Ôi, Làm Mẹ,
Làm Mẹ !
(Cam Li Nguyễn Thị Mỹ Thanh)
Trước 30/4/1975, Cam Li từng viết cho bán nguyệt
san Tuổi Hoa và Tủ sách Tuổi Hoa với những
truyện ngắn và truyện dài đã xuất
bản viết cho tuổi học trò và từng
nhận giải nhất cuộc thi Văn Chương Phụ
Nữ năm 1970 do Bộ Giáo Dục tổ chúc
nhân dịp Lễ Hai Bà Trưng. Bài văn
này và các sáng tác khác của
Cam Ly hiện phổ biến trên trang mạng Tủ
Sách Tuổi Hoa tại địa chỉ: http://tuoihoa.hatnang.com/ Sau
30/4/1975, Cam Li không viết nữa, chỉ chuyên làm công việc
nghiên cứu khoa học. Năm 1997 từng có thời
gian tu nghiệp tại Centers for Disease Control (CDC), Georgia.
Định cư tại San Jose, CA, Hoa Kỳ đầu
năm 2003. Cam Li
đã góp cho Viết Về Nước Mỹ ba
bài "Áo Đầm Trắng, Gia Long"; "Nhịn
Đói Trên Xứ Mỹ"; Và “Lá
Cờ Cũ”. Sau đây là bài mới viết
cho mùa Vu Lan.
***
Vân mở mắt sau một giấc ngủ ngắn,
Vân biết là ngắn, vì đưa mắt
nhìn lên chiếc đồng hồ treo trên
tường, thấy chỉ độ ba mươi
phút từ khi được đưa từ
phòng sinh về đây. Căn phòng này thật
xinh xắn nhờ những vật dụng trang trí
đơn giản nhưng sáng sủa và thanh
nhã. Mấy bức tranh vẽ phong cảnh treo trên
các bức tường. Một lọ hoa tươi
vui đặt gọn gàng trên chiếc kệ ở
góc phòng. Một máy TV nhỏ đặt vừa
tầm mắt. Chiếc giường Vân đang nằm
thì êm ái lắm. Có cả chiếc
giường dành cho người nhà ở lại
nữa. Và, ô kìa ! một chiếc giường
nôi be bé đặt bên cạnh giường
Vân. Chỉ cần một cái với tay, Vân
đã có thể vịn lấy thành nôi
thấp, và bồng lấy em bé ra với
mình.
Nhưng Vân chợt ngơ ngác một
thoáng. Lạ nhỉ ! Cảm giác gì
đây ? Một cái gì xem như rất quen thuộc
nhưng cũng thật lạ lùng. "Người bạn
mới", Vân đã được trông thấy
ngay khi "bạn" lọt lòng, Vân cũng
đã được cô y tá cho xem em bé
ngay khi em chưa được tắm rửa gì cả.
Một em bé ướt mèm, đỏ hỏn. Rồi
thì sau vài phút đem đi, người ta lại
đem em bé đến, với một sắc diện
khô ráo hơn, sạch sẽ hơn, được
mặc quần áo tươm tất, rồi đẩy
về phòng cùng với Vân. Em bé ngủ.
Và người mẹ trẻ, sau những phút
giây gắng sức tột cùng, cũng đã
mệt nhọc thiếp đi một giấc.
Vân nhè nhẹ ngồi nhỏm dậy. Một
cảm giác đau buốt lan tỏa khắp người.
Nhưng không đáng kể so với cái
đau của sự sinh nở. Mình cũng giỏi chịu
đựng lắm đấy ! Vân tự mỉm cười
khôi hài với chính mình, rồi bỗng
nghe hai mắt cay xé. Ngoại trừ Hùng, ông
xã của Vân, đã có mặt bên cạnh
Vân suốt thời gian "đi biển",
không có ai nữa cả. Ba ở tận Boston xa lắc, mẹ
thì đã không còn. Hùng trở lại
sở để giải quyết một số công việc
dở dang, sẽ trở lại với Vân vào chiều
tối. Một người mẹ trẻ sinh con đầu
lòng, không có mẹ bên cạnh. Cũng
không có ai nằm chung phòng với mình
để chia xẻ chút cảm tưởng đầu
tiên. Vân lau vội khóe mắt, rồi
đưa tay toan bồng em bé lên. Nhưng
không được, em bé đang ngủ mà !
