6.- T A N A Ñ K Ù T I K A.

á.- ¸ííïéá - Åßäç.

â.- ÏñéïèÝôçóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò.

ã.- ÈåùñçôéêÞ ðñïóÝããéóç.

ä.- ÓôáôéóôéêÜ óôïé÷åßá.

å.- ÅñåõíçôéêÜ äåäïìÝíá.

óô.- Óýã÷ñïíç áíôéìåôþðéóç.

á.- ¸ííïéá - Åßäç.

Ìå ôïí üñï "íáñêùôéêÜ" ãßíåôáé áíáöïñÜ óå

ïõóßåò öõóéêÝò Þ ôå÷íçôÝò ïé ïðïßåò äñïýí óôï êåíôñéêü

íåõñéêü óýóôçìá êáé ðñïêáëïýí åîÜñôçóç ôïõ áôüìïõ áðü áõôÝò.

Ç êáôÜóôáóç ôçò ÷ñüíéáò Þ ðåñéïäéêÞò äçëçôçñßáóçò ðïõ

äçìéïõñãåßôáé áðü ôçí åðáíåéëçììÝíç êáôáíÜëùóç íáñêùôéêþí

åßíáé ç ôïîïêïìáíßá.

ÅíäåéêôéêÜ áíáöÝñïõìå üôé óôá íáñêùôéêÜ õðÜãïíôáé ìåôáîý

Üëëùí:

á.- Ôï üðéï,ôï ïðïßï åßíáé öõôéêü ãÜëá ðïõ ëáìâÜíåôáé áðü

åíôïìÞ óôçí êÜøá ôçò Üóðñçò ðáðáñïýíáò êáé ðñïêáëåß

êáôÜóôáóç åõöïñßáò ðïõ ôçí áêïëïõèåß ýðíïò ìå üíåéñá. Ç

óõ÷íÞ ÷ñÞóç ôïõ äçìéïõñãåß óùìáôéêÞ åîáóèÝíçóç êáé

íåõñïëïãéêÝò äéáôáñá÷Ýò.

â.- Ç ìïñößíç ðïõ áðïôåëåß êýñéï áëêáëïåéäÝò ôïõ ïðßïõ,åß-

íáé éó÷õñü áíáëãçôéêü (ìå ïêôÜùñç ðåñßðïõ äñÜóç) ÷ñçóéìïðïé-

åßôáé êõñßùò ãéá éáôñéêïýò ëüãïõò. Ïé ìïñöéíïìáíåßò êéíäõ-

íåýïõí áðü åíôåñéêÞ ðáñÜëõóç êáé áíáðíåõóôéêÞ áíáêïðÞ.

ã.- Ç çñùúíç ðïõ åßíáé ðáñÜãùãï ôçò âÜóçò ìïñößíçò êáé

åìöáíßæåôáé óå äéÜöïñåò ðïéüôçôåò, áðü Üóðñç ìÝ÷ñé ôç

"ìðñÜïõí óïýãêáñ". Ðùëåßôáé óõíÞèùò óå áñáéùìÝíç äüóç (5% ùò

10%) êáé ëáìâÜíåôáé ìå åíäïöëÝâéá Ýíåóç. Äçìéïõñãåß îáöíéêÞ

êáôÜóôáóç åõöïñßáò êáé áéóèçóéáêÞò áðüëáõóçò. Ï åèéóìüò

ó'áõôÞ åßíáé ãñÞãïñïò, ï ÷ñÞóôçò õðïöÝñåé áðü êáôÜèëéøç êáé

ãßíåôáé áðáèÞò åíþ êéíäõíåýåé íá ðåèÜíåé áðü õðåñâïëéêÞ

äüóç.

ä.- Ôï ÷áóßò ðïõ åîÜãåôáé áðü ôï öõôü éíäéêÞ êÜííáâç

(ëéãüôåñï äñáóôéêÞ ìïñöÞ ôïõ åßíáé ç ìáñé÷ïõÜíá) êáé ôïõ

ïðïßïõ ç ìáêñï÷ñüíéá ÷ñÞóç ðñïêáëåß äõóëåéôïõñãßá ôïõ

áíïóïðïéçôéêïý óõóôÞìáôïò, äéáôáñá÷Ýò ôçò áíáðáñáãùãéêÞò

éêáíüôçôáò ôïõ Üíäñá, ìåßùóç ôçò áðüäïóçò ðïëëþí ðíåõìáôéêþí

ëåéôïõñãéþí (ìíÞìçò, ðñïóï÷Þò, áßóèçóçò ôïõ ÷ñüíïõ, áíôáíá-

êëáóôéêþí êëð.) êáé ìåñéêÝò öïñÝò åìöÜíéóç ðáñáíïúêþí

êáôáóôÜóåùí.

å.- Ç êïêáúíç ðïõ âãáßíåé áðü ôï öõôü êüêá êáé ðñïîåíåß

êáôÜèëéøç, áûðíßá, äõóêïëßá óôçí áõôïóõãêÝíôñùóç, ðáñáëÞñçìá

êáôáäßùîçò êáé áêïõóôéêÝò Þ ïðôéêÝò øåõäáéóèÞóåéò.

óô.- Ôá âáñâéôïõñéêÜ (luminal,veronal) ðïõ ðñïêáëïýí åðéèåôé-

êüôçôá, ìõáëãßåò, áóôÜèåéá óôï âÜäéóìá, ãáóôñåíôåñéêÝò

äéáôáñá÷Ýò êáé äéÜ÷õôç ôñåìïýëá.

æ.- Ôá çñåìéóôéêÜ (valium,librium êëð.) ôá ïðïßá óå ìåãÜëåò

ðïóüôçôåò ðñïêáëïýí õðíçëßá, åîáóèÝíçóç ôçò ðíåõìáôéêÞò

äéáýãåéáò êáé åðéèåôéêüôçôá.

