CON LÂN ĐEN
(Tác Giả: Trần Quốc Bảo)
Cha Sở đặt tên cho Đoàn
Lân của chúng tôi là Hắc Kỳ Lân, nghĩa là Con Lân
Đen. Thật ra, cái đầu lân
không đen, nó gồm đủ màu sắc sặc sỡ: xanh đỏ trắng tím vàng - chỉ
người múa lân đen mà thôi.
Đen th́ đen, chứ Đoàn Lân của chúng tôi phải kể
là đoàn nổi tiếng nhất Miền Đông Hoa Kỳ. C̣n
cái duyên do nào mà có "người múa lân đen" ? th́
"hưởn hưởn", sẽ xin tŕnh bầy ở
phần sau. Giờ tạm đi vài ḍng quảng cáo con Lân
Đen đă:
Nổi nhất của Hắc Kỳ
Lân là cái đầu lân, khéo tay làm lấy mà đẹp
như thứ thiệt, lại cầu kỳ nữa, mắt
có gắn đèn pin nhấp nha nhấp nháy, liếc qua liếc
lại, mũi thỉnh thoảng x́ ra tí khói, nội cái
đuôi bằng nhung đen, có vảy ngũ sắc là
"người anh em" đă chơi trội quá cỡ rồi!
Cái nổi thứ hai của Hắc
Kỳ Lân là múa tới đâu, đớp tiền tới
đó, nghĩa là nó "mơi
địa" tài t́nh lắm. Cứ mỗi dịp Tết
Nguyên Đán, Lân dạo một ṿng quanh tỉnh múa mừng tuổi
bà con, sỉn sỉn cũng xấp xỉ đôi ba ngàn
đô là thường. Năm ngoái, nổi cơn hứng bất tử, đoàn Lân
xông đại vô nhà Thượng Nghị Sĩ Brown múa loạn
một hồi, làm cho bốn năm cái xe cảnh sát hết
hồn áp tới chớp đèn lia lịa; vậy mà Hắc
Kỳ Lân bữa ấy đớp được của
người Nghị sĩ trọn một thiên, 10 giấy
Franklin mới tinh!, thiêt là ẩu tả mà gặp hên quá xá!
Chính nhờ con "Lân Đen" làm
ăn phát đạt như vậy, cho nên Cộng đoàn
chúng tôi, mỗi năm đều tổ chức Tết free
cho bà con, không ai phải đóng góp ǵ cả, thỉnh thoảng
dư dả chút đỉnh th́ chi vào việc uỷ lạo
các gia đ́nh mới tới định cư để lấy
thảo với bà con đồng hương, hoặc sắm
quá Tết đi thăm viếng chúc Tết các Cụ Cao
Niên trong các Viện Dưỡng Lăo. (Cái sáng kiến múa Lân
gây quỹ này được thực nghiệm ở vùng
chúng tôi thấy có kết quả tốt, vậy xin quảng
cáo để bạn trẻ các nơi biết, tùy tiện
nơi đâu áp dụng được, th́ vừa mua vui
ngày xuân, lại vừa đem lại chút lợi ích chung cho
cả Cộng Đồng).
Nổi tiếng sau con Hắc Kỳ
Lân là Lân Chợ Lớn. Lân này
gồ ghề lắm, đầu lân mua tận New York, nghe
nói giá tới trên ngàn đô, anh em trong Đoàn đều là
người Việt gốc Hoa xuất thân từ Chợ Lớn,
tay múa, tay trống, tay địa, v.v .. thảy là nhà nghề,
đă từng biểu diễn màn Lân leo cây, chúc đầu
xuống, làm đứng tim dân Mẽo hết cả. Sở dĩ Đoàn Lân Chợ Lớn
tài nghệ chuyên nghiệp như vậy, mà "yếu"
hơn Hắc Kỳ Lân, là v́ "các chú" đoàn viên quá
hăng say chuyện business. bận bù đầu sáng đêm
lo nấu nướng trong các China Restaurant, Trung Thu hoặc
Tết nhất t́m không ra lấy một mạng, mấy chú
ham kiếm tiền chứ đâu ham hố ǵ chuyện múa
may văn nghệ.
Đệ tam kỳ lân, là con Lân Bế-By. Lân này của cộng đồng
Salem. Hồi xưa, mấy em ở
miền đó thấy người ta múa lân, cũng ngứa
chân muốn múa cho vui mà không có đầu, bèn lấy cái rổ
lớn, úp xuống, rồi khoét mắt, khoét miệng, dán giấy,
cắm sừng, đeo râu vào .. biến chế thành cái đầu
lân nho nhỏ, đẹp và thật là ngộ nghĩnh. Ấy vậy mà không ngờ lại
nổi tiếng như cồn, nổi là v́ lân Bế-By này
chỉ chuyên múa trên sân khấu, múa trong nhà, mà v́ vậy có h́nh
trên Ti-Vi, trên báo chí nhiều lắm.
