Cô Gái Đi Tìm Hạnh Phúc
(Tác giả: Amanda Chong Wei-Zhen, Dịch giả: Trang Anh)
Vài dòng về tác giả:
AMANDA CHONG WEI - ZHEN Amanda Chong Wei - Zhen 15 tuổi. Cô
bé người Singapore của Trường nữ sinh
Raffles - đã nổi lên thành một hiện
tượng trong làng văn chương của đảo
quốc này. Cô vừa đoạt giải thưởng
cao nhất trong cuộc thi viết truyện ngắn (bằng
tiếng Anh) của Khối cộng đồng Anh sau khi
vượt qua hơn 5.300 truyện ngắn dự thi từ
52 quốc gia trong khối. Truyện ngắn "Cô
gái đi tìm hạnh phúc" nói về
sự mâu thuẫn thế hệ và mâu thuẫn
giá trị trong một đất nước Singapore
đang chuyển đổi nhanh chóng thành một
quốc gia phát triển. Xin được nhắc lại,
tác giả truyện ngắn này chỉ mới ...
15 tuổi)
***
Bà cụ ngồi ở băng
sau chiếc xe mui trần đang băng băng trên xa lộ,
ghì chặt bịch nilông trên áo như sợ
một cơn gió đến cuỗm mất. Bà
không quen với tốc độ cao như thế.
Cánh tay run run siết lại chiếc dây an
toàn, song bà vẫn lưu ý không để
các ngón tay sần sùi chạm vào chiếc
ghế da bóng lưỡng. Con gái bà
đã dặn bà đừng làm bẩn ghế:
"Má à, trên nền màu trắng dấu
tay coi lộ liễu lắm đó". Con gái của
bà, Bee Choo, vừa lái xe vừa tuôn vào
chiếc điện thoại di động màu bạc
mảnh mai những từ ngữ to tát mà một
bà cụ già giỏi lắm cũng chỉ hiểu
được lờ mờ: "tài chính",
"thanh toán", "tài sản", "đầu
tư". Giọng nói của cô đanh, trầm
và nghe là lạ. Bee Choo của bà ăn
nói cứ như các cô gái nước
ngoài trên truyền hình. Nó nói bằng
giọng Mỹ cơ đấy. Bà cụ tặc
lưỡi, vẻ phật ý. "Tôi dứt
khoát không lấy. Bán quách nó
đi!" - con gái bà giận dữ thốt
lên, chân nhấn ga tăng tốc. Những
móng tay cắt tỉa hoàn hảo bồn chồn
bấu chặt vào tay lái. "Không giao dịch
gì hết!" - cô quát lên, tắt
máy di động rồi giận dữ quẳng
nó ra băng sau. Chiếc điện thoại đập
trúng trán bà cụ rồi trượt xuống
vạt áo. Bà cụ lặng lẽ nhặt
lên, chìa trả cho con gái. - Con xin lỗi
má - cô ta nói, bỏ hẳn giọng Mỹ,
chuyển sang giọng Quan Thoại - con có một
khách hàng lớn ở Mỹ. Có nhiều chuyện
lộn xộn lắm. Bà cụ gật đầu vẻ
am hiểu. Con gái bà làm ăn lớn và
rất quan trọng. Bee Choo nhìn mẹ qua kính chiếu
hậu, tự hỏi không biết bà cụ
đang nghĩ gì. Bộ mặt nhăn nheo của mẹ
cô luôn mang cái vẻ khó hiểu nào
đó.
Chuông điện thoại lại
reo. Một âm thanh nhân tạo vui nhộn kiểu kỹ
thuật số làm vỡ tan sự im lặng nặng
trĩu. - Beatrice hả! Đúng rồi, Elaine
đây. Elaine. Bà cụ nhăn mặt. Mình
đặt tên nó là Elaine hồi nào
đâu? Bà sực nhớ con gái bà
có nói rằng một cái tên Anh là rất
quan trọng cho việc "hòa mạng", tên
Trung Quốc người ta hay quên lắm. - Ồ,
trưa nay tui gặp bồ không được
đâu. Tui phải đưa bà cốt đi
chùa làm mấy cái thủ tục lễ
bái lẩm cẩm của bả. Bà cốt.
Bà cụ hiểu rõ lắm chứ, ấy là
nói về bà. Con gái bà cứ tưởng
rằng bà không nói ra thì có nghĩa
là bà không hiểu gì. - Ừ, biết rồi!