ç.- Ïé áìöåôáìßíåò ç óôÝñçóç ôùí ïðïßùí óôïí ÷ñÞóôç ôïõò ôïõ

äçìéïõñãåß êáôÜèëéøç, áóõãêñÜôçôç ðåßíá êáé êïýñáóç åíþ ç

÷ñüíéá ÷ñÞóç, ôïõ Ý÷åé Þäç ðñïêáëÝóåé ðñïâëÞìáôá ýðíïõ êáé

äéáôñïöÞò, óõíå÷Ýò Üã÷ïò êáé ôá÷õêáñäßåò.

è.- Ôá øåõäáéóèçóéïãüíá (óôá ïðïßá õðÜãåôáé êáé ôï L.S.D.)

ðïõ ðñïêáëïýí ðñüóêáéñç äéáóôñÝâëùóç ôçò áßóèçóçò,ôçò

áíôßëçøçò, ôçò êñßóçò êáé ôçò óõíáßóèçóçò. Åéäéêüôåñá ôï

L.S.D. (äéáéèõëáéìßäéï ôïõ ëõóåñãéêïý ïîÝïò) ðñïêáëåß

ðáñáéóèÞóåéò ïðôéêÝò (ôá ÷ñþìáôá öáßíïíôáé åíôïíüôåñá),áêïõ-

óôéêÝò (áóèåíåßò Þ÷ïé áêïýãïíôáé óáí èüñõâïé) êáé áíôßëçøçò

ôïõ ÷þñïõ (ôá áíôéêåßìåíá öáßíïíôáé íá ìåôáâÜëëïíôáé óå üãêï

êáé ó÷Þìá). -

â.- ÏñéïèÝôçóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò.

Ç ÷ñÞóç ôùí ðáñáðÜíù ïõóéþí óôéò ÷þñåò üðïõ -

üðùò êáé óôç äéêéÜ ìáò - Ý÷åé èåùñçèåß ðïéíéêü áäßêçìá

óõìâÜëëåé óôï öõóéêü áöáíéóìü Þ ôïõëÜ÷éóôïí óôçí øõ÷ïëïãéêÞ

áðïäéïñãÜíùóç ôïõ ÷ñÞóôç, ìå Üìåóç óõíÝðåéá ç áýîçóç ôïõ

áñéèìïý ôùí áôüìùí áõôþí íá æçìéþíåé êáé ôï åõñýôåñï

êïéíùíéêü óýíïëï.

Ç êáôÜóôáóç ðïõ äçìéïõñãåßôáé ìå ôïí ôñüðï áõôü

óõìâÜëëåé óôçí êïéíùíéêÞ äõóëåéôïõñãßá äçìéïõñãþíôáò Ýíá

óïâáñüôáôï Ê.Ð. ôïõ ïðïßïõ ïé óõíÝðåéåò åðéìåñßæïíôáé:

á.- Óôï óýóôçìá õãåßáò, üðïõ ï ôïîéêïìáíÞò åöüóïí äåí

èåùñåßôáé áóèåíÞò äåí áíôéìåôùðßæåôáé óáí ôÝôïéïò. Ç

éáôñéêÞ ôïõ ðåñßèáëøç ðåñéïñßæåôáé Ýôóé óôçí ðñüóêáéñç

áíôéìåôþðéóç ôïõ óõíäñüìïõ ôçò áðïóôÝñçóçò êáé ü÷é óôç

ìáêñï÷ñüíéá èåñáðåßá ðïõ èá áðáéôÞóåé ç áðïôïîßíùóÞ ôïõ.

â.- Óôïí ïéêïíïìéêü ôïìÝá, üðïõ ôá êïíäýëéá ðïõ äéáôßèåíôáé

ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç äåí öÝñíïõí ôá ðñïóäùêüìåíá

áðïôåëÝóìáôá áöïý ï áñéèìüò ôùí ÷ñçóôþí áõîÜíåé óõíå÷þò åíþ

ç äéÜèåóÞ ôïõò óå Üëëïõò ôïìåßò êïéíùíéêÞò ðñüíïéáò èá

Ýðéáíå ðåñéóóüôåñï ôüðï.

ã.- Óôï óýóôçìá ôçò ðïéíéêÞò äéêáéïóýíçò üðïõ ç áíôßëçøç

ôïõ åãêëçìáôßá - ôïîéêïìáíïýò öïñôþíåé ôçí áóôõíïìßá,ôéò åé-

óáããåëßåò,ôá äéêáóôÞñéá êáé ôéò öõëáêÝò ìå õðïèÝóåéò êáé

"åãêëçìáôßåò" ðïõ èá ìðïñïýóáí íá áðïöýãïõí. ÁðïôÝëåóìá ôçò

êáôÜóôáóçò áõôÞò åßíáé ìåßùóç ôçò ðïéüôçôáò ôùí õðçñåóéþí

ðïõ ðáñÝ÷åé ôï óýóôçìá áõôü ìå ôïí óõíáêüëïõèï êëïíéóìü ôçò

ðßóôçò ôùí ðïëéôþí óôéò äõíáôüôçôÝò ôïõ êáé

ä.- Óôçí êïéíùíéêÞ æùÞ üðïõ ôá Üôïìá ðïõ ÷áñáêôçñßæïíôáé óáí

ôïîéêïìáíåßò èåùñïýíôáé óáí êïéíùíéêÜ áðüâëçôïé ìå

áðïôÝëåóìá ôçí ðëÞñç áðïìüíùóÞ ôïõò áðü ôï åõñýôåñï

êïéíùíéêü ôïõò ðåñéâÜëëïí áëëÜ ðïëëÝò öïñÝò áêüìá êáé áðü

ôçí ßäéá ôïõò ôçí ïéêïãÝíåéá. Ç áðïìüíùóÞ ôïõò áõôÞ ïäçãåß

ìå ìáèçìáôéêÞ áêñßâåéá óôçí åîáèëßùóÞ ôïõò êáé óôçí ðñïóöõãÞ

ôïõò óå åãêëçìáôéêÝò ðñÜîåéò - üðùò êëïðÝò,ëçóôåßåò,ðïñíåßá

- ðñïêåéìÝíïõ íá âñïõí ôá ÷ñÞìáôá ðïõ ôïõò ÷ñåéÜæïíôáé ãéá

íá áãïñÜóïõí ôç "äüóç" ôïõò.

