TUỔI HẠC CHỐN THIÊN THAI
(Thủy Như)
Tác giả sinh năm 1968, hiện là
cư dân Orange County và là giáo chức tại một trường
trung học ở Los Angeles. Bài Viết về Nước Mỹ
đầu tiên của cô, Người Lao Công, chuyện một
nữ sinh viên có bố là lao công trong trường đại
học, đă dành được sự quí trọng của
ban tuyển chọn và được trao tặng giải
thưởng đặc biệt. Sau hơn hai năm không viết,
bài mới nhất của cô là chuyện về bố mẹ
già và nơi điều trị hoặc nhà an dưỡng.
* * *
Ngày c̣n ḥ hẹn, tôi và chàng
thường đi xem phim mỗi tháng một lần. Chàng
thường đùa đó là những buổi hẹn rẻ
tiền - cheap dates. Rẻ tiền bởi v́ chàng mướn
một cuộn phim đem vào viện dưỡng lăo cho các
cụ xem và dĩ nhiên chúng tôi cũng xem nữa. Chàng lựa
những cuộn phim tôi chưa từng xem qua để chiếu.
Nếu là những cuộn phim về thời của các cụ,
sau buổi chiếu phim chúng tôi thường nghe các cụ kể
về ngày xa xưa ấy của ḿnh. Cứ như là mỗi
diễn đàn online thời nay. Tôi và chàng tiếp tục những
buổi hẹn rẻ tiền ấy sau khi cưới nhau
cho đến khi sinh con.
Khi cậu con út của chúng
tôi lẫm chẫm biết đi và không muốn ngồi một
chỗ để xem phim, chúng tôi đổi sang giúp nhóm
chơi bingo. Các cụ rất vui khi được hai cậu
con của chúng tôi chạy lăng xăng đem tặng quà
mỗi khi các cụ thắng giải. Các cụ thuộc về
nhóm cao tuổi lăng trí nhưng có nhiều cụ vẫn nhớ
tên tuổi của hai con chúng tôi. Có cụ c̣n nhớ mang quà
cho hai nhóc nhân dịp Giáng sinh nữa. Nh́n các cụ đầu
tóc bạc phơ, chăm chú chơi game và cười rạng
rỡ mỗi khi nhận quà, tôi cũng vui lây. Tôi không thấy
cảnh cô đơn thê thảm của tuổi già như
thường đọc trên báo. Có lẽ h́nh ảnh trẻ
thơ chạy tung tăng làm cho các cụ có cảm giác
như ở nhà chăng?
Lúc cậu con lớn của
chúng tôi lên sáu, tôi xin phép người điều phối
chương tŕnh cho cháu được đánh đàn piano
cho các cụ nghe. Gia đ́nh chúng tôi đến sớm
hơn thường lệ để cháu đánh đàn
trước rồi sau đó các cụ chơi bingo. Tiếng
đàn của cháu hăy c̣n vụng về nhưng các cụ trầm
trồ tán thưởng vang dội. Nhiều cụ lẩm
bẩm hát theo những bài hát quen thuộc. Có lần cháu
đàn bài "Amazing Grace", một bài thánh ca nổi tiếng,
các cụ hát vang cả pḥng. Cậu con trai chúng tôi vui lắm.
Nó về nhà tập kỹ những bài tương tự
để khi đàn không bị sai. V́ mỗi lần nó
đàn sai, các cụ yên lặng chờ nó nhớ lại,
đàn tiếp rồi mới hát theo. Cậu nhỏ thấy
anh được các cụ tán thưởng cũng muốn
học đàn giống như anh. Tôi vui v́ làm được
một công hai chuyện: giúp vui cho các cụ và khích lệ
các cháu học đàn.
Xem chương tŕnh của
viện dưỡng lăo ấy, tôi thấy các cụ có những
hoạt động bổ ích cho sức khoẻ và trí óc mỗi
ngày. Tôi nghĩ không một người con nào có thể lo
cho cha mẹ chu đáo được đến vậy.
Cái mà các cụ thiếu có lẽ là vắng bóng sự
thăm viếng của người thân. Có lần trong một
bài giảng, một mục sư đưa ra con số 70%
các cụ trong viện dưỡng lăo không có người
thân thăm viếng. Hay nói theo người Việt chúng ta
là đem cha mẹ bỏ vào viện dưỡng lăo. Tôi hy vọng
con số này trong cộng đồng người Việt sẽ
thấp hơn bởi đa số các bạn tôi có cha mẹ
hay ông bà nằm trong viện dưỡng lăo đều vào
thăm mỗi tuần.
