Mπάνιο

Το μπάνιο το πήραμε από τους ιταλούς, bagno, αν και κρατήσαμε και το παλιότερο λουτρό.
Το λουτρό είναι η κλασική αρχαία ελληνική λέξη -αν και την εποχή εκείνη ο κόσμος δεν είχε στο σπίτι του λουτρό, παρά επισκεπτόταν τα δημόσια λουτρά, που ήταν τόπος συναντήσεων, συζήτησης, ερώτων, συνήθεια ευλογημένη που διατηρήθηκε άλλωστε στην "καθυστερημένη" Ανατολή.
Πλάι όμως στο λουτρό, υπάρχει στην αττική μόνο διάλεκτο, ένα συνώνυμό του, το βαλανείον. Λέξη όχι απόλυτα ξεκάθαρης ετυμολογίας, που απαντά μόνο στον Πλάτωνα και στον Αριστοφάνη ουδέποτε εις βαλανείου ήλθεν λουσόμενος έλεγε ο κωμωδός για κάποιον ιδιαίτερα βρωμιάρη.

Το βαλανείον το δανείστηκαν οι Ρωμαίοι, και στα λατινικά το είπαν balneum, τύπος που εκτόπισε πολύ γρήγορα τον κλασικό λατινικό, lavatrina. Μόνο που το σύμπλεγμα -ln- ήταν δυσκολοπρόφερτο για τον πολύ λαό, και γρήγορα στην ομιλούμενη λατινική έγινε baneum. Αυτή είναι και η αφετηρία για όλες τις ρωμανικές γλώσσες, για το bain το γαλλικό και το bagno το ιταλικό, απ'όπου επέστρεψε και σε μας.
Πιο σωστά, ξαναεπέστρεψε. Διότι, ήδη στην πρωτοβυζαντινή εποχή, ο τύπος baneum ξαναπερνά στην Ανατολή, όπου σε αιγυπτιακούς παπύρους βλέπουμε το βανιάτωρ= λουτράρης και αργότερα το βυζαντινό βανιάριν.