Kỳ Tiểu bang diễn hành năm ngoái, anh Lân Bế-By
được thành phố mời múa trên cái xe truck bé tí
trông dễ thương cách ǵ!
Lân Chợ Lớn và Lân Bế-By
là những đoàn Lân chỉ "múa chùa" chơi vui vậy
thôi, chứ không làm ăn kỹ lưỡng như con Hắc
Kỳ Lân,
Và bây giờ tôi xin kể hầu
quư vị câu chuyện, phải gọi là huyền thoại,
về Hắc Kỳ Lân, con Lân Đen độc đáo này.
Cách đây gần bốn thập
niên, nghĩa là hai năm sau khi gia đ́nh tôi rời trại
Indianatown Gap (PA) để về vùng Bẩy Núi lập nghiệp. Thành phố này khi ấy có lối
40 gia đ́nh Việt Nam tị nạn, một phần ba là
Công giáo. Thoạt đầu,
chúng tôi đi Lễ Mỹ, cứ mỗi weekend là xi-pông-xo
ṭ ṭ đem xe tới rước đi Lễ, phải
đi hai nhà thờ, một Lễ gọi là Lễ xă giao,
xong rồi tà tà cuốc bộ qua nhà thờ Công giáo Mỹ dự
Lễ chính thức. Măi cho tới
khi dân ta sắm được xe hơi, cái màn tréo cẳng
ngỗng ấy mới chấm dứt, có nghĩa là
"Thank you, sir, tụi tôi có xế rồi, xơ để
tụi tôi tự do muốn đi đâu th́ đi". Chúng tôi thành lập Cộng đồng
Công giáo và kéo nhau đi Lễ nhà thờ Việt Nam, có Cha sở
giảng dạy đàng hoàng.
Lễ Sinh Nhật năm ấy,
Cha Sở có ấn phong của Giám mục, nên được
kể là lễ Sinh Nhật đầu tiên thành lập Giáo xứ
Việt Nam. Cha con chúng tôi họp
nhau mấy bữa bàn soạn việc tổ chức Lễ
Giáng Sinh sao cho long trọng. Thật
ra, hồi đó Giáo xứ chưa có quỹ, mà anh em chúng tôi
th́ c̣n rách cả đám, nên chương tŕnh tổ chức
Sinh Nhật rất đơn giản, đại khái
là: buổi chiều, mấy
đội bóng chơi thể thao với nhau (Đội chân
đất đá với Đội chân không, chả ăn cái giải
ǵ cả!), buổi tối th́ có văn nghệ vườn
(con hát bố nghe chơi), 10 giờ Thánh Lễ, 12 giờ tiệc
Giáng Sinh (bữa ăn nửa đêm của đại gia
đ́nh Giáo Xứ).
Cái vụ tiệc tùng này có dính vợ
chồng chúng tôi vào. Ban tổ
chức khoán trắng cho gia đ́nh tôi công tác đút ḷ 3 con
gà tây, và làm mấy hũ nước xốt. Vâng, th́ chúng tôi hoan hỉ nhận
lời, mặc dù từ bé tới giờ, ở Việt Nam
tôi chỉ đớp gà ta, chưa hề xơi một chú
gà tây nào cả.
Suốt ngày 24 áp Lễ, tôi h́ hục
đánh vật với 3 chú gà, nào quết nước mầu,
nào đút vào ḷ, trở qua, trở lại, mỗi chú ngồi
chơi trong ḷ tới 5 tiếng đồng hồ. Vợ tôi th́ lui cui làm nước
xốt, bả mua đại ba bốn thứ xốt Mỹ
chế sẵn, ḥa chung vào với nhau, rồi phi tiêu tỏi
hành mỡ, tí nước mắm nữa, trộn chung thành một
thứ xốt "Việt Mỹ thân thiện", nếm
thử thấy đậm đà thơm ngon lắm.
Đến tối, khi thực phẩm
đă sẵn sàng, vợ tôi rửa tay, quay lại hỏi:
- Mấy giờ rồi
anh?
- Tám rưỡi. (Tôi giục) lẹ lẹ lên! Em chỉ c̣n nửa giờ trang
điểm thôi đấy nhé.
