(Đoản Khúc)

TIẾNG NHẠC

 

Trong căn phòng vắng, nhìn ra ngoài cửa sổ kính trong trước nhà. Những cánh chim khổng tước rạt rào. Nắng chiếu chếch, tỏa màu vàng lụa . Tháng hai, trải rộng. Khuôn viên rắc chút lá vàng. Trời trong xanh. Thèm chút nhạc vỡ khúc dương cầm. Tấu khúc Mozart dào dạt. Nắng Tampa, ngày đông lụa trải. Bước khoan khoái thở cùng trời đất. Rời xa cơn tuyết miền đông. Lá vẫn xanh từng cành trắc bá. Mùi hương thoảng, tựa trang sách ép cùng. Chếch nghiêng, thư thản từng cánh cò, cánh hạc. Còn bờ ao cánh hoa Vàng hiu hiu. Nghe mưa nắng dựa lần mùi hoa nhái. Mặt hồ long lanh xuôi nhớ trở về.

 

Giàn symphony có lần vang khúc nhạc. Khúc violin giàn lại giữa viola. Hồ cầm ầm ừ đi riêng lẻ. Kèn hắc tiêu nhỏ khúc nhạc láy cùng. Gõ chập chọe vang đừ lúc ngâm câu. Flute réo, réo cùng lên cung bậc. Brass mê mường chẳng khúc chiết theo sau. Gieo nhạc khúc, giàn hòa ca tấu khúc. Có nhạc nào cùng nốt cùng âm nhau. Đối điểm chạy ngược đầu. Harmony là kèn khóa khác. Khoá B flat, lẫn cùng note dứt ngang. Giàn hoà tấu cũng như đời sự thật. Đừng tìm nhau cùng nốt nhạc chia cùng. Hãy mở ra bằng cả nghìn khác biệt. Như cộng trừ cùng một chỗ chia nhân. Giàn hòa tấu cũng như tay năm ngón. Ngón tay dài, ngón nhẫn, ngón đứng riêng. Nhưng hợp lại thành ra nguyên sức sống.

 

Đừng bắt giàn kèn chạy note viola. Khảy guitar chẳng giống khảy trung hồ cầm. Đừng khắc khoải sao Saxo to tiếng. Đừng ồn áo, tiếng sáo sẽ reo vui. Cả tiếng trống, mặt rung hồ âm ỉ. Cũng tựa cùng nhạc khúc nhạc nhân gian.

 

Có như thế thấy ra nghìn sự thật. Sự hợp quần nằm ở chỗ riêng chung. Biết điều riêng để nhập lấy làm chung. Nhưng chung cuộc không nghĩa cùng chung note. Nhịp có đi, lê thê hay đứt quãng. Chạy ngược chiều, lúc to nhỏ, lúc ngân. Cũng tựa từng khóa nhạc khác nhau . Khóa sol đẫm, khóa fa cùng lắt léo. Khóa Si tròng cùng những khoá Do riêng. Và như thế khoan hòa nguyên tấu khúc. Symphony nhìn nhận khác biệt cùng. Symphony hợp lại lạ lùng ngân. Và vô lượng thở chung đời. Tiếng nhạc.

 

NGUYỄN ĐĂNG TUẤN

 

 

TÌNH YÊU MÙA GIÁNG SINH

(Sông Cửu)

 

