T́nh Già
(ĐỖ DUNG)
Năm nay trời
đất lạ lùng, khí hậu thật kỳ quặc. Tuần
lễ trước tết mưa gió liên miên, hai ngày đầu
năm trời âm u, xám ngoét và sũng nước. Trời
nóng lạnh, thay đổi bất thường nên gần
như nhà nào cũng có người bịnh, không ốm nặng
cũng cảm mạo, ho hắng.
Đêm Rằm
Tháng Giêng, bà Phiên kéo màn cửa sổ t́m trăng. Thường
những đêm trăng sáng bà có thú nh́n lên bầu trời
cao để tâm hồn bềnh bồng, phiêu lăng vào những
kỷ niệm êm đềm xa xưa. Đêm nay trăng bị
khuất trong lớp mây mù dày đặc, trời tối
đen như đêm ba mươi. Tiếng mưa rơi tí
tách, không nhẹ nhàng lất phất như mưa xuân. Ông bà
nằm cùng giường mà mỗi người theo đuổi
một ư nghĩ riêng. Bà bịnh gần hai tuần nay, bị
cúm hành tả tơi, mặc dù hai ông bà đă cẩn thận
năm nào cũng đi chích ngừa từ Tháng Mười
Một. Hôm nay bà đă đỡ th́ lại đến phiên
ông. Ông kêu lạnh, mặc bốn lớp áo, khăn len quấn
cổ, đầu đội mũ mà vẫn kêu lạnh. Bà
phải vặn cái ḷ sưởi nhỏ trong pḥng, hướng
về phía ông mà ông vẫn thấy lạnh và lên cơn ho
như xé phổi.
Bà nhỏm dậy
lục tủ đầu giường lấy lọ dầu
Bảo Tâm An.
- Để
tôi xoa dầu cho ông nhá!
- Bà xoa hai gan
bàn chân cho tôi được rồi, khỏi phải xoa ngực,
lưng. Tôi mặc đủ áo ấm.
- Xoa dầu
để chà sát cho máu huyết lưu thông, người nóng
lên từ bên trong mà.
Ông Phiên ngoan
ngoăn để bà chà sát trước ngực và hai bên cánh phổi
sau lưng rồi đến hai bàn chân. Tạm êm, không thấy
ông ho nữa.
Bà nằm lim
dim nghĩ đến mấy đứa cháu. Thằng Thiên Ư
cũng đang ho, con Minh Uyên cũng đang cảm, hai đứa
nước mũi chẩy ṛng ṛng, hôm nay thấy mắt
chúng nó đă hơi đỏ và kèm nhèm đổ ghèn, mai phải
bảo bố mẹ chúng nó đưa đi bác sĩ. Ở
nhà bà chỉ xoa dầu rồi cho uống Tylenol, trẻ con
phải cho đi khám bịnh ngay xem sao, không để ốm
lâu mất sức.
Chợt cánh
tay ông quàng qua người bà.
- Ḿnh ơi
.. Anh thương ḿnh quá!
- ???
- Anh đi
trước không biết ḿnh ra sao!
- Ơ hay,
sao hôm nay ông lẩm cẩm thế! Mọi khi tôi đ̣i chết
trước th́ ông nhất định giành đi trước
mà.
- Cuộc
đời ngắn ngủi quá phải không ḿnh!
Giọng ông
Phiên như nghẹn lại, hai giọt nước mắt
âm ấm cũng ứa ra khóe mắt bà. Nhớ khi bà vừa
qua cơn bịnh nặng, các con đưa ông bà đi du
thuyền chơi cho khuây khỏa. Một đêm đang nằm
ngủ trên tàu, ông nằm mơ, kêu ú ớ:
- Đừng
bỏ anh, đừng bỏ anh!
Bà lay ông dậy,
quay qua thấy vợ đang nằm bên cạnh, ông ôm chặt
lấy bà.
- Anh mới
bị ác mộng. Em chạy đi, em bay đi, anh cố
đuổi theo.
Sáng hôm sau bà
c̣n trêu ông:
- Chắc lại
nhớ cô nào rồi chứ ǵ? Lâu quá ḿnh đâu có xưng hô
anh em đâu nào.
Hai ông bà lấy
nhau đă hơn bốn mươi năm. Ông nhớ h́nh ảnh
cô nữ sinh bé bỏng ông theo đuổi, yêu thương
ngày đó. Những cảm động của đêm tân hôn,
những ngọt ngào của tuần trăng mật rồi
đến nỗi nhớ quắt quay của ông trong những
năm tháng dài trong trại cải tạo. Bao nhiêu kỷ niệm,
vui có, buồn có cứ ùn ùn kéo về.
Hai ông bà nhắc
nhau, ôn lại những chuyện cũ rồi từ từ
tiếng ông thở đều, rồi ông thản nhiên kéo gỗ.
Bà khó ngủ hơn ông, nhất là khi có chuyện ǵ bận rộn
trong đầu. Bà thao thức có khi thâu đêm.
