Hãy Buông Ra
Tôi nghe buổi
Thuyết Pháp tại chùa Thiên Môn. Xin thuật
lại để quí vị cùng nghe. Sau phần
thuyết giảng, đến phần Pháp
đàm. Thầy mời quí Phật tử đặt
câu hỏi để cùng thảo luận.
Tận cuối hội
trường, có một ông già, đứng dậy
chắp tay cung kinh xin hỏi:
- Kính bạch
thầy. Con hiện đang bị bệnh. Hết đau
đầu đến đau khớp, đau thận, tiểu
đường, cao huyết áp. Bây giờ lại
bị bại một chân nữa ạ ! Suốt
đêm qua con trằn trọc mãi không sao ngủ
được do bệnh nó hành hạ xác
thân… Cúi xin thầy thương xót chỉ
bảo cho con làm sao cho hết đau bệnh ? Xin thầy
cầu nguyện Đức Phật gia hộ cho con
được hết bệnh, khỏe mạnh như
xưa …
Thầy lên tiếng
nhỏ nhẹ, thong thả nói: - Thưa bác,
thưa đạo hữu. Đức Phật đã dạy:
Cõi thế gian tràn đầy đau khổ ! Trong
đó có định luật: SINH, LÃO, BỆNH,
TỬ thì đau khổ vô cùng mà
bác thì đang đi vào giai đoạn
“Bệnh tật”, tức giai đoạn
“Hư hoại”. Vạn vật là thế; tất
cả đều bị luật “Vô Thường”
chi phối. Chẳng hạn như cái áo bác
đang mặc, khi mới mua về, vẻ đẹp đẽ,
mềm mại, óng mướt, tươi thắm…
Nhưng nay bác mặc đã lâu rồi;
màu đã bạc, gấu đã sờn, vai
đã rách và vải đã mục.
Nó đang ở tiến trình hư hoại ! Không có gì có
thể còn mãi được,
vì bản chất tự nhiên là như vậy,
mà thân xác bác cũng đang như vậy.
Ngay khi bác mới sinh ra thì bác xinh đẹp,
rồi bác lớn lên khỏe mạnh. Giờ
đây bác đang già yếu và đang ở
thời kỳ bệnh hoạn (Sanh, Trụ, Hoại, Diệt).
Vậy bác phải chấp nhận điều
đó, bác hãy thấu hiểu bản chất
của nó, để bác phải chấp nhận
nó mà sống an lạc với nó, dù
nó ở bất cứ giai đoạn nào.
Bây giờ
thân thể của bác đang bắt đầu
suy yếu, hư hoại theo tuổi đời chồng chất.
Thì bác đừng cưỡng lại điều
đó, vì đó là qui luật tự
nhiên của thân xác. Chân lý không
bao giờ thay đổi đó là: Sinh ra >
Già cỗi > Bệnh hoạn > Rồi chết
đi ! Không cách chi làm khác đi
được. Thời gian vận hành của định
luật đã chín mùi rồi đấy
bác ạ !
Ông già
đó nói tiếp: - Bẩm thầy, nhưng con
chưa muốn chết vội, vì con và cháu
của con chưa khôn lớn. Nhất là còn
nhiều công việc con đang làm dở dang
chưa hoàn tất, con cần giải quyết cho xong
đã.
- Ồ ! Tất cả
chỉ là vậy, bác chẳng làm gì
khác hơn khiến bác phải lo lắng.
Công việc của thế gian, bác hãy để
mặc thế gian cho họ tự giải quyết lấy.
Bác nên hiểu rằng: Giầu hay nghèo,
già hay trẻ, đẹp hay xấu, người hay vật.
