)                              
    Her kim, bir kimseyi cebir ve şiddet kullanarak veya şahsan veya malen bü-  
yük bir tehlikeye düşüreceği beyanı ile tehdit ederek o kimsenin yahut başkası- 
nın zararına hukukça hükmü haiz bir senedi vermeye veya imza etmeye yahut kopa- 
rıp mahvetmeye mecbur bırakılırsa on seneden yirmi seneye kadar ağır hapis ce-  
zasına mahküm olur.                                                             

    Madde 497 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    (Değişik: 28/9/1971 - 1490/16 md.) Yukarıdaki maddelerde beyan olunan cü-   
rümler, geceleyin veya silah ile tehdit ederek işlenirse onbeş seneden yirmi    
seneye kadar ağır hapis cezası verilir.                                         
    Bu fiiller, yol kesmek suretiyle veya içlerinden velev birisi görünür şe-   
kilde silahlı bulunan ikiden ziyade kimseler yahut kıyafetini tebdil etmiş olan 
şahıslar tarafından işlenirse ağır hapis cezası 20 seneden aşağı olamaz.        

    Madde 498 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/17 md.)                              
    Bir kimse, her ne suretle olursa olsun hayat veya ırz veya mal hakkında     
büyük bir zararla korkutularak yahut Hükümet tarafından verilmiş gibi emir gös- 
tererek başkasını para veya eşya veya hukukça hükmü haiz bir senet göndermeye   
veya bir mahalle koymaya veya bunların kendi eline geçmesini temin etmeye mec-  
bur kılarsa onbeş seneden yirmi seneye kadar ağır hapis cezasına mahküm olur.   

    Madde 499 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/18 md.)                              
    Her kim, para veya eşya veya hukukça hükmü haiz bir senet almak için bir    
kimseyi hapseder yahut dağa veya tenha bir mahalle kaldırırsa, maksadına nail   
olmamış ise onbeş seneden yirmi seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırı- 
lır.Maksadına nail olmuş ise cezanın yukarı haddi hükmolunur.                   
    (Değişik: 21/11/1990 - 3679/24 md.) Her kim, birinci fıkrada gösterilen fi- 
ili siyasi veya sosyal maksatlarla veya resmi makamları bir işi yapmaya veya    
yapmamaya icbar için işlerse müebbet ağır hapis cezasıyla cezalandırılır.       

    Madde 500 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/19  md.)                             
    Her kim, 64 ve 65 inci maddelerde beyan olunan ahvalin maadasında evvelce   
Hükümete haber vermeksizin adam kaldırma cürmünden maksud olan şeyi elde etmek  
için şifahi veya tahriri muhabere naklederse üç seneden beş seneye kadar hapis  
cezasına mahküm olur.                                                           
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 501 - Bir şahsın herhangi bir vasıta ile kendini bilmiyecek veya      
müdafaa edemiyecek hale getirilmesi dahi hırsızlık cürmünden cebir ve şiddet    
sayılır.                                                                        
                                                                                

    Madde 502 - Ceza Kanununun tatbikatında gece vakti, güneş batmasından bir   
saat sonra başlar ve güneş doğmasından bir saat evvele kadar devam eder.        
                                                                                
                                                                                
                             ÜÇÜNÇÜ FASIL                                       
                       Dolandırıcılık ve iflas                                  
                                                                                

    Madde 503 - (Değişik: 21/11/1990 - 3679/25 md.)                             
                                                                                
    Bir kişiyi kandırabilecek nitelikte hile ve desiseler yaparak hataya        
düşürüp onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına haksız bir      
menfaat sağlayan kişiye bir yıldan üç yıla kadar hapis ve sağladığı haksız      
menfaatin bir misli kadar ağır para cezası verilir.                             
     Fiili, mağdurda esasen var olan hatadan, hile ve desise kullanmak sure-    
tiyle yararlanarak gerçekleştiren kişi hakkında da birinci fıkrada yazılı       
ceza uygulanır.                                                                 
                                                                                

    Madde 504 - (Değişik : 21/11/1990 - 3679/26 md)                             
    Yukarıdaki maddede belirtilen dolandırıcılık suçu;                          
    1. Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir        
kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,                                        
    2. Sigorta bedelini almak maksadıyla,                                       
    3. Posta, Telgraf ve Telefon İşletmesinin haberleşme araçlarını veya banka  
veya kredi kurumlarını veya herhangi bir kamu kurum ve kuruluşunu vasıta ola-   
rak kullanmak suretiyle,                                                        
    4. Yurt dışında iş bulmak, ikamet izni veya vize almak bahanesiyle,         
    5. Bir kimseyi içinde bulunduğu tehlikeli veya zor durumdan kurtarmak       
bahanesiyle,                                                                    
    6.  Bir kimseyi askerlikten tamamen veya kısmen kurtarmak bahanesiyle,      
    7.  Kamu kurum ve kuruluşlarının veya kamu yararına çalışan hayır kurum-    
larının zararına olarak,                                                        
    8.  Meslek ve görevlerini yaptıkları sırada avukatlar, dava vekilleri,      
vekiller veya kurum yöneticileri tarafından,                                    
    İşlenirse, faile iki yıldan beş yıla kadar ağır hapis ve sağladığı haksız   
menfaatin iki misli kadar ağır para cezası verilir.                             
    Suçun işlenmesinde yukarıda yazılı hallerden iki veya daha fazlası          
birleşirse hapis cezasının asgari haddi üç yıl ağır hapistir.                   
                                                                                

    Madde 505 - Her kim, kendisinin yahut başkasının menfaetine olarak bir      
sabi veya mahcurun veya ehil olmayan kimsenin ihtiyaçlarını veya heveslerini    
veya tecrübesizliğini suistimal ile onlardan birinin veya aharının mazarratına  
hukukça hükmü havi bir senet alırsa veren şahsın hukuki ehliyeti haiz olmama-   
sından dolayı bu senet hükümsüz sayılmakla beraber faili bir seneden beş        
seneye kadar hapis olunur ve yüz liradan aşağı olmamak üzere ağır cezayı nakdi  
alınır.                                                                         
                                                                                

    Madde 506 - (Değişik : 11/6/1936 - 3038/1 md.)                              
    Hileli müflisler hakkında iki seneden beş seneye kadar ağır hapis cezası    
verilir.                                                                        
                                                                                

    Madde 507 - (Değişik :  11/6/1936 - 3038/1 md.)                             
    Taksiratlı müflisler bir aydan iki seneye kadar hapsolunur.                 
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
                           Emniyeti suistimal                                   
                                                                                

    Madde 508 - (Değişik : 8/6/1933 - 2275/1 md.)                               
                                                                                
    Her kim başkasına ait olupta iade veya muayyen bir suretle istimal etmek    
üzere kendisine tevdi veya her ne namla  olursa olsun teslim olunan bir şeyi    
ken-                                                                            
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1991 (Ek - 7)                                                   
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
disinin veya başkasının menfaatine olarak satar veya rehneder veya sarf ve      
istihlak eder yahut ketim ve inkar eyler veyahut tahvil ve tağyir ederse        
mutazarrır olan kimsenin şikayeti üzerine iki aydan iki seneye kadar hapis ve   
elli liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezasiyle cezalandırılır.            
                                                                                

    Madde 509 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Bir kimse iade veya muayyen bir suretle istimal etmek üzere kendisine       
tevdi olunan imzalı ve yazısız bir kağıda sahibinin zararına olarak hukukça     
hükmü haiz bir muamele yazar veya yazdırır yahut elinde bedelsiz olarak kalmış  
olan bir senedi istimal ederse mutazarrır olan kimsenin şikayeti üzerine üç     
aydan üç seneye kadar hapis ve yüz elli liradan aşağı olmamak üzere ağır para   
cezasına mahküm olur.                                                           
    Bu imzalı ve yazısız kağıd esasen kendisine tevdi ve teslim olunmayıp da    
bertakrib ele geçirerek birinci fıkradaki cürmü işlemiş ise altıncı babın       
üçuncü ve dördüncü fasıllarında beyan olunan ahkama göre ceza verilir.          
                                                                                

    Madde 510 - Geçen iki maddede yazılı cürümler meslek ve sanat veya ticaret  
veya hizmet sebebiyle veya emanetçi sıfatiyle veyahut idare etmek için          
kendisine tevdi olunan veya teminat olarak teslim edilen şeyler üzerinde        
yapılırsa faili hakkında bir seneden beş seneye kadar hapis cezası tertip       
olunur ve şikayetname itasına hacet kalmaksızın takibat yapılır.                
                                                                                

    Madde 511 - 1 - Kaybolmuş bir şeyi bulup ta bulunmuş eşyanın mülkiyetini    
iktisap hakkında Kanunu Medenide yazılı ahkama riayet etmeksizin temellük       
iddiasına kıyam eyliyen,                                                        
                                                                                
    2 - Başkasına aitolup ta bir hata veya tesadüf neticesi olarak eline        
geçen bir malda mülkiyet iddia eden,                                            
    Kimseler mutazarrırın şikayeti üzerine bir seneye kadar hapse ve yüz lira-  
ya kadar ağır cezayi nakdiye mahküm olur.                                       
    Eğer mücrimin bu eşya sahibi kim olduğunu bildiği tahakkuk ederse ceza      
iki seneye kadar uzar.                                                          
                                                                                
                             BEŞİNCİ FASIL                                      
                                                                                
              Eşyayı cürmiyeyi satın almak ve saklamak                          
                                                                                

    Madde 512 - (Değişik : 8/6/1933 - 2275/1 md )                               
    Her kim 296 ncı maddede beyan olunan haller haricinde kendisi cürmün        
irtikabına iştirak etmeksizin bir cürümden hasıl olan para veya sair eşyayı     
bilerek kabul eder veya saklar yahut satın alır yahut her ne suretle olursa     
olsun kabul etmek ve saklamak ve satmak hususlarında tavassut eylerse üç        
seneye kadar hapis ve beş yüz liraya kadar para cezasiyle cezalandırılır. Şu    
kadar ki tayin edilecek ceza asıl fiil için verilecek cezanın üçte birini       
geçemez.                                                                        
    Eğer fail bu fiili itiyat etmiş takımından ise bir seneden aşağı olmamak    
üzere muvakkat sürgün cezasiyle beraber yüz liradan beş yüz liraya kadar ağır   
para cezasına mahküm edilir (1)                                                 
                                                                                
_____________________________________                                           
                                                                                
(1) Bu maddedeki sürgün cezası, 13/7/1965 tarih ve 647 sayılı Kanunun geçici 2. 
    maddesiyle kaldırılmıştır.                                                  
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
                      Hakkı olmayan yerlere tecavüz                             
                                                                                

    Madde 513 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, başkasının mutasarrıf olduğu emlak ve araziyi tamamen veya kısmen  
zapt ve tasarruf etmek veya bunlardan intifa eylemek için o arazi va emlakin    
hudutlarını değiştirir veya bozarsa iki aydan iki seneye kadar hapsolunur ve    
150 liradan 1000 liraya kadar ağır para cezası alınır.                          
    Köy hükmi şahsiyetine ait olduğunu veya öteden beri köylünün müşterek isti- 
fadesine terkedilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi   
gayrimenkulleri kısmen veya tamamen zapt ve tasarruf eden veya sürüp eken kim-  
se hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar tatbik olunur.                       
    Hakkı olmıyan bir menfaat elde etmek için umumi veya hususi suların mecra-  
sını değiştiren kimse hakkında da aynı ceza hükmolunur.                         
                                                                                

