HÀ HUYỀN CHI trả lời, trả vốn:

 

 

Hỏi: Ta nên làm thơ ngắn, hay thơ dài ?

 

Đáp: Vẫn là câu hỏi cũ. Ngắn dài gì cũng tốt. Chỉ cần làm cho hay là được. Chi tiết hơn thì thơ vốn là đỉnh cao nhất của văn chương. Thế nên càng ngắn, càng chau chuốt, càng tinh luyện thì càng tốt. Một người nào đó đã xác định thế này:

 

Khởi đầu, ta nên tập viết truyện dài.

Sau đó, ta mới nên tập viết truyện ngắn.

Sau cùng, ta mới nên tập làm thơ.

 

Hỏi: Theo thư mục HHC thì từ 1998 đến 2007 thì lý do nào khiến tôi dồn mọi nỗ lực để ấn hành 9 thi tập song ngữ Việt - Anh?

 

Đáp: Tôi muốn lưu lại chứng tích của yêu thương, hào hùng, hận thù, đớn nhục của một người làm thơ mặc áo lính. Thuở chiến đấu hết mình vì dân trừ bạo. Khi nước mất nhà tan, lưu lạc quê người. Để lớp con cháu chúng ta nơi hải ngoại, hiểu được cha ông chúng đã làm gì, nghĩ gì. Và nữa, người ngoại quốc có cơ hội nhìn rõ tâm cảnh kiên cường của những người lính VNCH. Và những manh nha ti tiện của CSVN.

 

Thơ song ngữ của tôi, dẫu chỉ được coi như là gươm cùn, ngựa nhược. Nhưng cũng còn có cái để trao lại cho hậu thế. Mong quý thi khách đều đồng ý với tôi.

 

Tôi làm gấp rút, nhưng dường như đã trễ. Bởi sách tuyên truyền, bôi bác lịch sử của CSVN hiện đã tuôn tràn vào các thư viện ngoại quốc.

 

Hỏi: Nghe nói ấn phẩm Việt hải ngoại, nhất là loại song ngữ có thể được nạp bản miễn phí tại Thư Viện Quốc Hội Hoa Kỳ ?

 

Đáp: Theo tôi biết thì luật sư Trịnh Quốc Thiên có chương trình tuyển chọn sách về "Lịch Sử Việt" cho Thư Viện Quốc Hội Hoa Kỳ. (Các loại sách khác không liên hệ đến sử Việt thì tôi không rõ). Xin quý vị hãy điện thư cho ông Trịnh Quốc Thiên qttt@yahoo.com . Nếu sách được chọn, thì quý vị được yêu cầu gửi 2 bộ. (Thư Viện sẽ bồi hoàn ấn phí 1 bộ, luôn cả cước phí).

 
Hoặc thư về địa chỉ sau:

 

Trịnh Quốc Thiên, Esq. Chủ biên Ban Biên Tập "Lịch Sử Việt"

http://www.lichsuviet.com

 

P.O. Box 323

Annandale, VA 22003

USA

 

Tình thân,

hahuyenchi

 

HÀ HUYỀN CHI TRẢ LỜI, TRẢ VỐN (tt):

 

 

Hỏi: Thơ nào dễ, thơ nào khó phổ nhạc ?

 

Đáp: Nếu lục bát được coi như thể thơ dễ làm mà khó hay, thì đặc tính ấy cũng được thấy qua nhạc phổ. Theo tôi thì quy luật bằng trắc trong thơ lục bát, và kế đó là thơ thất ngôn, sẵn có những khuôn thước, cấu trúc riêng khiến nhạc sĩ dễ bị dẫn dắt vào những cung điệu quen thuộc, na ná như nhau .

 

Theo tôi thì thơ 4 chữ, 5 chữ dễ đưa vào nhạc nhất. Trong đó bao gồm cả thơ 8 chữ ngắt nhịp ở chữ thứ tư mỗi câu.

 

Hỏi: Với 23 thi phẩm ấn hành HHC là người in thơ nhiều nhất. Bạn trúng số hẳn thôi ?

