SU'U TÂ`M 21

Home | LINKS | SUY NGÂM~ | SUY NGÂM~ (tt) | TA.P GHI | TA.P GHI [tt] | TA.P GHI 1 | TA.P GHI 2 | TA.P GHI 3 | TA.P GHI 4 | TA.P GHI 5 | TA.P GHI 6 | TA.P GHI 7 | TA.P GHI 8 | TA.P GHI 9 | TA.P GHI 10 | TA.P GHI 11 | TA.P GHI 12 | TA.P GHI 13 | TA.P GHI 14 | TA.P GHI 15 | TA.P GHI 16 | TA.P GHI 17 | TA.P GHI 18 | TA.P GHI 19 | TA.P GHI 20 | TA.P GHI 21 | TA.P GHI 22 | CHUYÊ.N CÔ? | BÀI VIÊ'T | CU'̉I CHÚT CHO'I | TÊ'U !!! | VA(N VUI

TA.P GHI 12

 

NhNG NGƯỜI ĐÀN BÀ TUI TH̀N

(Tác Gi: Áo Vàng)

 

 

B́nh tĩnh hơn, chọn một chỗ ngồi thoải mái, tôi bắt đầu suy nghĩ và miên man nhớ lại những khoảng thời gian vui có, buồn có, từ ngày tôi đặt chân đến xứ lạnh này ....

 

ĐỔI ĐỜI

Sau khi đưa mẹ chồng tôi đến nơi an nghỉ cuối cùng, chúng tôi trở về nhà quàn để thu dọn những đồ đạc c̣n lại . Chỉ mới cách mấy tiếng đồng hồ mà quang cảnh căn pḥng để quan tài của mợ tôi đă khác hẳn. Tôi bước vào pḥng, tâm trạng không c̣n giống như hồi trưa .. Tiếng chuông mơ đă dứt; hương khói cũng tan loăng hết trong không gian, không c̣n nghe tiếng sụt sùi chung quanh, chỉ có tôi và chồng im lặng dọn dẹp các thứ lỉnh kỉnh c̣n sót lại mà nhà quàn đă tốt bụng xếp vào một góc.

Lễ đóng nắp quan tài được cử hành lúc 1 giờ trưa. Sau khi vị sư đă làm xong đủ lễ, thầy quay lại nhắc nhở thân nhân bỏ vào áo quan cho đầy đủ những vật dụng mà lúc c̣n sống, mẹ chồng tôi thường nhựt vẫn dùng. Di vật cuối cùng tôi đặt dưới tay bà cụ là cuốn nhật kư, cụ đă trải tâm t́nh trên từng trang giấy, trong suốt 20 năm trường ..

Trời chưa vào thu mà nắng chiều đă tắt sớm. Cảnh vật ảm đạm làm sao với lá hoa rụng đầy trên đất và ướt nhẹp qua nhiều ngày mưa rỉ ră. Ra xe về cùng hai đứa con đang đứng chơi trước nhà quàn, tôi nhắc Thuận ghé chợ để mua ít thức ăn bán sẵn, về nhà dùng tối nay. Sau ba ngày đám đ́nh, tôi không c̣n sức lực nào làm việc nhà nữa. Tôi khấn thầm, "tối nay mợ về ăn với chúng con luôn nhé".

 

* * *

 

Gia đ́nh của Thuận ít anh em. Ba mợ chia tay nhau từ khi Thuận mới mười ba, hai đứa em song sanh, một gái một trai, c̣n chưa học hết tiểu học. Mẹ chồng tôi ở vậy nuôi con cho đến ngày vượt biên và được chồng tôi bảo lănh, v́ chàng đă đi du học từ năm 1970.

 

Chúng tôi quen nhau ở đại học, lúc Thuận c̣n năm cuối chương tŕnh cao học, tôi th́ tị nạn qua đây, phải học lại từ đầu.Tánh chàng tuy ít nói, nhưng không rụt rè, và tư cách rất chững chạc. Thế giới người việt tị nạn thuở đó ở Montreal không lớn lắm, phần đông là gia đ́nh của những sinh viên du học được bảo lănh ưu tiên, nên hầu như ai cũng quen mặt biết tên nhau .. Khi Thuận đến với tôi, gia đ́nh tôi vui mừng v́ nghĩ rằng với chàng, tôi sẽ có một cuộc sống tương lai tươi đẹp và vững chắc.Tôi chỉ biết gia đ́nh Thuận qua vài lá thư liên lạc qua về lúc chúng tôi quyết định làm đám cưới. Trên nguyên tắc, Thuận viết thơ về nhà báo tin cho mẹ chàng, và bên nhà gửi thơ cho ba mẹ tôi để làm quen với sui gia tương lai. Vài năm sau khi tôi sanh con đầu ḷng, nhận được tin mẹ chồng tôi vượt biên, chúng tôi xúc tiến thủ tục bảo lănh qua Canada .

 

Những năm đầu tiên, quan hệ giữa tôi và gia đ́nh chồng có thể gọi là đầy đủ. Nói rơ hơn, tôi làm tṛn bổn phận dâu con, theo nghĩa thời nay, tức là, cuối tuần th́ họp mặt bên nhà chồng; lúc mẹ chồng đau ốm, vợ chồng tôi lui tới chăm sóc. Những ngày lễ lạc lớn, không quên quà cáp cho gia đ́nh. Chúng tôi cũng phụ giúp về tài chánh v́ Thuận c̣n hai đứa em đang sửa soạn vào đại học.

 

Tôi quên nói, mẹ chồng tôi là một phụ nữ rất độc lập. Lúc c̣n bên quê nhà, bà hành nghề Dược sĩ. Sang đây, muốn đi làm, phải thi lấy bằng tương đương. Tuổi bà đă gần 50, chồng tôi không muốn mẹ vất vả nữa nên khuyên mẹ hăy thong thả, chàng vẽ vời đề nghị: "có mợ qua đây, vợ chồng con sẽ sanh thêm ít nhất ba đứa nữa, lo chi mợ không có job babysitting". Vậy mà qua chưa được bao tuần, mẹ chồng tôi đă bắt liên lạc với những bạn bè đồng nghiệp cũ để hỏi cách thức thi lại bằng hành nghề.