Đệm xe tui sẽ lấm đầy tàn nhang chứ
gì? Bà cụ dán mắt vào cặp
môi cô con gái, tay bà bấu lấy bịch
nilông đầy vẻ phòng thủ. Chiếc xe
êm ả rẽ vào sân chùa. Trông
nó có phần lòe loẹt bên sắc
thái nhợt nhạt của nóc chùa cổ
kính. Bà cụ bước ra khỏi băng sau, thả
những bước không vội vã về
phía chính điện. Con gái bà cũng
bước ra khỏi xe trong bộ y phục doanh nhân
và giày cao gót. Cô rảo bước theo mẹ,
vừa quệt lại son môi. - Má, con đợi
bên ngoài nhe. Con phải gọi điện thoại,
có chuyện quan trọng lắm - cô nói, chẳng
buồn che giấu sự ghê tởm mùi khói
nhang. Bà cụ rón rén bước vào
chùa, châm nén nhang. Bà cung kính quì
xuống, lẩm nhẩm những lời cầu nguyện
hằng ngày mà giờ đây bà
đã thuộc làu làu. - Tạ
ơn Trời Phật phù hộ độ trì cho
con gái con mấy năm qua. Con cầu xin gì
nó cũng đều được toại nguyện.
Trẻ như nó mà đã có đủ mọi
thứ trên đời. - Nó có một căn
nhà lớn với cả bể bơi, còn có
cả người giúp việc nữa vì nó
hay vụng về lắm, chẳng khâu vá, cơm
nước gì được cả. Chuyện
tình duyên của nó cũng sáng sủa nữa.
Nó đang yêu một ang moh (phương ngữ, chỉ
người Kavkaz) giàu có và đẹp trai lắm.
- Công ty của nó nay là công ty tài
chính hàng đầu. Ngay đến đám
đàn ông cũng phải tuân lệnh nó.
Nó đang sống một cuộc đời hoàn
hảo. Trời Phật đã ban cho nó mọi thứ,
chỉ thiếu có mỗi hạnh phúc mà
thôi. - Con cầu xin Trời Phật tha thứ cho
nó dù nó có hơi mất gốc do mải
mê chạy theo công danh. - Điều Người
trông thấy không đúng chút nào
đâu. Nó rất có hiếu với con.
Nó cho con một căn phòng trong ngôi nhà lớn
của nó. Nó cũng chu cấp đầy đủ
cho con. Nó hơi hỗn với con là vì con
làm ảnh hưởng đến hạnh phúc của
nó. Phụ nữ trẻ không muốn bị mẹ
già quấy rầy. Đó là do lỗi của
con mà ra. Bà cụ cầu nguyện
thành khẩn đến mức nước mắt
bà ứa ra. Cuối cùng, bà cúi đầu
lạy rồi cắm nén nhang cháy phân nửa
vào chiếc lư chứa đầy tàn. Bà
cúi lạy thêm một lần nữa.
Bà cụ đã cầu nguyện
cho con gái suốt 32 năm nay rồi. Khi bụng
bà tròn lẳn như trái dưa, bà
đã đến chùa cầu xin một đứa
con trai. Rồi khi ngày sinh đến, đứa
bé trượt ra khỏi bụng của bà.
Nó khóc ré lên trông thật
đáng yêu với những bắp chân bù
bụ, đôi má hồng hào, nhưng ...
đó là một bé gái, không lầm
lẫn vào đâu được nữa rồi.
Chồng bà véo bà, đấm bà vì
bà đã sinh ra một đứa bé vô dụng,
không thể làm việc cũng như bảo tồn
dòng họ. Thế rồi người phụ nữ vẫn
cứ trở lại chùa cùng với bé
gái mới sinh bọc trong chiếc xà rông
đeo trước ngực. Bà cầu nguyện cho con
gái bà lớn lên sẽ có đủ mọi
thứ mà nó muốn. Chồng bà đã
bỏ bà và bà cầu nguyện cho con bà
về sau sẽ chẳng bao giờ phải lệ thuộc
vào đàn ông. Mỗi ngày bà cầu
nguyện cho con bà trở thành một phụ nữ
tuyệt vời, một phụ nữ mà chính
bà không bao giờ vươn tới được
do quá nhu mì và ít học. Một phụ
nữ nengkan, tức có khả năng làm tất
cả những thứ gì mình dự định.
