Lá thư Canada
GIÁ TRỊ ĐỒNG TIỀN
(TRÀ LŨ)
Năm nay mùa
hè Canada thật đẹp. Nhiều ngày trời nắng
chang chang như đổ lửa, nhiều ngày trời mát
mơn man như mùa xuân, nhiều ngày trời mưa tầm
tă rất đỗi nhiệt đới quê nhà, nhiều
ngày trời gió ào ào như những cơn giông đang đến.
Gặp nhau ai cũng hỏi chuyện đi chơi xa,
đi leo núi, đi tắm hồ.
Trời
Canada đang đẹp như vậy bỗng đùng một
cái trời tối sầm lại. Một ngôi sao lớn vừa
băng. Sao nào thế này? Thưa đó là ngôi sao Jack Layton,
đảng trưởng đảng đối lập NDP
vừa nằm xuống. Ông về cơi Vĩnh Hằng v́ bệnh
ung thư, mới 61 tuổi, vừa tṛn một ṿng con giáp.
Ai cũng thương tiếc ông v́ ông là một chính khách nổi
tiếng thông thái,có đại tâm, nhiệt t́nh và chân thành.
Ông chính là một người Canada điển h́nh nhất
: Ông sinh ra và lớn lên ở Quebec vùng nói tiếng Pháp, rồi
sang làm việc ở Ontario miền nói tiếng Anh. Ông có hai
ḍng máu văn hoá Pháp và Anh trong người. Tổ phụ
ông ngày xưa là một trong những vị cha già dân tộc
đă kư vào bản tuyên ngôn thành lập nước Canada. Ông
nội làm bộ trưởng liên bang, ông bố làm dân biểu
liên bang. C̣n ông, sau khi đỗ cử nhân về chính trị
ở Montreal và đỗ Tiến sĩ về kinh tế ở
Toronto, ông theo chân tổ tiên bước vào chính trường.
Ông làm nghị viên thành phố Toronto 20 năm, và gia nhập
đảng Tân Dân Chủ NDP. Năm 2003 ông được bầu
làm đảng trưởng. Ban đầu đảng của
ông chỉ lèo tèo 13 ghế quốc hội. Nhờ tài của
ông, đảng NDP lên như diều gặp gió. Trong kỳ
bầu cử quốc hội tháng Năm vừa qua, đảng
ông chiếm 103 ghế, trở thành đảng đối lập
chính thức. Từ 13 ghế lên tới 103 ghế, kinh
không. Tài ba của ông đă làm cho đảng Tự Do
xưa nay huy hoàng là thế bỗng nhiên trở thành lu mờ,
và đảng Bloc Quebecois xưa nay hung hăng là thế, bỗng
dưng tan biến. Người ta bảo làm chính trị là
làm những điều ma giáo, đối với ông th́ không.
Ông và đảng của ông tỏ ra lương thiện, hết
ḷng v́ nước v́ dân. Biết ḿnh sắp ĺa trần, ông
đă viết một chúc thư gửi mọi người.
Lời ông thật tha thiết : Đồng bào
ơi, hăy can đảm thêm lên, chúng ta không bao giờ trễ
để xây một xă hội tốt đẹp hơn. Yêu
thương tốt hơn thù giận , hy vọng tốt
hơn sợ hăi, lạc quan tốt hơn thất vọng.
Chúng ta hăy cùng nhau thay đổi thế giới này.
Các cụ thử ngẫm nghĩ mà coi, mây lời trối
trăn này nghe như lời một đại thánh. Tôi
đọc xong th́ thấy lời ông Layton sao mà giống lời
kinh Ḥa B́nh của Thánh Phanxicô đến thế : Lạy Chúa, xin cho con đem yêu
thương vào nơi oán thù, đem an ḥa vào nơi tranh chấp,
đem chân lư vào chốn lỗi lầm ..
Chính phủ
liên bang đă làm một việc rất đặc biệt
là làm lễ quốc táng cho ông. Linh cữu của ông
được phủ quốc kỳ và quàn tại trụ
sở quốc hội ở thủ đô Ottawa hai ngày.
Hơn 13 ngàn người đến kính viếng. Rồi
thành phố Toronto, địa bàn hoạt động chính của
ông, đă rước linh cữu ông về toà đô chính.
