BA "GIANG HỒ".
(Nguyễn Thị
Thanh Dương)
Tôi đến
phi trường với tấm ḷng chĩu nặng lo buồn,
mặc dù đă biết trước những điều
này sẽ đến. Ba tôi bị ung thư gan, khi phát hiện
ra th́ căn bệnh phát triển theo chiều hướng xấu
rất mau lẹ, mỗi ngày gia đ́nh nhận thêm vài thông
tin buồn từ các bác sĩ, không c̣n hi vọng ǵ ..
Tôi dự
tính cuối tuần này sẽ mua vé máy bay về thăm ba
nhưng dường như không kịp nữa, tôi nhận
được điện thoại của má báo và phải
về gấp rút ngay hôm nay để gặp mặt ba lần
cuối.
Ba đang chờ
đợi tôi, đứa con gái lớn nhất của ba và
gần gũi với ba trong những tháng năm dài thơ ấu
..
Ngồi vào
máy bay tôi chỉ biết cầu mong cho chuyến bay vượt
không gian mấy tiếng đồng hồ sẽ trôi qua thật
mau để đưa tôi về bên ba.
**************
Ngày xưa,
khi tôi c̣n là một con bé, tôi thân thiết với cha lắm,
v́ tôi là đứa con duy nhất. Má sanh tôi ra vài năm sau
th́ ốm yếu, đau bệnh ǵ đó không thể mang
thai sinh đẻ được nữa. Má buồn rầu
lắm v́ e ngại không có con trai cho ba nối dơi tông
đường
Ba nhiều lần
nói cho má vui ḷng:
- Con nhỏ
này là con cầu tự của tôi mà, ḿnh đừng lo chi cho
mệt, sau này con nó đẻ ra sẽ là cháu đích tôn của
ḿnh, cháu nội, cháu ngoại cũng là ruột rà máu mủ
của ḿnh chứ ai.
Nghiễm
nhiên ba coi tôi như một thằng con trai, đi đâu ba
cũng dắt tôi theo, như mỗi sáng ra tiệm cà phê của
chú Lù ở đầu hẻm, ba ngồi nhâm nhi tách cà phê
đen ng̣m và hút thuốc, c̣n tôi ung dung điểm tâm với
chiếc bánh bao nhân thịt nóng hổi. Khi ra về ba lại
mua thêm chiếc bánh bao nóng hổi khác cho má ở nhà.
Ba làm thợ
xây cho mấy ông cai thầu, lương ba cọc ba đồng
mà thỉnh thoảng vẫn phải đi xa khỏi thành phố
v́ nhu cầu của công việc, c̣n má ở nhà quán xuyến
một cửa hàng tạp hóa đông khách, háng bán đủ
thứ, lại c̣n thêm vài món má tự làm như muối
dưa chua, cà pháo, chưng nước màu dừa, làm mắm,
nên cửa hàng tạp hóa kiêm luôn vài món thức ăn b́nh dân
cho các gia đ́nh trong xóm.
Má tôi chết
v́ bệnh ung thư cổ tử cung, năm ấy tôi mới
8 tuổi.
Thế là hai
cha con tôi sống thui thủi trong căn nhà đă vắng
đi h́nh bóng người đàn bà, dù chỉ là một
người đàn bà đau yếu thường xuyên
nhưng cũng có hơi ấm một mái gia đ́nh, có khói
bếp, có tiếng nói cười ..
Buồn chán
v́ mất đi người vợ hiền đảm
đang và v́ thương tôi bé bỏng không ai chăm sóc, ba
tôi đă từ chối những lần phải đi xây cất
xa nhà, nên lợi tức càng ngày càng kém. Ba như chiếc kiềng
ba chân bỗng bị găy đi một chân, chông chênh muốn
đổ.
Ba sinh ra cờ
bạc và nhậu nhẹt, số tiền dành dụm ít ỏi
của gia đ́nh dần dần biến mất. Hai cha con
tôi là một trong những nhà nghèo mạt rệp trong khu xóm.
Ba thường
khoác vào người chiếc áo sơ mi ca rô, chiếc quần
jean cũ mèm để tếch ra ngoài đường,
đến một đám nhậu hay một ṣng bài con nào
đó. Trong xóm này có mấy ṣng tôi đều thuộc hết,
mỗi lần t́m ba tôi cứ đi ṿng ṿng là sẽ thấy
ba. Khi vừa thấy tôi tḥ mặt vào, các tay bài bạn ba ai
cũng biết mặt biết tên tôi, đă kêu lên trêu chọc:
- Ê, kiếm
ba về cho má .. nhỏ hả?