Một phụ nữ áp đặt sự ngưỡng
mộ vào tận trái tim của mỗi người
đàn ông. Khi con bé mở miệng nói,
trân châu sẽ tuôn ra theo, và đàn
ông sẽ phải lắng nghe nó. Nó sẽ
không giống như mình, bà cụ vừa cầu
nguyện vừa đắm đuối ngắm cô con
gái đang ngày một lớn lên và
tách xa khỏi bà, thường nói bằng một
thứ ngôn ngữ mà bà khó khăn lắm
mới hiểu nổi. Bà ngắm nghía con
gái của bà chuyển từ một bé
gái ngoan ngoãn thành một cô gái
công khai thách thức bà, gọi bà
là laotu (cổ hủ). Nó muốn mẹ nó phải
"hiện đại", một từ quá mới
không có trong tiếng Hoa. Giờ thì con
gái bà đã trở nên quá thông
minh đối với bà và bà cụ tự hỏi
cớ sao bà lại cầu xin như thế. Trời
Phật đã luôn dễ dãi trước những
lời cầu xin dai dẳng của bà nhưng của
cải và công danh chảy vào như nước
đã chôn đi cả cội nguồn của
cô gái, và giờ đây cô đang
đứng đó không khuôn mặt, không bản
sắc, chỉ còn dính vào mảnh đất
của tổ tiên bằng một sợi chỉ mong
manh. Con gái bà đã quên mất các
giá trị của người mẹ. Những điều
nó muốn thật quá sức phù du ... Những
ước muốn của phụ nữ hiện đại.
Quyền lực, của cải, các cửa hàng thời
trang cao cấp ... Thế mà con gái bà vẫn
chưa thể tìm thấy được hạnh
phúc thực thụ. Bà cụ biết rằng không cần có nhiều
thứ như thế người ta vẫn tìm
được hạnh phúc. Khi con gái
bà từ giã cõi đời, tất cả những
thứ mà nó có sẽ chẳng còn
là gì nữa. Người ta sẽ nhìn lại
những thành tích của nó và nói rằng
nó là một phụ nữ tầm cỡ nhưng
rồi nó sẽ bị quên lãng khi cơn
gió đầu tiên lùa qua ... giống như
tro tàn còn lại của những chiếc xe mui trần
và biệt thự bằng hàng mã.
Bà cụ mong sao nó sẽ
quay đầu lại. Bà mong sao có thể
xóa đi tất cả những hoài vọng lớn
lao của mình và những lời cầu nguyện
dành cho nó. Giờ đây bà chỉ
còn mỗi một ước nguyện: làm sao cho
con gái bà được hạnh phúc. Bà
nhìn ra cổng chùa. Bà thấy con gái
bà đang nói chuyện điện thoại,
chân mày nó nhíu lại vì giận dữ
và lo lắng. Trên đỉnh cao cũng chẳng
phải tốt lành gì, bà cụ thầm nghĩ.
Từ
trên đỉnh thì chỉ có một con
đường để đi: đi xuống.
Bà cụ tỉ mẩn tháo bịch nilông rồi đổ ra
trước bệ thờ một bịch bee hoon (mì bột
gạo). Con gái bà thường chế nhạo
bà chuyện cúng bái các vị Phật bằng
sứ. Sao bà có thể khấn vái thành
khẩn như thế và chờ đợi những mảnh
sứ ấy bay đến giúp đỡ? Nhưng bản
thân con gái của bà cũng có những vị
thần của nó: những thần tượng của
giàu sang, thành đạt và quyền lực
mà nó lệ thuộc và thờ cúng mỗi
ngày trong cuộc đời. Mỗi ngày là một
sự truy tìm các thần tượng, và những
thần tượng mà nó tôn thờ lại
chẳng là gì cả so với vĩnh hằng. Tất
cả những thứ mà con gái bà mong ước
sẽ dần dần hút lấy sự sống bên
trong nó, bỏ lại cho bà một chiếc vỏ
sò vô hồn và rỗng tuếch trước
bệ thờ. Bà cụ lặng ngắm những que
nhang. Hơi nóng bốc lên những xà cột
ọp ẹp có nguy cơ sụp đổ bất cứ
giây phút nào. Phụ nữ hiện đại
ngày nay, bà cụ thở dài nhẫn nhục
khi cúi lạy lần cuối cùng về hướng
đông để kết thúc buổi cầu nguyện.
Phụ nữ hiện đại ngày nay muốn
quá nhiều thứ đến mức đánh mất
cả linh hồn rồi lại tự hỏi tại sao
mình không tìm được nó. Que nhang của
bà tan ra thành lớp tro xám mịn. Bà gặp
lại con gái ở ngoài cổng chùa. Vẻ
bồn chồn, thất vọng vẫn nguyên vẹn
trên khuôn mặt nó. Một biểu lộ rỗng
tuếch, cứ như nó đang đào xới mảnh
đất của những thèm muốn để
tìm kiếm hạt mầm của hạnh phúc. Hai
mẹ con lẳng lặng leo lên chiếc xe mui trần,
rồi cô gái đưa xe ra xa lộ, lần
này không phóng nhanh như lúc đến. -
Má à, - Bee Choo mở lời - con không biết nói
sao với má đây. Mark và con đã
bàn chuyện này rồi, tụi con định
bán nhà lớn. Thị trường nhà đất
đang có ăn thành thử tụi con muốn kiếm
người bán nhà, cỡ 7 triệu (đôla
Singapore - ND) là được. Tụi con định
kiếm một căn hộ khang trang nào đó.