Vợ chồng
như đũa có đôi, từ ngày lấy nhau gần
như hai ông bà không hề xa cách, trừ những năm ông
phải đi tù cải tạo. Đến khi về
hưu, sau sự mất mát những người thân trong
gia đ́nh, rồi đến sự ra đi của những
người cùng trang lứa, ông bà biết lẽ vô thường,
biết rằng sinh tử là chuyện phải đến
nên cũng đă sửa soạn cho đời sống tâm
linh, sửa soạn cho cuộc hành tŕnh cuối cùng
được thanh thản, nhưng chưa bao giờ
nghĩ đến vấn đề c̣n chiếc đũa
lẻ.
Đêm sâu,
bên tiếng ngáy mệt nhọc của ông, bà trăn trở.
Nghĩ đến hoàn cảnh những người trong hội
già mà thỉnh thoảng bà đến họp. Bà cụ Tiến
có cả đàn con mà cụ ông mất mấy năm rồi.
Cụ bà vẫn sống một ḿnh ṿ vơ. Các con cụ rất
hiếu thảo, ngoan ngoăn. Cụ có bẩy người con,
hai cậu con trai lấy vợ Mỹ nên dĩ nhiên cụ
không hợp v́ bất đồng ngôn ngữ, khác xa về
phong tục, tập quán. Mẹ chồng con dâu gặp nhau chỉ
"hi, hello" cho phải phép rồi thôi. Cả hai cặp
đều chủ trương không sanh nở v́ ngại
trách nhiệm và sợ không lo nổi cho con cái. Thế mà một
cặp th́ nuôi cả bầy chó c̣n một cặp th́ nuôi mấy
con mèo để mà ẵm bồng, hôn hít. Năm cô con gái của
cụ đều học hành thành đạt, gia đ́nh êm ấm,
hạnh phúc. Cô nào cũng có một, hai đứa con. Khi cụ
ông mới mất, cả năm cô đều mời mẹ
về ở cùng, cụ nhất định không chịu. Cụ
yêu căn nhà kỷ niệm của cụ, nhà đă trả
hết nợ và khu vườn hai cụ chăm bón mấy
chục năm nay, cụ không thể rời xa. Dạo này cụ
bắt đầu yếu, đi đứng lọm khọm.
Các con họp nhau lại bàn là mỗi cô sẽ soạn một
pḥng riêng để cụ sẽ luân phiên ở với mỗi
cô vài tháng, khi chán lại sang nhà con khác. Cụ cũng thử
đi một ṿng nhưng cụ nói nó thế nào ấy. Ở
đâu cũng lang thang như người ở trọ. Nhà
cụ vẫn quen, chỗ để ống tăm, chỗ
để lọ thuốc cụ biết rơ, vào bếp muốn
lấy cái muỗng, đôi đũa biết ngay nó ở
đâu. Ở nhà các con, mỗi đứa sắp một kiểu,
muốn lấy cái ǵ th́ mở hết ngăn này đến
ngăn khác mới t́m thấy. Cụ c̣n than già rồi
ăn ít nhưng hay ăn vặt.
Ở nhà con
cứ xuống lục tủ lạnh hoài sợ rể nó
cười, sợ cháu nói bà ăn vụng. Các bà bạn chỉ
biết ph́ cười v́ những chuyện cụ kể và
nói cụ có phúc mà không biết hưởng hạnh phúc ḿnh
có. Có thể chỉ v́ trong thâm tâm cụ vẫn nghĩ theo
kiểu cổ xưa, con trai mới là người để
nương cậy lúc tuổi già. Ở với con gái cụ
vẫn có mặc cảm với con rể và mấy ông bà
sui. Chắc đến lúc cụ yếu đuối hẳn,
khi lúc nào cũng cần phải có người ở gần
bên, cụ mới thay đổi ư kiến, đổi quan
niệm sống. Phần đông các ông bà khác thường
than thở v́ con, v́ cháu. Ở bên này mọi người bận
rộn chả ai để ư đến ai. Ở với con
trai th́ ngại con dâu, ở với con gái th́ sợ phiền
con rể.
Bà Quư th́ mong
cháu, gần bẩy mươi mà chưa có cháu để ẵm
bồng, hủ hỉ. Hồi c̣n đủ cả hai ông bà
th́ bà thấy không cần thiết. Khi về hưu ông bà
đi chơi khắp nơi, mỗi năm đi du lịch
thế giới mấy phen, không kể những chuyến
đi chơi gần với mấy người bạn
thân. Bây giờ c̣n một ḿnh, bà Quư mới thấy thèm tiếng
nói cười ríu rít trẻ thơ. Bà ước ao hai con
trai của bà sanh cho bà vài đứa cháu nội. Bà sẽ biến
căn nhà của bà thành nhà trẻ. Bà sẽ thuê người
phụ với bà chăm sóc các cháu. Bà sẽ không thiết
đi đâu nữa.