 

Nhờ đó, hai năm đầu bà cũng rất bận rộn. Nhưng thực tế không dễ dàng như bà nghĩ; bởi thế ḷng hăng hái cũng giảm dần. Lúc sức khỏe bắt đầu có vấn đề, bà tự động chấm dứt ư định trở lại nghề cũ. Phải công nhận bà là một người rất can đảm và năng động. Một khi đă quyết định thay đổi hướng đi, bà lại xoay qua đi kiếm việc làm. Từ đi may áo quần trong công xưởng đến cuốn chả gị ở những nhà hàng VN, bà làm rất hăng say. Lúc đầu, chồng tôi xót xa. Chàng rất thương mẹ nên không đành ḷng để mẹ bôn ba, nhưng dần dà chàng cũng yên tâm nhờ thái độ lạc quan của bà ..

 

Từ khi bà đi làm, tôi và bà có nhiều đề tài để chuyện tṛ với nhau hơn. Tôi nhận thấy bà cởi mở hơn so với lúc mới qua. Và, cũng có thể chúng tôi bắt đầu t́m thấy ở nhau nhiều điểm tương đồng. Mẹ Thuận lớn hơn tôi ba con giáp. Cùng là tuổi th́n, bà vẫn thường nói với tôi: mợ thấy tánh con nhiều khi cũng cứng rắn như mợ, nhưng coi bộ cuộc đời của con bằng phẳng hơn đời mợ, mừng cho con. Luôn luôn nhớ ăn ở phúc đức để mà hưởng phước lâu dài đó con ..

 

Lần sanh cháu thứ nh́, tôi bệnh nặng phải nằm nhà thương. Gia đ́nh bên ngoại bấy giờ không c̣n ai ở gần. Chồng tôi lại lu bù công việc sở nên mẹ chồng một tay săn sóc cho tôi. Bà túc trực bên tôi từ sáng đến chiều. Những khoảng thời gian dài đăng đẳng đó, chúng tôi nói với nhau rất nhiều chuyện, và điều tôi cảm động nhất là trong những tháng ngày ở bệnh viện, mỗi lần tôi thức giấc đều gặp khuôn mặt mẹ chồng tôi với nụ cười hiền ḥa trên môi.

 

Khoảng cách giữa chúng tôi, từ đó cũng dần dần thu ngắn lại. Tôi nghĩ, ḿnh thật có phước, bởi lẽ thường, mẹ chồng nàng dâu ít khi gần gũi, giữa hai bên không có vấn đề là đă khá rồi. Chiều hôm đó, bà đem vào nhà thương cho tôi một bịch xí muội thật lớn. - (nào ô mai cam thảo, ô mai chanh , cà na, cánh chỉ đủ thứ ), bà vui vẻ nói: Mợ biết con đang lạt miệng đấy, sức khỏe con đă khá hơn trước, chắc con thèm ăn mấy thứ này phải không?

 

Tôi reo lớn: "Trời ơi .. trời ơi, cám ơn mợ. Sao mợ biết con thích mấy thứ vặt này mà mợ mua vậy ?"

Mẹ chồng tôi nheo mắt cười."Mợ biết chứ, trong bóp con lúc nào mà chẳng có xí muội. Mợ lúc trẻ cũng vậy. Mà nếu "chàng" mua tặng ḿnh th́ ăn c̣n thấy ngon hơn nữa!"

Tôi ph́ cười: "Chu choa, mợ cũng mơ mộng dữ! Anh Thuận chẳng bao giờ thèm để ư mấy thứ nhỏ nhặt đó đâu mợ .. Con thích th́ con mua lấy mà ăn thôi".

- Chậc! Mợ hiểu! Thuận nó không biết "điệu" lắm. Mà, không có nghĩa là mợ không dạy nó đâu nghe. Tại nó phè thôi, bởi vậy, hôm nay mợ mua thế cho nó đây .

Quay qua dọn dẹp đồ đạc bày đầy trên bàn, mẹ chồng tôi hỏi: "Thuận đă phone cho con hôm nay chưa? Bác sĩ nói có thể con sắp được về nhà".

- Dạ hồi tối anh Thuận đă nói với con rồi. Họ c̣n chờ thêm hai test nữa mới yên tâm cho con xuất viện.

 

Kể từ hôm mẹ chồng tôi mua cho tôi xí muội, trong cách đối xử với bà, tôi thấy thoải mái và thân thương hơn. Đôi khi, tôi dám bông đùa với bà, và có một hôm, không cầm được sự ṭ ṃ, tôi đánh bạo hỏi: Mợ à, tại sao hồi đó ba mợ ly dị vậy? Tuy tụi con cưới nhau gần chục năm rồi mà anh Thuận chỉ đề cập đến vấn đề đó vài lần thôi. Con thấy ảnh ít muốn nhắc đến Ba nên con cũng không gợi hỏi nữa .

Bà thoáng bối rối, tṛn mắt nh́n tôi, rồi sau một khoảng không gian im lặng, mà tôi cảm thấy dài đăng đẳng và thấp thỏm, v́ sợ bà nổi giận, mợ tôi mỉm cười. Duỗi thẳng đôi chân, bà thong thả khoanh tay trước ngực, chậm răi trả lời :

- Đă lâu lắm rồi, mợ không c̣n nghĩ đến chuyện xưa nữa. Hôm nay mà con không nhắc đến chắc mợ cũng không nhớ về ông ấy.Thực sự mợ đă hết giận ổng rồi. Từ cái năm 75 lận. Thấy ổng bị đi học tập, rồi bà vợ sau này của ổng bỏ theo cán bộ, mợ cũng đă hả giận .. Nhưng sau một thời gian, mợ suy nghĩ, trên cơi đời này, nghiệp duyên trùng trùng, vay trả trả vay liền liền, ḿnh mà bị giới hạn trong cái ṿng "tham, sân, si" th́ chỉ khổ cho thân ḿnh mà thôi, nên mợ tập dần "buông bỏ", nói theo nghĩa nhà Phật ấy mà.

