Nín
đi ông nội
(Tác Giả: Cỏ Hoang)
"Á .. ách
.. chù .. ù! .. Ách .. xù! .. Ách ..
"
Ông Khiêm nhẩy
mũi liên tục mấy cái. Làm như môi trường chung
quanh cũng đồng lơa tiếp tay với nỗi buồn
bực sẵn có trong ḷng mà hành hạ, quấy rầy cái
thân già lẻ loi thui thủi của ông cho đến nơi
đến chốn vậy. Mỗi năm cứ vào đầu
Xuân, trong vườn sau nhà ông đủ loại hoa nở rộ
cũng chính là lúc ông khổ sở nhất v́ chứng dị
ứng với phấn hoa. Lúc con trai ông c̣n ở nhà cứ
nhằn ông sao trồng quá nhiều hoa để cho không khí
kém trong lành. Nó đâu biết rằng mỗi loại hoa nở
vào từng mùa khác nhau - đặc biệt là dịp Tết
- có ư nghĩa quan trọng như thế nào đối với
ông. Đó là v́ ông vốn là người luôn thích sống theo
thói quen xưa, lề lối cũ, luôn giữ đúng lễ
nghĩa, đạo đức, bảo vệ nề nếp,
gia phong và tập quán cổ truyền một cách cực
đoan, cố chấp. Thêm vào tuổi tác cao cũng góp một
phần ảnh hưởng đến sự bảo thủ,
tư duy, khó chấp nhận những đổi thay đồng
thời tạo nên sự cản trở khó khăn cho việc
hội nhập và thích ứng với đời sống mới
trên xứ người của ông.
Công việc
vườn tược gần như chiếm hết thời
giờ trong ngày của ông Khiêm. Mùa Đông ông chăm sóc từng
gốc magnolia tím, hoa đào quince, tâng tiu từng gị thủy
tiên, vun xới mấy khúm cúc đủ màu. Ông trân quư từng
cụm jasmine mùa đông mà ông dùng thay thế cho hoa mai vàng ở
quê nhà và cố sao cho chúng trổ hoa vào đúng thời
điểm Tết thôi. Rồi những chậu lan bướm
đủ màu sắc nữa, chúng là bậu bạn của
ông trong những ngày tháng lạnh lẽo. Vào tháng Hai tháng Ba
ông có nào hoa mận plum, hoa đào lông peach, đào trơn
nectarine, hoa táo, hoa lê, hoa trà camelia cùng đám lan đất với
những ngồng cao mang hai hàng bông to rực rỡ. Đến
tháng Tư ông lại có mấy gốc anh đào Cherry Blossom,
hoa hồng rose đủ màu, rồi hoa Tử Đằng
Wisteria nở rộ tím và thơm ngát, hoa đỗ quyên
Azalea pha sắc, hoa tuyết Snowball trắng nuốt nuột
.. Ôi thôi, kể hoài không hết tên các loài hoa nở quanh
năm trong vườn nhà ông. Và rồi chính v́ thế mà ông
luôn bận rộn quanh năm suốt tháng, làm quần quật
cả ngày không hết việc. Nhờ thế mà ban ngày ông
quên khoắng đi nỗi buồn cô quạnh, ngày dài
đ́u hiu cuối đời; tạm gác một bên cái buồn
xa con cứ đeo đẳng bên ḷng và cái tuổi tác nó cứ
leo thang vùn vụt mà lại ngược chiều với sức
bền bỉ dẻo dai của cơ thể ông. Có lúc ông cũng
cũng thấy cơ thể mỏi nhừ tử chứ,
đau đớn chỗ này, nhức nhối chỗ nọ,
nhất là cái lưng dạo này hành hạ ông thường
xuyên hơn. Nhưng ông vẫn không màng quan tâm đến, v́
ông cần một giấc ngủ mê mệt thiếp đi
lúc đêm về. Ông tự nhủ: cứ ngủ đêm
đến sáng là sẽ khỏe lại ngay. Và ông tiếp tục
miệt mài trong thú đam mê hoa lá và cây kiểng của ḿnh.