Ðáñüôé ïé ðáñáðÜíù óõíÝðåéåò ôïõ Ê.Ð. ôùí íáñêùôéêþí

åßíáé åõñýôáôá ãíùóôÝò êáé äýóêïëá áìöéóâçôïýíôáé åíôïýôïéò

ôá ìÝôñá ãéá ôïí ðåñéïñéóìü ôïõò åîáéôßáò ðïëëþí

ðñïêáôáëÞøåùí ôïõ ðáñåëèüíôïò äåí åßíáé ðÜíôïôå ôá ðëÝïí

êáôÜëëçëá.-

ã.- ÈåùñçôéêÞ ðñïóÝããéóç.

Ïé èåùñßåò ìå ôéò ïðïßåò Ýãéíå ðñïóðÜèåéá íá

áíáæçôçèïýí ïé ëüãïé ãéá ôïõò ïðïßïõò ôá Üôïìá ãßíïíôáé

÷ñÞóôåò íáñêùôéêþí óýìöùíá ìå ôïí Í.Ðáñáóêåõüðïõëï,

(1993:23) äéáêñßíïíôáé óôéò çèéêïëïãéêÝò,óôéò âéïëïãéêÝò -

öáñìáêïëïãéêÝò êáé ôéò øõ÷ïëïãéêÝò - êïéíùíéïëïãéêÝò.

Ïé çèéêïëïãéêÝò êáôÜ ôïí óõããñáöÝá áõôüí "...åîçãïýí ôçí

åîÜðëùóç ôùí íáñêùôéêþí ìå ôçí "ðôþóç ôùí áîéþí". ÅðïìÝíùò

ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò óôçñßæïíôáé óå ìÝóá éäåïëïãéêÜ

êáèþò êáé óôçí êáôáóôïëÞ...".

Ïé âéïëïãéêÝò - öáñìáêïëïãéêÝò èåùñßåò êáôÜ ôïí ßäéï

óõããñáöÝá "....êáôáñ÷Þí áó÷ïëïýíôáé ëéãüôåñï ìå ôçí áéôßá

ôçò ðñþôçò åðáöÞò ìå ôï íáñêùôéêü áðïäßäïíôÜò ôçí ð.÷. óå

ðåñéÝñãåéá, ìßìçóç, óõìðôùìáôéêÝò êáôáóôÜóåéò êëð. Óôç

óõíÝ÷åéá, èåùñïýí ùò áéôßá ôïõ êáêïý ôçí ßäéá ôç óýóôáóç ôùí

íáñêùôéêþí ïõóéþí êáé óôçñßæïíôáé óôá öáñìáêåõôéêÜ áíôßäïôá

Þ õðïêáôÜóôáôá ãéá ôçí êáôáóôïëÞ ôçò äéÜäïóÞò ôïõò...".

Ïé øõ÷ïëïãéêÝò - êïéíùíéïëïãéêÝò èåùñßåò äßíïõí Ýìöáóç

óôï êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí êáé óôç óõíáêüëïõèç øõ÷éêÞ äéÜèåóç

ôïõ áôüìïõ áðüññïéá ôçò ïðïßáò åßíáé ç "öõãÞ" ôïõ óôïí êüóìï

ôùí íáñêùôéêþí. Ìéá ãåíéêüôåñç èÝóç ôùí èåùñéþí áõôþí åßíáé

ôï üôé ç ÷ñÞóç ôùí íáñêùôéêþí áðïôåëåß ìéá óõìðåñéöïñÜ ðïõ

ìáèáßíåôáé ìÝóá áðü ôéò ó÷Ýóåéò ðïõ áíáðôýóóïõí ìåôáîý

ôïõò ôá ìÝëç ôùí äéÜöïñùí êïéíùíéêþí ïìÜäùí.

Êéíïýìåíïò óôá ðëáßóéá ìéáò ôÝôïéáò áíôßëçøçò ï Howard

Becker (1963) ìåëåôþíôáò ôç óõìðåñéöïñÜ åíüò ÷ñÞóôç

ìáñé÷ïõÜíáò äéåðßóôùóå ðùò ôï Üôïìï áõôü ðñþôá áð' üëá

ìÜèáéíå ôïí ôñüðï ëÞøçò ôïõ íáñêùôéêïý áõôïý êáé óôç

óõíÝ÷åéá äéáìüñöùíå ìéá åõíïúêÞ óôÜóç áðÝíáíôé óôç

óõóôçìáôéêÞ ÷ñÞóç ôïõ,åíôáóóüìåíï ôáõôü÷ñïíá óå ðåñéèùñéáêÞ

ïìÜäá ÷ñçóôþí. Ùò ìÝëïò ðëÝïí ôçò ïìÜäáò áõôÞò ìÜèáéíå

êáé õéïèåôïýóå óôáäéáêÜ ôéò èÝóåéò ôçò áðÝíáíôé óôç ÷ñÞóç

ìáñé÷ïõÜíáò ðïõ èåìåëßùíáí ôçí áíôßèåóÞ ôçò ìå ôï åõñýôåñï

êïéíùíéêü óýíïëï ôùí ìç - ÷ñçóôþí.

