HUYỀN THOẠI MẸ
(Trân Nguyên)
Trân Nguyên là tác giả
đã nhận giải danh dự Viết Về Nước
Mỹ 2006. Cô sinh
năm 1970, cư dân Monterey
Park, Nam California, nghề nghiệp: y tá, siêu âm. Bài mới lần
này là chuyện tại một bệnh viện
Á Đông có đông bệnh nhân gốc
Việt.
*
Không biết là nên vui hay nên buồn
nữa, khi hai nhà thương nơi tôi làm việc
lần lượt rủ nhau đóng cửa. Một
con số thống kê đáng sợ là 89 bệnh
viện và Medical Clinics bị "xóa sổ"
trên bản đồ California
năm 2004.
Thứ sáu mất việc, thì thứ hai
tôi được nhận ngay vào làm việc
full time with benefit ở một nhà thương mới:
Bệnh viện của người Á Đông
"We talk your languages". Với kinh nghiệm
9 năm làm việc, nói hai thứ tiếng Anh - Việt
lưu loát, thì có một chỗ đứng
khiêm tốn trong loại nhà thương này
không khó. Tôi được
sắp xếp vào làm việc tại OPD (Outpatients
department).
Ngày đầu tiên làm việc
ở đây, không hiểu sao tôi lúng
túng quá. Học
hết lớp 11 rồi tôi mới qua Mỹ, đồng
nghĩa với tiếng Việt của tôi thừa mứa,
nhưng công thức chào hỏi bằng tiếng
Việt theo kiểu nhà thương thì tôi thiệt
chưa quen…
- Xin chào Bác Phạm… Cháu tên
Mai Thanh (Martina) hân hạnh được tiếp
rước bác…
Tôi lẩm bẩm, không ổn !!
Nghe nó kỳ kỳ làm sao
đó. Hm.- làm lại.
- Thưa bác Phạm, mời bác vào
phòng số 8… Con tên Mai Thanh. Bữa
nay sẽ rọi… lá gan cho Bác.
Người Việt mình đâu quen gọi bằng
Họ, dù là nể nang vẫn phải gọi bằng
tên… "cúng cơm".
- Dạ … Mời bác Minh, bác Phạm ngọc
Minh vào phòng số 8, con là
Mai Thanh.
Một tuần, hai tuần trôi qua tôi tự
nhiên hơn .
Phòng siêu âm của tôi ngay sát
phòng chờ đợi, Á Đông nhiều
hơn người bản xứ,…
người Việt Nam
mình là nhiều hơn hết. Có thể
nói đây là một thông tấn xã
thu nhỏ của người Việt mình, ngồi ở
đây mỗi ngày tôi không cần radio TV
gì ráo, vẫn biết rất rành…rọt
những gì đang diễn ra xung quanh, từ chính
trị, đến buôn bán, từ chiến trường,
chiến tranh I Rắc cho đến những gì vừa
xảy ra ở khu Phước Lộc Thọ… Từ
thời tiết bên đây đến bên nhà…
Cả những chuyện trên trời dưới đất
như chuyện Ông tư H.O nọ đi về Việt
Nam
cưới vợ cho thằng con trai. Sẵn tiền rừng
bạc bể từ những đứa con đỗ đạt,
ông đâm ra phung phí, giở thói trăng
hoa với những cô con gái trẻ đẹp chỉ
đáng tuổi con cháu mình, nào ngờ
đâu ăn trúng bùa mê của chính
cô con dâu tương lai xinh đẹp của
mình… Làm ngày cưới con, ông cứ
như người bị điên giật lơ lơ,
láo láo…
Rồi Cô Ba Beauty Nail có một bày con gái , cô này vừa lấy chồng
xong rồi sinh con, cô sau làm… ngược lại
sinh con rồi mới lấy chồng vân vân và vân vân
…
Ban đầu tôi nghe thấy kích thích,
tò mò… sau lần hồi đâm nghiện.
