LÁ THƯ BAN QUẢN TRỊ

LÁ THƯ SỐ HAI

NGÀY 12 THÁNG 10 NĂM 2003 .

Thưa Quý Vị ,

Hôm nay chúng tôi xin mời Quý Vị đọc qua bài viết của tác giã Tôn Thất Bình, viết về tình cảm giửa Vua Tự Ðức với Tùng Thiện Vương qua bài  : 

VUA TỰ ÐỨC VÀ TÙNG THIỆN VƯƠNG 

Tôn Thất Bình

Ðứng trước mộ của Tùng Thiện Vương, Vua Tự Ðức không nén được sự xúc động thốt lên :

"Nhất đại thi ông thệ bất hoàn"

(Sao nhà thơ vĩ đại nhất đã vội đi mà không trở lại)

Lời than thở của Vua Tự Ðức đã nói lên lòng kính trọng của một vị vua với vị thi bá danh vọng đương thời . Tùng Thiện Vương tên thật là Miên Thẫm , con thứ 10 của vua Minh Mạng , tự là Trọng Uyên hiệu là Thương Sơn, sinh năm 1819 . Ðương thời chẳng những ông là thi bá , là nguyên súy của Mặc Vân thi xã ở Ðế Kinh mà còn là một bậc thầy cao khiết, học vấn uyên bác , rất rành về tuồng tích . Ðối với Tự Ðức, Ông còn là bực thầy đã hướng dẫn cho nhà vua làm thơ . Cũng chính vì thế mà vua Tự Ðức đã tôn ông là nhà thơ bậc nhất, cho thơ ông  "át cã thơ ca thời Thịnh Ðường" ở Trung Quốc . Có một điều rất đặc biệt ở nơi Miên Thẫm là chỗ tuy Ông là Ông Hoàng, sinh ra và lớn lên trong cung vàng điện ngọc thế mà ông lại xem phú quý như chiêm bao . Cã đời ông, ít khi ông sống trong nội cung, ông thường thăm thú miền quê yêu thương và bênh vực cho quyền lợi của người nông dân nghèo thấp cổ bé họng, ông dùng thi ca để nói lên nỗi khổ của họ . Ngay từ khi vua cha đang trị vì ông cũng không ngần ngại dâng lên Minh Mạng các bài "Bần Gia", "Lưu dân thán", và "Mai trúc đao" lưu ý vua cha về hiện trạng của một số địa phương quan lại nhũng lạm . bóc lột , áp bức người nông dân , đẫy họ vào cảnh bần cùng không lối thoát.

Có một lần nhân lễ khánh thọ, vua Tự Ðức cho triệu vào triều các hoàng thân quốc thích, các đại thần danh tiếng để dự yến tiệc đồng thời nghe vua ban huấn dụ về tình hình đất nước .Trong bửa tiệc đó,vốn thích làm thơ và nghe đọc thơ, vua yêu cầu các hoàng thân, các đại thần ai có bài thơ nào hay thì ngâm lên để thưởng thức cho vui . Tùng Thiện Công bấy giờ đứng dậy và ngay giửa cuộc vui  đã đọc lại bài "Mai trúc đao" một bài thơ mà nội chính là nói lên nỗi khổ của người dân nghèo vì đói khổ phải lên rừng đốn tre về bán . Tre bán không được lại bị bọn quan lại cấu kết với bọn cường hào đánh đập vô cùng tàn  nhẫn . Ðọc xong bài thơ ông còn tâu :" Vào triều thần được nghe hoàng thượng ban dụ về đời thái bình thịnh trị ở nước ta, đã là thái bình thịnh trị  , sao người dân đen lại chịu muôn vàn khổ sở vì nạn quan lại ức hiếp như thế ? Thần cúi đầu xin hoàng thượng minh tường ." Vua Tự Ðức đã nghe bài thơ , thật ra bài thơ nầy lúc nhỏ vua đã thuộc lòng , có điều ngay giữa triều đình Tùng Thiện Công lại chất vấn phản bác bài huấn dụ , vua Tự đức rất giận, mọi người cũng lo sợ lấm lét nhìn Tùng Thiện Công . Thế mà ông vẫn thản nhiên .

Năm 1870 , lúc nầy ông đã 52 tuổi , thấy trong mình mệt và không biết sống được bao lâu nữa , ông gọi Hồng Phì , con ông đem giấy bút lại và ông đã viết di biểu tâu lên vua Tự Ðức với lời lẽ ôn nhu để khuyên răn vua :

"Thần là Miên Thẫm kính tâu : Thần tự biết không còn thấy được hoàng thượng nữa nên kính xin hoàng thượng nhớ lấy công sáng tạo của tổ tiên , lo tạo mối thủ thành . Tài lực của dân thì xin dùng cho có tiết độ . Còn triều chính, quốc chính nên tùy thời mà thay đỗi cho phù hợp .Thần cám đội ơn trên, rỏ nước mắt để viết những giòng nầy, mong hoàng thượng soi xét ."

