9 điều
người cao tuổi nên tránh Con người khi về già, các bộ phận
trong cơ thể đều lão hóa, yếu
đi. Một số điều sau đây luôn ẩn
chứa những hiểm họa bất ngờ mà
người cao tuổi cần phải lưu tâm đề
phòng. Không nên tập luyện
vào lúc sáng sớm Ta vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện
vào buổi sáng là tốt vì không
khí trong lành. Điều đó không
đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật
của đồng hồ sinh học của người
già thân nhiệt đang cao, huyết áp
tăng, thận thượng tuyến tố cũng cao gấp
4 lần buổi tối, nếu vận động mạnh,
chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh,
tim dễ ngừng đập. Đã có không
ít cụ đi bộ buổi sáng sớm về
ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột
ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ
luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều
tối, tuy không khí không được thanh sạch
như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều. Đang ngủ không
nên trở dậy vội vàng Thần kinh người già thường chậm
chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc
có ai gọi đang ở tư thế nằm mà
trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết
áp tăng đột ngột, dễ dẫn đến
đứt mạch máu não. Vì vậy, đang
ngủ khi có việc cần dậy phải từ từ
theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa
phút. Bước 1 khi tỉnh giấc hãy nhắm
mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước
2, ngồi dậy tại giường nửa phút xoa
tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất
hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới
đứng dậy đi. Không nên ngoái
đầu một cách đột ngột Người già mạch máu thường
xơ cứng, thành mạch dày hẹp và
đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay
ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở
cổ bị chèn ép, động mạch vốn
đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp
hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bị
kích thích mạnh làm mạch máu co lại,
máu lưu thông chậm làm não thiếu
máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị
choáng, hoa mắt, chóng mặt, có người
đã bị ngã. Vậy đang đứng hoặc
đang đi có ai gọi từ phía sau, chớ
có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên
quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả
người lại, tránh chỉ quay đầu. Không nên đứng co
một chân để mặc quần Xương của người già thường
bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp
thì xương cũng giòn. Khi mặc quần
mà đứng co chân để xỏ từng
chân vào ống quần dễ bị ngã do mất
thăng bằng hoặc do vướng vào quần.
Người cao tuổi đã ngã thì dễ
gãy xương, dập xương. Khi mặc quần
tốt nhất là nên ngồi trên ghế hoặc
trên giường. Trong nhà tắm nếu không
có chỗ ngồi thì phải dựa mông
vào một bên tường để giữ
thăng bằng cho khỏi ngã. Nhiều người bị
ngã gãy xương ống chân, dập
xương chậu vì đứng co chân mặc quần.
Không nên quá ngửa
cổ về phía sau Có lần một ông già đã về
hưu cạnh nhà tôi, sức khỏe tốt, khi
ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế tựa có
lẽ do mỏi cổ nên ông đã ngửa cổ
về phía sau hơi quá nên bị xỉu
luôn. Khi con cháu biết thì nửa người
bên phải của ông đã bị liệt,
nước mũi nước dãi chảy ròng
ròng và không nói được nữa, phải
đưa ngay vào viện. Trường hợp
này là do gần mạch máu nơi cổ
có nhiều đốt xương, bình thường
giữa các đốt có chất nhờn bôi
trơn nhưng về già chất bôi trơn
kém đi, các đốt xương trở
nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau
quá giới hạn cho phép, phần xương sắc
cạnh đó làm tổn thương đến
mạch máu, hạn chế lượng máu
đưa lên não gây ra thiếu máu
não làm ngất xỉu. Vì vậy, người
già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa
cổ quá mức về phía sau. Không nên thắt
dây lưng quá chặt Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần
dạ dày, ruột non, ruột già, trực
tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt
chặt quá sẽ chèn ép các mạch
máu bụng, cản trở máu lưu thông,
đoạn trực tràng gần hậu môn có
thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại
tiện mà ta thường gọi là lòi dom.
Dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non
luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh
hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy,
không nên thắt chặt dây lưng và tốt
nhất là dùng dây đeo quần qua vai, tiếng
Pháp gọi là Bretel (bờ rơ ten). Bình
thường ở nhà chỉ nên mặc quần
ngủ lồng chun không nên mặc quần âu cứ
phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị
gò bó. Khi đi đại tiện
không nên rặn quá mức Táo bón là hiện tượng thường
gặp ở người già. Tâm lý khi đi
đại tiện không ai muốn ở lâu trong
nhà vệ sinh nên thường muốn rặn mạnh
để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá sức,
mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. Các khảo
nghiệm về y học đã cho biết khi rặn mạnh
dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây
chảy máu nhưng điều quan trọng hơn
là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn
tới tai biến mạch máu não và nhồi
máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi
đi ngoài, người già cần ăn nhiều
rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước
để chống táo bón. Không nên nói nhanh,
nói nhiều Một số nhà khoa học Mỹ phát hiện
khi ta nói chuyện bình thường dù chỉ
là chuyện vui nhẹ nhàng, các tế
bào trong cơ thể vẫn chịu tác động
và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử
nghiệm khoa học với 100 người mỗi người
đọc 2 trang tài liệu với tốc độ
nhanh chậm khác nhau .. Kết quả cho thấy
người đọc tốc độ vừa phải
thì huyết áp, nhịp tim bình thường.
Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng
thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim
tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết
áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó
ta thấy người già nên nói ít,
nói chậm thì có lợi cho sức khỏe.
Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị
huyết áp càng phải nói chậm, nói
ít. Không nên xúc động
Đối với người già mạch
máu đã lão hóa nếu xúc động
mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị
nhồi máu cơ tim và đứt mạch
máu não. Do đó, người già
không nên xúc động tránh mọi sự
tức giận, buồn phiền mà cần sống
thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi
chuyện, ảnh hưởng đến tâm lý, sức
khỏe. Có một câu nói rất hay: "Đừng
để chết vì thiếu hiểu biết". Vì thật ra đã có rất
nhiều người chết vì thiếu hiểu biết
kể cả những người còn trẻ. Qua sự
hiểu biết ít ỏi của bản thân, qua
kinh nghiệm cuộc sống và qua tham khảo
các tài liệu y học mới nhất của
nước ngoài mong rằng với bài viết ngắn
này sẽ giúp các bậc cao niên sống
lâu, sống khỏe, sống vui tăng thêm nhiều
tuổi thọ. (Sưu Tầm Liên Mạng chuyển)
|
|
|
|