Tức th́
tôi không hài ḷng đáp:
- Dạ,
đâu có má nhỏ nào, con kêu ba về đi ngủ mai c̣n
đi làm. Khuya quá rồi.
Một
người khác:
- Ba Giang mày là ba Giang .. hồ, khỏi
cần kiếm con ơi, khi nào chán th́ ba sẽ về ..
Thật ra ba
tôi tên là Giang, nhưng trong đám bạn bè bài bạc, ăn
nhậu của ba đă gọi ba là "Giang Hồ", v́
cả ngày lẫn đêm ba đều lang bang ở ngoài
đường hơn là ở nhà. Riết rồi lối
xóm cũng cứ thế mà gọi tên ba.
Dù ham mê bài bạc
nhưng ba cũng lịch sự với con, ba hay nháy mắt
âu yếm năn nỉ tôi:
- Con gái, chờ ba chơi hết ván
này nghe ?
Tôi sà xuống
chiếu bạc, ngồi cạnh ba nh́n vào từng lá bài của
ba dù tôi không hiểu ǵ, nhưng trong bụng cứ thầm
cầu mong những lá bài này sẽ làm cho ba thắng nhiều
tiền.
Khi hai cha con
ra khỏi ṣng bài, đêm đă khuya, con đường hẻm
về nhà có một hàng bán khô nướng về đêm, là một
bàn thấp kê dưới một cột điện sáng
choang, chị bán hàng thỉnh thoảng quạt bếp cho
than hồng lên mỗi khi cần nướng khô cho khách, và
mùi khô nướng thơm ngát mũi, ai đi qua mà không thèm
thuồng chỉ muốn dừng chân.
Ba biết
tôi thích ăn mấy món khô nướng, nên dù khuya cỡ
nào, dù tiền trong túi c̣n hay hết ba cũng dắt tôi tấp
vào hàng.
Hai cha con ngồi
xuống chiếc ghế thấp quanh bàn, ba kêu cho ba một
ly rượu đế G̣ Đen nhỏ và một miếng
mực nướng, c̣n tôi, lúc nào cũng tham lam và hoa mắt
trước những món khô đủ loại bày trên bàn, v́
món nào tôi cũng muốn ăn, cả trái trứng vịt lộn
nóng hổi, rắc muối tiêu ăn với rau răm. Tôi
muốn ăn .. tất cả.
Hôm nào biết
ba ăn bài, tôi làm sang ăn trứng vịt lộn và thêm miếng
khô mực nướng thơm phức chấm tương
đen tương đỏ cho thật nhiều ớt cay,
vừa ăn vừa hít hà sung sướng.
Hôm nào thấy
ba thua bài sạch túi, tôi không nỡ ăn sang sợ tốn
tiền ba, chỉ kêu một miếng khô cá đuối rẻ
tiền mà .. to, cái búa của chị hàng khô gĩa lên miếng
cá đuối nướng tưng tưng lên v́ thịt cá
đuối khô và dai, nhưng giă xong thịt nó tơi bông ra
nhai trong miệng rất đậm đà, cũng chấm
tương đen tương đỏ, cũng thơm phức
ngon lành.
Khi ấy ba
sẽ kêu chủ hàng ghi sổ, bữa khác trả ..
Ăn xong,
cha có chút mùi rượu, con có vị tương cay trên
đôi môi c̣n thèm thuồng, ba dắt tay tôi, trong ánh đèn
điện soi sáng một khoảng đường, bóng hai
cha con liêu xiêu về trong đêm vắng.
Những ngày
cuối tuần ba cũng không ở nhà, ba đi cả ban
ngày luôn. Xóm tôi ở đi ra đầu đường là
băng qua một con đường nhựa, bên kia
đường là một nghĩa trang lớn, sau nghĩa
trang đó là một khu làng xóm khác, nhà quê hơn bên xóm tôi, dù
chẳng cách nhau bao xa.
Người
ta vẫn gọi bên ấy là xóm Mô.
Xóm Mô nằm
sát phía sau của phi trường Tân Sơn Nhất, chỉ
cách nhau mấy lượt hàng rào kẽm gai và những bụi
cây cỏ rậm rạp hoang sơ. Dân xóm Mô làm nghề
vườn, trồng rau và chăn nuôi. C̣n bên xóm tôi là khu b́nh
dân lao động, cả hai xóm có điểm giống nhau
là nhiều nhà nghèo.
