Tác giả tên thật là Trần
Thị Ngọc Trâm; Sinh năm 1965 tại Sài g̣n; Hiện là
nhân viên xă hội tại Salem Oregon. Những bài Viết
Về Nước Mỹ của cô thường ngắn
gọn, viết giống như nói. Sau đây là hai bài
viết mới của cô.
*
Hắn gọi tôi là honey qua phone.
Trời đất, mới qua Mỹ nghe mấy bà có
tuổi gọi ḿnh là honey khi thấy ḿnh đứng xớ
rớ trong lớp học ESL th́ đă sướng
đến tê người, nay có hắn, người quen
cũ, biết tôi từ những ngày phổ thông trung
học, chả chung trường, chung lớp, nhưng
tiếng tăm tôi tới hắn, xa xứ, hắn cứ
liên lạc và kêu tôi bằng honey, tôi sướng không
thể nào tả được. Thật đó.
Mới đầu c̣n là những
cú phone hỏi thăm thuần túy. Hắn hỏi hết
người này, người kia xem tôi có quen biết
nhiều không. Khi biết tôi chỉ lo học hành hồi
trung học, biết ma dại nào nhiều đâu th́ tự
nhiên hắn lộ vẻ thân mật hơn.
Cái chiêu độc của hắn
là hắn biết tôi mới qua hay thức khuya học bài,
hắn lựa nửa đêm giờ tôi sắp đi
ngủ để gọi.
Hắn làm vậy mỗi đêm,
cứ giờ đó mà gọi. Ban đầu ngày nào không có
tôi mừng chết được, thời giờ tôi coi
show khuya "Married with Children " để học thêm
tiếng Anh dù chưa hiểu tại sao người ta
cười rầm rộ như vậy. Sau đó một
tháng, hắn không gọi, tôi lại thấy nhớ hắn
lắm.
Hôm đó, hắn gọi lại,
cười dă man, thú nhận "đi vacation, nhớ honey
chết được, có nhớ tui hông? ". Tôi bắt
đầu giỡn lại với hắn từ ngày đó.
Chỉ giỡn thôi, nhưng từ tấm ḷng, có lúc
tiếng phone của hắn thật sự an ủi tôi nên
lời lẽ từ đáy ḷng tôi cứ thế mà tuôn ra.
Tôi có hắn tâm sự, bắt
đầu thưa thư từ cho người bạn trai
ở quê nhà dù đâu có yêu hắn bằng người
bạn trai đă gắn bó 3 năm với tôi ở quê nhà
đâu. Nhưng với tới ai bằng một cú phone,
bằng một giọng nói mà dễ như vậy th́ cái
đầu ngu si của tôi lúc đó như được
mơn trớn đă quên mất ḿnh đang ở đâu,
đang làm ǵ và như một con thiêu thân t́m thấy một
ánh đèn leo lét ở cuối đường, tôi đă lao
vô tội vạ tới đó.
Hắn kể tôi nghe hắn c̣n
liên lạc được nhiều người bạn
trung học tôi biết lắm. Tôi nói tôi chỉ thích liên
lạc với hắn thôi, c̣n ai mặc ai.
Rồi một ngày, hắn nói
hắn yêu tôi, tôi cũng phải nói lại tôi yêu hắn
để giữ những tiếng phone reng mỗi tối.
Hắn c̣n bảo hắn chỉ yêu ḿnh tôi, làm cho tôi
chết lặng đầu dây bên này. Nhanh thế, t́m
được một t́nh yêu dễ thật, dễ như
uống một ly nước lúc khát.
Đêm đó, vừa nói chuyện
với hắn xong, tôi chuẩn bị đi ngủ.
Chợt nhớ ra quên nói với hắn một điều,
tôi với phone gọi cho hắn. Tiếng hắn rộn ră
vui mừng hẳn lên " hi, honey ". Tôi thấy vui,
" anh chưa ngủ hả ?".. thấy hắn im
lặng, tôi cũng im lặng, rồi hắn tiếp "
Hằng hả ? "
Tôi như bị trời đánh,
tiếng rơi của cái phone nghe rơ như từng mảnh
tim vỡ trong ḷng tôi.
Có ǵ đâu, tôi tên Trâm, bạn
ạ !
VÀNH KHUYÊN
(/O-O/
sưu tầm)
MÙA GIÁNG SINH VỚI CON TÔI
(Tặng
Trần Trung Đạo, Vũ Đ́nh Trường và Hoàng Định
Nam)
"We wish you a merry
Christmas
We wish you a merry
Christmas
We wish you a merry
Christmas
And a happy New Year.
Glad tidings we bring
To you and your kin;
Glad tidings for Christmas
And a happy New Year!"
Tôi sung sướng ngồi trong
hội trường nh́n hai con tôi đang đón mùa Noel
về năm ngoái. Các cháu tham gia nhóm đồng ca nhạc
Giáng Sinh (Christmas Carols) của nhà trường hát vang
những khúc nhạc thông báo mùa Noel đang trở về
với nhân loại. H́nh như các phụ huynh xung quanh tôi
đều hài ḷng với con cái của họ đang vui
Giáng Sinh.
Cách đây nhiều năm chúng tôi
v́ nhiều lư do nên có cháu khá trễ. Khi nh́n bạn bè có con,
trong tận đáy ḷng tôi chút nào đó cảm thấy ưu
phiền, buồn v́ không có cháu để bế bồng, hay
không có dịp "làm cha" như thiên hạ. Hạnh phúc
của hôn nhân lắm khi do những kết quả sản
phẩm do vợ chồng tạo ra. Con cái với tôi là trách
nhiệm, là lẽ sống và là hạnh phúc. Tôi vốn thích
trẻ thơ. Tôi có cô thư kư người Mỹ sống
chung (live-in) với người bạn Mỹ, khi cô vui
mừng thông báo cho chàng biết cô mang bầu với chàng và
chàng bắt cô hăy hủy bào thai đó đi, chàng không thích
trẻ thơ, không muốn vướng bận gia đ́nh,
cô khóc ṛng dọn ra riêng quyết định giữ bào thai
đó. Tôi nghĩ vu vơ, rồi lại nh́n lên sân khấu
của trường tiểu học hai cháu con tôi trong nét
mặt hân hoan, Việt trong áo lạnh đỏ hợp
với màu của Santa Claus, Nam trong áo lạnh vàng nhạt
tươi tắn, vừa xong bài nhạc vui "Jingle
Bells" lại đến bài "We Wish You a Merry
Christmas" mà các cháu tập dượt mấy ngày hôm nay.
Từ khi hai cháu theo học âm nhạc, hai cháu vui hơn.
Những giờ học tập các môn căn bản có tính
cách giáo khoa từ chương hay toán đố tại
trường tiểu học, tuổi trẻ cần
được quân b́nh tâm hồn qua tiếng đàn,
lời ca tiếng hát ru cuộc đời này ư nghĩa
hơn, đáng sống hơn.
Ngược ḍng thời gian khi các
cháu ở lứa tuổi đi xin kẹo vào dịp lễ
Halloween tới, tôi lại quá bận rộn đi làm,
rồi đi tu nghiệp, học thêm. Khi tâm thần uể
oải, mỏi mệt không c̣n giờ cho con tôi, hai vợ
chồng chỉ lo cho cuộc sống, có những lúc tôi
ngồi trong sở làm mà ḷng tôi nhớ con vô cùng. Tôi nh́n
bức h́nh gia đ́nh tôi chụp chung nhân một ngày lễ
Giáng Sinh trên bàn làm việc, tôi hứa ḷng khi về
đến nhà sẽ hôn các con cho vơi đi nỗi
nhớ. Người bạn Mỹ hỏi tôi đang làm ǵ,
tôi mỉm cười chỉ trả lời tôi nhớ con
tôi.
Vâng, nụ cười ḍn tan hay
cười khúc khích của trẻ thơ khi con tôi lên 3 hay
lên 4 là nụ cười hồn nhiên và vô tư nhất mà
tôi đối diện trong ư nghĩ cũ của tôi. Sau này
các cháu đi học, các con tôi đem những bằng khen
thưởng về, tôi treo đầy văn pḥng làm
việc. Người bạn Mỹ thân đùa là mai này con
tôi rời trung học các bức tường sẽ như
đám rừng. Mỗi người làm cha hay làm mẹ có
những kỷ niệm riêng với con ḿnh. Với tôi
trẻ thơ làm tôi vui và bớt cô đơn v́ có dịp trêu
đùa với các cháu. Khi bồng các cháu và đứa bé
nũng nịu áp sát mặt lên má ḿnh, ḷng tôi dâng lên nguồn
hạnh phúc nào đó. Những khi các con đau yếu tôi
thức đêm canh chừng, tôi nghĩ đó là sự
thử thách thiêng liêng mà thiên nhiên dành cho tôi. Nhất là sáng ra
các cháu trở lại mạnh khoẻ và rồi nh́n các cháu
tíu tít nô đùa th́ như mùa xuân đă về lại trong tôi.
