Home | HU'U~ ÍCH | HU'U~ ÍCH [tt] | HU'U~ ÍCH 1 | HU'U~ ÍCH 2 | HU'U~ ÍCH 3 | HU'U~ ÍCH 4 | HU'U~ ÍCH 5 | HU'U~ ÍCH 6 | HU'U~ ÍCH 7 | LINKS | CU'̉'I CHÚT CHO'I | SUY NGÂM~ | SUY NGÂM~ [tt] | SUY NGÂM~ 1 | SUY NGÂM~ 2 | SUY NGÂM~ 3 | SUY NGÂM~ 4 | SUY NGÂM~ 5 | SUY NGÂM~ 6 | SUY NGÂM~ 7 | SUY NGÂM~ 8 | SUY NGÂM~ 9 | BÀI VIÊ'T | BÀI VIÊ'T [tt] | BÀI VIÊ'T 1 | BÀI VIÊ'T 2 | BÀI VIÊ'T 3 | BÀI VIÊ'T 4 | BÀI VIÊ'T 5 | BÀI VIÊ'T 6 | BÀI VIÊ'T 7 | BÀI VIÊ'T 8 | VA(N VUI | VA(N VUI [tt] | VA(N VUI 1 | TA.P GHI | TA.P GHI [tt] | TA.P GHI 1 | TA.P GHI 2 | TA.P GHI 3 | TA.P GHI 4 | TA.P GHI 5 | TA.P GHI 6 | TA.P GHI 7 | TA.P GHI 8 | TA.P GHI 9 | TA.P GHI 10 | TA.P GHI 11 | TA.P GHI 12 | TA.P GHI 13 | TA.P GHI 14 | TA.P GHI 15 | TA.P GHI 16 | TA.P GHI 17 | TA.P GHI 18 | TA.P GHI 19 | TA.P GHI 20 | TA.P GHI 21 | TA.P GHI 22 | TA.P GHI 23 | TA.P GHI 24 | TA.P GHI 25 | TA.P GHI 26 | TA.P GHI 27 | TA.P GHI 28 | TA.P GHI 29 | TA.P GHI 30 | TA.P GHI 31 | TA.P GHI 32 | TA.P GHI 33 | TA.P GHI 34 | TA.P GHI 35 | TA.P GHI 36 | TA.P GHI 37 | TÀI T̀NH | DANH NHÂN | THÚ VI. | GIA -D̀NH | GIA -D̀NH [tt] | DÊ~ THU'O'NG | LA. ! | KHÔ? | KHÔ? [tt] | SU'U TÂ`M TÊ'U

TA.P GHI 3

 

Mt Ngày Vi Tui Trăm Năm

(Cao Đắc Vinh)

 

 

Tác giả là một kỹ sư hồi hưu, đă sống 25 năm bên Pháp, 25 năm ở Mỹ, hiện cư ngụ tại Irvine cùng gia đ́nh. Sau đây là bài viết về nước Mỹ thứ tư của ông.

 

Bố tôi là cụ già đang sống trên tuổi trăm năm.

 

Cụ b́nh an ở cơi trần 103 năm tính đến năm nay Quư Tỵ 2013. Con số tuổi thọ của Cụ tiếp tục cao giống như lời chúc mọi người thường tặng nhau mỗi khi Tết đến, xuân về.

 

Bố tôi vẫn ăn được, ngủ được nên gọi Cụ là "Tiên giáng trần" theo như câu vè lưu truyền trong dân gian: "Ăn được ngủ được là tiên, không ăn không ngủ mất tiền thêm lo .." nhưng thực tế, Cụ vẫn là "người" nên chẳng thể nào tránh khỏi cái chân lư sinh lăo bệnh .. của kiếp ba sinh. Một người già sống đến trăm tuổi nếu c̣n khỏe mạnh th́ cũng chẳng khác cỗ xe cũ là mấy! Động cơ hao ṃn, lúc chạy lúc ngừng tùy theo thời tiết nắng mưa .. Bố tôi cũng đang bước qua chiếc cầu khổ đau của bệnh tật và thường hay than thân trách phận: "Đoạn trường ai có qua cầu mới hay!"

 

Sống trăm tuổi chắc chắn bệnh tật phải xếp hàng chờ đợi, không nặng th́ nhẹ .. Có điều là ở đời, nếu ai may mắn ít bệnh nan y lại hay tạo ra cảnh "Nhà giầu đứt tay bằng ăn mày đổ ruột". Bố tôi chẳng phải ngoại lệ! Mỗi khi trời buồn đổ mưa, cho dù thuốc men đầy đủ, con cái cũng vẫn nghe tiếng Cụ rên rả rích như tiếng mưa rơi lộp bộp trên mái nhà! Cụ không c̣n đủ sức tự chế để an hưởng phúc lợi mà trời ban riêng cho ḿnh ở tuổi "bách niên," có lẽ v́ ít thấy cảnh khổ của kẻ khác nên hay bực dọc với bất cứ bất an nhỏ bé nào đến với ḿnh.

