Fragmentoj de malnovaj stoikistoj
(Stoicorum Veterum Fragmenta; SVF)
la unua volumo

1. Zenono; atestoj de lia vivo, karaktero, verkoj

1.
Diogenio Laertio 7.1

(1) Zenono, filo de Mnaseo aˇ Demeo, kitiono el Kipro, urbo greka akceptanta fenicajn fremdulojn.
Lia kapo flanken oblikvis, kiel Timoteo la atena diras en "Pri Vivoj." Apollonio la turia diras ke li estis malgrasa, altkreska kaj bruneta - de tie iu moknomis Zenonon "egipta vinbervolvotigo", kiel diris Krusippo en unua volumo de "Maksimaro" - krome dikkrura, malstrekorpa, malforta. Do, kiel Persaio diris en "Memorando Bankeda" (SVF. 1.453), preskaˇiufoje Zenono malvolis bankedon. Li §ategis, oni diras, nesekigitan figon kaj sunbanon.
(2) Nun, kiel diris [en la sesa volumo], li estis aˇskultanto de Krato [la cinikisto]. Poste, oni diras, li aˇskultis Stilpon [la megalisto] kaj Ksenokraton [la akademiulo] dum dek jaroj respektive, kiel Timokrato diras en lia "Dio." Tamen e Polemon.
Kiel Hekato diris kaj Apollonio la Turia en la unua volumo de "Pri Zenono", al Zenono demandanta, kion farande oni vivu plej bone, la dio respondis "kuniŠante kun mortintoj." De tio konjektante li legis librojn de arkaikoj.
Nun, li renkontis Kraton tiamaniere; §ipanto purpuratinkturon de Fenicio li §iprompis irkaˇe al Peiraio. Li, jam atinginta 30 jaroj, Atenojn iris kaj sidiŠis antaˇ unu librovendejo. Legante la duan volumon de "Memoroj [de Sokrato]" de Ksenofo kaj enamiŠante kun Ši, li demandis la mastro, kie vivadas i tiaj homoj.

2.
DL 7.3

(3) Bon§ance preterpasante Krato, lin montrante la mastro diris "sekvu tion." De tiam aˇskultis Kraton, kaj en aliaj punktoj streis al filosofio, sed skrupulis al cinikisma senhonta vivado. ‚i tial Krato, volante kraci lin kaj el tiu i ["malsano"], al li transdonis terpoton de lentsupo por ke li portu Šin tra Kerameiko. Sed ar Krato vidis lin hontintan kaj Šin ka§ontan, bastonante rompis la terpoton. Al Zenono ver§inta lentsupo sur lia piedoj kaj forkuranta Krato diris "Kial forkuras, Feniceto, kvankam vi nenian teruron suferis?"
(4) ‚i tial kelktempe Zenono aˇskultis Kraton kaj dume verkis lia "ętatreŠimo", kiun verki sekvante voston de hundo §ercis oni. Krome al "ętatreŠimo" li verkis ankaˇ tiujn i.
Pri vivo laˇ la naturo
Pri impulso aˇ pri naturo de homoj
Pri emocioj
Pri la konvenajo
Pri leŠo
Pri la greka eduko
Pri vido
Pri la io
Pri signaroj
Pitagorikaj
Universalaj
Pri dirstilo
Problemoj homeraj, kvin [volumoj]
Pri poemaˇskulto
Far li estas ankaˇ Tekniko
Solvoj
Refutoj, du
Memoroj de Krato
Etikaj
Tiuj i estis liaj verkoj. Fine forlasinte Kraton li aˇskultis suprediritajn dudek jarojn. Tiam, oni diris, li diris "mi bon§ipis, nune pensante, kvankam §iprompis." Li, sed aliaj diris, diris i tiu e Krato.
Tamen aliaj diris, ke restadanta en Atenoj li aˇdinte la §iprompon diris "bonvolis la sorto elpu§i nin al filosofio." Sed oni diris, ke li forvendinte liajn frajtaĆojn en Atenoj tiris sin al filosofio.
Irikajvenante en la "poikile stoa" (diverskolora portiko), kiu nomiŠis kaj "Peisianaktio" sed "diverskolora" pro prntraĆo de Polugnoto, li lekciis lian teorion, por ke tiu loko estu senhoma. ‚ar e "tridek despotoj" mil kvarcent homoj ekzekutiŠis tie. Tial poste homoj venis por aˇskulti lin kaj por tio i ili nomiŠis "Stoikoj" kaj same ankaˇ sekvantoj de Zenono; tamen antaˇe ili nomiŠis "Zenonoj", kiel Epikuro diris en "Leteroj" (Usener 198). Aliflanke antaˇe "Stoikoj" nomiŠis poetoj libertempantoj tie, kiel Eratostheno diris en la oka volumo de "Pri arkaika komedio", kiuj vaste etendis la nomo.