ÐáñáðëÞóéá ìå ôçí ðáñáðÜíù åßíáé êáé ç Üðïøç ôùí Bejerot

(1972), Tozman - Kramer (1973) êáé Lovett (1974) ðïõ

ðéóôåýïõí ðùò ç ÷ñÞóç íáñêùôéêþí åßíáé áðïôÝëåóìá êïéíùíéêÞò

ìÜèçóçò. ÊáôÜ ôïõò óõããñáöåßò áõôïýò ç åõöïñßá ðïõ

áéóèÜíåôáé ï ÷ñÞóôçò êáé ôï ðåñéâÜëëïí ðïõ åõíïåß ôç ÷ñÞóç

äçìéïõñãïýí ìéá åõ÷Üñéóôç êáôÜóôáóç ãé'áõôüí ôçí ïðïßá äåí

åß÷å óõíáíôÞóåé ðñïçãïõìÝíùò. ¸ôóé ðñïóáñìüæåé ôç æùÞ ôïõ ìå

áíÜëïãï ôñüðï áäõíáôþíôáò íá äå÷ôåß ïôéäÞðïôå Üëëï èá ìðïñïý-

óå íá ôïí áðïìáêñýíåé áðü ôçí êáôÜóôáóç áõôÞ.-

ä.- ÓôáôéóôéêÜ óôïé÷åßá.

Áðü ôá óôïé÷åßá ôïõ Ðßíáêá 1 öáßíåôáé ðùò ïé

ðáñáâÜóåéò ôïõ íüìïõ ãéá ôá íáñêùôéêÜ ðïõ Ý÷ïõí êáôáãñáöåß

áðü ôçí áóôõíïìßá ðáñïõóéÜæïõí áðü ôï 1992 Ýùò ôï 1995

áýîçóç ç ïðïßá ïöåßëåôáé ðñïöáíþò óôçí áíåðÜñêåéá ôùí ìÝôñùí

ðïõ Ý÷åé ëÜâåé ç ÷þñá ìáò ãéá ôçí êáôáðïëÝìçóÞ ôïõò.

ÓõìðëçñùìáôéêÜ áíáöÝñïõìå óôç óõíÝ÷åéá êáé ôá ðáñáêÜôù

óôáôéóôéêÜ äåäïìÝíá ðïõ áöïñïýí ôïõò ÷ñÞóôåò íáñêùôéêþí.

Ìå âÜóç óôïé÷åßá ôùí áñ÷þí Áóöáëåßáò óçìáíôéêüò áñéèìüò

ôùí áôüìùí ðïõ êáôçãïñïýíôáé ãéá ÷ñÞóç íáñêùôéêþí, Ý÷ïõí óå

âÜñïò ôïõò êáôçãïñßåò êáé ãéá Üëëåò áîéüðïéíåò ðñÜîåéò.

¸ôóé áðü ôá 3719 Üôïìá ðïõ êáôçãïñÞèçêáí ôï 1994 ãéá íá-

ñêùôéêÜ, ôá 423 êáôçãïñÞèçêáí êáé ãéá êëïðÝò, ôá 42 ãéá

ëçóôåßåò, ôá 25 ãéá áíèñùðïêôïíßåò, ôá 33 ãéá åãêëÞìáôá êáôÜ

ôùí çèþí, ôá 3 ãéá åìðüñéï üðëùí, ôá 69 ãéá ðñüêëçóç

óùìáôéêþí âëáâþí áðü ðñüèåóç, ôá 25 ãéá ðñüêëçóç óùìáôéêþí

âëáâþí áðü áìÝëåéá êáé ôá 183 ãéá äéÜöïñåò Üëëåò ðñÜîåéò,

(âë. ó÷åô. ÔÏ ÂÇÌÁ, 25 - 2 - 1996).

Ï ëüãïò ôçò åìðëïêÞò ôùí ôïîéêïìáíþí êáé ìå Üëëåò

ðáñáâÜóåéò ïöåßëåôáé ðñïöáíþò óôçí ðñïóðáèåéÜ ôïõò íá

åîïéêïíïìÞóïõí ôá áðáñáßôçôá ãéá ôçí áãïñÜ ôçò "äüóçò" ôïõò

÷ñÞìáôá ôá ïðïßá äåí åßíáé êáé ëßãá áí ëçöèåß õðüøç üôé êÜèå

ãñáììÜñéï çñùúíçò êïóôßæåé óÞìåñá ðåñßðïõ 24.000 - 26.000

äñ÷.

Óôç ÷þñá ìáò åîÜëëïõ ï áñéèìüò ôùí äéáðéóôùìÝíùí èáíÜôùí

áðü ôá íáñêùôéêÜ óôç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï 1987 - 95 Þôáí:

- ôï 1987 èÜíáôïé 56,

- ôï 1988 >> 62,

- ôï 1989 >> 72,

- ôï 1990 >> 66,

- ôï 1991 >> 79,

- ôï 1992 >> 79,

- ôï 1993 >> 78

- ôï 1994 >> 146 êáé

- ôï 1995 >> ìÝ÷ñé ôïí Ïêôþâñéï, (åíþ äéåñåõíþíôï êáé

Üëëåò 41 ðåñéðôþóåéò ðïõ åß÷áí áíáöåñèåß ìÝ÷ñé 11-10-95).

Áðü ôïõò 90 äå íåêñïýò ôïõ 1995 Þóáí: ïé 81 Üíäñåò êáé

ïé 9 ãõíáßêåò, ìÝ÷ñé 20 åôþí ïé 2, áðü 21 - 30 åôþí ïé 41

êáé áðü 31 åôþí êáé Üíù ïé 47,åíþ êáôïéêïýóáí óôï Í.ÁôôéêÞò

ïé 69, óôç èåóóáëïíßêç ïé 10 êáé óôçí õðüëïéðç ÅëëÜäá ïé 11,

(Âë. ó÷åô. Ðßíáêá óôá ÍÅÁ ôçò 24 - 10 - 1995). -

å.- ÅñåõíçôéêÜ äåäïìÝíá.