Vân lại ngồi yên, ngắm nhìn đôi
mắt bé tí xíu nhắm nghiền, cánh mũi
phập phồng nhè nhẹ theo hơi thở, làn
da đỏ hồng như da của một con búp
bê bằng nhựa, cái đầu bé tí
xíu bằng nắm tay của Vân, đội một
cái mũ nỉ ôm khít lấy thật vừa.
Và bàn tay, và đôi chân ... Vân sờ
khe khẽ lên làn da mịn, mơn man, bỗng giật
mình theo với cái giật mình của em
bé. Ôi, em bé mỏng manh quá ! Bỗng
nhiên Vân cảm thấy một chút gì ngỡ
ngàng. Sao Vân không có lại cái cảm
giác thân quen như đã có với em khi
em nằm trong bụng mình nhỉ ? Hơn chín
tháng sống cùng em bé trong lòng, người
mẹ trẻ này đã tưởng sẽ
có thể ôm chặt em ngay khi em được
đặt cạnh bên mình. Chẳng là
đêm nào hai vợ chồng cũng cùng thủ
thỉ nói chuyện với con, hát cho con nghe, hứa
hẹn thương yêu, cưng chiều con đấy
sao ? Chẳng là mỗi khi ăn cơm, đi đứng,
Vân cũng thường nâng niu, rón rén, sợ
con bị va chạm mạnh đấy sao ? Thế mà
bây giờ, em bé đang ở trước mặt,
một tác phẩm do chính mình tạo ra đấy,
mà sao Vân nghe có chút gì xa lạ ?
Vân muốn gọi "Con gái yêu của mẹ
ơi!".... Ôi, sao giống như trong các
bài hát hoặc trong phim, trong kịch thế nhỉ
? Cảm giác hơi ngượng ngập làm
Vân thấy ghét chính mình. Tại sao
mình không thể làm như bao nhiêu người
vẫn làm ?...
Bỗng Vân giật mình hoảng sợ. Hay
là ta đã mắc phải chứng trầm cảm
sau khi sinh ? Không, mình rất vui vẻ mà !
Không thể nào ! Em bé trước mặt
mình đây, là con ruột của mình với
Hùng, không có gì để thắc mắc.
Vân cương quyết bồng em bé lên.
Và Vân mở miệng nói với em bé lời
đầu tiên:
- Em bé ! Bé yêu !...
Vân tự mỉm cười chế nhạo
mình. Lại không thể xưng hô "mẹ,
con" với con của mình hay sao ? Vân thấy
mình như cô nhóc học sinh đang ngơ
ngác trước lớp học mới, xa lạ với
thầy cô mới, với ... người bạn mới.
*
Em bé ngủ li bì chưa hề thức dậy,
ngoại trừ một vài lần cựa mình
nhăn nhó, nhếch cái miệng nhỏ xíu
lên một chút rồi lại ngủ ngay. Trong thời
gian đó Vân có thể thưởng thức
một tô xúp do bệnh viện cung cấp,
trò chuyện một chút với Hùng rồi
Hùng lại đi lo giấy tờ cho em bé.
Vân đưa mắt nhìn ra ngoài cửa sổ.