Thế mà cứ mỗi khi quanh quẩn bên chúng vào lúc bông nở
rộ đẹp nhất th́ ông không sao tránh khỏi bị
ngứa ngáy mắt, mũi, tai, cuống họng và nhảy
mũi liên miên. Thoạt đầu ông c̣n chịu khó đi
Bác sĩ lấy thuốc uống ngừa. Lâu dần ông
lười rồi cứ để vậy chịu trận.
Ông bảo để cho cơ thể quen dần, cũng chẳng
chết ai. Thế mà .. thế mà ..
"Ách .. xi
.. I .. x́!" Lại nữa, ông phàn nàn. Thế mà .. lâu nay nó
có chịu quen đâu!
"God bless
you". Bên kia rào nhà ông có tiếng non nớt của trẻ
con nói vói sang.
"Thank
you". Ông cũng vội vàng đáp lễ theo phép lịch
sự.
Chủ cũ
ngôi nhà sát cạnh nhà ông trước kia đă dọn đi
cả nửa năm rồi. Nhà để trống cho đến
bây giờ mới có người mới dọn vào
được vài hôm. Theo như sự ṭ ṃ, xoi mói của
ông Quỳnh - bạn ông - th́ h́nh như chỉ thấy có một
người đàn bà và hai đứa trẻ. Ông nghe vậy
th́ biết vậy thôi, chẳng để ư làm chi. Đến
nay nghe tiếng trẻ con ông độ chừng là bé gái chỉ
khoảng 5 hay 6 tuổi là cùng. Có lẽ gia đ́nh hàng xóm mới
là cặp vợ chồng hăy c̣n trẻ.
Ôi chao! Cái cổ
của ông sao mà nó ngứa khốn ngứa khổ thế
này. Ông phát ho lên mấy tiếng cho thông cuống họng.
Bên kia rào lại vọng lên tiếng trong trẻo, non nớt
và đăi nhựa kéo dài:
"Are you
O.K .. ê .. ế ..?" Giọng như săn đón, lo lắng
và dễ thương làm sao!
"Yes, I am
OK. Thank you". Ông Khiêm mỉm cười và trả lời.
"Where is
your mom?"
Bây giờ
th́ ông thật sự bật cười thành tiếng v́
đứa bé này có sự ân cần, quan tâm cho người
khác đến hay.
"I am an
old man and I don't need my mom".
"Oh!"
Sau tiếng
"oh" như trút được nỗi lo âu th́ ông nghe
có tiếng kéo lê vật nặng nề một cách khó
khăn. Rồi một cặp mắt tṛn xoe với khuôn mặt
bầu bĩnh, xinh xắn, đẹp như tiên đồng
ngọc nữ nhô lên khỏi hàng rào, vẫy vẫy tay về
phía ông.
"Hello! Oh!
Oh! You look like my Gran Pa. Sonny! Get up here. Look at him. See? See?"
Con bé này thật
lanh lợi, nói không ngừng miệng. Nó đi xuống và
ông nghe lục đục một lát th́ một đứa bé
trai kháu khỉnh lại cố rướn đầu nh́n
sang bên ông nhưng cứ bị thậm thụt v́ c̣n quá thấp.
Bây giờ th́ đến phiên ông Khiêm đâm lo lắng, sợ
chúng bị té lỗ đầu gẫy cẳng. Ông lật
đật chạy đến bên rào để chúng nh́n ông
cho rơ và trả lời mấy câu hỏi ṭ ṃ, ngây thơ của
chúng. Chúng cứ quả quyết là ông giống y ông nội
của chúng trong h́nh. Thằng bé Sonny th́ bảo râu của
ông giống râu ông nội nó. Đứa con gái tên Annie th́ chỉ
vào kiếng ông đang mang và bảo kiếng của ông nó cũng
như vậy đó. Ông phải ph́ cười và giảng
giải cho chúng là những người già đều có
điểm chung là để râu và mang kiếng. Cuối cùng
ông bảo chúng vào trong nhà v́ ông bận việc nên không ở
ngoài sân nữa.
"Can I call
you "Gran Pa"?" Chúng vâng lời ông, nhưng trước
khi đi c̣n ngoái cổ hỏi.
"If it's OK
with your mom".