Đây lên nhà thờ 40 phút nhưng ḿnh phải tới sớm
để c̣n đem thức ăn vào hội trường.
- Ok, Ok! Xong rồi, anh đem mấy thứ
này ra xe trước đi .. Ơ, .. này .. đêm nay ḿnh muốn
em bận mầu ǵ?
- Ǵ cũng
được! (Tôi trả lời buông xuôi). Bà khoác cái Coat ra ngoài, nó che hết
ráo, ai đâu biết mầu mè khỉ ǵ.
- Chán anh!
Không nh́n lại,
nhưng tôi biết vợ tôi nguưt tôi một cái đáo để,
bả tong tả đi vào pḥng tắm, tôi nghe tiếng chân
bước có hơi nặng.
45 phút sau, nghĩa là quá thời biểu 15 phút, vợ
tôi mới sửa soạn xong.
Chúng tôi vội vă lên xe. Và
để cướp lại thời gian, tôi rồ máy ép ga
cho xe vọt ào ào.
Ra đầu xa lộ, vợ tôi
nh́n sang tôi hỏi:
- Bộ anh không
thay đồ sao?
Tôi dụi tàn thuốc lá vào cái hộp
nhỏ xíu, lắc đầu.
Vợ tôi thở dài nhè nhẹ:
-Anh sao lúc nào cũng
xập xệ!
- Ǵ xập xệ?
Tôi trả lời
vắn tắt và tống ga thêm cho xe dọt tới 75 miles.
- Anh, coi chừng cảnh
sát nó thổi nghe anh!
Vợ tôi cảnh cáo chưa dứt
lời th́ từ trong đường nhỏ, một xe cảnh
sát chớp lóe đèn, hụ c̣i rượt theo. Thế là tôi bị nó dán cho một
cái ticket, thằng cha cảnh sát lừ lừ như ông Hộ
pháp, ngó mất cảm t́nh. Cái giấy phạt có độ
gang tay mà nó ghi chép ǵ rề rề lâu đến cả hai chục
phút.
Sau đó, chúng tôi tiếp tục
lên đường. Vợ tôi
phàn nàn luôn mồm:
- Chết, trễ
rồi! trễ quá rồi!
Khi xe lên đầu dốc Fort Hill,
nghĩa là được quá nửa
đường, từ xa tôi thấy một anh Mỹ
đen đứng sát lề
đường, bên gốc cây cột điện giơ tay
xin "hit chai".
Xe tôi lướt qua cái ào. Sức mấy tôi cho "anh
đen" này quá giang. Mặt
mũi nó thấy khiếp! Với
lại, tôi đang có chuyện gấp mà! Nhưng liền đó vợ tôi
đập vai tôi hối hả nói:
- Ngưng lại
anh! Ngưng lại chở dùm
người ta ḱa.
- Ủa, cái ǵ? (tôi trả lời, và phản ứng
tự nhiên là đạp thắng rề xe vào lề
đường). Cái ǵ? Cho nó "hít chai" hả? Sao vậy?
Khi xe ngưng lại, vợ tôi giải
thích:
- Anh không thấy
nó cầm cái bảng emergency sao! "Need A Ride Home ! My Wife is
Having A Baby", Trời! tội nghiệp người ta,
ḿnh phải chở dùm ông ấy về, vợ sắp đẻ
mà chồng c̣n đứng đường đón xe th́ nguy cấp
quá. Thôi, bề ǵ chúng ḿnh cũng
trễ Lễ đêm, đành mai dự Lễ sáng cũng
được.
Tôi nh́n kính chiếu hậu, thấy
anh Mỹ đen tay ôm một cái bánh xe hơi, chạy nước
rút đến xe tôi. Tới
nơi, vừa thở vừa nói:
- Tôi ở cách
đây chừng 10 miles, bánh xe tôi xẹp phải đi fix lại,
vợ tôi lại sắp đẻ, khẩn cấp quá ! tôi
phải về ngay để đưa nó vào bệnh viện. Xin ông bà giúp tôi ..
Vợ tôi nhanh nhẹn mở cửa
xe, toọc xuống băng sau và ra hiệu cho anh Mỹ
đen ngồi trước, bên cạnh tôi. Rất tinh ư, tôi hiểu ngay vợ
tôi đă cẩn thận ngồi cạnh 3 chú gà tây đút ḷ
với một con dao phay to bản sắc như nước. Rất lễ độ, Jack (anh Mỹ
đen) quay lại xá vợ tôi:
- Tôi vô cùng cảm
ơn bà. Bây giờ tôi xin chỉ
đường cho ông.