Những bông hoa vàng rực ngoài kia làm
Vân nhớ đến mẹ. Mẹ yêu màu hoa
vàng. Ngôi nhà xinh xắn của gia
đình được trang trí với những
bông hoa vàng. Mà mẹ có sống với
ba và Vân được bao lâu đâu ! Mẹ
mất khi mẹ còn rất trẻ, lúc Vân chỉ
mới mười tuổi. Có lẽ những
ngày tháng gian khổ đã làm cho mẹ
vốn đã yếu đuối bệnh hoạn lại
càng sút kém thêm. Ngày xưa ấy, một
đêm mẹ đã cùng ba bơi trên biển,
vùng biển sát ngay viện nghiên cứu
nơi ba mẹ cùng làm việc, để ra đến
một chiếc tàu nhỏ, lặng lẽ đi
trên sóng nước như một con cá
đen, lênh đênh cho đến khi được
tàu lớn vớt. Những tháng ngày
sóng gió dập vùi không ngăn được
đoàn người đi đến bến bờ. Ba
mẹ lên trại tị nạn được
vài tháng thì Vân chào đời. Ba kể
lại cảnh khổ của mẹ lúc sinh Vân, mẹ
suýt chết vì không có sức. Thế rồi
cũng đến lúc gia đình được
định cư tại Hoa Kỳ, chấm dứt một
khúc đời khổ ải. Nhưng niềm vui của
ba, của Vân đã tắt khi mẹ ra đi vĩnh
viễn. Ba một mình nuôi con ăn học
thành tài. Vân có chồng, và lại
đi làm ở San Jose,
xa ba, vì công việc đòi hỏi phải
như thế.
- Mẹ ơi ! -
Vân kêu lên khe khẽ. Chợt thấy
thương mình quá, nước mắt lại ứa
ra.
Có tiếng người nói nho nhỏ
ngoài cửa phòng. Vân nhìn ra. Hùng
đang trao đổi chuyện gì với cô y
tá. Hùng mang vào một cái bình trống,
nói với Vân:
- Cái bình này cô Kathy đưa
và dặn là nếu không đủ sữa cho
em bé bú, thì xin sữa của bệnh viện
cho em bé bú thêm. Anh để trên bàn.
Khi nào anh không có ở đây thì em bấm
chuông gọi họ mà xin sữa nhé !
- Vâng. Nhưng ...
- Nhưng sao ?
- Em ... em chưa cho em
bé bú.
- Không sao. Lúc
em ngủ, cô Kathy có dặn anh là khi nào
em bé thức dậy thì cho bú cũng
được. Cố gắng cho con bú sữa mẹ.
- Em biết. Sữa mẹ
dành cho bé, sữa bò dành cho con bê chứ
gì !
Hai vợ chồng
nhìn nhau cười. Lại sắp có một
màn "méo mó nghề nghiệp" nữa
đây. Chẳng là cả hai người đều
cùng làm trong ngành y tế và quen thuộc
với khoa dinh dưỡng học. Vân bẽn lẽn
và pha một chút hóm hỉnh nói:
- Thôi, cứ coi
như mình không biết gì hết cho xong. Ai nói gì
mình nghe nấy.
Chuông điện thoại
reng. Hùng nghe rồi trao chiếc điện thoại cầm
tay cho Vân:
- Ba gọi em đó
!
Vân vui mừng,
đón ngay chiếc điện thoại. Ba ở Boston
gọi sang cho mình ...
- Hello ! Ba !
- Con gái, con khỏe
không ?
- Con khỏe, ba à !
Cám ơn ba.
- Sinh em bé dễ
dàng hả con ? Con có đau nhiều không ?
- Dạ, cũng dễ ba
à. Nhưng ... cũng đau lắm ba à.
- Có khóc nhè
không con ?
- Có một chút
xíu ba ơi, nhưng con chịu đau giỏi lắm,
ba biết con gái của ba mà, con không có
làm mọi người hoảng sợ đâu ba !
- Ba biết, ba biết
mà, con ba giỏi lắm !
Em
bé thế nào, con ?
- Khỏe lắm ba
ơi ! Em bé nặng tám pounds, dễ thương
lắm.
- Vậy ba mừng. Ba
không qua được với con, ba không yên
tâm.
- Đã có
Hùng, ba đừng lo. Nhưng ... ba ơi !...
- Sao con ?
