ĐOẠN
HỘI THOẠI ĐÁNG SUY NGẪM GIỮA BÁC SĨ và BỆNH NHÂN
Sáng nay một bệnh
nhân nam 50 tuổi, làm ruộng, quê ở Tiền Giang đến
khám bệnh xin thử mỗi đường huyết. Ḿnh
mới hỏi:
- Sao chú muốn thử
đường huyết?
- V́ tôi sụt cân
nhanh, người ta nói do bệnh tiểu đường.
- Đă bỏ công
từ quê lên đây, sao chú không khám tổng quát luôn? Giả sử
thử máu có kết quả bị đái tháo đường
th́ cũng phải xem chức năng gan, chức năng thận,
và đánh giá biến chứng mới điều trị
được chứ.
Ḿnh vừa giải
thích vừa nh́n bệnh nhân, và ḿnh hiểu vẻ ngập ngừng
đắn đo ấy, có lẽ bệnh nhân nghèo.
- Dạ, thử hết
mấy thứ đó bao nhiêu bác sĩ?
- Bệnh viện
công giá rẻ lắm. Chú đi thử đi.
Khi ḿnh cầm kết
quả phim phổi trên tay, tự nhiên ḿnh nghẹn lời.
Dù rằng mỗi ngày ḿnh tiếp xúc với rất nhiều
bệnh nhân với đủ loại bệnh tật khác
nhau.
- Chú hút thuốc
nhiều không?
- Cỡ 1 gói 1 ngày.
Bữa nào buồn hút nhiều hơn.
- Chú uống rượu
nhiều không?
- Mỗi ngày,
nhưng chủ yếu vui chơi với anh em, người
vài xị.
- Chú có vợ con ǵ
không?
- Dạ, một vợ,
3 con. Nhưng nhà có vài công ruộng, nên tụi nó bỏ lên
B́nh Dương làm công nhân hết rồi.
- Cháu nghĩ chú nên
qua khám bệnh viện Phạm Ngọc Thạch.
- Tôi bị lao hả
bác sĩ.
- Cháu cũng hy vọng
là lao. Nhưng ..
- Bác sĩ cứ
nói đại đi. Tôi ở quê lên khám bệnh cực lắm.
- Cháu cũng nghĩ
đây là khối u. Nhưng chú biết đó, có u lành u ác. Mà
u ác bây giờ có thể trị được.
- Ư bác sĩ là ung
thư phổi hả?
- Chưa chắc
đâu. Phải làm thêm xét nghiệm, sinh thiết .. mới
có thể kết luận.
Một khoảng
im lặng kéo dài. Ḿnh nh́n khuôn mặt bệnh nhân từ trắng
bệch chuyển sang tím tái và khoảng 15 phút sau mới trở
lại như b́nh thường.
- Ung thư phổi
th́ sống được bao lâu bác sĩ?
- Chưa chắc
đây là ung thư. Nhưng nếu là ung thư th́ có thể
vài tháng, vài năm .. Tuỳ vào cơ địa mỗi
người, tuỳ vào đáp ứng điều trị.
- Tại sao lại
là tôi chứ?
- Tại sao không là
chú?
- Tại ..
Lại một khoảng
im lặng kéo dài. Ḿnh không nỡ mời bệnh nhân kế
tiếp dù sáng thứ hai rất đông.
- Tôi về bỏ
thuốc lá và rượu có thể cứu văn được
không?
- Cháu nghĩ, bỏ
được th́ tốt. Nhưng bây giờ việc này
không c̣n ư nghĩa nữa rồi.
Ḿnh vẫn hay tự
hỏi: Rượu bia và thuốc lá có điều ǵ hấp
dẫn đến vậy, nhưng không có câu trả lời.
Lúc trước
ḿnh c̣n ngạc nhiên khi thấy Việt Nam là nước tiêu
thụ rượu bia và thuốc lá lớn nhất thế
giới, bây giờ th́ ḿnh không c̣n ngạc nhiên nữa. V́
đă hiểu một phần. "Vui
cũng nhậu, buồn cũng nhậu, không vui không buồn
cũng nhậu", h́nh
như rất đúng khi mô tả con người Việt
Nam. Mỗi chiều tối đi làm về thấy quán nhậu
nào cũng đông nghẹt khách. Hết chén chú rồi đến
chén anh.