3.

DL. 7.6

Nun, ar atenoj tre respektis Zenonon, admiris lin per konfidi la seruron de muregoj, doni oran kronon kaj dedii bronzan statuon al li. Sed tiun i faris urbanoj de lia patrujo, rigardantoj lian statuon kiel ornamon de la urbo. Pretendis ankaˇ Kitieanoj en Sidono pretendis, ke li estas de ili. Krome kaj Antigono tiel §atis lin, ke aˇskultis lin multifoje se venis al Atenioj, petis lin veni kiel lian gaston. Tamen Zenono fordankis tiun kaj sendis unu disiplon Persaion, kiu estis filo de Demetrio, el Kitieo, floris je 130a olimpikoj, ar tiame Zenono jam maljunula. (Sekvas leteroj de Antigono invitanta kaj de Zenono fordankanta.)
(9) (Zenono) sendis Persaion kaj Filonidon teban, kiujn ambaˇ mencas Epikuro, ke ili estis kun Antigono, en letero al lia frato Aristobulo. (Sekvas rezoluco de urbanoj ateniaj gloranta Zenonon.)
(12) Antigono de Karustio diras, ke Zenono ne neis si esti urbo de Kitieo. ‚ar kiam lia nomo graburiŠis en stonfosto "Zenono filosofo" kiel unu kontribuinto al riparo de banejo, li postulis aldoni kaj "Kitiea."

13.

Kikero, Akademika la antaˇa 1.34

Zenono kun Arkesilo jam longe aˇdiis lekcion de Polemo. Sed Li, kiu estis pliaŠa ol Arkesilo kaj jam forte subtile diskutis kaj treklare pripensis, deziris korekti teorion de Polemo.

Kikero, Pri Finoj de Bonaj kaj Malbonaj 4.3

... tial al Zenono estis nenia kaˇzo, kial li, auskultante Polemon, dekliniŠis de tiu i mem kaj antaˇuloj.

14.

Kuintiliano, InstruaĆoj de OratoraĆo 12.7.9

..., ar kaj al Sokrato kolektata estas por lia vivo kaj Zenono, Kleantho, Klusippo ricevis pagon el ilia disiploj.

15.

Seneko, Al Helvio 12.4

Nur unu serviston havi Homero, tri Platono, neniun Zenono, el kiu originis saŠo solida kaj vireca de stoikistoj, estas fame konate.

16.

Seneko, Pri Bonefaratoj 4.39.1

"Kial do" oni diras "via Zenono, kiam li promesis al iu pruntedoni 500 denarion kaj poste rimarkis, ke i tiu estis malkonvena, ankoraˇ kredadis lin, ar unufoje promesis al li, kontraˇ amikoj insistantoj, ke ne donu la monon al li?"

34.

Kikero, Pri Finoj de Bonaj kaj Malbonaj 3.5

El iuj filozofoj faris stoikistoj plej multajn novajn vortojn kaj Zenono, ilia [unua] efskolo, estis elpensinto de ne tiel novaj pensoj kiel neologismoj.

samo 3.15

‚ar, si allasiŠis al Zenono doni neauditan nomon al tio kurioza, kion li eltrovis, kial ne ankaˇ al Kato?

35.

Kikero, Tuskulanaj Diskutoj 5.34

Zenono Kitiea, unu enmigrinto kaj malnobla vortofaristo, en§tiliŠi en antikva filosofo §ajnas.

44.

Kuintiliano, Inst. Or. 12.1.8

E se al tiuj-i homoj malestis plejsupra virto, u ili oratoroj estis aˇ ne, pri Ši demanata mi respondos tiamaniere, ke stoikistoj respondas se oni demandas ilin, u Zenono estis saŠulo, u Kleanto, u ja Krusippo, dirantaj, ke tiuj certe estis grandaj kaj laˇdindaj, tamen ne atingis tion, kion havas la estremo de homa naturo.

