Mesua ferrea L.
GUTTIFERAE
Ceylon Ironwood, Indian Rose Chestnut

เป็นไม้ต้นไม่ผลัดใบขนาดกลาง สูง 15-25 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ รูปกรวยคว่ำ ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปใบหอกหรือขอบขนาน กว้าง 2-3 ซม. ยาว 8-10 ซม. ด้านบนใบสีเขียว ด้านล่างสีเขียมอมขาว ใบอ่อนสีชมพู

ดอก เป็นดอกเดี่ยวหรือออกเป็นกระจุก 2-3 ดอก มีสีขาวหรือสีชมพู มีเกสรเพศผู้สีเหลือง จำนวนมากอยู่กลางดอก จึงทำให้เห็นสีเหลืองเด่น กลีบดอกมี 4 กลีบ รูปไข่ ปลายบานและเว้า โคนสอบ ขอบกลีบเป็นคลื่น เมื่อดอกบานมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 5-10 ซม. มีกลิ่นหอมมาก ออกดอกเกือบพร้อมกันทั้งต้น ดอกบาน 1-2 วันแล้วโรย ออกดอกเดือนมกราคม-มีนาคม ผล เป็นรูปไข่ กว้าง 2 ซม. ยาว 4 ซม. มีกาบหุ้มผล 4 กาบ มี 1-2 เมล็ด

การขยายพันธุ์และปลูกเลี้ยง ขยายพันธุ์โดยเพาะเมล็ดและตอนกิ่ง การเพาะเมล็ดพบว่า ต้นกล้าจะเจริญเติบโตช้างมาก ในปีแรกมีความสูงเพียง 20 ซม. ต้นที่ออกดอกต้องมีความสุงไม่น้อยกว่า 3 เมตร ซึ่งต้องใช้เวลาปลูกไม่ต่ำกว่า 6 ปี ส่วนการตอนกิ่งพบว่าออกรากได้ยากมาก แต่ก็เป็นวิธีการที่จะช่วย ให้ออกดอกได้เร็วขึ้น หรือเป็นวิธีการที่สามารถที่จะใช้ปลูกเป็นไม้กระถางได้ บุนนาคชอบความชื้นในดิน และในอากาศสูง แต่ก็เป็นพืชที่ไม่ค่อยตอบสนองต่อปุ๋ยมากนัก เนื่องจากเป็นพืชที่เจริญเติบโตค่อนข้างช้า ชอบดินร่วน ชอบน้ำ แต่ไม่ชอบแฉะ แสงแดดจัด

บุนนาคพันธุ์ดอกสีขาวเป็นพันธุ์ที่ปลูกกันอยู่ทั่วไปและมีขึ้นตามธรรมชาติ ส่วนพันธุ์ดอกสีชมพู เป็นพันธุ์ที่กลายออกไปและกำลังได้รับความนิยมมากขึ้น ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับที่มีทรงพุ่มสวยงาม ไม้ให้ร่มเงา มีดอกหอมและสวยงาม

ฤดูออกดอก มกราคม-มีนาคม กลิ่นหอมแรงตลอดวัน