Bất cứ ai, bất cứ vật gì, bất cứ
ở đâu cũng không thể giữ mãi
tình trạng nguyên thủy như lúc ban đầu
được. Mọi người, mọi vật đều
phải thay đổi khác đi theo một định
luật: Sinh, Trụ, Hoại. Diệt mà không
cách chi sửa đổi được. Điều
mà bác có thể làm được
là bác tự quán chiếu, soi rọi về
thân xác và tâm thức của bác,
để bác thấy tính: “Vô
ngã” của vạn vật. Để không thấy
có cái gì là “Tôi” hoặc
là “Của tôi”, mà chỉ là giả
có, tạm có mà thôi (Phàm sở hữu tướng,
giai thị hư vọng = Cái gì
có hình có tướng, đều là giả
có, chứ không thật có). Ngay như nhà
cửa, sự nghiệp, danh vọng, vợ, chồng, con
cái của bác cũng chỉ là: “Của
bác trên danh nghĩa, chúng không thực sự
thuộc về bác. Chúng thuộc về tự
nhiên !!! Như lời bác vừa cầu mong, chẳng
những không đạt được. Thân
bác vẫn đau đớn như thường
và cách suy nghĩ sai lầm của bác
còn đau khổ hơn nhiều nữa. Vì cầu
mong mà không được là khổ (Cầu bất đắc khổ). Bởi
vậy, bác phải nhìn mọi thứ
đúng theo bản chất của nó và đừng
níu kéo nó, đừng tiếc thương
nó: “HÃY BUÔNG NÓ RA”. Bác
hãy rũ sạch mọi thứ bên ngoài.
Bác hãy “Buông ra !”. Bác đừng
bám víu vợ, chồng, con cái, quyến thuộc,
tài sản, công danh … Vì những thứ
đó bác không thể mang theo được,
hoặc bác không “buông”, thì
nó cũng phải “buông” bác mà
thôi. Cho nên bác “Hãy Buông Ra !”,
bởi mọi thứ đều Vô Ngã:
“Không tôi và Không của tôi”.
Tất cả rồi sẽ biến mất; chẳng
còn gì. Bác phải nhận biết cho bằng
được điều này, và sau khi biết rồi
thì bác hãy ‘buông’ tất
cả. Đừng bận tâm về con cái,
bây giờ chúng còn trẻ. Rồi mai này
chúng cũng sẽ già cả y như bác
ngày hôm nay. Không ai trên thế gian này
có thể trốn thoát được định
luật: sinh tru hoại diệt... Nếu bác
“Buông ra” được mọi thứ
thì bác mới thấy được chân
lý. Vậy bác đừng lo lắng và đừng
ôm giữ bất cứ điều gì thì
bác sẽ thanh thản trong mọi tình huống
bác ạ !
Ông già hỏi
nữa: - Bẩm bạch thầy, nghe thầy dạy dễ
quá, nhưng làm sao con ‘buông ra’ cho
được ?
- Nếu bác
‘buông ra’ không được thì
bác sẽ vô cùng đau khổ. Vì
không ‘buông ra’ cũng chẳng được.
Bởi mọi thứ nó không thuộc về của
bác, kể cả chính xác thân bác nữa.
Lúc này bác hãy tập trung tâm tưởng,
để cho nó được an nhiên tự tại,
còn mọi việc đã có người
khác lo. Bác hãy tự nhủ lòng rằng:
“Chung sự”
(Tôi hết việc rồi ) - Tư tưởng
ham sống lâu sẽ làm bác đau khổ. Cho
dù bác mong muốn thiết tha tới đâu cũng
chẳng được. Muôn sự đều vô
thường và luôn luôn không cố định…
“Sau khi sinh ra > Nó biến hoại > Sau khi sinh
ra > Nó diệt đi !”. Đức Phật cũng
thế, bác và cả bàn dân thiên hạ
cũng đều như thế. Vậy mà bác muốn
xác thân bác còn mãi sao được
?
Bác hãy
nhìn vào hơi thở thì biết. Nó
đi vô rồi lại đi ra, bản chất của
nó là vậy. Bác chẳng thể ngăn cản
sự đi ra và đi vô của nó được.
Bác thử nghĩ coi: “Có thể nào
bác thở ra mà không thở vào được
chăng ?”. Tức là hơi thở nó đi
vào, rồi nó lại đi ra. Khi nó ra rồi
thì nó lại phải đi vào. Tự
nhiên là như vậy, không cách chi
làm khác được. Y chang sự quá
trình bác sinh ra > rồi già nua > rồi bệnh
tật > rồi chết đi ! Đó là điều
hoàn toàn tự nhiên và bình thường
… Nếu bác không sinh ra, thì lấy
gì bây giờ bác bị đau bệnh !
Và lấy gì để mai mốt bác chết
! Bác có hiểu điều đó không
???
- Kính bạch
thày, con ngộ được những gì thầy
vừa dạy, nhưng con vẫn lo sợ quá chừng
!