Chị là cô giáo dạy giỏi, thành đạt trong nghề. Một tín đồ Cơ Đốc còn độc thân. Sau 75 chị được lưu dụng dạy lại trường tiểu học cũ, nay đổi là trường "Phổ Thông Cấp 1" . So với mấy năm ăn độn thì chị có cuộc sống đỡ hơn những người chung quanh. Tuy nhiên chị luôn cảm thấy mình bị hụt hẫng .. Những nụ cười cởi mở, những câu thăm hỏi thân tình trong những ngày Chúa nhật đến Thánh Đường thờ phượng giữa những tín hữu với nhau không còn nữa; thay vào đó là những tiếng thở dài, nhìn nhau, lắc đầu, không ai nói với ai lời nào cả .. Những người mẹ, người chị của học sinh trước đây mỗi lần gặp chị thì chuyện ngắn, chuyện dài như không muốn chia tay. Bây giờ ra đường lỡ gặp mặt, họ dè dặt hỏi chị với giọng khô khan không giống như ngày nào : Chào "cô giáo lưu dụng" .. Mỗi tháng ngồi họp ở trường, người ta cũng giới thiệu chị là "giáo viên lưu dụng" . Chị biết rất rõ ngụ ý của cụm từ "cô giáo lưu dụng" của phụ huynh học sinh là nhắc nhở chị đừng vâng phục kẻ vô thần chối Chúa. Còn lời các cán bộ gọi chị là "giáo viên lưu dụng" đồng nghĩa với giáo viên "ngụy" xài đỡ một thời gian rồi bỏ !

 

Bộ mặt xã hội thay đổi một cách tráo trở chán chường như vậy, nhưng chị luôn vững tin một điều: "Lòng ta thế nào có Đức Chúa Trời biết" . Chị luôn cầu nguyện xin Chúa ban phước cho chị được làm một người vợ, một người mẹ và trọn đời cả gia đình đều trung tín thờ kính Chúa. Nhưng vấn đề lập gia đình đối với chị thật là một sự khó khăn lớn lao. Vì cớ chị năm nay đã hơn 40 tuổi !

 

Một buổi chiều, trên đường đạp xe từ trường về nhà, một chiếc xe gắn máy đã tông phải chị. Người chủ xe tức tốc đưa chị vào bịnh viện. Kết quả khám nghiệm cho biết chị bị gãy xương đùi. Khi biết chị không có gia đình thân nhân, những người đến thăm chị là vị mục sư già, cùng các tín hữu, các mẹ , các cô dì của học sinh, người lái xe gây tai nạn xin tự nguyện ở lại nhà thương chăm sóc cho chị. Anh là một người trung niên 44 tuổi. Anh lo cho chị thật chu đáo. Từ món ăn thức uống đến mọi thứ cần dùng. Những bệnh nhân chung phòng, ai cũng lầm tưởng chị và anh ta là đôi vợ chồng ..

 

Mặc dù anh chưa phải là tín hữu, nhưng mỗi khi anh bỏ màn cho chị ngủ, đem cơm đến cho chị ăn, nghe chị cầu nguyện tạ ơn Chúa, anh cũng nhắm mắt cúi đầu thầm nguyện theo chị. Mỗi lần thấy như vậy, các bệnh nhân đều bàn tán khen ngợi: "Vợ chồng anh chị ấy trong đạo Tin Lành. Hèn nào mà họ chẳng hết lòng thương nhau .."

 

Mỗi lần nghe như vậy anh len lén nhìn chị, hai người đều cảm nhận một niềm vui tràn ngập trong lòng. Khi mới vào cấp cứu chị rất giận anh ta. Chị phải cầu xin đến lòng yêu thương của Chúa .. đến mấy ngày sau đó chị mới dằn được cơn cáu trách trong lòng mình ! Qua thời gian nằm viện, có sự chăm sóc tận tình tỏ ra là người biết lỗi của anh và sự nhận xét của người chung quanh. Chị nghe như bên tai có lời Chúa dạy: "Hãy biết tha tội cho kẻ biết ăn năn .." làm lòng chị ấm lại và đã không còn buồn giận anh đã vô tình gây ra tai nạn cho chị !