Chưa bao giờ tôi thấy dân chúng yêu ông đến thế.
Ngoài các ṿng hoa và các băng chữ, dân chúng c̣n viết những
lới ca ngợi và thương tiếc ông khắp nơi,
đầy các mặt tường , đầy các mặt
sân tiền sảnh. Chưa hết. Tháp CNE ở Toronto và
Thác Niagara Falls, hai thắng cảnh nổi tiếng quốc
tế của Canada, đă được thắp sáng bằng
màu vàng da cam, màu tượng trưng Đảng NDP của
ông. Báo chí, truyền thanh, truyền h́nh, trong suốt một
tuần lễ đă nói về ông, đă in ảnh ông, đă
chiếu h́nh ông. Jack Layton đă lên tuyệt đỉnh vinh
quang khi nằm xuống. Jack Layton đă đi vào ḷng mọi
người và được ghi bằng chữ vàng trong lịch
sử Canada.
Cụ Chánh
tiên chỉ làng An Hạ của chúng tôi đă kêu gọi dân
làng đi phúng viếng ông Layton. Cụ dẫn đầu,
tay cầm một bó hương. Sau khi lâm râm khấn vái, cụ
đă bái sâu trước linh cữu, rồi trao bó
hương này cho tang gia.
Anh John nói nhỏ
vào tai tôi : Thiên hạ th́ ṿng hoa, c̣n làng ta th́ bó hương.
H́nh ảnh này của làng ta thật là đẹp vô cùng. Tôi
chịu quá.
Sau khi đi
viếng xác ông Layton về, làng tôi mới họp. Đây là
buổi họp làng cuối hè. Bữa nay cụ Chánh làm món
sườn nướng ở ngoài vườn. Món này làm rất
đơn sơ mà ngon lạ lùng. Khi miếng sườn
đă chín và đang xèo xèo trên than hồng th́ Cụ chánh cho
quết một lớp gia vị cuối cùng, lớp gia vị
này đă làm cho miếng thịt thơm ngon dậy mùi hẳn
lên. Các cụ có biết lớp gia vị này gồm những
ǵ không cơ? Có người hỏi nhưng cụ Chánh chỉ
tủm tỉm cười. Chị Ba Biên Ḥa phụ giúp cụ
quạt than hồng nên chị xin phép cụ rồi bật
mí : Đó là nước ép trái thơm trái dứa trộn
chung với mấy muỗng mật ong. À, ra thế, hèn chi
miếng thịt tỏa ra một hương thơm đặc
biệt.
Mời các
bác xơi. Phe liền ông chúng tôi nhậu sườn nướng
với la de củ kiệu và bánh ḿ, phe liền bà th́ nhậu
sườn nướng với cơm trắng nàng
Hương và dưa cải chua. Sao mà nó ngon quá sức làm vậy
! Xin tạ ơn đất nước Canada vĩ đại
này. Chúng tôi đang ở trên thiên đàng.
Cả làng
đang vui cười , chuyện nổ như pháo rang th́ bỗng
một đàn chim sẻ ào tới. Chúng ríu rít đậu
trên cành cây mắt hau háu nh́n chúng tôi nhậu. Cụ B.95 chỉ
bầy chim rồi nói : Món sườn nướng mật
ong của Cụ chánh đă cuốn hút chúng đây. Mà có lẽ
vậy thật. Ông ODP đang nói oang oang, bỗng ông nh́n
đàn sẻ rồi nói nhỏ lại. H́nh như ông sợ
phe các bà nghe thấy. Ông bảo dân nhậu : máu chim sẻ
ḥa chung với rượu đế, liền ông liền bà
uống vào th́ thấy người ḿnh lâng lâng sảng khoái,
công hiệu hơn xuân dược Viagra vạn lần. Chị
Ba Biên Ḥa thấy chúng tôi cười hô hố th́ biết các
nhà quân tử chúng tôi đang nói chuyện mặn. Chị bắt
anh John khai ra câu chuyện đang nói. Cái anh John này giỏi thật,
láu cá y như bọn tôi mọi đàng. Anh bảo ngày
xưa ở VN, dịp lễ Vu Lan này, gia đ́nh nhà vợ
vẫn thường ra chợ mua chim sẻ trong lồng
đem chim lên chùa lễ Phật rồi làm lễ phóng sinh.