Tuổi thơ là tờ giấy
trắng trinh nguyên, thơ ngây cần săn sóc, cần
thương yêu, cần d́u dắt. Tuổi trẻ là hy
vọng tương lai, là ban mai tinh sương, là ánh sáng
b́nh minh mà người lớn cần tránh đổ vỡ
hôn nhân để tuổi thơ khỏi bị bơ vơ,
lạc hướng. Tôi xem ti-vi thấy người ta
nỡ đem con gái trong tuổi thơ ấu của ḿnh
đi bán cho các ổ măi dâm bên Cao Miên, tôi căm phẫn và
chán nản. Tôi nghe những đứa bé bị ép buộc đi
ăn xin tại Sài G̣n hay những đứa trẻ
đạp ḿn khi đi lượm vỏ đạn
đồng để làm sinh kế tại Quảng Ngăi sau những
năm 75, ḷng tôi bùi ngùi, đau xót và tự hỏi về
những ánh b́nh minh trên quê hương tôi. Rồi những
bà mẹ phải miễn cưỡng đi bán máu của
ḿnh nuôi những đứa con c̣m cơi, hay tang thương
hơn khi báo CS đăng tải tin những người
mẹ bán ḿnh vào ổ điếm hay quyên sinh con ḿnh v́ nuôi
không nổi. Tôi phẫn nộ những vị cầm
quyền bính u mê do ḷng tham lam và ích kỷ để phó
mặc tuổi thơ. Những buổi ban mai đó cần
niềm tự hào, cần được chăm sóc
để những ánh b́nh minh của quê tôi vươn cao
lên như những Eugene Trịnh, những Đinh Việt,...
hay bao ánh sao sáng đem sự kiêu hănh của người dân
tôi.
Dĩ nhiên có những lúc chúng ta
đối diện với những những nghiệt ngă
của cuộc đời. Trong thời gian đất
nước chiến tranh, khi người cha rường
cột của gia đ́nh bị hy sinh ngoài chiến
tuyến, con cái c̣n lại như ngồi trên thuyền
đời cheo leo do mẹ lái. Trong cuộc đời
đầy thử thách như vậy tôi cũng bị
chạm trán với sự oan khiên. Khi tôi bị chứng tai
biến vỡ mạch máu, vợ con tôi lo lắng. Gia
đ́nh tôi vào thăm, con trai đầu của tôi khi đó
8 tuổi mếu máo khi sợ sệt nh́n tôi với bao
dụng cụ y khoa, ống tiếp dưỡng khí che
phủ đầy mặt, cháu lại gần nói khẽ:
"Ba đừng chết nghe ba. Con sợ lắm. Ba
chết rồi, ai dạy toán cho con?". Tôi vừa
tỉnh giấc sau cơn hôn mê (stroke coma) dài. Tôi hiểu
được nỗi lo của con tôi và nửa buồn
cười, nửa mặc cảm, giận ḿnh đă làm cho
con ḿnh sợ sệt. Tôi không dám cười to, cười
sặc sụa như mọi lần có thể nguy hiểm
v́ cơ thể c̣n yếu quá và đau đớn v́ vết
mổ trên người sẽ nhức nhối thêm hoặc
giả sẽ động năo đang rỉ máu. Tôi cố
xoay người trong cơn đau nhức hành hạ và hư
hoáy vội đôi ḍng trấn an con tôi rằng tôi sẽ
không chết đâu. Tôi thầm ước phải chi
thượng đế cho tôi làm Hercules hay Samson hay gần
hơn là một lực sĩ vai u thịt bắp như
Arnold Schwarzenegger với sức mạnh vạn năng phóng
ra khỏi giường bê cả chiếc giường
bằng một tay cho Nam, con trai tôi vui trở lại khi nh́n
bố cháu ngon lành khỏe như voi và rồi đưa tay
cho cháu đập kiểu New Yorker là "give me a five",
xong cha con tôi nắm tay nhau chạy vội khỏi nhà thương.
Con cái dễ thương nhất
khi các cháu chưa tự túc được, nghĩa là
thuở tiểu học. Thời gian này các cháu con tôi c̣n mê
Pokemon, Digimon, hay Ninja Turtles, Power Rangers, hay Tom and Jerry và Bart
Simpsons. Mỗi sinh nhật đến các cháu ḷng xao
xuyến muốn vào tiệm Chuck & Cheese làm tiệc
đăi bạn bè. Khi mà các cháu mè nheo đ̣i tôi đi làm
rồi nghỉ về sớm dẫn hai cháu vào các shopping
centers gần nhà đi "trick or treat" xin kẹo ngày
Halloween. Những ngày hồn nhiên đó sẽ qua đi theo
thời gian, tôi có linh cảm và chứng nghiệm ḍng
thời gian qua.
Một hôm tôi thấy Việt
đứng trước kiếng chải tóc, ngó tới, ngó
lui, kế bên cháu là một lô đồ phụ tùng của
tôi gồm máy sấy tóc, keo xịt tóc, gel, mousse, dầu
thơm thoa mặt. Tim tôi bắt đầu thấp
thỏm lên nhịp bebop. Trong khi cháu Nam đ̣i khi lên junior
high phải để tóc chải như ba và giă từ
hệ phái tóc húi cua mà vợ tôi bắt hai cháu tuân theo tóc
kiểu nhà binh của ông nội. Tôi biết thời cách
mạng của con cái sẽ từ từ ló dạng sau
buổi b́nh minh của cuộc đời.
Thời kỳ nguy hiểm mà tôi
gọi là "kỷ nguyên nguyên tử" nếu
đến với tôi khi các cháu có bồ và cho tôi lên chức
ông nội ngang xương, tức không theo thủ tục
truyền thống. Nhà tôi chẳng biết khi tôi
thường đốt nhang cho Ông Địa hay Phật Di
lạc, tôi đă khấn vái, cầu cạnh những ǵ.
Những điều cầu xin tận đáy ḷng, rất
thành tâm, thầm kín nhất là "thời đại nguyên
tử" kia sẽ không đến. Khi tôi ở tuổi mới
lớn vừa ra vẻ làm dáng là bố tôi cho biết
người không hài ḷng ngay. Có yêu ai th́ dấu kỹ trong
tim, ráng nín thở qua sông. Mà tôi tự hỏi phải
chăng tôi nín thở qua sông quá lâu nên tôi có gia đ́nh
trễ năi, và đă làm cho văn tôi thêm lăng mạn, thêm
ướt át, sũng nước v́ ngâm nước sông quá
lâu. Nếu đúng như vậy tôi phải tạ ơn
bố tôi thêm chứ nhỉ ?
Hôm nay sáng sớm Nam chạy vào
tủ quần áo tôi cháu lấy ra chiếc cà vạt bé
nhất để cuối tuần cháu đeo đi theo
ăn tiệc cưới. Tôi hiểu tuổi học
đ̣i của cháu và bảo cháu hăy học giỏi ba cho
hết cái cà vạt nào mà con tôi thích nhất hoặc cho là
"xịn" nhất. Dạy con cái như chính sách
của nước Mỹ cư xử với những
xứ nhược tiểu khi nhận viện trợ
của Hoa Kỳ. Đó là chính sách: "Cây gậy và Củ cà
rốt". Tuy vậy, chính sách của bố tôi áp dụng
cho anh em tôi là "Cây gậy nên người". C̣n con tôi
lớn lên ở xứ Mỹ được bùa hộ
mạng là hiến pháp xứ này minh định cho
"Củ cà rốt dễ thương". Thôi th́ ta tuân
thủ hiến pháp ra vẻ người của sành
điệu, văn minh trong tân thiên niên kỷ, new millennium, vẫn
c̣n thơm mùi giấy mực thứ 21 và cũng v́
thương con mà tiếp tục khấn vái và hối
lộ ông Địa với những nải chuối cau
"bảnh" nhất, "xịn" nhất bán ở
các chợ Việt Nam. Tâm tư các con tôi khi khôn lớn th́
sở thích chúng cũng thay đổi theo. Ngày xưa các cháu
thích ca hát những bài ca của trung tâm nhi đồng.
