5.- Ç Â É Á
á.- Åííïéïëïãéêüò ðñïóäéïñéóìüò.
â.- ÊïéíùíéïëïãéêÞ åñìçíåßá.
ã.- ÌïñöÝò.
ä.- ÐñïâïëÞ áðü ôá ÌÌÅ.
å.- Âßá óôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá.
óô.- Áíôéìåôþðéóç.
á.- Åííïéïëïãéêüò ðñïóäéïñéóìüò.
Áíáöåñüìåíïé óôç âßá åííïïýìå ôç,
"..÷ñÞóç öõóéêþí Þ øõ÷ïëïãéêþí ìÝóùí ðïõ áðïóêïðïýí
íá êÜìøïõí ôçí áíôßóôáóç ôïõ ðñïóþðïõ ðïõ äÝ÷åôáé
ìéá åíôïëÞ êáé áñíåßôáé íá õðáêïýóåé" (Ôóáïýóçò),
Þ óýìöùíá ìå ôçí Üðïøç ôùí Graham êáé Gurr ôç,
"..óõìðåñéöïñÜ ìå ôçí ïðïßá åðéäéþêåôáé ç âëÜâç ôçò
óùìáôéêÞò áêåñáéüôçôáò ôùí áôüìùí Þ ç êáôáóôñïöÞ
ðñáãìÜôùí."
Åßíáé áíáìöéóâÞôçôï ôï ãåãïíüò üôé ç âßá áðïôåëåß ìéá
áñíçôéêÞ êïéíùíéêÞ áîßá (áð-áîßá) ç ïðïßá üðùò êáé ôï Ýãêëçìá
õðÞñ÷å êáé õðÜñ÷åé óå êÜèå êïéíùíßá.
Ç èÝóç ôçò ùò Ê.Ð. óôçñßæåôáé óôï üôé ç ÷ñÞóç ôçò óôçí
åðßëõóç ôùí äéáöïñþí ôùí áôüìùí äçìéïõñãåß ìéá áèÝìéôç
êáôÜóôáóç áðüññïéá ôçò ïðïßáò åßíáé ðïëëÜ êáé ðïëëÝò öïñÝò
áîåðÝñáóôá öáéíüìåíá äõóëåéôïõñãßáò ôçò êïéíùíßáò, óôçí ïðïßá
ç ðáñïõóßá
ôçò åßíáé Ýíôïíç
êáé áäéêáéïëüãçôç.-
â.- ÊïéíùíéïëïãéêÞ êáé øõ÷ïëïãéêÞ åñìçíåßá.
Åðé÷åéñþíôáò íá åñìçíåýóïõí ôçí ýðáñîç ôçò
âßáò óå êÜèå êïéíùíßá ïé ïðáäïß ôçò èåùñßáò ôçò êïéíùíéêÞò
áðïäéïñãÜíùóçò õðïóôÞñéîáí ôçí Üðïøç ðùò ç ðáñïõóßá ôçò Þôáí
äéêáéïëïãçìÝíç åðåéäÞ Þôáí áðáñáßôçôç - éäßùò óôéò ðñþôåò
êïéíùíßåò - ãéá ôçí åðéâßùóç ôïõ áôüìïõ.
Óýìöùíá åîÜëëïõ ìå ôç èåùñßá ôçò óýãêñïõóçò áîéþí ç âßá
Þôáí ôï áðïôÝëåóìá ôçò äéáìÜ÷çò ìåôáîý áëëçëïóõãêñïõïìÝíùí
éäåïëïãéþí êáé êïéíùíéêþí áíéóïôÞôùí óôçí êïýñóá ôïõò ãéá ôçí
áðüäåéîç ôçò õðåñï÷Þò ôçò ìéáò áðÝíáíôé óôçí Üëëç.
Óôç óõíÝ÷åéá ïé ïðáäïß ôçò èåùñßáò ôçò "åôéêÝôôáò"
áéôéïëüãçóáí ôç âßá óôçñéæüìåíïé óôç ëåãüìåíç
"áõôïåêðëçñïýìåíç ðñïöçôåßá". ÊáôÜ ôçí Üðïøç áõôÞ Üôïìá ðïõ
óå ðñþôç öÜóç ÷áñáêôçñßóèçêáí áðü ôïí êïéíùíéêü ôïõò ðåñßãõñï
óáí âßáéá, äéêáéïëüãçóáí óôç óõíÝ÷åéá ôïí ÷áñáêôçñéóìü ôïõò
áõôü, êÜíïíôáò âßáéåò ðñÜîåéò.
Õðï÷ñåùôéêÞ ãéá ôçí åîÝëéîç ôçò êïéíùíßáò Ý÷åé èåùñçèåß
ç âßá ìÝóá óôá ðëáßóéá ìéáò åõñýôåñçò áðü êïéíùíéïëïãéêÞ
Üðïøç ðñïóÝããéóÞò ôçò áðü ôïõò Sorel, Pareto êáé ôïí Ìárx.
ÔÝëïò óáí éäéáßôåñá åíäéáöÝñïõóá èá ðñÝðåé íá èåùñçèåß
êáé ç èÝóç ðïõ õðïóôçñßæåé ôçí Üðïøç ðùò ç âßá åßíáé Ýíá
åßäïò óõìðåñéöïñÜò ðïõ ìáèáßíåôáé êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò
êïéíùíéêïðïßçóçò ôïõ áôüìïõ. Óýìöùíá ìå áõôÞ üôáí ôá ìÝëç
ìéáò êïéíùíßáò ìáèáßíïõí åíþ êïéíùíéêïðïéïýíôáé,ôïõò êáíüíåò
ðïõ áöïñïýí ôçí êïéíùíéêÞ ôïõò äéáâßùóç êáé ðñïóáñìüæïõí ôçí
óõìðåñéöïñÜ ôïõò ó'áõôïýò,ìáèáßíïõí ðáñÜëëçëá êáé ôç âßá ç
ïðïßá ðåñéÝ÷åôáé ìÝóá óôïõò êáíüíåò áõôïýò. ¸ôóé ôá Üôïìá
áõôÜ äåí êÜíïõí ôßðïôá Üëëï áðü ôï íá áêïëïõèïýí êïéíùíéêÜ
áðïäåêôïýò êáíüíåò êáé ðñáêôéêÝò,óôéò ïðïßåò üìùò ç âßá
êáôÝ÷åé åîÝ÷ïõóá èÝóç. Ôï öáéíüìåíï áõôü ðáñáôçñåßôáé êõñßùò
óôá ìÝëç ôùí ëåãüìåíùí "õðïðïëéôéóìéêþí êïéíùíéêþí ïìÜäùí"
(sub-culture groups) óôéò ïðïßåò ç âßá áðïôåëåß ôñüðï æùÞò.