Chị Ba vẫn chưa tin, chị hỏi tiếp : Chuyện
phóng sinh là chuyện đạo đức, tại sao các ông
lại nói nhỏ và lại cười hô hố ? Anh H.O. liền
nhảy vào cứu anh John. Anh bảo rằng chuyện chim sẻ
phóng sinh dài lắm, để tối nay anh John sẽ kể
tường tận chị nghe. Bây giờ xin mời ông ODP
nói chuyện thời sự VN.
Ông ODP liền
vui vẻ nhận lời tiếp cứu ngay. Ông bảo mọi
khi xem internet ông thường gặp nhiều chuyện vui,
nhưng gần đây chuyện anh Tàu Cộng hăm he Việt
Nam đă làm lu mờ các chuyện khác. Chuyện gần nhất
là chuyện Tầu Cộng đă xui các sinh viên Tàu đang du
học bên Úc Đại Lợi đến biểu t́nh
trước ṭa đại sứ của VC ở thủ
đô Canberra. Cũng biểu ngữ, cũng cờ quạt,
cũng truyền đơn. Đại ư chúng cho việc Tầu
Cộng vẽ đường lưỡi ḅ ở Biển
Đông là đúng, ngư dân VN tiếp tục đánh cá ở
vùng Biển Đông là sai, VN đ̣i quần đảo Hoàng
Sa và Trường Sa là láo, v́ đây là lănh thổ của Trung
Quốc.
Ông ODP c̣n cho
biết mấy người giỏi tiếng Tàu đọc
cho ông nghe những bài lập trường trên báo Tàu. Nghe
xong thấy tức không thể tả được.
Đa số báo Tàu đều lên tiếng chửi VN là vô
ơn bât nghĩa và vô lư, Tàu cần phải dạy cho VN một
bài học nữa, Tàu phải trị VN tội hỗn láo,
để răn đe mấy nước láng giiềng
khác. Điều cuối cùng mà báo Tàu muốn là phải làm
sao sát nhập VN vào đất Tàu, bắt VN quy phục
như Tân Cương, Tây Tạng, Mông Cổ.
Nghe đến
đây th́ Cụ Chánh xin góp ư : Càng ngày lăo càng thấy nhà cách
mạng Lư Đông A của ta năm xưa nói đúng. Ông quả
là một nhà tiên tri, một vị thánh sống. Ngay từ
năm 1940, trong tập Chu Tri Lục, cuốn chỉ nam
đường hướng cách mạng, Lư Đông A đă
"cảnh giác" ta về cái nạn giặc Tàu
phương bắc. Ông bảo chúng ta hăy đề pḥng cái
kế hoạch Hán-hóa của Tàu, dù là Tàu Cộng hay Tàu Quốc
Gia. Nhật hay Pháp chỉ là đối thủ giai đoạn,
c̣n Tàu mới chính là kẻ thù truyền kiếp của dân
ta.
Ông ODP xin nóí
tiếp. Rằng chúng ta phải học kinh nghiệm của
Indonesia về cách chống CS. Hồi năm 1965, đảng
CS ở Indonesia mạnh nhất trong 18 đảng, có Trung Cộng
hậu thuẫn, đă lăm le cướp chính quyền.
May thay nhóm quân nhân sáng suốt nh́n ra nguy cơ giặc đỏ,
họ đă cùng với nhóm Hồi Giáo thuần thành chống
vô thần hô hào quần chúng đứng lên. Và quân dân Indonesia
đă nổi dậy giết hết đảng viên CS, con số
lên tới 1 triệu người. Cho tới ngày nay, nhóm
người Hoa ở Indonesia vẫn c̣n sợ người
quốc gia Indonesia sát hại trả thù, bảng hiệu của
họ vẫn không dám viết chữ Tàu.
Hai cô Cao Xuân
và Tôn Nữ bây giờ mới lên tiếng : Đó là những
chuyện người Việt với người Tàu. Xin
anh John cho nghe những chuyện người Mỹ với
người Canada. Anh John liền kể ngay. Rằng một
đoàn khoa học gia hai nước Hoa Kỳ và Canada hiện
đang làm việc chung về dự án đi t́m nguồn gốc
sự sống. Theo lịch sử th́ ban đầu trái
đất là một đại dương mênh mông. Sự
sống nguyên thủy xuất hiện dưới nước.
