หน้าร้อน เป็นช่วงเวลาแห่งการสอบเข้าศึกษาต่อในระดับการศึกษาที่สูงขึ้น ในขณะเดียวกันก็เป็นช่วงเวลาที่ลมร้อนโบกมาไม่ขาดสาย เด็ก ๆ ที่ว่างในช่วงหยุดเทอมอย่างนี้ หลายคนก็คงคว้าว่าวออกมาเล่นกันเป็นที่สนุกสนาน

ไม่มีหลักฐานที่แน่ชัดว่า ใครเป็นผู้ประดิษฐ์ว่าวเป็นคนแรก หรือเป็นชาติแรก แต่เป็นไปได้สูงที่แหล่งกำเนิดว่าวมาจากเอเชีย

การใช้ว่าวเป็นกีฬา ใช้ในเรื่องโชคลางกันภูติผี นอกจากนั้นก็ใช้ในการศึกสงคราม เช่น ใช้วัดระยะทางเพื่อขุดอุโมงค์เข้าตีข้าศึก ใช้เป็นเครื่องทิ้งระเบิดไปเผาเมือง และนักวิทยาศาสตร์ก็เคยใช้ว่าวเพื่อการศึกษาทางวิทยาศาสตร์ ใช้ตรวจอากาศ ถ่ายภาพ การส่งสัญญาณวิทยุ ก็มี

หาน้ำหนักว่าวเพื่อนำขึ้น

การเล่นว่าวต้องอาศัยลม ลมเป็นปัจจัยที่เราไม่อาจควบคุมได้ บางวันลมแรง บางวันลมอ่อน เราจะควบคุมได้ก็เพียงตัวว่าวของเราเอง

เมื่อว่าวปะทะลม จะมีแรงมาเกี่ยวข้องด้วยคือ แรงจากน้ำหนักของว่าว แรงฉุดไปตามทิศทางของลม และแรงยกในทิศทางตรงข้ามของน้ำหนัก ผลรวมของแรงทั้งสาม เกิดเป็นแรงลัพท์ที่ทำให้ว่าวลอยขึ้นไปได้ และทิศทางของแรงลัพท์นี้ จะอยู่ในแนวเดียวกับแนวเชือกว่าวที่ต่อออกจากคอซุงพอดี

สำหรับการดูว่าว่าวตัวใดจะขึ้นหรือไม่ เราพอจะดูได้จากความหนาแน่นของว่าว เมื่อคิดเป็นน้ำหนักต่อพื้นที่ตามสูตร D = W/S เมื่อ D คือความหนาแน่นของว่าว W คือน้ำหนักของว่าวทั้งตัว รวมเชือกด้วย และ S เป็นพื้นที่ปะทะลม ซึ่งก็คือ พื้นที่กระดาษที่ปิดตัวว่าวนั่นเอง

สมมติน้ำหนักของว่าวเท่ากับ 200 กรัม (0.2 กิโลกรัม) พื้นที่ปะทะลม 1 ตารางเมตร ว่าวตัวนี้จะมีความหนาแน่น 0.2 ถ้าความหนาแน่นของว่าวเป็น 1 จะเหมาะกับสภาพลมแรง 0.5 เหมาะกับลมปานกลาง และ 0.2 เหมาะกับลมอ่อน

ปรับมุมเงยให้เหมาะสม

เราจะควบคุมว่าว ขณะที่ลอยตัวอยู่ในอากาศได้ดีแค่ไหน ก็คืออยู่กับแรงสามตัวที่พูดไปแล้ว แรงทั้งสามจะกระทำตรงจุดที่เป็นศูนย์ถ่วงของว่าว เราต้องปรับแนวคอซุงให้อยู่ในแนวแรงลัพท์ เพื่อให้ว่าวเอียงตัวทำมุมกับทิศทางของลม เรียกว่า มุมเงย

เมื่อลมแรง เราก็ควรใช้มุมเงยที่น้อย ในยามที่ลมอ่อน เราก็ปรับมุมเงยให้มากขึ้น แต่ถ้าปรับมุมเงยมากเกินไป ว่าวก็จะต้านลม โดยทั่วไป มุมเงยที่จะทำให้วาวขึ้นได้ดี คือมุมเงยระหว่าง 30-35 องศา ถ้าโครงสร้างของว่าวดีมีสมดุล มุมเงยระดับนี้จะทำให้ ว่าวขึ้นไปอย่างสง่างาม

อย่างไรก็ตาม แม้มุมจะดี นักเล่นว่าวก็อาจจะเจอปัญหา แรงลมปั่นป่วนบริเวณผิวว่าวตอนบน ซึ่งจะฉุดให้ว่าวต่ำลงได้เหมือนกัน

ข้อมูลการเขียน รู้รอบตัว ฉบับ 5 เมษายน 2529