Có một căn ở phố Orchard hạp ý con lắm.
Khi nào về đó, tụi con sẽ cho con
bé làm nghỉ việc để có chỗ rộng
rãi hơn ... Bà cụ gật gù vẻ am hiểu.
Bee Choo khó nhọc nuốt nước miếng.
- Tụi con sẽ mướn
người tới dọn dẹp và ăn uống ở
ngoài, thế là ổn. Nhưng con bé làm
nghỉ rồi thì không có ai chăm sóc
má. Má ở nhà một mình chắc
là buồn dữ lắm. Với lại căn hộ
cũng chật chội nữa. - Tụi con suy nghĩ chuyện
này lâu lắm rồi. Tụi con nghĩ tốt nhất
là má đến sống ở chỗ mới.
Có một căn nhà gần Hougang, một căn
nhà của Giáo hội Công giáo. Nhà
này tốt lắm, má à. - Bà cụ
không hề ngước mặt. - Con đã đến
đó rồi. Bà quản lý nói bả sẵn
sàng nhận má. Nhà này vừa đẹp
vừa có vườn tược, lại có cả
đống người già để làm bạn
với má! Con đâu có nhiều thời gian
để gần gũi má, ở đó thế
nào má cũng vui hơn. "Ở đó
má vui hơn thật mà," cô gái lặp
lại như để khẳng định với
chính mình. Lần này bà cụ không
còn bịch nilông đựng thực phẩm
nào để mà ghì chặt trên áo nữa
rồi. Bà bặm môi siết lại dây an
toàn, cứ như nó bảo vệ được
bà trước cô con gái đang muốn tống
khứ bà đi.
Bà ngồi ngập vào trong
chiếc ghế da, mặc cho đôi vai thõng xuống
và các ngón tay in dấu trên lớp bọc
ghế trắng muốt. - Má? - con gái bà cất
tiếng gọi, tìm kiếm bà qua chiếc
kính chiếu hậu - Má ổn không vậy
má? Điều gì phải đến đã
đến. - Ổn mà - bà cụ nói chắc
nịch, giọng bà lớn hơn bà dự định
- nếu điều đó làm con hạnh
phúc - bà hạ giọng nói thêm. - Việc
này là cho má cơ mà, má! Ở
đó má sẽ hạnh phúc hơn. Mai
má đến đó nhé! Con đã biểu
con bé làm gói ghém đồ đạc
cho má rồi - Elaine phấn khởi nói, chưa
gì mà đầu óc đã hướng
đến một đề mục mới trong lịch
trình của cô. - Con biết mọi chuyện sẽ
ổn thôi mà. Elaine toét miệng cười,
cô cảm giác như vừa được giải
thoát. Có thể việc tống khứ bà mẹ
sẽ giúp cô hạnh phúc hơn. Cô
đã từng nghĩ đến điều đó.
Hình như bà cụ là chướng ngại
duy nhất trên con đường truy tìm hạnh
phúc của cô. Giờ thì cô thấy sung
sướng lắm. Cô đã có mọi thứ
mà bất kỳ người phụ nữ hiện
đại nào cũng thèm muốn: tiền
tài, địa vị, công danh, tình yêu,
quyền lực ... và bây giờ là tự do,
không có bà mẹ và không có những
lề thói cổ hủ khiến cô bị luôn
khó chịu. Phải, cô đã tự do! Chiếc
điện thoại reo lên, khẩn trương.
Cô nhấc nó lên và đọc mẩu tin
nhắn. "Thị trường chứng khoán
tăng 10%!". Tuyệt! Với cô, rõ ràng
là mọi việc đang bắt đầu đi
lên ... Và trong khi cô tìm kiếm ý nghĩa
của cuộc đời qua ánh sáng chiếc
màn ảnh điện thoại, bà cụ ngồi
ở băng sau đã trở nên vô hình,
và cô đã không thể trông thấy
những giọt nước mắt của bà.
AMANDA CHONG WEI-ZHEN , Trang Anh dịch
(Duyên Phó-Canada sưu tầm
và chuyển)