GÀ CHỌI
ĐỖ TRƯỜNG (Danlambao) - Đang dịch virus
Tàu đi đâu kể cũng ngại. Nhưng công việc
có liên quan đến cơ quan chóp bu ở những tận
Berlin, th́ không thể không lên. Termin, hẹn ḥ, xong việc
đă vào tầm trưa. Thấy người hơi rung
rinh, có lẽ đă ngấm đói. Nơi đây chắc chắn,
không xa chợ người Việt cho lắm. Đến
đó, liều gọi mấy gă bạn văn nhân nửa
mùa ra cùng nhấc lên, đặt xuống chút cho máu. Nghĩ
vậy, tôi bật Navi t́m đường liền
.. Dù vào giờ ăn trưa, nhưng đang mùa dịch,
do vậy hàng quán trong Chợ Đồng Xuân dường
như hơi bị hẻo. Không khí tĩnh lặng lắm.
Đang lớ ngớ, nḥm vào Đức Anh Quán, bị ngay một
phát vỗ vai từ phía sau làm giật thót cả người,
chùm ch́a khóa trên tay tôi rơi tuột xuống đất:
- Trường! Đỗ Trường
phải không?
Tôi quay lại, một khuôn mặt
xám ngoét, không ra quen cũng không thật lạ. Không trả lời,
tôi cúi xuống nhặt chùm ch́a khóa. Vừa ngẩng lên, thấy
gă chuyển lon bia uống dở sang tay phải, cánh tay trái
choàng lên vai tôi, giọng khê nồng:
- Về Hà Nội rất nhiều lần,
biết ông cũng sang Đức từ rất lâu rồi,
t́m măi không được. Thế chó nào, hôm nay lại gặp
ông ở đây.
Đang dịch bệnh, bắt tay
đă thấy ngại. Do vậy, gă vừa dứt lời,
tôi xoay người làm cho cánh tay gă tuột khỏi vai. Lùi lại
mấy bước, tôi nh́n thẳng vào gă. Quần áo nhầu
nhầu, khuôn mặt dáng vóc mờ mờ, đục đục,
không thể nhớ ra. Thấy tôi ngẩn ṭ te, gă chỉ tay
vào cái ngực đang cố ưỡn vổng lên:
- Thắng! Dương Quang Thắng,
Khu tập thể Bộ ngoại giao đây.
Tôi thực sự bất ngờ, chợt
nhớ ra Thắng, và câu hỏi tự nhiên vuột ra
như vô thức vậy:
- Thắng (gà chọi), đă từng
tham gia thi Olympic toán học quốc tế cùng thời với
những Vũ Kim Tuấn, Nguyễn Thanh Tùng, Lê Bá Khánh Tŕnh .. đây sao?
Thắng gà chọi cười bật
ra thành tiếng, dường như đă chuyển sang mùi
nhựa mận:
- Chính là: Y.
Giời đất ơi, sao trông ông
héo ṃn thế này! Suưt nữa tôi thốt ra như vậy. Bởi,
Thắng gà chọi thay đổi hoàn toàn về cả thể
xác, lẫn tính cách ..
Không hiểu gia đ́nh tôi quen biết,
rồi thân thiết với gia đ́nh Dương Quang Thắng
từ khi nào. Ngay từ thuở bé tí tẹo, đến khi
cắp sách tới trường, tôi luôn bị mang ra so sánh với
Thắng gà chọi. Có lẽ, chẳng cứ gia đ́nh tôi,
mà ông bố, bà mẹ nào cũng vậy, cứ quen với
gia đ́nh Thắng gà chọi có con cái tốt, hay xấu
đều mang ra so sánh với gă. Thắng gà chọi là tấm
gương rực rỡ, sáng ngời buộc chúng tôi phải
rọi soi vào đó. Bởi, hắn không chỉ dễ bảo,
mà c̣n học giỏi, được đưa vào những
ổ, ḷ chuyên luyện thi cấp quốc gia, cấp Olympic
quốc tế. Hắn luyện kinh đến nỗi
đám gà chọi ăn tiền của mấy gă hàng xóm cũng
phải xanh mắt mèo. Ngày c̣n đi học, thỉnh thoảng
tôi có gặp Thắng. Hắn lừ lừ, da dẻ tái xanh
như cớm nắng, với chiếc kính cận dày
như đít chai. Nh́n chúng tôi đánh bi, đánh đáo hắn
cứ ngơ ngơ ngác ngác, như vừa ở hành tinh khác
đến vậy. Nghe nói những năm cuối thập kỷ
bảy mươi của thế kỷ trước, hắn
tham gia thi Olympic toán học quốc tế. Chẳng biết
có được giải giếc ǵ không, nhưng ngay sau
đó hắn được sang Đức tu luyện tiếp ..
