RA.CH GIÁ-----TRA(M NHO*' NGÀN THU*O*NG 2
PHÙ VÂN 19

Home

TIN NGă'N | Cơi I-MEO | Cơi I-MEO (tt) | BÀI VIÊ'T MO*I' | BÀI VIÊ'T MO*I' (tt) | XU*O*'NG và HO.A | XU*O*'NG và HO.A (tt) | XU*O*'NG và HO.A 1 | CU*O*`I CHÚT CHO*I | CU*O*I` CHÚT CHO*I (tt) | CU*O*`I CHÚT CHO*I 1 | SU*U TÂ`M | SU*U TÂ`M (tt) | SU*U TÂ`M 1 | SU*U TÂ`M 2 | THO* DI.CH | THU* VIÊ.N RA.CH GIÁ | PHÙ VÂN | PHÙ VÂN (tt) | PHÙ VÂN 3 | PHÙ VÂN 5 | PHÙ VÂN 6 | PHÙ VÂN 9 | PHÙ VÂN 10 | PHÙ VÂN 11 | PHÙ VÂN 12 | PHÙ VÂN 13 | PHÙ VÂN 14 | PHÙ VÂN 15 | PHÙ VÂN 16 | PHÙ VÂN 17 | PHÙ VÂN 18 | PHÙ VÂN 19 | PHÙ VÂN 20

MỤC LỤC:

caydandaydai.gif

aotrang cautre.jpg

TÔI LÀM WEB

 

NHƯ LỤC B̀NH TRÔI !

 

.. Người ta yêu Hà Nội ngàn năm văn vật, Sài G̣n ḥn ngọc Viễn Đông, tôi yêu Rạch Giá, Phú Quốc, Hà Tiên, và nhứt là Vĩnh Thanh Vân trong cái hoang dại của ngày đầu khẩn hoang lập ấp, xây đắp với mồ hôi nước mắt của ông cha, pha với đất bùn của rừng tràm và nước đục của sông Trèm Trẹm .. (VĨNH THANH VÂN)

 

Tôi thèm được ngợi ca mảnh đất nơi tôi chôn nhau cắt rún một cách tuyệt vời như VTV. Tôi thèm khẳng định tha thiết như VTV : Tôi yêu vùng đất này bởi nó hết dạ thủy chung, đăi người lúc thịnh, pḥ người lúc suy ..

 

Trời ơi. Rạch Giá của tôi đó. Nguồn cội của tôi đó. Nơi tôi mở mắt chào đời và được dưỡng nuôi đến tuổi trưởng thành đó. Vậy mà .. Đất không hề phụ người, chỉ có người bỏ đất mà đi . Đất thủy chung với người, chỉ có người là phụ bạc ..(Tôi rời Rạch Giá lên Sài G̣n v́ chút mộng công danh và nợ đời cơm áo. Tôi quên Rạch Giá bởi gió bụi Đô Thành ..)

 

Và bây giờ, nếu có muốn quay về chốn cũ th́ có khác ǵ Từ Thức về trần không ??? Tất cả đă đổi thay sạch sành sanh hết rồi. Từ cảnh vật cho đến con người. Từ tâm t́nh cho đến lịch sử. Ngay cả bạn bè cùng một lứa bên trời giờ cũng đang lận đận đất khách lưu vong !!!

 

.. Xe qua cống Rạch Mẻo, Trần nh́n thấy cái cổng Tam Quan thấp thoáng từ đằng xa. Chàng nghe rộn ră một niềm vui. Trần không nhớ rơ nó được xây lên từ lúc nào, nhưng sự hiện hữu của nó bây giờ như một biểu tượng gắn liền với địa danh Kiên Giang như h́nh với bóng. Người ta không thể không nhớ đến cổng Tam Quan khi nói về Kiên Giang hay Rạch Giá. Do đó mà dù có đi xa Kiên Giang bao lâu, khi trở lại chỉ cần nh́n thấy cổng Tam Quan, người ta sẽ có cảm tưởng là ḿnh đă thực sự trở về nhà .. Khi xe vượt qua cổng Tam Quan, Trần quay nh́n lại cái công tŕnh kiến trúc rất Việt Nam đó. Nó không có vẻ kiêu kỳ như kiến trúc của Pháp, nó cũng không có cái vẻ đồ sộ của những cổng thành Hy Lạp, nhưng nó có cái nét uy nghi rất chân phương và b́nh dị. Như cái b́nh dị và chân t́nh của những người Kiên Giang .. (NHĂ QUÂN-TRẦN VĂN PHÚ)