Rồi biến hoá phát triển. Rồi sự sống ḅ lên
bờ. Rồi biến đổi. Rồi con người
xuất hiện. Đoàn khoa học gia đă làm việc theo
dự án này được 7 năm. Họ đang nghiên cứu
sự sống ẩn dấu sau các phiến đá cổ
xưa ch́m sâu dưới đáy biển. Họ hy vọng sẽ
hiểu được những h́nh thái sinh vật nguyên thủy
đơn giản nhất trong thời kỳ tạo thiên lập
địa. Các khoa học gia dùng một loại tàu ngầm
đặc biệt. Họ được sự giúp sức
của hai cơ quan Không Gian Hoa Kỳ NASA và cơ quan Không
Gian Canada CSA. Hiện nay trọng tâm nghiên cứu của họ
là đáy hồ Kelly Lake ở thị trấn Clinton, miền
Bristish Columbia phía tây Canada. Hy vọng một ngày gần
đây họ sẽ t́m ra nguồn gốc sự sống.
Một tin
khác liên quan đến môi trường : V́ thời tiết
mùa hè nóng hơn thuờng lệ, giới chức công viên và
thủy lâm đang báo động sự xuất hiện của
các con gấu. Chúng từ rừng và các vùng hoang vu đang
đi đến các đô thị để kiếm thức
ăn. Nhiều cư dân vùng North Vancouver miền tây và vùng
Labrador miền đông đă bị gấu tấn công. Tại
Canada gấu xuất hiện là một việc bất
thường, c̣n hươu nai xuất hiện là chuyện
b́nh thường. Các cụ lái xe du lịch Canada nên coi chừng
các xa lộ vắng vẻ. Đụng hươu nai th́
không phải hươu nai té ngă mà cái xe của quư vị
đổ kềnh, và người trong xe bị
thương.
Cụ B.95
xin anh John ngưng các chuyện thời sự khô khan, xin kể
những chuyện tươi mát. Anh John này thật giỏi,
anh chuyển đề tài ngay. Anh xin nói về chuyện xung
đột văn hoá. Anh bảo anh đọc chuyện kư sự
của Thày Sáu Nguyễn Mạnh San đăng trên báo Văn
Nghệ Tiền Phong ở Mỹ, tháng 9 vừa qua, mà cứ
cười măi. Thày Sáu h́nh như làm việc tại Ṭa Án nên
thày biết nhiều chuyện vừa vui vừa cảm
động. Chẳng hạn chuyện "xẻo chim".
Rằng ông Nguyễn Văn A ở Hoa Kỳ đang tỉa
bụi cây hàng rào với sự phụ giúp của cậu
con 14 tuổi th́ có thằng bé da trắng hàng xóm ra chơi.
Chắc nó nghịch phá khiến việc tỉa hàng rào của
ông gặp khó khăn nên ông quát nó : Mày ra chỗ khác chơi nếu
không tao "cắt chim" mày bây giờ. Nói rồi ông
dơ cái kéo bự lên cho nó xem. Thằng con 14 tuổi của
ông dịch lời ông A ra tiếng Anh cho thằng bé hiểu.
Nó nghe xong, sợ quá, chạy ngay vào nhà mách mẹ. Mẹ nó
nghĩ rằng ông hàng xóm có ư định cắt chim của
con bà nên đă gọi 911. Xe cảnh sát đến liền,
họ bắt ông A và tịch thu vũ khí tang vật là cái
kéo bự. Sáu tháng sau ṭa mới xử. Ṭa có bồi thẩm
đoàn. Luật sư của công tố viện lên tiếng
tố cáo hành động đe dọa giết người
với tang vật rơ ràng. Tuy luật sư bên bị lên tiếng
bênh vực ông A hết lời nhưng bồi thẩm
đoàn vẫn lắc đầu không chịu. Ông A đă bị
kết án 5 năm tù. Trước khi vào tù trở lại,
ông A nói với Thày Sáu San là ở VN, chẳng phải ḿnh
ông, mà cả làng ai cũng dọa con nít như thế, mà có
sao đâu, v́ đây chỉ là lời dọa theo thói quen.