 

Hơn một tháng điều trị, vết mổ ráp xương mới lành hẳn. Tuy vậy chân chị đi lại vẫn còn yếu. Bác sĩ trị liệu khuyên chị nên tập thường xuyên cho chân mau bình phục trở lại. Anh ta là người duy nhất tập cho chị từng bước đi hằng ngày. Suốt cả tháng nằm một chỗ trong phòng, hôm nay nhìn lại khoảng trời xanh bao la và bên chị là một người đàn ông đã tận tình chăm sóc chị trong những ngày bệnh hoạn cô đơn .. khiến lòng cô gái quá tuổi dậy thì càng thêm rộn rã hẳn lên. Chị thấy bầu trời hôm nay xanh hơn, chùm bông mắc cỡ ven đường cũng tuyệt đẹp. Anh dìu chị đến ngồi xuống một chiếc băng gỗ và nói bằng một giọng chân tình:

 

- Đây là quyển Thánh Kinh của Mục Sư cho Anh .. (Lần đầu tiên anh xưng Anh và gọi chị bằng Em) .. Trong thời gian chăm sóc em, anh được Mục Sư hướng dẫn học xong giáo lý căn bản và sẽ được làm Báp-tem trong mùa Giáng Sinh năm nay. Anh đã cầu xin Chúa nhân từ tha tội cho anh rồi. Không biết anh có được em thương và tha lỗi cho anh không ?!

 

Niềm vui sướng đến với chị thật bất ngờ. Chị dựa đầu vào vai anh đáp trong nước mắt :

- Tạ ơn Chúa đã ban cho chúng mình tình yêu trong mùa Giáng Sinh.

 

(Theo lời kể của Lê Ngọc Quế Anh)

 

SÔNG CỬU

 

 

RỒI MAI ĐÂY, TA ĐI VÀO CÁT BỤI ..!

(Miên Du Ðàlạt)

 

* Tưởng nhớ Nhạc sĩ HIẾU ANH

(1941-2005)

 

Tiếng chuông reo vang đã đánh thức Tôi dậy vào buổi sáng sớm, có tiếng vang lên trong điện thoại đầu giây bên kia:

- Miên Du hả ?  sư huynh Hiếu Anh đây ! ngủ dậy chưa ? Huynh hỏi cái này, bài thơ Rồi Mai Đây đã có ai phổ nhạc chưa ?

- Da thưa Anh, bài này đã có một người phổ rồi, và có ca sĩ hát rồi sư huynh ơi !

- Thế à ! huynh đọc bài thơ RỒI MAI ĐÂY thấy có ý hay quá, cảm hứng ra nhạc rồi đây !

 

Thế là nhạc sĩ Hiếu Anh hát cho Tôi nghe, với tất cả sự thú vị. Tôi  nói với nhạc sĩ Hiếu Anh,

- Sư huynh có cảm hứng ra nhạc bài đó thì cứ phổ, mỗi người có một style nhạc khác nhau, Miên Du có nhiều bài thơ cũng được rất nhiều nhạc sĩ phổ như bài BUỒN ƠI  có sư huynh và Vũ Thư Nguyên cũng đã phổ, rồi bài XUÂN VỀ NHỚ DALAT cũng có 3 người đó là sư  huynh và hai nhạc sĩ nữa là nhạc sĩ Trần Thụy Minh và Lại Tích Phúc, rồi bài MỘT ĐÊM MƠ cũng vậy. Sư huynh thích thì cứ phổ theo ý mình, chẳng sao đâu sư huynh ơi ! Âm nhạc là đại dương vô tận mà, chẳng ai giống ai, tùy sự cảm nhận của mỗi người, ai có tâm tình thì sự đón nhận bản nhạc nồng nhiệt hơn người không có !

- Thôi thì như vậy nhé, huynh thích bài thơ này lắm, sẽ viết ra bản nhạc đàng hoàng, gởi cho MD xem có thích không thì huynh sẽ gởi đi, tùy ý MD chọn ca sĩ hát nhé !

 

Tôi không biết có phải là điềm báo trước chăng ? Nên cũng không để ý lắm !

 

Chiều về, tôi nhận được điện thoại của nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm:

- Miên Du bài thơ DALAT CHIỀU MƯA đã có ai phổ chưa? Tôi có ý nhạc cho bài thơ này!