Ba tôi hay qua
đó để chơi thảy "bun", v́ xóm Mô có nhiều
con đường làng rộng răi bằng đất có nhiều cát rất thích hợp cho tṛ chơi
này. Những trái "bun" đều bằng sắt, nặng
nề, trước hết họ thảy một cục "bun"
nhỏ như trái banh tennis ra thật xa về phía trước
để làm chuẩn, sau đó mỗi người lần
lượt thay phiên nhau thảy từng trái "bun" lớn
hơn, bằng cỡ trái cam, đến càng gần trái "bun"
chuẩn càng có điểm. Ai thảy trái "bun" lớn
xa hơn th́ thua điểm. Họ có thể thảy "bun"
tống khứ trái "bun" của người khác
để giành vị trí gần tiêu điểm hơn, nên
cuộc chơi càng lúc càng gay cấn, ác liệt.
Ba rất mê
thích tṛ chơi này. Và tôi không bao giờ bỏ lỡ dịp
theo ba sang xóm Mô, từ ngoài nghĩa địa tôi đi vào
xóm bằng con đường đất, là tới một
khu đất trống, dọc theo là mấy lũy tre xanh,
có con trâu cột bên bụi tre đang thảnh thơi nhai
rơm hay trâu đang nằm nghỉ ngơi hóng mát.
Tôi thích nghịch
ngợm, lượm mấy lá tre khô thảy cho trâu xem nó có
.. ngu không, có ăn lá tre khô thay rơm khô không?, hay tôi chơi
với lũ trẻ xóm Mô, chơi chạy đuổi bắt,
chơi ḷ c̣, chơi tạt lon .v..v.. chán chê tôi chạy lại
chỗ chơi "bun" của ba, tôi đứng chen lấn
với đám đông để xem cuộc thảy "bun"
bất phân thắng bại khi hai người thảy hai cục
"bun" gần cục "bun" nhỏ, khoảng
cách tương đương nhau, mắt nh́n khó đoán
được. Tôi đă từng tà lanh chạy đi nhặt
mấy cọng rơm khô vất vưởng trên đường,
cạnh mấy con trâu, đưa cho ba để đo cho
chính xác.
Nếu ba
thua, tôi đợi cho ba chơi thêm ván sau, và đứng tại
chỗ theo dơi, hồi hộp cầu mong cho ba thắng.
Ngày nào từ
xóm Mô về chân tay, quần áo tôi cũng dính đầy cát bụi,
tôi thường lười không tắm, buổi tối chỉ
phủi phủi hai chân vào nhau, coi như sạch sẽ, "vô
tư" lên giường ngủ
.
Ba tôi càng ngày
càng ăn chơi đủ thứ, làm ra đồng nào
"xào" luôn đồng đó, mỗi khi bên xóm Mô không có
đám chơi "bun" th́ ba nhảy qua đám đá gà.
Ba chơi thứ ǵ tôi rành về thứ đó ngay.
Hai cha con
như thày và tṛ trên con đường đời, trên con
đường ăn chơi chưa hề rời nhau ..
Nhưng
cũng có hôm ba không có nơi chốn nào để đi, ba
nằm chèo queo ở nhà, là lúc cha con tâm t́nh:
- Con ơi, ráng học cho chăm cho
giỏi, có chữ nghĩa lớn lên không khổ như ba.
Tôi học dốt
lại lười, với lại chiều tối về
nhà không có ba tôi cô độc, tủi thân, chỉ học bài
qua loa lấy lệ là gấp tập vở lại chạy
đi t́m ba, những chốn ấy vui hơn ..
Đi học
với tôi là một cực h́nh, tôi thường lấy cớ
đau bụng, nhức đầu để nghỉ học.
Ba buồn tôi về chuyện này lắm, nhưng
thương con, chiều con quá ba đành chịu thua và làm
ngơ. Tôi học dốt bị ở lại lớp, tôi mắc
cở đ̣i nghỉ học luôn nhưng ba không cho nên tôi
đi học cho có lệ, thường đứng chót bảng
trong lớp.
Tôi nũng nịu
lắc đầu:
- Khỏi cần,
con nghèo như ba cũng được, miễn là ba đâu
con theo đó nè .. con thích theo ba vô bàn nhậu, ăn ké mồi
của ba, theo ba vô ṣng bài hốt tiền giùm khi ba thắng,
rồi hai cha con ḿnh đi ăn tiệm vui thấy mồ
luôn.