Aêñùò áðïêáëõðôéêÜ êáé éäéáßôåñá äéáóáöçóôéêÜ

åßíáé ôá äåäïìÝíá åñåõíþí ðïõ Ý÷ïõí äéåîá÷èåß ôá ôåëåõôáßá

÷ñüíéá óôç ÷þñá ìáò ãéá ôï Ê.Ð. ôùí íáñêùôéêþí.

×áñáêôçñéóôéêÜ åßíáé ôá áðïôåëÝóìáôá ôÝôïéùí åñåõíþí ðïõ

ðñáãìáôïðïéÞèçêáí áðü ôçí Øõ÷éáôñéêÞ êëéíéêÞ ôïõ Ðáí/ìßïõ

Áèçíþí êáé ôï åñåõíçôéêü Ðáíåðéóôçìéáêü Éíóôéôïýôï Øõ÷éêÞò

ÕãéåéíÞò.

Áðü ôá åõñÞìáôá ôùí åñåõíþí áõôþí óçìåéþíïõìå ôá åîÞò:

- ôï 6.1% ôùí ìáèçôþí çëéêßáò 14-18 åôþí åß÷áí åìðåéñßá ìå

íáñêùôéêÜ,

- äéðëÜóéïò áñè.áãïñéþí óå óýãêñéóç ìå ôá êïñßôóéá (8%

Ýíáíôé 4.2%) åß÷áí äïêéìÜóåé Þ åß÷áí ðÜñåé ðåñéóóüôåñåò áðü

ìéá öïñÜ íáñêùôéêÜ,

- ôï 6.5% ôùí ìáèçôþí åß÷å êÜíåé ÷ñÞóç åéóðíåïìÝíùí ïõóéþí,

- ôï ðïóïóôü óõóôçìáôéêÞò ÷ñÞóçò íáñêùôéêþí áðü ìáèçôÝò

ðáñïõóßáóå áýîçóç áðü 4.8% ôï 1984 óå 6.4% ôï 1993,

- ç åìðåéñßá ìå ÷ñÞóç íáñêùôéêþí ôñéðëáóéÜæåôáé áðü ôç

ìéêñüôåñç çëéêßá ôùí 13-14 ÷ñïíþí óôç ìåãáëýôåñç åöçâéêÞ

çëéêßá ôùí 17-18 ÷ñïíþí,

- ïé ìáèçôÝò áíþôåñïõ êïéíùíéêïïéêïíïìéêïý åðéðÝäïõ

áðåäåß÷èçóáí ïé óõ÷íüôåñïé ÷ñÞóôåò íáñêùôéêþí (6.6% ôï 1984

êáé 6,3% ôï 1993),

- ôï 1993 ôï 9.5% ôïõ ãåíéêïý ðëçèõóìïý ôçò ÁèÞíáò åß÷å

äïêéìÜóåé íáñêùôéêÜ óå óýãêñéóç ìå ôï 5.9% ðïõ ôá åß÷å äïêé-

ìÜóåé ôï 1984,

- ôï ÷áóßò êáé ç ìáñé÷ïõÜíá Þóáí ôá ðéï äéáäåäïìÝíá

íáñêùôéêÜ óôçí ÅëëÜäá, áöïý ôá åß÷áí ÷ñçóéìïðïéÞóåé ôï

óýíïëï ó÷åäüí ôùí ìáèçôþí êáé ôùí åíçëßêùí ðïõ åß÷áí

ó÷åôéêÝò åìðåéñßåò êáé ôÝëïò

- ôá 3/4 ôïõ ðëçèõóìïý èåùñïýóå åýêïëï ôï íá âñïõí ÷Üðéá êáé

ôï 1/3 èåùñïýóå åýêïëï ôï íá âñåé íáñêùôéêÜ.

(Âë.ó÷åô. ðáñïõóßáóç êáé Ðßíáêåò ôùí ðáñáðÜíù óôá ÍÅÁ, 27 -

10 - 1994). -

óô.- Óýã÷ñïíç áíôéìåôþðéóç.

Ôï èÝìá ôçò íïìéìïðïßçóçò ôçò ÷ñÞóçò ôùí

íáñêùôéêþí ìå áðþôåñï óêïðü ôïí ðåñéïñéóìü ôùí êéíÞôñùí ôùí

åìðüñùí áðïôåëåß ôçí áöïñìÞ ãéá Ýíáí äéÜëïãï ðïõ ãßíåôáé

äéåèíþò êáé Ý÷åé öïõíôþóåé ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá.

Ïé åìðåéñïãíþìïíåò óôá ïéêïíïìéêÜ âëÝðïíôáò ôá êÝñäç ôùí

ðáñÜíïìùí êáñôÝë åìðïñßáò ôùí íáñêùôéêþí íá áõîÜíïõí

äéáôõðþíïõí ôçí Üðïøç üôé ôá ìÝôñá ðåñéïñéóìïý ôçò

äéáêßíçóÞò ôïõò ëåéôïõñãïýí óå ôåëéêÞ áíÜëõóç óáí Ýíá åßäïò

"öüñïõ" õðåñ ôùí ðñïìçèåõôþí.

ÌÝôñéïé õðïëïãéóìïß áíåâÜæïõí ôï ôæßñï áðü ôï ðáãêüóìéï

åìðüñéï ôùí íáñêùôéêþí óôï éëéããéþäåò ðïóü ôùí 270.000.000

ðåñßðïõ äïë. ôï ÷ñüíï. ¸ôóé ï ôæßñïò áõôüò ôùí åãêëçìáôéêþí

óõíäéêÜôùí ðïõ êÜíïõí ôï ëáèñåìðüñéï ôùí íáñêùôéêþí åßíáé

ìåãáëýôåñïò áðü ôï ÁÅÐ 50 - 60 ðåñßðïõ áðü ôéò ðëïõóéüôåñåò

÷þñåò ôçò ãçò.