 

Quan sát tuổi già của Bố, tôi nghiệm thấy một sự thật đơn giản là con người ngoài số mệnh sẵn có, sống thọ và ít đau yếu c̣n nhờ vào sức mạnh miễn nhiễm của cơ thể. Qua bao chu kỳ bốn mùa, hết xuân lại vào thu với dị ứng, cảm cúm ŕnh rập, Bố tôi chẳng lần nào chích ngừa mà vẫn khỏe, vi khuẩn vô t́nh xâm nhập tấm thân già ấy cũng phải tàn lụi v́ hợp chất kháng thể. Mùa đông vừa qua, bệnh cúm hoành hành khắp các tiểu bang .. Tôi đến thăm vào một buổi trưa, bàng hoàng thấy Cụ lâm trọng bệnh. Cụ ngồi ở "sofa", cặp mắt cá ươn lạc mất hồn, mê man nên không than thân như thường lệ! Ói mửa trên người, nước mũi chẩy xuống áo quần, hơi thở ngẹt v́ đờm trong cổ làm cả nhà sợ hăi. Anh cả lên tiếng phiền hà em lơ đăng quên chích ngừa cho Bố, em trách anh biết lo xa, thế mà lơ là chẳng giúp? Bác sĩ khám bệnh và kê thuốc ho qua loa, ngạc nhiên chỉ một tuần sau, Cụ b́nh phục rồi những lúc sảng khoái lại líu lo như chim xuân đang về.

 

Rượu mạnh Cognac, Whisky .. hết c̣n thích hợp với sức khỏe của Cụ nhưng thỉnh thoảng ăn miếng thịt ḅ cơm Tây hay "seafood" cơm Tầu th́ vẫn nhâm nhi một ly vang đỏ. Bạn bè Cụ đa số đă ra người thiên cổ chỉ c̣n vài ông bạn già tuổi kém gần thập niên hay một con giáp. Ở tiệm ăn, có người nhận ra Cụ, vui mừng đến chào hỏi nhưng bẽ bàng v́ Cụ dửng dưng không c̣n nhớ kỷ niệm nào với họ ..

 

Tiên sinh Tú Xương một thời đă than, "Một trà, một rượu, một đàn bà. Ba cái lăng nhăng nó quấy ta! Bỏ được thứ nào hay thứ đó .." Bố tôi th́ chẳng muốn bỏ thứ nào cả nhưng hoàn cảnh ở Mỹ bây giờ hấp dẫn chỉ c̣n mỗi mục "trà" nên đành phải lấy cà phê, thuốc lá làm thú giải khuây. Ngồi buồn một ḿnh, Cụ đốt liên tu bất tận, một ngày một bao thuốc như chơi và phân trần khói thuốc hút vào lại thổi ra như c̣i tầu, có nuốt vào phổi đâu mà sợ độc hại? Nếu tôi cắt nghĩa về ảnh hưởng của khói thuốc đối với con cháu trong nhà th́ Cụ nghĩ tôi gây chuyện làm khó rồi lẳng lặng vào pḥng đóng cửa hút, khói bay mù mịt. Cụ uống cà phê đen có đường thay nước! Mỗi ngày hai ba lần, tôi pha từng đợt để giữ mùi thơm và độ nóng rồi mang ra "patio" chỗ Cụ ngồi cùng với vài điếu thuốc lá. Hút xong là hết cho ngày hôm đó, mục đích hạn chế liều lượng và kiểm soát Cụ th́ mới yên ổn sống chung được ..

 

Bữa ăn ngon lành nhất của Cụ là "phở gà phao câu" hay "hủ tiú sa tế". Ăn "steak" th́ có Norm s Restaurant trên đại lộ Beach nhưng phải chờ thứ sáu đặc biệt có món súp "clam chowder" mà Cụ thích! Nói chung, Cụ chỉ chuộng những món thuộc loại "kinh dị" chẳng hạn sa tế có nước dừa kẻ thù của cao mỡ, "clam chowder" có "cream" mà người Mỹ thường phải bỏ bớt % "fat" và cuối cùng là cái của quư "nhất phao câu nh́ đầu cánh" v́ cục mỡ vàng ở đuôi con gà .. Hôm nay Cụ đă ăn món này th́ mai ăn món kia. Đi không vững, phải d́u từng bước nhưng tính thích đi chơi nên nếu biết sẽ được đến những nơi ấy th́ bỗng nhiên Cụ trở thành "em bé" dễ bảo. Do đó tôi thường dùng "chiêu" này để "dụ" Cụ đi tắm, thay tă và quần áo vào buổi sáng đến chăm sóc.

