Đọc một bài thơ mới của TRẦN MỘNG TÚ
(NGUYỄN XUÂN HOÀNG)
Đến California vào ngày 21 tháng 4, 1975, cách
nay đúng 35 năm, nhưng Trần Mộng Tú đã có 40
năm viết văn làm báo. Hãy đọc bài thơ Bản
Tin Trong Ngày của Trần Mộng Tú viết năm 1969
để thấy nhà thơ-nhà báo của chúng ta đã sống
và viết như thế nào:
.. Ở toà báo em làm
những
người phóng viên
đang
thu xếp ngày mai ra Đà Nẵng
không có
ai đi Kiên Giang
làm sao em
gửi được cho anh
một
nụ hôn vào chiếc bao thư
làm sao em
gửi được cho anh
những
giọt nước mắt sáng nay của em
vào trong
bao thuốc lá
Em se mình
trong toà báo
hoang mang
cúi xuống
một bản tin mới ra
.. .. ..
Em gọi
trong lồng ngực đáng thương của mình
Ôi anh!
Ôi anh!
Ôi anh!
Buổi
chiều
em trở
về
chiếc
xích lô vẫn còn đầy gió.
Bốn mươi năm sau, tháng Tư,
2009, trong bài thơ "Có Phải
Tôi Không?", Trần
Mộng Tú viết:
Có người gửi tôi tấm hình trên mạng
cô gái Sài
gòn áo trắng khăn tang
đi
trong Sài gòn bốn mươi năm cũ
có gái
trong hình có phải tôi không
Ô hay tự
nhiên tại sao tôi nhận
Sài gòn cả
trăm cô gái giống tôi
cả
ngàn khăn tang trên đầu góa phụ
goá phụ
còn hồng một vệt son môi
Ô hay tại
sao tự nhiên tôi chối
Sài gòn
ngày ấy trắng toát khăn tang
những
cô trẻ lắm mắt đầm đìa lệ
theo tay
ai dắt đi vào nghĩa trang
Sài gòn
bây giờ khói nhang đã tắt
goá phụ
ngây thơ tóc đã phai xanh
nhìn lại
tấm hình nhận ra cô gái
khẽ
gọi tên cô Trần Thị Chiến Tranh.
Hai bài thơ Trần Mộng Tú viết cách
nhau 40 năm, nhưng người đọc nhận ra
đó là một câu chuyện, một câu chuyện dài trên bốn
mươi lần của 365 trang-ngày giấy. Một cuốn
sách dày trên 14.606 trang
- ngày mà
người đọc dù không được đọc những
trang giữa cũng có thể hình dung ra một câu chuyện
tình thời chiến. Tôi tưởng tượng một
ngày nào đó, Trần Mộng Tú sẽ cho người đọc
một tác phẩm có tên là Trần Thị Chiến Tranh.
Nhưng có vẻ như, Có Phải Tôi Không?
chưa hẳn là chương cuối của Trần Thị
Chiến Tranh. Lần này, tháng Tư, 2010, trong khung cảnh
Việt Nam, 35 Năm Nhìn Lại, Trần Mộng Tú lại
vừa gửi đến cho chúng ta sáng tác mới nhất của
chị: bài Thơ của người lính trong nhà già.
Liệu đây có phải là những trang
chót trong tác phẩm Trần Thị Chiến Tranh của Trần
Mộng Tú? Đó là một câu hỏi không cần câu trả
lời, bởi vì - như
lời chị nói - dù thời gian có làm xoay chuyển cái môi
trường sống của Trần Mộng Tú đến
thế nào đi nữa thì những hình ảnh của những
người chiến sĩ Việt Nam ngày xưa vẫn thấp
thoáng trong thơ văn của chị. Trần Mộng Tú trẻ
thì họ trẻ, Trần Mộng Tú già thì họ cũng già
theo nhà thơ. Họ luôn luôn hiện diện trên từng
trang chữ của chị.
