Home | SUY NGÂM~ | SUY NGÂM~ tt | SUY NGÂM~ 1 | SUY NGÂM~ 2 | SUY NGÂM~ 3 | SUY NGÂM~ 4 | BÀI VIÊ'T | BÀI VIÊ'T [tt] | BÀI VIÊ'T 1 | BÀI VIÊ'T 2 | TA.P GHI | TA.P GHI [tt] | TA.P GHI 1 | TA.P GHI 2 | TA.P GHI 3 | TA.P GHI 4 | TA.P GHI 5 | TA.P GHI 6 | TA.P GHI 7 | TA.P GHI 8 | TA.P GHI 9 | TA.P GHI 10 | TA.P GHI 11 | TA.P GHI 12 | TA.P GHI 13 | TA.P GHI 14 | TA.P GHI 15 | TA.P GHI 16 | TA.P GHI 17 | TA.P GHI 18 | TA.P GHI 19 | TA.P GHI 20 | TA.P GHI 21 | TA.P GHI 22 | TA.P GHI 23 | TA.P GHI 24 | TA.P GHI 25 | TA.P GHI 26 | TA.P GHI 27 | TA.P GHI 28 | TA.P GHI 29 | TA.P GHI 30 | TA.P GHI 31 | TA.P GHI 32 | TA.P GHI 33 | TA.P GHI 34 | TA.P GHI 35 | TA.P GHI 36 | TA.P GHI 37 | TA.P GHI 38 | TA.P GHI 39 | TA.P GHI 40 | TA.P GHI 41 | TA.P GHI 42 | TA.P GHI 43 | TA.P GHI 44 | TA.P GHI 45 | TA.P GHI 46 | HU'U~ ÍCH | HU'U~ ÍCH [tt] | HU'U~ ÍCH 1 | HU'U~ ÍCH 2 | HU'U~ ÍCH 3 | HU'U~ ÍCH 4 | HU'U~ ÍCH 5 | HU'U~ ÍCH 6 | TÀI T̀NH | -DÔ.C -DÁO | LINKS | THÚ VI. | THÚ VI. [tt] | CU'̉'I CHÚT CHO'I | CU'̉'I CHÚT CHO'I [tt] | CU'̉'I CHÚT CHO'I 1 | CU'̉'I CHÚT CHO'I 2 | CU'̉'I CHÚT CHO'I 3 | CU'̉'I CHÚT CHO'I 4 | CU'̉'I CHÚT CHO'I 5 | VUI TU'O'I | GIÚP hay GIÊ'T ?

TA.P GHI [tt]

hoavang_lado_ua_dep.jpg

 

NHNG T LCH CŨ

 

Tờ lịch đầu năm rớt hững hờ

Mới hay năm tháng đă thay mùa

(Thanh Nam)

 

Khi c̣n ở quê nhà, mỗi năm tôi đều mua một cuốn lịch để bàn, loại lịch xé mỗi ngày một tờ, không chỉ mua riêng cho tôi mà c̣n cho tất cả các bàn làm việc trong hăng Thông Tấn AP. Tờ lịch xé ra ghim vào một miếng gỗ có cái cây sắt nhọn để ngay bên cạnh cuốn lịch.

 

Hết năm, những kư giả theo truyền thống của Mỹ, thích đứng ở cửa sổ văn pḥng, từ từng lầu thứ tư của Building Eden vào đúng ngày 30 cuối năm dương lịch, thi nhau thả những tờ giấy ghi ngày tháng cũ bay như bươm bướm xuống mặt đường. Tôi rất thích truyền thống này. Bao giờ tôi cũng đợi làm người sau cùng thả xuống, để không phải tranh chỗ với ai. Tôi thích nh́n tháng ngày của tôi bay xuống riêng một ḿnh, không lẫn vào tháng ngày của người khác.

 

Có tờ bay thật là xa, nếu gặp gió có thể bay qua tới rạp Rex bên kia, cách cả hai con đường và cái công viên nhỏ ở giữa; có nhiều tờ vướng lại trên những cành me, của cây me bên dưới cửa sổ; có tờ đáp trên nóc một chiếc taxi đang đậu gần đó, hoặc rơi ngay vào ḷng một chiếc xích-lô vừa tấp vào lề; có tờ rơi vào những gánh hàng rong đi ngang hay rơi trên vai một người vừa đi tới, như bướm đậu rất t́nh cờ. Khi tất cả đă rơi xuống th́ mặt đường đầy những tờ lịch trắng bằng ḷng bàn tay với những con số in trên đó, đôi khi c̣n có cả những hàng chữ ghi xuống của các kư giả, của các nhân viên dùng lịch nữa.Thả thời gian đi cũng có nghĩa là thả theo cả công việc của một năm qua.