Lúc mẹ tôi thay đầu
gối, bác sỹ cho mẹ tôi nằm viện điều
dưỡng ba tuần để tập physical therapy. Tôi gọi
bạn bè là những người làm trong ngành y tế hoặc
những người từng lo cho người thân nằm
viện xin họ ư kiến để chọn viện
điều dưỡng. Họ cho tôi một danh sách kèm theo
lời chỉ dẫn chung. "Nói chung th́ chỗ nào người
ta cũng đáp ứng đúng tiêu chuẩn th́ mới hoạt
động được. Ḿnh phải tới xem thử
các pḥng và bệnh nhân có sạch sẽ không, nhân viên có vui vẻ
và hiểu biết về công việc chăm sóc không. Phần
c̣n lại là do ḿnh. Nếu ḿnh là con cái mà không vào thăm viếng
th́ tại sao họ phải lo ba mẹ ḿnh hết sức
được?". Tôi theo lời khuyên của bạn, vào
xem từng viện điều dưỡng ở chung quanh
Little Saigon. Cuối cùng tôi chọn Mission Palms, nằm gần đường
Trask and Beach.
Ba tôi ở với mẹ mỗi
ngày từ sáng đến tối. Tôi từ Los Angeles và cậu
em trai từ Redlands vào thăm mẹ cách ngày sau giờ làm.
Theo hướng dẫn của bạn bè, tôi hỏi xem hồ
sơ bệnh lư và lịch tập physical therapy của mẹ.
Sau một tuần, ba tôi bảo: "Con không cần phải
vào thường xuyên như vậy. Cuối tuần xuống
được rồi. Y tá ở đây tốt lắm. Họ
thưa gởi niềm nở, kêu đâu dạ đó. Nhiều
người nói được tiếng Việt. Có ǵ ba sẽ
gọi con. Nhưng mà chắc không có ǵ lo đâu". Tôi hỏi
ba mẹ có muốn ăn đồ ăn Việt Nam th́ tôi
sẽ nấu đem xuống. Ba tôi khoát tay. "Không cần
đâu con. Ở đây họ nấu theo kiểu Việt
Nam. Tau ăn thử với mẹ mi thấy ngon lắm. Uổng
cái là ở đây họ không nhận người già chớ
không mai mốt già tau với mẹ mi xin vô đây dưỡng
già là khoẻ. Tụi bây mỗi cuối tuần thay phiên
nhau vô thăm một lần là vui rồi. Ở đây có nhiều
người nói chuyện chớ ở nhà tụi bây phải
đi làm, mấy đứa nhỏ đi học, có ai nói
chuyện".
Tôi có xem mẹ tập
physical therapy với vài cô y tá. Mẹ tôi thành thạo tập
các bài cũ và mạnh dạn làm theo các bước mới.
Cô y tá khen: "Bác dễ thương lắm chị. Làm hết
các bước em chỉ. Bác sẽ hồi phục nhanh
thôi". Tôi thấy một vài bịnh nhân vừa tập vừa
kể cho y tá chuyện của đời ḿnh. Xen kẽ vào
câu chuyện là lời hướng dẫn của y tá hay là
những câu hỏi về cách tập của bệnh nhân. Một
vài y tá tự tin trong giọng nói tiếng Việt c̣n ngọng
nghịu hướng dẫn bệnh nhân Việt tập luyện.
Tôi cảm nhận t́nh người ấm áp trong pḥng tập
bận rộn nhưng thoải mái của viện điều
dưỡng Mission Palms.
Mẹ tôi nằm viện nhằm
dịp Tết. Cuối tuần vào thăm, tôi thấy có nhiều
hội đoàn vào tŕnh diễn văn nghệ giúp vui. Mẹ
tôi bảo vào Chúa nhật có mục sư và linh mục vào
làm lễ cho các bệnh nhân. Tôi xin phép nhân viên chăm sóc cho
các cháu nội ngoại của mẹ tôi đánh đàn cho mẹ
nghe. Chúng tôi đẩy mẹ trên xe lăn vào pḥng sinh hoạt.