    Madde 514 - Yukarıki maddede beyan olunan fiiller, şahıslara karşı cebir ve 
şiddet veya tehdit ile veya içlerinden velev birisi silahlı olmasa bile on ki-  
şiden fazla şahıslar tarafından işlenmiş ise ceza bir seneden beş seneye kadar  
hapis ve yüz liradan aşağı olmamak üzere ağır cezayı nakdidir.                  
                                                                                

    Madde 515 - Şahıslara karşı cebir ve şiddet kullanarak bir şahsın emlak ve  
arazisinden istifadesine mani olan kimse bir seneye kadar hapis ve on beş lira- 
dan yüz liraya kadar ağır cezayı nakdi ile cezalandırılır.                      
    Eğer bu cürüm, içlerinden velev birisi silahlı olan bir kaç kişi yahut si-  
lahlı olmasa bile on kişiden fazla şahıslar tarafından ika olunursa ceza bir    
seneden üç seneye kadar hapis ve elli liradan yüz liraya kadar ağır cezayı nak- 
didir.                                                                          
                                                                                
                                                                                
                             YEDİNCİ FASIL                                      
                               Nası izrar                                       
                                                                                

    Madde 516 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/12 md.)                               
    Bir kimse her ne şekilde olursa olsun diğer bir kimsenin taşınır veya ta-   
şınmaz malını yıkar veya yok eder veya bozar ya da bunlara zarar verirse zarar  
görenin şikayeti üzerine bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin liradan üçbin    
liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.                                
    Eylem:                                                                      
    1. Görevinden ötürü öç almak amacıyla bir memurun zararına,                 
    2. Kişilere karşı şiddet kullanarak veya 493 ncü maddenin birinci ve ikinci 
fıkralarında belirtilen araçlardan biri ile,                                    
    3. Kamuya ait veya kamu hizmetine veya bir din ve mezhebin ibadetine ayrıl- 
mış yapılara veya bunların eklentilerine veya taşınır nitelikteki eşya veya     
parçalarına ya da askeri yapılar, depolar, tersaneler, fabrikalar, gemiler ya   
da anıtlar veya heykeller veya eski yapıtlar veya mezarlık ve eklentileri,      
    4. Setler ya da felaketlere karşı kamunun korunması amacıyla yapılmış koru- 
ma araçları ve diğer yapı ya da bir kamu hizmetine ayrılan gereçler ve işaret-  
ler,                                                                            
    5. Kanal veya sulamaya ait her türlü doğal veya yapay su yatakları ve bu    
tür diğer yapılar,                                                              
    6. Dikilmiş bağ çubukları veya meyveli ağaç veya fidanlar ile gezi yerleri  
veya alanlardaki ağaçlar,                                                       
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    7. Yakıcı veya patlayıcı maddeler kullanılarak motorlu taşıt araçları,      
Üzerinde işlenirse failin göreceği ceza, eylemin özelliğine veya meydana gelen  
tehlikenin veya zararın ağırlığına veya yıkılan veya bozulan veya zarar veri-   
len şeyin önemine veya değerine göre bir yıldan yedi yıla kadar hapis ve üçbin  
liradan yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezasıdır. Ancak, 7 nci bentteki     
halde hapis cezası üç yıldan az olamaz.                                         
    Bu eylemler hakkında kovuşturma yapılması şikayete bağlı değildir.          
                                                                                

    Madde 517 - (Değişik: 7/6/1979 - 2245/13 md.)                               
    Yukarıdaki maddede belirtilen eylemler Hükümete karşı şiddet veya karşı     
gelme amacı ya da beş ve daha çok kişinin birleşmesiyle işlenirse, eyleme katı- 
lanlar hakkında verilen ceza birinci fıkradaki hallerde üçte bir, ikinci fıkra- 
daki hallerde ise yarı oranında artırılır.                                      
    Bu hallerde kamu adına kovuşturma yapılır.                                  
                                                                                

    Madde 518 - (Değişik: 11/6/1936 - 3038/1 md.)                               
    Her kim bigayrihakkın başkasının arazisine veya bağ ve bahçesine hayvan so- 
karak veya orada bırakarak bir zarar ika ederse mutazarrırın şikayeti üzerine   
bu faslın birinci maddesinin ilk fıkrası hükmüne tevfikan ceza görür.           
    Fail yalnız otlatmak maksadile aharın arazisine hayvan sokmuş veya girmesi- 
ne göz yummuş ise diğer tarafın şikayeti üzerine göreceği ceza üç aya kadar ha- 
pis ve elli liraya kadar ağır para cezasıdır.                                   
    Kayıdsızlık ve teseyyüp eserile bir kimsenin muhrez veya mezru olan arazi-  
sine veya bağ ve bahçesine hayvan girmesine sebep olanlar zarar görenin şikaye- 
ti üzerine on beş günden bir aya kadar hafif hapse veya on liradan otuz beş li- 
raya kadar hafif para cezasına mahküm olur.                                     
                                                                                

    Madde 519 - (Değişik: 8/6/1933 - 2275/1 md.)                                
    Yukarıdaki maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı fiillerden tevel-  
lüt eden zarar, hayvanı sokan veya girmesine sebep olan şahsa müracaat hakkı    
olmak üzere hayvan sahibine tazmin ettirilir. Birkaç kimseye ait olarak bir     
yerde otlatılan hayvanların bir veya bir kaçının yaptıkları zarar birlikte ot-  
layan hayvanların sahiplerine garameten tazmin ettirilir.                       
                                                                                

    Madde 520 - Her kim, başkasının hendek veya sabit çit veya daimi parmaklık  
ile çevrilmiş olan yerine duhule hakkı olmadığı halde keyfi olarak girer veya   
bu yerden geçerse sahibinin şikayeti üzerine on beş güne kadar hafif hapse ve-  
ya on beş liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                        
    Bu fiilin tekerrürü halinde failin göreceği ceza bir aya kadar hafif hapis- 
tir.                                                                            
                                                                                

    Madde 521 - Her kim, bila mucip başkasına ait olan bir hayvanı öldürür ve-  
ya işe yaramayacak hale koyarsa sahibinin şikayeti üzerine dört aya kadar ha-   
pis ve yüz liraya kadar ağır cezayı nakdiye mahküm olur.                        
    Eğer ika olunan zarar, hafif ise yalnız otuz liraya kadar ağır cezayı nak-  
di ile iktifa olunabilir.                                                       
    Eğer hayvanın yalnız kıymetine noksan gelmiş ise hapis cezası bir aya ve    
cezayi nakdi otuz liraya kadardır.                                              
    Tarla ve arazisine kuş veya kümes hayvanları girmiş  olan şahıs bunları za- 
rar ika ederken görüpte öldürürse cezaen mesul olmaz.                           
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                 SEKİZİNCİ FASIL (1)                            
                               Karşılıksız Yararlanma                           
                                                                                

    Madde 521/a - (Ek : 6/6/1991 - 3756/16 md.)                                 
    Ödeme yeteneği olmadığını bildiği halde;                                    
    1.Ücreti karşılığı hizmet veren pansiyon,otel ve han gibi geçici ikamete    
tahsis edilmiş yerlerde kalan,                                                  
    2.Ücreti karşılığı hizmette bulunan lokanta ve benzeri yerlerde yiyip içen, 
    3.Taksi ve benzeri ulaşım araçlarında kendisini bir yerden diğer bir yere   
taşıtan,                                                                        
    Ve ödemede bulunmayan kimseye onbeş günden üç aya kadar hapis ve borçlu     
olunan miktarın on katı kadar ağır para cezası verilir.                         
    Bu maddedeki suçların kovuşturması şikayete bağlıdır.                       

    Madde 521/b - (Ek:6/6/1991 - 3756/17 md.)                                   
    Ancak bedeli ödendiği takdirde hizmet elde edilebilecek otomatik aletlerden,
ödeme yapmadan yararlanan kimseye,fiil daha ağır bir suçu oluşturmadığı takdirde
onbeş günden üç aya kadar hapis veya yüzbin liradan beşyüzbin liraya kadar      
ağır para cezası verilir.                                                       
                               DOKUZUNCU FASIL (2)                              
                     Geçen fasıllar arasında müşterek hükümler                  

    Madde 522 - Onuncu babda beyan olunan cürümlerin işlenmesinde  cürmün mev-  
zuu olan şeyin veya ika edilen zararın kıymeti pek fahiş ise mahkeme cürme mah- 
sus olan cezayı yarısına kadar artırır ve eğer hafif ise yarısına ve eğer pek   
hafif ise üçte birine kadar eksiltir.                                           
    Kıymet tayini için cürmün mevzuu olan şeyin yahut vakı zararın cürüm işlen- 
diği zamandaki kıymeti nazarı dikkate alınır.Yoksa failin istihsal eylediği     
menfaat hesap edilmez.                                                          
    Eğer fail aynı neviden olan cürümlerden dolayı mükerrer bulunur veya bu ba- 
bın ikinci faslında yazılı cürümlerden birini işlemiş olursa cezayı tenkise ma- 
hal yoktur.                                                                     

    Madde 523 - Bu babın birinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fasıllarında ve   
516 ncı maddenin birinci fıkrasında ve 518 ve 519 ve 521 inci maddelerinde be-  
yan olunan cürümlerden birini işleyen kimse kendi hakkında bir güna takibat ic- 
rasına başlanmadan evvel aldığını iade eylerse yahut işlenen fiilin mahiyetine  
ve sair ahvale nazaran red ve iade kabil olmadığı takdirde mutazarrının zararı- 
nı tamamen tazmin ederse göreceği ceza üçte birden üçte ikiye kadar indirilir.  
    Eğer bu red ve iade veya tazmin hususi takibat esnasında fakat işin mahke-  
meye verilmesinden evvel vukubulursa failin göreceği ceza altıda birden üçte    
bire kadar indirilir.                                                           
    (Ek : 6/6/1991 - 3756/18 md.) 494 üncü maddenin 2,3 ve 4 numaralı bentleri  
ile 521 a ve 521 b maddelerinde yazılı cürümlerden dolayı da yukarıdaki fıkra-  
lar hükümleri uygulanır.                                                        

    Madde 524 - (Değişik: 3/2/1937-3112/1 md.)                                  
    (Değişik cümle: 6/6/1991 - 3756/19 md.) Bu babın birinci,üçüncü,dördüncü,   
beşinci ve sekizinci fasıllarında ve 516 ncı maddenin birinci fıkrası ile 518,  
519 ve 521 inci maddelerinde beyan olunan cürümler:                             
--------------------------                                                      
(1) Bu fasıl ve başlık,6/6/1991 tarih ve 3756 sayılı Kanunun 15 inci maddesi    
ile metne eklenmiştir.                                                          
(2) Bu fasıl başlığı,6/6/1991 tarih ve 3756 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle   
"Dokuzuncu Fasıl" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.                    
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1993 (Ek - 17)                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    1.Haklarında ayrılık kararı verilmemiş karı kocadan birinin.                
    2.Usul ve fürudan yahut bu derece sıhri akrabadan birinin veya analık,      
babalık veya evlatlığın,                                                        
    3.Faille beraber bir dam altında yaşayan erkek veya kız kardeşin zararına   
olarak işlenmiş olursa fail hakkında takibat icra olunmaz.                      
    Haklarında ayrılık kararı verilmiş olan karı veya kocanın yahut faille      
beraber bir dam altında yaşamıyan erkek veya kızkardeşin veya faille beraber bir
dam altında yaşamakta olan amca,dayı,hala,teyze,yeğen veya ikinci derecede sıhri
akrabanın zararına olarak işlenmiş ise fail hakkında takibat icrası şikayete    
bağlıdır. Bu takdirde failin göreceği ceza üçte bir miktar azaltılır.           