- Thưa Thầy ! bài ĐÀLAT CHIỀU MƯA đã có nhạc sĩ Hiếu Anh  phổ rồi ạ ! nhưng Thầy thích thì cứ phổ thôi, mỗi người có một style nhạc khác nhau mà Thầy !

 
(Tôi lại nói với nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm y như đã nói với nhạc sĩ Hiếu Anh).

Tôi gọi nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm là Thầy vì tôi đã là học trò học Anh Văn với Thầy khi còn ở Đàlat và Thầy cũng lại là Bố của con nhỏ bạn học Vũ thị Quỳnh Giao ở Bùi Thị Xuân Đàlat của tôi ngày xưa.

 

Thầy Vũ Đức Nghiêm:

- À ! nhạc sĩ Hiếu Anh ! tối nay tôi sẽ có cuộc phỏng vấn cùng với nhạc sĩ Hiếu Anh đấy ! Thôi chào Miên Du ! Có bài thơ nào mới gởi cho tôi xem nhé !

 

Tôi cảm ơn và chào Thầy Vũ Đức Nghiêm. Một ngày có hai nhạc sĩ lão thành gọi Tôi nói chuyện về thơ nhạc, đó là niềm hạnh phúc của người làm thơ như Tôi.

 

Đến tối thì Tôi được tin nhạc sĩ Hiếu Anh qua đời rất đột ngột do chị Hồng Phúc ở Dallas báo tin. Tôi ngồi thẫn thờ, thấy đau lòng cho sự ra đi quá sớm, mới nói chuyện buổi sáng, thế mà buổi chiều không còn nữa. Đời vô thường như thế này sao ?

 

Dẫu biết đời vô thường, nhưng sao mình vẫn xót xa, lệ vẫn rơi, tim vẫn se thắt khi hay tin người thân ra đi. Giá Anh và tôi đã lâu không nói chuyện thì có lẽ sự đau lòng không thái quá, đằng này, mới chỉ sáng hôm nay, Anh còn dặn dò tôi nhớ  gởi những bản nhạc cho người ta làm DVD Karaoke dùm cho Anh, nếu được anh sẽ  nhờ tôi chọn nhạc gởi đi làm thêm cái nữa. Và tiếng Anh hát bài RỒI MAI ĐÂY vẫn còn vang đâu đó, bản nhạc ấy đã được thành hình chưa ?

 

Bài thơ RỒI MAI ĐÂY có ý hay như thế nào mà nhạc sĩ Hiếu Anh thích đến thế ! Tôi ngồi lật lại bài thơ và đọc:

 

RỒI MAI ĐÂY !

 

Rồi mai đây, lạnh về trên bờ đá

Biển dập vùi, vách núi phủ rêu phong

Lá rời cành, lìa đời không tiếng gọi

Ta vùi chôn tình lỡ chẳng nhớ nhung !

 

Rồi mai đây, ta đi vào quên lãng

Có ai còn tìm lại dấu chân xưa

Những nhánh sầu chia buồn trên lối cỏ

Những cuộc đời lặng lẽ chẳng ai đưa

 

Rồi mai đây, ta đi về cát bụi

Đời bâng khuâng chỉ một thoáng ngậm ngùi

Vầng trăng sầu kể chuyện tình cổ tích

Trong sương đêm, ta yên giấc ngủ vùi

 

Rồi mai đây, ai tìm về dĩ vãng

Thắp nến buồn soi lại chuyện trăm năm

Mở trang sách, giòng tình thơ vàng úa

Sầu dâng lên rơi những giọt âm thầm !