 

Ôi . Người phương Nam say th́ say trọn. Người phương Nam buồn th́ buồn sâu. Nỗi nhớ cố hương khi chếnh choáng. Văng vẳng ầu ơ điệu ví dầu.. (VƯƠNG KHÁNH VÂN-Rạch Giá)

 

caydandaydai.gif

*****

*****

Đó là một số trích đoạn của bài "Một bông hồng cho Rạch Giá"  đăng trong Đặc San thân hữu Kiên Giang năm 2000. Và cũng có thể đây là lư do rất tiềm ẩn để trả lời cho câu hỏi v́ sao tôi hay đặt tên web là RẠCH GIÁ MẾN THƯƠNG hay RẠCH GIÁ TRĂM NHỚ NGÀN THƯƠNG.

 

Hay đấy chính là một cách để đối bóng tâm t́nh như Chu Mạnh Trinh:

 

Nước non ngàn dặm đôi hàng lệ

Tâm sự năm canh một bóng đèn

 

Mà cũng có thể là tại v́ tôi quá bạc nên hối lỗi t́m về nguồn cội sau một đoạn đời lêu lổng đi hoang ?!?!

 

.. Bạc v́ ḿnh không phải họ lục b́nh trôi mà sao vẫn không cắm rễ ăn sâu bám chắc vào một nơi chốn vững bền (Tôi rời Rạch Giá lên Sài G̣n từ năm 1970, đi Long An dạy học 7 năm, qua Phi Luật Tân 7 tháng 2 ngày và đến Mỹ cuối năm 92, tuy ở Maryland thôi, nhưng cũng đă dọn nhà tới, dọn nhà lui đến 5,6 lần ..)

 

Bạc v́ ḿnh cứ như một thứ cô hồn lăng tử, một kẻ lang thang ĺa cội xa nguồn hết sức dửng dưng. Như một đời rong rêu, bèo giạt. Như một kiếp mây trời không chỗ dừng chân.

 

Bạc v́ mặc cho mọi người xăng xái quay về quê cha đất tổ, hoặc cứ ấp ủ một ngày về . Riêng tôi vẫn thản nhiên để đời ḿnh trôi tới đâu th́ trôi, tấp tới đâu th́ tấp. Nếu có trở về VN hay không cũng không bận tâm ǵ mấy. Có điều kiện tiền bạc rủng rỉnh th́ về --như đi du lịch ! Bằng không th́ cũng không hề day dứt. V́ c̣n ǵ nữa đâu mà thắc mắc luyến lưu. Tôi không c̣n nhà nữa (Nhà ở Rạch Giá. Bán từ xưa rồi. Nhà ở Sài G̣n. Cũng đă sang tên)

 

Tôi không c̣n bố mẹ già chờ đợi con ṿ vơ ở phương trời nữa (Bố tôi đă mất trước má tôi những 13 năm rồi). Vậy th́ c̣n ai để tôi hăm hở trở lại viếng thăm ?

 

C̣n cha, c̣n mẹ th́ hơn

Không cha, không mẹ, như đờn đứt dây (Ca dao)

 

Đă thế ông bà Nội, Ngoại của tôi đă chết từ khi tôi chưa được sinh ra đời, (từ trước cả khi ba má tôi gặp nhau nữa chứ) và ở tít một miền quê xa lắc nào đó ở ngoài Bắc. Nếu tôi có về thăm viếng cũng chả c̣n người nào biết tôi là con cái nhà ai. Cũng như tôi không thể biết ai cùng một giọt máu đào với ḿnh để mà thắm thiết hỏi chào vồn vă, hơn là lịch sự b́nh thường như với những ao nước lă xung quanh.

caydandaydai.gif

Chính cái lỗ hổng sâu hoắm về nguồn cội tôi

Chính cái lỗ hổng sâu hoắm về nguồn cội tôi. Chính cái số không to tướng về Ông Bà Chú Bác Cô D́ Cậu Mợ tôi. Chính v́ không có một sợi dây cốt nhục t́nh thâm cụ thể buộc ràng, nên tôi rất dễ dửng dưng, rất dễ dàng quên lăng thờ ơ mọi sự. Không có ǵ cột chặt tôi lại với người, như là không c̣n sức hút của trái đất nữa, tôi tha hồ bấp bênh, tha hồ bồng bềnh, tha hồ chông chênh, tha hồ đảo điên, điên đảo ..