 

"Cơm hàng, cháo chợ" ăn quen đến nỗi, vừa đến cửa tiệm phở Quang Trung hay hủ tiếu Triều Châu là đă nghe mấy cô cậu làm việc ở đấy kháo nhau ầm ĩ khi hai cha con tôi khập khiễng bước vào: "Bố đến! Phao câu bánh tươi hành trần .." Những người trẻ ấy, lứa tuổi cháu chắt của Cụ nhưng sống bên Mỹ lâu năm, ít nhiều đă quên phép tắc thưa gởi đúng đắn nên chúng tôi chỉ biết cười x̣a, miễn sao vui cửa vui nhà và nếu vui cả bà con cửa tiệm th́ .. càng vui hơn.

 

Hôm nào ngon miệng, Cụ có thể ăn hết tô phở nhỏ, tay cầm từng miếng phao câu da vàng mỡ, nhai chậm răi rồi lọc ra cục xương nhỏ, cả thẩy là 7, 8 cái "đít" gà .. có khi bùi béo quá, vô ư Bố rớt cả hàm răng giả ra ngoài! Tôi nh́n quanh, lo cho những người ngồi gần bàn ḿnh, thấy cảnh ít thẩm mỹ này sợ họ ăn mất ngon nhưng chẳng ai để ư và phiền trách một cụ già. Biết Bố c̣n thích ăn tiệm nên buổi trưa nào gặp nhau, dù có vất vả tôi cũng coi như bổn phận, vui vẻ dắt Cụ cùng đi.

 

Tuổi già xương yếu, đi đứng khó khăn nên Cụ ngồi nhiều sinh ra chứng bệnh táo bón. Cằn nhằn măi mà vẫn chưa tiêu, uống 2 viên thuốc nhuận tràng "Bisacodyl" không thấm, tự động Cụ lấy thêm 3 viên nữa .. Kết quả là tiêu chẩy tung tóe từ pḥng vệ sinh đến pḥng ngủ và mấy chị em tôi phải giặt giũ, dọn dẹp nửa ngày chưa xong!

 

Mặc dù phải dắt Cụ từng bước v́ lỡ té ngă th́ khổ cả nhà nhưng mỗi khi thấy quư bà đến gần hỏi thăm là Cụ tự ư chống gậy đứng một ḿnh, tay đút túi quần ra cái điều vẫn "ngon lành", c̣n "gân", độc lập, tự chủ không cần ai. Tṛ chuyện qua loa, các bà thường hay ban tiếng khen vô thưởng vô phạt, Bố tôi tức th́ nhăn mặt đáp lễ với lời than thở: "Dạo này, yếu lắm không khỏe!". Tuổi già đau nhức kinh niên, "ỉ ôi" mong đợi sự cảm thông chia sẻ của quư bà. 

 

Chuyện "lấy le" nhỏ như "con thỏ" ấy đôi khi thành to trên đường phố xứ người, gây ra nhiều hiểu lầm với dân Mỹ sẵn bản tính trọng đăi người già! Ở những chốn ăn chơi như Las Vegas, Big Bear .. Cụ muốn chống gậy khập khiễng đi một ḿnh một phố, "complet" "cravate" đầy đủ chỉ cần phong độ và dáng dấp "ngầu" thuở xưa nữa là xong! Cứ "lê" một bước, Cụ lại đứng nh́n .. Tôi cũng phải "lết" theo Cụ canh chừng. Mỗi lần thấy Cụ chậm chạp quá! Tội nghiệp tôi lại gần khoác tay, dắt Bố để cha con cùng đi bên nhau thủ thỉ cho ngày dài thêm ư nghĩa th́ Cụ đuổi thẳng thừng: "Đi, đi! Cứ đi trước đi! Ông để mặc tôi .." nhưng đi trước là đi đâu? Thành ra hai cha con cứ đứng giữa đường, kẻ trước người sau ngơ ngác lo cho nhau như đang diễn tuồng! Khách bộ hành không quen cảnh tượng ấy, ái ngại nh́n hai người như muốn hỏi: "What's going on?". Cuối cùng, có ông Mỹ cả nể đến gần hỏi han th́ Cụ "nể cả" với nụ cười "ngoại giao" ṛn tan, lịch sự líu lo "xổ" tiếng "Phú lang xa" và lẽ dĩ nhiên, tiếng Mỹ tiếng Pháp loạn xạ, chẳng ai hiểu ai rồi ngượng ngùng "Oui Monsieur", "Bye Bye" đường ai nấy đi! Lúc đó, tôi chỉ thấy chán nản v́ bất lực .. Bố con đi chơi chẳng vui mà như mắc nợ, hành tội nhau khổ sở. Tính t́nh như thế nên Cụ không bao giờ thích ngồi xe lăn, lần nào mang xe đi cũng lại vác về ngoại trừ những chuyến đi chơi xa, miễn cưỡng chẳng đặng đừng, Cụ mới chịu "lép vế" an tọa, chờ người đẩy.