Cứ tưởng Thắng gà chọi
sang Đức là chúng tôi sẽ thoát nạn. Nhưng không,
h́nh ảnh hắn cứ như ma ám vào chúng tôi. Dù đă học
xong, đi làm, trở thành người lớn rồi, vậy
mà chúng tôi vẫn bị mang ra so sánh, soi chiếu, mỗi khi
thùng hàng của hắn từ Đức gửi về. Lần
cuối tôi gặp hắn vào giữa thập niên tám
mươi. Trước đó bốn năm, tôi bỏ việc
nhà nước, để hành nghề buôn lậu. C̣n hắn,
nghe nói, học xong phá bĩnh ở lại Đức, quắp
thêm một em mắt xanh mỏ đỏ, và làm thông dịch,
hay ǵ đó. Kỳ phép lần ấy, hắn cùng bạn bè
đóng khá nhiều thùng với những hàng hóa rất cần,
và giá trị ở Việt Nam lúc đó. Hắn không chỉ
là vị cứu tinh của gia đ́nh, mà c̣n là h́nh ảnh,
niềm mơ ước của nhiều kẻ xung quanh. Do
vậy, hắn khệnh khạng chẳng khác chó ǵ mấy
gă (thủy thủ) Vosko ở Hải Pḥng, hay Saigon. Tuy nhiên,
những thùng hàng của hắn bán lẻ th́ rất lâu,
hơn nữa không phải ai cũng có tiền để
mua, hoặc trả tiền ngay. Cho nên, muốn một phát
ăn ngay, tiền trao cháo múc, hắn buộc phải t́m
đến chúng tôi, những kẻ buôn lậu.
Giải quyết hàng hóa xong, Thắng
gà chọi khoái lắm, nhờ tôi dẫn đi thưởng
thức phía sau của Hà Nội về đêm. Và nh́n hắn
giày ṿ Hà Nội cứ như một đứa trẻ
chưa từng (bao giờ) được bú, được
chơi, (không hiểu sao) tôi hơi bị xúc động. Thế
mới lạ ..
Thấy tôi định bước
vào Đức Anh Quán, Thắng gà chọi gạt tay, và kéo thốc
tôi tới một quán ăn ở phía sau chợ. Ở
đó, lố nhố có mấy gă dường như đang
chờ Thắng gà chọi. Chẳng biết mấy gă này
đă uống nhiều hay chưa, thấy tôi đi cùng Thắng
nhao nhao xỉa xói:
- Ông này trước học trường
nào, ở đâu, trông lạ hoắc thế này!
Đoán là đám cựu sinh viên, gà chọi
cùng hội của Thắng, tôi cười cười:
- Học hành chó ǵ đâu, làm nghề
úp mặt vào chảo thôi.
Mở tủ lấy cho tôi chai bia, Thắng
gà chọi lên giọng: Đây là ông bạn hàng xóm ở Việt
Nam. Rồi hắn quay sang tôi, chỉ mặt từng gă liến
thoắng: Thằng này thi đại học 28 điểm,
con Phó chủ tịch tỉnh Thái B́nh, cùng Humboldt với Phạm
Thị Hoài. Thằng kia thi 29 điểm, cựu Hàn Thuyên, Bắc
Ninh rồi đến Tổng hợp, đă từng đạt
giải nh́ toán toàn quốc, học với Dương Kiều
Hoa đấy .. Chẳng biết Thắng gà chọi bới
móc, hay lật lại dĩ văng, khoe mẽ tiểu sử nhằm
mục đích quái quỷ ǵ, tôi liền cắt ngang lời:
Dừng lại đi, nghe tiểu sử các bố mấu cạnh
quá, tôi hoảng, chuồn ngay bây giờ.