Hôm nào có ít người Việt
Nam
đấu chuyện, tôi lại lờ đờ
như người bị thiếu thuốc. Nên
sáng nào cũng vậy, tôi thò đầu
ra front desk đảo một vòng tươi cười,
quan sát… Có bữa tôi cũng bị điện
giựt, đang làm việc tự nhiên bên
ngoài có tiếng vọng vào (chắc là
cô con gái rượu nào đang nói chuyện
với má)
- Lát nữa YOU dzô trỏng, hình như
có con mẹ Việt Nam làm ở phòng
số đó, khỏi biểu tui phiên dịch
đi, chở YOU đi đã là mệt lắm rồi.
Nhớ đó, khi con…mẻ hỏi
đau chỗ nào thì khai đau hết, chỗ
nào cũng đau, đau ê ẩm, đau… dữ
dội… để con mẻ khám kỹ một
chút nghe… hôn.
Tôi vừa tức cười vừa
bực mình chạy ra.
- Bác Nguyễn Thị Bưởi, rọi tim phòng số 8.
Quay qua nhân vật kêu tôi bằng con… mẻ:
- Em tên Mai Thanh. Chị
cứ yên tâm chờ, để bác em lo cho. Cô
ta guợng cười… hở mười cái
răng… Hết chuyện.
*
- Chị Mai Thanh, chừng
nào tới phiên em ?
- Cô Thanh, Ba tôi
nhịn đói lâu không được,
ông bị tiểu đường. Cô coi dùm chừng
nào tới lượt ổng ?
Sinh hoạt bệnh viện
nói tiếng Việt vẫn rôm rả, đều
đều.
Nơi làm có
thêm một người Việt Nam nữa, bác sĩ
Thomas Thắng Trần. Ảnh là bác sĩ sản
phụ khoa, mới tiếp xúc sơ đã thấy
có cảm tình, tiếng Mỹ lưu loát, tiếng
Việt thì cũng anh anh, em em ngọt xớt…
Có lần tôi
nghe được mẩu chuyện từ hành lang bệnh
viện:
- Ai đời… Tại
mình thấy ổng Việt Nam nên mới chọn ổng
- Bồ biết sao
không ? Mình chuyển dạ nửa ngày, chẳng
thấy mặt mũi ổng đâu. Đến chừng
mình mắc đi cầu quá mới gọi
được cô y tá. Cổ khám qua loa rồi
nói: không được đâu, cổ tử
cung đã nở 10 phân rồi, chỉ cần "
Rặn" thêm một chút là baby tuột ra
luôn đó. Mừng thầm … Vậy mà
bác sĩ Thắng Trần vào thì nhăn mặt
nói phải C-section thôi , 30 tuổi rồi,
khó lắm! Mình lật đật giải
thích, nhưng ổng cứ lảng đi…Hai tiếng
đồng hồ sau mình vẫn chưa sanh được…
vậy là bị đẩy vào phòng mổ. Mấy
hôm sau tái khám, mấy chị cùng chờ
ở phòng bệnh cũng kể một câu chuyện
tương tự… thiệt là…Trần…
trắng trợn!!!
Tôi nghe xong
lòng chùng xuống, không biết thực hư
thế nào. Trong y học có rất nhiều
tình huống phức tạp. Có thể nào
có hiểu lầm chăng ? Nhưng sao một sự
kiện lại cùng xảy ra liên tiếp với
nhiều người. Tôi đang vẩn vơ thì
có người đập vai cái…bốp:
- Mai Thanh !
- Ơ …Martina,
đây là má vợ của anh, phu nhân của
bác sĩ Sardjono lầu 4 đó. Còn
đây Martina, cổ là người Việt Nam, cũng
là cô y tá xinh đẹp nhất ở
đây đấy. Nói rồi Thomas Thắng nheo mắt
cười với tôi.
Tôi luống cuống
chào: Chào bà… Rất hân hạnh
À phải rồi
nghe nói Dr. Thomas Thắng Trần, vừa ra trường
thì lập tức kết hôn và được
ba vợ đưa về đây làm việc với
đồng nghiệp đồng hương chưa
có gì phải phàn nàn. Anh coi cũng
được lắm, mà sao người ta nóivậy
được ? Vô lý ! Tôi muốn dợm
bước đi thì có hai cô bé Việt
Nam cúi chào:
- Chị Mai Thanh.