 

"Bách niên" sống lăo th́ nhân sinh lại quay về điểm khởi đầu nên thân già co cụm trong tâm hồn trẻ thơ là chuyện thường t́nh. Trời cho Cụ bản chất lạc quan, sức khỏe đặc biệt hơn người cho nên cản trở lớn nhất của Bố tôi đối với gia đ́nh là tính kiêu căng vẫn c̣n sót ở tuổi già đang quay lại thời "tuổi thơ": giỏi nhất, kinh nghiệm nhất, thông minh nhất, đội đá vá trời .. chỉ v́ cái tự cao "chủ nghĩa" lẩm cẩm. Bề ngoài giao tế tỏ vẻ "trịch thượng" nhưng nếu tự vấn ḷng, khó ai biết sự thật Cụ nghĩ ǵ? Ai lỡ yêu thương, vồn vă chăm sóc th́ Cụ làm cao, "ăn hiếp" đến "tắt thở" rồi cuối cùng phải dùng đến "đ̣n phép" mới được yên thân và ngược lại, đứa con nào thờ ơ, không để ư đến Cụ cũng phải nghe phiền trách mỗi khi giáp mặt.

 

Bên cạnh Bố, tôi thường nghe Cụ than, "Lạ nhỉ! Suốt đời, tôi có ăn ở tệ bạc với ai đâu mà chúng nó đối xử như người dưng nước lă .." nhưng thực tế, từng ấy người con mỗi đứa một tính giống như bàn tay có ngón dài ngón ngắn. Cụ nghĩ đến "ngón ngắn" v́ "thiếu thốn" nên ưu tiên lưu ư đứa "ghét" Cụ hoặc chẳng may bị Cụ ghét, c̣n đứa thương ví như "ngón dài" đă "đầy đủ" th́ Cụ thờ ơ, ít để tâm suy nghĩ. Nói cho cùng, nếu ai lỡ "ghét" cũng do tính t́nh khó khăn của Cụ v́ mỗi lúc không đúng ư là Cụ la mắng và giận hờn nên đa số chán nản, tránh xa phiền muộn do Cụ gây nên để t́m sự b́nh yên cho riêng ḿnh.

 

Bố tôi tuổi Thân đă qua hơn 8 lần con giáp! Theo tử vi, bản tính tự cao, tự đại một phần do cái số cầm tinh con khỉ (?). Xin lỗi người tuổi Thân .. Tôi nêu ư nghĩ ấy bởi v́ đôi lần muốn t́m lại một nơi chốn cũ, Cụ ngồi trên xe vẫn dơng dạc chỉ đường cho tôi nhưng đường nào th́ cũng chỉ là bánh vẽ của một kư ức "mù mịt khói sương" ..

 

- "Đi lối này gần! Ông đi lối kia ṿng vo tam quốc, mất th́ giờ chẳng ăn thua mẹ ǵ, chán quá! Cứ theo tôi. Đấy đấy .." Nghe theo cái "GPS" "cảm tính" kém chính xác của Bố, lái xe quẹo Đông sang Tây, từ Nam lên Bắc loạn xạ cho nên lần nào xe cũng từ từ đi vào ngơ cụt .. Đến khi bí quá th́ lại nghe Cụ "phán":

 

- "Quái lạ! Bây giờ nó sửa đường và xây cao ốc tối tân không c̣n nhận ra ất giáp ǵ nữa cả?".

Nhiều lúc tôi phát điên, trả lời Cụ:

- "Bố ơi! Nhà ḿnh có phước hay vô phước hả Bố? Người ta nói: con hơn cha là nhà có phúc mà Bố cứ nhất định đ̣i giỏi hơn con th́ gia đ́nh ḿnh đến thời mạt rệp .. à?"