À quên, con hỏi tại sao mợ ly dị phải không? Lúc đó mợ biết ổng ngoại t́nh, mợ không chấp nhận nên mợ muốn ổng dọn ra khỏi nhà. Ra đi mấy tuần, ổng quay về xin lỗi mợ, và năn nỉ để mợ cho trở về. Ổng nói là ổng thương vợ con lắm, chỉ v́ một lúc yếu ḷng nên ổng dây dưa với người đàn bà đó. Bây giờ ăn năn, ổng đă dứt khoát chia tay.

Mợ suy nghĩ suốt mấy đêm, cuối cùng mợ xiêu ḷng, tha thứ. Mợ yêu ổng lắm .. Mấy tuần ổng ở ngoài, mợ rất buồn, khóc sướt mướt. Lúc giận, lúc thù hận, lúc nhớ nhung .. Thêm vào đó, hai đứa nhỏ cứ hỏi ba đi đâu. Nói dối là ba phải đi xa vài tuần cho công việc sở. Mợ cũng rối rắm trong ḷng lắm v́ không biết phải dối con đến bao giờ.

- Thế anh Thuận lúc đó đă lớn, ảnh không thắc mắc ǵ sao mợ ?

- Thuận th́ mợ nghĩ là nó biết lúc đó ba mợ có vấn đề. V́ một đôi khi nó bắt gặp ba mợ căi nhau, nó có vẻ rất thất vọng. Là con trai, nó cũng không gần mẹ lắm. Không khí trong nhà bớt vui vẻ th́ nó lui về pḥng riêng, đóng cửa học hành hay nghe nhạc. Mợ cũng có để ư nó ít nói hơn. Nhưng con biết đó, ở Việt Nam, cha mẹ đâu phải săn sóc cho con từng ly từng tí như ở đây, tụi bay cuối tuần nào cũng đầu tắt mặt tối như trong tuần, hết chở con đi học đàn, rồi lại đến học bơi .. Hồi đó giúp việc trong nhà th́ có hai ba người, vú em cũng có. Ba mợ mỗi người một nghề riêng, đang lúc làm ăn thịnh vượng, mợ đâu có ở nhà thường. Cũng được cái thằng Thuận nó ngoan, chỉ biết lo học chứ không theo bạn theo bè. Mộng của nó là xong toàn phần th́ xin đi du học, nên nó quyết chí học hành lắm .

- Rồi sao nữa? Bộ Ba không dứt khoát hay mợ không thực sự tha thứ được nên Ba Mợ chia tay luôn?

Tiếng chuông điện thoại reo vang làm hai mẹ con giựt ḿnh.Tôi chạy ra pḥng khách bắt điện thoại.Tiếng Thuận bên kia đầu giây: Cưng đó hả, nhớ chiều nay phải đi họp phụ huynh cho con Thảo không ?

- Nhớ chứ, anh đi làm về rồi đi thẳng luôn đến trường hả?

- Không, anh phone cưng v́ vào cuối ngày anh bận chút chuyện, chắc sẽ về trễ. Cưng đi thế anh được không ?

- Trời đất! Sao giờ này mới kêu em? Mợ đang ở chơi với em đây nè. Định làm cơm mời mợ ở lại ăn mà bây giờ phải chạy rồi. (Tôi nhỏ giọng thầm th́) Em với mợ chuyện tṛ đang đến hồi gay cấn, tối về em kể cho nghe. OK, em sẽ lo chuyện trường con Thảo. Nếu anh về nhà trước, nhớ chờ cơm em với nha .

- Chắc chắn rồi. Bye cưng.

Lúc tôi trở vào nhà bếp, mẹ chồng tôi đă sắp lại mấy chiếc ghế ngay ngắn vào bàn ăn, bà sẵn sàng như muốn ra về. Thế là buổi chuyện tṛ hôm nay tạm ngưng.

- Con muốn mời mợ ở lại ăn cơm với tụi con nhưng anh Thuận mới gọi, bảo sẽ về trễ. Con phải lên trường con Thảo thế ảnh, bộ mợ muốn về ngay hả? Chờ con thay áo lái xe chở mợ về luôn.

Bà nh́n ra cửa sổ: "Thôi con, cứ từ từ mà đi. Mợ ra đón bus về nhà được rồi. Giờ này mà con chở mợ về th́ kẹt xe lắm, không khéo lại trễ công việc của con ."

- Vâng, thế cũng được.Thôi mợ về.

Tiễn bà ra cửa, tôi vớt vát, "Bậy quá, chuyện t́nh của mợ hấp dẫn quá mà con không được nghe tiếp. Mai mốt hỏi thêm, chắc chi mợ có hứng thú kể nữa ha mợ".

Bà quay lại nh́n tôi: "Có dịp, mợ sẽ nói tiếp cho con nghe. Biết đâu con sẽ suy nghĩ về cuộc đời của mợ rồi rút ra những kinh nghiệm để tạo dựng cho gia đ́nh con được hạnh phúc là mợ cũng đă làm được một chuyện ích lợi rồi. Thôi, mợ về nghe" .

Nh́n dáng bà băng qua đường, tôi thấy bà c̣n khỏe mạnh lắm. Năm nay mẹ chồng tôi chắc cũng đă xấp xỉ bảy mươi ..

 

Mỗi chiều thứ ba là ngày tôi đến chơi với mẹ chồng tôi, ở bệnh viện. Chiều nay tôi vào thăm mợ sớm hơn thường lệ, v́ đến 4 giờ, tôi có hẹn bác sĩ để khám tổng quát sức khỏe hằng năm. Nếu trời tốt, tôi sẽ đẩy xe đưa cụ qua thương xá trước mặt ăn quà, dạo phố.