Ç èåùñßá áõôÞ ôïõ õðïðïëéôéóìïý ôçò âßáò õðïóôçñß÷èçêå
êáôÜ êýñéï ëüãï áðü ôïõò Wolfgang êáé Ferracuti óôï Ýñãï ôïõò
"The Subculture of Violence" (Âë.åëëçíéêÞ ìåôÜöñáóç ôçò
Ö.Ìçëéþíç) êáé åíôÜóóåôáé ìÝóá óôïí êýêëï áíÜëïãùí èåùñéþí
ãéá ôçí åñìçíåßá ôçò ðáñåêêëßíïõóáò óõìðåñéöïñÜò ðïõ
áíáðôý÷èçêáí óôéò ÇÐÁ áðü ôïõò ïðáäïýò ôïõ äïìéêïý
ëåéôïõñãéóìïý.
Ç ëåãüìåíç "åíóôéêôéâéóôéêÞ" èåùñßá ìå êýñéïõò
õðïóôçñéêôÝò ôçò ôïõò Sigmud Freud êáé Conrad Lorenz
ðñïóðáèþíôáò íá åñìçíåýóåé áðü øõ÷ïëïãéêÞ Üðïøç ôç âßáéç
óõìðåñéöïñÜ ôùí áôüìùí õðïóôÞñéîå ôçí Üðïøç ðùò ïé åðéèåôéêÝò
ôïõò ôÜóåéò Þóáí Ýìöõôåò êáé åíóôéêôþäåéò. ÊáôÜ ôïõò
"åíóôéêôéâéóôÝò" ìüíï ç êïéíùíéêÞ ïñãÜíùóç Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá
íá åëÝãîåé ôçí áíèñþðéíç âéáéüôçôá.
ÔÝëïò,áéôéïëïãþíôáò ôç èÝóç ôçò âßáò óôçí êïéíùíßá Üëëïé
èåùñçôéêïß ìå åðéêåöáëÞò ôïí Berkowitz ôçí äÝ÷ïíôáé óáí ôï
áðïôÝëåóìá ôçò ó÷Ýóçò "áðïóôÝñçóçò - åðéèåôéêüôçôáò"(frustra-
tion - aggression). H èåùñçôéêÞ áõôÞ ðñïóÝããéóç ëÝåé üôé ìéá
áíåêðëÞñùôç åðéèõìßá äçìéïõñãåß ôï áßóèçìá ôçò
áðïóôÝñçóçò,(frustration) ôï ïðïßï ïäçãåß Üìåóá óôçí êÜèå
åßäïõò åðéèåôéêÞ
óõìðåñéöïñÜ
(aggression). -
ã.- ÌïñöÝò.
ÊÜíïíôáò ìéá åðéóêüðçóç ôùí äéáöüñùí ìïñöþí
åêäÞëùóçò ôçò âßáò óå ìéá êïéíùíßá âëÝðïõìå üôé áõôÞ ìðïñåß
ìåôáîý Üëëùí, íá åßíáé :
á) Íüìéìç Þ ðáñÜíïìç. Óôçí ðñþôç õðÜãïíôáé ðåñéðôþóåéò
÷ñÞóçò âßáò ðïõ ôéò åðéôñÝðåé ï íüìïò êáé óôç äåýôåñç ôï
áíôßóôñïöï. Ðáñáäåßãìáôá ôçò ðñþôçò ðåñßðôùóçò áðïôåëïýí ç
âßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôïõò áèëïýìåíïõò óå ïñéóìÝíá
áãùíßóìáôá ðïõ ôçí åðéôñÝðïõí êÜôù áðü üñïõò
(ðÜëç,ìðïî,ñÜãìðõ êëð.), êáé ç ÷ñçóéìïðïéïýìåíç óå ðåñßðôùóç
Üìõíáò Þ êáôÜóôáóçò áíÜãêçò Þ óôïí ðüëåìï.
â) ÐïëéôéêÜ áðïäåêôÞ Þ ìç. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç õðÜãåôáé ç
âßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé åíÜíôéá óå äéêôáôïñéêÜ êáèåóôþôá üðïõ
äåí õðÜñ÷åé Üëëïò ôñüðïò áíôßóôáóçò óôçí êáôáðßåóç ôùí
äçìïêñáôéêþí ðïëéôþí. Óôç äåýôåñç áíôßèåôá ðåñßðôùóç õðÜãåôáé
ç âßá ðïõ áóêïýí ïé å÷èñïß ôçò äçìïêñáôßáò ìå óêïðü ôçí
õðïíüìåõóÞ ôçò (ôñïìïêñáôßá).
ã) ÓùìáôéêÞ Þ øõ÷ïëïãéêÞ. Ìå ôçí ðñþôç åðéäéþêåôáé ç âëÜâç
ôçò óùìáôéêÞò åíþ ìå ôç äåýôåñç ôçò øõ÷éêÞò õãåßáò ôïõ
áôüìïõ.
ä) ÊáôÜ ðñïóþðùí Þ êáôÜ ðñáãìÜôùí,äéÜêñéóç ðïõ óôçñßæåôáé óôï
óôü÷ï ðïõ ðëÞôôåôáé áðü ôç âßá.
Ìå ôéò ðáñáðÜíù ìïñöÝò ôçò ç âßá ìðïñåß íá äþóåé ôï
ðáñüí ôçò:
á) Óôçí ïéêïãÝíåéá.Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ õðÜãåôáé ç êáêïðïßçóç
ôùí ðáéäéþí áðü ôïõò ãïíåßò ôïõò êáé ôïõ åíüò óõæýãïõ áðü ôïí
Üëëï.
â) Óôï ó÷ïëåßï, üðïõ Ý÷åé íá êÜíåé ìå ôéò óõãêñïýóåéò ôùí
ìáèçôþí ìåôáîý ôïõò êáé ìå ôïõò êáèçãçôÝò ôïõò áëëÜ êáé ìå
ôéò áäéêáéïëüãçôåò öèïñÝò ðïõ ðñïêáëïýí ïé ðñþôïé óôéò
ó÷ïëéêÝò åãêáôáóôÜóåéò.
ã) Óôéò äéáðñïóùðéêÝò ó÷Ýóåéò. Åäþ õðÜãåôáé ï âéáóìüò,ïé
åðéèÝóåéò ðïõ ðñïêáëïýí óùìáôéêÝò âëÜâåò Þ êáé èÜíáôï êëð.
ä) Óôéò äéáêñáôéêÝò ó÷Ýóåéò, üðïõ åêäçëþíåôáé ìå ôïí ðüëåìï &
å) Óôïí áèëçôéóìü, ìå ôéò åêäçëþóåéò ôùí ïðáäþí ôùí äéáöüñùí
ïìÜäùí ôùí
ãíùóôþí óáí
hooligans. -
ä.- ÐñïâïëÞ áðü ôá ÌÌÅ.