 

Tuy nói thế, nhưng tôi hiểu mọi sự trên đời đều là h́nh ảnh một đồng tiền hai mặt, úp và ngửa, có trái th́ có phải, cái "phải" nằm sẵn trong cái "trái" .. Dù tuổi già "ba hoa", Cụ đă tạo chút không khí ngang ngạnh đáng tiếc nhưng xét kỹ .. lại vui v́ đó chính là giờ phút hạnh phúc mỗi lúc Bố con gặp nhau. Cụ khỏe mới đi chơi, thể lực mạnh mới xông xáo bầy tỏ đôi ba chuyện "hoang tưởng" vu vơ! So sánh c̣n thấy hạnh phúc hơn nhiều những lần khác, ốm đau Cụ nằm một chỗ, co rúm im ĺm trên giường th́ gia đ́nh c̣n khổ và lo âu đến chừng nào!

 

Tính t́nh Bố tôi ở tuổi này thay đổi từng giờ, đang vui đă giận và chưa giận đă cười. V́ thế sống gần Cụ, nên hiểu tâm trạng ấy và đừng để "stress" họa vào thân. Đó là kinh nghiệm đáng ghi nhớ của tôi v́ lúc đầu chưa biết rơ hoàn cảnh, tôi đă trải qua giai đoạn thật vất vả lao đao!

 

Dù sao, cảnh đời cô đơn của Bố cũng rất đáng thương! Mọi sinh hoạt như ngừng lại từ lúc các bạn cố tri lần lượt ra đi và Cụ tiếp tục sống trong tuổi già quên lăng. Ngày ngày, tuy có người trông coi nhưng Cụ vẫn thân một ḿnh, ngồi tự vấn sự đời vẩn vơ .. Chờ đợi ṃn mỏi đứa con nào đoái thương thân già, thăm hỏi rồi dắt đi ăn uống là một ngày vui ngắn ngủi v́ dưới mắt Cụ thời gian hội ngộ luôn qua nhanh. Giờ phút chia tay lần nào cũng nghẹn ngào! Tôi thường phải nói dối Cụ đi làm "ca" đêm để về với vợ con và lại nghe câu hỏi quen thuộc: "Mấy giờ về .. để tôi đợi?". Bố hẹn con tái ngộ ngày mai nhưng ngày mai nào ai biết sẽ đến hay không? Chẳng may có thể là lần cuối (?)! Hai Bố con lặng nh́n nhau lưu luyến như bóng chiều ngập ngừng sắp trôi vào giữa bóng đêm ..

 

Ư thức ngày vĩnh biệt không tránh khỏi nên mấy năm gần đây, tôi đă thu gọn đời sống để tận hưởng niềm vui mong manh bên cạnh người Bố già. Tự nhủ ḷng những ngày vui qua mau và giây phút cuối đang đến gần! Cố gắng sống trọn yêu thương với đạo lư hôm nay để ḷng thản nhiên trước cảnh tử biệt sinh ly ngày mai .. Nếu phải ngh́n trùng xa cách từ đây, Bố con sẽ nh́n nhau "an phận" không tiếc nuối như ngày tiễn Mẹ ra đi.

 

Giống tôi lúc xưa c̣n bé, đi đâu bây giờ Bố cũng muốn theo v́ cuộc đời Cụ cô đơn, lẻ loi và chẳng c̣n nhiều ư nghĩa! Kỷ niệm những mùa hè, Bố và tôi sống bên nhau trong ngôi nhà miền núi giữa đồi thông .. Quên sao được con đường chiều dạo quanh bờ hồ Big Bear, chúng tôi d́u nhau đi giữa cảnh hoàng hôn, mặt hồ chiếu rọi tất cả bầu trời nắng quái vàng cam mang chung ư nghĩa về tính vô thường của một kiếp người: mới hôm nao Bố giúp con vào đời thế mà hôm nay, cả hai đă già cùng sống trong một thành phố xa lạ miền cao nguyên, ảm đạm chẳng khác ǵ cảnh chiều tắt nắng trên mặt hồ ..

 

Những nơi chúng tôi đă đi qua, khách thập phương thường tỏ sự ngạc nhiên về Cụ. Người Mỹ, người Pháp, Nhật, Đại Hàn .. đều ngừng lại thăm hỏi và ngưỡng mộ về lối sống của Bố tôi v́ ít ai ở tuổi "bách niên" mà c̣n lom khom đi lại, ăn uống trên đường phố ở chốn phồn hoa đô hội. Ngày nào, nếu Quư vị thấy một cụ già chống gậy, lưng c̣ng, nắm tay một người trẻ đi vào một nhà hàng trên đại lộ Bolsa th́ nhiều phần chính là Bố tôi đó. "Sau này .. sẽ nhớ măi những giờ phút này!" Đó là lời bà Bùi Bích Hà, một nhà tư vấn tâm lư nổi tiếng của Việt Nam nói với tôi đă lâu.