 

Đáp: 24 thi tập chứ không phải 23. Đúng là tôi trúng số: Mạt số ! Thế nên bằng hữu yểm trợ tôi cũng mạt luôn. Người mua sách phát mệt. Người in sách thì phát bệnh luôn. Cứ là in trước, trả tiền sau khi bán được sách.

 

Có hai trường hợp bạn tôi bệnh thật tình: Nhà thơ Hà Phương Hoài, Chicago, in tặng 1,000 cuốn Thơ Kẽm Gai. Và họa sĩ Phạm Thông, Houston, in tặng 1,000 cuốn Một Túi Bình Sinh, Một Túi Thơ. In xong thì cả hai vị đều hết tiền gửi sách. Phải ngắt véo đầu này, đầu kia để mỗi tuần gửi 1 thùng. Thảm thì thôi !

 

Hỏi: Thế nào là chữ thanh và tục trong thi ngữ ?

 

Đáp: Nhiều người đã hỏi tôi câu này. Câu trả lời vẫn là không có chữ nào là thanh hay tục trong thơ. Ngược lại, những chữ được cho là tục, khi vào thơ xuất thần, lại được xem như châu ngọc của thi ca:

 

Ba hồi trống giục đù cha/mồ cha kiếp

Một nhát gươm đưa đéo mẹ/bỏ mẹ đời.

(Cao Bá Quát)

 

Chém cha cái kiếp lấy chồng chung

Kẻ đắp chăn bông, kẻ lạnh lùng

Cố đấm ăn xôi, xôi lại hẩm

Cầm bằng làm mướn, mướn không công.

(Hồ Xuân Hương)

 

Thế nên:

 

Từ bình thường, chữ nghĩa bỗng phi thường

Lời dịu dàng, mà núi giáo rừng gươm.

(Hà Huyền Chi)

 

Hỏi: Thế nào là cước vận, và yêu vận ?

 

Đáp: Chỉ cước vận (vần chân) là có quy luật riêng. Yêu vận (vần lưng) nằm đâu đó trong thơ, không quan trọng.

 

Thơ lục bát, vần nằm ở chữ thứ 6 và thứ 8 của mỗi câu. Các thể thơ khác như 4, chữ, 5 chữ, 7, chữ, 8 chữ, hoặc thơ tự do thì quy luật về vần như sau:

 

1/ Vần nằm ở cuối câu 1,2,4

2/ Vần nằm ở cuối câu 1,3 và 2, 4

3/ Vần nằm ở cuối câu 1,2, rồi 3,4

4/ Chỉ cần có tối thiểu 2 vần nằm ở cuối 4 câu là tạm được. (thơ mới)

 

Những người chưa am tường vần điệu đã dùng 4 vần cho các câu 1,2,3,4 là dư thừa, không đúng cách. Kể như chưa biết làm thơ.

 

Hỏi: Ra mắt sách đã trở thành nhàm tẻ. Bạn có dự tính ra mắt sách nữa không ?

 

Đáp: Theo nhà thơ Trang Châu, Canada, thì phong trào ra mắt sách hiện nay đã xẹp xuống. Người già thì hết gân. Người trẻ thì ngần ngại. Nhưng với người ấn hành thơ, thì đó là cách duy nhất để gửi tác phẩm của mình tới tay bạn đọc.

 

Nhà thơ Ngọc An đang chuẩn bị cho HHC ra mắt trăm họ ở San Jose vào 24 tháng 6 -2007. Hoàng Lan Chi, Nguyễn Đăng Tuấn thì sẽ ở Florida, và Washington DC nhưng chưa biết khi nào. Nhà thơ Trang Châu thì sẽ ở Quebec vào 2008.

 

Chưa kể các bạn thơ ở Houston và các nơi khác. Cách nào, khi nào thì cũng hầu như là các thi khách của tôi đều phải nặn túi, đập heo để tổ chức ra mắt sách giùm chàng. Mệt thì thôi.

 

Tình thân,

hahuyenchi