Áðïôåëåß êïéíïôõðßá êáé áíáìöéóâÞôçôï ãåãïíüò
óôç óçìåñéíÞ åðï÷Þ ç ðñïâïëÞ êÜèå âßáéïõ ðåñéóôáôéêïý áðü ôï
óýíïëï ó÷åäüí ôùí ÌÌÅ ðïõ öôÜíåé êáé îåðåñíÜåé êáììéÜ öïñÜ
áêüìá êáé ôá üñéá ôçò õðåñâïëÞò,äçìéïõñãþíôáò Ýôóé áõôü ðïõ
Ý÷åé ðñïóöõþò áðïêëçèåß "êëßìá ôñïìïëáãíåßáò".
Ç äéêáéïëïãßá ðïõ õðÜñ÷åé åßíáé ðùò ç âßá áðïôåëåß Ýíá
ðñþôçò ôÜîåùò êáôáíáëùôéêü "áãáèü" ãéá ôï ïðïßï åêäçëþíåé
ôåñÜóôéï åíäéáöÝñïí Ýíá áäçöÜãï ãéá ôéò "óõãêéíÞóåéò" ðïõ
ðñïóöÝñåé êïéíü.
Óôçñéæüìåíç óôçí áíôßëçøç áõôÞ - ðïõ Üëëïôå åðéâåâáéþ-
íåôáé êáé Üëëïôå áíáôñÝðåôáé áðü ôá äåäïìÝíá - ç ôçëåüñáóç
êõñßùò êáé ï ôýðïò óôç óõíÝ÷åéá ìåôáäßäïõí óôï ðïëõðëçèÝò
êïéíü ôïõò êÜèå ðåñéóôáôéêü âßáò,áðü ìéá ìÜ÷ç ìÝ÷ñé ìéá ðñÜîç
÷ïõëéãêáíéóìïý,ìéá ëçóôåßá êëð.
Ïé ëåðôïìåñåßò ðåñéãñáöÝò ôïõ ôýðïõ êáé ïé Üêñùò
ñåáëéóôéêÝò åéêüíåò ôùí ôçëåïðôéêþí êáíáëéþí äéáìïñöþíïõí ôï
ìÞíõìá ôçò âßáò ðïõ ìåôáäßäåôáé óôïõò áíáãíþóôåò êáé ôïõò
ôçëåèåáôÝò ôïõò,áíôßóôïé÷á. Ôþñá ôï ðïéü èá åßíáé ôï feedback
áõôþí ôùí ôåëåõôáßùí ó'áõôü åîáñôÜôáé êáôÜ ôç ãíþìç ìáò
êáé áðü Üëëïõò ðáñÜãïíôåò üðùò ð.÷. ôïí ôñüðï ðïõ ôï
áðïêùäéêïðïéïýí êáé ï ïðïßïò óôçñßæåôáé óôçí êïéíùíéêïðïßçóÞ
ôïõò.
¸ôóé èá Þôáí õðåñâïëéêü ôï íá éó÷õñéóèïýìå ðùò ç âßá ðïõ
åìöáíßæåôáé óå ìéá êïéíùíßá åßíáé áðüññïéá áðïêëåéóôéêÜ êáé
ìüíï ôçò âßáò ðïõ ðñïâÜëëåôáé ó'áõôÞ áðü ôá ÌÌÅ ôçò,üðùò èá
Þôáí êáé ïõôïðéêü ôï íá õðïèÝóïõìå ðùò ç ó÷åôéêÞ ðñïâïëÞ äåí
Ý÷åé êáììßá áðïëýôùò ó÷Ýóç ìå áõôÞ,éäßùò üôáí ôçí åêäçëþíïõí
íåáñÜ êáé
áíþñéìá Üôïìá.
-
å.- Âßá óôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá.
Ï Ðßíáêáò 1 ðïõ ðáñáèÝóáìå ðáñáðÜíù áíáöÝñåôáé
óå åãêëÞìáôá - áíèñùðïêôïíßåò, ëçóôåßåò, âéáóìïýò,áðëÝò êáé
åðéêßíäõíåò óùìáôéêÝò âëÜâåò, áðáãùãÝò - óôïé÷åßï ôùí ïðïßùí
åßíáé ç Üóêçóç Þ ç áðåéëÞ ôçò ÷ñÞóçò âßáò. Áðü ôá äåäïìÝíá
áõôÜ ìðïñåß êáíåßò íá ó÷çìáôßóåé ìéá ðñþôç Üðïøç ôüóï ãéá ôï
åßäïò üóï êáé ãéá ôï ìÝãåèïò ôïõ Ê.Ð. áõôïý óôç óçìåñéíÞ
åëëçíéêÞ êïéíùíßá.
Èá èÝëáìå üìùò êáé ìå óêïðü íá óõìðëçñþóïõìå ôçí åéêüíá
ðïõ äßíåôáé áðü ôá äåäïìÝíá áõôÜ íá áíáöåñèïýìå óôç óõíÝ÷åéá
óå óôïé÷åßá Ýñåõíþí ðïõ Ýãéíáí óôç ÷þñá ìáò êáé ïé ïðïßåò
áöïñïýí ôñßá áðü ôá ðáñáðÜíù åãêëÞìáôá âßáò (áíèñùðïêôïíßá,
ëçóôåßá, âéáóìü) êáèþò êáé ôçí êáêïðïßçóç ãõíáéêþí, ðïõ
áðïôåëåß ìéá éäéáßôåñç åêäÞëùóç ïéêïãåíåéáêÞò âßáò.
Ôá óôïé÷åßá áõôÜ ðéóôåýïõìå ðùò áðïôåëïýí Ýíá ìéêñü
äåßãìá ôïõ ÷áñáêôÞñá ôçò âßáò ðïõ åðéêñáôåß óôç óçìåñéíÞ
åëëçíéêÞ êïéíùíßá.