 

Sống với Cụ thân sinh thọ trăm tuổi, tôi lĩnh hội được nhiều điều hay để biết ơn và sửa đổi. Sinh ra vào đầu thế kỷ 20 nên nhân sinh quan của Cụ nhiều phần khác với thời đại hôm nay chẳng hạn quan điểm về hôn nhân, dân chủ hay câu nói "nhi nữ t́nh trường, anh hùng khí đoản" đối với gia đ́nh, xă hội .. Đă là người th́ "nhân vô thập toàn" sẵn mang những khuyết điểm, đáng quư là biết nhận ra mà tránh được. Cha con sinh ra cùng một ḍng giống nên bản chất hay tính t́nh là cái di sản "đồng lần" .. Sống bên cạnh Bố, tôi thường suy tư vai tṛ làm cha đối với các con tôi để tự sửa đổi chẳng hạn tính nóng giận, lạc quan vô cớ và cố quên cái "ta" chấp ngă .. Tôi cảm ơn người di truyền sang gia đ́nh tôi cái "gen" khỏe mạnh "vượt thời gian và không gian", ḷng trắc ẩn, tính vị tha mau quên và một tâm hồn nghệ sĩ nặng t́nh dân tộc ..

 

Suy ngẫm chân lư của người xưa: "Anh em kiến giả nhất phận" đến khi sống chung với các đấng sinh thành trời cho tuổi thọ, chúng ta c̣n nhận rơ một sự thật không mấy vẻ vang! Anh chị em một nhà khi khôn lớn, t́nh nghĩa đổi thay bất ngờ .. Với cha mẹ già cần chăm sóc là một nhiệm vụ, vừa thiêng liêng vừa khó khăn nên câu ca dao "Thức khuya mới biết đêm dài, ở lâu mới biết ḷng người thực hư" đă giúp hiểu rơ tính nết của từng người: có anh ích kỷ, có chị lợi dụng, có em ỷ lại .. hoặc người này tốt, kẻ kia xấu minh bạch như ban ngày. Những lời rao giảng cao đẹp chẳng hạn: đoàn kết, vị tha, công bằng bác ái .. măi măi nằm yên trong sách vở. Con nào cũng yêu thương cha mẹ nhưng qua miệng lưỡi thường bầy tỏ hơn 7 lần nên khi hành động chỉ c̣n 3 ..

 

Thuở mới di cư sang Mỹ, cạnh nhà tôi có ông hàng xóm tuổi trung niên khi xưa là đại úy cảnh sát. Qua lại thân thiết nên chúng tôi mời ông sang dự bữa tiệc sinh nhật đứa con đầu ḷng. T́nh cờ gặp bố tôi, ông nhớ đến bố ông, mừng tủi như sắp khóc rồi đứng giữa nhà bếp, trước bàn ăn đông đủ mọi người, cảm động ông phát biểu:

- "Anh chị may mắn quá! Ráng mà hưởng phúc đức .. Bố tôi nếu c̣n sống mà ngồi "ị .." ngay giữa nhà này một băi, tôi cũng vui sướng hốt chùi không la lối hay than phiền lời nào .."

- "Vâng .. giữa sàn "nhà" tôi (!) và chỉ "một lần" thôi nên ông nói vậy!". Nghĩ cho vui nhưng không nói ra v́ tôi tin là ông đă tŕnh bầy sự thật của ḷng ḿnh theo cảm hứng vào thời điểm đó. Tiếc thay, sự việc sẽ mất tính "cao thượng" khi thêm vào hai yếu tố: nhân bản và luận lư. Đây là trường hợp tiêu biểu "nói dễ làm khó" bởi v́ nếu mỗi lúc, mỗi ngày rồi mỗi tháng bố ông "hành hạ" ông kiểu này th́ ư kiến ấy sẽ không c̣n vững bền. Chẳng bao lâu, vài năm sau đó, tôi không biết buồn hay vui khi nghe tin ông hàng xóm đă sớm quy tiên và gặp lại bố ông ở cơi thiên đàng ..

 

Mỗi tuần, tôi lănh phân vụ trông coi Bố tôi 2 buổi từ sáng đến chiều nên dù hưu trí đă 2 năm nay, tôi cũng chưa dám phác họa một chuyến du lịch xa. Hôm nay, xin ghi lại mẩu đối thoại ngắn như kỷ niệm của Bố con tôi qua câu chuyện: "Một Ngày Với Tuổi Trăm Năm".