Những lời lẽ thống thiết của ông trong di biểu đã làm vua Tự Ðức vô cùng cảm động và thương tiếc . Tùng Thiện Công mất rồi , vua Tự Ðức đã làm một bài văn kể lể công trạng của ông  và đọc trước linh cửu, lời lẽ vừa chân tình lại vừa xót xa đau đớn trước mộ con người như Miên Thẫm :

"Ngày sang đêm như nước triều nước tịch, vạn vật giữa đời đều luân chuyển, có sinh thì có hóa là sự thường, thương thảm là gi ? Chỉ riêng khổ cho ta, thương nhớ không nguôi , đau lòng xót dạ !  Một con người như ông : chuộng đạo lý, giỏi thư văn, lời thơ ngang với đời Thịnh Ðường thì chỉ có ông , làm sao ta không đau xót cho được . Ðã thế, lúc lâm chung lại với nước vì nhà còn gởi tờ biểu để khuyên răn ta vì tấm lòng trung thành nên ta cảm động vô cùng . Nay gần đưa ông lên mai táng , ta lau nước mắt mà than thở đôi lời , mong hồn ông có thiêng, cảm thông với tình riêng của ta mà về hưởng cho ".

Tình cảm của vua Tự Ðức thật là bi thiết . Tùng Thiện Vương mất , ông mất đi một chổ dựa ,trong khi đất nước đang rơi vào một tình cảnh bi tráng, 6 tỉnh miền Nam Kỳ đã lọt vào tay giặc Pháp, chúng lại đang tìm đủ mọi cách xảo quyệt để tấn công Bắc Kỳ .

********************

LÁ THƯ BAN QUẢN TRỊ

LÁ THƯ SỐ 1

NGÀY 1 THÁNG 1 NĂM 2003

Thưa Quý Vị , 

Mạng lưới nầy được mở ra để giới thiệu một thi-sỉ có biệt tài , trong hoàng tộc họ Nguyển, một thời đã làm cho các sứ thần Trung Hoa phải khâm phục và kính nễ . Ðó là Miên Thẫm Tùng Thiện Vương .

Ðức Tùng Thiện Vương là con thứ 10 của Vua Minh Mạng .

Phủ thờ của Ðức Tùng Thiện Vương nằm ở số 91 Phan Ðình Phùng,thành phố Huế .

Sau thời kỳ chiến tranh, 1945-1975, Phủ thờ không được tu bổ .Cho đến năm 1996,tình trạng Phủ thờ đã đến thời kỳ quá bi đát,mái ngói đã có nhiều chỗ bị dột,một số rui,mè,đòn tay bằng gỗ đã bị mối đục khoét .Tường rào một phần bị sụp đổ xuống,dân chúng quanh vùng đổ xô vào thành phố, thừa cơ lấn đất vào khuôn viên Phủ thờ để xây nhà cửa bất hợp pháp .

Và cũng từ năm 1996 đó, một Ban Quản Trị Phủ Tùng Thiện Vương được bầu ra; anh Bửu Quảng , người lớn tuổi nhất, được bầu làm Trưởng Ban Quản Trị .Năm 2000,Anh Bửu Quảng,vì lý do sức khỏe,xin từ chức,và anh Bửu Bào được bầu làm Trưởng Ban Quản Trị, anh Bửu Tộ được bầu làm Trưởng Ban công tác,phụ trách các phần vụ tân trang Phủ Thờ .

Tổn phí để bảo trì Phủ thờ thì rất cao, mà nguồn tài chánh của bà con trong nước thì hạn hẹp, nên Ban Quản Trị mới kêu gọi sự đóng góp cấp bách của bà con hãi ngoại .

Nhờ lòng ưu ái nghĩ đến giòng họ, nghĩ đến Ông Bà Tổ Tiên, mà một số đông bà con Phủ Tùng Thiện Vương đã hướng ứng rất nồng nhiệt .

Một Ủy Ban công tác đặt dưới sự hướng dẫn của Ban Quản Trị đã bắt tay ngay vào việc .

Từ đó đến nay, năm 2001,khuông mặt Phủ Tùng Thiện Vương đã được đỗi khác.Cửa Tam Quan đã đươc sơn phết lại, các lớp rong rêu đã biến mất,các hàng rào chung quanh Phủ đã được xây cất lại, đường đi vào ra Phủ đã được tráng xi măng lại sạch sẽ,tránh cãnh bùn lầy nước đọng,các cửa bàn khoa Phủ thờ bằng gổ củ kỹ , nứt nẽ đã được thay thế , các bệ thờ đã được tân trang,sàn xi măng trong hai Phủ Thờ bằng xi măng đã được lót lại bằng gạch bông sáng sủa , bến Phủ bị sập nát tiêu điều sau mấy trận lụt lớn đã được làm lại mới ;  công tác nói trên một phần được sự yểm trợ 2000 Ðô của ÔB. Nguyển H. Ð. ,1000 Ðô của ÔB. Bửu H.; nhà Tã xiêu vẹo đã được Ông Bà Ưng Thi quyên tặng 1500 đô để xây lại mới .

Nhiều bà con Nội , Ngoại từ Huê Kỳ, Pháp, Úc Ðại Lợi,Gia Nả Ðại, khi về thăm quê nhà và ghé lại thăm Phủ,cũng vui mừng cảm động, nhìn lại Phủ xưa còn đẹp đẽ, nơi đây , trong thời kỳ trẽ trung, họ đã tham dự các bửa kỵ giổ, trong tình thân thuộc họ hàng .

Song việc trùng tu Phủ Thờ xây cất đã trên 100 năm nay vẫn cần được bảo trì thường xuyên, Công tác diệt trừ mối mọt hiên nay vẫn là trọng tâm.Các ý kiến, các đề nghị , các yểm trợ tài chánh của Quý Vị khắp nơi , đều xin được hoan nghênh.

Thân mến chào Quý Vị .

Ban Quản TrỊ :

Tại Việt Nam :

Bửu Bào, Dt 848 690

Bửu Tộ Dt 849 294

Tại Huê Kỳ :

Bửu Hiệp