Thế hệ trẻ như một sự dễ
thương nào đó. Theo thời gian các cháu đổi tông
nghe nhạc rap nghe vang âm hưởng của vùng Phi châu hoang
dă và nhún nhảy break dance của me-sừ Mai Cồ vốn
thân thương trẻ nít. Cậu con trai út của tôi
học vơ thiếu lâm, người của cháu dẻo
như chewing gum, như mạch nha. Chèn ơi, cháu chống
một tay nhảy xoay ṿng như con bông vụ, như
mấy ông đạo pháp sư guru Ấn độ tập
yoga, trồng chuối ngược. Mồm cháu ca nhạc
Eminem như một rapper sành điệu. Tôi hỏi nếu
cháu thực sự có thích rap không, cháu bảo mấy
đứa bạn học tṛ Mỹ chê cháu nhà quê, cháu
muốn tập cho các bạn Mỹ thấy thấy là
Việt là người Việt, rap không thua bạn Mỹ
đâu. Tôi cười kh́ khi thoáng nghĩ về "Kỹ
nguyên nguyên tử" tại trường Mỹ báo hại
cho ngân quỹ oen-phe v́ nạn teen mother. Rồi kỷ
niệm ngày xưa của các show như Tom and Jerry hay Bart
Simpsons được thay thế bằng các show khôi hài
như Three Company có chàng hề chef Jack Tripper hay Full House có
chàng nhạc sĩ Jesse Kotsopolis rất tếu lâm, một
Vân Sơn của đài truyền h́nh Mỹ mà hai cháu ưa
thích. Tuổi thơ sẽ không bao giờ đến măi
với con người. Do đó tôi không bắt các cháu măi măi
là trẻ thơ để cho ḿnh vừa ḷng như thuở
cũ, để không hốt hoảng của "thời
đại nguyên tử" vốn phập phồng trong tim
tôi. Tôi nguyện ḷng hăy trang bị cho ḿnh những ngày
tới khi mà phép lạ của ông Địa vẫn tiếp
tục ve văn hay không cho tâm thức tôi được yên ḷng
để con tôi măi ngoan ngoăn.
Mùa Giáng Sinh năm nay lại
đến. Tôi nghe tiếng nhạc Giáng Sinh vang ngoài pḥng
khách do hai ca sĩ "cây nhà lá vườn" đang
tập karaoke bài chúc Giáng Sinh hạnh phúc tưng bừng
"Feliz Navidad" bằng lời Việt ngữ,
điệu techno "chách chùm" vui tươi, vui
bước bebop để nhắc nhở tôi rằng các con
tôi vẫn cho niềm vui Giáng Sinh như dạo nào và
rằng chút yêu dấu nào dó cho mùa Giáng Sinh vẫn c̣n đó
trong tâm hồn này được b́nh yên:
"Ngàn tiếng ca hát
vang
Mừng Chúa sinh ra
đời
Cầu chúc cho mọi
người
Cuộc sống
đầy ấm no
Quên đi bao nhọc
nhằn
Cùng nắm tay hát vang
Ngày Giáng Sinh an lành
Cầu chúc cho mọi
người
Hạnh phúc
đến với nhau
Trong hương bay
ngọt ngào...
I want to wish you a Merry
Christmas
I want to wish you a Merry
Christmas
I want to wish you a Merry
Christmas
from the bottom of my heart
I want to wish you a Merry
Christmas
I want to wish you a Merry
Christmas
I want to wish you a Merry
Christmas
from the bottom of my heart
... of my heart..."
VIỆT HẢI (LA)
Mùa Giáng Sinh 2004
(Vntvnd chuyển)
Bạn cũ
BẠN CŨ
Càng lên cao, đứa bé càng
cảm thấy hụt hơi. Chân nó mỏi nhừ không c̣n
muốn leo thêm nữa. Nó chỉ muốn ngồi nghỉ hay
là nằm vật ra trên vạt cỏ, sải chân sải tay
cho đă. Bố nó biết như thế nên cố
khuyến khích để hai cha con tiếp tục lên tận
nơi chốn mà ông muốn đến. Ông nhẹ nhàng
bảo thằng con:
- Con đưa tay cho thầy
dẫn. Cố một ít nữa là đến nơi rồi.
Chẳng lẽ lên đến đây lại quay về. Con
đă hứa với thầy sẽ đi đến
tận nơi. Bây giờ nếu thầy đi một ḿnh,
bỏ con bơ vơ, thầy tính sao đang.
Đứa con biết bố nói
thế là để nó bớt sốt ruột, chứ áng
chừng hai cha con giỏi lắm chỉ mới leo
đến một phần năm hay một phần sáu
đoạn đường là cùng. Nó không ngờ cái dốc
trông từ phía dưới có vẻ ngắn ngủi mà leo
lên măi vẫn không tới. Có thể v́ những đoạn gấp
khúc đă bị những chặng đất nhô ra thụt
vào che dấu đi nên nh́n thấy như ngắn lại.
Chỉ đến lúc bước lên th́ cứ một
đoạn thấy ở phía dưới lại có thêm dăm
ba đoạn chéo qua chéo lại ṿng vèo như trôn ốc,
chả trách leo mệt bở hơi tai mà vẫn c̣n chưa
thấy đến. Khởi hành từ lúc sương
sớm chưa tan mà đến lúc này mặt trời lên cao
hai cha con chỉ mới xa mức đầu chừng một
loáng. Bằng cớ là những hàng cây ở dưới
dốc và mấy mái nhà con con vẫn c̣n được nh́n
thấy rơ mồn một.
Thầy nó đă đưa
đề nghị rủ nó đi cùng. Nó vốn quí bố
nên nhận ngay. Lúc ấy nó nghĩ nơi đến có cao
lắm th́ cũng chỉ một vài lần thấm mệt
là tới nơi, chứ có ngờ đâu leo muốn hụt
hơi mà vẫn c̣n ở măi tận đâu đâu. Từ
ngày bố nó đi học tập về, nó thường
chiều theo ư bố nó muốn. Nó nghĩ làm như thế
để bố nó vui. Cho nên thượng vàng hạ cám,
nhất nhất nó đều cân tất. Bố nó cũng
hănh diện v́ thằng con mạnh dạn của ḿnh. Đi
tù về đến nhà, vợ chẳng c̣n, con phải
gửi nhờ bên ngoại, ông phải cất công đi xin
lại nó về, từ đó hai cha con sống nương
tựa với nhau. Ông nhận làm đủ thứ
để có đồng tiền xoay sở ngày hai bữa.
Gọi là bữa cho gọn, chứ chẳng hôm nào
được trọn vẹn no cơm. Thằng con
lắm lần ăn kiêng khem quá, khó nuốt, cứ tần ngần
cầm đũa, ông đă thấy đau ḷng. Vậy mà
rồi thằng bé biết ư nên lại trệu trạo và
cơm, cốt để bố được vui.
Rồi ông nhận được
thư của bạn, người bạn hồi nao cùng
đi tù chung với ông ở K4 vùng Gia Ray, Suối Kiết. Hồi
đó, hai người cùng ở chung một nhà, làm chung trong
toán rau xanh, ăn chung nơi, ngủ chung chỗ, nên có
nhiều lúc tṛ chuyện với nhau. Bản thân bạn lành
như cục đất, lúc nào cũng co ro như con
cuốn chiếu, củ mỉ cù ḿ. Đi lao động,
bọn cai tù bảo sao làm vậy, nhất mực nhẫn nhịn.