 

1.

- Chào Bố! Con mới "đi làm" về. Bây giờ 9 giờ rưỡi sáng, Cụ ngủ dậy hôm nay có khỏe không?

- Khỏe cái ǵ mà khỏe cơ chứ! Ông không biết à? Nó bảo tôi mặc quần áo để đi Sơn Tây, ra đây ngồi đợi măi. Nó lừa .. đi mất rồi!

- Bố ơi! Bố phải để chị ấy "đi làm" chứ! Bố cứ đ̣i theo th́ họ phải nói dối .. Nếu Bố muốn lúc nào cũng có bạn bên cạnh th́ phải chấp nhận vào ở trong viện dưỡng lăo thôi! Hôm nay có con ở với Bố nè ..

- Thôi thôi .. đừng nói nữa, cảm ơn ông! Tôi biết các ông bà tốt với tôi lắm rồi! Cá mè một lứa .. cả đám.

 

2.

- Hôm nay, Bố muốn ăn ǵ nào?

- Ăn ǵ cũng được! Ăn cho no chứ béo bở, ngon lành ǵ mà cứ hỏi măi ..

- Ok! Vậy th́ bánh ḿ Cali hay bánh cuốn Tân Hồng Mai nào.

- Bánh ḿ chỉ có ông ăn chứ tôi nhai sao được! Răng đâu mà nhai? Bánh cuốn tôi ăn rồi .. khô lắm! Tôi phải có cái ǵ lỏng .. mới dễ tiêu.

 

- Thế tại sao Bố bảo ăn ở đâu cũng được? Vậy th́ "phở gà phao câu" được không?

- Đâu cũng được! Phở gà ăn ở cái tiệm cũ kia! Tôi quen ở đó .. Chỗ mới bây giờ làm tồi lắm ..

- Lần trước Bố vừa khen, thế mà .. lại chê rồi! Không sao .. Bố muốn đi đâu ḿnh đi đó.

 

3.

- Thôi bây giờ ḿnh đi tắm, thay quần áo rồi Bố con đi ăn phở nhớ ..

- Tôi vừa tắm xong! Đây này, áo quần vừa thay .. mới cả! Có ǵ mà phải thay măi thế?

- Mới tắm mà sao "khai" thế này? Bố không tắm th́ ḿnh không đi ..

- Ông chờ tôi nhớ! Đừng đi như "con" kia...

- Con ở đây tắm cho Bố mà .. Làm sao Bố tắm một ḿnh được?

- Ông cẩn thận cái áo này của tôi .. nó có tiền! Vô ư là hết cả .. Sơn Tây.

- Đây! Con treo trước mặt cho Bố thấy .. Không ai vào lấy .. Thấy chưa? Yên tâm nhé!

- Không ai lấy! Hừ .. Mất hết cả rồi mà ông c̣n nói .. không ai lấy! Mất trâu rồi mới lo làm chuồng .. Chán quá!

 

4.

- Sao Bố ăn phở gà hôm nay có ngon và no không?

- Ngon? Ăn mà không ngon th́ ăn làm ǵ? Hỏi vớ vẩn, hừ .. No! Đă ăn tiệm th́ phải no chứ .. lại c̣n đói à?

 

- Bây giờ cà phê nhá!

- Cà phê chứ c̣n ǵ nữa .. Ông ngừng mua bao thuốc lá cái đă. Hết rồi!

- C̣n mà! Con vẫn c̣n nửa bao nhưng Bố chỉ hút hai điếu thôi nhé!

- "Uẩy"! Cho bao nhiêu th́ hút bấy nhiêu. Miễn có hút là được.

- Bây giờ vào nhà con pha cà phê, ngồi ngoài "patio" uống cà phê hút thuốc. Ấy .. Bố đi đâu vậy?

- Tôi ghi số xe để ngày mai khi cần tôi "gọi" cho ông chứ nếu không lại đói .. chẳng có đứa nào chở đi ăn. Viết cho tôi số .. May mà có ông thương thân già này nên c̣n giúp đỡ tôi.

- Bố lộn rồi! Số téléphone chứ không phải số xe. Vào nhà con ghi cho ..

 

5.

- Sao Bố buồn vậy? Ngủ một giấc trưa đi .. cho khỏe.

- Tôi thấy đời vô nghĩa, không muốn sống nữa! Phiền hết con cái .. Hôm qua, xin nó hai viên thuốc, bảo uống rồi mai không dậy nữa .. thế rồi chắc liều lượng nhẹ quá, chẳng ăn thua mẹ ǵ! Sáng nay vẫn chưa chết ..