¸ôóé óå Ýñåõíá äéêÞ ìáò (õðü äçìïóßåõóç ôþñá ðïõ
ãñÜöïíôáé ïé ãñáììÝò áõôÝò)ìå èÝìá ôç "ó÷Ýóç äñÜóôç - Èýìáôïò
óôï öüíï" êáé üóïí áöïñÜ ôïí ôñüðï ôÝëåóçò ôùí
áíèñùðïêôïíéþí/öüíùí ôïõ äåßãìáôüò ìáò äéáðéóôþóáìå üôé:
- óôéò 76 (ðïó.44.4%), åß÷áí ÷ñçóéìïðïéçèåß ðõñïâüëá üðëá,
- óôéò 45 (ðïó.26.3%), åß÷å ÷ñçóéìïðïéçèåß ìá÷áßñé,
- óôéò 26 (ðïó.15.2%), åß÷áí ÷ñçóéìïðïéçèåß îýëá Þ áé÷ìçñÜ
áíôéêåßìåíá,
- óôéò 11 (ðïó.6.4%), ï äñÜóôçò Ýðíéîå ôï èýìá,
- óôéò 7 (ðïó.4.1%), áóêÞèçêå óùìáôéêÞ âßá,
- óôéò 2 (ðïó.1.2%), ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ìåôáöïñéêü ìÝóï,
- óôç 1 (ðïó.0.6%), ÷ñçóéìïðïéÞèçêå äçëçôÞñéï êáé ôÝëïò
- óå 3 (ðïó.1.8%), ôï ìÝóï ôïõ öüíïõ Þôáí Üãíùóôï.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ áðü ôá óôïé÷åßá áõôÜ öáßíåôáé ðùò áðü
ôïõò 171 öüíïõò ðïõ åîåôÜóáìå óôçí ðåñßïäï 1990 - 94, óôïõò
167 (ðïó.97.6%) ÷ñçóéìïðïéÞèçêå âßá ãéá ôç äéÜðñáîÞ ôïõò.
Óå Üëëç ÝñåõíÜ ìáò ãéá ôç ëçóôåßá óôçí ÅëëÜäá ôçí
ðåñßïäï 1974 - 83, äéáðéóôþóáìå üôé áðü ôéò 330 ëçóôåßåò ðïõ
ðåñéëÞöèçêáí óôï äåßãìá ìáò,
- ôï 56.4% ôåëÝóèçêå ìå ôçí Üóêçóç óùìáôéêÞò âßáò êáé ôï
õðüëïéðï 43.6% ìå áðåéëÞ,
- ïé äñÜóôåò ÷ñçóéìïðïßçóáí üðëá óôï 48.8% ôùí ðåñéðôþóåùí
åíþ óôï õðüëïéðï 51.2% Þóáí Üïðëïé êáé
- ôá üðëá ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí Þóáí óôï 49.7% ôùí ëçóôåéþí
ìá÷áßñéá, óôï 20.5% ðéóôüëéá, óôï 5.6% êõíçãåôéêÝò êáñáìðßíåò
êáé óôï ßäéï ðïóïóôü óéäçñïëïóôïß.
Ç Ýóôù êáé ìéêñÞ õðåñï÷Þ ôçò ÷ñÞóçò ôçò óùìáôéêÞò âßáò
Ýíáíôé ôçò áðåéëÞò ãéá ôç ÷ñÞóç ôçò Þôáí êáé óôçí ðñïêåéìÝíç
ðåñßðôùóç áñêåôÜ ÷áñáêôçñéóôéêÞ. Tï óôßãìá ôçò âßáò óôéò
ðåñéðôþóåéò áõôÝò ôï Ýäùóáí êáé ôá üðëá ðïõ ÷ñçóéìïðïßçóáí ïé
äñÜóôåò ãéá íá êÜìøïõí ôçí áíôßóôáóç ôùí èõìÜôùí ôïõò.
Áðü Ýêèåóç ôïõ ÏÇÅ ãéá ôï Ýãêëçìá ôïõ âéáóìïý
(âë.ó÷åô.ÔÏ ÂÇÌÁ,ôçò 9çò Áõãïýóôïõ 1992) ðñïÝêõøå üôé ãéá ôï
ðñþôï åîÜìçíï ôïõ 1992 ïé âéáóìïß ðïõ áíáëïãïýóáí óå êÜèå
100.000 ãõíáßêåò Þóáí: 114 ãéá ôéò ÇÐÁ, 92 ãéá ôçí Ïëëáíäßá,
40 ãéá ôç Öéëáíäßá, 34 ãéá ôç Óïõçäßá, 30 ãéá ôïí ÊáíáäÜ, 27
ãéá ôç Ãéïõãêïóëáâßá, 25 ãéá ôï ÉóñáÞë, 254 ãéá ôç ÍÝá
Æçëáíäßá, 20 ãéá ôç Äáíßá, 14 ãéá ôçí Ðïëùíßá, 11 ãéá ôç
Ãáëëßá, 10 ãéá ôç Íïñâçãßá, 9 ãéá ôç Ì.Âñåôáíßá, 8 ãéá ôçí
Éóðáíßá, 7 ãéá ôçí Éáðùíßá, 4 ãéá ôçí Ðïñôïãáëßá, 4 ãéá ôçí
Éñëáíäßá êáé 2 ãéá ôçí ÅëëÜäá.
Ï âéáóìüò åßíáé Ýíá Ýãêëçìá óôï ïðïßï ôï êýñéï âÜñïò ç
áíäñïêñáôéêÞ ìáò êïéíùíßá ôï ñß÷íåé ãéá åõíüçôïõò ëüãïõò ü÷é
óôïí äñÜóôç áëëÜ óôï èýìá êáé ãéá ôï ëüãï áõôü ïé
êáôáããåëëüìåíïé âéáóìïß üðùò Ý÷åé ðáñáôçñçèåß óå äéÜöïñåò
Ýñåõíåò äåí îåðåñíïýí ôï 15 - 20% åêåßíùí ðïõ ðñáãìáôéêÜ
óõìâáßíïõí.
Óýìöùíá åîÜëëïõ ìå ôç Ö.Ôóáëßêïãëïõ (ÔÏ ÂÇÌÁ,9 Áõãïýóôïõ
1992), "Óôü÷ïò ôïõ âéáóôÞ äåí åßíáé ç óåîïõáëéêÞ
áðüëáõóç,áëëÜ ï åîåõôåëéóìüò,ç ôáðåßíùóç,ç õðïôáãÞ ôïõ
èýìáôüò ôïõ.Ç óåîïõáëéêüôçôá óõ÷íÜ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óáí Ýíá
åñãáëåßï åðéèåôéêÞò õðïôßìçóçò ôïõ Üëëïõ. Ç óåîïõáëéêÞ
éêáíïðïßçóç ÷ñçóéìïðïéåßôáé óáí Ýíá äåõôåñïãåíÝò êßíçôñï. Ç
åðßêëçóÞ ôçò íïìéìïðïéåß ôï ðÝñáóìá óôçí ðñÜîç."