Có lẽ, chẳng cần phải hỏi
han, chỉ nghe mấy lời căi vă, đùa cợt, với
những câu chuyện không đầu, không cuối trên bàn nhậu
này, có thể biết ngay, mấy bác cựu gà chọi này
chuyên làm nghề dịch vụ giấy tờ, hoặc làm
thuê, cuốc mướn ở đâu đó quanh đây.
Đang hứng thú, định làm
phát cạn ly với tôi, chuông điện thoại đổ
dồn, Thắng gà chọi vội đặt ly bia xuống,
hai con mắt hấp háy: Con vợ đấy.
Nghe tiếng đàn bà Việt choang
choác trong máy, tôi hơi ngạc nhiên ..Và chờ
Thắng gà chọi dứt câu chuyện, tôi hỏi:
- Nghe nói vợ ông người Đức,
sao lại .. ?
Thắng gà chọi cười ha hả:
- Đây là tập thứ mấy rồi
ông ơi!
- Thế cũng hơi buồn ông nhỉ?
Tôi làm ra vẻ đồng cảm. Thắng ngẩng lên nh́n
tôi ngạc nhiên:
- Buồn cái chó ǵ! Hoàn cảnh và qui
luật thôi. Đă già nửa cuộc đời sống ở
Đức, mà ông ấu trĩ, lạc hậu bỏ mẹ
đi được.
Tôi ngơ ngác, không hiểu. Đang
định hỏi lại, Thắng gà chọi đă tiếp
lời: Văn hóa Đông và Tây chỉ có thể dung ḥa, chứ
không thể ḥa tan nhé. Do vậy, sự đứt gánh dọc
đường giữa tôi và con vợ Đức xảy
ra là điều tất yếu thôi. C̣n vài tập sau, tuy cùng
văn hóa nước mắm, nhưng quắp nhau do hoàn cảnh
thôi. Chứ nhiều khi yêu đương nồng thắm
đấy cũng chẳng ở với nhau được
đâu ông ạ. Dừng lại giây lát ..
bất chợt Thắng gà chọi vỗ đùi đen
đét, rồi thọc ngón tay lên trời phân trần: Con vợ
tôi ấy à, chỉ làm cái công việc trông trẻ, nhưng bảo
đảm, những thằng chủ chợ, hay giầu có
nhất Berlin này, không thể nào có lái xe đưa đón sịn
như nó, một Tiến sĩ khoa học là tôi.
Thắng gà chọi vừa dứt lời,
tôi chưa kịp phản ứng, thấy có bà phấn son
trát như tượng ở trên mặt, từ đâu xộc
đến, chĩa thẳng tập giấy vào mặt hắn:
Văn pḥng không ngồi, bác chui lủi ra tận đây, làm
em t́m từ năy đến giờ. Cái lăo nhà em nhận giấy
trục xuất rồi, bác xem ủ mưu thế nào chứ.
Gay go rồi ..
Không để cho người
đàn bà nói hết, Thắng gà chọi liêu xiêu đứng
dậy, bảo tôi chờ tư, rồi kéo người đàn
bà ra xe, ở nơi góc khuất ..
Không biết từ sáng đến giờ,
Thắng gà chọi uống nhiều hay ít, song chất giọng
lè nhè có vẻ kẻ cả ấy, không phải hoàn toàn vô
lư. Bởi, thành phố tôi cư ngụ có khá nhiều thành
phần như Thắng gà chọi. Ngoài ra c̣n có mấy bác tiến
sĩ già, học và ở lại Đức đă ngót sáu chục
năm. Bác nào cũng bị đứt gánh giữa
đường cả. Xem ra, tính nết khó trở lại
được b́nh thường. Chẳng vậy, có người
c̣n quả quyết rằng: Đi trên đường, nh́n
thấy người Việt mồm ngam ngáp, miệng lẩm
bẩm, vỗ vai đồng hương xin điếu thuốc .. th́ đích thị là thành phần cựu
gà chọi này, chứ không c̣n phải nghi ngờ ǵ nữa.