- Ba ơi !... Con muốn
hỏi ba, hồi mẹ sinh ra con, mẹ có nói với
ba cảm giác của mẹ ra sao không hở ba ?
- Mẹ con à ?
Để ba nhớ lại coi ... Ờ !... Ba chỉ nhớ
là ... mẹ cũng như ba, rất vui, rất vui...
- Ba ơi, chỉ
là vui thôi sao ?
- Con, ba chỉ biết
như vậy. Mẹ không nói gì thêm,
nên ba không hiểu có gì sâu xa hơn
không. Ba mừng lắm, nhưng ba phải tất bật
lo những chuyện linh tinh xung quanh. Con biết không,
trong trại tị nạn đâu có tiện nghi
gì mấy. Ba phải xếp hàng chờ xách
từng xô nước để về giặt tã
cho con. Mẹ con ăn uống cũng không được
dồi dào gì cả. Qua được giai đoạn
đó là mừng lắm rồi con ạ. Nhưng
... sao con hỏi vậy ? Có vấn đề gì
không con ? Em bé lành lặn chứ ?
- Dạ, em bé
lành lặn, xinh xắn lắm ba à. Chỉ
có điều ...
- Điều gì ?
- Thôi, không
có gì đâu ba ! Ba ngủ đi ba, ngày
mai ba phải đi làm nữa. Bên ba khuya lắm rồi
đó !
- Con cũng ngủ sớm
đi. Cuối tuần ba sẽ bay qua thăm các con. Ba
nóng lòng gặp cháu ngoại của ba lắm
đó ! Bye con.
- Bye ba !
Vân thẫn thờ
nhìn vào chiếc điện thoại. Thấy
Hùng ngó mình chăm chú, Vân vội
cười nhẹ cho Hùng yên tâm, rồi trả
điện thoại lại cho Hùng.
*
Vân trải qua một
đêm thật lạ trong bệnh viện. Hùng
đã rất cẩn thận xin sẵn một
bình sữa cất vào tủ lạnh, rồi
giúp Vân cho em bé bú mẹ nhưng
không thành công, vì em bé chỉ ham ngủ
chứ không ham ăn. Hùng chạy đi hỏi
cô y tá, cô đến thăm rồi bảo hai
vợ chồng yên tâm, ngày đầu tiên
thường là như vậy, vấn đề
là cố gắng cho em bé bú trong vòng 24
tiếng đồng hồ đầu tiên để
bé không bị thiệt thòi vì bỏ lỡ
cơ hội được bú sữa non.
Bây giờ
Hùng đã ngủ say sau một buổi chiều
lăng xăng mệt mỏi. Vân thấy thương
Hùng quá, đã tất bật vì
mình, lại còn lo lắng xem chừng em bé.
Vân cũng không hứng thú xem một tiết
mục trên truyền hình nên đã tắt
máy. Đêm xuống đã lâu. Khắp khu
bệnh viện O Connor hầu như không một tiếng
động. Không ngủ được, Vân nằm
suy nghĩ vẩn vơ. Bất chợt em bé cựa
mình, hơi nghiêng cái đầu bé
tí xíu một chút, còn tay chân
thì được bó quấn trong tấm khăn
lớn, không quơ quào được. Vân nhỏm
dậy nhìn em. Em bé mở đôi mắt ra, giống
như chú nai vàng lần đầu tiên mở
mắt nhìn khu rừng mùa xuân. A ! Vân reo
khẽ trong lòng. Đôi mắt to xinh xắn
quá ! Hai cái má hồng đầy đặn
dễ yêu quá ! Chiếc mũi thẳng và cao
này ! Cái miệng chúm chím nhoẻn nụ
cười đầu tiên rồi kìa ! Vân bắt
đầu "chơi búp bê" đây ! Em
bé sẽ là một con búp bê trong bộ
sưu tầm những con búp bê dễ
thương của Vân nhé ! Từ hồi còn
bé Vân đã say mê chơi búp bê
mà ! Đến nay trong tủ của Vân vẫn
còn nguyên bộ sưu tầm ấy. Vân bồng
em bé lên. Hùng đã dặn khi nào em
dậy thì gọi Hùng để Hùng
giúp, nhưng thôi, Vân muốn để
yên cho Hùng ngủ. Vân sẽ tự mình
xoay sở lấy.