Anh em thường khuyên mọi sự cứ làm nhẩn nha,
có dốc tâm hoàn tất sớm cũng chẳng kéo lui ngày
về nhanh hơn được một tẹo. Nhưng
bạn ông không nghe, chẳng phải v́ muốn nịnh
nọt hay tâng công ǵ với người đang đầy đoạ
ḿnh, mà cho rằng làm luôn tay thế cho quên đi những ngày
dài tủi nhuc. Đă vậy mà bọn cai tù nào chịu
để cho yên. Cả ngày bắt làm cật lực, tối
đến lại họp hành kiểm điểm, rút kinh
nghiệm, chấm công. Kèm theo đó là những lời
mỉa mai cay đắng, chê tất tật là bọn chây
lười, lánh nặng t́m nhẹ, và quen đứng
chỉ tay năm ngón. Ông th́ ông cho là các tay ấy nói mẽ,
chỉ trích người mà toàn bày ra các khuyết
điểm của ḿnh. Ai chỉ tay năm ngón, ai cái
miệng đăi bôi, ai sống nhờ công lao động
của người khác, nếu không phải là chính họ,
những người ỷ vừa qua cơn chiến
thắng đang cố t́m hết cơ mưu hăm hại đồng
bào ḿnh. Anh bạn cứ vuốt ve ông: bây giờ bọn
ḿnh ví như thân cá chậu chim lồng, có nói ra chỉ
tổ bọn họ ghét. Ông cứ nhịn đi chẳng
xấu mặt đâu, chả nhẽ cứ nhốt ta hoài măi,
thế nào rồi cũng có lúc về thôi.
Nhóm trồng rau phải làm
đủ việc, lo đất, làm phân, trông nom, chăm
bón. Rau làm ra cơ man, nhưng chỉ dùng được
số rất ít, c̣n lại th́ giao nộp đem bán, nói là lấy
tiền để tu bổ doanh trạị Anh em bạn tù
phải lăn lưng dùng bàn tay ḿnh nhào trộn phân
người, ḥa chung với nước giải và
đất thành phân xanh, suốt ngày thối um khắp
chốn. Chiều về chỉ được tắm
rửa qua loa, không có xà pḥng tẩy uế, nên đêm
đến tay nào tay ấy vẫn c̣n vương mùi khăm
khẳm. Những năm tháng dằng dặc ấy cho
thấy cái thân của ḿnh c̣n thua kém cả con vật ngoài
đời. Th́ đấy, ngay trong trại, những con chó
c̣n được nuôi béo tṛn béo trục, c̣n được
nhẩn nha nằm nh́n xem bọn tù bị hành hạ,
khổ sai.
Lắm đêm nằm gần nhau,
ông cứ thở than với bạn. Nghe th́ có nghe, rồi
cuối cùng bạn vẫn chỉ khuyên lơn: Ông cố
giữ cái tâm ḿnh cho sáng, để c̣n khoẻ mạnh mà
về. Đừng bực bội, hoang mang khiến thân tàn
tâm lụn, nhỡ khi ḿnh đau yếu hay có chết đi
trong cảnh này cũng chẳng có ai thương. May
lắm được anh em khênh ra vùi trong xó đồi
trơ trọi, vợ con nào biết, bố mẹ nào hay,
dại, ông ạ. Người chiến thắng lúc nào
cũng nghĩ ḿnh là ông trời, song thực ra họ
cũng chỉ là cục đất. Họ hận v́ họ
thấy họ kém ḿnh nên hành cho bơ. Mai kia ta về, rồi có
khi họ c̣n thầm công nhận là ta trên cơ họ
nữa đấy.
Cứ như thế, hai
người đă sống với nhau nhiều năm cùng
trại. Cho đến ngày bạn được về
trước, san sẻ bàn giao lại cho nhau tất cả
đồ vật của ḿnh. Bạn ra về chỉ c̣n cái
túi con đựng một bộ quần áo sờn ṃn, thưa
giăn; ca mủng, các món linh tinh đều để lại
cả. Hẹn với nhau ngày tái ngộ sẽ cố t́m nhau.
Giữ đúng lời, anh bạn thỉnh thoảng gửi
đến ông lá thư ngắn, giữ mầm liên lạc.
Và đến phiên ông ra về. Thành phố nơi ông có dạo
sống hằng ngày bây giờ trông xa lạ . Ngay khi vừa
bước ra khỏi cổng trại, ông đă bắt
gặp mọi thay đổi bàng hoàng. Những điều
ông được nhét vào óc về một cảnh
đời chan ḥa hạnh phúc ở xă hội bên ngoài
thực ra chỉ là những điều giả dối.
Ở khắp nơi, ông thấy cảnh người
giăng che chiếu bạt sống đại bên hè đường,
trong góc chợ, dưới mái hiên, thậm chí cả ở gầm
cầu, băi rác. Đó là những gia đ́nh hăm hở kéo
đi vùng kinh tế mới, rồi thất vọng bị
ném trơ giữa một băi đất hoang tàn nên lại
lếch thếch đưa nhau về thành phố cũ. Nhà
đă mất, đất chẳng c̣n, họ bơ vơ ́
xác sống chỗ nào họ c̣n thấy trú được.
Công an, dân pḥng xua đuổi, bức ép măi rồi cũng
thôi. Chứng tích của một sự lừa dối nhau
cứ mỗi ngày hiển hiện như một vết
thương mưng mủ.
Cảnh gia đ́nh ông chẳng
hơn ǵ. Người vợ đầu gối tay ấp
của ông không chịu nổi cảnh đ́u hiu khổ
cực, đă đang tâm bỏ lại con, để theo
duyên mới với một cánh lơ xe. Sự đi buôn
chuyến trông nhờ vào các bao bị hàng được
giúp dấu đă làm cho ḷng người đàn bà sa ngă gọn
nhanh. Ông ra về, ngẩn ngơ trước cảnh
cũ, ngôi nhà xưa đă được bán đi,
đứa con hỏi thăm măi mới t́m ra được
gửi nhờ bên ngoại. Ông một hai xin được
đón con về, bà ngoại thương rể, trách con
ruột, trách móc cuộc đổi đời đă
lật tung lên tất cả nên đành bó tay nh́n sự
thể chao đảo.
Hai cha con trở về với
nhau, sống bằng cảnh ngày ngày ra đầu
đường ngồi vá xe cho người qua lại.
Thằng bé nhận cái chân bơm bánh xe, giúp bố đi xin
từng thau nước để thử chỗ xăm
vỡ, c̣n ông tẩn mẩn ngồi nhặt từ hào
để nuôi hai cái bụng hằng ngàỵ Lắm khi nghĩ
cũng trách vợ, song đạo đức nào c̣n trụ
được khi mà gia đ́nh bị phá vỡ tan hoang.
Ông đem tâm sự giăi bày cùng
bạn. Người bạn mời ông làm một chuyến
đi thăm ở trên cái dốc dài ngoằng này. Thế là
ông hỏi con và bầu đoàn dắt nhau đi. Ông
chẳng rơ bạn bây giờ làm cái thứ ǵ mà lại lánh
thân trên tuốt đầu con dốc ấy. Nên càng ṭ ṃ
đi một lần cho tỏ rơ nguồn cơn.
Sự nao nức trong tâm càng
chờ càng thêm lớn mạnh. Nỗi bồi hồi mong
gặp lại bạn xưa làm cho ông chưa thấy
mệt hay nản bước chân. Nhưng thằng con không
như thế, thằng bé chưa qua một lần tù
tội, chưa hiểu sự đớn đau uất
ức bị hành hạ là thế nào nên chỉ thấy nhiêu
khê khi phải cất công leo trèo đau cả cẳng,
ngộp cả hơi, nóng cả mặt để chỉ
là đi thăm t́nh bạn cũ. Cho nên đến lúc này th́
nó chẳng muốn leo thêm chút nào nữa. Bố nó đâm gay theo. Ông không
lường trước sự t́nh lại có thể
diễn ra như vậy. Ông cứ nh́n thằng con. Nửa như
van nài, nửa như chờ đợi. Đứa con
đăm chiêu nh́n bố, ḷng cũng chua xót vô vàn. Nó nh́n
những sợi râu loe hoe trên cằm bố, nh́n con mắt
như mất đi vẻ tinh anh, nh́n những thớ da
nhăn nheo trên khuôn mặt bố, nó thấy tím ruột.
Cuối cùng th́ nó cũng nhận lời bố nó đi tiếp.