Ông trả lời
cho qua chuyện rồi thong thả đi vào với một
thoáng lâng lâng, nhẹ nhàng và háo hức như đứa trẻ
vừa được quà. Dường như có một cái
ǵ là lạ vừa mới len lỏi vào con tim nguội lạnh,
khô cằn của ông. Có tiếng reo vui lào xào từ khóm hoa,
ngọn cỏ đang đuổi theo sau lưng. Mùi
hương tổng hợp của hoa Xuân thoang thoảng quyện
bước chân ông vào đến tận trong nhà.
Đă lâu rồi,
từ khi thằng con trai bỏ đi, ông chưa bao giờ
có được giây phút vui vẻ như chiều hôm nay.
Hai đứa trẻ con nhà hàng xóm mới dọn tới thật
dễ thân thiện và đáng yêu làm sao. Những đứa
trẻ sinh đẻ trên xứ người h́nh như dạn
dĩ và niềm nở hơn trẻ ở xứ ḿnh. Giá
ông có được mấy đứa cháu nội bên cạnh
th́ hẳn giờ này chúng cũng lớn chừng này và cũng
khôn ngoan, mau mắn như thế. Ơ, mà nào phải ông
không có đâu chứ! .. Rồi theo ḍng suy tư một cách
vô thức, ông lần hồi quay trở về với cuốn
phim cũ kỹ đă làm nhức nhối, tê buốt cả
cơi ḷng trong phần đời c̣n lại của ông.
*
Vợ ông mất
sớm, để ông lại một ḿnh cu ky nuôi thằng
con trai mới 15 tuổi. Ông chỉ mong sao lo cho nó học
hành xong rồi cưới một con vợ đàng hoàng tử
tế và đẻ cho ông vài đứa cháu nội để
nối dơi. Thế là ông đă làm tṛn bổn phận đối
với tổ tiên, giữ vẹn lời hứa với bà,
v́ nhà ông mấy đời vốn chỉ một cây một
trái đơn độc. Thế mà bao nhiêu hy vọng ông
đặt vào thằng con trai nay đă tiêu tan theo mây khói.
Trăm chuyện
chỉ tại bắt nguồn từ một con đầm
lai mà thôi! Khi Nhân - thằng con trai duy nhất của ông - ra
trường rồi t́m được một việc làm
tương đối tốt và gần nhà th́ ông Khiêm bắt
đầu ḍ la, t́m cách làm mai mối ngầm những cô gái
trong đám con cháu của bạn bè ông cho nó. Mỗi lần
ông dẫn đi coi mắt đứa con gái nào th́ nó đều
gạt ra và viện hết lư này lẽ nọ để thối
thoái. Lúc th́ nó bảo chờ có công ăn việc làm thật
vững chắc đă. Khi th́ nó muốn để thong thả
học lên cao nữa. Hoặc chưa gặp phải người
đồng tâm hợp ư .. Măi cho đến khi ông Khiêm sốt
ruột, lo nghĩ có lẽ ḿnh sẽ không kịp thấy mặt
cháu nội trước ngày nhắm mắt - th́ đùng một
cái - thằng con xin phép ông cho nó cưới một con đầm
lai. Lai ǵ th́ ông chẳng cần hỏi, chỉ chắc một
điều là nó không phải con gái Việt Nam thuần túy
như ông đă trù định. Ông Khiêm đón tin này như
trời long đất lở. Cái điều ông lo sợ sẽ
bị tuyệt ḍng, tuyệt giống, mất gốc nay sắp
thành sự thật rồi. Làm sao ông chấp nhận
được chứ? Tổ tiên nhà ông có chịu nh́n nhận
đám cháu ngoại lai chẳng giống ai trong họ hàng
xưa nay không? Ông vừa lo sợ vừa tức giận phừng
phừng. Thế là ông làm toáng lên, la rầy thằng con không
tiếc lời. Cha con cứ lời qua tiếng lại. Thằng
con nhất định không nhượng bộ bố nó nửa
bước. C̣n ông cương quyết không thừa nhận
con dâu người nước ngoài. Cuối cùng ông tuyên bố
thẳng thừng:
"Mày c̣n
nh́n nhận tao là cha mày th́ kiếm một con vợ Việt
Nam mà mang về đây. C̣n muốn lấy Tây Tàu ǵ th́ cứ
đi theo nó. Tao cấm mày không được mang những
thứ ấy vào nhà này. Kể như tao không có con có cháu vậy".