Áêüìá, ìå âÜóç óôïé÷åßá ôùí ðåñéðôþóåùí âéáóìïý ðïõ
êáôáããÝëèçêáí óôçí åëëçíéêÞ Áóôõíïìßá ôï äéÜóôçìá ôùí åôþí
1989 - 90 (Âë.ó÷åô. ÔÁ ÍÅÁ, 23 Áõãïýóôïõ 1993) ïé âéáóôÝò
Þóáí üóïí áöïñïýóå ôï åðÜããåëìÜ ôïõò:éäéùôéêïß õðÜëëçëïé óå
ðïó. 25%, åðéóôÞìïíåò óå ðïó. 22.5%, åñãÜôåò óå ðïó. 17%,
åðé÷åéñçìáôßåò óå ðïó. 12% êáé Üíåñãïé óå ðïó.6%. Áðü ôá
óôïé÷åßá áõôÜ êáôáññßðôåôáé ìÜëëïí ç Üðïøç ðïõ èÝëåé ôïí
âéáóôÞ Üôïìï ÷áìçëÞò êïéíùíéêïïéêïíïìéêÞò åðéöÜíåéáò êáé
÷ùñßò áîéüëïãï ìïñöùôéêü åðßðåäï.
Óå Ýñåõíá ãéá ôçí åëëçíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá ôïõ Á.ÔóéãêñÞ
(âë.ó÷åô. "Å" ôçò ÊõñéáêÜôéêçò Åëåõèåñïôõðßáò ôçò 26 Ìáúïõ
1996) êáé ìå âÜóç ôçí áíÜëõóç åñùôçìáôïëïãßùí ðïõ áðÜíôçóáí
1000 åëëçíßäåò öïéôÞôñéåò äéáðéóôþèçêå ìåôáîý Üëëùí üôé:
á.- Óå âéáóìïýò ðïõ áíáöÝñèçêáí óôéò áñ÷Ýò, äñÜóôçò êáé èýìá
Þóáí åíôåëþò Üãíùóôïé ìåôáîý ôïõò óôï 57% ôùí
ðåñéðôþóåùí,áðëþò ãíùóôïß óôï 29% êáé óõããåíåßò óôï 14%. Óå
âéáóìïýò äå ðïõ äåí áíáöÝñèçêáí óôéò áñ÷Ýò, äñÜóôçò êáé èýìá
Þóáí Üãíùóôïé ìåôáîý ôïõò óôï 37.3% ôùí ðåñéðôþóåùí, ðïëý
ãíùóôïß óôï 19.6%, áðëþò ãíùóôïß óôï 15.7%, óõããåíåßò óôï
14.6% êáé åß÷áí ãíùñéóèåß ðñéí áðü ôïí âéáóìü óôï 11.8%.
â.- Óå âéáóìïýò ðïõ áíáöÝñèçêáí óôéò áñ÷Ýò, ôüðïò äéÜðñáîçò
Þôáí åñçìéêÞ ðåñéï÷Þ óôï 57.1% ôùí ðåñéðôþóåùí, ôï óðßôé ôïõ
èýìáôïò óôï 28.6% êáé êïéíü÷ñçóôïò ÷þñïò ôï 14.3%. åíþ óå
âéáóìïýò ðïõ äåí áíáöÝñèçêáí óôéò áñ÷Ýò ï ôüðïò áõôüò Þôáí
åñçìéêÞ ðåñéï÷Þ óôï 32.4%, ôï óðßôé ôïõ äñÜóôç óôï 21.6%,
êïéíü÷ñçóôïò ÷þñïò óôï 15.7%, ôï óðßôé ôïõ èýìáôïò óôï 14.7%,
äçìüóéï êôßñéï óôï 5.9%, áõôïêßíçôï óôï 3.9% , Üëëç ôïðïèåóßá
óôï 2.9% åíþ êáé ãéá ôï ôåëåõôáßï áõôü ðïó.ðåñéðôþóåùí äåí
õðÞñîáí óôïé÷åßá.
Ç êáêïðïßçóç ãõíáéêþí ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 1983 - 92
áðïôÝëåóå ôï áíôéêåßìåíï Ýñåõíáò ìéáò ïìÜäáò éáôñþí äéáöüñùí
åéäéêïôÞôùí ôïõ Ãåíéêïý Íïóïêïìåßïõ Áèçíþí "Åñõèñüò Óôáõñüò"
(Âë.ó÷åô. ÔÁ ÍÅÁ, 5 Éïõëßïõ 1993).
Áðü ôçí Ýñåõíá áõôÞ,ìåôáîý Üëëùí ðñïÝêõøáí êáé ôá åîÞò:
á) ôçí ðåíôáåôßá 1988 - 92 ï áñéèìüò ôùí ãõíáéêþí ðïõ
ðÞãáéíáí óôá åîùôåñéêÜ éáôñåßá ôùí íïóïêïìåßùí åîáéôßáò
êáêïðïßçóçò ðïõ õðÝóôçóáí åß÷å áõîçèåß êáôÜ 70% óå ó÷Ýóç ìå
ôçí ðåíôáåôßá 1983 - 88,
â) ïé êáêïðïéçìÝíåò ãõíáßêåò Þóáí Ýããáìåò óå ðïó. 73.7%
êáé Üãáìåò óå ðïó.26.3% åíþ ç çëéêßá ôïõò êõìáéíüôáí áðü 25
Ýùò 35 ÷ñüíùí,
ã) ôï 52.3% áðü áõôÝò åß÷áí êáêïðïéçèåß áðü ôïõò óõæýãïõò
ôïõò, ôï 27% áðü óõããåíåßò êáé ößëïõò êáé ôï 20% áðü
áãíþóôïõò êáé
ä) ôï 62.4% åß÷å äå÷ôåß êôõðÞìáôá óôï êåöÜëé, ôï 10.7% óôá
÷Ýñéá, ôï 8.4% óôï óþìá, ôï 4.6% óôá ðüäéá åíþ óôï 13.9%
åß÷áí äéáðéóôùèåß
ðïëëáðëÝò óùìáôéêÝò
êáêþóåéò. -
óô.- Áíôéìåôþðéóç.
Ï ðåñéïñéóìüò ôùí ðåñéóôáôéêþí âßáò ðïõ
åìöáíßæïíôáé óå ìéá êïéíùíßá Ý÷åé íá êÜíåé ìå ôçí ëÞøç
ìÝôñùí ôüóï ãåíéêþí üóï êáé åéäéêþí. Ôá ðñþôá Ý÷ïõí óáí óôü÷ï
ôïõò ôç äçìéïõñãßá åíüò Þñåìïõ êïéíùíéêïý êëßìáôïò êáé ôá
äåýôåñá ôçí áðïöõãÞ ôçò Ýíôáóçò óôéò ðñïóùðéêÝò ó÷Ýóåéò ôùí
áôüìùí.
Ìå ôïí ôñüðï áõôü èá ìðïñïýóáìå íá èåùñÞóïõìå üôé ó'Ýíá
Þñåìï êïéíùíéêü êëßìá èá óõìâÜëëïõí ôá ìÝãéóôá ìåôáîý Üëëùí
êáé:
- Ç áðáãüñåõóç ôçò õðÝñìåôñçò ðñïâïëÞò - ìå ôçí ïðïßá Ýóôù
êáé Ýììåóá åãêùìéÜæåôáé - êÜèå åêäÞëùóç âßáò áðü ôá ÌÌÅ -
êõñßùò áðü ôïõò ôçëåïðôéêïýò óôáèìïýò -.