- Thế Bố c̣n muốn đi Sơn Tây không?

- Muốn lắm chứ! Chỉ có 2 tiếng ngồi xe lửa là đến nơi mà không đứa nào nó dắt đi. Con với cái .. Khổ cái thân già này! Nó hứa nhăng hứa cuội nhưng tôi có cách .. "Moa" bàn với "toa" chuyện quan trọng này nhớ! "Moa" cần 2 ngàn để đi về Sơn Tây. Đến nơi rồi "moa" sẽ trả lại.

- "Toa" trả "moa" bằng cách nào?

- Mấy bữa nay, "moa" nghĩ ra cách kiếm tiền rồi! "Moa" về Sơn Tây mở lớp dậy tiếng Pháp cho người ta học .. Thế nào cũng có nhiều "śn".

 

- Bây giờ tiếng Anh chứ có ai nói tiếng Pháp nữa đâu Bố ơi là Bố!

- Thế th́ tôi về Hà Nội .. lại làm giây thép Bưu Điện vậy.

- Bố già lụ kh .. đi không vững! Ai c̣n muốn mướn Bố.

- Già? Hừ .. Đói th́ cũng phải cong đít mà làm chứ ai nuôi?

 

6.

- Nếu có ai dắt Bố về Sơn Tây th́ con mới cho Bố mượn tiền. Bố không đi một ḿnh được! Hơn nữa đi xe lửa không bao giờ đến! Bố phải đi máy bay, Bố quên rồi à?

- Sao lại không được! Xưa nay tôi vẫn một ḿnh chứ hai ḿnh bao giờ? Đi xe lửa mà lại .. Hừ .. Ai bảo ông thế! Người ta vẫn đi hàng ngày mà nói láo .. Chỉ nói láo là giỏi! Hay là ông không muốn cho tôi mượn tiền nên ông nói nhăng nói quậy? Thôi .. Tôi hiểu ông rồi! Thân già này chẳng c̣n nhờ cậy ai được. Con với cái .. Đồ mất dậy!

- Ấy chết, sao Bố lại nói con thế! Chán thật ..

- Ông chán tôi từ lâu rồi chứ có phải bây giờ đâu?

- Thôi con đi làm nhớ!

- Vâng! Ông đi .. Mấy giờ về?

- Con không về nữa v́ Bố chửi con rồi ..

- Tôi chửi ông hồi nào? Ông chửi tôi th́ có! Chỉ giỏi ăn hiếp người già!

 

Bố tôi nói thế rồi quên ngay và ngày mai câu chuyện lại tiếp tục với những cuộc đối thoại vui buồn không dứt! Có tính mau quên và chẳng coi ai là kẻ thù nên v́ thế Cụ sống lâu chăng? Dù sự ăn uống chút phần khả quan nhưng tinh thần của Bố tôi cũng đă suy sụp nhiều so với năm ngoái! Chân đi không vững và đầu óc hoang tưởng, vui buồn bất thường .. Như đă nói ở phần trên, người già không mắc phải bệnh này cũng mang chứng bệnh kia. Thuốc men chỉ đỡ mà không chữa lành.

 

Bố "đi" măi và tôi cũng mong Cụ quên "về" với Mẹ tôi nhưng thực tâm, ai cũng biết rằng tất cả chuyện đời đều phân chia sẵn ranh giới nên mỗi khi ra ngoài giới hạn đă định, chúng ta đều có cái giá phải trả! Người xưa vẫn thường nói: "Bách tuế vị kỳ" mà ..

 

Bố tôi và các con của Cụ đang chia sẻ hạnh phúc và khó nhọc, mỗi ngày một khổ hơn v́ thế người nhiều kẻ ít tặng Cụ thời giờ và t́nh thương để mong Cụ hưởng những mùa xuân êm đềm c̣n lại trong đời.

 

Qua kinh nghiệm "Một Ngày Với Tuổi Trăm Năm" vừa tŕnh bầy, thực tâm tôi không muốn sống trường thọ đến tuổi "bách niên" để phải trả giá dù nhẹ hay nặng bởi v́ sự việc đó chắc chắn sẽ liên hệ đến các con và người thân của tôi sau này .. khổ đau sẽ nhiều hơn hạnh phúc! Tuy nhiên, muốn là một chuyện, không ai trong chúng ta tránh khỏi số mệnh đă an bài ..

 

Cuối cùng, liệu chúng ta c̣n nên chúc nhau câu "Bách niên giai lăo" mỗi khi xuân về nữa không?

 

 

CAO ĐC VINH

 

(N.K. sưu tm và chuyn)

 

 

website counter