THƠ của NGƯỜI LÍNH TRONG NHÀ GIÀ
Tôi ngồi
đây
căn
nhà già
chiếc
ghế già
tất
cả đồ đạc có mùi tuổi tác
bàn tay
tôi
da
nhăn như lịch sử
tôi ngồi
đây
buổi
chiều xuống thấp
sao hôm mờ
mờ
những
chiếc lá ngoài kia
hình
như đang buồn ngủ
những
chiếc lá sống thêm một ngày
đi dần
về con phố mùa đông
những
chiếc lá không biết gì
về lịch
sử
những
chiếc lá chưa hề nghe bom nổ
trong tĩnh
lặng của một vòng tròn
tôi ngồi
đây
trong tĩnh
lặng của một vòng tròn
tôi nghe
bom nổ
tôi nghe
tiếng súng
tiếng
mìn
tiếng
pháo kích
tiếng
kêu thất thanh
tiếng
gào
tiếng
khóc
và cả
tiếng rơi của một bông hoa
chưa
kịp nở
tôi ngồi
đây
người
lính già
ở một
quê hương khác
kê lại
tuổi mình
trên viên
gạch thời gian
người
lính
người
tù
khi
được sống khác đi
không biết
làm sao sống
quê quen
đất
lạ
hai sân khấu
đóng
hoài không biết đổi vai
cả
hai cùng lạc chỗ
cả
hai cùng cúi xuống
vỗ về
tôi
tôi ngồi
đây
trong
căn nhà già
bỗng
thấy mình rất lạ
da
nhăn nheo
nhưng
ký ức trong veo
ký ức
đổ tràn
những
ống mầu trong lồng ngực
rồi
dịu dàng treo một bức tranh
Một
bức tranh
không có tựa
đề
vẽ bằng
rất nhiều cây cọ
lớn
nhỏ khác nhau
mầu
xanh
mầu
trắng
mầu
vàng
mầu
đỏ
mầu
đen
khẩu
hiệu hung hãn
dấu
hiệu hòa bình
cùng vẽ
vào một góc
ngũ sắc
vẽ
thêm những dòng nước mắt
vẽ
được môi cười
vẽ
được cả đả đảo hoan hô
ngũ sắc
tôi cúi xuống
bàn tay mình
da
nhăn như lịch sử
có phải
chính tôi
đã phụ
vẽ
bức
tranh này
tôi ngồi
đây
trong
căn nhà già
chiếc
ghế già
tất
cả đồ đạc có mùi tuổi tác
bàn tay
tôi
da
nhăn như lịch sử
buổi
chiều xuống chập choạng
ngoài kia
cúi nhìn
xuống vết thương
giữa
ngực mình
chao ôi,
vết
thương
còn trẻ
lắm!
trần mộng tú
(Tháng Tư, 2010)
* Tác giả dùng chữ "nhà già" thay cho
Viện Dưỡng Lão
NGUYỄN-XUÂN HOÀNG
---------------------------------------------------------------------------------
ngọn
nến muộn màng
(Tác giả: Trần Mộng
Tú)
Em đứng thẳng cho anh nhìn vào mắt
Anh vớt hộ em những giọt long
lanh
Con sông chảy cả một thuyền quá
khứ
Trong mắt em ngơ ngác đám lục bình
Em đứng nghiêng cho anh nhìn sóng lượn
Đêm màu xanh hay biển tóc em xanh
Gió thổi ngược tóc bay về dĩ
vãng
Có sợi nào còn vướng ngực áo anh
Em cúi xuống cho anh hôn lên gáy
Kỷ niệm gầy như những chiếc
xương vai
Hương phấn đó em mang từ tiền
kiếp
Cho anh ôm tình cũ một vòng tay
Co chân lên cho anh nâng gót nhỏ
Gót chân son nôn nả nhịp xe đời
Nói cho anh chuyến tàu nào em lỡ
Sân ga nào còn giữ lệ em rơi
Em ngồi xuống đêm không còn trẻ nữa
Cánh chim bay tha hết cọng thời gian
Trên vai anh em gởi đời cát lở
Tình thắp cho em ngọn nến muộn
màng
Ngọn Nến Muộn Màng (Tập thơ
2005, NXB Thư Hương)
Bài thơ được đăng lần
đầu tiên Báo Thế Kỷ khoảng năm 1990-1992
(Diễm Diễm Kiên Giang sưu tầm và chuyển)