- Những hôm ba thua hay không tiền
th́ buồn lắm con à .. Con từng ăn ḿ gói, hay khoai lang
trừ cơm mà không ớn sao ?
Tôi bắt
chước một câu nói đă thuộc ḷng từ mấy
ông bợm nhậu của ba đă từng nói:
- "Kệ bà nó, cuộc đời
lên voi xuống chó" mà ba.
Trong đầu
óc non nớt ngây thơ của tôi, tôi thấy thế là
đủ hạnh phúc rồi.
Ở xóm,
đứa trẻ nào mà căi nhau hay đánh nhau với tôi là
coi như .. tới số, v́ ba luôn bênh vực tôi bất kể
phải trái. Ba tới nhà đối phương của tôi
hung hăng làm dữ, nhất là khi uống rượu vào th́
ba càng nóng máu hơn.
Thằng Minh
lé đánh tôi sưng u một cục trên trán, má nó đă biết
điều dẫn nó sang tận nhà tôi hết lời xin lỗi
cha con tôi, dù thực ra tôi cũng chẳng vừa, cũng
túm áo đánh lại thằng Minh và chửi xa xả cả
cha mẹ ông bà nhà nó bằng những lời độc
địa.
Khi má thằng
Minh dắt con ra về khỏi cửa nhà tôi, tôi đắc
thắng vênh mặt đi theo ra tới cửa và nghe thấy má nó cằn nhằn
con:
- Lần sau
mày chừa đụng tới con nhà Giang Hồ này, nghe
chưa ? Con chả như vàng như ngọc, đụng tới
nó là không yên đâu.
Tôi đă
khoái chí v́ thấy người ta "kính sợ" ba tôi
như vậy đó, tôi được ba thương yêu,
che chở v́ như má thằng Minh đă nói tôi là vàng ngọc
của ba tôi.
Xóm tôi có cô thợ
may, chưa bao giờ lấy chồng, chẳng hiểu sao
cô thương tôi quá chừng, thỉnh thoảng cô Hoa vẫy
tôi lại cho gói bánh hay bịch chè, chắc là cô mua sẵn
chỉ đợi tôi đi qua là cho. Nhưng một hôm cô
không đưa tôi món đồ ăn như thường lệ,
mà một gói to hơn, cô dặn ḍ:
- Con mang bộ quần áo này về
cho ba Giang nghe ..
Chỉ có cô
Hoa là trân trọng gọi ba tôi là Giang, không là "Giang Hồ"
như những người khác. Tôi ngạc nhiên:
- Ủa, ba con đặt may quần
áo tiệm cô hả?
Cô Hoa bối
rối:
- Con cứ mang về là ba hiểu
mà ..
Tôi thắc mắc:
- Nhưng sao chỉ có quần áo cho
ba c̣n của con không có?
Cô Hoa hứa
hẹn:
- Bảo đảm mấy ngày nữa
con cũng sẽ có một bộ đồ đẹp. Chịu
chưa ?
Tôi vui thích ôm
gói quần áo chạy như bay về nhà khoe bạ Nét mặt
ba vui vui, tôi nghĩ là ba đă ưng ư bộ đồ này.
Rồi tôi
cũng có bộ quần áo như cô Hoa đă hứa, cô Hoa
hay sang nhà tôi chơi, ba cũng hay sang nhà cô Hoa. Từ ngày
đó ba ít đi hoang hơn, chăm chỉ đi làm và ở
nhà.
Một buổi
chập tối ba dẫn tôi sang nhà cô Hoa, dường
như hai người đă hẹn nhau trước, cô Hoa
đóng cửa tiệm may sớm, đón cha con tôi vào nhà. Cô
Hoa trịnh trọng rót nước trà và lấy bánh ngọt
ra:
- Mời anh Giang ăn bánh, uống
trà ..
Quay sang tôi,
cô Hoa tŕu mến:
- Con ăn bánh ngọt đi, có
nước ngọt cho con nè ..
Ba tôi vào
đề ngay:
- Cô Hoa à, tôi muốn bàn với cô một
chuyện quan trọng, nếu cô thương yêu tôi th́
thương yêu luôn con gái tôi được không? Có như vậy
tôi mới vui vẻ mà kết duyên cùng cô, c̣n không th́ thà tôi ở
giá ..
Cô Hoa cảm
động và mau mắn đáp:
- Anh Giang, em
thương anh và thương con anh như con em mà. Tội
nghiệp con nhỏ mồ côi mẹ từ nhỏ, ai nỡ
ḷng nào ghét bỏ ..