- Chào hai em.
- Ngày mai má em
xuất viện rồi, tụi em tới say bye với gửi
chị hộp bánh để cúng Trung Thu.
Tôi "Ồ"
lên một tiếng. Từ ngày về làm ở
đây quà cáp nhiều quá !
Có bữa Thomas Thắng chọc:
- Anh còn tưởng bữa nay sinh nhật của
em nữa chứ.
Tôi cười cười:
- Không bưng dùm còn đứng
đó nói nhảm.
Lâu ngày làm việc tôi thấy cũng
thân thân với Bác sĩ Thắng như anh em,
tôi cũng dần quên đi câu chuyện
người ta đàm tiếu về anh ngoài
hành lang hôm nào.
Cho đến một hôm…
Vô tình tôi nhìn thấy Thắng ở
parking lot, tôi có đưa tay vẫy
nhưng dường như ảnh không nhìn thấy
tôi… Bên cạnh anh là một phụ nữ
lam luốc, quê cục…mặc bao nhiêu là lần
áo, giày tất cũ kỹ… nhưng dáng
mặt chịu đựng và hiền hòa. Hai
người xuống xe đi vào. Thắng đi trước, một cái
thùng Carton gì mà thiệt to. Chẳng biết có cái quỷ gì
trong đó mà Thắng có vẻ lấm
lét. Tôi đi ngang qua mà anh không
nhìn thấy, hay cố tình không nhìn thấy
tôi… Người
đàn bà lẳng lặng đi, theo
đằng sau, tay khư khư ôm bình thủy
trúc xanh mướt… gương mặt thì ngời
ngời hãnh diện.
Mãi trưa tôi mới tạt xuống
phòng bác sĩ Thắng để đưa chồng
kết quả khám thai sáng
hôm nay cho ảnh xem lại. Bắt gặp bình thủy
trúc xanh tươi trên bàn làm
việc của bác sĩ Thắng, hôm nay bằng cấp
đều được đóng khung to treo cẩn thận,
tất cả được trang hoàng mỹ mãn
ghê lắm. Tôi gật gù:
- Đẹp quá
- Người bệnh nào tặng bình thủy
trúc cho anh vậy ?
- Là mẹ của anh.
Tôi nhìn anh thán phục. Mẹ
của anh làm tất cả những thứ này
cho anh, kể cả đóng khung bằng cấp, trang
hoàng ngần thứ đẹp mắt này.
Thì ra người hồi sáng đi
cùng, chính là mẹ của anh. Tôi định
mở miệng trách sao anh không giới thiệu
để em chào hỏi bác một tiếng,
nhưng tôi bỏ lửng… Bởi vì tôi
chợt nhớ cách đây không lâu, Thomas
Thắng đã hân hoan đưa đi giới thiệu
không bỏ sót một người nào, về
người má vợ xinh đẹp, phu nhân của
bác sĩ trưởng khoa tim Herman Sardjono của anh. Miệng tôi tự nhiên đắng ngắt,
dù người ngậm quả đó không phải
là tôi.
Mẹ của anh, dầu sao đi nữa,
dầu là người không có quyền cao chức
trọng… vẫn là mẹ đẻ ra anh, lo cho
anh từng miếng cơm, tấm áo, không có
bà, sẽ không có những bằng cấp anh
treo trên tường ngày hôm nay và…
và không có bình thủy trúc. Tại sao anh nỡ…
Để ý nghĩ khỏi bật thành tiếng
thét, tôi lẳng lặng bỏ đi giữa
cái nhìn ngạc nhiên của Thắng. Chưa
kịp bình tâm trở lại thì tôi
đã chợt nhận ra, đó là một tiếng
thét có thật ngoài đời, tiếng
thét cất lên từ căn phòng ở cuối
dãy lầu kia. Như có ai thôi
thúc tôi chạy đến gần; mọi người
bên trong đang hối hả cấp cứu.