Kể xong
chuyện này rồi anh John kết luận : đây là sự
khác nhau về văn hoá. Rơ ràng là người Mỹ không thể
hiểu được cái câu la "cắt chim" của
VN ḿnh. Đó chỉ là lời nóí suông, không bao giờ câu
đó trở thành sự thực. Khi xưa ở VN, tôi
đă từng nghe nhiều câu la ghê lắm, như "Tao
đánh chết mẹ mày bây giờ, tao đá chết bà mày
bây giờ .." , mà người la cũng như người
bị la không hề cho là sự thực sẽ xảy ra, và
không ai đem việc này ra ṭa kiện nhau bao giờ.
Ông ODP nghe nói
tới sự khác biệt văn hóa th́ nhớ ngay đến
cái lỗ tai của người Mỹ khi nghe tiếng Việt.
Chẳng hạn những tên Phước, Phúc, Dũng, Hằng,
bốn cái tên VN nghe đẹp như vậy mà cái tai của
người Mỹ người Canada nghe th́ họ cho là tục
tĩu, khiến cho đa số những người Việt
có tên này phải đổi cách viết để khi họ
phát âm họ không thấy tục nữa. Rồi ông kể
sang chuyện ngày xưa c̣n bé học Pháp văn. Chuyện
này ông trích dẫn tác giả là Cụ Nguyễn Bá Cẩn, chủ
tịch quốc hội rồi thủ tướng VN giờ
thứ 25. Cụ Cẩn kể rằng hồi năm 1944, cụ
học Pháp văn với bà Guezenec. Trong một giờ dạy
văn phạm, bà dạy cách chia các động từ có tận
cùng bằng vần -OUDRE. Rồi bà cho làm bài tập. Bà kêu một
nam sinh chia động từ "remoudre". Tṛ này đă
đứng lên chia, giọng đọc rất nghiêm trang,
như sau :
"Je remoud
, tu remouds, il remoud, nous remoulons, vous remoulez, ils remoulent".
Thế
nhưng bọn con trai nghe đến đâu th́ cười
đến đó. Hóa ra cái tai con trai VN có máu tục. Chúng nghe
ra như "rờ mu, rờ mu lông, rờ mu lẻ, rờ
mu lờn ..
Nam sinh ḅ ra
cười, bà giáo không hiểu tại sao chúng cười,
nhưng bà vẫn làm thinh. Bà lại kêu một nữ sinh
chia động từ recoudre. Cô này chia động từ
như sau :
"Je recoud
, tu recouds, elle recoud, nous recousons, vous recousez, ils recousent".
Bọn con
trai ḅ ra cười, lần này to tiếng hơn nữa,
trước cặp mắt vô cùng ngạc nhiên của bà
giáo. Bà đâu có hiểu được rằng cái tai VN nghe
động từ tiếng Tây như nghe những lời tục
tĩu, nào rờ cu, rờ cu xong, nào rờ cu sệ, rờ
cu sờ ..
Tôi đọc
mẩu chuyện này trên máy điện toán do người bạn
chuyển cho, không biết thực hư bao nhiêu, nhưng ư
chuyện th́ buồn cười quá. Rơ ràng cái
tai của
ta khác với
cái tai của
Tây.
Tôi cũng vừa
đọc một chuyện tiếng Tây nữa, chuyện
này do BS Trần Mộng Lâm, một y sĩ nhà văn nổi
tiếng ở Montréal viết trên đặc san của
Đại Hội Quốc Tế Nha Y Dược VN kỳ
tháng Tám vừa qua ở Toronto. BS Lâm kể th́ phải là chuyện
có thật, không thể là chuyện bịa đưọc.
Chuyện kể rằng có người ṭ ṃ hỏi một
bà sồn sồn kia rằng bà làm nghề ǵ. Bà sồn sồn
liền cởi áo rồi chỉ vào bộ nhũ hoa no tṛn
và hấp dẫn của ḿnh : Tôi làm nghề này. Người
đặt câu hỏi tá hỏa tam tinh. Lúc đầu tưởng
bà sồn sồn làm nghề thẩm mỹ, chuyên nâng ngực
hay bơm ngực phụ nữ, nhưng không phải. Măi rồi
mới biết bà sồn sồn nói tiếng Tây, bà chỉ
hai g̣ bồng đảo tức là bà có ư nói "mes deux seins"
mà mes deux seins cũng là âm của danh từ Médecin, nghĩa
là bác sĩ. À, ra thế. Hóa ra người phụ nữ nào
cũng dấu kín một một bác sĩ trước ngực.