Nhân chẳng
nói chẳng rằng, lẳng lặng bỏ đi. Vài hôm sau
nó trở về với lăo Quỳnh - bạn của ông Khiêm
- để nhờ lăo năn nỉ phụ. Nó biết ông
Khiêm thường nể lời ông Quỳnh v́ họ là bạn
nối khố lâu đời với nhau. Nhưng lần này
th́ dù ông Quỳnh nói phải nói trái ǵ đều bị ông
Khiêm gạt qua một bên và khăng khăng giữ vững
lập trường của ḿnh: không thừa nhận con dâu
ngoại quốc. Cuối cùng ông Quỳnh đành nói huệch
toẹt cái sự thật phũ phàng trước mắt:
"Ông bạn
già à, tôi nói thiệt nghen, lớp ḿnh rồi nay mai ǵ cũng
theo ông theo bà chớ đâu có lột da mà sống đời
với con cháu đâu. Thôi th́ ḿnh ở xứ người
được sao th́ bằng ḷng vậy đi, miễn tụi
nó thuận thảo, hạnh phúc với nhau là mừng rồi.
Như con cái tôi ấy .."
"Ông khác
tôi khác. Ông có tới 3 thằng con trai, mất đứa này
c̣n đứa kia. C̣n tôi chỉ có một mống, thử hỏi
cháu nội tôi một lũ ngoại lai làm sao tôi ăn nói với
tổ tiên chớ?"
"Ối,
thời nay mà. Ông bà ḿnh rồi cũng châm chước chứ
hơi đâu mà bắt bẻ, trách móc con cháu".
"Không! Tôi
đă bảo không là không. Anh đừng có vẽ đường
cho hươu chạy nữa bằng không t́nh bạn bè của
ḿnh sẽ bị sứt mẻ đó". Ông Khiêm bực tức
trả lời.
"Là bằng
hữu với nhau lâu nay, tôi chỉ mong cha con anh được
vui vẻ, gia đ́nh anh yên ấm thôi. Tôi hy vọng anh nhẹ
tay cho cháu nó nhờ. Đừng để đi đến
cảnh "già néo đứt dây" nghe ông bạn già".
Ông Quỳnh hơi bị phật ḷng nên nói sẵng. Xong ông
quay sang Nhân và nói:
"Chú xin lỗi
đă không giúp được ǵ cho cháu. Chuyện này chú
đă đoán trước với cháu vậy đó. Khó lắm".
Nói xong ông Quỳnh
bỏ ra về. Một ḿnh Nhân vẫn tiếp tục xuống
nước nài nỉ:
"Ba, tụi
con lỡ thương nhau rồi. Ba cho con cưới
Jannette nghe".
"Không
cưới xin ǵ cả. Mày muốn th́ dắt đi cho khuất
mắt tao. Đừng bước chân vào nhà này nữa. Lời
tao như đinh đóng cột". Nói xong ông Khiêm bỏ
ra sau vườn.
Nhân buồn
bă, lặng lẽ mấy hôm rồi báo cho ông biết nó
đă nhận việc làm ở Âu Châu và có lẽ sẽ ở
bên ấy một thời gian. Ông Khiêm kinh ngạc đến
lịm đi, đớ người ra khi biết tin này. Rồi
tiếp đến là những chuỗi ngày quay quắt với
nỗi xót xa thắt thẻo, buồn rầu áo năo. Ông chỉ
tính làm cứng cho thằng con thấy khó khăn mà thôi con
đầm chứ ông đâu có nghĩ tới nước nó
cũng cứng đầu cứng cổ và ngang bướng,
dám thi gan với ông. Ông thầm ước phải chi c̣n bà
th́ những chuyện nhức đầu này đă không xẩy
ra. Bây giờ ra nông nỗi này ông chỉ c̣n nuôi hy vọng thời
gian sẽ làm cho thằng con sớm chán con đầm, suy
nghĩ lại rồi trở về nhà.