Thầy cầm ly
nước uống nhấp giọng, đoạn thày
nói thêm:
- Bác nên
hiểu rằng: Vạn sự ở đời là
như vậy, khi bác nhận thức được
đúng đắn thì bác đừng do dự:
“Hãy buông ra tất cả, hãy dẹp bỏ
tất cả”. Dù bác không buông
nó ra thì mọi thứ nó cũng bắt
đầu buông bác ra đó. Này nhé
! Như những bộ phận trong cơ thể của
bác nó cũng đang muốn rời xa bác
đấy. Vì những bộ phận ấy nó
đã sống đủ thời hạn với
bác rồi, nên nó sắp ra đi đó.
Bản chất của nó là: “Đã đến, thì phải ra
đi”. Bởi thế gian là không
có sự bình thường hay mãi mãi,
dù bất cứ ở đâu, bất cứ thời
nào, bất cứ thành phần giai cấp
nào; người giầu có, kẻ nghèo
khó, người lớn cũng như trẻ nhỏ,
người có học cũng như người thất
học…v.v. Cũng không thể có sự
bình thường được. Ai ai cũng phải
xoay vần theo luật “Vô Thường” chi phối.
Quán triệt được điều đó,
bác sẽ chả còn quyến luyến bất cứ
sự gì. Bác hãy "Buông ra" chứ
không còn nắm giữ được nữa,
vì có giữ cũng chẳng đặng. Bác
buông ra, thì tâm bác sẽ thảnh thơi;
không buồn mà cũng chẳng vui, không khiếp
sợ và cũng chẳng liều lĩnh. Lúc bấy
giờ lòng bác sẽ an ổn với trí tuệ
hiểu biết: “Vạn vật không bao giờ
có thể thường còn mãi mãi
được”.
“ĐẶC TÍNH PHẢI
ĐỔI THAY CỦA VẠN VẬT, KHÔNG BAO GIỜ
THAY ĐỔI”.
Nếu bác
có nhiều thứ, bác sẽ phải bỏ lại
nhiều thứ. Nếu bác có ít thứ,
bác sẽ bỏ lại ít thứ; giầu
có là giầu có, nổi danh là nổi
danh, sống lâu là sống lâu… chẳng
có gì khác biệt, mọi sự cũng thế
thôi ! Vậy bác hãy buông nó ra,
buông cho đến khi nào tâm trí bác
an lạc ! Mọi sự bác không còn cảm
thấy khổ đau hay sung sướng. Mọi thứ
bác không còn thấy là của bác nữa.
Sung sướng và khổ đau cũng đều Hoại,
Diệt và Mất tiêu như nhau… Duy chỉ
có một thứ là còn và còn vĩnh
viễn là của bác. Đó là “Phật
tánh” là vĩnh cửu của bác mà
thôi.
- Kính bạch
thầy, con đã ngộ !!!
- Vậy sao !
Bác giải thích xem nào ?
- Thưa thầy,
chỉ có định luật: “Vô Thường”
là bất biến, là vĩnh cửu, là
thường còn. Ngoài ra, tất cả các
Pháp; muôn vàn vạn sự ở đời
này đều luôn luôn biến đổi
không bao giờ ngừng. Chẳng hạn như:
*
THÂN VÔ THƯỜNG: Nay khỏe mạnh, mai ốm
đau. Nay đang sống, mai đã chết…
*
TÂM VÔ THƯỜNG: Nay đang mến
thương nhau, mai chuyển sang hận thù ân
oán nhau…
*
TÀI SẢN VÔ THƯỜNG: Của
cải nay còn, mai hết. Tức là tiện nghi vật
chất không thể tồn tại mãi được…
Vật thể này biến đổi chất liệu
thành ra vật thể khác. Sự vật không
bao giờ cố định cả.
Thầy cười
hoan hỷ, đoạn thầy hỏi:
- Đúng,
bác hiểu khá đấy, như vậy bác
sẽ làm gì khi bác hiểu như vậy ?
- Kính bạch
thầy, con sẽ buông ra tất cả mà
không bám víu vào bất cứ điều
gì trên thế gian này. Để mọi sự
chảy xuôi như dòng nước. Tính của
nước luôn chảy xuống chỗ trũng (thủy
lưu tại hạ), dù chỗ đó là
đất hay cát, hoặc ruộng vườn. Bản
chất của nước là như vậy, con cũng
phải giữ tâm như vậy. Tại sao ? Bẩm
thưa thầy, bởi nước luôn chảy một
cách tự nhiên xuống chỗ thấp mà
không có cách nào cho nó chảy một
cách tự nhiên lên trên cao được.