Ha ha, hay tuyệt. Phục BS Trần Mộng Lâm quá.
Ông ODP góp thêm
ư. Rằng chúng ta đang nói chuyện về các nền
văn hóa khác nhau, tôi thấy chỉ có Canada là nơi dung ḥa
được các nền văn hóa dị biệt. Canada vẫn
luôn tự hào rằng ḿnh là một tấm thảm đa
văn hóa tuyệt vời, một mosaic văn hóa sáng chói. Bạn
từ nước khác tới đây sống, bạn cứ
việc sống văn hoá của bạn miễn sao đừng
xúc phạm tới nền văn hóa khác, miễn sao bạn
kính trọng cộng đồng các sắc dân khác. Chủ
trương này hoàn toàn khác chủ trương về
văn hoá của Hoa Kỳ. Hoa kỳ là một ḷ nấu chảy,
a melting pot. Tất cả được nấu tan ra hết
để làm thành một nền văn hóa chung là văn hóa
Hoa Kỳ. Nói đến đây rồi ông chỉ vào Anh John
và Chị Ba Biên Hoà : Anh John đă lấy chị Ba th́ phải
theo phong tục VN. Theo phong tục VN khi người con gái lấy
chồng th́ phải mang tên chồng. Ví dụ Anh Nguyễn
Văn Hùng mà lấy vợ, mọi người sẽ gọi
là Anh Chị Hùng, anh Hùng, chi Hùng, như ta vẫn gọi Ông
Bà Ngô Đ́nh Nhu là ông Nhu, bà Nhu. V́ thế, Chị Ba lấy
anh John th́ theo lối VN tên gọi của chị sẽ là Chị
John. Có đúng không? Đúng quá đi chứ. vậy từ
nay làng ta sẽ gọi Chị Ba Biên Ḥa là Chị John nha.
Cả làng vỗ
tay tán thành cái ư đó. Riêng Chị Ba th́ lắc đầu và
đáp lại theo giọng miền Nam : Em hổng chịu !
Cụ B.95 lại
lên tiếng : Hôm nay sao các bác cao hứng toàn nói những ǵ
cao quá mức hiểu biết của lăo. Xin nói chuyện ǵ
thấp một chút để lăo được hiểu với.
Anh John đáp ngay. Cháu xin góp một chuyện thời sự
mang tính chất t́nh yêu cho dễ hiểu nha. Đó là chuyện
một cụ nữ công tước 85 tuổi cuới
người t́nh 61 tuổi ở Tây Ban Nha. Tên cụ là cụ
Maria Silva, tài sản cá nhân có vào khoảng 5 tỷ mỹ kim,
cụ là chủ nhân không biết bao nhiêu đền đài
và vàng bạc trân quư. Cụ thuộc ḍng hoàng tộc có niên
đại 539 năm. Cụ đă từ bỏ hết chức
vị và tài sản để cưới người t́nh
Alfonso Diez. Cả hoàng tộc đều phản đối
cuộc hôn nhân này, nhưng cụ cương quyết lấy
người t́nh. Họ cách nhau 24 tuổi. Thi sĩ Vũ
Hoàng Chương đă nói thật đúng : Yêu nhau, ai tính tuổi
bao giờ!
Nghe xong, cả
làng tỏ vẻ thán phục cụ già gân. Cụ gân kinh quá.
Cụ 85 tuổi mà c̣n yêu mănh liệt. Anh John được
dịp phô cái thông thái của ḿnh. Anh bảo t́nh yêu là một
thứ bùa mê. Người Miền Nam diễn tả t́nh yêu
trai gái mănh liệt rất đúng và rất hay, xin mời cả
làng nghe những câu ca dao này :
Tôi
xa ḿnh hổng chết cũng đau
Thuốc
bạc trăm không mạnh, mặt nh́n nhau mạnh liền
..
..