Có tiếng mừng rỡ:
- May quá, Martina tới rồi, Bà ấy Việt
Nam.
Bà cụ Việt Nam nằm dúm dó
trong đống mền màn, giây nhợ, máy
móc… Thần chết ngăn lại nhưng
tôi cứ cố xông vào bằng được:
Mẹ ! Nghe được tiếng
"mẹ" cái đống nhăn nheo
đó khẽ
khàng lay động rồi từ từ, phập phồng
chút hơi tàn; bà cụ bắt đầu mấp
máy đôi môi… tôi nắm lấy
đôi bàn tay chỉ còn da bọc xương
ấy. Mẹ, Mẹ đừng có đi, đừng
có bỏ con mà đi ! Lạ lùng thay, tiếng kêu Mẹ như
một thứ diệu dược thần kỳ tưới
vào, đôi môi khô hạn ấy nở ra một
nụ cười mãn nguyện. Nụ
cười cuối cùng chấm hết cuộc đời
cay đắng.
Xe của nhà thương chở cụ về
nơi an nghỉ cuối cùng không một người
thân, không một vành khăn tang…
Tôi tưởng mình đã
chai sạn với nghề nghiệp, bình thường
với bất kỳ trường hợp ra đi nào,
nhưng không, không thứ chai sạn nào chịu
thấu. Tôi
biết về trường hợp bà cụ.
Ba năm về trước, một người phụ
nữ trẻ, sang trọng dẫn theo
đứa con gái nhỏ, đã mang cụ
vào đây. Ngưòi ta kể: Cô ấy
nói thấy bà già homeless, thương tâm
quá nên đưa bà tìm tới nơi
này xin được giúp đỡ. Ngoài ra, cô gái không biết một
chút lai lịch gì về người đàn
bà tội nghiệp này.
Bà cụ đã sống
ngày qua ngày như một cái xác biết
đi, nhìn mà như không nhìn, nghe mà
như không nghe, người ta cứ ngỡ bà
là người câm điếc. Nhưng cách đây một tuần,
như không thể nén được nỗi
đau quá lớn, bà bật lên thành lời:
- Nó là con gái đẻ của
tôi, người đưa tôi vào đây
chính là con gái của tôi… Chồng
tôi đã bỏ tôi rồi, đứa con
gái duy nhất cũng bỏ tôi nốt… Giời
ơi là giời !!
Tới lúc đó, người
ta mới biết, bà cụ là người Việt
Nam.
Tôi lấy một chiếc nơ trắng, đeo
lên bên cạnh tên bên góc trái
áo của mình, mắt tôi đỏ bầm…
Những người bệnh nhìn tôi xót xa,
có người không ngăn được hỏi:
- Cô Thanh mới có người thân qua đời ?
- Cha hay mẹ ?
Tôi lắc đầu
vô hồn.
- Không, chỉ
là một người bệnh.
Người ta chắc
tưởng tôi tâm thần. Hằng ngày ở
tại nhà thương này, trại Hospice này
có bao nhiêu là cảnh ra đi…
Buổi chiều
hôm đó, người bệnh Việt Nam của
tôi khá nhiều, tôi thiệt khó
lòng giải thích
cho gương mặt sưng húp của mình
và chiếc nơ tang. Tôi cứ phải luôn miệng
đính chính
- Dạ thưa không
phải… Dạ thưa không phải…
Cuối giờ,
tôi ảo não đứng dậy, có người
tìm tôi tận cửa phòng:
- Cô Thanh, bữa
nay, sắc mặt coi tệ lắm à nghen. Tui nói
thiệt Cô đừng có buồn. Tui làm
cái bánh da lợn, làm xong thấy đẹp
quá, không dám ăn, để dành biếu
Cô.
Tôi đỡ lấy
chiếc bánh, gượng cười, nụ cười
đầu tiên trong ngày. Tôi nhìn bà
thương cảm và mang ơn: Con cám ơn
bác.