 

CA 07/10/03

MIÊN DU ĐÀLẠT

 

    

TÌNH TỰ QUÊ HƯƠNG

 

      Thời còn  ở trung-học , tôi thường nuôi mộng viễn du , ao ước được ra nước ngoài học hỏi . Tôi nghĩ rằng ở những nơi xa cách quê hương tôi tới nửa vòng trái đất : những nước Anh , nước Pháp , nước Đức , nước Hoa Kỳ , nước Gia Nã Đại .. ắt hẳn có những thứ mới lạ đủ sức quyến rũ tôi  , hấp dẫn tôi , mê hoặc tôi  .  Một khi đã tới được một trong những nơi đó chắc tôi sẽ tìm thấy vui vẻ , hạnh phúc và mãn nguyện .

 

      Hoàn cảnh lúc thiếu thời đã không cho phép tôi thực hiện được giấc mơ của mình . Ừ , cái gì mình đang ao ước , đang khát khao thì thường rất vô tình , ít khi chịu tới với mình ngay .

 

      Nhưng rồi , đến lúc trưởng thành , lúc đang có bên mình cả một bầu đoàn thê tử , thì bỗng cả  gia đình tôi đã vì  bị xua đẩy bởi một cường lực ly tâm  của cơn lốc lịch sử , đành bỏ nước ra đi , thực hiện một  chuyến  viễn du tập thể ngoài ý muốn .  Thì ra ,  những gì mình không  ao  ước , không khát khao , không mong muốn đợi chờ lại thường đến với mình một cách mỉa mai .

 

      Gia đình tôi trôi giạt đến một vùng giá lạnh gần miền "Bắc chí tuyến". Nơi đây , nhờ được thiên nhiên ưu đãi nên tài nguyên phong phú , khoa học phát triển , kỹ thuật tân kỳ  , xã hội thăng tiến , kinh tế phồn vinh . Nơi đây có nhiều hoa thơm cỏ lạ , có đủ trái ngọt cây lành . Những gì về vật chất mà tôi hằng mơ ước trong quãng đời niên thiếu giờ đây đã đến với tôi , không phải chỉ đầy đủ , mà còn có thể nói là thừa thãi ngoài dự liệu , ngoài ước tính.

 

      Nhưng , không hiểu vì sao trong cuộc sống dồi dào đầy đủ vật chất đó , tôi vẫn luôn thấy buồn bâng khuâng , vẫn luôn thấy tâm hồn trống vắng như có gì u uất không bao giờ mãn nguyện . Thôi phải rồi , chính tôi đang thiếu thốn , đang mất mát một thứ gì đây , một thứ gì hẳn là vô cùng thiêng liêng , vô cùng cao quí .

 

      Chân bước đi giữa cảnh phồn vinh hoa lệ , chung quanh tôi điệp trùng những lâu đài nguy nga lộng lẫy , đầy dẫy những công viên muôn hồng ngàn tía , mà tại sao tôi cứ như đang ngơ ngác kiếm tìm , kiếm tìm một thứ gì vô hình , kiếm tìm khắp nơi khắp chốn , kiếm tìm liên tục từ mấy chục năm nay.

     

      Thành phố Mộng Lệ An  (Montréal) là miền đất hứa của tự do , dân chủ , nhân quyền . Ở Mộng Lệ An tín ngưỡng được đề cao nên tôn giáo phát triển mạnh . Nơi nào cũng có giáo đường và linh mục , ở đâu cũng có chùa chiền và hòa thượng . Nhưng , tôi chẳng biết tìm đâu ra được cái âm điệu réo rắt ru hồn người của hồi chuông Linh Mụ , Phú Cam vào những ngày xưa cũ !

 

      Từ một khối dân tộc thuần nhất đông và mạnh , cùng chung số phận với mọi đồng hương tỵ nạn , tôi bị tách rời ra thành một người thuộc sắc dân thiểu số , sống bơ vơ lạc lõng giữa một cộng đồng đa chủng phức tạp . Không bị quê hương ruồng bỏ  mà sao tôi phải tha phương nơi đất khách , phải sống chung với những người xa lạ , phải gượng vui với những kẻ khác màu da nước tóc , phải gắng cười trước những phong tục tập quán khác biệt nơi quê mình !