    Madde 525 - (Mülga:15/4/1987 -3352/1 md.)(1)                                
                                                                                
                                 ONBİRİNCİ BAP (2)                              
                               Bilişim Alanında Suçlar                          

    Madde 525/a - (Ek : 6/6/1991 - 3756/21 md.)                                 
    Bilgileri otomatik olarak işleme tabi tutmuş bir sistemden,programları,     
verileri veya diğer herhangi bir unsuru hukuka aykırı olarak ele geçiren kimseye
bir yıldan üç yıla kadar hapis ve birmilyon liradan onbeşmilyon liraya kadar    
ağır para cezası verilir.                                                       
    Bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemde yer alan bir programı,   
verileri veya diğer herhangi bir unsuru başkasına zarar vermek üzere kullanan,  
nakleden veya çoğaltan kimseye de yukarıdaki fıkrada yazılı ceza verilir.       

    Madde 525/b - (Ek : 6/6/1991 - 3756/22 md.)                                 
    Başkasına zarar vermek veya kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksa-  
dıyla,bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemi veya verileri veya diğer
herhangi bir unsuru kısmen veya tamamen tahrip eden veya değiştiren veya silen  
veya sistemin işlemesine engel olan veya yanlış biçimde işlemesini sağlayan     
kimseye iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşmilyon liradan ellimilyon liraya 
kadar ağır para cezası verilir.                                                 
   Bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemi kullanarak kendisi veya    
başkası lehine hukuka aykırı yarar sağlayan kimseye bir yıldan beş yıla kadar   
hapis ve ikimilyon liradan yirmimilyon liraya kadar ağır para cezası verilir.   

   Madde 525/c - (Ek : 6/6/1991 - 3756/23 md.)                                  
   Hukuk alanında delil olarak kullanılmak maksadıyla sahte bir belgeyi oluş-   
turmak için bilgileri otomatik olarak işleme tabi tutan bir sisteme,verileri    
veya diğer unsurları yerleştiren veya var olan verileri,diğer unsurları tahrif  
eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar,tahrif edilmiş olanları bilerek kullanan- 
lara altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.                            

   Madde 525/d - (Ek : 6/6/1991 - 3756/24 md.)                                  
   525 a ve 525 b maddeleri hükümlerini ihlal eden kişiler hakkında,maddelerde  
yazılı cezalara ek olarak,meslek icrası sırasında veya icrası dolayısıyla       
suçun işlendiği bir kamu hizmetinden veya meslek veya sanat veya ticaretten     
altı aydan üç yıla kadar yasaklanma cezası da verilir.                          
----------------------                                                          
(1) Bu madde için,bu Kanunun 42 inci maddesinin dipnotuna bakınız.              
(2) Bu bap ve başlık,6/6/1991 tarih ve 3756 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle    
    metne eklenmiştir.                                                          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                 ÜÇÜNCÜ KİTAP                                   
                                  Kabahatlar                                    
                                 BİRİNCİ BAP                                    
                       Ammenin nizamına müteallik kabahatler                    
                                                                                
                                 BİRİNCİ FASIL                                  
                    Salahiyettar mercilerin emirlerine itaatsizlik              

    Madde 526 - (Değişik: 28/9/1971 - 1490/20 md.)                              
    (Değişik: 12/6/1979 - 2248/21 md.) Yetkili makamlar tarafından adli işlemler
dolayısıyla ya da kamu güvenliği ve kamu düzeni veya genel sağlığın korunması   
düşüncesiyle kanun ve nizamlara aykırı olmayarak verilen bir buyruğu dinlemeyen 
veya bu yolda alınmış bir önleme uymayan kimse,eylem ayrı bir suç oluşturmadığı 
takdirde,üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve bin liradan üç bin liraya kadar 
hafif para cezasıyla cezalandırılır.                                            
   Şapka iktisası hakkında 671 sayılı Kanunla Türk harflerinin kabul ve tatbi-  
kine dair 1353 sayılı Kanunun koyduğu memnuiyet veya mecburiyetlere muhalif     
hareket edenler iki aydan altı aya kadar hafif hapis veya bin liradan beşbin    
liraya kadar hafif para cezasiyle cezalandırılır.                               

   Madde 527 - Her kim,bir musibet ve felaket veya karışıklık yahut cürmü       
meşhut vukuunda makbul bir özüre müstenit olmaksızın lazımgelen hizmet ve yardı-
mı yapmaktan kaçınır yahut vazifesini yaptığı sırada kendisine müracaat eden    
memurlara lazımgelen malümat ve tarifatı vermekten imtina eylerse otuz liraya   
kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                                         
   Eğer vermiş olduğu malümat ve tarifat hakikata mugayir olursa ceza elli      
liraya kadar hafif cezayı nakdi veya bir aya kadar hafif hapistir.              

   Madde 528 - Bir memura vazifesini yaptığı sırada isim ve şöhret veya sıfat   
ve sanatını ve mesken ve ikametgahını veya doğduğu yeri yahut sair şahsi evsa-  
fını beyandan imtina eden şahıs otuz liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm   
olur.Ve eğer hakikat hilafında beyanatta bulunursa bir aya kadar hafif hapis    
cezasiyle cezalandırılır.                                                       

   Madde 529 - Her kim,ait olduğu daire tarafından kanuna müsteniden vukubulan  
memnuiyet hilafı olarak ayin icrasına mahsus mahaller haricinde mezhebi merasim 
icrasına veyahut umuma mahsus meydanlarda ve yollarda dini ve gayri dini işlere 
müteallik alaylar tertibine halkı teşvik yahut bunlara riyaset eylerse bir aya  
kadar hafif hapse veya elli liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.      
   Eğer işbu fiilden dolayı halk arasında bir heyecan ve karışıklık çıkarsa fail
hakkında yukarıdaki cezaların ikisi birden hükmolunur.                          
                                                                                
                                  İKİNCİ FASIL                                  
                             Cürmü haber vermekte zühul                         

   Madde 530 - Hekim,cerrah,ebe yahut sair sıhhıye memurları şahıslar aleyhinde 
işlenmiş bir cürüm asarını gösteren ahvalde sanatlarının icabettiği yardımı     
ifa ettikten sonra keyfiyeti adliyeye veya zabıtaya bildirmezler yahut ihbar    
hususunda teahhur gösterirlerse bu ihbar kendisine yardım ettikleri kimseyi     
takibata maruz kılacak ahval müstesna olmak üzere otuz liraya kadar hafif cezayı
nakdiye mahküm olurlar.                                                         
                                                                                
KANUNLAR, AĞUSTOS 1991 (Ek - 9)                                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                           ÜÇÜNCÜ FASIL                                         
                    Meskükata müteallik kabahatlar                              
                                                                                

  Madde 531 - Mecmuu kıymeti yüz kuruştan fazla meskükat veya evrakı nakdiyeyi  
sahih zanniyle aldıktan sonra bunların kalp ve taklit olduklarına müttali olan  
kimse üç gün zarfında bunları nereden ve ne suretle aldığını mümkün mertebe     
tarif ile beraber hükümete teslim etmezse on beş liraya kadar hafif cezayı      
nakdiye mahküm olur.                                                            

  Madde 532 - Her kim,Türkiye'de kanunen tedavül etmekte olan meskükatı mukannen
kıymetleriyle kabulden imtina eyler ise otuz liraya kadar hafif cezayı nakdiye  
mahküm olur.                                                                    
                                                                                
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
    Matbaacılık sanatının icrasına ve matbu evrak neşir ve tevziine ve          
                   ilanat talikına müteallik kabahatler                         

    Madde 533 - Kanun ve nizamların ahkamına riayet etmiyerek gerek taş ve      
gerek hurufat matbaacılığını yapanlar ve mihaniki ve kimyevi vasıta ile bir     
şeyin bir çok nüshalarını çıkartmaktan ibaret her nevi sanatı icra edenler bir  
aya kadar hafif hapse ve otuz liradan doksan liraya kadar hafif cezayı nakdi-   
ye mahküm edilir yahut bu cezaların ikisi birden verilir.                       

    Madde 534 - Her kim, salahiyettar merciiden ruhsat almağa bağlı olan ahval- 
de ruhsat almaksızın umumi mahalde yahut umumun girebileceği yerlerde matbu ev- 
rak veya resim yahut el ile yazılmış evrak satar veya dağıtırsa otuz liraya ka- 
dar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                                           
    Bunlar hükümetin emriyle toplattırılan evrak kabilinden ise faili bir aya   
kadar hafif hapse ve beş liradan aşağı olmamak üzere 50 liraya kadar hafif ce-  
zayı nakdiye mahküm olur.                                                       

    Madde 535 - Her kim, umumi bir mahalde veya herkesin girebileceği yerde     
matbu evrak veya resim yahut el yazılı evrakı satar veya dağıtırken halkın hu-  
zur ve rahatını kaçıracak surette haykırır yahut havadis neşir ederse yirmi     
beş liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                              
    Eğer bu havadis yanlış veya uydurma ise fail bir aya kadar hafif hapse ya-  
hut elli liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                         

    Madde 536 - (Değişik: 12/6/1979 - 2248/22 md.)                              
    Her kim, belediyeler, köy ihtiyar kurulları veya yasalarla yetkili kılın-   
mış diğer makamlarca önceden ayrılmış ya da oturulan yerler dışında, o yerin    
en büyük mülkiye amirine yapılacak bir başvuru üzerine ayrılan yerlere, izin    
almaksızın veya verilen izne aykırı biçimde, basılı olan veya olmayan, elle     
yapılmış veya yazılmış her türlü resim, yazı ve işaretler veya bunları içeren   
kağıt, pano, pankart, bant ya da benzerlerini asar veya yapıştırırsa veya izne  
dayalı olsa bile bu yerleri boyar veya bu yerlere yazı yazar, resim ya da işa-  
ret yaparsa, eylem başka bir suç oluştursa bile ayrıca altı aydan bir yıla ka-  
dar hafif hapis ve bin liradan aşağı olmamak üzere hafif para cezasına çarptı-  
rılır.                                                                          
       Bu eylemler yukarıdaki fıkra dışında kalan yerlerde veya kamuya ayrıl-   
mış veya kamuya açık veya herkes tarafından görülebilecek yerlerde veya her     
türlü taşıt araçları veya kamu hizmetlerine ait iletişim araçları veya kamu     
hizmetine ayrılmış veya özel kişi ve kuruluşlara ait işaret veya levhalar üze-  
rinde işlenirse, eylem başka bir suçu oluştursa bile ayrıca bir yıldan iki yıla 
kadar hafif hapis ve ikibin liradan az olmamak üzere hafif para cezasına çarp-  
tırılır.                                                                        
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                 548 - 1                                        
                                                                                
