Mắt của trái tim
(Vũ Kế Dũng)
Xilin Diweng có một
bài hát: Because you love me. Lời ca viết rằng:
"Nếu anh không nhìn thấy, em sẽ
là mắt
anh, khi anh không nói, em sẽ
là tiếng
anh".
Lời hát
đã khiến tôi nhớ đến đôi vợ
chồng mù ở trong thôn bà ngoại.
Đôi vợ
chồng mù trong thôn bà ngoại tôi năm
nay đã sắp sửa tám mươi tuổi,
đã có một đống con cháu. Nghe
bà ngoại kể lại, khi cưới nhau, chồng
ngồi xe bò đi đón vợ. Tuy cô
dâu chú rể đều không nhìn thấy
mầu sắc, song chú rể vẫn sai người cuốn
đầy lụa điều lên đầu bò
và xe bò. Đón cô dâu về nhà,
chú rể dắt tay vợ rà mò từ
nhà trên xuống nhà bếp, rà mò khắp
lượt các ngóc ngách trong gia đình.
Viêc khó hơn cả là múc nước ở
cạnh giếng, lần nào cũng thế, hai người
dắt nhau đi, vợ sờ thấy cây gỗ ở
cạnh giếng, một tay ôm chặt cây, còn
tay kia níu chặt tay chồng. Chồng quỳ trên
sàn giếng thả gầu xuống múc, kéo
nước lên. Trong thôn có người
giúp, hai người thường từ chối, họ
bảo:"các anh giúp được 1 giờ,
không giúp được chúng tôi một
đời". Cứ như thế, hai vợ chổng
luôn luôn tay dắt tay nhau gánh nước cho
đến khi đứa con đầu tiên có thể
gánh nổi 1 gánh nước. Dân làng cảm
thấy lạ lùng, đã có mười mấy
trai gái trẻ trong thôn đã từng vì
đất trơn trượt chân ngã xuống giếng,
nhưng hai vợ chồng chưa bao giờ như vậy.
Càng lạ lùng hơn là chuyện, mặc
dù có đông người đang cùng nhau
nói chuyện hỉ hỉ hả hả, hai người
mù vẫn có thể nhờ vào tiếng
hít thở dài dài tìm ra nhau.
Bởi không
nhìn thấy, dù mưa dù gió, người
ta thường trông thấy hình ảnh hai người
dắt tay nhau. Dù làm việc gì, họ cũng
tay trong tay. Tay trong tay, hình tượng để nhiều
nhà văn viết đi viết lại ấy,
đã xuất hiện suốt nửa thế kỷ ở
trong cái thôn nhỏ bé không ai biết
đến này.
Ông chồng
là tay thổi kèn trong ban nhạc của thôn
quê, thường đến các đám cưới
của người khác thổi những bài:
"Trăm con chim nhìn Phượng Hoàng",
"niềm vui đầy nhà".. mặc dù
đi thổi kèn ở đâu, ông cũng chỉ
có một yêu cầu, cho người vợ
mù cùng đi. Khi chồng thổi kèn, vợ
ngồi bên ông lặng lẽ nghe, dường
như những điệu nhạc vui nhộn này
đều là thổi cho bà. Trên khuôn mặt
người vợ mù thường hay đỏ ửng
lên, khiến ai nấy cũng cảm thấy người
đàn bà mù đang ngồi lặng lẽ
kia xinh đẹp biết chừng nào.
Về sau này,
hai vợ chồng đều đã già, không
bao giờ đi ra ngoài nữa, chỉ quanh quẩn trồng
nhiều hoa trong sân to nhà mình, đều
là giống hoa tươi rực rỡ, đến kỳ
hoa nở, cả sân đỏ rực. Một lần
ông sơ ý bị ngã què chân. Trong những
ngày ông nằm ở bệnh viện, bà bốn
ngày liền không ăn một hạt cơm
vào bụng, bà bảo, không sờ thấy
bàn tay quen thuộc kia, bà không còn hồn
vía nào nữa.
Con cái
sáng mắt cũng đã từng vui đùa hỏi
bố mẹ: nếu ông trời giành cho bố mẹ
một cơ hội, liệu bố mẹ có định
dùng mắt nhìn nhau không ?.
Bà mẹ
mù trả lời:"
Các con nhìn người bằng mắt, bố mẹ nhìn người bằng trái tim, tim sáng hơn mắt, thật hơn
mắt".
Ông bố
mù bảo:"Dắt tay nhau một đời,
có bao nhiêu đường vân trong lòng
bàn tay mẹ con, đều đã in vào
trái tim bố. Bố chưa bao giờ trông thấy
một người đẹp nhất, nhưng trong
trái tim bố, thì mẹ con là người
đẹp hơn cả. Cần mắt để làm
gì, mắt là thứ tham
lam nhất trần đời, nhìn cái gì cũng
chia ra tốt, xấu, xinh không xinh, nhìn cái
gì muốn có cái đó, trên mặt
người ta có một nốt rỗ cũng có
thể để trong tim suốt đời".
Cũng có
người nêu ra ví dụ, nếu vợ mù
trông thấy mặt chồng bị bỏng sẽ
có cảm tưởng như thế nào. Lại
có người giả thiết, nếu chồng
nhìn thấy hai tròng mắt vợ lõm hẳn
xuống, liệu có hối hận lời mình
nói không. Bởi vì chúng ta có mắt,
cho nên khi chúng ta nhìn người, chỉ dựa
vào cảm giác của mắt, mà quên
dùng trái tim. Đúng như người vợ
mù đã nói, con mắt của trái tim mới
sáng nhất, thật nhất.
VŨ KẾ DŨNG
(Vohongvang sưu tầm, Liêng
Hương chuyển)