 

      Giữa những hoa lá đầy hương sắc của mùa xuân nơi đây , tôi mơ màng gởi nhớ thương về một đóa hải đường nhụy vàng cánh thắm , khi cắn lên  thấy vừa chan chát vừa ngon ngọt lại vừa chua chua .

 

     Bước chân vào những công viên "hoa chăm  cỏ xén  lối phẳng  cây trồng" (*) , ngắm nhìn những hoa cúc dại thắm vàng vươn lên từ đám cỏ xanh non , tôi chạnh tưởng tới đóa hoa "trinh nữ"   của tôi ngày thơ ấu ở làng  quê thẹn thùng mắc cỡ ôm chặt lấy cành lá đang e ấp khép lại vì nụ hôn lả lơi của gió sớm . Hương thơm ngào ngạt của bao thứ kỳ hoa dị thảo nơi này không đền bù nổi cho tôi cảm giác êm đềm ấm áp những ngày nào xa xôi với mùi thơm ngát nồng của hoa bưởi  hoa ngâu , của hương cau vườn cũ .

 

      Đến thăm những nông trại bát ngát mầu mỡ phì nhiêu , tôi bùi ngùi xót thương những luống rẫy ngô khoai cằn cỗi vùng cận sơn , lác đác đó đây vài đóa mẫu đơn rừng hay vài nụ sim tím kiên nhẫn hút chút nhựa nguyên nghèo nàn từ lòng đất để cố sức vươn lên .

 

      Khi gió thu về rừng phong đổi sắc , ngắm những lá phong úa vàng tơi tả rụng , tôi bồi hồi mường tượng thấy những cánh lá bàng xào xạc trên đường làng quê quạnh quẽ , những mảnh lá tre mỏng manh gầy guộc lửng lơ bay lượn theo chiều gió rồi lặng lẽ rơi chìm , ẩn mình trong xóm vắng .

 

      Những chiều đông băng giá lạnh lùng tựa mình bên song cửa nhìn những bông tuyết chập chờn nhuộm trắng không gian , tôi bàng hoàng ngỡ như mình đang thấy lại  những cánh mai vàng bay trong gió nhẹ giữa khung sân bé nhỏ thấm ướt mưa phùn , tôi xót xa mơ về đôi bướm hồng tình tự vờn nhau quanh luống cải xanh .

    

       Ôi ! Có phải chốn này là thiên thai ? Có phải nơi đây là lạc cảnh  ? Sao tôi mãi nhớ nhung ,  mãi hồi tưởng , cứ hoài niệm , cứ mong ước một ngày trở lại quê xưa ?

    

       Núi Hoàng Gia (Mont Royal) ở đây không mơ màng như núi Ngự . Sông Lô Răng (Saint-Laurent) nơi này không hiền dịu như sông Hương .

     

       Tôi mơ ước một ngày trở lại quê xưa , không phải để mang về phô trương với bạn bè một giúm kiến thức thô thiển học được ở xứ người , cũng không phải để khoe khoang với xóm giềng một số tiện nghi vật chất thừa mứa lượm lặt được nơi đất khách , mà là để dâng hiến cho quê hương một tình yêu chân thành , nồng nàn , tha thiết ; để trả về cho quê hương một hình hài và một tâm hồn đã được sinh ra và lớn lên từ đó , đã được nuôi dưỡng bao dung từ đó .

     

       Tôi sẽ mang trả về cho Việt Nam một hình hài , một tâm hồn từ bao năm nay đã và đang miệt mài ngơ ngác đi tìm cái mục tiêu thiêng liêng cao quí nhất đời người  , cái mục tiêu thiêng liêng cao quí đó chính là "tình dân tộc , tình  quê hương" .

 

                                    TUỆ QUANG - TÔN THẤT TUỆ

                                                  (Montreal)

 

(*) Thơ Thế Lữ