Dạo này mợ tôi không khỏe cho lắm. Nhiều hôm trước khi đến, tôi điện thoại hỏi mợ có thèm ăn món ǵ không tôi sẽ mua đem vào. Thế mà háo hức nhắc hết món này rồi món nọ, lúc mang vào th́ cụ chẳng gắp đến miếng thứ hai. Những lần đầu tôi hơi thất vọng v́ có nhiều khi phải đi thật xa để mua, ḿnh cũng muốn thấy mợ ăn cho ngon miệng lắm chứ, vậy mà dỗ măi vẫn không chịu ăn thêm miếng nào. Nhưng sau nhiều lần quan sát, tôi dần hiểu tâm t́nh của mợ. Mợ tôi sợ không c̣n sống bao lâu nữa, nên thích ǵ th́ muốn thực hiện ngay, nhớ ǵ th́ kể liền cho con cháu nghe, muốn ăn ǵ cứ phải là có ngay kẻo sợ không đủ thời gian ..

Mấy tháng trước, chúng tôi c̣n đang ngon giấc sau một đêm tiệc cưới tưng bừng của Hoa, em gái Thuận, th́ bị đánh thức bởi tiếng điện thoại reo. Tiếng mẹ chồng tôi bên kia đầu giây, có vẻ hốt hoảng và gấp rút.

- Má con Thảo đó hả, con thức chưa ?

Tôi tỉnh ngủ trả lời nhanh nhẩu: Dạ dạ, con dậy rồi. Có chuyện ǵ không mợ?

- Mợ té mà không đứng dậy được, con qua nhanh nhé.

- Dạ dạ, con đi liền. Mợ cứ giữ phone nghe .

Quay qua đánh thức chồng, tôi đưa điện thoại để chàng hỏi thăm mẹ trong lúc tôi đi thay áo quần, đằng nào Thuận cũng phải ở nhà với con.

Lái xe đến chỗ bà ở mất mười phút. Tôi dùng ch́a khóa riêng mở cửa vào, thấy bà nằm sóng soăi dưới đất, người c̣n rất tỉnh táo, nên tôi bớt lo. Mặt bà mừng rỡ lên khi thấy tôi đến.

- Mợ đă phone xe cứu thương ngay sau khi gọi cho con. Chắc mợ bị găy xương, v́ chân mợ đau quá, không nhúc nhích được. Không biết mợ có ngất đi một chút xíu hay không. Lúc nửa đêm,thức giấc, dậy đi tiểu, mợ không bật đèn, mà chắc đang ngái ngủ nên mợ vấp phải đôi dép, mợ trượt chân té nằm dài; cảm tưởng đau như trời giáng. Một hồi lâu mợ mới hoàn hồn, bắt đầu nhúc nhích nhưng thấy đau nguyên một bên chân là biết không ổn rồi. Mợ ráng lết đến điện thoại để gọi vợ chồng con.

Rồi th́ mợ tôi bị nằm nhà thương mất mấy tuần. V́ chứng bệnh xương xốp mà bà cụ không bao giờ lo nghĩ đến, lúc về già đă làm cho cụ găy xương một cách dễ dàng khi bị va chạm mạnh.

Có một điều vợ chồng tôi dấu bà cụ là Bác sĩ nói có thể cụ quá lao tâm lúc c̣n trẻ nên phổi bị yếu, bây giờ đă vào thời kỳ cuối của ung thư phổi. Tuổi đă lớn, chắc không nên giải phẩu. Tốt hơn hết là nếu t́nh trạng sức khỏe ổn định hơn, họ sẽ sắp xếp cho cụ vào một viện dưỡng lăo.

Ban đầu, Thuận thật sự giao động khi nghe bệnh t́nh của mẹ, bây giờ thêm ư tưởng để mẹ vào nhà già, chàng có vẻ hụt hẫng.Tôi nhận thấy dạo này chàng quá mong manh và mệt mỏi nên nhiều khi hay gắt gỏng vô cớ.

Nhưng rồi sau vài tuần vô ra thăm nuôi bà cụ ở bệnh viện, chúng tôi dần dần chấp nhận ư kiến đưa cụ vào viện dưỡng lăo. Tưỏng đâu mẹ chồng tôi buồn lắm khi được báo tin sẽ không trở về căn nhà cũ nữa, nhưng tôi rất ngạc nhiên thấy cụ b́nh tĩnh chấp nhận sự sắp xếp của nhà thương. Cụ không nói nhiều, nhưng cũng hỏi đầy đủ tỉ mỉ những chi tiết ở viện dưỡng lăo.

Như vậy thời khóa biểu của tôi từ nay có thêm phận sự vào thăm cụ một buổi chiều mỗi tuần.

 

* * *

 

Các luống cúc vàng hai bên đường vào bệnh viện đă nở rộ. Những ngày cuối hè trời c̣n đẹp lắm. Nắng trải vàng con lộ như một giải lụa.Tôi tung tăng bước lên thềm lầu nhất nơi mẹ chồng tôi hay tự đẩy xe lăn ra ngồi đón nắng ở hàng hiên. Không thấy cụ, tôi nghĩ chắc hôm nay bà cụ lại ngủ trưa nhiều hơn một chút. Đẩy cửa bước vào pḥng, th́ ra cụ đang bận xếp dọn áo quần ngổn ngang trên giường.

Ngẩn lên nh́n thấy tôi, cụ cười tươi: "Con vào đó à? Hôm nay mợ khỏe nên nhờ bà Jane y tá lấy hết đồ đạc ra để mợ dọn bớt gởi con đem về. Không dè mỗi tuần các con đem vào một ít, mà bây giờ thấy pḥng đă chật, gần hết chỗ cất. Ở nhà thương th́ có đi đâu ra đường đâu mà cần nhiều quần áo" .

Tôi ngồi xuống mép giường, nh́n bà cụ tiếp tục xếp từng chiếc áo, chồng lên nhau ngay ngắn.

Thật tội nghiệp, mới hai tháng mà mẹ chồng tôi mất gần 10 kg. Thấy cụ gầy xọp hẳn xuống. Tôi nghĩ thầm, áo quần cũ bây giờ chắc cụ mặc không vừa vặn nữa. Rổi đây khi phố xá sắp tổ chức bán đại hạ giá mỗi cuối mùa, tôi sẽ đi mua một ít áo quần mới cho cụ.