Jack chỉ cho tôi quẹo xe vào
đường nhỏ, đổ dốc ngoằn ngoèo, rồi
chạy tuốt luốt vào một khu rừng rậm rạp,
tối hù. Vợ tôi bấy giờ
khiếp vía, bả nói với tôi bằng tiếng Việt:
- Lạy Chúa, sao nó
chỉ vào đường này, em sợ quá!
Anh Mỹ đen th́ chắn chắn
không hiểu câu nói của bả, nhưng tôi biết nó cảm
thấu được sự lo sợ của một
người đàn bà nên nói:
- Xin ông bà đừng
sợ hăi. Tôi là người
Công giáo, tôi tin và sợ Đức Chúa Trời. Đêm nay là đêm Christmas, tôi không thể
đem 4 đứa con đi Lễ được v́ vợ
tôi nó đau đẻ, có lẽ sẽ sinh con đêm nay, khi
tôi coi xe th́ bị xẹp bánh, tôi lại không có bánh xe phụ,
đành vác đi sửa, và v́ thế phải phiền ông bà
cho về.
Tôi ch́a bao thuốc, rất tự
nhiên Jack rút một điếu hút ngon lành, nói tiếp:
- Tôi ở ḿền
quê, làm việc cho một nông trại. Tôi bị "lay off" 8 tháng nay,
gia đ́nh tôi hiện sống rất bi đát, .. nhưng tôi
biết Chúa rất yêu thương chúng tôi, Chúa sẽ nuôi và
ǵn giữ gia đ́nh tôi.
Nói đến đây, giọng Jack
trở nên nghẹn ngào, anh ta trầm giọng như th́ thầm
khấn nguyện - "Lạy Chúa là Cha nhân lành, Chúa giáng trần
để ban sự sống sự bằng yên cho nhân loại,
xin Chúa cho gia đ́nh con sự sống và sự bằng
yên. Xin Chúa nhận lời con cầu
xin".
Xe tôi chạy một hồi nữa. Trong xe hoàn toàn im lặng. Mỗi người theo đuổi
ư nghĩ riêng trong đầu ḿnh.
Khi thoát ra khỏi cánh rừng, Jack chỉ cho tôi
ngưng lại trước một căn nhà Trailler khá rộng
và đẹp, đó là nhà y. Bốn
đứa nhỏ Mỹ đen tông cửa chạy ra, ôm lấy
Jack hôn, nói mếu máo:
- Sao Dad đi lâu
quá vậy? "Mom" đau
bụng la quá trời làm tụi con sợ quá à!
- Dad có mua bánh ḿ về
cho tụi con ăn không? Nhà hết
food rồi Dad biết không?
- Dad, baby đói sữa,
nó khóc nè Dad! ..
Jack hôn con, tay khệ nệ ôm cái
bánh xe. Anh ta mời tụi tôi
vô nhà. Tôi tính dông luôn cho
được việc, nhưng vợ tôi có vẻ đă
hoàn hồn, bả tỉnh bơ:
- Anh, vô thăm vợ
Jack chút đi!
Chúng tôi vào nhà. Thấy trailler dọn dẹp rất
khang trang. Ở một góc pḥng
là bàn thờ Công Giáo, bầy tượng Thánh Giá, tượng
Đức Mẹ Maria, .. Những điều Jack nói quả
là sự thật hết cả.
Jack mở cửa pḥng ngủ giới thiệu vợ,
một bà Mỹ đen mặt mũi phúc hậu, bụng
vượt mặt, tay cầm tràng chuỗi, bà vừa rên la
nho nhỏ vừa lâm râm đọc lời cầu nguyện. Vợ tôi xáp tới nắm tay bà,
nói vài lời hỏi thăm và trấn an. Rồi bả quay lại tôi nói với
một vẻ sành sỏi chắc chắn:
- Để em ở
đây nói chuyện, anh ra giúp Jack thay bánh xe lẹ lên; bà này
chắc sắp sanh tới nơi rồi; gấp lên.
Tôi phóng người ra ngoài, rồi
chỉ chớp mắt cái xe của Jack đă hoàn toàn sẵn
sàng. Vợ tôi d́u Betty (vợ
Jack) ra xe, bả ôm thêm một bọc đồ lớn cho
Betty nữa. Jack ôm hôn con, dặn
ḍ đứa lớn ở nhà coi em.
Anh ta bắt tay vợ chồng tôi, khom rạp người
xuống cám ơn rồi lên xe phóng lẹ.
Chúng tôi cũng trở đầu
xe đi ra. Xe chạy
được một đỗi, vợ tôi lại dở
chứng, bà bảo tôi trở lại trailler.