Thế là sau
đó ba và cô Hoa chính thức về ở với nhau sau một
đám cưới nhỏ mời họ hàng và những
người hàng xóm. Năm ấy tôi 12 tuổi.
Có cô Hoa
như có phép nhiệm màu, ba đă dần dần bỏ nhậu
nhẹt, bài bạc và đi làm thợ xây cất rất
đều đặn, kể cả phải đi xa nhà
năm bảy bữa hay một tháng. Ba yên chí v́ ở nhà
đă có cô Hoa lo cho tôi.
Quả t́nh
cô Hoa rất thương yêu tôi, dù có mặt ba ở nhà hay
dù ba đi làm xa, th́ lúc nào cô Hoa cũng đối xử
như nhau. Cô gọi tôi là "con" và xưng "má, dần
dần tôi cũng gọi cô Hoa là "má" một cách tự
nhiên từ đáy ḷng.
Hai đứa
em trai cùng cha khác mẹ của tôi lần lượt ra
đời.
Biến cố
1975, gia đ́nh tôi may mắn xuống tàu trong ḍng người
di tản và được định cư ở Mỹ.
Ba má tôi xin
đi làm hăng xưởng ngay để nuôi ba chị em chúng
tôi, tôi tuy là con lớn nhất nhà nhưng tuổi đời
16, học tiếp th́ không có khả năng, đi làm th́
chưa đủ tuổị Ba má cho tôi đi học tiếng
Anh c̣n hơn ngồi không ở nhà.
Hai đứa
em cùng cha khác mẹ của tôi đă lớn lên ở Mỹ
và ăn học nên người, cả hai đều tốt
nghiệp đại học làm kỹ sư và vợ con yên ổn.
Tôi cũng lập gia đ́nh.
Ba đứa
con như ba cánh chim đă tung cánh rời tổ ấm của
cha mẹ, lập tổ ấm của riêng ḿnh. Chúng tôi mỗi
người ở một nơi nhưng sự liên hệ với
ba má, với chị em vẫn gắn bó với nhau ..
******************
Tôi tất tả
đi vào bệnh viện, hai em trai tôi cũng đă về,
cả nhà thay phiên nhau luôn ở bên ba. Ba đă dặn ḍ nhắn
nhủ vợ con xong, chỉ c̣n ḿnh tôi.
Tôi nhào tới
ôm lấy tấm thân gày guộc của ba nghẹn ngào:
- Ba ơi, con đây ..
Ba hé mắt
cố nh́n thấy mặt của tôi và yếu ớt đáp
lại:
- Giờ phút này .. có đông đủ
vợ con .. ba măn nguyện lắm rồi, riêng với con,
ba chỉ muốn nói lời cuối cùng là ba xin lỗi con
thời thơ ấu cực khổ .. con có giận hờn
ǵ ba không?
- Sao ba lại nói thế? Con luôn hạnh
phúc sung sướng khi được ở bên ba mà.
- Nhưng con thiệt tḥi .. thời
đó ba hư quá, chỉ biết ăn chơi mà không lo
được ǵ cho con .. chuyện học hành không đến
nơi đến chốn .. tha lỗi cho ba ..
Tôi khóc nức
nở lên:
- Không bao giờ ba có lỗi với
con hết. Quăng đời thơ ấu ấy con
thương nhớ măi cho tới bây giờ ..
Đôi môi khô
héo của Ba cố mỉm cười, ba không c̣n sức
để nói thêm ǵ nữa. Ba tôi thiêm thiếp đi vào hôn
mê.
Buổi tối
ba tôi đă vĩnh viễn ra đi trước sự chứng
kiến của những người thân vây quanh. Má Hoa là
người đầu tiên vuốt mắt cho ba, người
đàn ông, người chồng mà má đă hết ḷng yêu
thương.
Khi đến
phiên tôi vuốt mắt cho ba, nh́n khuôn mặt ba thanh thản,
tôi tin là ba đă vui ḷng, v́ ba biết chắc rằng vợ
con đă yêu thương ba, kể cả tôi, đứa con
gái gần gũi với ba qua đoạn đường ấu
thơ nghèo khó nhất.
Ba Giang, ba
Giang Hồ của tôi vẫn là cái tên đẹp mà tôi yêu quư
măi.
Nguyễn Thị Thanh Dương
- Fathers Day, 2012 -
(Thái
Quang Đáng sưu
tầm
và chuyển)