"Dung à, con mở tủ dùm mợ, trong hộc thứ nh́ có một gói bọc vải gấm. Lấy ra đây cho mợ" . Tôi đứng lên đi về phía tủ, kéo hộc t́m ṭi. Cái gói vuông vức như hộp chocolat, mẹ chồng tôi dùng một áo gối bằng gấm tơ thượng hải bao lại, được cất giấu tận đáy hộc, dưới những áo quần lót và vớ tất ..

Mang lại cho cụ, tôi ṭ ṃ chờ đợi.

Mẹ chồng tôi chậm răi mở bao, lôi ra một hộp bánh bằng kim loại.

- Ngồi xuống đây đi con, hôm nay mợ khỏe khoắn, đang nghĩ đến con th́ con vào tới. Con không bận đi đâu gấp chứ? Ờ, ra đóng cửa pḥng lại đi con .

- Dạ, có ǵ quan trọng không mợ ? Đến 4giờ con mới phải đi bác sĩ rồi đón bé Thảo. Con có thể ở đây chơi với mợ vài giờ mà. Để con lấy xoài cắt mợ ăn nghe.

Bày trái cây ra, tôi đi pha hai ly nước lọc, đem đến bàn, rồi kéo ghế ngồi bên bà cụ .

- Sao ? Chuyện ǵ đó mợ ? Con nghe đây .

- Ờ, lâu rồi mợ không ra ngoài nữa, mấy cái đồ trang sức của mợ, để một chỗ cũng phí đi, mợ muốn cho con một ít, để mai mốt con cái nó lớn, dựng vợ gả chồng, con lấy ra cho tụi nó, đỡ phải tốn tiền sắm sửa thêm.

Tôi thót ruột, chợt nghĩ đến, ôi, sao mẹ chồng tôi hôm nay nói chuyện như là đang trăn trối thế này. Thường nghe người ta nói, mấy người già lúc sắp về cơi trên, hay nói năng lẩm cẩm như vậy. Nghĩ thế, nhưng cũng b́nh tĩnh, gượng cười trả lời bà cụ:

- Mợ ơi, lâu nay mợ cho vợ chồng con đă nhiều rồi , mợ cất lại đi, để dành cho hai em .

- Của tụi nó mợ đă để sẵn phần cho mỗi đứa rồi. Con đừng ngại. Đây là ḷng của mợ. Mợ muốn chia cho các cháu nội một phần .

Cụ mở hộp, chọn một gói gấm màu đỏ giữa mấy bao gấm sắp ngay ngắn bên trong.

- Mợ biểu con Hoa lấy nữ trang trong nhà băng về hôm thứ sáu .. Đưa mấy thứ, cho nó chọn trước rồi, bây giờ đến lượt con. Mợ cất riêng cho con một cái ṿng ngọc, c̣n mấy cái hột rời, con chọn cho hai đứa nhỏ mỗi đứa một hột .

Cụ vừa nói vừa lấy ra một viên bông g̣n lớn như cục thuốc tể của mấy ông thầy tàu, trải ra trên lớp giấy dầu, bên trong có mấy hột kim cương sáng chóa, lấp lánh ngũ sắc. "Của con Thảo th́ coi như là hồi môn nội cho, c̣n thằng Ḥa th́ để lớn lên nó đi cưới vợ".

Tôi ph́ cười : "Mợ làm con nhớ đến mẹ con quá. Hồi con c̣n nhỏ, mấy chị em con cũng vậy, cứ bu quanh mẹ mỗi lần bà mở túi nữ trang ra để chùi rửa, th́ tụi con xúm lại, mân mê, chỉ chỏ, để dành phần của ḿnh về sau. Vui quá! Thưa mợ, - tôi sửa giọng lại cho nghiêm trang hơn - con rất cám ơn mợ đă nghĩ xa mà để dành cho con cháu (trong trí tôi đang chọn lời để phát biểu mà không làm mẹ chồng tôi phật ư). Tụi trẻ bây giờ nó không coi của cải hồi môn là quan trọng, giống như kim cương hột xoàn, tụi nó cũng không thấy quí. Ít nhất phải 15 năm nữa tụi nó mới lấy vợ lấy chồng, đến lúc đó thế nào chúng con cũng sắm chút ít cho các cháu. Con xin mợ cứ cất đó, lỡ đến lúc hữu sự th́ bán ra mà có tiền xử dụng .

- Con à, mợ muốn sắp xếp như vậy. Con chớ thay đổi. Bảo hiểm nhân thọ mợ đă có rồi. Đến khi mợ trăm tuổi, tiền cũng đủ để trang trải đám đ́nh .

Mẹ chồng tôi lại lấy một gói khác, mở ra, trong đó có một cái thước đo và gương soi hột xoàn. Bà cụ dùng chiếc nhíp nhổ lông mày bốc lên một hột và nheo một mắt nh́n qua kiếng phóng đại. Cử chỉ và hành động của cụ rất chính xác và gọn gàng. Tôi quan sát, chợt khám phá ra một khía cạnh khác của mẹ chồng tôi. Thầm nghĩ, chắc lúc c̣n trẻ, mợ làm ăn và thích mua sắm đồ trang sức lắm .

Khuôn mặt cụ tươi vui, chỉ hạt này, chọn hạt nọ, trao cho tôi xem, dạy tôi cách soi kim cương. Cuối cùng, cụ lựa ra cho tôi hai hạt, cẩn thận xé một miếng bông g̣n, gói kỹ và để trong một bao nylon có khóa kéo nhỏ xíu . Cụ c̣n nhất định bắt tôi mang chiếc lắc ngọc vào tay .

Cụ tiếp tục dọn dẹp sạch đồ trên giường, và bỗng nhiên hỏi tôi: "Con Oanh bạn con vẫn đến nhà chơi đều không?"

Tôi thoáng ngạc nhiên nhưng cũng trả lời: "Dạ, cũng có, nhưng không thường lắm. Có ǵ không mợ?"