Rồi một ngày
nào đó bệnh tật kéo đến. Có những bệnh
có thể chữa lành, có những bệnh tiền mất rất
nhiều nhưng không thể cứu văn. Dù vẫn biết
ung thư là "trời kêu ai nấy dạ", nhưng
ḿnh không tin là mỗi ngày ḿnh sống không tác động ǵ
đến nó. Bạn thử nh́n xem, một người béo
ph́, ăn nhiều lười tập thể dục .. làm
sao mà không đủ thứ bệnh về chuyển hoá, một
người suốt ngày hút thuốc uống rượu làm
sao tránh khỏi ung thư phổi, xơ gan? May mắn lắm
cơ địa người đó đặc biệt.
- Bây giờ tôi phải
làm sao?
- Bây giờ cháu cho
thuốc tiểu đường cho chú, c̣n bệnh phổi
chú phải qua bên Phạm Ngọc Thạch, bên đó chuyên
hơn.
- Bác sĩ có thể
nói cho tôi biết, tôi có thể sống bao lâu nữa không
để tôi thu xếp nhà cửa.
- Cháu nói thật,
không dám chắc chắn về điều ǵ. Có những thứ
hôm nay đúng, ngày mai lại sai. Có những thứ ngỡ
là phước nhưng lại là hoạ. Điều quan trọng
bây giờ không phải là chú sống bao lâu, mà sống có thật
sự sâu hay chưa?
- Sống thật
sâu?
- Đúng rồi.
Chú c̣n rất nhiều thời gian để suy nghĩ về
điều đó. Ví
dụ như có bao giờ chú đến quỳ bên gối mẹ
của chú và th́ thầm lời cám ơn? Ví dụ như có
bao giờ chú chở ba chú qua con đường làng nơi
ngày xưa ba chú dẫn chú đi học? Ví dụ như có
bao giờ chú cám ơn người vợ rất mực dịu
hiền và chung thuỷ đă đi với chú gần ấy
năm mà không một tiếng than van dù chú nát rượu và
nghiện khói thuốc?
- Bác sĩ .. Tôi ..
Tôi chưa từng nghĩ đến điều đó.
- Chú có bao giờ
quan tâm đến những đứa con ḿnh? Chú có nghĩ rằng
một lời hỏi han của chú thôi đủ làm họ
hạnh phúc?
- Ơ ..
- Vậy đó, sống
sâu là sống với những điều nhỏ bé
đơn giản như thế đó. Cuộc sống vô
thường và con người ai mà không có bệnh có tử.
Sau giai đoạn choáng rồi, chú sẽ chấp nhận
được thôi. Từ chấp nhận đến quay lại
nh́n về chính ḿnh gần trong gang tấc.
- Cám ơn bác sĩ.
***
- Chú ấy là ǵ của
anh?
- Cha ruột.
- Anh có hay
đưa chú đi khám bệnh không?
- Bận lắm
bác sĩ ơi, với lại ở xa nhau.
- Anh có biết ba
anh bị ung thư phổi?
- Dạ ..
- Ông ấy hút thuốc
nhiều lắm không?
- Chẳng những
hút thuốc c̣n uống rượu. Mỗi khi say xỉn về
là đập phá nhà cửa chửi bới vợ con .. Tôi
nói thiệt từ nhỏ đến giờ ổng chưa
dạy tôi bất cứ điều ǵ. Anh em tôi chẳng
được đi học ..
- Anh có hận chú
không?
- Không.
- Không?
- Dạ, dù xấu
hay tốt ổng cũng là cha ḿnh mà bác sĩ. Đúng hay sai
đâu có lỗi do ổng, tại ông bà hay môi trường
sống nó thế.
Ḿnh bất ngờ
trước cách trả lời của người con, khi
ḿnh mời bệnh nhân ra ngoài để gặp riêng.
Anh ta làm công nhân, chắc
chắn là ít học. Nhưng học chữ cho nhiều vào
làm ǵ, bằng cấp tiến sĩ giáo sư làm chi mà không
biết quan tâm yêu thương cha mẹ già, không biết sống
sao cho có t́nh có nghĩa.
- Bệnh này điều
trị tốn kém lắm. Về mua bảo hiểm gấp
đi. Được đồng nào hay đồng đó.
- Dạ.
Nh́n hai cha con bước
ra khỏi pḥng khám mà ḷng ḿnh chùng xuống. Ḿnh mong có phép lạ
xảy ra, bởi một người con chí hiếu không bao
giờ người bạn cuộc sống lại làm ngơ.
- Dù xấu hay tốt ổng cũng
là cha của ḿnh. Câu nói ấy theo đuổi
ḿnh tới tận giờ này!
-----o0o-----
(Nhă Khanh sưu tầm và chuyển)