Chuyện ông Carnot

(BS Đỗ Hồng Ngọc)

 

 

Ông Carnot xưa là một ông quan to nước Pháp, một hôm nhân lúc rảnh việc, về chơi quê nhà. Khi ông đi ngang qua tràng học ở làng , trông thấy ông thầy dạy mình lúc bé, bây giờ đã đầu tóc bạc phơ, đang ngồi trong lớp dạy học. Ông ghé vào thăm tràng và chạy ngay lại trước mặt thầy giáo, chào hỏi lễ phép mà nói rằng: "Con là Carnot đây, thầy còn nhớ con không?". Rồi ông ngoảnh lại khuyên bảo học trò rằng: "Ta bình sinh, nhất là ơn cha, ơn mẹ, sau ơn thầy ta đây, vì nhờ có thầy chịu khó dạy bảo, ta mới làm nên sự nghiệp ngày nay".

 

Chuyện ông Carnot thì ai cũng biết. Nhất là những người có tuổi, đã từng học, từng đọc Quốc Văn giáo khoa thư ngày xưa! Câu chuyện thật đơn sơ mà cảm động. Một ông quan to, về ngang trường làng, ghé thăm thầy cũ, nay đã già nua nhưng vẫn còn tiếp tục dạy học, từ thế hệ này sang thế hệ khác không thay đổi trừ mái tóc đã bạc phơ vì năm tháng .. Ông quan to không kêu chính quyền địa phương sắp đặt đâu ra đó để đón mình,  không phải làm vệ sinh dọn dẹp trường ốc,  trang hoàng lộng lẫy với băng rôn, biểu ngữ chào mừng này nọ các thứ, cũng không có cảnh dâng hoa, bánh nước rộn ràng; đặc biệt không bắt học trò đứng hai bên làm hàng rào danh dự. Nhưng cảm động nhất là  hình ảnh một ông quan to "chạy ngay lại trước mặt thầy giáo, chào hỏi lễ phép" trong lúc thầy vẫn điềm nhiên giảng dạy cho các trò nhỏ trong lớp. Thầy chẳng cần biết có ông quan to tới, chẳng cần chạy vội ra cổng trường tở mở đón tiếp, rồi hộ tống ông quan vào lớp tham quan và ban huấn thị này nọ. Thầy vẫn dạy học bình thường như mọi ngày. Chính ông quan to chạy lại ngay trước mặt thầy, chào hỏi lễ phép, như là một cậu học trò nhỏ ngày xưa. Quan là quan với ai chớ không quan với thầy. Với thầy thì vẫn là cậu học trò nhỏ bé, rắn mắt, tinh nghịch ngày xưa đã từng bị thầy véo tai, khẻ tay, bắt quỳ xơ mít!  Sau khi chào hỏi thầy giáo một cách lễ phép xong, ông nói: "Con là Carnot đây, thầy còn nhớ con không?. Chỉ có thế. Con là Carnot đây, như thằng Tèo, thằng Tí, thằng Mít, thằng Đực đây, không kèm các học vị bằng cấp giáo sư tiến sĩ này nọ, cũng không kèm chức tước cấp trung ương, cấp địa phương này khác. Đơn giản, thằng tèo thằng tí thân thương của ngày xưa! Chuyện không kể nên ta không biết lúc đó thầy giáo có đã vui vẻ ôn tồn nhắc lại, thì ra trò là Carnot đó hả, hồi đó quỳ xơ mít  không biết bao nhiêu lần đó có phải không? Rồi ông quan to  Carnot không quên quay lại đám học trò thế hệ đàn em  khuyên bảo mấy lời. Mấy lời đơn giản, hoàn tòan đơn giản, không lên gân, không đạo mạo, đao to búa lớn, không bảo các em phải thế này phải thế nọ, mà chỉ nói về mình: "Ta bình sinh, nhất là ơn cha, ơn mẹ, sau ơn thầy ta đây". Nghĩa là ta sống ở đời không bao giờ quên ơn thầy cũng như không bao giờ quên ơn cha mẹ vậy! Đây là thầy ta thuở nhỏ, cũng là thầy các trò hôm nay, ta ơn thầy thế nào thì chắc các trò cũng sẽ ơn thầy thế đó. Bởi "vì nhờ có thầy chịu khó dạy bảo, ta mới làm nên sự nghiệp ngày nay" .

 

Ông Carnot chính là một tổng thống Pháp. Thời đó để cải thiện nền giáo dục nước Pháp, người ta đặc biệt quan tâm đến các thầy cô giáo bậc tiểu học. Bởi chính các thầy cô giáo bậc tiểu học mới là người xây dựng nền móng cho cả lâu đài học vấn của mỗi công dân. Trí dục, thể dục và nhất là đức dục, nhằm đào tạo ra một con người - tiên học lễ, hậu học văn -  chính là  từ cấp bậc nền tảng này. Ở nước ta hiện nay học sinh Tú Tài làm những bài văn khủng khiếp, chánh tả sai be bét, chấm câu không rành .. cũng bắt nguồn từ việc đã bỏ bê cái gốc mà ra! Đã đến lúc phải tôn vinh đúng mức các thầy cô giáo bậc tiểu học, trả lương xứng đáng, và dĩ nhiên phải sàng lọc để chọn đúng những người tài năng và đức độ. Ngành sư phạm đào tạo giáo viên tiểu học cũng phải được quan tâm đầu tư tương xứng. Đó là cách căn cơ nhất cho tương lai.

 

 

BS Đỗ Hồng Ngọc

@ Internet