- Lúc mợ mới vào bệnh viện, nó có đến thăm mợ một lần. Khi nào con gặp lại, nhớ cám ơn nó.

- Dạ, từ khi chồng nó dọn ra riêng, chắc nó cũng nhiều vấn đề, tụi con ít gặp nhau. Nhưng lâu lâu đi picnic, con cũng có gọi hai mẹ con Oanh đi cùng .. để con Thảo có bạn chơi mà Oanh cũng đỡ buồn .

- Ờ, mợ th́ muốn nhắc nhở con lâu rồi, bạn bè cũng có lắm phức tạp. Mợ thấy con Oanh nó có vẻ lẳng lơ, con nhớ cẩn thận kẻo lại mất chồng mà mất luôn cả bạn đấy.

- Dạ, mợ biết đó,con ghen có tiếng, đi đâu mà không kẹp cứng lấy chồng. Anh Thuận th́ khó tánh và gàn thấy mồ, ai mà dám rớ vào mợ. Chỉ có con là bị dụ từ hồi mới lớn mà thôi .

- Mợ cũng hy vọng thằng Thuận nó biết quư cái ǵ nó có, đừng như ông già nó th́ cuối đời sẽ khổ mà thôi. Nhưng mợ không lo đâu, thấy hai vợ chồng bây rất hạnh phúc, mợ vui lắm. Lúc nào con cũng phải nhớ, thương yêu và nhường nhịn nhau là châm ngôn giữ vững hạnh phúc gia đ́nh đó con .

- Dạ, con nghĩ anh Thuận chóng mặt v́ lo cho mấy đứa nhỏ, chắc không c̣n sức đâu mà lộn xộn nữa mợ ơi .

Tôi rất muốn hỏi tiếp mẹ chồng tôi về cuộc đời của cụ, v́ những thắc mắc của lần nói chuyện hôm trước ở nhà tôi vẫn chưa được giải đáp, nhưng đến giờ đi Bác sĩ, tôi đành phải chạy ..

 

Không ngờ lần viếng thăm vừa rồi của tôi là lần cuối cùng tôi gặp cụ ..

 

Những ngày trong tuần, tôi và Thuận chia nhau đi thăm riêng để mẹ chồng tôi được gặp con cái nhiều lần. Mới đến với mợ ngày thứ ba, tối thứ năm thường Thuận đi làm về, ghé thẳng vào bệnh viện luôn. Cũng tiện cho tôi là tối thứ năm, con Thảo học dương cầm và thằng Ḥa th́ lớp Tae-kwan-do .

Đến chiều chủ nhật, cả nhà lại vào thăm bà nội, Nhiều khi thuyết phục được mợ ra ngoài ăn tiệm th́ chúng tôi chở cụ đi chơi loanh quanh gần nhà thương .

Buổi tối hôm trước, Thuận ở bệnh viện về, c̣n cười , kể lại cho tôi rằng: "Cưng biết không, hôm nay mợ vui vẻ lắm, mợ nói nhiều chuyện quá trời, lung tung từ chuyện cũ đến chuyện nay". Chàng kư đầu tôi, tiếp: "mợ c̣n dặn anh, đến tuổi này, đàn ông, công danh , sự nghiệp, hạnh phúc ǵ cũng có đủ cả, nên không biết ḿnh c̣n muốn ǵ hơn nữa, bèn giở chứng "ểnh ương", anh liệu mà ăn ở với vợ cho vẹn toàn để tích đức cho con cái về sau. Nè, bữa trước em có lầu bầu ǵ về anh với mợ không đó?"

- Đâu có ǵ đâu. Nói chuyện hồi môn, gia tài, với mấy cái hột xoàn là hết giờ, em đă kể hết cho anh rồi đó. Ừa há! Quên mất không mách mợ ngày kỷ niệm đám cưới năm nay mà anh dám quên. Tội lớn lắm đấy. Uổng quá. Để lần sau, em sẽ không quên đâu!

 

Trời chưa sáng, nhà thương đă gọi đến báo tin mẹ chồng tôi qua đời, có lẽ lúc giữa đêm. Cụ đă đi vào giấc ngủ êm đềm, giấc ngủ lần này đưa cụ sang cảnh giới mới, nhẹ nhàng và thanh thản. Cám ơn trời phật đă cho mợ tôi những giờ cuối cùng ở cơi đời này thật an b́nh.

Hai vợ chồng tôi đưa các cháu đi học sớm và chạy vội vào bệnh viện. Vừa kịp để nh́n mặt mẹ lần cuối và rồi nhà quàn bắt đầu lo thủ tục để đem về sửa sọan tẩm liệm. Thuận để tôi ở lại nhà thương dọn dẹp tư trang của mợ, c̣n chàng đi liên lạc giấy tờ. Người y công đưa cho tôi mấy bao rác lớn, nhắc nhở tôi nếu muốn cho từ thiện các áo quần của người quá cố th́ cứ bỏ vào đây, họ sẽ chuyển giúp cho. Hẳn chừng, ở đây, sự việc này xảy ra hằng ngày nên họ hành xử một cách máy móc. Riêng phần tôi th́ quá đau đớn bởi sự mất mát nên rất bất măn. Tôi vẫn nói lời cám ơn và để c̣n hỏi ư kiến nhà tôi trước đă.

Lấy ra từng xấp áo quần trong tủ, cho vào bao, tôi rơm rớm nước mắt. Mợ ơi, mới nói con đem bớt áo quần về, chưa kịp làm, mợ đă đi rồi.

C̣n cái áo len màu cafe sữa này nữa, mua cho mợ từ hôm Tết, sao mợ chưa chịu mặc. Nhăn giá c̣n chưa gỡ ra nữa.

Mở hộc tủ, tôi chợt nhớ đến cái bao gấm nữ trang của mợ. Ấy chết, giả dụ như ai lấy mất rồi th́ sao. Lùa tay vào tận đáy, tôi lôi ra cái gói bọc vải gấm, vẫn c̣n dấu cột y nguyên. Dưới bao gấm tôi c̣n thấy một cuốn vở, b́a cứng , giống như những cuốn nhật kư.