- Ç áíÜäåéîç ôïõ óõíáãùíéóìïý ìå âÜóç ôïõò êáíüíåò ôïõ fair
play óå ýøéóôç êïéíùíéêÞ áîßá êáé ç åíßó÷õóç ôùí èåóìþí ðïõ
áðïâëÝðïõí óôçí áðïöõãÞ ôïõ ÷ùñßò üñéá áíôáãùíéóìïý.
- Ç åðéäßùîç ãéá ôç óôñïöÞ ôçò êáëþò íïïýìåíçò åðéèåôéêüôçôáò
ôùí áôüìùí óå êïéíùíéêÜ áðïäåêôÜ êáíÜëéá ðïõ èá Ý÷åé óáí
áðïôÝëåóìá ôçí êïñýöùóç ôçò äçìéïõñãéêÞò ôïõò Ýìðíåõóçò.
- Ç ëåéôïõñãßá ðÜíù óå äçìïêñáôéêÝò âÜóåéò ôïõ ðïëéôåýìáôïò
êÜèå êïéíùíßáò ðïõ èá Ý÷åé óáí âáóéêÞ áñ÷Þ ôçò ôï óåâáóìü ôùí
äéêáéùìÜôùí üëùí ôùí ðïëéôþí êáé
- Ç áíáãíþñéóç ðùò ç åëåõèåñßá êáèåíüò öôÜíåé ìÝ÷ñé åêåß ðïõ
áñ÷ßæåé ç åëåõèåñßá ôïõ Üëëïõ êáé ìÝóá óôá ðëáßóéá ôçò ïðïßáò
ï êáèÝíáò äéêáéïýôáé íá Ý÷åé êáé íá åêöñÜæåé ôç äéêÞ ôïõ ãéá
êÜèå æÞôçìá Üðïøç êáé ü÷é áõôÞ ðïõ èÝëåé íá ôïõ åðéâÜëëåé
êÜðïéïò Üëëïò.
H áðïöõãÞ ôçò Ýíôáóçò ôùí ðñïóùðéêþí ó÷Ýóåùí ôùí áôüìùí
ðïõ èá áðïôñÝøåé ôéò åêäçëþóåéò âßáò èá Ý÷åé íá êÜíåé,
- ìÝóá óôçí ïéêïãÝíåéá, ìå ôïí áëëçëïóåâáóìü ôùí ìåëþí ôçò,
- óôï ó÷ïëåßï, ìå ôç óùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ åêðáéäåõôéêïý
óõóôÞìáôïò êáé ôçí áðïöõãÞ ôùí äéáêñßóåùí,
- óôïõò áèëçôéêïýò ÷þñïõò, ìå ôçí ôÞñçóç áðü üëïõò ôùí
êáíüíùí ôïõ ðáé÷íéäéïý ðïõ èá ðñÝðåé íá åßíáé ðñïúüí êïéíÞò
ôïõò áðïäï÷Þò êáé ãíùóôïß åê ôùí ðñïôÝñùí êáé
- óôéò äéáðñïóùðéêÝò ó÷Ýóåéò, ìå ôïí áëëçëïóåâáóìü ôçò
ðñïóùðéêüôçôáò
ôùí åìðëåêïìÝíùí
ó'áõôÝò. -
Á Í Á Ê Å Ö Á Ë Á É Ù Ó Ç - Ó Õ Ì Ð Å Ñ Á Ó Ì Á Ô Á
1.- Ç âßá ðñïóäéïñßæåôáé ùò ç "÷ñÞóç öõóéêþí Þ øõ÷ïëïãéêþí
ìÝóùí ðïõ áðïóêïðïýí íá êÜìøïõí ôçí áíôßóôáóç ôïõ ðñïóþðïõ
ðïõ äÝ÷åôáé ìéá åíôïëÞ êáé áñíåßôáé íá õðáêïýóåé" Þ ùò ç
"óõìðåñéöïñÜ ìå ôçí ïðïßá åðéäéþêåôáé ç âëÜâç ôçò óùìáôéêÞò
áêåñáéüôçôáò ôùí áôüìùí Þ ç êáôáóôñïöÞ ðñáãìÜôùí".
2.- Ç âßá áðïôåëåß Ê.Ð. åðåéäÞ ç ÷ñÞóç ôçò óôçí åðßëõóç
äéáöïñþí äçìéïõñãåß ìéá áèÝìéôç êáôÜóôáóç ç ïðïßá
ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé öáéíüìåíá äõóëåéôïõñãßáò óå ìéá
êïéíùíßá.
3.- Áðüøåéò ãéá ôçí åñìçíåßá ôçò âßáò åîÝöñáóáí ïé ïðáäïß
ôùí èåùñéþí ôçò êïéíùíéêÞò áðïäéïñãÜíùóçò, ôçò óýãêñïõóçò
áîéþí, ôçò "åôéêÝôôáò", ïé Sorel,Pareto,Marx,Wolfgang,Ferra-
cuti (Èåùñßá õðïðïëéôéóìïý ôçò âßáò), Freud, Lorenz
("åíóôéêôéâéóôéêÞ" èåùñßá) êáé Berkowitz (áðïóôÝñçóç - åðéèå-
ôéêüôçôá).
4.- Ç âßá ìðïñåß íá åßíáé íüìéìç Þ ðáñÜíïìç, ðïëéôéêÜ áðï-
äåêôÞ Þ ìç, óùìáôéêÞ Þ øõ÷ïëïãéêÞ, êáôÜ ðñïóþðùí Þ êáôÜ ðñá-
ãìÜôùí êáé íá åìöáíßæåôáé óôçí ïéêïãÝíåéá, óôï ó÷ïëåßï, óôéò
äéáðñïóùðéêÝò êáé óôéò äéáêñáôéêÝò ó÷Ýóåéò êáé ôÝëïò óôïí
áèëçôéóìü.
5.- Ç âßá "ðïõëÜåé" êáé ãé'áõôü ðñïâÜëëåôáé Ýíôïíá áðü ôá
ÌÌÅ. Ôï åÜí êáé êáôÜ ðüóï ôï ìÞíõìÜ ôçò åðçñåÜæåé ôï êïéíü
óôï ïðïßï áðåõèýíåôáé åßíáé Ýíá èÝìá ãéá ôï ïðïßï äåí Ý÷ïõí
âãåß áêüìá ôåëéêÜ óõìðåñÜóìáôá.