Ïé áðüøåéò ãéá ôç íïìéìïðïßçóç ôùí íáñêùôéêþí ðïõ

ðáñïõóéÜóèçêáí óôéò áñ÷Ýò ôçò ôñÝ÷ïõóáò äåêáåôßáò áðü Ýãêõñá

ïéêïíïìéêÜ Ýíôõðá üðùò ïé Financial Times êáé ï Economist

áéôéïëüãçóáí ôç èÝóç ôïõò áõôÞ óå áðüøåéò ïéêïíïìïëüãùí

- õðÝñìá÷ùí ôçò åëåýèåñçò áãïñÜò, ðïõ åßðáí üôé ôá ìÝôñá

ðåñéïñéóìïý äéáêßíçóçò ôùí íáñêùôéêþí (êáôáó÷Ýóåéò óôá

ôåëùíåßá, ÷ñçìáôéêÝò êáé óôåñçôéêÝò ôçò åëåõèåñßáò ðïéíÝò)

áýîáíáí ôïí êßíäõíï ìå Üìåóç óõíÝðåéá êáé ôçí ðáñÜëëçëç

áýîçóç ôçò ôéìÞò ôïõò.

Ãéá ôï ëüãï áõôü ïé Ýìðïñïé - ðñïìçèåõôÝò

óõíåñãáæüíôïõóáí ìåôáîý ôïõò ãéá íá åëÝãîïõí ôçí ðïéüôçôá

ôçò ðáñáãùãÞò êáé íá êñáôïýí üóïõò äåí áíÞêáí óôï êýêëùìÜ

ôïõò ìáêñéÜ, åðéôõã÷Üíïíôáò ìå ôïí ôñüðï áõôü ôç äéáôÞñçóç

ôùí ôéìþí óå õøçëÜ åðßðåäá.

Ï áíôßëïãïò ðïõ èá ìðïñïýóå íá õðÜñîåé åßíáé üôé ï

êáôáíáëùôÞò èá áðïèáññõíèåß áðü ôçí õøçëÞ ôéìÞ êáé äåí èá

áãïñÜóåé. ÄåäïìÝíïõ üìùò üôé ôá íáñêùôéêÜ äçìéïõñãïýí

åîÜñôçóç ôï ðáñáðÜíù äåí éó÷ýåé.

Áðü ïéêïíïìéêÞ âÝâáéá Üðïøç èá ðñÝðåé íá ëçöèåß õðüøç

óôçí ðñïêåéìÝíç ðåñßðôùóç êáé ôï ðñüóèåôï êüóôïò ôùí

íáñêùôéêþí ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôçí åãêëçìáôéêÞ äñáóôçñéüôçôá

(êëïðÝò,ëçóôåßåò êëð.) ôùí ÷ñçóôþí ðñïêåéìÝíïõ íá âñïõí

÷ñÞìáôá ãéá ôçí áãïñÜ ôïõò.

ºóùò íá èåùñçèåß êáé ëßãï "ôñáâçãìÝíï" ôï íá

éó÷õñéóôïýìå ðùò óôéò ïéêïíïìéêÝò áðþëåéåò åíüò êñÜôïõò áðü

ôï ëáèñåìðüñéï ôùí íáñêùôéêþí ðñïóôßèåíôáé áêüìá êáé ïé

áðþëåéåò áðü ôïõò öüñïõò êáé ôïõò äáóìïýò ðïõ èá Ýðñåðå íá

ðëçñùèïýí åÜí ôï åìðüñéï áõôü Þôáí íüìéìï. ÊÜôé ôÝôïéï üìùò

äåí åßíáé âÝâáéá, åêôüò ðñáãìáôéêüôçôáò.

Ôï ðñüôõðï ãéá üëç áõôÞ ôçí åðé÷åéñçìáôïëïãßá åßíáé ôï

åìðüñéï ôùí ðïôþí êáé ôïõ êáðíïý êáé ìïëïíüôé áõôÞ

åßíáé ïðùóäÞðïôå áõóôçñÜ "ïéêïíïìßóôéêç", ìéá ñåáëéóôéêÞ

èåþñçóç ôïõ üëïõ æçôÞìáôïò äåí èá Ýðñåðå íá áðïêëåßóåé ôçí

êáôáñ÷Þí óõæÞôçóÞ ôçò äåäïìÝíçò êáé ôçò ó÷åôéêÞò "åðéôõ÷ßáò"

ôùí Üëëùí óýã÷ñïíùí ìÝôñùí áíôéìåôþðéóÞò ôïõò.

ÐëçñïöïñéáêÜ äå èá ðñÝðåé íá áíáöÝñïõìå üôé óôá ìÝôñá

áõôÜ ðåñéëáìâÜíïíôáé:

á) Ï äéá÷ùñéóìüò óå "óêëçñÜ" êáé "ìáëáêÜ" (Ý÷åé êáèéåñùèåß

óôçí Ïëëáíäßá, óôçí Éóðáíßá êáé ôçí Éôáëßá) êáé óçìáßíåé ôçí

áðáãüñåõóç ôçò ÷ñÞóçò ìüíï ôùí ðñþôùí.

