Từ Đâu Có Chữ OK?
Không ai có thể ngờ một từ xuất
phát từ một tṛ đùa đă trở thành một sản
phẩm vĩ đại nhất của nước Mỹ,
v́ nó phản ánh văn hóa, tư duy của dân Mỹ, và trên
thế giới không ai không dùng đến nó.
Ông Allan Metcalf viết nguyên một cuốn
sách về OK. Ông nói OK không chỉ là một từ vĩ
đại, nó c̣n là một từ quan trọng, một sản
phẩm thành công nhất mà người Mỹ đă xuất
khẩu đi khắp thế giới. Nó c̣n bao gồm triết
lư sống và cách suy nghĩ của người Mỹ.
Ông nói cái hay của nó là chỉ vỏn vẹn
hai mẫu tự mà vừa đẹp, vừa đơn giản,
vừa tiết kiệm.
Nó c̣n mang tính thực dụng của người
Mỹ. Nó không hàm ư mọi chuyện đều hoàn hảo,
vượt mức mong đợi, mà chỉ mang tính trung lập,
có người c̣n gọi là ba phải.
Khi có ai hỏi bạn có khỏe không, bạn
trả lời tôi OK, như vậy không có nghĩa là bạn
khỏe như voi và cũng không có nghĩa là bạn đang
bệnh liệt giường.
Có nhiều giai thoại về xuất xứ
của OK, ở đây chỉ xin kể ba giai thoại.
Thứ nhất, từ này bắt đầu
do một tṛ đùa. Ngày 23/3/1839, một tờ báo ở
Boston dùng từ này đầu tiên, và giải thích rằng "ok" là viết
tắt của "all correct", mọi thứ đều chính xác.
Nhưng tại sao lại chính xác khi "o" không bắt
đầu cho "all" và "k"
không bắt đầu cho "correct?". Do
đó, ngay từ đầu,
những ǵ gọi là chính xác cũng chưa hẳn là chính
xác, mà chỉ là OK.
Thứ hai, một năm sau đó, 1840, ông
Martin Van Buren ra tranh cử tổng thống lần nữa.
Ông này vốn xuất thân từ khu Kinderhook của New York.
Những người ủng hộ ông tái tranh cử gọi
ông là lăo già ở Kinderhook - Old Kinderhook - và nhiều nơi
trên nước Mỹ lập ra những nhóm ủng hộ
ông, lấy tên là OK Club. Thế là cái từ này gây ồn ào trở
lại.
Thứ ba, người ta đồn rằng
Tổng thống Andrew Jackson, lănh đạo Hoa Kỳ từ
1829 - 1837 thường hay phê "OK" vào các văn thư tŕnh lên ông để tỏ
ư chấp thuận. Trong ṿng 20 năm sau đó, các vị lănh
đạo trong các ngành nghề khác bắt chước lối
phê này để ra điều ḿnh cũng làm như tổng
thống. Tác giả Allan Metcalf nói sự thực Tổng thống
Andrew Jackson không hề phê "OK" vào các văn thư, nhưng tin đồn
đó đă tạo ra một phong trào và giúp biến từ này
thành một từ thông dụng.
Tác giả Allan Metcalf vẫn c̣n dạy môn
Anh ngữ tại trường cao đẳng MacMurray ở
thành phố Jacksonville, tiểu bang Illinois. Ông c̣n là Tổng
thư kư lâu năm của hội các nhà Phương ngữ
Hoa Kỳ.
Ông vẫn cố vận động để
cả nước Mỹ xem ngày 23/3 là ngày OK Day để kỷ
niệm ngày từ này xuất hiện đầu tiên.
Ông nói ngoài ông
ra c̣n một người nữa, Thomas Harris, cũng viết
một quyển sách có tựa "I'm OK -
You're OK." Theo ông,
sách này phản ánh tâm lư yêu chuộng tự do của người
Mỹ:
"I'm OK" có nghĩa
là tôi có thể làm những ǵ tôi muốn. "You're OK" có nghĩa
là bạn có thể làm những ǵ bạn muốn. Có thể
là chúng ta không làm giống nhau, nhưng như vậy cũng
OK".
Theo Viện
khoa học nghiên cứu nhân tài nhân lực
(Rose KD sưu tầm và chuyển)