2. Fragmentoj kaj Doktrinoj de Zenono
45.

(b)

Kikero, Pri Finoj 4.4

Tutan filosofion [Akademianoj] partigis al tri partoj, kaj i tiun partigon ankaˇ Zenono §ajni tinis.

A.
Logika

47.

Kikero, Pri Finoj 4.9

..., pri kiuj, e se maksimume ellabotitaj far Krusippo, tamen far Zenono ne plu multe ol far antaˇuloj.

Pri Teorio de Ekkono
(represento, senso, kriterio)

52.

Kikero, Akademika la Antaˇa 2.66

Tamen Arkesilo pensas, ke tiu i estas la plejsupla povo de saŠulo, konsentante al Zenono; tio estas zorgi, ke ne kaptiŠu, kaj senti, ke ne eraras.

53.

Kikero, Akademika la Posta 1.42

Eraron, hastemon, malsaŠecon, fidemon, dubon kaj unuvorte ion, ke estas fremda al neskuebla kaj kontanta konsento, malembarasis el virto kaj saŠo.

54.

Kikero, Por Mureno 61

... ke saŠulo nenion kredas nek pentas nek eraras neniam lian penson §anŠas. Kikero, Akademika la Antaˇa 2.113

Ke saŠulo nenion kredas: ... nenion de tiuj i antaˇ Zenono

Laktantio, Dia Institucio 3.4

Tial se neniu povas ion scii, kiel Sokrato konvinkis, sed oni ne devas kredi, kiel Zenono; tiam tuta filosofio detruiŠos.

Augustino, Kontraˇ Akademikoj 2.11

Per ke el sama Zenono ili (akademikoj) akceptis, ke nenio estas pli stulta ol kredi, ...

56.

Kikero, Akademika la Posta 1.40

Multegon tamen in tiu tria parto de filosofio §anŠis; tie pri sensoj mem unue iun novan diris, ke tiuj kunmetiŠas, li pensis, el iu kiel premo akirita ekstere. Tiujn li nomis (en greka) "fantasia", sed ni povas "reprezenton."

59.

Kikero, Akademika la Antaˇa 2.18

Kvankam tiel (Filono Akademika) neis, ke io povus kompreniŠi - tiun i ni nomas (en greka) "akatalempton" -, se estus, kiel Zenono difinis, tia vizato - ar per hieraˇa diskuto ni jam bone diskutis tiun vorton uzotan anstataˇ la "fantasia" -, t.s. vizato tiel impresata kaj formata kiel de tie estas tio kio estas kaj ne povas esti tio kio ne estas (ni diras tion prave difinatan far Zenono. ‚ar kiu kion povas kompreni tiel, kiel bonafide perceptas kaj rekonas, kio povas esti falsa?) - kaj se Filono neus tion, ar tio estas difektabla, ...

Akad. Ant. 2.77

Supozeble (Arkesilo) demandis Zenonon pri tiu, kio fariŠos si saŠulo nek povus kompreni ion kaj nek kredi apartenus al saŠulo. Tiu (Zenono repondos), mi kredas, ke li ne kredos ar io kompreniŠos. Do kio estas tiu "io"? Mi kredas, ke tiu estas "vizato." Kia estas tiu vizato? Zenono difinis tiun tiel, ke tiu vizato estas tiel impresata kaj sigelata kaj farata, kiel el tiu, kiu estas. Poste demandiŠas, kio fariŠos se vizato vera estus kiel tio falsa. Jen Zenono acute pensis, ke nenia visato komprenos si tio el tio, kio estas, estus kiel tio el tio, kio ne povas esti. Prave Arkesilo konsentis tiun i kaj aldonis al la difino. Prave Arkesilo konsentis al tiu i difino aldoninte.

Augustino, Kontraˇ Akademianoj 3.9.18

Sed ni vidus, kion diris Zenono. Kiu estas, i tia vizato kompreniŠi kaj perceptiŠi povas, kio ne havas signon komunan kun falsa.

60.

Kikero, Akademika la Posta 1.41

Ne al iaj visatoj fidon li (Zenono) aldonis, sed


Reveni al la unua paŠo