    (Değişik: 7/1/1981 - 2370/17 md.) Yukarıdaki fıkralarda gösterilen eylem-   
ler derneklerin veya benzeri kuruluşların veya kanun dışı vücuda getirilen ve-  
ya kanuna aykırı faaliyetleri sebebiyle kapatılan dernek veya diğer kuruluşla-  
rın mensupları tarafından veya onların iştirakiyle veya mensup olmasalar bile   
bu kuruluşların adına veya adları kullanılarak yapıldığı takdirde sözü edilen   
fıkralardaki cezalar iki katı olarak hükmedilir. Şu kadar ki hafif hapis ceza-  
sı iki yılı aşamaz.                                                             
    Yukarıdaki fıkralardaki eylemleri küçüklere veya ceza ehliyeti olmayan ki-  
şilere işletenlere yukarıdaki fıkralar uyarınca verilecek cezalar yarısı kadar  
artırılır.                                                                      
    Yukarıdaki fıkralardaki eylemler, siyasal veya ideolojik olmayan amaçlarla  
işlenir ve içeriği bakımından bir suçu oluşturmazsa yukarıdaki fıkralarda yazı- 
lı cezalar onda birine kadar indirilebilir.                                     
    (Mülga: 13/11/1996-4209/1 md.)                                              
    Bu maddede suç sayılan eylemlerin işlenmesinden dolayı sebebiyet verilen    
zararların tazminine ayrıca hükmolunur.                                         
    Görenek ve geleneklere göre asılacak kağıt, pano, pankart, bant ya da ben-  
zerleri bu madde hükümleri dışındadır.                                          
    298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun  
hükümleri saklıdır.                                                             

    Madde 537 - (Değişik: 7/1/1981 - 2370/18 md.)                               
    Her kim kamu hizmeti gören daire veya kurumlar veya her türlü eğitim ve öğ- 
retim kuruluşlarının yetkilileri tarafından duvarlara yapıştırılmış veya özel   
yerlerine konulmuş basılı olan veya olmayan her türlü belge, resim, el yazısı   
kağıt veya levhaları bulundukları yerlerden çıkarır ya da yırtar veya tahrip    
eder veya bunları her ne biçimde olursa olsun okunamayacak veya içeriklerinin   
başka biçimde anlaşılmasına sebebiyet verecek şekillere veya işe yaramayacak    
hale sokarsa eylem başka bir suçu oluştursa bile ayrıca üç aydan altı aya kadar 
hafif hapse ve bin liradan az olmamak üzere hafif para cezasına mahküm edilir.  
    Kamu hizmetine tahsis edilmiş binaların veya mabetlerin veya anıt, büst ve  
heykellerin veya 1710 sayılı Eski Eserler Kanununda sayılı eski eser niteliğin- 
deki taşınır veya taşınmazların, her türlü eğitim ve öğretim kurumlarının veya  
öğrencilerin toplu halde oturdukları yurt ve benzeri yerlerin veya bunların ek- 
lentilerinin herhangi bir yerine basılı olan veya olmayan, elle yapılmış veya   
yazılmış her türlü yazı, resim ve işaretleri veya bunları içeren kağıt, pano,   
pankart, bant ya da benzerlerini yetkili memur ve mercilerin önceden verilmiş   
yazılı müsaadesi olmaksızın asanlar veya koyanlar yahut bunlardan suç konusu    
teşkil edenlerin asılmasına veya konulmasına müsaade edenler, eylem başka bir   
suçu oluştursa bile ayrıca bir yıldan iki yıla kadar hafif hapis ve beşbin li-  
radan az olmamak üzere hafif para cezasına mahkum edilir.                       
    İkinci fıkra kapsamındakilerin herhangi bir yerini her ne suretle olursa    
olsun boyayanlar veya bunlara yazı veya resim ya da işaret yapanlar, yapıştı-   
ranlar hakkında da eylem başka bir suçu oluştursa bile ikinci fıkrada yazılı    
cezalar uygulanır.                                                              
    Yukarıdaki fıkralarda gösterilen eylemler derneklerin veya benzeri kuruluş- 
ların veya kanun dışı vücude getirilen veya kanuna aykırı faaliyetleri sebebiy- 
le kapatılan dernek veya diğer kuruluşların mensupları tarafından veya onların  
iştirakiyle                                                                     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                               548 - 2                                          
                                                                                
veya mensup olmasalar bile bu kuruluşların adına veya adları kullanılarak ya-   
pıldığı takdirde sözü edilen fıkralardaki cezalar iki katı olarak hükmedilir.   
Şu kadar ki hafif hapis cezası iki yılı aşamaz.                                 
    Yukarıdaki fıkralardaki eylemleri küçüklere veya ceza ehliyeti olmayan ki-  
şilere işletenlere yukarıdaki fıkralar uyarınca verilecek cezalar yarı oranın-  
da artırılarak hükmolunur.                                                      
    (Mülga: 13/11/1996-4209/1 md.)                                              
    Bu maddede suç sayılan eylemlerin işlenmesinden dolayı sebebiyet verilen    
zararların tazminine resen hükmolunur.                                          
                                                                                
                                                                                
    (Dikkat: Devamı 549 uncu sayfada)                                           
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    Yukarıdaki fıkralardaki eylemler, siyasal veya ideolojik olmayan amaçlarla  
işlenir ve içeriği bakımından bir suçu oluşturmazsa yukarıdaki fıkralarda yazı- 
lı cezalar üç aya kadar indirilebilir.                                          
    İkinci ve üçüncü fıkralarda gösterilen fiillerin eserlerini derhal ortadan  
kaldırmayan ve bunların yok edilmesi için gerekli işlemlere girişmeyen yetkili- 
ler hakkında bu Kanunun 230 uncu maddesinde yazılı cezalar uygulanır.           
    298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun  
hükümleri saklıdır.                                                             
                                                                                

    Madde 538 - Her kim, hükümetçe kabul ve tayin olunan suret ve mahallerde    
efradı ahali tarafından talik olunan evrakı asıldığı andan itibaren üç gün geç- 
meden çıkarır, yahut yırtar veya sair suretle işe yaramayacak bir hale koyarsa  
on beş liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                           
                                                                                
                             BEŞİNCİ FASIL                                      
         Ruhsatsız temaşa yerleri ve sair umuma mahsus yerler açmak             
                                                                                

    Madde 539 - Bir kimse salahiyettar merciden halkın huzur ve rahatını muha-  
faza zımnında vukubulan tenbihata riayet etmiyerek umuma mahsus temaşa ve musa- 
baka yerleri açar, yahut bunları açık tutarsa bir aya kadar hafif hapis cezası- 
na ve on beş liraya kadar hafif hapis cezasına ve on beş liraya kadar hafif ce- 
zayı nakdiye mahküm olur.                                                       
    Tekerrürü halinde cezayı nakdi elli liradan aşağı olamaz.                   
                                                                                

    Madde 540 - Umuma mahsus olan veya umuma açık bulunan yerlerde salahiyet-   
tar merciin ruhsatı olmaksızın her nevi oyun ve eğlence tertip eden kimse otuz  
liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur. Eğer fiil salahiyettar merci ta- 
rafından vukubulan men'a muhalif olarak icra edilmiş ise fail bir aya kadar ha- 
fif hapis ve elli liraya kadar hafif cezayı nakdiye müstahak olur.              
                                                                                

    Madde 541 - Açılması salahiyettar merciin müsaadesine mütevakkıf olan iş    
idarehanesi veya herhangi bir taahhüt müessesesini ruhsatsız açanlar otuz lira- 
ya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                                      
    Tekerrürü halinde bir aya kadar hafif hapis cezası ilave olunur.            
    Eğer bu müesseseler ruhsat talebinin reddolunmasına rağmen açılmış ise ce-  
zayı nakdi yetmiş beş liraya kadar çıkarılır ve bunun tekerrürü halinde cezayı  
nakdiye iki aya kadar hafif hapis cezası ilave olunur.                          
                                                                                

    Madde 542 - Yukardaki maddede beyan olunan iş idarehanesi veya herhangi     
bir taahhüt müessesesi müdürü kanunen tayin edilen veya salahiyettar merci      
tarafından verilen tenbihata muğayir hareket ederse yirmi liraya kadar hafif    
cezayı nakdiye mahküm olur.                                                     
    Tekerrürü halinde cezayı nakdiye on beş güne kadar hafif hapis ve bir aya   
kadar meslek ve sanatın tatili cezaları ilave olunur.                           
                                                                                

    Madde 543 - Her kim olursa olsun tutulacak deftere kayıt etmek veya beyan-  
name veya ihbarname vermek mecburiyeti hakkında nizamın tayin ettiği kaidelere  
tevfikı hareket etmeksizin ücretle bir kimseye yatacak yer verirse yahut onu    
pansiyoner olarak kabul ederse on liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm      
olur.                                                                           
    Tekerrürü halinde cezayı nakdi otuz liraya kadar hüküm olunur.              
    Eğer bu hareket, hükümet tarafından vukubulan memnuiyete karşı icra olunur- 
sa fail yirmi beş liraya ve tekerrürü halinde on beş liradan doksan liraya ka-  
dar hafif cezayı nakdi ile cezalandırılır.                                      
                                                                                
                                                                                
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK-3)                                                     
                                                                                
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
                               Dilencilik                                       
                                                                                

    Madde 544 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, çalışmaya muktedir olduğu halde dilencilik ederken tutulursa bir   
haftadan bir aya kadar hafif hapis cezasiyle cezalandırılır.                    
    Tekerrürü halinde hafif hapis cezası bir aydan aşağı olamaz.                
                                                                                

    Madde 545 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, 15 yaşından aşağı çocukları toplayıp dilencilik ettirir veya vela- 
yet ve vesayeti altında bulunan yahut kendisinin muhafazası ve nezaretine tev-  
di olunan 15 yaşından aşağı bir küçüğün dilenmesine veya bir kimsenin o küçüğü  
dilencilikte kullanmasına müsaade ederse üç aydan aşağı olmamak üzere hafif ha- 
pis ve 100 liradan aşağı olmamak üzere hafif para cezasiyle cezalandırılır.     
                                                                                
                             YEDİNCİ FASIL                                      
                       Halkı rakatsız eden hareketler                           
                                                                                

    Madde 546 - Her kim, gürültü veya velvele ile mutat hilafı olarak çan ve    
alatı saire çalarak yahut kanun ve nizam ahkamına muhalif surette gürültülü     
bir meslek ve sanat icar eyliyerek halkın veya meclis ve mahfillerin meşguli-   
yet veya huzur ve rahatını ihlal ederse on beş liraya kadar hafif cezayı        
nakdiye mahküm olur.                                                            
    Bu fiil gece yarısından iki saat evvelinden sonra işlenirse hafif cezayı    
nakdi otuz liraya kadardır.                                                     
    Mükerrirler hakkında birinci fıkrada muharrer ahvalde otuz ve ikinci fık-   
rada muharrer halde elli liraya kadar hafif cezayi nakdi hükmolunur.            
                                                                                

    Madde 547 - Her kim, itidal ve muvazene haricinde veya çirkin ve ayıp görü- 
nen sair herhangi bir hal ile başkasını alenen incitir veya huzur ve rahatını   
ihlal ederse on beş güne kadar hafif hapse veya otuz liraya kadar hafif cezayı  
nakdiye mahküm olur.                                                            
                                                                                

    Madde 548 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/ 1 md.)                               
    Her kim, umumi bir mahalde yahut umuma açık yerlerde yalan uydurarak başka- 
sını zarara sokacak veya halkın huzurunu bozacak suretlerle saffetinden istifa- 
deye kalkarsa bir aydan aşağı olmamak üzere hafif hapis cezasıyle mahküm edi-   
lir.                                                                            
                                                                                
                             İKİNCİ BAP                                         
                Ammenin selametine müteallik kabahatler                         
                                                                                
                             BİRİNCİ FASIL                                      
                Silah ve eczayı nariyeye ait kabahatler                         
                                                                                