Bẵng
đi thời gian dài cha con xa cách. Mỗi năm Nhân ghé qua
nhà vài hôm thăm ông rồi lại đi tiếp, c̣n th́ chỉ
gọi điện thoại hỏi thăm sức khỏe,
việc nhà cửa, linh tinh vậy thôi. Cả hai cha con cùng
tránh nhắc nhở đến chuyện xưa. Có nhiều
lúc nói chuyện với con trai ruột thịt của ḿnh
qua điện thoại mà ông tưởng như đang nói
vu vơ, gượng gạo với người xa lạ,
chưa đủ thân thiết để có thể cởi mở
hàn huyên mọi chuyện vậy. Bức tường chia
cách cha con ông ngày một dầy hơn, kiên cố hơn. V́
đâu nên nỗi này? Nỗi đau nỗi buồn khó giải!
Tại sao thằng con không biết giữ đạo làm con?
Trời không chịu đất th́ đất phải chịu
trời chứ, chẳng lẽ ông phải xuống nước
đầu hàng? Bao đêm ông Khiêm nhớ đến người
vợ quá cố của ḿnh và thầm trách sao bà đi
trước để khổ lại cho ông. Nếu bà c̣n sống
bà sẽ xử trí ra sao đây? Ông già rồi nhưng cái ḷng
tự ái vẫn c̣n to bằng trái núi, tánh tự cao tự
đại vẫn cứ y nguyên như thuở c̣n trẻ.
Ông không thể hạ ḿnh để lên tiếng tha thứ
hay năn nỉ thằng con quay lại. Mới cách đây mấy
tháng thôi, Nhân trở về một ḿnh và ở nhà khoảng
hai tuần lễ. Ông Khiêm mừng lắm, tưởng mọi
chuyện đă qua đi và sẽ trở lại b́nh thường
như xưa. Ngờ đâu trước ngày đi nó xin ông
tha lỗi rồi lại xin phép được đem vợ
con về tạ tội. Thế là niềm hy vọng mới
chớm trở lại của ông đă vội tan vỡ,
cơn giận ngỡ rằng đă nguôi ngoai bây giờ lại
bùng lên như ngọn lửa gặp phải gió to.
"Tưởng
mày bỏ con đó mà về đây để tao lo vợ con
đàng hoàng tử tế cho mày chứ c̣n cái thứ vợ
con lượm đầu đường xó chợ th́
đừng ḥng tao nh́n nhận".
Ông quát tháo to
tiếng và tức giận quá độ khiến áp huyết
lên ầm ầm đến nỗi phải chở vào bịnh
viện cấp cứu. Từ đó ông mang thêm chứng bịnh
cao máu. Và cũng từ đó thằng Nhân không gọi về
nữa. Vậy đó. Cảnh gà trống nuôi con của ông
bây giờ thành gà trống cui cút một ḿnh. Ông rơi vào tận
cùng của nỗi cô đơn, chán chường và thất
vọng v́ thấy ḿnh bất lực.
Càng ngày ông
càng cảm thấy những quyết định của
ḿnh ngày ấy dường như có điều quá đáng,
không ổn. Ngày xưa cha mẹ ông ở dưới quê tận
Phong Điền - Cần Thơ, cho ông lên Sài G̣n học rồi
cũng muốn ông về lấy con gái vùng quê đó để
có con dâu biết cách ăn thói ở cho thích hợp với
gia đ́nh chồng. Nhưng nào ông có nghe lời đâu. Ông
chống đối quyết liệt và nhất định
đ̣i cưới An, một cô gái gốc Sài G̣n đang học
trường Marie Curie. Dạo ấy để được
cưới An ông đă dọa cha mẹ nếu không bằng
ḷng th́ ông sẽ cạo đầu đi tu. Ḍng họ ông chỉ
trông cậy vào một ḿnh ông để nối dơi tông
đường sau này. Thế là cha mẹ ông đành phải
chiều thằng con. Nhờ vậy ông mới cưới
được vợ theo ư ḿnh. Phải chăng sóng trước
đổ đâu sóng sau đổ đó? Phải chăng
cha mẹ ông đă có tầm hiểu xa, thấy rộng và cảm
thông cho thế hệ kế tiếp nhiều hơn ông,
đă khôn ngoan sáng suốt hơn ông vạn lần? Ông suy
nghĩ, cân nhắc nhiều lần trong những đêm thâu
trăn trở không ngủ được, rồi tự hỏi
có phải ḿnh đă tính toán sai lầm. Làm sao lật ngược
thế cờ đây? Mới đó mà đă năm năm trời!