Càng lên cao, rừng cây càng rậm,
che khuất ánh mặt trời. Không khí loăng đi làm cho
cả hai cha con cùng thấy dễ chịu. Cho đến
lúc thấy một mái chùa cong cong hiện rơ dần, hai cha
con mới yên dạ. Dáng chiều cũng đă in bóng, vài
đàn chim đang kéo nhau về tổ. Không dưng trong sâu
thẳm ḷng ông bố thoáng gặp lại h́nh bóng một
lần theo mẹ đi chùa Hương ngày c̣n bé như
thằng con lúc này. Ông bỗng thấy cay cay nơi đuôi
mắt. Người mẹ sinh thành ra ông không c̣n nữa,
nhưng cảnh chùa này gợi nhớ đến bà biết
bao. Chùa Hương với đồi núi cao xiết bao êm
đềm. Con thuyền đưa ta tới nơi thần
tiên.(HQ) Lần ấy, mẹ đă dặn ông hăy niệm
Nam-Mô-A-Di-Đà-Phật để thấy đường
đi không quá gian nan, và ông đă niệm như thế rồi
ngủ quên đi trong ḷng đ̣, cho đến khi
được mẹ gọi dậy. Mới thoáng đó mà
đă gần nửa đời người, bao nhiêu
vật đổi sao dời, ḷng thế gian vẫn ngàn
đời chưa dứt khổ.
*
Hai cha con đứng lặng
trước tam quan. Lời kinh kệ buổi chiều nghe
âm vang dài theo hiên vắng, giờ công phu mọi người
đều hiện diện ở chánh điện, nên
chẳng c̣n ai lai văng quanh đây. Ông và thằng bé ngồi
dựa vào cột chùa, mắt nhắm lại cho đỡ
mỏi và mở rộng ḷng theo lời kinh bát ngát bay đi.
Chốc chốc tiếng chuông thu không như điểm
một giọt thời gian tím sẫm, lan toả ra khắp
không gian sự thanh lặng tiềm tàng. Và cứ thế hai
người ch́m vào giấc ngủ chập chờn.
Tượng ông Thiện, ông Ác nh́n xuống như muốn
đưa bàn tay tế độ. Thằng bé mơ thấy
ǵ mà thỉnh thoảng lại cười, c̣n ông bố cũng
mơ thấy ǵ mà cau mặt bi thương?
- Tín chủ đến văn chùa có
điều chi cần hỏi. Sao không vào trong mà ngồi
ngủ vạ vật nơi đây ?
Nghe nói, hai cha con cùng mở mắt
nh́n. Trước mặt là một chú tiểu, tóc trái đào
chỉ c̣n một vạt đen phía trước. Ông nói tên
người bạn và xin cho gặp v́ được hẹn
lên đây. Chú tiểu chắp tay thưa: A Di Đà Phật,
để con xin vào bạch thầy ra đón khách.
Có tiếng chân khoan thai
bước ra. Ông nh́n người đối diện mà
như không tin nổi. Ông định ôm chầm lấy
bạn cho hả những ngày tháng xa nhau, song vạt áo nâu
làm cho ông khựng lại. Cái tiếng thân mật mà ông
định dùng để gọi như lúc c̣n ở
trại bên nhau hiện giờ cũng đâm tắt ngang dè
dặt. Như hiểu ư, sư ông trấn an bạn: bác
cứ xem nhau như ngày nào. T́nh bạn trước sao sau
vậy, có điều lúc này cảnh quang đă khác, xin
thứ cho nhau sự dung tục thuở nao. Nghe bác về,
tôi rất mừng. Nhưng lại cũng nghe tin về gia đ́nh
bác, tôi lại kém vui. Thế gian nhiều đổi thay quá,
bác nhỉ. Hôm nay bác đă lên thăm, xin được
trụ lại nơi đây ít lâu để bạn bè tṛ
chuyện. Hi vọng cảnh êm đềm của chốn
tam quan sẽ làm cho bác thấy yêu đời trở lại.
Bác đừng ngại, cứ xem nhau như t́nh nghĩa hôm
nao.
Nói xong nhà sư đưa tay xoa
xoa lên đầu đứa bé. Thằng bé cứ trố
mắt ra nh́n, bố nó phải nhắc: con bạch thầy
đi con. Đứa con lúc bấy giờ mới lí nhí câu
chào trong cổ. Sau đó, chủ khách vào hậu liêu. Nhà
sư dặn ḍ các tiểu lo chỗ ăn chỗ ngủ
của khách và chính ông dẫn hai cha con đi viếng
cảnh chùa. Đứa bé ngây ngô nh́n hết chỗ này
đến chỗ khác, đứng gh́m chân bên hồ
nước trước sân, nơi có những con cá rất
to tung tăng lội quanh những thân cây súng. Nhà sư
thấy vậy không chờ hỏi mà giảng giải
với thằng bé: đây là vật phóng sanh của bá tánh
đem gửi chùa. Thày giữ lại để có bầu có
bạn cho cảnh chùa thêm thi vị. Vả lại thân cá
sống nhờ nước, đây tuy chưa phải là sông
suối, nhưng cá vẫn cảm thấy tự do
được vùng vẫy thảnh thơi. Thằng bé xem chừng
không hiểu hết, nó cứ nh́n sư rồi lại nh́n
bố như thầm hỏi nguyên do.
Bữa cơm chiều tại chùa
đơn giản mà ngon miệng. Có lẽ tại bụng
đói nên thằng bé ăn măi vẫn chưa no. Nó ngập ngừng
như muốn đứng dậy, song sư biết ngay nên
đưa tay ra nhận lấy bát của nó. Nhà sư xúc
tiếp cơm vào bát, gắp thức ăn chay thêm cho nó,
rồi nói: lộc nhà chùa, con thời ăn đi cho chóng
lớn. Mai kia trở lại nhà, con cố giúp đỡ ba
và an ủi ông, nghe con.
Tối hôm đó, thằng bé đi
ngủ sớm. Nó vừa đặt lưng xuống liêu là
ngủ thiếp đi ngay. Văng vẳng đâu đây
như có tiếng chuông chùa đưa nó lạc vào một
rừng hoa muôn sắc. Gió thổi rất nhiều và nó càng
lúc càng bay bổng như chiếc diều căng gió.
Chừng lâu lắm, nó giật ḿnh thức dậy, tiếng
cầu kinh trầm bổng thoang thoảng bên ngoài. Bố nó
vẫn chưa đi nằm, ở pḥng bên một ngọn nến
vẫn c̣n thắp sáng và bóng nhà sư cùng bố nó vẫn
đang rủ rỉ nói chuyện với nhau.
Chợt nhiên, nó thấy đêm trên
cao sao mênh mang quá. Thế là thằng bé lại chợp
mắt đi, lăn vào giấc ngủ khác ...
ĐỖ THÀNH
(/O-O/
sưu tầm)
BÊN KIA HÀNG RÀO
Tác giả Nguyễn Đại
Toàn đă góp một bài viết đặc biệt nhân
lễ Father's Day vừa qua, với lời ghi trân trọng
"Để tưởng nhớ đến ba kính yêu
của mẹ và chúng con." Lần này, nhân mùa lễ Vu Lan
đang tới, ông có thêm bài viết thứ hai về ḷng
hiếu thảo với Mẹ Cha, không chỉ ở bên này
mà c̣n cả bên kia hàng rào ...
*
Cơn động đất
nhỏ chỉ ba chấm hai độ Richter nhưng
đủ để lại những vết nứt ngang
dọc trên nhiều bức tường. Cùng chung số
phận, hàng rào ngăn cách nhà tôi và nhà hàng xóm cũng bị
nứt một đường dài khá sâu, chưa kể
những đường nứt nhỏ, lăn tăn
như những vết nhăn quanh miệng khi người
ta đang nhoẻn miệng cười. Thật ra tôi có
thể để nguyên như vậy, như người
Mỹ nói "we have to live with it" nhưng tôi muốn xây
lại một hàng rào mới, giữ vững sự riêng
tư cách biệt với nhà hàng xóm. Một lư do khác làm tôi
muốn xây hàng rào mớI v́ tôi biết Mẹ vẫn ra
ngồi chơi ở vườn sau, cạnh cây táo cao to
nhiều bóng mát và cạnh bức tường có những
vết rạn nứt v́ động đất.
Sống ở California với
những cơn động đất từ nhỏ
chỉ đủ để cư dân sống ở một
bán kính một mile chung quanh tâm điểm động
đất thấy ḿnh chợt mất thăng bằng chỉ
một vài tích tắc đồng hồ; hay lớn
đến độ làm sập được những cây
cầu bằng bê tông cốt sắt rất kiên cố,
đan chéo nhau trên những xa lộ thênh thang của Mỹ,
chúng tôi đă quá quen với những cơn chấn
động từ trong ḷng đất; nhiều khi lâu lâu
lại thấy nhớ cảm giác hụt hẫng v́ động
đất. Nhưng cứ tưởng tượng
đến động đất xảy ra đúng vào lúc
Mẹ đang ngồi ở cạnh bức tường,
tôi muốn xây lại tường mới càng sớm càng
tốt.