    Madde 549 - (Değişik:10/6/1949 -5435 /1 md.; Mülga: 7/12/1988 - 3506/10     
md.)                                                                            
                                                                                

    Madde 550 - Her kim olursa olsun silah taşımak için resmi ruhsatı olsa bi-  
le aşağıda sayılan işlerden birini işlediği takdirde kendisinden otuz liraya    
kadar hafif cezayı nakdi alınır:                                                
                                                                                
    1 - Mezkür silahlardan birini on beş yaşından aşağı bir çocuğa yahut si-    
lah kullanmak bilmeyen veya temyize muktedir olmayan bir şahsa vermek veya ta-  
şımasına müsaade etmek,                                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    2 - Bu silahın zikrolunan kimseler eline kolaylıkla geçmesini men için muha-
fazası hususunda lazımgelen tedabiri ittihaz etmemek,                           
    3 - Bir çok kimselerin toplanmış olduğu mahallerde dolu silah taşımak,      
tan ibarettir.                                                                  
                                                                                

    Madde 551 - Her kim, hükümetten ruhsat almaksızın mazarratı mucip olacak su-
rette sanayii nariye icra, yahut infilak edici mevad iş'al eder yahut tehlikeli 
yahut herkesi rahatsız edecek surette bir takım ecza patlatır veya iş'al eylerse
yahut meskün bir mahalde veya civarında veya umuma mahsus yol üzerinde veya bu  
yola doğru zaruret olmaksızın silah atarsa elli liraya kadar hafif cezayı nakdi-
ye mahküm olur ve buna vak'anın şiddetine göre otuz güne kadar hafif hapis ceza-
sı da ilave olunabilir.                                                         
                                                                                
                             İKİNCİ FASIL                                       
                    Bina yıkılması ve tamiratta ihmal                           
                                                                                

    Madde 552 - Bir kimsenin planını tanzimde veya inşasında iştirak etmiş oldu-
ğu bir bina kendi dikkatsizliği veya maharetsizliği neticesi olarak başkasına   
tehlike vermeksizin yıkılırsa o kimse yirmi beş liradan aşağı olmamak üzere ha- 
fif cezayı nakdiye mahküm olur ve buna meslek ve sanatın tatili cezası da ilave 
olunabilir.                                                                     
    Bu maddenin ahkamı, inşaat ve tamirata mahsus iskelelerin ve köprülerin yı- 
kılması halinde dahi tatbik olunur.                                             
                                                                                

    Madde 553 - Bir bina veya sair inşaat başkasına tehlike verebilecek surette 
tamamen veya kısmen yıkılmağa meyil edipte mal sahibi veya vekili yahut bina ve 
inşaatın muhafazası veya nezaretiyle mükellef olan kimse tehlikeyi gidermek için
lazım gelen tedbirleri almadığı takdirde yirmi beş liraya kadar hafif cezayı    
nakdiye mahküm olur. Salahiyettar merciin tenbih ve ihtarına itaat etmemesi ha- 
linde cezayı nakdi elli liraya kadardır.                                        
                                                                                

    Madde 554 - Böyle bir bina veya sair inşaat tamamen veya kısmen yıkılırsa   
yıkılmanın icabatından olan daimi tehlikeyi tamirat veya sair vasıtalarla izale-
de ihmal veya müsamaha eden otuz liradan aşağı olmamak üzere hafif cezayı nakdi-
ye mahküm olur.                                                                 
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ  FASIL                                      
      Ammenin  hizmetine taallük eden işaretler ve aletlere dair kabahatler     
                                                                                

    Madde 555 - Herkesin gelip geçtiği yerlerde yapılmakta olan bazı ameliyat   
veya bırakılan bazı eşyadan mütevellit tehlikeyi men için nizamına tevfikan ko- 
nulması icap eden işaret ve maniaları koymakta ihmal edenler otuz liraya kadar  
ve bu işaretlerin keyfi surette mahallini değiştirenler on beş liraya kadar ha- 
fif cezayı nakdiye mahküm olur. Her iki fıkrada muharrer ahvalde tehlikenin va- 
hametine göre cezayı nakdilere on beş günden bir aya kadar hafif hapis cezası da
ilave olunabilir.                                                               
                                                                                

    Madde 556 - Umumi tenvirata mahsus ışıkları keyfi surette söndürenler       
otuz liraya kadar hafif cezayi nakdiye mahküm olur.                             
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 557 - Ateş kullanan esnaftan dükkan ve fırın ve fabrikalarını zaman   
zaman temizleyip tamir etmiyenler beş liradan otuz liraya kadar hafif cezayi    
nakdi ile cezalandırılır.                                                       
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
                             Öte beri atma                                      
                                                                                

    Madde 558 - Halkın gelip geçeceği yerlere veya bir kaç ailenin müşterek     
avlusuna insanı yaralıyacak veya üstünü kirletecek bir şey atan veya döken kimse
on güne kadar hafif hapis veya on liraya kadar hafif cezayi nakdi ile cezalandı-
rılır.                                                                          
                                                                                

    Madde 559 - Her kim lazım olan ihtiyatı ifa etmeksizin halkın geçtiği cadde-
ler ve sokaklar üzerindeki pencerelere, damlara, taraçalara veya buna benzer    
yerlere düştüğü halde geçenleri yaralıyacak veya kirletecek şeyler koyar veya   
atarsa on liraya kadar hafif cezayı nakdi hükmolunur.                           
    Fail malüm olmadığı takdirde ceza, fiili menedecek iktidarda bulunmak şar-  
tiyle binanın müdürüne veya zilyedine hükmedilir.                               
                                                                                
                             BEŞİNCİ  FASIL                                     
                  Delilerin muhafazasında ihmal kabahatleri                     
                                                                                

    Madde 560 - Muhafazası altında bulunan delileri serbest bırakan yahut muha- 
fızı olduğu deliler kurtulup kaçtıkları zaman derhal ait olduğu daireye malümat 
vermiyen kimse yirmi beş liraya kadar hafif cezayi nakdiye mahküm olur.         
                                                                                

    Madde 561 - Her kim, ait olduğu daireye derhal malümat vermeksizin ve mezu- 
niyet lazım gelen hususatta mezuniyet almaksızın akıl hastalığına müptela oldu- 
ğunu bildiği bir kimseyi muhafaza için kabul eder veya böyle bir kimseyi kendi  
başına bırakırsa beş liradan elli liraya kadar hafif cezayi nakdiye mahküm olur 
ve buna ahvalin vahametine göre bir aya kadar hafif hapis cezası da ilave       
olunur.                                                                         
                                                                                

    Madde 562 - Fail bir tımarhane müdürü veya tababet mesleki mensuplarından   
birisi olduğu takdirde geçen maddelerde yazılı cezalara meslek ve sanatın tatili
cezası dahi ilave olunur.                                                       
                                                                                
                             ALTINCI FASIL                                      
            Araba ve hayvanların idare ve muhafazasında kusur                   
                                                                                

    Madde 563 - Bir kimse nizamına tevfikan ihtiyat tedbirleri almaksızın mülki-
yeti veya muhafazası altında bulunan vahşi ve sair tehlikeli hayvanları başı boş
bırakır veya muhafazasında ihmal ederse yahut kuduz hastalığı ile şüpheli hayva-
natı hemen ait olduğu daireye malümat vermezse on beş güne kadar hafif hapis ce-
zasına mahküm olur.                                                             
                                                                                

    Madde 564 - Bir kimse bağlı veya bağsız koşum veya binek hayvanını açık yer-
lerde muhafaza etmez veya kendi kendine bırakır ve kafi dikkatle sevketmez veya 
tecrübesiz kimselere verir veya sağlamca bağlamamasından veya takayyütle sevket-
memesinden veya azdırıp korkutmasından dolayı başkasını tehlikeye maruz kılarsa 
bir aya kadar hafif hapis cezasiyle cezalandırılır.                             
                                                                                
    Eğer fail, ruhsatnameye tabi arabacı ve sürücü ise bir aya kadar meslek     
ve sanatın tatili cezası da ilave olunur.                                       
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 565 - Bir kimse caddelerde ve umumun gelip geçtiği yerlerde veya umuma
açık mahallerde hayvanları ve arabaları ve otomobilleri şahıslar ve eşyanın em- 
niyetine tehlike verecek tarzda sevk ve idare ederse yirmi güne kadar hafif hap-
se ve yirmi liraya kadar hafif cezayi nakdiye mahküm olur.                      
    Eğer fail ruhsatnameye tabi arabacı ve şoför ve sürücü ise bir aya kadar    
meslek ve sanatın tatili cezası da ilave olunur.                                
                                                                                
                                   YEDİNCİ FASIL                                
                     Halkı teklikeye maruz bırakacak sair kabahatler            
                                                                                

    Madde 566 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, dikkatsizlik veya tecrübesizlik neticesi olsa bile her ne suretle  
olursa olsun şahıslara bir zarar veya eşyaya mühim bir ziyan  vukuu tehlikesini 
tevlit ederse 15 günden aşağı olmamak üzere hafif hapis veya 50 liradan aşağı   
olmamak üzere hafif para cezasına mahkum edilir.                                
    Eğer fiil, aynı zamanda sanayii nefiseye ve ticaret ve sanayie mütaallik    
kavanin ve nizamata muhalefet cürmünü teşkil etmiş olur ve kanunen ona mahsus   
başka ahkam tayin edilmemiş bulunursa verilecek ceza bir ay hafif hapisten veya 
100 lira hafif para cezasından aşağı olamaz ve bu halde bir aya kadar meslek ve 
sanatın tatili cezası da hükmolunur.                                            
                                                                                
                                    ÜÇÜNCÜ BAP                                  
                         Ahlakı umumiyeye müteallik kabahatler                  
                                                                                
                                   BİRİNCİ FASIL                                
                                      Kumar                                     

    Madde 567 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, umuma mahsus veya umuma açık yerlerde kumar oynatır veya oynatmak  
için yer gösterirse bir aydan altı aya kadar hafif hapis ve 250 liradan 500 li- 
raya kadar hafif para cezasına ve tekerrürü halinde iki aydan bir seneye kadar  
hafif hapis ve 500 liradan  1.000 liraya kadar hafif para cezasına mahküm olur. 
    Kumar oynanan yerde bulunup kumar oynamaya yarıyan veya kumar oynamaya tah- 
sis olunan  mevat ve alat ile ortada bulunan eşya ve para zapt ve müsadere olu- 
nur.                                                                            
    Fail:                                                                       
    1.  Bu fiilleri itiyat edinmiş bulunduğu;                                   
    2.  Birinci fıkrada beyan olunan kabahatin irtikabında kumar oynıyanlara    
karşı banko tutan olduğu takdirde yukardaki fıkralarda yazılı cezalar bir misli 
artırılarak hükmolunur ve bu son halde üç aya kadar meslek ve sanatın tatili    
cezası da ilave edilir.                                                         
                                                                                

    Madde 568 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, yukardaki maddede beyan olunan kabahate iştirak etmeksizin umumi   
veya umuma açık mahalde kumar oynarsa bir aya kadar hafif hapis ve 50 liradan   
100 liraya kadar hafif para cezasiyle cezalandırılır.                           
Tekerrürü halinde ceza on günden iki aya kadar hafif hapis ve 100 liradan 200   
liraya kadar hafif para cezasıdır.                                              

    Madde 569 - Ceza kanununun tatbikında kumar, kazanç kasdiyle icra kılınıp   
kar ve zarar baht ve talihe bağlı bulunan oyunlardır.                           
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                