 

Rơi như thế nào, th́ từ trên khung cửa sổ cao ngó xuống, tôi đều thấy đẹp vô cùng. Những cánh bướm thời gian đang quay ṿng luân vũ. Lúc đó, tôi c̣n trẻ nên chưa biết tiếc thời gian, chỉ thấy mang mang buồn vui lẫn lộn giữa cái không khí thay đổi của vạn vật trong đất trời.

 

Tuổi trẻ, nh́n ngày tháng cũ bay bay trong không gian thấy ḷng ḿnh lạ lắm. Tiếc ngày qua th́ ít, nhưng mong ngày mới đến với tất cả hân hoan. Cuối năm dương lịch, tức là sửa soạn vào Tết âm lịch. Tết với bao nôn nao của tuổi trẻ, tuổi đang yêu đương mơ mộng. Trong thời chiến, biết bao người con gái mong đợi Tết đến, người yêu trong quân ngũ sẽ được nghỉ phép về ăn Tết. Sự trở về đó mang bao nhiêu thương mến!

 

Một điều ǵ đó có tên là hạnh phúc đón chờ ḿnh trong những ngày mới đang đi tới.

 

Những năm tháng đó không bao giờ c̣n t́m lại được nữa.

 

Bốn mươi năm đă đi qua. Tôi bây giờ đứng đây, nhớ lại ngày sụp đổ miền Nam vẫn tưởng như một cơn mộng dữ. Trời đất mới vào tháng 3 âm lịch. Nhà nông mới bắt đầu xới đất trồng đậu, trồng cà. Cả một chuỗi ngày tháng xếp đặt cho mọi công việc trước mặt. Người dân miền Nam cần cù như những con ong bắt đầu làm mật.

 

Chúng ta tất cả, bỗng nhiên phải đối mặt với định mệnh nghiệt ngă của đất nước. Chúng ta tan tác như chưa từng bao giờ tan tác như thế. Người ở núi chạy xuống đồng bằng, người ở đồng bằng chạy ra biển. Cha mẹ mất con, vợ mất chồng. Tướng mất quân, quân mất dân. Một cơn đại hồng thủy lửa và máu nhiều hơn nước.

 

Kim đồng hồ đứng lại. Thời gian ngừng trôi. Hàng ngàn, hàng vạn cái chết tức tưởi không ai ghi rơ ngày giờ.

Tờ lịch ngày thứ Tư, 30 tháng 4 năm 1975 đă đứng lại trong trái tim của tất cả con dân Việt từ Nam Quan cho đến Cà Mau. 

Chỉ có sự khác biệt, mỗi người Việt đă giữ lại ngày 30/4 đó trong tim họ như thế nào.

Chắc chắn cái kư ức nạm vàng của kẻ này đă là kư ức máu và nước mắt của người kia. Điều đáng tủi buồn, cả hai người đó cùng là người Việt Nam.

 

Thế mà, bốn mươi cái Tết đă đi qua rồi đấy!

 

Trong mấy tháng đầu tiên ở Mỹ, có một lần tôi t́m được ở garage sale một cái đĩa sứ in nguyên năm lịch của năm 1975. Tôi đă mua đem về treo trong nhà và vẫn giữ cho đến bây giờ. Chiếc đĩa này tôi sẽ trao cho con tôi, để mai sau khi tôi không c̣n nữa, chúng sẽ nhớ ngày, nhớ tháng, nhớ năm, mẹ phải bỏ nước ra đi.

Cuối năm, năm ngoái, khi ghé vào hiệu sách gần nhà, lang thang t́m mua mấy cuốn sách nhi đồng cho cháu, tôi chợt nh́n thấy loại lịch để bàn, xé từng tờ mỗi ngày. Tôi đứng ngẩn người ra ngắm, như ngắm một người bạn cũ lâu ngày gặp lại.

Tất cả dĩ văng xa xưa chạy về trong trí óc của một phụ nữ luống tuổi. Tôi ngắm nghía từng cuốn lịch với những đề tài khác nhau. Bối rối không biết nên chọn cho ḿnh cuốn nào, để mỗi lần xé là một lần nhắc về quá khứ.

 

T́m măi chẳng có cuốn nào đúng theo ư ḿnh. Cuối cùng tôi đành chọn một cuốn, mỗi ngày có một câu nói vui, để giúp ḷng thanh thản. Mua về để trên bàn viết, ngay sát máy vi tính để nhớ xé. Kiếm sẵn một cái hộp để cạnh cuốn lịch, khi xé tờ nào th́ cất ngay vào đó. Hai tháng đầu, tôi nhớ lắm, mỗi ngày xé một tờ, dần dần bận chuyện hàng ngày, cả tuần quên xé. Khi nh́n con số ghi ngày trên lịch và con số ở góc máy vi tính khác nhau, mới vội vàng xé. Đă có lúc tôi quên nguyên một tháng không xé, khi phải xé một nắm dày thời gian trong tay thấy ḷng chùng hẳn xuống.