6.- Ðïñßóìáôá åëëçíéêþí åñåõíþí ãéá ôçí åãêëçìáôéêÞ âßá
óôçí áíèñùðïêôïíßá, óôç ëçóôåßá, óôïí âéáóìü áëëÜ êáé óôçí
êáêïðïßçóç ôùí ãõíáéêþí áðïêáëýðôïõí ôïí óêëçñü êáé
áðÜíèñùðï ÷áñáêôÞñá ôçò.
7.- Ç ðïëéôéêÞ ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôçò âßáò Ý÷åé íá
êÜíåé ìå ôç ëÞøç ìÝôñùí ðïõ èá Ý÷ïõí óáí óôü÷ï ôïõò
áöåíüò ìåí ôç äçìéïõñãßá åíüò Þñåìïõ êïéíùíéêïý
êëßìáôïò, áöåôÝñïõ äå ôçí áðïöõãÞ ôçò Ýíôáóçò óôéò
ðñïóùðéêÝò
ó÷Ýóåéò ôùí
áôüìùí. -
È Å Ì Á Ô Á Ã É Á Ó Õ Æ Ç Ô Ç Ó Ç
1.- ÊáôáãñÜøôå ôá ðåñéóôáôéêÜ âßáò ðïõ äéáâÜóáôå óå ìéá
çìåñÞóéá åöçìåñßäá ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 15 çìåñþí. Óôç
óõíÝ÷åéá êáôáôÜîôå ôá áíÜëïãá ìå ôç ìïñöÞ ôïõò êáé ôï ÷þñï
åìöÜíéóÞò ôïõò. ÐïéÜ áðü áõôÜ èåùñåßôå äéêáéïëïãçìÝíá;
Ãéáôß; Ðïéü
áðü áõôÜ èåùñåßôå
ðéü áðïôñüðáéï;
Ãéáôß;
2.- Ðïéüí áðü ôïõò äõï ïñéóìïýò ôçò âßáò èåùñåßôå
ðåñéóóüôåñï
ïñèü; Ãéáôß;
3.- Ãéáôß åßíáé
ç âßá Ê.Ð.;
4.- ÕðÜñ÷åé êÜðïéï âßáéï ðåñéóôáôéêü ðïõ óõíÝâåé óå
âÜñïò óáò êáé ðïõ Ý÷åé áöÞóåé êÜðïéá óçìÜäéá ìÝ÷ñé óÞìåñá
óôç æùÞ óáò;
5.- ÕðÜñ÷ïõí ðåñéðôþóåéò ðïõ äéêáéïëïãåßôå ôçí Üóêçóç
âßáò; ÐïéÝò åßíáé áõôÝò; Ðüôå êáé ãéá ðïéü ëüãï èá ôç
÷ñçóéìïðïéïýóáôå
êáé óåéò;
6.- Méá ëáúêÞ ðáñïéìßá êáé ìéá ðáëéÜ åëëçíéêÞ ôáéíßá ëÝåé
ðùò ôï "îýëï âãÞêå áðü ôïí ðáñÜäåéóï". Óõìöùíåßôå Þ
äéáöùíåßôå ìáæß ôçò; Aéôéïëïãåßóôå ìå âÜóç ôéò ðñïóùðéêÝò
óáò åìðåéñßåò,
ôçí ïðïéáäÞðïôå
áðÜíôçóÞ óáò.
7.- "Ç ðñþôç "ãíùñéìßá" ôïõ íåáñïý áôüìïõ ìå ôçí åðéèåôé-
êüôçôá êáé ôç âßá ãßíåôáé óôá ïìáäéêÜ ðáé÷íßäéá êáé ôïõò
êáâãÜäåò êáé óõ÷íÜ ôïõ ÷áñßæåé ìéá åõ÷áñßóôçóç ðïõ êáëåß óå
åðáíÜëçøç ôùí êáôïñèùìÜôùí" (Ã.Ðáíïýóçò,ÔÁ ÍÅÁ,16 - 8 - 94).
Ó÷ïëéÜóôå ôçí ðáñáðÜíù Üðïøç. Óå ðïéÜ èåùñßá èá ìðïñïýóáôå
íá ôçí õðáãÜãåôå;
8.- ÐïéÜ áðü ôéò áíáöåñüìåíåò èåùñßåò ðéóôåýåôå ðùò
åñìçíåýåé
ôç âßá ìå ðåñéóóüôåñï
ðåéóôéêü ôñüðï;
Ãéáôß;
9.- "Íá öïâÜìáé ôéò ãõíáßêåò; Ãéáôß íá öïâÜìáé ôéò
ãõíáßêåò; ÁõôÝò ìå öïâüíôïõóáí....Ôé èá ðåé áí
åõ÷áñéóôéüìïõí Ýñùôá óôï âéáóìü. Äåí áðáíôÜù. ¼ëåò ïé
ãõíáßêåò Þôáíå åõ÷áñéóôçìÝíåò ìáæß ìïõ....
Áìá äåí ôá èÝëáíå,ãéáôß ìðáßíáíå óôï áõôïêßíçôü ìïõ;
'Áëëåò Þôáíå ãíùóôÝò êáé Üëëåò Üãíùóôåò...¼ëåò ïé ãõíáßêåò ðñÝðåé íá
öïâïýíôáé êáé ëßãï...Íá ìÜèïõíå üôé åìåßò Ý÷ïõìå ôï ðñþôï
÷Ýñé...Êáé ëßãï îýëï äåí âëÜðôåé..."
Ó÷ïëéÜóôå ôá áðïóðÜóìáôá áõôÜ áðü ôç óõíÝíôåõîç åíüò
âéáóôÞ 18 ãõíáéêþí, ðïõ äçìïóéåýôçêå óôï ðåñéïäéêü Marie -
Claire ôïõ Öåâñïõáñßïõ
ôïõ 1990.
10.- Ó÷ïëéÜóôå ôï ðáñáêÜôù áðüóðáóìá áðü ôç óõíÝíôåõîç
åíüò èýìáôïò âéáóìïý ðïõ äçìïóéåýèçêå óôá ÍÅÁ ôçò 23 - 8 -
1993:
"¹ôáí ôñåéò ç þñá ôá îçìåñþìáôá üôáí ìå Üöçóáí ôá êáèÜñìáôá,
ìå ðÝôáîáí óôï äñüìï.Äåí ìðïñþ íá èõìçèþ ëåðôïìÝñåéåò, Þìïõí
÷áìÝíç. ÓôáìÜôçóá Ýíá ôáîß êáé ôïõ åßðá íá ìå ðÜåé óôï
áóôõíïìéêü ôìÞìá. ÐÞãáìå ó'áõôü ôçò Í.Éùíßáò. Êáé üôáí óå
Üèëéá êáôÜóôáóç, óáí öÜíôáóìá ôïõò åßðá üôé èÝëù íá
êáôáããåßëù âéáóìü, Üñ÷éóáí íá ìå ñùôÜíå êáé óôï ôÝëïò ìïõ
åßðáí üôé
äåí åßíáé áñìüäéïé,íá
ðÜù óôïí Ðåñéóóü".