    Madde 570 - Yukarki maddelerde beyan olunan kabahatler için hususi içtima-  
lara mahsus olsa bile kumar alat ve edevatının kullanılması için bir ücret alı- 
nan yerlerle oyun oynamak mutat olan yerler ve duhuliye verilmese bile oyun oy- 
namak istiyen herkesin girebileceği mahaller, umuma açık yerlerden sayılır.     
                                                                                
                                                                                
                                 İKİNCİ  FASIL                                  
                                   Serhoşluk                                    
                                                                                
                                                                                

    Madde 571 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Her kim, umumi veya umumun girebileceği yerlerde halkın rahatını bozacak    
veya rezalet çıkartacak surette ve aşikar bir halde sarhoş olarak yakalanırsa on
beş günden aşağı olmamak üzere hafif hapis veya 50 liradan aşağı olmamak üzere  
hafif para cezasiyle mahküm olur.                                               

    Madde 572 - (Değişik: 9/7/1953 - 6123/1 md.)                                
    Yukarki maddede gösterilen surette sarhoş olup da başkasına tecavüz ve      
umumun istirahatini selbedenler iki aydan aşağı olmamak üzere hafif hapis cezası
ile cezalandırılır.                                                             
    Sarhoşluğu itiyat derecesine vardıranlar altı aydan aşağı olmamak üzere ha- 
fif hapse mahküm olurlar.                                                       
    İki defa mahküm olduktan sonra aynı fiili tekrar işliyenler o fiili itiyat  
etmiş sayılır.                                                                  

    Madde 573 - (Değişik: 2/6/1941 - 4055/1 md.)                                
    Sarhoşlukta itiyadı iptila derecesine varmış olanların salahı tıbben tebey- 
yün edinceye kadar bir hastanede muhafaza ve tedavisine hükmolunur. Mahküm, has-
tane olmıyan yerlerde ise hastane bulunan yere gönderilir.                      

    Madde 574 - Umumi veya umuma açık yerlerden birinde meşrubat ve sair müskir 
mevaddı tedarikle birinin serhoşluğuna sebebiyet veren veya bu mevaddı zaten    
serhoş bir kimseye tedarik eden şahıs otuz liradan elli liraya kadar hafif ceza-
yı nakdiye mahkum olur.                                                         
    Her nerede olursa olsun on sekiz yaşını doldurmamış bir gence veya akıl ve  
şuurunun zaafı sebebiyle tabii halde olmadığı zahir bulunan bir kimseye müskirat
verenler, iki aya kadar hafif hapse mahküm olur. Eğer fail, müskirat satıcısı   
ise muvakkaten meslek ve sanatının tatiline de hüküm olunur.                    

    Madde 575 -Yukarıdaki maddenin ilk fıkrasında beyan olunduğu veçhile bir    
kimsenin serhoşluğuna sebebiyet veren şahıs, kendini idareye muktedir olamayacak
derecede bulunan serhoşu muhafaza için tedabir ittihaz etmeyip sokağa bırakırsa 
mezkür fıkrada münderiç cezadan başka üç günden bir aya kadar hafif hapis ceza- 
siyle dahi mücazat olunur.                                                      
                                                                                
                                                                                
                             ÜÇÜNCÜ FASIL                                       
                       Edebe muhalif hareketler                                 
                                                                                

    Madde 576 - Bir kimse edebe muhalif bir surette halka görünür, veya bir ye- 
rini gösterir veyahut söz,şarkı ve sair suretle halkın edep ve nezahatine teca- 
vüz eylerse bir aya kadar hafif hapse veya beş liradan otuz liraya kadar hafif  
cezayı nakdiye mahküm olur.                                                     
                                                                                
                              DÖRDÜNCÜ  FASIL                                   
                           Hayvanlara kötü muamele                              

    Madde 577 - Bir kimse hayvanlara karşı insafsızca hareket eder veya lüzumsuz
yere döver veya yaralar yahut aşikar surette haddinden fazla yorulacak derecede 
zorlarsa on liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                      
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ  BAP                                      
                  Mülkün himayesine müteallik kabahatler                        
                                                                                
                             BİRİNCİ  FASIL                                     
            Kendinin olduğu isbat olunamıyan eşyayı taşımak                     
                                                                                

    Madde 578 - Bir kimse, dilencilikle veya hırsızlık ve yağma ve garet ve yol 
kesmek veya dolandırıcılık ve hırsız yataklığı ile mahküm olduktan sonra üzerin-
de kendi haliyle mütenasip olmayan para ve eşya zuhur eder ve bunlara meşru     
surette malik olduğunu isbat edemezse iki aya kadar hafif hapis cezasına mahküm 
olur.                                                                           
    Böyle bir kimse üzerinde taklit ve tağyir olunmuş veya yaptırılmış anahtar  
veya kilitleri açmağa veya zorlamağa mahsus alat ve maymuncuk zuhur eder ve bun-
ları o anda meşru surette nerede kullanacağını tayin edemezse iki aya kadar ve  
eğer bunlar gece vakti elinde zuhur etmiş ise iki aydan altı aya kadar hafif    
hapis cezasına mahküm olur ve üzerinde zuhur eden eşya müsadere olunur.         
                                                                                
                                                                                
                                 İKİNCİ FASIL                                   
           Ticaret muamelatında ve rehin almakta lazım olan tedabirin ihmali    
                                                                                

    Madde 579 - Her kim, arzeden şahsın şerait ve ahvaline veya talep ve kabul  
edilen fiata nazaran bir cürüm mahsulü olduğu görülen eşyayı evvelemirde meşru  
menşeini tahkik etmeksizin satın almak veya rehin veya emanet veya alacağını    
istifa suretiyle alırsa on beş liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.   
    Eğer fail, bundan evvelki maddede beyan olunan şahıslardan ise ayrıca iki   
aya kadar hafif hapis cezası da hüküm olunabilir. Eşyanın meşruiyetini isbat    
edenler ceza görmezler.                                                         
                                                                                

    Madde 580 - Bir kimse bir parayı aldıktan ve eşyayı iştiradan veya herhangi 
bir suretle ele geçirdikten sonra menşei gayri meşru olduğuna vakıf olupta der- 
hal merciine malümat vermekte ihmal ederse otuz liraya kadar hafif cezayı nakdi-
ye mahküm olur ve buna yirmi güne kadar hafif hapis cezası da ilave olunabilir. 

    Madde 581 - Bir kimse kıymetli eşya veya eşyayı müstamele ticareti ile veya 
rehin almakla meşgul olupta bu gibi ticaret ve mesleğe dair olan nizamat ve ka- 
vanın ahkamına riayet etmediği takdirde bir aya kadar hafif hapse veya elli li- 
raya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.                                    
    Aynı fiilin tekerrürü halinde on beş günden iki aya kadar hafif hapis ceza- 
siyle beraber meslek ve sanatın tatili cezası dahi ilave olunur.                
                                                                                
                                    ÜÇÜNCÜ FASIL                                
           Anahtar ve maymuncuk alım satımı ve kilitlerin gayri meşru açılması  
                                                                                

    Madde 582 - Demirci ve çilingir ve sair sanat sahipleri her rast geldiğine  
maymuncuk satar veya tevdi eder veya balmumu kalıbı ve sair basılmış ve ölçüsü  
alınmış nümuneler üzerine bunların kullanılacağı yerin veya eşyanın kendisince  
maruf sahip veya vekilinden başkası için her cins ve nevi anahtarlar imal ederse
iki aya kadar hafif hapse ve otuz liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.
                                                                                

    Madde 583 -Bir şahsın talebi üzerine kilit veya buna mumasil bir şeyi açmağa
davet olunan demirciler ve çilingirler ve sair bu nevi sanatkarlar açtırmak is- 
teyen şahsın o yerin veya şeyin sahibi veya bunun vekili olduğunu tahkik etme-  
den açarlarsa yirmi güne kadar hafif hapse ve yirmi liraya kadar hafif cezayı   
nakdiye mahküm olurlar.                                                         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                             DÖRDÜNCÜ FASIL                                     
                 Gayri meşru ölçü ve kile ve tartı kullanmak                    
                                                                                

    Madde 584- Dükkan ve mağaza sahipleri, kanunun tayin ettiği kile ve tartı   
ve ölçünün gayri bir kile ve tartı ve ölçü kullanırlarsa otuz liraya kadar ha-  
fif cezayı nakdiye mahküm olurlar. Aynı fiilin tekerrürü halinde cezayı nakdi   
yüz liraya kadar artırılır veya üç aya kadar hafif hapis ile cezalandırılır.    
                                                                                
                             Son maddeler                                       

    Madde 585 - Hususi kanunlarda men olunupta cezası 1274 tarihli ceza kanunun 
bir fasıl veya maddesine matuf bulunan ahvalde bu kanunun o cürme veya kabahate 
taallük eden maddesi tatbik olunur.                                             

    Madde 586- Hususi kanunlarda men olunupta cezası 1274 tarihli ceza kanunu-  
nun 99 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına atfolunmuş olan ahvalde bu kanunun      
526 ncı maddesi mer'idir.                                                       

    Madde 587-Elyevm meri olup cinayet, cünha ve kabahat taksimatına müstenit   
ahkamı havi bulunan kanunlarda münderiç (mücazatı terhibiye)ve (cinayet) tabir- 
leri badema ceza kanununda muharrer müebbet veya muvakkat ağır hapis ve beş se- 
neden fazla hapis ve hidematı ammeden müebbeden memnuiyet ve müebbet sürgün ce- 
zaları ile bunları müstelzim cürümlere, (mücazatı tedibiye) ve (cünha) tabirleri
beş sene ve beş sene kadar hapis ve muvakkat sürgün ve ağır cezayı nakdi ile    
bunları müstelzim cürümlere ve (mücazatı tekdiriye) tabiri de hafif hapis ve    
hafif cezayı nakdi ve meslek ve sanatın tatili cezalariyle bunları müstelzim    
fiillere, masruf olacaktır.                                                     

    Madde 588 - Hususi kanunlarda müstakillen mevzu olan veya bu kanunun        
meriyete girdiği tarihte katileşmiş bulunan cezalardan müddetçe muadil olmak    
üzere kürek cezaları hapis ve kale bentlik cezaları nefi suretiyle infaz olunur.

    Madde 589 - (Mülga: 11/6/1936 - 3038/2 md.)                                 

    Madde 590 - 1274 tarihli Ceza Kanunu ve zeyilleri ilga edilmiştir. Sair ka- 
nunların da bu kanuna muhalif ahkamı mülgadır.                                  

