Suid-Afrika: Reenboë en woestyne

Boerewors

Daar is nie regtig 'n vertaling vir "boerewors" nie - dit is nie die Britse "sausage" nie en niks anders smaak heeltemal so nie.

Volgens 'n boek van Reader's Digest* is dit ook 'n lekkerny, soos biltong, wat soveel resepte en geheime het as wat daar Suid-Afrikaners is wat dit maak.

Sekere plaasdistrikte in Suid-Afrika gebruik bees- en varkvleis, maar in die Karoo word 'n mengsel van bees, vark en skaap gebruik. In die noordwestelike distrikte van Calvinia en Namakwaland word net skaap gebruik.

Alle resepte sluit gewoonlik ook skaapstert-vet in, wat met die hand in klein stukkies gesny word. Boerewors moet stukkies vet hê wat uitgebraai kan word. As die wors gedroog moet word, (sien die bladsy oor biltong), word dit later in werklikheid rou geniet en daarom behoort geen vark bygevoeg te word nie.

Hier volg twee resepte, een van Welma du Plessis van Fauresmith, en een uit 'n boek van Reader's Digest*.

Boerewors (sedert 1940 gemaak)


10 pond beesvleis
2 pond vetblokkies
1 teelepel (5ml) peper
3 eetlepels (45 ml) sout
4 eetlepels (60 ml) koljander, fyn gemaal (sien by biltong)
1 eetlepel (15 ml) Wonderpeper (All Spice)

Sny vet in blokkies. Sny vleis in kleiner stukke. Meng al die speserye goed saam en strooi oor die vleisstukke. Werk deeglik deur.
Maal nou en voeg dan die fyngesnyde vetstukkies by. Meng liggies. Vorm balle, wat dit makliker maak om die wors te stop. (Sien resep onder oor hoe om te stop.)

Die volgende resep van Reader's Digest neem sowat 2 tot 3 ure om te berei, daarna 'n staantydperk van 3 ure, en die wors moet daarna minstens 2 dae "rus" voordat dit gebruik word.

Bestanddele vir sowat 7kg (omtrent 15 pond) wors:

3kg (6.6 pond) beesvleis van goeie gehalte
3kg beenlose skaapvleis (verkieslik boud; moenie lam gebruik nie)
1kg (2.2 pond) skaapstert-vet
30-45 ml (2-3 eetlepels) sout
10ml (2 teelepels) varsgemaalde swartpeper
5ml (1 teelepel) fyngemaalde wonderpeper (All Spice)
60ml (1/4 koppie) gemaalde koljander
100g derms vir stop, in soutwater geweek en afgespoel

Die vleis moet goed gemaal word, maar nie te fyn nie. Fyngemaalde vleis veroorsaak dat die wors te "vas" van tekstuur is.
Sny die vet in dobbelsteentjies van sowat 5mm. Meng sout, peper en speserye goed saam. Meng die gemaalde vleis en druk die vetblokkies met 'n vurk by die vleis in. Moenie te veel meng nie.
Pak die vleis in lae in 'n houer en sprinkel die speserymengsel oor elke laag. Laat staan vir 3 ure.
Meng goed met 'n vurk. Haal 'n klein stukkie uit en braai vinnig om die geur te toets. Pas sout en peper aan indien verkies.
Stop die mengsel in die derms. Knoop een kant van die derm, wat sowat 90cm (3 voet) lank behoort te wees. Skuif die ander kant bo-oor die worsstopper sodat die geknoopte punt by die bek van die stopper rus. Een persoon draai gewoonlik terwyl 'n ander die wors moet "vang" en oprol. Moenie te styf stop nie. Indien verkies, draai die wors elke sowat 15cm (6 duim) om individuele porsies te vorm.
Laat die wors sowat twee dae lank staan voordat dit gebruik word. Braai op die vuur, in 'n pan of op enige manier verkies.

As die wors gedroog moet word:
Gebruik minder skaapvet - 200g in plaas van 1kg.
Voeg 60 ml (1/4 koppie) asyn by die mengsel. Dit word oor die vleis gesprinkel saam met die speserye. Rooster die koljander voordat dit bygevoeg word, en voeg 5ml (1 teelepel) gemaalde naeltjies en 5ml (1 teelepel) fyn neutmuskaat by. Moenie individuele porsies draai nie, maar knoop beide punte van die derms.
Om die wors te droog, hang oor 'n sterk draad in 'n koel plek wat goed geventileer is. Laat minstens 'n week hang.

*Uit How to do just about anything, bladsy 40; gedruk in 1989 deur The Reader's Digest Association South Africa, Strandstraat 130, Kaapstad, 8001, Suid-Afrika

Dankie, vir hierdie bladsy

Die Skrywer van hierdie bladsy is 'n trotse lid van die HTML Writers Guild.