 

Tôi đă đủ già, để biết tiếc thời gian.

 

Những tờ lịch mới luôn luôn là một đề tài lôi cuốn trong đời sống. Nên mỗi năm, người ta làm lịch đủ mọi h́nh thức và mang những nội dung khác nhau, dù cũng chỉ là đếm ngày tính tháng. Bức h́nh phong cảnh thanh nhă hay h́nh súc vật hiền lành, h́nh ca sĩ, tài tử lộng lẫy,v.v .. th́ cũng vẫn ngày tháng đó. H́nh ảnh hấp dẫn tới đâu cũng không kéo tháng dài ra thêm một ngày hay cắt đi ngắn một ngày trong  tuần được.

 

Những câu danh ngôn, câu thơ in trên lịch cố níu kéo thời gian trên cánh chim mùa xuân, hay thả thời gian bay như cánh ong mùa hạ cũng chẳng giúp được ǵ. Tờ lịch thản nhiên làm nhiệm vụ rất nghiêm chỉnh của nó: Rơi từng giọt thời gian mỗi giây, mỗi phút.

 

Thời gian tự nó trôi đi chứ không phải chờ tờ lịch rơi xuống mới đi theo.

 

Thi sĩ Thanh Nam, định cư ở Seattle, Washington khi cám cảnh thời gian của người di tản là chính ḿnh, đă viết:

Một năm người có mười hai tháng

Ta trọn năm dài Một tháng Tư.

 

Cái tháng Tư đứng lại trong tim, trong trí mỗi người Việt di tản chứ không đứng lại trên tờ lịch. Chúng ta đă thay tới cuốn lịch thứ bốn mươi rồi. Bốn mươi năm đó biết bao nhiêu sự việc xảy ra chung quanh đời sống chúng ta. Có ai nh́n xuống cuốn lịch rồi bâng khuâng tự hỏi: Ta đă làm được ǵ cho ḿnh, cho người, cho quê hương đất nước. Ḍng thời gian bốn mươi năm ta xé mỗi ngày, có sót lại chút ǵ trong ḷng bàn tay không?

 

Sang Mỹ mấy chục năm, tôi quên cái h́nh ảnh những cánh bướm thời gian thả vào một buổi chiều cuối năm dương lịch, quên cái nôn nao của yêu đương, mơ mộng và đôi khi quên mất tuổi ḿnh.

 

Cuối năm dương lịch vừa đi qua, tôi mở chiếc hộp thời gian ra, nhặt lên những tờ lịch chính tay ḿnh đă xé, thấy ḷng ḿnh chùng xuống. Bây giờ mang nắm thời gian này thả đi đâu? Tôi không ở cao ốc, làm sao mà mở cửa sổ tung xuống đường như những ngày c̣n ở Sài G̣n. Cái balcony nhà tôi không đủ cao và nếu tôi có vứt xuống th́ chính tôi sẽ là người phải đi gom lại, v́ sợ thời gian của tôi bay tung khắp nơi, làm phiền hàng xóm. Tôi đành bỏ tất cả vào lại trong hộp, chờ ngày 23 tháng chạp âm lịch, hóa lịch thay cho hóa vàng, tiễn ông Táo về trời.

 

Tôi đi mua một cuốn lịch để bàn cho năm 2015. Tôi lại bắt đầu xé thời gian mỗi cuối ngày. Tôi hỏi vào không gian trước mặt:

- Tôi c̣n xé thời gian như thế này của bao nhiêu cuốn lịch nữa?

Không gian im lặng.

 

Tôi biết rằng nếu tôi có hỏi một ai đó, cũng sẽ không ai trả lời cho câu hỏi của tôi rơ rệt được. Họ chỉ phỏng đoán và phần đông đều đoán sai.

Tôi xé thời gian ra từng mảnh

sao vẫn c̣n nguyên tháng Tư buồn

tôi hóa thời gian theo vàng mă

tàn tro bám chặt ở trong hồn

 (tmt)

 

Đă bao nhiêu tờ lịch rơi xuống, bay đi trong bốn mươi năm, nhưng tờ lịch ngày 30 tháng Tư th́ h́nh như không rơi xuống, không bay đi được, nó nằm chôn sâu trong ḷng những người miền Nam và thời gian dừng lại ở đó .. ở đó. Thời gian không có tác động ǵ với những trái tim người di tản.

 

TRẦN MỘNG TÚ

Tết t Mùi -2015

(Chế Huôn sưu tm và chuyn)

 

hoavang_lado_ua_dep.jpg

website counter