Đó là định luật của càn
khôn vũ trụ mà thầy vừa chỉ dậy
cho con.
- Vâng !
Bác hiểu được như thế, tức
là bác đã thắp sáng ngọn đuốc
trí tuệ của bác rồi đấy. Bây
giờ chỉ còn một điều là bác
đưa vào thực hành những gì
bác vừa chứng ngộ là đạt quả
Phật rồi đó.
Ông già ngạc
nhiên thưa:
- Kính thưa
thầy, con ngỡ là thành Phật khó lắm
chứ ! Đâu đơn giản như thầy vừa
nói ? -
- Phật
đã có sẵn ngay trong bác rồi. Nguời
đời thường mang ông Phật thật, đi
tìm kiếm ông Phật ở ngoài, ở chốn
xa xôi không sao thấy được, để cầu
xin van vái … Trong lúc ông Phật ở ngay
trong mình thì lại bỏ quên.
- Bạch thầy,
con vốn ngu tối xin thầy khai thị cho con được
rõ ràng hơn, chứ thầy nói như thế
làm sao con hiểu được.
- Có khó
gì đâu: “Phật
Tức Tâm”. Mọi người trong
chúng ta đã có sẵn một ông Phật
ở trong ta rồi. Nhưng vì u mê tăm tối,
nên tham lam: Sắc, Tài, Danh một cách vô
độ mà không hiểu rằng những thứ
đó do nhân duyên giả hợp tạm
có. Hợp rồi tan, sinh rồi diệt ! Ngay như
xác thân bác cũng tạm có đó.
Rồi trở thành không đó có bao
lâu ! Tựa hồ như bóng phù du, như
ào ảnh, như khói sương … Nhưng
vì si mê chạy theo níu kéo nó.
Nên thành chúng sinh mà thôi. Bây giờ
bác đã giác ngộ và bác
buông ra những thứ mà trước đây
bác bám víu vì ngỡ là thật…
Vậy là bác đã thành Phật rồi.
Bởi Phật và Chúng sinh chỉ khác nhau
có một bước:
MÊ LÀ CHÚNG SINH,
GIÁC NGỘ LÀ PHẬT
Phật và
chúng sinh, chỉ khác nhau có vậy. Ví dụ:
Ông bà thân sinh ra bác, cho bác ăn học
tới nơi tới chốn; là con người
trí thức đàng hoàng... Nhưng vì u
mê ! Bác ham chơi, đàn đúm với
chúng bạn, sa đà say sưa trác táng,
hưởng thụ thú vui vật chất, dẫn
đến sa đọa hư hỏng. Khi ấy, bác
là kẻ tồi tệ xấu xa… Nay gặp
duyên may bác giác ngộ. Thấy được
lẽ thật. Bác bỏ con đường hư
thân mất nết, trở lại con người thật
của mình… Với bằng cấp và kiến
thức có sẵn của mình. Bác tận tụy
làm ăn, liêm chính, giữ uy tín đạo
đức… Là bác trở thành người
cao sang, quí phái… Như vậy, một con
người của bác có hai giai đọan:
a) Giai đoạn
1: Bác là kẻ xấu xa, cho dù bác
có bằng cấp là người học thức.
b) Giai đoạn 2:
Bác là người cao quí. Do bác giác
ngộ được chân lý đạo
Pháp…
Tức là
trước thì bác kà kẻ xấu xa do u
mê ! Sau bác thành người cao quí do
bác giác ngộ. Nghĩa là xấu xa hay cao
quí chỉ khác nhau có u mê hay giác ngộ
mà thôi. Và Phật hay chúng sanh cũng chỉ
khác nhau có thế …
Đoạn thầy
đọc bài kệ
Chiều nay lộng gió thu về
Lá vàng tơi tả tràn trề
khắp nơi.
Đời người như hạt
sương rơi .
Lung linh một thoáng mặt trời
chiếu tan .
Thân em như đóa hoa lan
Người đời yêu thích
muôn vàn đắm say
Nhưng rồi chẳng được
bao ngày
Cánh hoa tàn úa đổi
thay hoàn toàn ...
(TRAN BAN 11 sưu tầm, DƯƠNG LIỄU
chuyển)