Tôi cố ôm hết
cái mớ chân tình này vào lòng,
để mà có cớ ở lại cái
nhà thương trả lương rẻ mạt
này. Chứ mà không … thì…
Chiếc bánh
như là bảo vật !
Đi ngang qua phòng
bệnh của một người Việt Nam, thấy hai
cô nàng đang đứng bên ngoài chụm
đầu vào nhau xầm xì, to nhỏ:
- Gần hết giờ
lành tháng tốt rồi mà Mẹ chưa chịu
đi… cho rồi, đợi đến chừng
nào (?), đến năm cùng tháng hạn
để con cái ở lại "ngóc đầu
không lên" bà mới chịu đi kia
à.
Tôi rùng
mình khi có cơn gió lạnh thổi qua, chiếc
cờ Mỹ trên cao phất phới trong gió,
mùi thịt kho nước dừa, mùi ruốc sả
đâu đó lởn vởn trong không gian
như lạc lõng giữa cái xứ sở diễm
lệ, giàu có này.
Thế mới biết,
chết không đáng sợ bằng bệnh tật,
tuổi già. Cuộc đời ngắn ngủi
quá, tôi ước gì mình có thể
làm được gì cho mỗi số phận ngắn
ngủi đó.
*
Khoảng mươi hôm
sau. Một bệnh nhân cũ đến tìm
tôi.
- Cô Mai Thanh ơi,
tui tới chào từ biệt cô, ngày mai
tôi đi rồi, đủ tiền vé máy bay
rồi, tôi phải về lại Texas. Bên
đó có bà bạn thân nhỏ hơn
vài tuổi, hai người sẽ nương tựa
nhau mà ráng sống cho đến ngày
Chúa gọi về. Sống lâu quá cũng
thành nợ nần cho con cháu, cô ơi.
Rồi bà bảo
tôi:
- Bà già
này chắc nấu ăn không ngon bằng má của
cô, nhưng tui ướp chút thịt, chút
cô về nhà bỏ vô lò oven 375 độ.
Chạy vô tắm rửa ra 10 phút là ăn được rồi.
Cám ơn thời gian
qua cô chăm chút cho "già".
Tôi cười mếu
máo:
- Qua đó nhớ
tự lo cho mình đàng hoàng nghen
Bác… Hai (Tôi thiệt không nhớ bác ấy
tên gì nữa)
Bác đi bằng gì tới, đợi con,
con chở bác về, mà… nhà bác ở
đâu ?
- Downtown, cô.
Tôi giật
mình. Trời đất, ít gì cũng 2 chuyến
xe bus, một đoạn đường đi bộ…
nhìn ra ngoài, 2 giờ chiều trời còn nắng
chang chang.
- May quá, bữa
nay thứ 7 con chỉ làm nửa ngày. Không thể
ra phi trường, thôi để con tiễn bác một
đoạn về nhà cho vui. Bác ngồi nghỉ
đợi con chỉ một lát nữa thôi.
Nửa tiếng sau
tôi chạy ra, bà già đã về mất
tiêu rồi. Chắc bác sợ phiền tôi. Không
sao. Tôi biết trạm xe bus, bà già đi chậm,
chưa đi được xa đâu.
Xe tôi chưa kịp
trờ tới nơi thì đã bị chăn lại,
con đường trước mặt bị phong tỏa hết
, xe còi hụ chớp xanh, chớp đỏ bốn bề.
Hình như là có đám cháy, tai nạn
hay người ta quay film gì đó, nên tôi
đành bó tay trở về.
Sáng thứ 2 trở
lại làm việc mới hay tin một tai nạn xe
cán chết người xảy ra trước nhà
thương, ngay gần trạm xe bus: Một lão
bà Việt Nam độ ngoài 70 tuổi, mất
trên xe cấp cứu đưa về bệnh viện
lúc 2 giờ chiều thứ bảy. Ngày…
Tháng …..Năm….
Dẫu biết
người đi thoát nợ đời
Sao người
ở lại buồn chưa vơi
Phù du
nhân thế vô thường đó
Tan hợp
như mây lửng giữa trời
TRÂN NGUYÊN
(Bai Chuyen)