NGƯỜI ĐÀN BÀ LÀM RA TẾT
(Hoàng Thị Ngọ)
Mỗi lần Tết đến
là mình lại nhớ mẹ, nhớ mẹ da diết.
Vì mẹ là người làm ra Tết.
Tết bắt đầu
đến từ ngoài tháng Chạp, khi gió mùa se lạnh về,
mẹ phơi vải hoa mới ngoài bờ rào, màu áo hoa chúm
chiếm hồng sưởi ấm ngày giá lạnh và báo hiệu
một mùa mới đã về!
Tết bắt đầu
đến khi mẹ mang sàng "măng lưỡi lợn"
vàng tươi phơi trên sân nắng. Miếng măng khô
vàng cong, thơm nồng mùi hăng hắc của đất
trộn lẫn mùi lá tre khô.
Tết bắt đầu khi mẹ
chọn mua nếp hoa vàng , nếp ngỗng. Mẹ ngồi
tẩn mẩn chuốt lạt tươi và lựa từng
bó lá dong xanh.
Tết bắt đầu vào rằm
tháng Chạp khi mẹ tỉ mỉ lặt từng lá mai của
cội mai già ngoài hiên, miệng không ngớt phàn nàn năm
nay mưa trễ , nắng to sợ mai ưa nắng sẽ
nở hết trước Tết.
Tết bắt đầu khi mẹ
đem bộ lư đồng trên bàn thờ xuống bắt
mấy anh em hì hục chà tro bếp trộn với vỏ
chanh đánh cho đến khi bộ lư sáng bóng có thể
soi gương.
Tết đến khi ngày 23
tháng Chạp mẹ đi chợ từ sáng sớm , về
nhà với lỉnh kỉnh cá chép, kẹo thèo lèo, cây mía dài
còn nguyên cả lá tươi và 3 bộ áo quần hia mũ bằng
giấy rực rỡ màu sắc .
Tết đến thật gần
khi mẹ ngồi cong lưng tỉa hoa cà rốt, trải củ
cải và đu đủ thái nhỏ ra sân phơi, ngâm kiệu
vào nước tro đến khi trắng ngần và muối
lại việm cải chua xanh rờn với củ hành nén
tím ngắt.
Tết như đã chập chờn
đầu ngõ, khi mẹ thức khuya bên chảo mứt dừa
non thơm ngào ngạt mùi đường tới lửa và
lá dứa, bên cạnh là thau mứt chùm ruột chín đỏ,
mứt gừng cay nồng, mứt trái tắc tròn vo căng
mọng và mứt mãng cầu trắng ngần trong lớp
giấy bóng kiếng ..
Tết tràn vào hiên nhà nơi mẹ
ngồi gói bánh chưng bánh tét, bên mâm nếp trắng, mâm
đậu xanh vàng hực và tú hụ nhân thịt heo ướp
tiêu hột thơm cay nồng. Không gì vui bằng mấy chị
em tranh nhau ngồi vào lòng mẹ quanh nồi bánh chưng nấu
với củi gộc rực đỏ lửa, say sưa
nghe mẹ kể chuyện ngày xưa và gật gà nửa thức
nửa ngủ chờ trời sáng cho bánh chưng chín và
được là người đầu tiên vớt cái bánh
ú nhỏ xíu tự tay tỉ mẩn gói lẫn lộn trong
những đòn bánh chưng chắc nịch của mẹ.
Tết lẩn quẩn trong
hương trầm nghi ngút trên bàn thờ rực rỡ hoa
mai hoa đào và mâm ngũ quả mẹ sắp xếp công
phu hình rồng phượng. Là bên gian bếp thơm lừng
mùi nồi chân giò heo ninh măng nhừ rục và nồi thịt
kho trứng váng óng màu nước dừa.
Tết lẫn trong màu áo mới
chị em mình mặc súng sính đỏ xanh hồng khi mẹ
gò lưng đạp nhanh trên máy may đường chỉ
cuối cùng cho kịp nhỏ em út (lúc này đang phụng phịu
ngồi trong góc nhà) mặc đón giao thừa.
Và Tết, tết đến rồi
khi đồng hồ buông từng nhịp thong thả 12 tiếng
, mẹ long lanh mắt ướt đen, vấn lại búi
tóc dày, trong tà áo dài mới, nghiêm trang đứng bên bố
thắp nhang bàn thờ tổ tiên. Ngoài sân rộn rã từng
tràng pháo, mấy chị em náo nức chạy ra vào trong không
gian ngập tràn hương pháo, hương trầm ,
hương hoa và hương đất trời vào tiết
xuân mới ..
Năm nào cũng như thế,
dù nghèo hay khá giả, chiến tranh hay yên bình, mẹ luôn luôn
cố gắng chu đáo lo một cái Tết cổ truyền,
đầy đủ hương sắc cho cả gia
đình.
Mẹ là người truyền
cho mình niềm đam mê Tết sâu thẳm và níu giữ nét
đẹp văn hóa Tết cho mãi về sau ..
Đất trời đem lại
mùa XUÂN cho con người. Nhưng chính Mẹ là người
đem lại TẾT cho gia đình.
Không có Mẹ, không có Tết và
Xuân chẳng còn ý nghĩa gì nữa.
HOÀNG THỊ
NGỌ
(T.T.K.D sưu tầm và chuyển)