Một mẹ, một con,
Vân bắt đầu "chơi búp bê".
Nào, em bé ! Tập bú mẹ nhé em ! Em
bé biết không ? Sữa mẹ quý lắm
đó ! Sữa mẹ có chứa các
kháng thể thiết yếu để em bé ngừa
được nhiều loại bệnh tật này ! Sữa
mẹ giàu chất bổ dưỡng và sinh tố
này ! Gì nữa nhỉ ??? À, sách vở nói
nhiều lắm, không nhớ hết. Thôi em bé
hãy bú đi ! Đừng có ngủ nữa
há ! Bây giờ em bé không còn nằm
trong bụng mẹ nữa, em bé là người
độc lập rồi ! Độc lập thì phải
tự ăn tự thở, không phải ăn ké
thở ké người mẹ nữa đâu
nhé !
Vân loay hoay một
lát cũng làm được. Nhưng em bé bắt
đầu cự nự. Bởi vì không có giọt
sữa nào tiết ra cả. Vân ngạc nhiên,
rồi trở thành hoang mang. Không thể nào !
Sách vở đâu hết cả rồi ? Vân trả
em bé trở lại trong nôi, hy vọng em bé sẽ
ngủ ngon như ban chiều. Vân băn khoăn. Những
gì đọc được ở sách vở, qua
những lớp tham vấn trước khi sinh, đều
như không thật. Vân muốn tự mình
khám phá, tự mình giải quyết,
không muốn mỗi chút mỗi bấm chuông gọi
y tá hay nhờ Hùng giúp. Vân nhớ đến
mẹ. Mẹ có gặp cảnh ngộ như
mình bây giờ không ? Hoàn cảnh ăn uống
kham khổ trong trại tị nạn có làm cho mẹ
hao tổn nguồn sữa hay không ? Mình còn
quá nhỏ khi xa mẹ, đâu có chút kinh
nghiệm nào của mẹ được kể cho
nghe. Vân nhìn em bé. Ôi, em không ngủ lại
! Em thức ! Và em bắt đầu ọ ẹ những
tiếng nghe như lè nhè năn nỉ. Vân lại
cố gắng cho em bú, nhưng cũng như lần
trước, Vân thấy thất vọng quá đỗi.
Em lại vào nôi. Em giương đôi mắt
to tròn nhìn Vân, Vân cảm giác
đôi mắt đó đang nói lên những
điều hờn trách ...
*
Kathy trạc tuổi
cô của Vân. Cô ngồi nghe Vân thuật lại
đêm vừa qua một đêm mà Vân
và em bé thức trắng nhìn nhau, sau
đó vào lúc rạng sáng em bé
đã ngủ lại nhờ bú sạch bình sữa
đã được hâm. Vân thất vọng
lắm ! Kể xong, Vân hỏi:
- Xin lỗi Kathy,
cô đã có gia đình chưa ạ ?
Kathy khẽ gật
đầu:
- Có ! Một gia
đình bình thường em à !
- Vậy ... Kathy
có thể chia xẻ với em những giây
phút đầu tiên làm mẹ của Kathy
như thế nào không ?
- Có thể chứ
! Nhưng có một điều như thế này:
tất cả những gì mình đã chuẩn
bị cho chuyện bình thường thì nó lại
không xảy ra bình thường.
- Em chưa hiểu...
- Này nhé,
tôi đã chuẩn bị cho một cuộc sinh nở
bình thường như dự đoán, thì một
ngày kia, trong khi đi mua sắm, tôi trượt
chân ngã, bị chấn thương khá nặng,
và tôi được
đưa đến bệnh viện. Em có biết
không ? Tôi đã sinh con ... trên xe cứu
thương.