Có lẽ, nhận định và suy
nghĩ trên mang tính cực đoan, vơ đũa cả nắm
chăng ? Bởi, tôi có mấy gă bạn:
Vũ Quang Vinh, Trần Bách ở Balan, Ngô Thanh Hoàn ở Nga,
hay Ngô Lụy Thừa ở Tiệp .. gốc
gác (con nhà) công nông binh cả, đều đủ điểm
du học. Đường đời nhiều phen lên voi xuống
chó, ấy vậy các gă vẫn kiên tŕ, năng nhặt chặt
bị, tạo dựng ra chỗ đứng cho riêng ḿnh. Mấy
lần, tôi đă kiểm tra mồm miệng các gă này c̣n tṛn
vành vành, chứ không (hay chưa) thấy sự lẩm bẩm,
méo mó của những cái ngáp trường kỳ
..
Khi Thắng gà chọi quay lại,
th́ gă cựu học sinh Hàn Thuyên, Tổng hợp khởi
động cho chương tŕnh thơ ca. Chẳng hiểu
thi ca có bùa mê thuốc lú ǵ cứ có tư rượu bia vào là
các bác lăn xả vào cứ như ma ám. Cứ người
đọc, kế đến là người b́nh, rồi
cùng nhau ḥ hét, vỗ tay cứ đôm đốp. Những cuộc
tŕnh diễn đọc và b́nh thơ trên bàn nhậu diễn
ra thường xuyên th́ phải, bởi nh́n mặt các bác
bưng bê phục vụ không hề có một chút cảm
xúc. Chỉ mấy cháu ngồi ở góc quán có lẽ sinh
đẻ ở Đức, lần đầu bắt gặp,
tưởng các bác đang lên cơn động kinh. Thơ
ca đến đỉnh cao trào, làm tôi nhớ đến mấy
gă văn nhân nửa mùa cũng ở Berlin này, liền quay
sang Thắng gà chọi hỏi. Tôi vừa nhắc tên, Thắng
gà chọi đă nhăn mặt, phẩy tay:
- Không nhắc đến ma ở
đây nhé!
Nghĩ, có lẽ Thắng gà chọi
uống nhiều đă đến lúc tưng tửng rồi,
nên tôi không lưu tâm, và hỏi tiếp:
- Mấy gă ấy, văn thơ
đọc cũng tạm được đấy chứ?
Tôi chỉ rủ rỉ nói, và giữa
chốn ồn ào như vậy, không hiểu sao cả bàn
đều nghe thấy. Mặt các bác cựu lưu học
sinh đỏ phừng phừng như gà chọi, chỉ
vào tôi, nửa đùa, nửa thật:
- Làm nghề úp mặt vào chảo
như ông biết chó ǵ về thơ văn mà đánh giá,
b́nh luận .. Thơ văn của mấy
thằng ấy .. vứt ..
vứt ..
Tôi hơi bị mất hứng,
nhưng không buồn, chỉ thương cho tâm hồn thiếu
hụt và mang đầy thương tích của các bác cựu
du học sinh này. T́m, và dựa vào dĩ văng, cùng những câu
thơ nhạt phèo, các bác muốn che đậy cái yếu
kém, cũng như khoảng trống của tâm hồn
chăng. Tuy nhiên, các bác đă lầm. Bởi, mỗi lần
các bác gồng ḿnh, từ trong sâu thẳm, nỗi đau, sự
yếu kém, khoảng trống đó càng khoét rộng hơn
lên.
Và cũng chính những ḷ luyện
thi tạo ra một bầy gà chọi của một thời
bao cấp, cùng độc tài đă giết chết tuổi
thơ, làm cho hồn người bị thiên lệch. Cuộc
sống này đâu chỉ có toán học, và những văn bằng
tiến sĩ để dọa người, mà c̣n phải
có những kẻ biết úp mặt vào chảo nữa. Không
huyễn hoặc, hăy sống thật với chính ḿnh với
hiện tại, th́ cuộc sống sẽ trả ta về
với giá trị ban đầu vốn có ..
Tôi đă nói những suy nghĩ
như vậy với Thắng gà chọi, khi chia tay. Hắn
cười buồn, và bắt tay tôi thật chặt.
Trời đă về chiều. Cái nắng
vẫn c̣n kéo bầu trời Berlin lên đến 33 độ.
Lên xe rồi, mà dường như vẫn c̣n văng vẳng
bên tai tôi tiếng đọc thơ của Thắng gà chọi
và những người bạn ..
Leipzig
ngày 24-8-2020
ĐỖ
TRƯỜNG