â) Ç èåñáðåßá óå "êïéíüôçôá" (óå ìáò ôÝôïéåò èåñáðåõôéêÝò

êïéíüôçôåò åßíáé ç "ÉèÜêç", ç "ÓôñïöÞ" ê.Ü.) êáé ü÷é ï

åãêëåéóìüò ôïõ ÷ñÞóôç óôç öõëáêÞ. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ï

÷ñÞóôçò èåùñåßôáé áóèåíÞò êáé ç èåñáðåßá ôïõ áðïâëÝðåé ôüóï

óôç óùìáôéêÞ üóï êáé óôçí øõ÷ïëïãéêÞ ôïõ áðåîÜñôçóç. Ôï

ìÝôñï áõôü åöáñìüæåôáé êáé óôçí Éóðáíßá,ôçí Éôáëßá, ôç

Ãáëëßá êáé ôç Ãåñìáíßá êáé

ã) Ç ÷ïñÞãçóç õðïêáôáóôÜôùí áðü ôçí ßäéá ôçí ðïëéôåßá (üðùò

ìåèáäüíçò) ìå ðáñÜëëçëç øõ÷ïëïãéêÞ õðïóôÞñéîç,ìå óêïðü ôç

óôáäéáêÞ áðåîÜñôçóç ôùí ÷ñçóôþí (êõñßùò ôçò çñùúíçò).

ÐñïãñÜììáôá ÷ïñÞãçóçò ìåèáäüíçò åöáñìüæïõí ç Ïëëáíäßá, ç

Éôáëßá, ç Áããëßá, ï ÊáíáäÜò êáé ïé ÇÐÁ. ÔÝôïéï ðñüãñáììá

åöáñìüæåôáé áðü ôï ôÝëïò ôïõ 1995 êáé óôç ÷þñá ìáò (ÁèÞíá

êáé Èåóóáëïíßêç) ðéëïôéêÜ áðü ôïí ÏÊÁÍÁ. Ôá ìÝ÷ñé óôéãìÞò

áðïôåëÝóìáôá èåùñïýíôáé åíèáñõíôéêÜ êáé ãé'áõôü áðïöáóßóèçêå

ç åðÝêôáóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò êáé óôéò öõëáêÝò (ÔÁ ÍÅÁ, 29 - 9

- 1996). Óçìåéþíåôáé äå ðùò óôï ðñüãñáììá áõôü óõììåôÝ÷ïõí

265 Üôïìá, Üëëá 50 áðïâëÞèçêáí ãéáôß Ýêáíáí ðáñÜëëçëç ÷ñÞóç

çñùúíçò åíþ Üëëá 15 èåùñåßôáé üôé áðåîáñôÞèçêáí. -

Á Í Á Ê Å Ö Á Ë Á É Ù Ó Ç - Ó Õ Ì Ð Å Ñ Á Ó Ì Á Ô Á

1.- Ôá íáñêùôéêÜ åßíáé ïõóßåò öõóéêÝò Þ ôå÷íçôÝò ïé ïðïßåò

äñïõí óôï êåíôñéêü íåõñéêü óýóôçìá êáé ðñïêáëïýí åîÜñôçóç

ôïõ áôüìïõ áðü áõôÝò. Ç ôïîéêïìáíßá åßíáé ç êáôÜóôáóç ôçò

÷ñüíéáò Þ ðåñéïäéêÞò äçëçôçñßáóçò ôïõ áôüìïõ ðïõ

äçìéïõñãåßôáé áðü ôçí åðáíåéëçììÝíç êáôáíÜëùóç íáñêùôéêþí.

2.- Óôá íáñêùôéêÜ áíÞêïõí ôï üðéï, ç ìïñößíç, ç çñùúíç, ôï

÷áóßò êáé ç ìáñé÷ïõÜíá, ç êïêáúíç, ôá âáñâéôïõñéêÜ, ôá

çñåìéóôéêÜ, ïé áìöåôáìßíåò êáé ôá øåõäáéóèçóéïãüíá (óôá

ïðïßá õðÜãåôáé êáé ôï L.S.D.).

3.- Ïé óõíÝðåéåò ôïõ Ê.Ð. ôùí íáñêùôéêþí åðéìåñßæïíôáé óôï

óýóôçìá õãåßáò, óôïí ïéêïíïìéêÞ ôïìÝá, óôï óýóôçìá ôçò

ðïéíéêÞò äéêáéïóýíçò êáé óôçí êïéíùíéêÞ æùÞ ìå áðïôÝëåóìá ôç

äõóëåéôïõñãßá ôçò êïéíùíßáò ðïõ ôï õößóôáôáé.

4.- Ïé èåùñßåò ãéá ôçí áíáæÞôçóç ôùí ëüãùí ãéá ôïõò ïðïßïõò

ôá Üôïìá êáôáöåýãïõí óôç ÷ñÞóç íáñêùôéêþí äéáêñßíïíôáé óôéò

çèéêïëïãéêÝò, óôéò âéïëïãéêÝò - öáñìáêïëïãéêÝò êáé óôéò

øõ÷ïëïãéêÝò - êïéíùíéïëïãéêÝò, ðïõ åßíáé êáé ïé åðéêñáôÝóôå-

ñåò.

5.- Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ïé ðáñáâÜóåéò ôïõ íüìïõ ãéá ôá

íáñêùôéêÜ ðáñïõóéÜæïõí óôç ÷þñá ìáò áíïäéêÞ ðïñåßá åíþ

óçìáíôéêüò áñéèìüò ôùí óõãêåêñéìÝíùí ðáñáâáôþí Ý÷åé

êáôçãïñçèåß êáé ãéá áîéüðïéíåò ðñÜîåéò ðïõ Ý÷ïõí íá êÜíïõí

êõñßùò ìå ôçí åîïéêïíüìçóç ÷ñçìÜôùí ãéá ôçí áãïñÜ ôçò äüóçò

ôïõò.

6.- Áíçóõ÷çôéêÜ ðáñïõóéÜæïíôáé ôá óôïé÷åßá Ýñåõíáò ðïõ

äåß÷íïõí ôç äéÜäïóç ôùí íáñêùôéêþí ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá êáé

óôï ìáèçôéêü ðëçèõóìü ôçò ÷þñáò ìáò.