Nhiều bệnh nhân khác cũng ở trong pḥng. Các cháu của
mẹ tôi cả thảy ba đứa, tuổi từ 5, 6,
và 7 tuổi, đánh hết các bài nhạc học được
trong sách cũng đầy một show diễn 20 phút. Những
bài nhạc dành cho piano không quen thuộc với khán giả
Việt nhưng các vị cũng nhiệt liệt tán
thưởng. Nhiều cụ hỏi ba mẹ tôi, "Cháu của
ông bà đấy à? Chúng nó học đàn hồi nào mà giỏi
thế?". Ba tôi hănh diện trả lời: "Con bé lớn
và thằng nhỏ hơn là cháu nội. Thằng lớn
đánh đàn và thằng nhỏ chạy ḷng ṿng đằng
kia là cháu ngoại. Tụi nó cũng hay đi đánh đàn
trong viện dưỡng lăo nên dạn dĩ".
Một ngày trước khi
ra viện, ba tôi mua một khay chả gị nóng gịn mời các
nhân viên trong viện ăn như một lời cảm
ơn. Ba tôi kể với vẻ mặt vui mừng: "Chào
ơi. Chả gị nóng gịn. Ai ăn cũng thích. Ai cũng khen
ngon. Nhiều người ăn hai ba cái. Ăn cũng nói
chưa thấy chả gị nào ngon như vậy. Thấy họ
ăn ngon mà ḿnh thấy vui. Thiệt là không uổng công
đi mua. Mấy cô cậu y tá thiệt dễ
thương". Rồi ba tôi lại tiếc rằng họ
không nhận chăm sóc người già.
Chị em chúng tôi vẫn c̣n
ngần ngại không muốn để ba mẹ tôi vào viện
dưỡng lăo nếu mai kia ba mẹ tôi già yếu.
Nhưng ba tôi rất cương quyết. "Chẳng có
chi tụi bây phải lo. Họ học hành có bằng cấp
biết cách lo cho người già. Tuị bây phải đi
làm không thể nào lo cho tau với mẹ mi được.
Nước mắt chảy xuôi. Cha mẹ lo cho con cái. Tụi
bây thương cha mẹ th́ vào thăm đều dặn là
tốt rồi". Tôi cảm thấy nhẹ ḷng khi nghe câu
nói của ba tôi. Tôi nhớ ánh mắt lấp lánh đầy
niềm vui của các cụ trong viện dưỡng lăo một
khi thấy các con tôi ôm sách nhạc lên đánh đàn.
Có lẽ để ba mẹ
trong viện dưỡng lăo không phải là chọn lựa
tốt nhất nhưng đó cũng không phải là một
điều tệ hại. Chẳng có cha mẹ nào muốn
con cái bỏ công ăn việc làm để ở nhà lo cho
cha mẹ. Nếu để ba mẹ ở nhà rồi bỏ
đi làm th́ c̣n tệ hơn là ở viện dưỡng
lăo. Bởi v́ nơi đó, những người cao tuổi
sẽ được lo ăn uống mỗi ngày và có
người cùng cảnh để chuyện tṛ. Có thể
những vùng ít người Việt, các cụ sẽ lẻ
loi v́ khác biệt ngôn ngữ nhưng tuổi hạc của
các cụ trong một viện dưỡng lăo có nhiều
người Việt sẽ như trong chốn thiên thai nếu
những đứa con cùng cháu thường xuyên vào ra
chăm sóc. Chí ít đó sẽ không phải là nơi với
những chuyện đau ḷng như chúng ta thường
đọc trên báo. Những người con hiếu thảo
sẽ biết làm cho nơi đó thành nơi an dưỡng
theo đúng nghiă của nó cho các bậc sinh thành.
Tôi định viết bài
này cách đây gần hai năm lúc mẹ tôi xuất viện
như là lời cảm ơn gởi đến Mission Palms HealthCare. V́ công việc bận bịu
nên bây giờ tôi mới viết được. Dẫu muộn
màng, tôi cũng xin cảm ơn đến các nhân viên của
viện điều dưỡng này đă chăm sóc cho mẹ
tôi chu đáo trong thời gian mẹ tôi ở đó. Rất
mong quí vị tiếp tục những công việc tốt
đẹp đó cho các bệnh nhân của viện.
THỦY NHƯ
(Diễm Trinh sưu tầm và chuyển)