 

Như đă nói, nh́n ngược lên nguồn cội ông bà tiên tổ, tôi không thấy mặt ai. Nh́n lại đầu đuôi, tôi chỉ có một bà chị duy nhất lớn hơn tôi đến 9 tuổi đầu, và h́nh như cũng chả thương yêu ǵ tôi cho lắm. Chị có gia đ́nh chị, chồng con chị, công ăn việc làm buôn bán, bán buôn của chị. Tôi chả hề nằm trong cái bận bịu đă quá thừa bận bịu cho chị rồi. Nên tôi rất thảnh thơi mà ra đi. Không có một chút buộc ràng dan díu. Nên tôi dửng dưng không màng dự định quay về. Về thăm ai và v́ ai ???

 

Về Sài G̣n .. Hay Rạch Giá ..

Về Long An .. Hay t́m lại Bataan ..

 

Tuy dứt khoát, tôi không phải là người từ đất nẻ chui lên. Cũng không phải là người đứt dây rớt xuống làm người thế gian. Nhưng rơ ràng tôi như là thân cây không có cội rễ. Như nước không có nguồn. Như chim không có tổ. Như thuyền không có bến. Và dĩ nhiên tôi thấy ḿnh chả giống ai !!!

 

Người ta có gia phả để kể cho con gịng, cháu giống nghe. Để hănh diện tự hào về Ông này, Bà nọ. Người ta có đại gia đ́nh huyết thống để gắn bó, để thương yêu, đùm bọc cho nhau, bảo vệ lẫn nhau. Đàng này, b́nh thường không nói làm ǵ, khi năm hết Tết đến, khi đám giỗ đám cúng, khi có chuyện hữu sự. Đó là lúc cái quạnh quẽ, đ́u hiu của mẹ con tôi rơ nét nhất, ớn lạnh nhất !

 

Người ta thường bảo Không cha đeo chân chú, xảy mẹ bú vú d́. C̣n chúng tôi -- má tôi cũng mồ côi mồ cút từ khi mới 13 tuổi đầu -- Khi không c̣n cha nữa, cũng không có chân chú để mà đeo, mà bám víu. Lúc không c̣n mẹ nữa, cũng không có vú d́ để mà đ̣i được bú, đ̣i được yêu chiều.

 

.. Có một lần, ở Rạch Giá, má tôi bị một con nợ (đàn ông) đánh bầm cả mắt, khi bà nhắc họ một món nợ từng ghi sổ lâu ngày (chả là má tôi bán hàng xén mà).

 

Một tuần sau, khi xong lớp luyện thi Tú Tài II ở Sài G̣n (trọ học nhà bà chị), về nhà thấy má như vậy th́ thương xót và tức uất quá mà không biết làm sao. Chỉ biết khóc nức lên một hồi, rồi quệt nước mắt, nước mũi, khăn áo chỉnh tề qua nhà người ta nói phải, nói trái -- cầu ḥa !

 

 

caydandaydai.gif

Tôi biết ḿnh không hẳn đă tốt đẹp, cao thượng ǵ, khi uốn ba tấc lưỡi xí xóa hết mọi chuyện, ngay cả món nợ , nếu họ không mu

Tôi biết ḿnh không hẳn đă tốt đẹp, cao thượng ǵ, khi uốn ba tấc lưỡi xí xóa hết mọi chuyện, ngay cả món nợ , nếu họ không muốn trả. Nhưng tôi biết làm ǵ đây. Bứt mây th́ động rừng. Không khéo họ kéo đàn, kéo lũ, kéo gịng, kéo họ của họ ra (họ là dân đánh cá, dân ăn đầu sóng, nói đầu gió chứ đâu phải tay vừa), th́ ngay cả anh chàng Chân Lư cũng phải co gị chạy mất, bởi cái chiến thuật lấy thịt đè người, cả vú lấp miệng em. Chứ đừng nói mẹ con tôi chân yếu tay mềm, thân cô thế cô, một bà già với một đứa con gái bạch diện thư sinh, lại c̣n được dạy nằm ḷng câu châm ngôn nhẫn nhục một sự nhịn là chín sự lành.

 

Từ thuở nào rồi, cả hai mẹ con tôi, có chuyện rủi ro không biết chạy đến với ai cầu mong giúp đỡ, chở che. Từ lúc nào rồi, có việc vui ǵ cũng không biết gọi ai cùng vỗ tay cười. Chỉ toàn là những ao nước lă mà nên t́nh nên nghĩa, nên thương nên mến. Chỉ toàn là những láng giềng gần nên phải ngậm ngùi bán anh em xa, nên phải ngậm ngùi làm rơi rớt những giọt máu đào.