7.- Ç óýã÷ñïíç áíôéìåôþðéóç ôùí íáñêùôéêþí áíáöÝñåôáé óôï

äéá÷ùñéóìü ôïõò óå "óêëçñÜ" êáé "ìáëáêÜ", óôç èåñáðåßá ôùí

÷ñçóôþí óå èåñáðåõôéêÞ êïéíüôçôá, óôç ÷ïñÞãçóç óôïõò ÷ñÞóôåò

õðïêáôáóôÜôùí (êõñßùò ìåèáäüíçò) êáé óôç íïìéìïðïßçóÞ ôïõò.-

È Å Ì Á Ô Á Ã É Á Ó Õ Æ Ç Ô Ç Ó Ç

1.- ÊáôáãñÜøôå áðü äõï êáèçìåñéíÝò åöçìåñßäåò ãéá ÷ñïíéêü

äéÜóôçìá 20 - 25 çìåñþí ôéò åéäÞóåéò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï

Ê.Ð. ôùí íáñêùôéêþí. Áðü ôïí ôñüðï ðáñïõóßáóçò ôùí

åéäÞóåùí áõôþí ðñïóäéïñßóôå êáé ó÷ïëéÜóôå ôç èÝóç

êáèåìéÜò áðü ôéò åöçìåñßäåò áõôÝò áðÝíáíôé óôïõò ÷ñÞóôåò

íáñêùôéêþí.

2.- ÁíáöÝñáôå êáé ó÷ïëéÜóôå ôï ðåñéå÷üìåíï ôùí üñùí

"íáñêùôéêÜ" êáé "ôïîéêïìáíßá". Ðéóôåýåôå üôé ïé áñíçôéêÜ

öïñôéóìÝíïé áõôïß üñïé èá Ýðñåðå íá áíôéêáôáóôáèïýí ìå

Üëëïõò; Áí íáé ìå ðïéïýò êáé ãéáôß;

3.- Áíáöåñèåßôå óôéò ðáñåíÝñãåéåò ðïõ Ý÷ïõí ôá äéÜöïñá

íáñêùôéêÜ óôïõò ÷ñÞóôåò.

4.- Ï ÷ñÞóôçò åßíáé åãêëçìáôßáò Þ áóèåíÞò; Áéôéïëïãåßóôå

ôçí ïðïéáäÞðïôå áðÜíôçóÞ óáò.

5.- Ðïý åðéìåñßæïíôáé ïé óõíÝðåéåò ôïõ Ê.Ð. ôùí íáñêùôéêþí;

6.- Å÷åôå óõæçôÞóåé ðïôÝ ìå êÜðïéïí ÷ñÞóôç ãéá ôïõò ëüãïõò

ôçò "öõãÞò" ôïõ óôïí êüóìï ôùí íáñêùôéêþí; Áí íáß,ðüóï

âÜóéìïõò èåùñåßôå áõôïýò ðïõ óáò åðéêáëÝóôçêå;

7.- Ðïéïß óáò Ý÷ïõí åíçìåñþóåé ìÝ÷ñé óÞìåñá ãéá ôï Ê.Ð.

ôùí íáñêùôéêþí; Èåùñåßôå ôçí åíçìÝñùóÞ óáò áõôÞ åðáñêÞ;

Åîáêïëïõèåßôå êáé ìå ðïéü ôñüðï íá åíçìåñþíåóôå ãé'áõôü;

8.- ÐïéÜ èá Þôáí ç óôÜóç óáò áðÝíáíôé ó'Ýíá ößëï óáò ðïõ

èá óáò äÞëùíå üôé ðáßñíåé íáñêùôéêÜ;

9.- Èá åîáêïëïõèïýóáôå íá åêôéìÜôå üðùò êáé ðñéí ôïí

áãáðçìÝíï óáò çèïðïéü, ôñáãïõäéóôÞ, áèëçôÞ åÜí ìáèáßíáôå ðùò

êÜíåé ÷ñÞóç íáñêùôéêþí; Áéôéïëïãåßóôå ôçí áðÜíôçóÞ óáò.

10.- Äéáêéïëïãåßôå Ýíá ÷ñÞóôç ðïõ óáò Ýêëåøå ôï ðïñôïöüëé

óáò;

11.- Ãéá ðïéïýò ëüãïõò êáôÜ ôç ãíþìç óáò Ýíáò/ìßá

ìáèçôÞò/ìáèÞôñéá êáôáöåýãåé óôç ÷ñÞóç íáñêùôéêþí;

12.- Ãéá ðïéïýò ëüãïõò åóåßò äåí Ý÷åôå äïêéìÜóåé êÜðïéá

íáñêùôéêÞ ïõóßá;

13.- H åéêüíá ðïõ ìáò äßíïõí ïé óôáôéóôéêÝò ãéá ôá

íáñêùôéêÜ åßíáé ç ðñáãìáôéêÞ;

14.- ÅÜí ãéá Ýíá ðñïúüí äåí õðÜñ÷åé æÞôçóç õðÜñ÷åé ðñïóöïñÜ;

Áíáðôýóóåôáé ôï åìðüñéï ôùí íáñêùôéêþí ÷ùñßò õðïøÞöéïõò

êáôáíáëùôÝò;

15.- Ðïéü áðü ôá ìÝôñá êáôáðïëÝìçóçò ôçò äéÜäïóçò ôçò

÷ñÞóçò ôùí íáñêùôéêþí áðü áõôÜ ðïõ áíáöÝñáìå, ôï èåùñåßôå

ðåñéóóüôåñï áðïôåëåóìáôéêü; Ãéáôß;

16.- ÌÞðùò ç óõíå÷Þò óõæÞôçóç ãéá ôá íáñêùôéêÜ áðïôåëåß êáé

Ýíáí Ýììåóï ôñüðï äéáöÞìçóÞò ôïõò;