Chủ nhà bên kia là hai ông bà cụ
O'Connor, sinh ra ở tiểu bang Connecticut nổi tiếng
bảo thủ và là một trong những tiểu bang
đầu tiên của Hiệp Chủng quốc Hoa Kỳ.
Trước khi chuyển về sinh sống ở California,
họ vẫn nghĩ về tiểu bang non trẻ ở ven
biển miền Tây như là một nơi ô hợp của
những tay anh chị đă một thời phiêu lưu t́m
vàng, một nơi không có truyền thống cổ kính như
mười ba tiểu bang đầu tiên được
tượng trưng bằng bảy sọc đỏ và sáu
sọc trắng trên quốc kỳ của Mỹ. Vậy mà
t́nh cờ, một lần bay về California giữa mùa
Đông lạnh giá có tuyết trắng phủ gần
hết nước Mỹ, ông bà O'Connor mê khí hậu của
California, mặc dù vẫn mê người của Connecticut,
nhưng đă quyết định dọn về ở
hẳn tiểu bang tận cùng Tây Nam của nước
Mỹ. Chỉ nguyên việc họ luôn tự giới
thiệu với hàng xóm bằng last name cũng đủ nói
lên tính bảo thủ và quá khứ là thầy, cô giáo của
họ .
C̣n nhớ lần đầu tiên
gặp họ trong khi đang xem xét hồ bơi ở sân
sau căn nhà, tôi nh́n qua bức tường và thấy hàm râu
quai nón bạc trắng của ông và mái tóc màu vàng nhạt
điểm trắng của bà. Ngay từ lúc đó, tôi
đă có ư nghĩ giá mà bức tường được
xây cao hơn một chút, bên này không nh́n thấy được
bên kia, giữ được sự riêng tư cho cả hai
bên th́ tốt hơn nhiều. Lớn lên ở Mỹ, tôi tôn
trọng sự riêng tư hơn nhiều người
đến Mỹ muộn màng, vốn quen với truyền
thống "bà con xa mua láng giềng gần" của
Việt Nam. Do vậy, là hàng xóm của ông bà O'Connor gần
mười lăm năm qua, chạm mặt họ rất
nhiều lần ở sân trước, nhưng tôi chưa
bao giờ bước chân vào nhà họ. Có lần, người
đưa thư, có thể trong một lúc mỏi mệt
đă bỏ lộn thư của ông bà O'Connor vào hộp
thư nhà tôi, tôi cũng chỉ mang qua bỏ lại vào thùng
thư của nhà họ. Quan hệ giữa chúng tôi và hàng xóm
ở mức độ chừng mực cần thiết
của láng giềng ở Mỹ. Lâu lâu thấy xe bệnh
viện đến nhà hàng xóm, trong lần gặp kế
tiếp ở sân trước tôi thăm hỏi sức
khoẻ của ông bà với thái độ kính trọng
cần thiết cho những người cao tuổi, và
được biết sức khoẻ của họ không
đến nỗi đáng quan ngại ở lứa tuổi
có lẽ đă ngoài bảy mươi, nhưng muốn yên
tâm, nên thấy có dấu hiệu ǵ khác thường, họ
gọi 911 xin xe cấp cứu đến nhà.
Thoạt đầu, hai ông bà
cụ hàng xóm của chúng tôi có vẻ dè dặt. Nhưng sau
khoảng hơn một năm chúng tôi sống bên cạnh
giữ phép lịch sự cần thiết, và theo đúng quy
tắc yên lặng của thành phố địa
phương "quiet time" từ mười giờ
đêm đến bảy giờ sáng, ông bà O'Connor đă
tỏ ra có thiện cảm với chúng tôi hơn. Tuy nhiên,
mối thân t́nh hàng xóm cũng chỉ dừng lại ở
mức giơ tay chào nhau mỗi lần gặp nhau ở
lối đậu xe trước nhà. Có những đêm
thứ bảy cuối tuần, có sinh nhật ai đó trong
nhà, biết mọi người đang vui vẻ nghe
một bản nhạc hay, tôi vẫn phải tắt ngay
hệ thống stereo v́ đồng hồ vừa chỉ
đúng mười giờ.
Ngày xưa, trong thần thoại,
cô Cinderella vội vă chạy về nhà giữa dạ vũ
tưng bừng v́ sắp đến nửa đêm, áo
quần, ngựa xe sẽ biến mất; ngày nay, mỗi
cuối tuần, tôi vẫn phải đưa mắt nh́n
đồng hồ và điều chỉnh hệ thống âm
thanh nhỏ lại để tránh làm phiền ḷng hàng xóm.
Chẳng những thế, khi các anh chị của tôi
đến chơi, Mẹ tôi đă rất cẩn thận
dặn ḍ các anh, chị đậu xe tránh những lề
đường thường có xe hàng xóm đậu ở
đó. Mẹ ở nhà ban ngày và bằng quan sát, Mẹ
rất rơ những vị trí nào thường có xe
đậu vào thời khắc nào trong ngày. Đôi lúc các anh
chị hay các cháu của tôi sơ ư quên lời dặn ḍ của
Mẹ, đích thân Mẹ cầm tay lái đưa xe ra
khỏi những vị trí có thể làm phiền hàng xóm.
Chúng tôi vẫn gọi đùa Mẹ là "chuyên viên sắp
xếp xe cộ" trong nhà.
Thân t́nh giữa tôi với vợ
chồng người hàng xóm tăng lên một mức
độ cao hơn khi Mẹ thường cho bà O'Connor
mượn con chó nhỏ tên Ann-Marie của tôi về
chơi vài giờ mỗi tuần. Vốn yêu thích loài
vật, đặc biệt là chó, từ thủa c̣n học
ở trường Tiểu học, Bà O'Connor luôn luôn nuôi chó
trong nhà. Thú giải trí đó bị mất đi từ khi
cô thiếu nữ McKinley trở thành bà O'Connor. Ông O'Connor
bị dị ứng với lông chó, lông mèo, nên v́ t́nh yêu và
sức khoẻ của chồng, bà đành phải chấm
dứt thói quen nuôi chó trong nhà. Khi thấy con chó nhỏ giống
Chiwawa của chúng tôi, bà chạy sang nhà chúng tôi xin đem con
Ann-Marie về chơi những lúc ông O'Connor đi vắng.
Bà c̣n cẩn thận đến độ chỉ
để con chó ngồi ở ngoài sân, không dám mang vào nhà, v́
chỉ cần một sợi lông chó rơi rớt đâu
đó trong nhà, ông O'Connor sẽ lên cơn suyễn, mà với
người có tuổi, chỉ một cơn bệnh
nhẹ đủ để đe dọa tính mạng
của họ, đủ để ngọn đèn
trước gió phụt tắt bất cứ lúc nào.
Chuẩn bị xây lại bức
tường ranh giới giữa hai nhà, tôi phải qua
gặp hai ông bà O'Connor để tŕnh bày dự án. Tôi c̣n
cẩn thận vẽ ra trên giấy theo kiểu 3D
để ông bà hàng xóm thấy được chiều dày
mỗi bức tường sẽ dày hơn, chiều cao
cũng cao hơn một chút. Về chiều cao tăng lên
10 inches, họ hoàn toàn đồng ư. Về chiều dày,
vườnsau của mỗi nhà sẽ bị mất đi
thêm 4 inches v́ bức tường sẽ tăng thêm 8 inches,
ông bà O'Connor lúc đầu c̣n lưỡng lự, nhưng tôi
ra sức thuyết phục, bằng cả nguyên tắc
cơ bản của xây dựng lẫn sự riêng tư
cần thiết của cả hai bên, mà tôi biết cả
Mẹ tôi lẫn hai người hàng xóm đều
thường hay ra ngồi ở hai cái sân sau yên tĩnh,
nhiều bóng mát.
Mọi chuyện diễn ra
rất êm đẹp. Vậy mà, một buổi trưa
đang cặm cụi ở sở, tôi nhận
được điện thoại Mẹ gọi vào cho
biết bức tường đang xây dở nửa
chừng th́ bà O'Connor tỏ ư muốn ngừng xây. Tôi
vội gọi điện thoại về nhà hàng xóm,
nhưng dường như không ai ở nhà. Thật t́nh tôi
không hiểu tại sao ông bà O'Connor lại đổi ư
một cách nửa chừng như vậy, nhất là khi
tường cũ đă đập ra, và tường
mới đang được xây lại dở dang.