Ṭ ṃ, tôi cầm lên, mở trang đầu tiên. Đúng là nhật kư của mẹ chồng tôi. Một hàng chữ nhỏ viết dưới góc của trang đầu,

"Thanh Mai, hôm qua và ngày nay. Một chín bảy chín ."

Tôi lật tiếp từng trang một. Có những trang ghi đủ ngày và tháng, năm, nhưng cũng có những đoản văn không đề ngày.

 

Tiếng bước chân ai khua trước cửa pḥng, tôi gấp vội cuốn nhật kư bỏ vào sac tay. Người y công đă trở lại. Tôi góp nhặt hết đồ đạc và hỏi mượn một xe kéo để mang xuống thang máy. Vỏn vẹn chỉ ba bao rác, nhưng cũng nặng nề quá. Nhờ người tài xế taxi bỏ vào xe và tôi mang hết về nhà.

 

Căn nhà vắng lặng quá làm tôi không dám ở lại một ḿnh.Tôi đi vội đến bàn thờ Phật, thắp nhang, khấn vái cầu xin cho mợ tôi được tiêu diêu miền cực lạc. Rồi khóa cửa, đi bộ ra thư viện thành phố, ở đầu đường nhà tôi.

 

Tôi hối hả đọc từng ḍng chữ trong cuốn nhật kư. Lúc mắt rời khỏi trang cuối cùng, tôi mới bừng tỉnh, giật ḿnh nh́n lại đồng hồ tay. Chết rồi, quá bốn giờ chiều, vậy là tôi đă ngồi đây, không ăn trưa. Thời giờ qua nhanh mà tôi không hay biết. Có phải tôi vừa trải qua một giấc mơ, hay tôi vừa từ một thế giới khác trở về? mà ở đó có tôi, chàng, và khuôn mặt một người thứ ba cùng tham dự vào đời sống chúng tôi .

<< Ngày .. tháng .. năm .., Thằng Thuận từ giă, tôi không yên ḷng . Linh tính báo trước một sự ǵ không ổn; tôi quơ tay với lấy chiếc gậy, đứng lên khỏi giường và di chuyển đến cửa sổ . Kéo chiếc ghế lại gần, tôi ngồi xuống . Ở đây, tôi có thể nh́n ra khuôn viên của bệnh viện, Thuận phải xuống đường này để ra băi đậu xe.Tôi chờ để được nh́n thấy con thêm một chút nữa . Thằng Thuận không đi ra một ḿnh. Đúng như tôi vừa thoáng nghĩ, đi bên cạnh nó là con Kiều Oanh. Nó c̣n dám choàng tay qua eo con nhỏ. Bỗng dưng tôi muốn chóng mặt. Làm ǵ bây giờ đây? Con Dung có hay biết không?

Sau vài phút, b́nh tĩnh trở lại và bắt đầu ráp nối những chi tiết từ khi con Kiều Oanh bước vào pḥng tôi trưa nay.

.. Gặp nó ở nhà vợ chồng Thuận vài lần, theo t́nh nghĩa bạn bè, nó cũng có thể đi thăm tôi khi nghe tin tôi vào nằm bệnh viện. Nhưng tại sao nó không đi cùng với con Dung mà lại vào trước thằng Thuận có 15 phút? Chúng nó có đi chung xe với nhau để đến đây không? tôi không biết. Tại sao lúc nó chào tôi đi về, thằng Thuận ngồi lại một lát rồi cũng kiếm cớ từ giă? Tụi nó có hẹn ḥ nhau trước không? tôi không biết. Nhưng bằng chứng hiển nhiên là tôi vừa chứng kiến hai đứa thân mật th́ chắc chắn giữa chúng nó phải có ǵ với nhau rồi. Thằng Thuận đă ngoại t́nh từ bao giờ ? Tôi không biết. Tự nhiên tôi phát giận cả tôi nữa! Nhức đầu quá. Đă từ lâu lắm rồi, tôi không bị giao động như hôm nay. Lờ mờ h́nh ảnh chồng tôi trở về từ quá khứ, làm tôi muốn nghẹn ngào. Lắc vội đầu, tôi xua đuổi những ư nghĩ đen tối vừa ập tới. Hẹn ngày mai, an tịnh hơn , sẽ viết tiếp .. >>>

 

Xếp cuốn tập lại, tôi thẫn thờ rời thư viện. Thay v́ về nhà, tôi leo lên một chiếc xe bus vừa dừng lại đầu đường; chẳng biết phải đi về đâu. Thây kệ, cứ ngồi trong xe, đưa đến đâu cũng mặc .

Nh́n ra cửa sổ, xe cộ chạy như mắc cửi, chung quanh tôi, mọi thứ đều xê dịch, nhưng tôi th́ cứng như đóng băng. Tôi nh́n, nhưng không thấy ǵ cả. Có tiếng ồn ào nhưng tôi cũng không nghe. Tôi cúi đầu thấp xuống như một tội phạm, cảm giác xấu hổ cứ như là tất cả mọi người ở đây đều biết chồng tôi đang phụ bạc tôi.

Quái lạ! Lâu nay tôi vẫn tự hào là người được chồng yếu quí nhất trên đời .. tôi vẫn luôn hănh diện ḿnh là cánh tay phải của chồng trong sự nghiệp để cùng tát biển đông .. tôi vẫn luôn sung sướng v́ hạnh phúc gia đ́nh đầy ắp trong cuộc sống .. tôi biết ḿnh không đẹp hơn ai nhưng cũng rất dễ nh́n .. Vậy th́ tại sao? Tại sao nhỉ?

Xe chạy lâu lắm rồi cũng đến trạm cuối. Mọi người ùa xuống, tôi thẫn thờ ra theo họ. Nh́n bảng tên đường mới biết là tôi rời nhà quá xa. Thôi th́ leo lên chiếc khác để quay về đường cũ vậy .