- Ủa, lại
cái ǵ nữa đây?
- Em quên cái này. Ḿnh chịu khó ṿng xe lại chút.
- Ối giời
ôi! Thật đúng là cái nợ ..
Tôi nhăn nhó, nhưng vợ tôi
không trả lời, bả xoa tay nhè nhẹ nơi vai tôi, cử
chỉ vuốt ve ấy có nghĩa là "Thôi mà! Thôi mà
anh!.." cũng có thể là "Chiều em chút đi! Chúa
dạy yêu thương .. bộ ḿnh không thương em
sao?" - Vâng, th́ con xin vâng lời vợ con! Chiều ư để vợ con
được mọi sự
như ư. Thế là tôi de
xe cái rụp, lại làm cho 4 đứa con của Jack tông cửa
ra đứng trố mắt ngạc nhiên. Nhưng người ngạc nhiên
nhất chính là tôi khi tôi thấy vợ tôi khơi khơi
bưng một con gà tây đem vào cho 4 đứa con Jack.
- Trời đất! Trời đất! Gà của Cộng
đồng chứ phải của ḿnh đâu, bộ em là mẹ
người ta sao ngang nhiên quá vậy?
Vợ tôi làm như bả điếc,
cứ lùi lũi đi. Khi trở
ra xe tôi thấy mặt mũi bả tươi tỉnh hẳn
lên. Bả nói: "Mấy đứa nhỏ
đói tội nghiệp, em không biết làm sao khác hơn
được. Thôi, để
chúng ḿnh xin lỗi Cộng đồng, đền lại Cộng
đồng. Ḿnh và em tŕnh lên
Cha Sở vụ này, chắc Cha không la đâu".
Rồi những ngày tiếp theo
sau đấy những chuyện ǵ xẩy ra đă xẩy
ra.
Nghĩa là Jack và Betty có thêm một
thằng Boy đen chùi chũi, thằng con thứ năm.
Mười ngày sau Jack được gọi đi làm việc
lại.
Chuyện thiếu một con gà
tây trong bữa tiệc đêm Sinh Nhật, chúng tôi thật
có lỗi với ban Tổ chức, song là chuyện nhỏ
mọn, vợ chồng chúng tôi đă được sự
thông cảm và an ủi của Cha Sở. Dù vậy, chúng tôi
cũng loáng thoáng nghe được đôi lời trách móc nặng
nhẹ của người này kẻ khác trong cộng đồng.
Và sau chót, việc cuối cùng
đă xẩy ra, là hai tháng sau, vợ chồng anh Mỹ
đen bồng con tới nhà thờ Việt Nam xin Cha Sở
Rửa Tội, đúng hôm tụi tôi đang cần tuyển
lựa một tay "múa lân" cho ngày Tết Nguyên Đán
gần tới. Biết
được chuyện đó, thế là Jack t́nh nguyện,
phải nói là anh ta năn nỉ:
"Xin Cha và Cộng Đồng Việt Nam cho tôi làm một
cái ǵ đó để tôi đóng góp phần tôi cho sinh hoạt
của Cộng đồng Việt Nam".
Từ đó, chúng tôi có Jack, Betty
một gia đ́nh Mỹ đen ghi tên trong Cộng đồng
Giáo xứ Việt Nam. Cũng
từ cái Tết năm đó tiếp đến nay, con Hắc
Kỳ Lân của chúng tôi hoạt động hăng say.
Cứ mỗi độ Xuân về
là anh bạn da đen Jack Kenneth, tức là "Con Lân Đen"
của chúng tôi, nó múa mệt nghỉ!
C̣n cái vụ "con gà tây" hồi
đó, th́ cho đến nay trong Giáo xứ ai cũng rộng
ḷng bỏ qua và quên đi rồi, nhưng riêng vợ chồng
Jack & Betty th́ không thể quên được, qúy bạn
đọc biết tại sao không?
- Tại v́ họ đặt tên cho thằng Boy đen
là "Turkey Kenneth" để kỷ niệm chuyện
"con gà tây" đó mà!
Mới hôm qua, Jack nói bô bô ở
giữa sân nhà thờ:
- Ê, Tết này tui
cho thằng Turkey nó cầm đuôi Lân được không?
- Được chớ
sao không!
Chúng tôi đều
biết một cách sâu xa rằng, họ là Mỹ đen, da
họ đen, nhưng tâm hồn họ trong trắng dễ
thương, dễ yêu, dễ mến vô cùng.
TRẦN QUỐC BẢO
(T.T.K.D sưu tầm và chuyển)