    Ek Madde 1 - (Ek: 7/12/1988 - 3506/4 md.) (1)                               
    Nisbi nitelikteki vergi ve resim cezaları, nisbi para cezaları ve tazminat  
kabilinden olup mütezayit nispete tabi bulunan para cezaları hariç olmak üzere, 
kanun ve tüzüklerde alt ve üst sınırları veya bunlardan biri gösterilen veya hiç
gösterilmeyen veya sabit bir rakam olarak gösterilmiş bulunan para cezalarından 
(idari ve disiplin para cezaları dahil);                                        
    a) Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk kurulduğu tarihten önce yürürlüğe    
girmiş bulunan bütün kanun ve tüzüklerde yazılı olup da daha sonraki tarihlerde 
Türkiye Büyük Millet Meclisince miktarına dokunulmamış olan para cezaları üç yüz
misline,                                                                        
    b) Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul olunup da;                 
    1. 31.12.1939 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan kanunlardaki para ce- 
zaları yüzseksen misline,                                                       
    2. 1.1.1940 tarihinden 31.12.1945 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan   
kanunlardaki para cezaları yüzyirmi misline,                                    
    3. 1.1. 1946 tarihinden 31.12.1959 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan  
kanunlardaki para cezaları altmış misline,                                      
    4. 1.1. 1960 tarihinden 31.12.1970 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan  
kanunlardaki para cezaları otuz misline,                                        
    5. 1.1.1971 tarihinden 31.12.1977 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan   
kanunlardaki para cezaları onsekiz misline,                                     
----------------                                                                
(1) 765 sayılı Türk Ceza Kanununa 3506 sayılı Kanunla eklenen ek maddeler ile   
    bu maddelerde değişiklik yapan diğer Kanunlardaki para cezalarının hesap-   
    lanmasına ilişkin hükümlerin, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun      
    suç saydığı fiilleri işleyenler hakkında uygulanmayacağı 17/10/1996 tarih   
    ve 4199 sayılı Kanunun 47 nci maddesi ile hüküm altına alınmıştır.          
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    6. 1.1.1978 tarihinden 31.12.1980 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan   
kanunlardaki para cezaları altı misline,                                        
    7. 1.1.1981 tarihinden 31.12.l987 tarihine kadar yürürlüğe girmiş bulunan   
kanunlardaki para cezaları üç  misline,                                         
    Çıkarılmıştır.                                                              

    Ek Madde 2 - (Ek: 7/12/1988 - 3506/4 md.) (1)                               
    Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Ek 1 inci madde kapsamına   
giren para cezaları; l988 yılı Bütçe Kanununda 84 olarak belirlenen memur maaş  
katsayısının artırılması halinde Bütçe Kanununda her 75 puan artış,bir birim    
olarak kabul edilerek, Ek 1 inci maddeye göre tespit edilen ceza miktarlarının, 
bulunacak birim sayıyla çarpılması suretiyle belirlenir.(2)                     
    (Ek: 6/6/1991 - 3756/25 md.; Mülga : 17/10/1996-4199/47 md.)                
    Bu maddenin  yürürlüğe girdiği tarihten sonra kabul edilecek kanunlardaki   
para cezaları için de, müteakip yıllar, Bütçe Kanununda belirlenen katsayı      
miktarlarında artırma yapıldığı takdirde birim sayısının tespitinde başlangıç   
olarak,o kanunun yürürlüğe girdiği tarihteki Bütçe Kanununda geçerli olan devlet
memurları aylıkları katsayısı esas alınır.                                      

    Ek Madde 3 - (Ek: 7/12/1988 - 3506/4 md.) (1)                               
    Kanunlarda alt veya üst sınırlarından biri veya bunlardan her ikisi göste-  
rilmemiş olmakla birlikte, alt ve üst sınırları arasında uygulama yapılmasını   
gerektiren nitelikteki para cezalarının alt ve üst sınırlarının tespitinde,bu   
Kanunun 19 ve 24 üncü maddelerindeki alt ve üst sınırlar esas alınır.           

    Ek Madde 4 - (Ek: 7/12/1988 - 3506/4 md.) (1)                               
    Hükmedilecek ağır ve hafif para cezaları; bu Kanunun 19 ve 24 üncü maddele- 
rindeki alt sınırları gösteren miktarların, Ek 2 nci maddeye göre bulunacak bi- 
rim sayısıyla çarpımı sonucu elde edilecek miktarlardan az olamaz.              

    Ek Madde 5 - (Ek: 7/12/1988 - 3506/4 md.) (1)                               
    Para cezasının üst sınırının gösterilmemiş olması halinde hükmedilecek ağır 
ve hafif para cezaları, ilgisine göre bu Kanunun l9 ve 24 üncü maddelerindeki   
üst sınırları gösteren miktarların, Ek 2 nci maddeye göre bulunacak birim sayı- 
sıyla çarpımı sonucu elde edilecek miktarları geçemez.                          

    Madde 591 - İşbu kanun 1926  senesi temmuzunun birinci gününden itibaren    
mer'idir.                                                                       

    Madde 592 - İşbu kanunun icrasına Adliye Vekili memurdur.                   
                                                                                
                                   *                                            
                                  * *                                           
                                                                                
                1/3/1926 TARİHLİ VE 765 SAYILI ANA KANUNA                       
                          İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER                                  
    1 - 1O/6/1949 tarihli ve 5435 sayılı Kanunun hükümleri:                     
    Bu Kanunun 21/1/1983 tarih ve 2790 sayılı Kanunla değişik 2 nci maddesi ile 
1/5/l985 tarih ve 3192 sayılı Kanunla değişik 3 üncü maddesi 7/l2/1988 tarih ve 
3506 sayılı Kanunun l0 ncu maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduklarından    
"Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı" ndaki yerlerine işlen- 
mişlerdir.                                                                      
_____________________                                                           
(1) 765 sayılı Türk Ceza Kanununa 3506 sayılı Kanunla eklenen ek maddeler ile   
    bu maddelerde değişiklik yapan diğer Kanunlardaki para cezalarının hesap-   
    lanmasına ilişkin hükümlerin, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun      
    suç saydığı fiilleri işleyenler hakkında uygulanmayacağı 17/10/1996 tarih   
    ve 4199 sayılı Kanunun 47 nci maddesi ile hüküm altına alınmıştır.          
                                                                                
(2)  Bu fıkrada geçen "30" rakamı, 6/12/1989 tarih ve 3591 sayılı Kanunla "75"  
     olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.                                 
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
    2 - 9/7/1953 tarihli ve 6123 sayılı Kanunun geçici maddeleri:               
                                                                                

    Geçici Madde 1 - (Değişik:31/5/1957-6988/1 md.)                             
    13 üncü maddenin mutazammın bulunduğu birinci devre hücre cezası,kafi mik-  
tarda hücre inşaatı ikmal edilinceye kadar Adliye Vekaletince peyderpey tatbik  
olunur.                                                                         
    Bu sebeple haklarında hücre cezası tatbik edilememiş olan ağır hapis cezası 
mahkümları bulundukları ceza evlerinde cezalarının yarısını ikmal ettikleri ve  
diğer evsafı da haiz bulundukları takdirde iş esası üzerine müesses ceza evleri-
ne nakledilebilirler. Bu gibiler 16 ncı maddedeki meşrutan tahliye hakkından da 
istifade edebilirler.                                                           
                                                                                

    Geçici Madde 2 -(Değişik: 31/5/1957- 6988/1 md.)                            
    Çalışma mecburiyetinin tatbikını mümkün kılacak ceza evleri ikmal edilinceye
kadar bulundukları ceza evlerinde ikinci devre mahkümiyet müddetlerinin en az   
dörtte birini iyi hal ile geçirmiş olup da Adliye Vekaletince tesbit edilecek   
yaş,meslek ve kabiliyeti haiz olanlar ve yine Vekaletçe tayin olunacak suçların 
failleri iş esası üzerine müesses ceza evlerine nakledilebilirler. Bu takdirde  
2 nci ve 3 üncü devre cezaları buralarda çektirilir.                            
                                                                                
    İş esası üzerine müesses ceza evlerinin istiap haddi yukarki fıkra mucibince
nakledilecek mahkümları çalıştırmıya kafi gelmediği ahvalde bunlar, geceyi bu-  
lundukları cezaevinde geçirmek şartiyle ve rayiç ücretin üçte ikisinden aşağı   
olmamak üzere amme menfaatine uygun işlerde muhafaza altında çalıştırılabilir-  
ler.                                                                            
                                                                                

    Geçici Madde 3 - (Ek: 2/7/1954 -6434/1 md.)                                 
    6123 sayılı kanunun mer'iyete girdiği 1/8/1953 tarihinden önce iş esasına   
müstenit yeni ceza evlerinde 3 ve 4 üncü devrelere geçmeye hak kazanmış mahküm- 
lar hakkında eski kanun ahkamı tatbik olunur.                                   
    3 - 6/7/1960 tarihli ve 15 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi:                   
                                                                                

    Madde 3 - Yukarıki madde hükmü, bu kanunun yürürlüğe girmesi tarihinden önce
işlenmiş olan ve Türk Ceza Kanununun 125 - 133, 141, 142, 146, 149, 150 ve 163  
üncü maddelerinde yazılı bulunan Vatana hiyanet suçları hakkında da uygu-       
lanır.(1)                                                                       
                                                                                
    4 - 12/6/1979 tarihli ve 2248 sayılı Kanunun geçici maddesi:                
                                                                                

    Geçici Madde 1 - Bu Kanunun 7,20 ve 24 üncü maddeleri,bu Kanunun yürürlüğe  
girmesinden önce asliye ceza ve ağır ceza mahkemelerinde açılmış bulunan kamu   
davalarına uygulanmaz.                                                          
    5 - 7/1/1981 tarihli ve 2370 sayılı Kanunun geçici maddesi:                 
    Geçici Madde - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce,Ceza Muhakemeleri 
Usulü Kanununun bu Kanunla kaldırılan ek 5-9 maddelerindeki haller ayrık olmak  
üzere bu Kanunun 1 inci maddesiyle değiştirilen Türk Ceza Kanununun 119 uncu    
maddesi kapsamına giren bir suçtan dolayı açılmış bulunan davalarda sanığın sor-
gusunun yapılmış olması, anılan madde hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz.   
Ancak karara bağlanmış davalarda sözü edilen madde hükümleri uygulanmaz, kesin- 
leşmiş mahkümiyet hükümleri aynen yerine getirilir.                             
_____________________                                                           
(1)  Bu maddedeki "yukarıki madde hükmü" deyimi ile, Türk Ceza Kanununun        
     146 ncı maddesine bu Kanunla eklenen fıkra hükmü kastedilmektedir.         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                       558-1                                    
                                                                                
    6 - 11/5/1981 tarih ve 3445 sayılı Kanunun geçici maddeleri:                

    Geçici Madde 1.- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, Türk Ceza Kanu-
nunun 480 ve 482 nci maddelerinin neşir yoluyla veya radyo ve televizyon veya   
benzeri kitle haberleşme araçlarıyla işlenmeleri sebebiyle 1412 sayılı Ceza     
Muhakemeleri Usulü Kanununun 344 üncü maddesinin 5 inci bendi uyarınca açılmış  
olan davalara, açıldıkları tarihteki geçerli olan usul hükümleri dairesinde ba- 
kılmaya devam olunur.                                                           

    Geçici Madde 2.- Türk Ceza Kanununun 426,427,428 inci maddeleri ile 1117 sa-
yılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanununun 7 ve ek 2 nci maddelerine göre
verilen cezaların onda dokuzu affedilmiştir. Ancak, infaz edilecek para cezası  
otuzmilyon lirayı geçemez. Tahsil edilmiş para cezaları iade olunmaz.           
                                                                                
    7. 7/12/1988 tarihli ve 3506 sayılı Kanunun geçici maddeleri:               

       Geçici Madde 1 - 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü mad-
desinin dördüncü fıkrasının uygulanması sebebiyle kanun yollarına başvurulamamış
hükümlere karşı, hükümlü, müdahil ve Cumhuriyet savcısı ceza infaz edilmiş olsa 
bile, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir ay içerisinde Kanun yollarına   
başvurabilirler.                                                                

       Geçici Madde 2 - Bu Kanunun yayımı tarihinden önce haklarında, ağır hapis
hariç olmak üzere, bir yılı aşmamak kaydıyla altı aydan fazla hürriyeti bağlayı-
cı ceza verilmiş olanlar bu cezaları infaz edilmiş olsa bile bu Kanunun yayımı  
tarihinden itibaren iki ay içinde hükmü veren mahkemeye başvurarak 647 sayılı   
Kanunun 4 üncü maddesinin tatbikini talep edebilirler. Bu takdirde mahkeme dos- 
yayı yeniden ele alarak talep hakkında bir karar verir.                         
    Mahkeme talep doğrultusunda karar verdiği takdirde;                         
                                                                                
    a) Daha önce infazı tamamlanan hürriyeti bağlayıcı cezanın çevrildiği para  
cezası veya tedbir yeniden infaz edilmez. Ancak bu değişiklik Adli Sicil        
kaydına işlenir.                                                                
                                                                                
    b) Devam etmekte olan infazlarda ilgili derhal tahliye olunur ve infaz ku-  
rumunda geçen süreler 647 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki 
miktarların alt sınırı esas alınarak mahsup edilir.                             