- Ô ! Rồi cô
và con của cô có sao không ?
- Ơn Chúa, mọi
việc sau đó tốt đẹp cả. Nhưng ...
tôi không có được cái cảm
giác ngồi trong phòng chờ đợi, hay
thưởng thức quang cảnh của một phòng
sinh bình thường.
Rồi Kathy thở ra
nhè nhẹ:
- Em gái ! Mỗi
người được mẹ sinh ra trong một
hoàn cảnh khác nhau. Mẹ tôi sinh tôi
trong khi ở thành phố xảy ra một trận
động đất, cả bệnh viện phải di tản.
Thật là ngộ nghĩnh. Nhưng tất cả
đều an lành. Mọi chuyện kể lại
còn như trong mơ. Mỗi người một cảnh
em ạ. Chỉ có một điều giống nhau,
đó là "làm mẹ".
- Nhưng Kathy ơi, em
chưa biết "làm mẹ" thật ra là
như thế nào. Chưa có ai chia xẻ với em ...
- Em gái thân mến,
rất đơn giản. Không ai chia xẻ được
bằng lời nói đâu !
- Kathy, em không hiểu.
Hãy nói rõ hơn cho em nghe đi !
Kathy không nói
gì mà nhìn về phía nôi. Có tiếng
ọ ẹ trong đó. Kathy cười:
- Kìa, em bé
đã thức dậy rồi !
Vân bỗng có một
cảm giác thoáng qua như là sợ hãi.
Vân nhớ lại sự thất bại của
mình đêm qua. Vân không muốn bị em
bé nhìn mình bằng ánh mắt trách
móc. Hai giọt lệ chực ứa ra khỏi mắt.
Vân cố gắng kềm lại. Kathy đứng dậy,
đến bồng em bé ra, trao vào lòng
Vân. Vân miễn cưỡng bồng lấy em
bé. Vân ấp úng:
- Kathy, có phải ...
có phải là ... em đã bị bệnh
gì không ? Có phải tâm lý của em
có gì không ?
- Đừng hỏi nữa,
em gái. Khéo tưởng tượng thôi ! Em
bé đói bụng rồi đó !
- Nhưng em ... em
không có sữa Kathy ơi !
- À, có những
bà mẹ sau khi sinh có sữa rất dồi
dào, thậm chí phải cho bớt để
nuôi những em bé khác. Nhưng có những
bà mẹ, nhất là những bà mẹ trẻ
khó có sữa. Khó, nhưng không có
nghĩa là không. Nếu mẹ thiếu kiên nhẫn,
nguồn sữa sẽ tắc, em bé sẽ thiếu nguồn
sữa mẹ tốt lành, phải đi bú
bò, Kathy cười hóm hỉnh, là đi
bú sữa bò đấy ! Hãy làm theo lời
tôi. Kiên nhẫn nhé ! Tôi giúp em.
Vân nhìn
vào đôi mắt xanh trong vắt của Kathy, chợt
thấy như mẹ thoáng về trong đó. Tiếng
của Kathy đều đều bên tai :
- Làm thế
này, thế này, hãy kiên nhẫn nhé
em !...
Và rồi, như
có một luồng điện chạy dào dạt
ngang lồng ngực, Vân nín thở lắng nghe. Một
cảm giác tê nóng rần rần trong da thịt.
Vân đã nghe rồi ! Vân đã biết rồi
! Là dòng sữa ! Bỗng nhiên Vân ôm
chặt đứa bé lúc này đang
đăm đăm nhìn mình với ánh mắt
hài lòng, thốt lên:
- Con yêu ! Ngoan
nhé, Mẹ cưng.
"Người bạn
mới" không còn xa lạ, đã trở
thành đứa con thân yêu. Vân cười
rất hạnh phúc. Ôi, làm mẹ ! Làm mẹ
... đơn giản là như thế !
Cam
Li Nguyễn Thị Mỹ Thanh
Mùa Vu Lan
2009
(Sưu Tầm
Liên Mạng chuyển)