 

Đúng là : Anh em thiên hạ, láng giềng người dưng (ND)

 

Cứ thế. Một ḿnh ḿnh biết. Một ḿnh ḿnh hay. Một ḿnh ḿnh vui. Một ḿnh ḿnh buồn. Vậy đó. Lủi thủi đi. Lủi thủi đứng. Lủi thủi nằm. Lủi thủi ăn. Lủi thủi ngủ. Lủi thủi như hủi đi chợ trưa ..

 

Cái tâm trạng và hoàn cảnh cô đơn độc đạo của má tôi như là một thứ nghiệp dĩ di truyền trọn vẹn sang tôi. Khi tôi đến tuổi trưởng thành th́ cũng y chang như vậy. Như tôi là một thứ bản sao chính hiệu một đời tứ cố vô thân, quay đi quay lại rồi cũng đành phải nương tựa chính ḿnh.

 

Cô hồn nhờ gởi tha hương

Gió trăng hiu hắt, lửa hương lạnh lùng

(NGUYỄN DU)

 

.. Như các bạn biết đó, tôi sinh ra ở Rạch Giá, Nhưng tôi vẫn thấy ḿnh là người miền Bắc, cho dù là một thứ Bắc mất gia phả đi nữa. Bởi v́ có má tôi. Má tôi là mái nhà. Là tổ ấm. Là t́nh thương. Má chính là quê hương miền Bắc của tôi ! Đến khi má mất ở Sài G̣n. Tôi thực sự bơ vơ. Không c̣n Thụy Phương -- Hà Đông nữa. Không c̣n Rạch Giá -- Kiên Giang nữa. Ở Sài G̣n nhưng không phải người Sài G̣n chính hiệu. Tôi thực sự trôi lăn. Tôi thực sự luân lạc. Không có ǵ để bấu víu. Không có chỗ để tựa nương. Tôi lưu vong ngay giữa Sài G̣n. Càng điêu đứng hơn sau tháng Tư đen ..

 

Nhưng (ôi, chữ nhưng tuyệt diệu này), bây giờ ở Mỹ, tôi không thấy ḿnh lưu vong, từ khi có những cú phôn rộn ràng của bạn bè một thời thân ái cũ. Tất cả bỗng được thắp sáng. Tất cả bỗng được bừng dậy. Tôi gặp lại quê hương. Tôi gặp lại Rạch Giá giữa nơi xứ lạ quê người.

caydandaydai.gif

Chính nhờ các BẠN mà tôi thấy tôi là thân cây có cội rễ

Đúng là:                                     

Trời c̣n để có hôm nay,

Tan sương đầu ngơ, vén mây giữa trời (ND)

 

Chính nhờ các BẠN mà tôi được thấy tôi là thân cây cội rễ. Là nước nguồn. Là chim tổ. Là thuyền bến. Tôi lại được là tôi, được cột chặt với bạn bè bằng hữu, nên không c̣n bấp bênh, không c̣n bồng bềnh, chông chênh, không c̣n đảo điên, điên đảo. Tôi lại được là tôi, một đứa bạn một thời Trung Học từng được mệnh danh là Sư Tử Hà Đông (chả hiểu cái tên này có vận vào người hay không, mà tôi ống chề suốt kiếp và vĩnh viễn ca bài Suốt đời ta chẳng yêu ai, chỉ yêu một mảnh h́nh hài khẳng khiu).

 

Tôi đă thấy lại nguồn cội của tôi, tổ ấm của tôi -- Là Rạch Giá ! Không phải Rạch Giá hiểu theo nghĩa địa dư chí, mà là Rạch Giá --T́nh Bạn, T́nh Đồng Hương, T́nh Người bầu bí thương  nhau.(Rạch Giá, bạn bè và nỗi niềm xa xứ)

 

Cũng xin nhân đây mà cảm tạ hết thảy các tác giả (văn, thơ, họa, nhạc, h́nh ảnh) người Rạch Giá (hay không Rạch Giá)  đă, đang và sẽ trích đăng vào web RGTNNT và Wandering Clouds.