Vắng
cơm ba bữa c̣n no
Vắng
em một bữa giở gị không lên
.. ..
Tôi
xa ḿnh, ông trời nắng tôi nói mưa
Canh
ba tôi nói sáng, giữa trưa tôi nói chiều
..
..
Trời
xanh bông trắng nhụy quỳnh
Đội
ơn bà ngoại đẻ má, má đẻ ḿnh để
tôi thương
Các cụ
đă thấy cái anh John này gỉỏi tiếng Việt
chưa. Chỉ v́ yêu chị John nên anh John mới ra công ra sức
học tiếng Việt, phải không cơ?
Thấy anh
John giỏi quá, Cụ Chánh liền hỏi : Cụ già Tây Ban
Nha 85 đă lấy được người t́nh 61. Bây giờ
giả dụ thôi nha, ví dụ cụ không lấy được
người yêu, th́ cụ sẽ nói như thế nào ? Anh
John này giỏi cả làm thơ nữa mới kinh chứ,
anh bảo cụ già sẽ nói :
Nếu
mà không lấy được anh
Em
về liệng hết cho tan thành khói mây !
Ông ODP nghe anh
John ứng khẩu thành thơ th́ tỏ ra kinh ngạc vô
cùng. Ông không ngờ anh John giỏi tiếng Việt và có cái
tâm VN lớn đến như vậy. Ông bảo sang đây
trẻ con VN được văn hoá Hoa Kỳ biến
thành trái chuối hết. Dân làng ai cũng ngơ ngác v́ không
hiểu ông ODP nói chuyện ǵ. Ông ODP liền giải nghĩa
: Trái chuối th́ vỏ nó vàng và ruột nó trắng. Trẻ
con VN sang đây, da chúng vàng nhưng ḷng chúng nó trắng, chúng
nó rất Mỹ, Mỹ từ tư tưởng, lời
nói đến việc làm. Phải không bà con ? Mọi người
à lên một tiếng lớn, không ngờ ông ODP ví von hay
như vậy. Thấy mọi người thích chuyện
trái chuối, ông nói luôn sang chuyên bánh bao. Ông chỉ vào anh John
rồi nói : C̣n anh John, bên ngoài da trắng, vẫn là Canada,
nhưng bên trong, ḷng anh bị Chị Ba, ư quên, chị John
đă Việt hoá anh hết, ḷng anh bây giờ là ḷng dân da
vàng. Anh đúng là một đồng bánh bao, một quả
trứng gà, ngoài trắng trong vàng nha.
Ai cũng vỗ
tay hoan hô những tư tưởng mới lạ của
ông ODP. Thấy mọi người c̣n đang muốn nghe
chuyện của ḿnh, ông xin kể thêm một chuyện nữa,
cũng liên hệ tới t́nh yêu. Rằng khi yêu nhau mê đắm
th́ anh anh em em ngọt lịm, nhưng khi ghét nhau th́ không c̣n
anh anh em em nữa mà nó biến đổi ra mày ra tao. Tôi có một
ông bạn vừa ly dị vợ. Ngày xưa họ lấy
nhau v́ t́nh, mối t́nh nổi tiếng cả vùng. Thế mà
sang đây họ bỏ nhau. Ông bạn nói về bà vợ vừa
bỏ :
".. Ngày xưa nó là học tṛ của tôi nên
nó kêu tôi bằng thày xưng con rất mực cung kính. Rồi
chúng tôi yêu nhau, nó kêu anh anh em em ngọt lịm. Lấy nhau rồi
ít lâu nó kêu anh với tôi. Rồi căi nhau, nó kêu ông với tôi.
Rồi đĩa bay bát bay nó kêu mày với tao. Cuối cùng
nó cậy khoẻ nó đánh tôi, nó kêu tôi là mày và nó xưng nó
là bà: Bà đánh cho mày biết tay bà. Đấy, nó láo thế.
Tôi phải ly dị nó là vậy .."