        Geçici Madde 3- 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 6 ncı mad- 
desinde bu Kanunla yapılan değişiklikten yararlanabilecek olanlar, Kanunun yayı-
mı tarihinden itibaren iki ay içinde hükmü veren mahkemeye başvurarak, cezanın  
ertelenmesi yönünden durumlarının yeniden incelenmesini isteyebilirler. Bu tak- 
dirde mahkeme dosyayı yeniden ele alarak talep hakkında bir karar verir.        

        Geçici Madde 4 - Bu Kanunla, Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi kapsa-
mına alınan suçları işlemiş olup da, Kanunun yürürlüğe girmesinden önce hakla-  
rında tahkikata başlanmış veya kamu davası açılmış veya mahkümiyet hükmü veril- 
miş olanların, yürürlük tarihini izleyen iki ay içinde 119 uncu maddedeki şart- 
ları yerine getirerek ödemede bulunmaları halinde haklarında;                   
    1. Hazırlık tahkikatında, takibata yer olmadığına,                          
                                                                                
    2. Açılmış davaların ortadan kaldırılmasına,                                
                                                                                
    3. Mahkümiyet hükmünün verilmemiş sayılmasına,                              
    Karar verilir. Bu suçlardan tutuklu veya hükümlü olanlar derhal tahliye     
edilirler.                                                                      
    Tutuklu ve hükümlülerin bakiye hürriyeti bağlayıcı cezalarına karşılık      
Ödemeleri gereken para cezasının hesaplanmasında beher gün karşılığı olarak 647 
sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının   
(1) numaralı bendinde belirtilen asgari hadler esas alınır.                     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                       558-2                                    
                                                                                
    8. 21/11/1990 tarih ve 3679 sayılı Kanunun geçici maddesi:                  
                                                                                

    Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce işlenmiş olup da, Türk 
Ceza Kanununun bu Kanunla değiştirilen veya yeni madde numaraları altında müey- 
yideye bağlanmış hükümlerini ihlal etmiş olanlar hakkında Türk Ceza Kanununun 2 
nci maddesi nazara alınarak;                                                    
                                                                                
    a) Mahkümiyet hükmü verilmiş olması veya verilen hükümlerin kesinleşmiş     
bulunması halinde ilamlar aynen infaz olunur.                                   
    b) Hazırlık tahkikatı veya son tahkikatın devam etmesi halinde ise, verile- 
cek mahkümiyet hükümlerinde yapılan değişiklik sonucu belirlenen yeni madde nu- 
maraları esas alınır.                                                           
    Özel kanunlarda, Türk Ceza Kanununun bu Kanun değişikliğine konu olan mad-  
delerine yapılmış bulunan atıflar, yeni madde numaraları altında belirlenen     
hükümlere yapılmış sayılır.                                                     
    9. 13/11/1996 tarih ve 4209 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:                  
    Geçici Madde- Türk Ceza Kanununun 536 ve 537 nci maddelerinin 6 ncı fıkra-  
larının yürürlükten kaldırılması sebebiyle, 13.3.1965 tarihli ve 647 sayılı     
Kanunun 4 ve 6 ncı maddelerinden yararlanacak olanlar, bu Kanunun yayımı tari-  
hinden itibaren 6 ay içinde hükmü veren mahkemeye başvurarak cezanın ertelenme- 
sini, paraya veya maddede öngörülen tedbirlerden birine çevrilmesini isteyebi-  
lir. Bu takdirde mahkemece dosya ele alınarak bu hususta karar verilir.         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
            765 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLiK YAPAN MEVZUATIN                 
                                                                                
         YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI  KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE              
                                                                                
                                            YürÜrlÜkten Kaldıran Mevzuatın      
         Yürürlükten Kaldırılan             ________________________________    
      Kanun veya Kanun Hükümleri            Tarihi     Sayısı     Maddesi       
_________________________________________  _________ __________  __________     
                                                                                
1/3/1926 - 765 sayılı Kanunun 83,384,589.mad-                                   
deleriyle 825 sayılı Kanunun 6.maddesi ve 1840                                  
sayılı Kanun,                                 11/6/1936    3038        2        
                                                                                
1/3/1926 - 765 sayılı Kanunun 63. maddesi,     3/2/1937    3112        3        
                                                                                
17/4/1338 - 222 sayılı Kanun,                 10/6/1949    5435        4        
                                                                                
11/6/1936 - 3038 sayılı Kanunla gelen ve bilahare                               
3/2/1937 - 3112 sayılı Kanunla değişen muvakkat                                 
madde,Ceza Kanununun mevki'i mer'iyete vaz'ına                                  
müteallik Kanunun 3. ve 4. maddeleriyle, Ceza                                   
Muhakemeleri Usulü Kanununun 96. maddesinin son                                 
fıkrası, 397 ve 398 inci maddeleri,            9/7/1953    6123      2,3        
                                                                                
Türk Ceza Kanununun 56 ncı maddesi             6/7/1960      15      2          
                                                                                
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun Ek:5,6,                                       
7,8 ve 9 uncu maddeleri,                       7/1/1981    2370     19          
                                                                                
1/3/1926 - 765 sayılı Kanunun 472 nci maddesi-                                  
nin son fıkrası,                              24/5/1983    2827     13          
                                                                                
21/6/1927 tarih ve 1117 sayılı                                                  
Kanunun 9 uncu maddesi                        11/5/1988    3445     14          
                                                                                
765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 304 üncü                                        
Maddesinin (III) Numaralı Fıkrası,647                                           
sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun                                        
4 üncü Maddesinin Yedinci Fıkrası ve 10                                         
Haziran 1949 Tarihli ve 5435 Sayılı Kanun    7/12/1988     3506     10          
                                                                                
647 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin son                                       
fıkrası ile 1/3/1926 tarih ve 765 sayılı                                        
Türk Ceza Kanununun 13 üncü maddesinin                                          
son fıkrası                                  6/6/1990      3653      3          
                                                                                
1/3/1926 tarih ve 765 sayılı Türk Ceza                                          
Kanununun 204,206,207,210,220,221,222,                                          
223,224,225,226,227,285/6 ncı fıkra ve                                          
438 inci maddeleri.                           21/11/1990     3679      28       
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                            Yürürlükten  Kaldıran Mevzuatın     
                                           ----------------------------------   
                                                                                
       Yürürlükten Kaldırılan                                                   
    Kanun veya Kanun Hükümleri              Tarihi       Sayısı    Maddesi      
-------------------------------------     ------------  ---------  ----------   
a) 2 sayılı Hıyaneti Vataniye Kanunu,                                           
b) 6187 sayılı Vicdan ve Toplanma                                               
   Hürriyetlerinin Korunması Hakkında Kanun,                                    
c) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 140,141,142                                   
   ve 163 üncü maddeleri,                                                       
d) 2908 sayılı Dernekler Kanununun 5 inci                                       
   maddesinin 7 ve 8 numaralı bentleri ile                                      
   6 ncı maddesinin 2 numaralı bendi,                                           
e) 2932 sayılı "Türkçeden Başka Dillerle                                        
   Yapılacak Yayınlar Hakkında Kanun",         12/4/1991    3713       23       
                                                                                
765 sayılı Kanunun 172 nci maddesinin son                                       
fıkrası,173 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki                                
"140" rakamı ve 315 inci maddesi,               6/6/1991    3756       26       
                                                                                
765 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesine                                           
3756 sayılı Kanunla eklenen ikinci fıkra        17/10/1996  4199       47       
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
          765 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN  MEVZUATIN                 
                                                                                
                YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE                         
                                                                                
                                                                                
    Kanun                                                       Yürürlüğe       
     No.          Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler       giriş tarihi    
______________  ____________________________________________   ________________ 
    1840                            ___                           16/7/1931     
    1884                            ___                            3/8/1931     
    2275                            ___                           20/6/1933     
    3038                            ___                           1/10/1936     
    3112                            ___                           11/2/1937     
    3531                            ___                           16/7/1938     
    3708                            ___                           14/7/1939     
    4055                            ___                            6/6/1941     
    4683                            ___                          11/12/1944     
    4934                            ___                           18/6/1946     
    4956                            ___                           24/9/1946     
    5319                            ___                           11/2/1949     
    5435                            ___                           16/6/1949     
    5665                            ___                           17/6/1950     
    5844                            ___                          11/12/1951     
    6123                            ___                            1/6/1953     
    6329                            ___                           16/3/1954     
    6434                            ___                            7/7/1954     
    6569                            ___                           27/5/1955     
    6661                            ___                           24/2/1956     
    6763                            ___                            1/1/1957     
    6988                            ___                        (Makabline şa-   
                                                                mil olmak üze-  
                                                                re)             
                                                                   7/6/1957     
      15                            ___                           11/7/1960     
     144                            ___                           5/12/1960     
     235                            ___                          12/12/1961     
     121                            ___                          28/11/1962     
     501                            ___                           16/7/1964     
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
  Kanun                                                        Yürürlüğe        
   No.         Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler        giriş tarihi      
---------  -----------------------------------------------  ------------------  
    557         1.ve 2.md.                                    10/4/1965         
                Diğer hükümleri                               10/7/1965         
                                                                                
    647                            ___                         6/7/1965         
   1490                            ___                        3/10/1971         
   2245                            ___                        16/6/1979         
   2248                            ___                        22/6/1979         
   2370                            ___                        10/1/1981         
   2632                            ___                        16/3/1982         
   2787                            ___                        22/1/1983         
   2790                            ___                        22/1/1983         
   2827                            ___                        27/5/1983         
   2891                            ___                        24/9/1883         
   3192                            ___                        8/ 5/1985         
   3255                            ___                        15/1/1986         
   3266                            ___                        12/3/1986         
   3267                            ___                        19/3/1986         
   3354                            ___                        25/4/1987         
   3369                            ___                        26/5/1987         
   3445                            ___                        26/5/l988         
   3506                            ___                       14/12/1988         
   3591                            ___                       12/12/1989         
   3653                            ___                        25/6/1990         
   3679                            ___                       29/11/1990         
   3713                            ---                       12/ 4/1991         
   3756                            ---                       14/ 6/1991         
   4114                            ---                       08/07/1995         
   4199                    42 ve Ek 3 üncü maddesi            1/1/1997          
                           Diğer Maddeleri                   27/10/1996         
   4209                            ---                       19/11/1996         
                                                                                
                                                                                
                                                                                
                                                                                
ÿ