 

Đất Rạch Giá như Vĩnh Thanh Vân đă ngợi ca -- hết sức thủy chung, đăi người lúc thịnh, pḥ người lúc suy. Và cũng chính cái điạ thế tứ bề thọ thủy của thị xă, của quần đảo Thổ Châu, Phú Quốc, thắng cảnh Hà Tiên: đâu đâu cũng mênh mông, bát ngát sông biển dạt dào, th́ bảo sao ḷng người Kiên Giang không dạt dào, bát ngát như sông, như biển.

 

Ngoài ra thử t́m coi lại người Kiên Giang là ai ? Gốc gác nguyên thủy từ đâu th́ ta sẽ dễ hiểu tấm ḷng con dân Rạch Giá. Chả cần phải làm một nhà khảo cổ, hay địa lư gia chuyên nghiệp làm ǵ, cứ thử bước vào một lớp học nào đó của trường trung học Nguyễn Trung Trực, Lâm Quang Ky, Phó Điều, Vơ Văn, Trung học Kiên Thành, Kiên Tân .. ta sẽ gặp dân Bắc Kỳ Cựu, Bắc Kỳ di cư, (hoặc mới nhất là Bắc Kỳ 75); người Trung nói tiếng rất khó nghe (thoạt đầu); rồi người Cao Miên (đàng thổ, nói riết thành Thằng Thổ, dễ mích ḷng hết sức); người Hoa Kiều (hay gọi nôm na là người Tàu, người Tiều, Chệt Rẫy nếu trồng trọt miệt vườn), có cả người Ấn Độ, người Lào, người Tây...Đâu có phải đại ngôn đâu nếu bảo Rạch Giá -- Kiên Giang cũng là một dạng Hiệp Chủng Quốc nho nhỏ chứ hả ??? Và phát âm th́ đặc sệt Gạch Giá thấy mà thương: Con cá bỏ chong gổ, nhảy gột gột.

 

Như vậy, từ căn cơ nguồn cội, người Rạch Giá -- Kiên Giang luôn mở rộng ṿng tay mời mọc thiết tha: Đến đây th́ ở lại đây, Chừng nào bén rễ, xanh cây cũng .. hổng thèm về nhen !!! Do đó, Rể Rạch Giá, Dâu Kiên Giang, cùng bạn bè thân hữu tứ xứ tụ về, ôi thôi, càng làm thêm nức tiếng đất lành chim đậu và người Rạch Giá -- Kiên Giang th́ hiếu khách tuyệt vời  !!!

 

Nói th́ nói vậy, nói để nhắc nhớ ḿnh đừng quên nơi chôn nhau, cắt rún. Uống nước nhớ nguồn. Ăn trái nhớ kẻ trồng cây. V́ Cây có gốc mới nở cành sanh ngọn, Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu (Ca dao). Chứ không phải để quá tự hào, quá hănh diện rồi thành người địa phương cục bộ, kỳ thị, mắc mưu thâm độc của Thực Dân xưa khi xỉa xói đồng bào ḿnh bằng những câu nhạo báng: Bắc Kỳ ăn cá rô cây, Trung Kỳ thấy vậy xỏ xâu đem về. Hoặc bế môn tỏa cảng nghịch chơi với người ngoại tộc (làm như người khác xứ Kiên Giang (lục tỉnh miền Tây, lục tỉnh miền Đông, Sài G̣n, Đà Lạt, Nha Trang, Phan Thiết, Huế, Hà Nội, Cao Bằng, Lạng Sơn ..) không phải là Đồng Hương Việt Nam vậy !!!)

 

May mắn thay tôi là người Việt Nam gốc Bắc. Chào đời ở tít đất phương Nam . Bạn chí thiết của tôi đều đầu gà đít vịt, hợp chủng Việt, Miên, Tàu, Lèo .. Trưởng thành ở Sài G̣n. Thành nhân chi mỹ ở Long An. Trả nghiệp ở Bataan. Và đang già ngắt ở Hiệp Chủng Quốc. Tôi đâu có dại dột ǵ mà không bắc cầu giao lưu với BẠN, để bị đói khát (vật chất lẫn tinh thần), và lại bị "lủi thủi như hủi đi chợ trưa" chớ bạn ???

 

Ví dầu cầu ván đóng đinh,

Cầu tre lắc lẻo, gập gh́nh khó đi

Khó đi mượn chén ăn cơm

Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi
.

 

Khó đi, BẠN dắt tôi đi,

Bạn thi trựng học, TÔI thi trường đời

(Ca dao cải biên)





(Tháng Giêng Giáp Thân)

 

 

aotrang cautre.jpg

caydandaydai.gif