Điều duy nhất tôi biết
ḿnh sẽ phải qua nhà hàng xóm, tŕnh bày và thuyết phục
họ thêm. Chiều hôm đó, tôi vẫn không gặp
được ông bà O'Connor, sau ba hồi chuông, hai cánh
cửa lớn vẫn đóng im ĺm, tôi đành về
lại nhà ḿnh mặc dù mỗi lần nh́n ra bức
tường ở sân sau, tôi vẫn không vui khi thấy
bức tường đang xây dở vẫn nằm đó.
Măi đến ba hôm sau, tôi mới
gặp được nhà hàng xóm, nhưng lần này không
phải gặp ông bà O'Connor mà là gặp một người
Mỹ tuổi trung niên, trông rất giống ông cụ
O'Connor. Khi biết tôi là hàng xóm, và muốn nói chuyện
với ông bà cụ O'Connor về bức tường
đang xây dở ở sân sau, anh lịch sự mời tôi
vào nhà, tự giới thiệu là Jonathan. Anh cho biết Ba anh
phải vào nhà thương, lần này không may, mẹ anh v́
căng thẳng tinh thần, nên cũng phảI điều
trị vài ngày ở bệnh viện. Anh phải lấy
vacation bay về từ New Jersey để được
trực tiếp chăm sóc cha mẹ. Theo yêu cầu của
anh, bà O'Connor cho dừng lại việc xây bức
tường ở sân sau. Jonathan ngại là ba mẹ ḿnh
đă có quyết định không sáng suốt trong lúc
sức khoẻ đang suy yếu, tinh thần không
được minh mẫn.
Tôi vốn không thích những
việc bỏ dở nửa chừng, nhưng cũng kiên
nhẫn chờ Jonathan có th́ giờ xem xét lại bản
vẽ với đầy đủ chiết tính của tôi,
trong đó ông bà O'Connor sẽ góp một phần trả
một nửa chi phí với tôi, và sân sau của mỗi nhà
sẽ bị lấn vạ bốn inches. Bù lại, sự riêng
tư về tầm nh́n và âm thanh sẽ được nâng
lên ở một mức độ cao hơn. Để tránh
mọi phiền phức, tôi đă thảo sẵn một
Agreement Letter, trong đó ông bà O'Connor đă kư tên vào. Vậy
mà, mọi sự vẫn không thông suốt như tôi dự
tính v́ cả hai ông bà đều phải nằm bệnh
viện đúng lúc bức tường đang
được đổ móng.
Bức tường hàng rào dang
dở, nằm đó "trơ gan cùng tuế
nguyệt", đập vào mắt tôi mỗi lần tôi
nh́n ra sân sau, nhưng tôi không thể làm ǵ hơn
được. Phải kiên nhẫn cho Jonathan có th́ giờ
xem xét lại chi tiết bản vẽ. Anh có vẻ là
người cẩn thận, từ tốn, có lẽ là tôi
sẽ không có câu trả lời sớm hơn như mong
muốn. Vả chăng, trong lúc này, khi cả hai
đấng sinh thành của Jonathan đang nằm bệnh
viện, chắc chắn là anh phải dồn hết tâm trí
và thời gian cho việc chăm sóc bố mẹ.
Cuối tuần, rảnh hơn
một chút, có th́ giờ nh́n qua khung cửa sổ về
phía nhà ông bà O'Connor, tôi thấy cái dáng cao to của Jonathan
tất bật mang từng giỏ đồ về nhà,
rồi lại mang từng giỏ khác ra đi. Vài hôm sau, anh
ta bấm chuông nhà tôi, mặt mày tươi tỉnh hơn,
cho biết bà O'Connor đă được phép rời
bệnh viện, và sức khoẻ ông O'Connor đă khả
quan hơn. Anh cũng đồng ư để bức
tường hàng rào giữa hai nhà được tiếp
tục xây như dự định, v́ bà O'Connor hăy c̣n yếu,
chưa tự lái xe đi ra ngoài được, bà sẽ ra
vườn sau nhiều hơn, để có ánh nắng
mặt trời, có không khí trong lành của thiên nhiên ở ven
biển California.
Bên kia hàng rào của chúng tôi,
vẫn có một người con có hiếu, biết lo cho
Bố Mẹ ở tuổi về già. Ở trời Tây, quê
hương thứ hai, và có lẽ là quê hương của
chính tôi, vẫn có được một biểu
tượng tinh thần cao quư nhất của trời
Đông, ḷng hiếu thảo với cha mẹ. Bức
tường hàng rào chưa hoàn tất như dự
định nhưng tôi vui hơn v́ vừa t́m
được thêm một điểm tương
đồng lớn giữa hai quê hương. Điều
đó giúp đời sống chúng tôi bám rễ vững
chắc ở quê người.
NGUYỄN ĐẠI
TOÀN
(/O-O/ sưu tầm)
THÚ ĐAU THƯƠNG
THÚ ĐAU
THƯƠNG !
[Thiều Túy Nga]
Tác giả đă
Viết Về Nước Mỹ năm trước,
với bài "Tạ Ơn Ba, Cám Ơn Má." Bài viết
lần này được bà ghi: riêng tặng các chị có
gia đ́nh và gặp phải ông chồng có chút máu ham vui.
"Đường vào t́nh yêu, có trăm lần vui, có
vạn lần buồn". Đôi khi, nếu ḿnh không làm
thay đổi được hoàn cảnh sống, th́
cũng nên nh́n cuộc đời ở 1 góc cạnh tốt
đẹp hơn. Mong thay !
*
Hồi nhỏ, tôi cứ
nghe ba má nhắc nhở hoài cái điệp khúc: "chọn
bạn mà chơi, ông bà ḿnh vẫn thường nói: gần
mực th́ đen, gần đèn th́ sáng"... Lớn lên, tôi
cũng áp dụng cái điệp khúc này mà dạy lại con
cháu ḿnh.
Càng ngẫm nghĩ
th́ càng thấy đúng ... Con nít mà gần gũi với
bạn bè, học hành đàng hoàng, thích chơi thể
dục thể thao, th́ cha mẹ yên tâm được
phần nào, c̣n lỡ xui mà nó thích theo cái đám bạn phá
làng phá xóm, thích tụ tập hút xách, th́ cha mẹ cứ
phải nghe mắng vốn suốt ngày. May mắn lắm,
khi lớn lên, tính t́nh nó thay đổi, lo chí thú học hành,
ăn nên làm ra, th́ vợ chồng con cái được
ấm êm, c̣n bằng ngược lại, th́ ông bà Nội
Ngoại thay nhau giữ cháu, bỏ th́ thương mà
vương th́ tội.
Gần mực th́
đen, ở tuổi nào cũng đúng, đúng nhứt
với những người ham vui. Kể từ ngày phân
nửa kia của tôi t́m được những người
bạn cùng chí hướng, tức là cùng mê 4 bà đầm
(trong bộ bài tây) th́ chàng như cá gặp nước, tung
tăng tha hồ lội, mới đầu chàng lội ngày
thứ bảy, sau đó, có sức, chàng lội thêm
chiều thứ sáu ... Càng lội, càng dẻo càng dai,
thế là, hễ rảnh giờ nào th́ chàng cùng đám
bạn bè ... lội giờ đó ... Cằn nhằn th́ chàng
bảo là chàng đi tập thể dục thể thao ... Này
nhé: anh phải tận dụng sức lực để
nặn mấy con bài, sau đó anh phải suy nghĩ tính toán
như thế nào để binh không lủng,..!! nhờ
vậy giúp anh thư giăn đầu óc, v́ cuộc sống
ở Mỹ, anh đi làm có quá nhiều x́-trét .."
Trời đất
quỉ thần ơi, chàng của tôi kể từ ngày
định cư ở Mỹ, tự nhiên bị dị
ứng với chữ bills, chàng không chơi basket ball bao
giờ, vậy mà chàng thảy banh vô lưới không thua ǵ
anh chàng Shaq của đội Lakers, nên chữ bills tôi
đành lănh đủ ! ... Vậy mà chàng c̣n bị x́-trét, th́
thiệt là tội nghiệp!