Cụ Chánh cũng
xin góp một chuyện về t́nh yêu. Cụ bảo yêu nhau
mà không lấy được nhau, mối t́nh đó mới
mănh liệt. Tôi xin nói về mối t́nh hụt của nhà
văn Kim Dung bên Tàu. Ông yêu ngôi sao điện ảnh Hạ
Mộng, nhưng ông không lấy được nàng v́ ông
đến trễ. Ông đă nói một câu nổi tiếng
khi bàn về sắc đẹp Hạ Mộng : Tây Thi đẹp
như thế nào, chưa ai thấy, chắc chỉ cỡ
Hạ Mộng là cùng. Năm 1959 Kim Dung v́ thất t́nh đă
bỏ nghề làm báo nghề và viết kịch bản, ông
quay ra viết chuyện kiếm hiệp. Ông đă
đưa người yêu Hạ Mộng vào các tác phẩm.
Hạ Mộng chính là Tiểu Long Nữ trong Thần
Điêu Đại Hiệp, là Hoàng Dung trong Anh Hùng Xạ
Điêu, là Vương Ngữ Yên trong Thiên Long Bát Bộ. Tim
của ông chỉ có Hạ Mộng mà thôi. Lần lượt
ông có tới 3 người vợ, nhưng không ai mang lại
hạnh phúc thật cho ông. Ông là một văn tài hiếm
có, và là một nhà văn hóa lớn. Tuy được bao
nhiêu đại học nổi tiếng trên thế giới
trao tặng bằng tiến sĩ danh dự, ông vẫn
chưa hài ḷng. Ông muốn chứng tỏ ông là người
có thực học : năm 2005 ông đă cắp sách đi học
và đă đậu bằng tiến sĩ thực sự về
lịch sử tại Đại Học Cambridge bên Anh, ở
tuổi 81. Sách kỷ lục Guinness thế giới có ghi việc
này. Đáng kính phục thay.
Riêng người
đẹp Hạ Mộng, sinh năm 1932, người Tô
Châu. Cô là ngôi sao sáng chói ở Hong Kong. Sau khi đă lên tới
tuyệt đỉnh danh vọng với 42 cuốn phim,
người đẹp Hạ Mộng đă theo chồng
sang định cư tại Canada. Cô là người có đạo
đức nghiêm chỉnh, bao nhiêu người theo đuổi
mà cô đều lắc đầu, kể cả Kim Dung. Nói
đến đây rồi cụ Chánh cười hà hà : Tại
sao Hạ Mộng chọn Canada để định cư
vĩnh viễn ? Chắc v́ Canada là đất thiên thai,
đất thiên đàng. Lăo đă để tâm t́m kiếm mà
chưa biết gia đ́nh Hạ Mộng hiện ở miền
nào trên đất Canada này.
Lai xin trở
về Cụ Tiến sĩ Kim Dung. Kim Dung danh tiếng và giầu
có. Về mặt giầu có, lăo có đọc một câu nổi
tiếng mà quên mất nguồn gốc, câu ấy như sau
: "Trong làng văn chương Hoa Ngữ, viết văn
mà trở thành tỷ phú, có lẽ chỉ ḿnh Kim Dung". Kim
Dung giầu có đến thế mà suốt đời long
đong về t́nh duyên, suốt đời đi t́m hạnh
phúc mà không t́m ra hạnh phúc thật. Chuyện Kim Dung giàu có
làm lăo nhớ tới lá thư người bạn già vừa
gửi cho lăo. Thư vỏn vẹn có mấy hàng bàn về
tiền bạc, lăo nghĩ đây là kim chỉ nam cho mọi
người về cuộc đời. Lăo xin đọc
để cả làng cùng nghe và cùng suy ngẫm.
Tiền
có thể mua được căn nhà nhưng không mua
được một tổ ấm
Tiền
có thể mua được đồng hồ nhưng không
mua được thời gian
Tiền
có thể mua được giường quư nhưng không
mua được giấc ngủ
Tiền
có thể mua được sách nhưng không mua được
kiến thức
Tiền
có thể mua được bác sĩ nhưng không mua
được sức khoẻ
Tiền
có thể mua được chức quyền nhưng không
mua được sự kính trọng
Tiền
có thể mua được máu nhưng không mua được
sự sống
Tiền
có thể mua được t́nh dục nhưng không mua
được t́nh yêu.
Đọc
xong, các cụ độc giả nghĩ sao cơ?
Toronto,
Hè 2011
TRÀ
LŨ
(Diễm Xưa sưu tầm
và chuyển)