C̣n một số
ông bà khác lẻ bạn th́ đi t́m người cũng cô
đơn như ḿnh để chia sẻ buồn vui. Các ông
bà cho rằng cùng một lứa mới hiểu được
nhau, tuổi trẻ không cảm thông được. Đừng
trông mong ǵ nhiều ở con cái th́ sẽ không có những thất
vọng đớn đau.
Như có tiếng
sột soạt ở pḥng khách, bà xích lại gần ông
như t́m sự che chở. Eo ôi, nếu ở một ḿnh bà
sẽ sợ lắm. Từ khi lấy chồng, bà chưa
bao giờ ngủ một ḿnh, không có chồng th́ có con, có
cháu . Thôi thôi, không dám nghĩ tiếp nữa, bà cố dỗ
giấc ngủ.
Buổi sáng
ông dậy sớm, thấy bà đang ngủ ngon, hơi thở
đều, tiếng ngáy nhè nhẹ. Qua khung cửa sổ,
trời đă rạng sáng, quang đăng, hứa hẹn một
ngày nắng đẹp. Ông vươn vai, cảm giác ốm
đau như biến mất. Ông chịu khó tập thể
dục đều đặn, đi bộ đều mỗi
buổi sáng và ăn uống rất chừng mực nên ông vẫn
giữ được thân h́nh rắn rỏi so với những
người cùng tuổi với ông. Bước ra sân sau, ông
thấy hơi đói bụng, làm những động tác thể
thao thông thường rồi ngồi đọc sách, chờ
bà dậy để cùng uống cà phê và ăn điểm
tâm buổi sáng.
Ông sẽ làm
ǵ khi không c̣n bà ở cạnh? Bà sẽ ra sao nếu ông
đi trước? Nghĩ đến bà, ông lại
thương, dù ǵ bà cũng đă hơn sáu mươi, chắc
chắn bà sẽ không đi bước nữa nhưng ông
biết tính bà hay nghĩ ngợi, lại dễ tủi thân,
không có ông, ai che chở, ai bênh vực bà? Con cái thương
mẹ, dâu rể cũng ngoan ngoăn biết điều.
Nhưng tuổi trẻ hay vô ư, vô tứ dễ làm con người
nhạy cảm như bà bị tổn thương.
- Ông dậy
sớm thế? Khỏe hẳn chưa mà đă ra vườn?
Tiếng bà từ
trong nhà nói vọng ra.
- Mấy ngày
mưa gió, xám x́, hôm nay có nắng, bà ra ngồi hong nắng
chút cho khỏe.
- Ông ăn ǵ
nào? Cơm trứng hay bánh ḿ trứng?
- Cái ǵ
cũng được!
- Ăn trong
nhà hay ăn ngoài vườn?
- Ngoài này
đi, lâu lắm mới có một ngày nắng ấm.
Một lúc
sau bà khệ nệ bưng một khay với hai đĩa
cơm trứng nóng hổi c̣n bốc khói và hai tách cà phê.
Một
đàn ḅ đang thủng thỉnh nhai cỏ trên ngọn
đồi sau nhà. Cảnh thật yên tĩnh, thanh b́nh.
Bà nh́n ông, mái
tóc bạc phơ như những sợi tơ óng ánh trong nắng.
Một tuần nữa là đến ngày Valentine, bà đă
đặt một tấm h́nh hai người trong tuần
trăng mật ở Đà Lạt in vào canvas để tặng
ông, không biết ông có nhớ ngày này không và ông sẽ mua tặng
bà cái ǵ. Hồi c̣n ở Việt Nam, hàng năm cứ vào
đúng kỷ niệm ngày cưới là ông lại nhớ
mua cho bà một bó hồng nhung. Sau bảy lăm, những
xa hoa phù phiếm ấy bị loại bỏ. Khi ông đi
tù cải tạo về, ngày kỷ niệm của vợ chồng,
bà chỉ nấu nồi bún riêu hay làm bữa bún chả cho cả
nhà ăn mà cũng chẳng nói lư do. Năm 1980, khi vượt
biên sang đây, ngày lễ Valentine đầu tiên, ông đă ra
vườn của cô em hái cho bà hai chùm hoa đuôi chồn
màu đỏ. Những năm sau đó ông luôn nhớ
nhưng chỉ đem về cho bà một đóa hoa hồng.
Cho đến khi ông bà về ở với con cháu th́ ông mua hộp
chocolate to tướng để cả mấy bà cháu cùng
ăn.
Nhớ lại
chuyện đêm hôm qua, bà nắm lấy tay ông nói nhỏ:
- Ông đừng
lo việc của Ông Trời. Chúng ḿnh c̣n có nhau, bên nhau đến
ngày hôm nay th́ hăy vui những ngày c̣n lại. Đến
đâu hay đến đó .. hơi sức đâu mà lo .. Quan
trọng nhất là cái tâm thanh thản, an vui ngày hôm nay.
Ông siết
tay bà, nh́n bà và trong ḷng nhủ thầm, Valentine này phải
mua một bó hoa hồng thật đẹp tặng bà.
Đỗ
Dung
(T.T.K.D
sưu
tầm
và chuyển)