B́nh tĩnh hơn, chọn một chỗ ngồi thoải mái, tôi bắt đầu suy nghĩ và miên man nhớ lại những khoảng thời gian vui có, buồn có, từ ngày tôi đặt chân đến xứ lạnh này ..

Sự kiện sáng nay xảy ra dồn dập quá. Tôi chợt nhớ ra ḿnh chưa có th́ giờ để khóc! Mà bây giờ tôi đang muốn khóc đây. Lạ chưa, mắt tôi sao ráo hoảnh. Có lẽ trí óc tôi đă bắt đầu làm việc rồi nên tôi không c̣n th́ giờ cho nước mắt.

Giờ này có lẽ Thuận đă đón con về nhà, và chắc chắn chàng đang chờ tôi về với một bộ mặt không vui .. - OK, tôi đă sẵn sàng .. Quan trọng nhất là phải giữ b́nh tĩnh để giải quyết từng vấn đề một. Dung ơi, nhất định đừng nổi nóng nghe chưa !

 

* * *

 

<< Ngày .. tháng .. năm .. Mấy hôm nay tôi muốn tránh không gặp Thuận. Nhưng đến ngày thăm tôi, mà nó vào trễ th́ tôi nóng ruột vô cùng. Trời hỡi, tưởng đâu gần đất xa trời, tôi sẽ sống thoải mái những ngày cuối cùng, ai dè, cũng lắm nhiêu khê! Tôi phải làm sao để sáng suốt mà nhận định vấn đề, nhất quyết không thiên vị thằng con trai của tôi, cũng chẳng bênh vực con dâu .. Nhưng thời buổi bây giờ đàn bà độc lập, liệu con Dung có đủ tỉnh táo để tiếp nhận tin tức động trời đó chăng? Hay là nó đánh cho thằng chồng một trận rồi tới đâu th́ tới. Thiệt là lo bể cái đầu. Hồi chiều nay, phone về nhà vợ chồng nó, tôi thăm hỏi loanh quanh; hai mẹ con nói chuyện rất nhiều. Con Dung vẫn nhanh nhẩu và liến láu kể đủ thứ chuyện cho tôi nghe. Chắc không biết ǵ đâu. Lạy trời cho nó đừng bao giờ biết ..

 

<< Ngày .. tháng .. năm .. Lâu lắm rồi tôi không nói chuyện nhiều với con. Hôm nay nó chịu mở miệng, cũng là một điều tốt. Trước ngày du học, tính t́nh nó đă khép kín. Có lẽ v́ hạnh phúc cha mẹ đổ vỡ, là một điều nó không ưng ư trong đời. May mắn cho tôi, lúc qua đây, liên hệ mẹ chồng con dâu tốt đẹp nên mẹ con xích lại gần nhau hơn.Thằng Thuận không ăn nói mướt man như cha nó, nhưng cá tánh biết săn sóc và làm vừa ḷng người khác th́ cha con thật giống nhau. Cho đến bây giờ tôi đă thấu hiểu v́ sao cuộc hôn nhân của tôi thất bại. Tôi đă ngủ quên trên chiến thắng, nhận hưởng những ǵ chồng tôi ban cho, một cách tự nhiên, và coi như đương nhiên phải có. Với người đàn ông th́ khác. Cuộc đời mật ngọt đối với họ thôi không đủ, họ cần một chút vị cay, đắng để thêm mắm muối cho đời sống, bởi vậy mới có lén lút, dối gian, ngoại t́nh .. Họ hành động mà không cảm thấy tội lỗi. Nhưng phần tôi , tôi chẳng thấy ḿnh có lỗi. Chỉ tiếc là, ở khoảng thời gian đó, hai con tim không đập cùng một nhịp, vậy thôi. Mà đó là chuyện của tôi, bây giờ nh́n thằng Thuận và con Dung, tôi không muốn thấy chúng nó đổ vỡ. Tôi phải làm sao để đề cập với nó về chuyện bí mật tôi đă biết được đây? Có nên để nó qua đi như cơn gió thoảng hay phải can thiệp ngay để chận đứng một tai nạn có thể sẽ xảy đến? Quan sát đứa con trai, đă gần bước qua tuổi của nửa đời người, ngồi đó .. Nó phản ảnh một người chồng, người cha gương mẫu .. Tôi không biết có nên mở lời khuyên nhủ nó không đây? Thôi, hăy suy nghĩ tiếp. Ngày mai hẵng tính ..

 

* * *

 

Vậy đó, "khi đang yêu đời, ta không muốn thấy sự chết, hay ít ra ta không xem sự chết là một cái ǵ nằm trong phạm vi của đời ta. Chắc chắn một điều, sự chết có thể đến với ta bất cứ lúc nào, ngẫu nhiên, t́nh cờ trong đời sống hàng ngày. Nhưng, sự sống hiện hữu ở đó được viết bằng chữ hoa, giống như một món quà ta mở mỗi ngày. C'est grand la mort, c'est plein de vie dedans. Lời của một bài hát bản xứ nói lên cái tối nghĩa trong sự hiện diện của ta trên cơi đời này, cuộc đời của chính ta, đối diện với nhân gian ..

Mặc dầu đang sống trong hăng hái, đầu óc đầy ắp các dự án với ước vọng thực hiện lâu dài, sự chết đi liền bên ta như một đồng lơa.

Nó nói với ta rằng: Hăy sng cho tht trong hin ti, hăy thương yêu và tin tưởng nhau, hăy đưa tay ra cho cuc đi, khi cái chết đến vi mt người thân trong chúng ta .."

 

Mấy lời điếu văn người bạn học cũ của mẹ chồng tôi, nay đang làm linh mục ở giáo phận, vẫn c̣n vang vang trong đầu.

Trên đường về, tôi bấm nút mở cửa sổ xe để hít đầy lồng phổi làn không khí lành lạnh của buổi tối sắp sang thu. Quay qua chồng, tôi đặt tay lên đùi chàng, dịu dàng hỏi : "Anh có lạnh không ? Em lên kiếng xe nhé" .

 

 

ÁO VÀNG

 

(Dim Trinh sưu tm và chuyn)

 

 

website counter