11.- Ó÷ïëéÜóôå ôéò ðáñáêÜôù áðüøåéò íåáñþí áôüìùí ðïõ
äçìïóéåýèçêáí óôçí åöçìåñßäá ÔÁ ÍÅÁ ôçò 23 - 9 - 1994:
á) "Ôç âñßóêù ìå ôï ÷áìü ðïõ ãßíåôáé óôá ãÞðåäá.Ç áôìüóöáéñá
ôùí ãçðÝäùí ìå.... ðïñþíåé. Ç ôåëåõôáßá öïñÜ ðïõ Ýðáéîá îýëï
Þôáí óôïí ôåëéêü ôïõ ÊõðÝëëïõ. Óôç æùÞ ìïõ ãåíéêÜ åßìáé
Þñåìïò. Ìüëéò öôÜóù óôï ãÞðåäï,öôéÜ÷íïìáé. Óôçí ôçëåüñáóç
âëÝðù óõ÷íÜ èñßëåñ. Ì'áñÝóåé ôï áßìá."
â) "Áí êÜðïéïò ìå ðåéñÜîåé Þ ìïõ âñßóïõí ôçí ïìÜäá,ôüôå èá
ðëáêùèþ óßãïõñá. Äåí åßìáé áðü áõôïýò ðïõ åðéæçôïýí ôç âßá
áëëÜ ïýôå êáé áðü áõôïýò ðïõ ôá êáôáðßíïõí. Áí ÷ñåéáóôåß èá
óêáëþóù".
ã) "Åß÷á Ýíáí öéëáñÜêï ðïõ êïõâÜëáãå ìáæß ôïõ óôçí êáôáóêÞ-
íùóç áðü ÷åéñïðÝäåò ìÝ÷ñé ìá÷áßñéá...Ôïí ãíþñéóá...Ìéá ÷áñÜ
ðáéäß Þôáí. Êáììßá ó÷Ýóç...Ãéá ìüóôñá ôá åß÷å ìáæß ôïõ,ãéá
ìáãêéÜ".
ä) "Íáé,èá ôï Þèåëá ðïëý íá Ý÷ù Ýíá óôéëÝôï.Èá ôï êñáôïýóá
ðÜíôá åðÜíù ìïõ.Äåí èá ôï ÷ñçóéìïðïéïýóá üìùò óôá óïâáñÜ. Å,
áí ìïõ ôçí Ýðåöôáí ôñåéò êáé äåí ìðïñïýóá íá êÜíù ôßðïôá, èá
÷ôýðáãá êÜðïéïí
óôï ðüäé ãéá
íá ôïí ôñïìÜîù".
13.- "Ãýñéóå ìåèõóìÝíïò. Åãþ ôÜúæá ôá ðáéäéÜ.Ìïõ Ýäùóå
Ýíá ÷áóôïýêé êáé ôï ðéÜôï Ýöõãå áðü ôá ÷Ýñéá ìïõ.
ñ÷éóå íá
ìå êôõðÜåé. Ìå Ýñéîå óôï êñåâÜôé.Ôá ðáéäéÜ ôóßñéæáí êáé
ïýñëéáæáí.....
ñ÷éóå íá êôõðÜåé ôï êåöÜëé ìïõ óôï
ôñáðÝæé. Æáëßóôéêá. Äåí îÝñù ôé ìå Ýêáíå êáé Üðëùóá ôï ÷Ýñé
ìïõ íá ðÜñù ôï ìá÷áßñé...ÐÜíù óôçí ðÜëç ôï ìá÷áßñé êáñöþèçêå
êáé åßäá ôïí Üíäñá ìïõ ìå áßìáôá...."
Ôï ðáñáðÜíù áðüóðáóìá åßíáé áðü ôç áöÞãçóç ôçò Áñãõñþò
Áëåîáíäñïðïýëïõ, ðïõ óôá 31 ÷ñüíéá ôçò, ôï âñÜäõ ôçò 4çò
Ïêôùâñßïõ 1994, óêüôùóå ôïí Üíäñá ôçò. Ç åëëçíéêÞ äéêáéïóýíç
ôçí áèþùóå ãéá ôçí ðñÜîç ôçò áõôÞ ðñùôüäéêá åíþ óå äåýôåñï
âáèìü ôçò åðéâëÞèçêå ðïéíÞ öõëÜêéóçò 20 ìçíþí.
Ìå ðïéÜí áðü
ôéò äýï áõôÝò
áðïöÜóåéò óõìöùíåßôå;
Ãéáôß;
13.- Ðüóï äéêáéïëïãçìÝíç Þ áäéêáéïëüãçôç èåùñåßôå ôçí
áíôßóôáóç óôçí áóôõíïìéêÞ âßá ó'Ýíá äçìïêñáôéêü êáé ó'Ýíá
äéêôáôïñéêü
êáèåóôþò;
14.- Äéêáéïëïãåßôå Þ ü÷é ôç âßá êáôÜ ôçò ó÷ïëéêÞò
ðåñéïõóßáò ðïõ Ý÷åé ðáñáôçñçèåß óå êÜðïéåò êáôáëÞøåéò
ó÷ïëåßùí
ôçò äåõôåñïâÜèìéáò
åêðáßäåõóçò;
15.- Ðþò ó÷ïëéÜæåôå ôç "ó÷Ýóç" ôçò âßáò ìå ôá ÌÌÅ êáé
éäßùò ìå ôçí ôçëåüñáóç; ÅÜí åßóáóôå õðåýèõíïò ðñïãñÜììáôïò
åíüò ôçëåïðôéêïý êáíáëéïý ðïéü èá Þôáí ôï ðïóïóôü ôçò âßáò
êáé ôçò ìç - âßáò ìå ôï ïðïßï èá "âïìâáñäßæáôå" êáèçìåñéíÜ
ôïõò ôçëåèåáôÝò óáò ãéá íá ðåôõ÷áßíáôå õøçëÞ
ôçëåèÝáóç;
Áéôéïëïãåßóôå
ôéò åðéëïãÝò
óáò.
16.- ÐïéÜ ìÝôñá èåùñåßôå üôé ìðïñïýí íá ìåéþóïõí äñáóôéêÜ
ôá ðåñéóôáôéêÜ âßáò ðïõ ðáñáôçñïýíôáé óôçí åëëçíéêÞ
êïéíùíßá; ÐïéÜ áðü áõôÜ ìðïñïýí êáôÜ ôç ãíþìç óáò íá
åöáñìïóèïýí
âñá÷õ÷ñüíéá
êáé ðïéÜ ìáêñï÷ñüíéá;