Ιδιωματικές εκφράσεις
Εχω αποδελτιώσει πάνω από 10000 ιδιωματικές και παροιμιακές εκφράσεις. Από αυτές, μόνο
700 περίπου χώρεσαν στο "Αλφαβητάρι των ιδιωματικών εκφράσεων", εκδ. Δίαυλος 1997.
Το λημματολόγιο που ακολουθεί περιέχει κάπως περισσότερες, λίγο πάνω από 1000, αλλά
προς το παρόν παραθέτω μόνο το γράμμα Α [της λέξης-κλειδί]. Ορισμένες από τις φράσεις
έχουν ήδη παραπομπή.
- σφάξε με αγά μου ν'αγιάσω
- δεν δίνει του αγγέλου του νερό
- ο καιρός των ισχνών / παχιών αγελάδων
- άγιο είχε (σε ατύχημα)
- του Αγίου ποτέ
- πού πας ξυπόλητος στα αγκάθια;
- έφαγε τον αγλέουρα
- την έπαθε σαν αγράμματος
- αυτό ήταν από τα άγραφα
- αγρόν ηγόρασε
- ας πάει στον αγύριστο
- ρίξανε άδεια και πιάσανε γεμάτα
- του άλλαξε τον αδόξαστο
- αέρας κοπανιστός!
- παίρνω αέρα
- του πήρε τον αέρα
- με το αζημίωτο
- το έχει το αίμα μου (και: το έχω στο αίμα μου)
- μου άναψε το αίμα/ τα αίματα (εξοργίσθηκα)
- βράζει το αίμα του
- του έδωσα το αίμα της καρδιάς μου
- μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι
- κόπηκε το αίμα του
- παίρνω το αίμα μου πίσω
- φτύνω αίμα για...
- πού ακούστηκε αυτό;
- ακούς εκεί!
- ακούς; ακούω να λες
- βάζω στην άκρη
- όπου με βγάλει η άκρη
- και ό,τι βγάλει η άκρη
- στην (άλλη) άκρη του κόσμου
- τον έκανα του αλατιού
- έμεινε στήλη άλατος
- πριν αλέκτορα φωνήσαι
- πες αλεύρι! Ο Χ... σε γυρεύει
- να σου πω τη μαύρη αλήθεια
- άλλα αντ'άλλων
- εσύ είσαι κι άλλος δεν είναι (θαρρείς πως)
- από ..., άλλο καλό
- ήταν ο ένας πάνω στον άλλον
- από δω πάνε κι οι άλλοι
- αλλού (να τα πουλάς, να τα λες) αυτά
- και πράσινα άλογα
- μας γέμισες αλογόμυγες
- το άλφα και το ωμέγα
- κάνει αμάν για...
- πήρε ψηλά τον αμανέ
- του έψαλα τα εξ αμάξης
- μοιάζω για αμερικανάκι;
- το έχει / έβαλε αμέτι μουχαμέτι
- έφτασα στο αμην
- σαν την άμμο της θάλασσας
- έφαγε/ήπιε τον άμπακο
- είναι ξέφραγο αμπέλι
- του έψαλε τον αναβαλλόμενο
- στο άψε σβήσε
- έκαμε την ανάγκη φιλοτιμία
- ανακατωμενος ο ερχόμενος
- μου κόπηκε η ανάσα
- παίρνω μιαν ανάσα
- έγινε το ανάστα ο Θεός /ο Κύριος
- ( π.χ. βλάκα) τον ανεβάζουν, (π.χ. βλάκα) τον κατεβάζουν
- περί ανέμων και υδάτων
- όπου φυσάει ο άνεμος (είναι)
- έγινε άλλος άνθρωπος
- γίνομαι άνθρωπος /δεν θα γίνεις ποτέ άνθρωπος
- παραπέμπω από τον 'Αννα στον Καϊάφα
- τα κάνω άνω κάτω
- γίνομαι άνω κάτω
- θα σε μάθω πόσα απίδια έχει ο σάκκος
- βγάζω τα άπλυτα στη φόρα
- απορώ και εξίσταμαι
- είναι μη μου άπτου
- αρες μάρες κουκουνάρες
- για τριάκοντα αργύρια
- τον έκανα αρνάκι
- άρον άρον
- άρπα κόλλα
- άρρητα αθέμιτα
- άρτζι μπούρτζι και λουλάς
- βγήκε ασπροπρόσωπος
- το άσπρο το κάνει μαύρο
- έμεινε στον άσσο
- αρματωμένος σαν αστακός
- κόκκινος σαν αστακος
- ακόμα δεν βγήκε από το αυγό
- αυγά σου καθαρίζουνε;
- κάτσε στ'αυγά σου
- έχασε τα αυγά και τα καλάθια
- σιγά μη σπάσεις τα αυγά/ σιγά τ'αυγά!
- μιλάει σε ώτα μη ακουόντων
- γελούσαν και τα αυτιά του
- από τ' αυτί και στο δάσκαλο
- δεν ιδρώνει το αυτί του
- θα του τραβήξω τα αυτιά
- λύθηκε ο αφαλός μου
- (δεν) τρώω άχυρα
© 1998 Νίκος Σαραντάκος
sarant@village.uunet.lu
This page has been visited times.