Bốn bà đầm
với tôi th́ lại chẳng có chút cảm t́nh, nh́n lại
4 ông Tây, họ có gallant như cái tên hay không th́ tôi không
biết, cộng thêm 4 ông bồi, càng nh́n, tôi càng thấy
họ khó ưa,... nên thú vui của chàng, tôi không hiểu
được.
Bắt đầu là
những cuộc cải vă nho nhỏ, sau đó, tôi phải
t́m thêm đồng minh là bà già chồng và 2 cô em chồng.
Một hôm tôi và đồng minh sẵn sàng ứng chiến,
chờ chàng đi chơi về. Bước vào nhà, chàng
đă phùng mang trợn má, bà già chưa kịp ra chiêu, đă
lên cơn tức, tay chân run lẩy bẩy ! Tội
nghiệp cái đám con cháu Hai Bà, gươm giáo chưa
kịp rút, đă phải lục tục khiêng hàng binh về
nhà. Dầu gió, dầu cù là, dầu nhị thiên
đường, .. đủ hết thứ dầu,
được đem ra sử dụng: đứa cạo
gió, đứa bóp tay bóp chân, đứa th́ thủ sẵn
cái phone cầm tay, v́ nếu t́nh h́nh không ổn th́ phải
kêu 911, đưa bà già vô nhà thương cấp cứu ...
May quá, bà già tỉnh lại ...
Và từ đó, không
kèn không trống, tôi đành phải bỏ rơi
đồng minh của ḿnh, đồng minh kiểu này,
chưa đụng trận đă làm tôi đau tim ! Và
cũng từ đó, một ḿnh tôi đánh đông dẹp
bắc, lập ra cái gánh hát mà chỉ có 2 người: chàng
là kép độc, c̣n tôi là cô đào chánh. Mới đầu
gánh hát chỉ có đào chánh lên giọng, thánh thót câu ḥ
điệu nhạc du dương ... rồi đến
cải lương, xuống 6 câu vọng cổ: khóc lóc mùi
mẫn không thua ǵ trong tuồng con gái chị Hằng. Không
kết quả, tôi đổi qua cải lương Hồ
Quảng, tôi bắt chước cái màn Tiết Đinh San -
Phàn Lê Huê, oai phong lẫm liệt, la lối om ṣm, và cuối
cùng th́ đến màn chót là hát bội: "như ta đây,
ư...ư... danh tiếng nổi như
cồn,...ư...ư... bà chằng... ư...ư...
tiếng tăm ta lừng lẫy, ...ư...ư..."
Mỗi lần hát xong, tôi phải ngậm hết vài
chục viên ô mai cam thảo, và tôi đành chào thua ... tắt
luôn cái đài phát sóng !
Nói về bạn chàng,
th́ "văn kỳ thanh, bất kiến kỳ h́nh".
Anh nào đối với tôi, cũng thuộc loại cao
thủ vơ lâm, không biết gia đ́nh con cái ra sao. Nhưng có
rất nhiều th́ giờ để hú hí với 4 bà
đầm ! .... Sáng sớm thứ bảy, chưa mở
mắt ra là đă nghe cell phone reng ỏm tỏi, giờ
trọng đại sắp điểm, hội nghị bàn
tṛn sắp bắt đầu, 1...2...3...chúng ta sắp hàng ra
quân.
Tuy chưa
được diện kiến dung nhan về chiều
mấy anh bạn của chàng, nhưng tôi có thể
tưởng tượng được ... Nào là anh Châu, mà
tôi kêu là anh "Châu hút" cho dễ nhớ. Số là có 1
hôm, tôi gọi đến t́m chàng... tôi nghe được 1
giọng Bắc rất nhẹ nhàng, rất thanh tao, rất
gợi cảm: "Tôi....tôi... Châu ...đây. ...Tôi... th́...
chỉ... thích... xoa... mạt... chược,... tôi.. không...
thích... binh....binh... xập xám...!". Ái chà! Chưa đánh
đă khai !... Giọng anh nhừa nhựa kéo dài, làm tôi
nhớ đến những câu chuyện đă đọc
qua của những nhà văn thời tiền chiến. Tôi
liên tưởng đến cảnh 1 ông già ốm o đang
nằm è ... hít thuốc phiện !
Kế đến là
anh Sơn, với giọng nói rất hùng hồn, tôi kêu là
anh "Sơn Luật", v́ cả 2 anh chị đều
gốc sinh viên Luật trước năm 75. Nếu anh
chị được đi sớm, th́ có lẽ giờ này
anh đă làm chánh án và chị cũng đă là Tiến sĩ
Luật sư với hơn 20 năm kinh nghiệm !...
Người cuối
cùng, rất đặc biệt, có cái tên rất dễ
thương là "Thái Giám". Cái anh chàng này, sáng thứ
bảy là lăng xăng réo gọi hết người này
đến người khác, mau mau lẹ lẹ đi
họp,... làm tôi liên tưởng đến cái anh chàng thái
giám, lăng xăng lít xít, có cái đuôi tóc, đi lắc qua
lắc lại trong mấy bộ phim Tàu ... Nhờ
tưởng tượng hay như vậy, nên ra
đường, tôi chưa bao giờ chạm trán với
mấy tay cao thủ vơ lâm này, cho nên "mặt trận
Little Saigon, đến hôm nay vẫn c̣n yên tĩnh!"
Chuyện đại
sự của chàng, bàn hết năm này qua năm kia,
vẫn chưa đạt thỏa hiệp ngừng
chiến ... Hôm nào bực quá, t́nh h́nh trở nên căng
thẳng, tôi mở miệng nói vài tiếng, th́ y như
rằng, cái đài phát sóng của chàng vặn hết volume,
bộ mặt chàng đỏ rực như Trương Phi
sắp ra trận, mắt chàng to tṛn, cái miệng chàng
nổ liên tục, âm thanh không thua ǵ cái gói bắp rang
đang bỏ trong ḷ microwave...
Càng nh́n chàng nổi
nóng ... tôi càng thấy quen quen, th́ ra lúc chàng nổi giận,
chàng giống hệt như mấy con cá đang lội trong
hồ. Này nhé: 2 con mắt lồi ra, cái miệng th́ táp táp
... Thay v́ căi lại, tôi cứ tưởng chàng là con cá Tàu,
đang táp táp ... táp mấy con lăng quăng đen thùi !
Thôi th́ cứ để chàng táp cho đă, v́ mấy con
lăng quăng sẽ trở thành muỗi, mang theo vi trùng
West Niles, có hại cho người. Chỉ tội nghiệp
mấy cái cửa ở nhà, tự nhiên ngày hôm đó tụi
nó bị ê ḿnh, v́ bị chàng đi ra vô đóng rầm
rầm ... chưa kể mấy ngày sau, tôi phải nh́n cái
mặt nhăn nhó của chàng như người ăn không
tiêu, bị táo bón mấy ngày.
Cái gánh cải
lương của tôi khai trương chưa
được bao lâu, đă phải khai "băng rúp
xi", v́ cô đào chánh tắt tiếng. Căi đă không
thắng, mà c̣n nhức đầu. Ở nhà bực ḿnh, tôi
đành ḅ trở lại trường học, bạn bè
hỏi cuối tuần làm ǵ?.
- À, th́ ở nhà
đọc bài, làm bài, ráng lấy cái "mát tơ"
Bạn bè khen tôi siêng
quá ! Ái chà, chớ không lẽ ngồi nhà chờ chàng hành
hiệp giang hồ với 4 bà đầm xong, khi nào chán th́
ḅ về nhà, lo cơm nước phục dịch chàng ?
Biết đâu nhờ 4 bà đầm của chàng, mà sau này tôi
thành người thông thái ... Và trong khi chờ đợi
tương lai huy hoàng ấy, bây giờ tôi ngồi đây,
gơ lóc cóc, viết vài hàng cho vui, biết đâu nhờ chàng mà
có ngày tôi trở thành "dăng xỉ".
Mai kia mốt nọ,
học xong, rồi viết văn, rồi làm thơ con
cóc... rồi sẽ có 1 ngày tôi mở tiệc BBQ, mời
hết các bạn của chàng tới chung vui. Ngày đó, tôi
sẽ trân trọng đứng chắp tay cung kính (như
cái cảnh Hoàng Dung bái tạ Hồng Thất Công làm sư
phụ) cám ơn các anh: Châu hút, Sơn Luật, Thái Giám ...
Nhờ các anh mà tôi biết rất rơ thế nào là cái "thú
đau thương"...