*
Một tuần
sau bà hàng xóm dẫn hai đứa con và mang một dĩa
bánh nướng c̣n nóng hổi sang thăm ông. Bà bảo lẽ
ra bà định sang thăm ông ngay hôm mới đến
nhưng v́ dọn nhà một ḿnh quá lu bu nên không làm được.
Ông Khiêm cũng lấy làm tiếc v́ đúng ra chính ông phải
là người đến thăm láng giềng mới dọn
đến trước mới phải, nhưng v́ vợ
ông mất rồi nên ông chẳng biết tính toán sao coi cho
được. Janne - tên người hàng xóm và bà yêu cầu
ông gọi như vậy - tánh t́nh bặt thiệp, cởi mở,
vui vẻ, dí dỏm, đôi lúc khôi hài rất duyên dáng. Tuy
mang vẻ đẹp rạng rỡ của người Tây
phương, nhưng bà vẫn không thiếu nét nhu ḿ, hiền
hậu và tế nhị. Janne cho ông biết sau mùa hè năm
nay sẽ vào dậy môn Ngôn ngữ học cho một trường
College gần khu ông ở. C̣n chồng bà vài tháng nữa sẽ
chuyển công tác về hăng gốc cũng tại đây, lâu
nay ông ta đă làm cho một chi nhánh của hăng này nhưng ở
nơi khác.
Hai đứa
trẻ một gái một trai thật xinh xắn, khôn ngoan và
lễ phép. Chờ khi người lớn ngừng chuyện
mới xen vào.
"Mom, can I
call him "ông nội"? Con Annie hỏi mẹ nó.
Ông Khiêm
chưng hửng một cách thích thú và trố mắt nh́n v́
ông nghe rơ ràng nó phát âm hai chữ "ông nội" đúng y
tiếng Việt Nam. Đoán được sự ngạc
nhiên của ông, Janne giải thích:
"Tôi dạy
cháu tiếng Việt đấy. V́ chuyên môn của tôi là Ngôn
ngữ học nên tôi cũng biết được vài thứ
tiếng. Hơn nữa chồng tôi và tôi luôn cho rằng càng
biết được nhiều thứ tiếng th́ càng tốt.
Tôi đoán chừng ông là người Việt Nam nên rất
mừng là mẹ con tôi được ở cạnh làm quen
với ông và có cơ hội thực tập nói tiếng Việt
luôn".
"Ồ,
tôi rất lấy làm vinh dự được cái may nắm
đó. Tôi cũng nghĩ như bà, biết thêm nhiều thứ
tiếng rất có lợi cho bọn trẻ về sau".
Ông Khiêm trả
lời vội vàng như sợ lỡ mất cơ hội
hiếm có vậy. Dầu ǵ th́ cũng là cái tự hào dân tộc
mà.
"Và ông cho
phép chúng nó gọi bằng "ông nội" nhé?
"Được.
Được lắm". Ông Khiêm toét miệng cười.
"Theo phong
tục người Việt Nam th́ cháu chỉ đáng tuổi
con cháu ông thôi và sẽ gọi ông theo con cái ḿnh, tức là cũng
gọi ông bằng "ông nội" để cho bọn
trẻ noi theo".
Lần này bà
Janne nói tiếng Việt hẳn hoi và rơ ràng. Ông không ngờ
bà chẳng những nói được mà c̣n am hiểu sâu xa
phong tục, lễ nghĩa của người ḿnh nữa.
Ông thật hỉ hả trong ḷng và có cảm t́nh với gia
đ́nh này ngay. Ông thầm hy vọng người chồng của
Janne cũng sẽ có sự thông hiểu văn hóa Á đông
như vậy.
Bỗng nhiên
ông Khiêm có được một người láng giềng tốt
bụng, hiểu biết và bải buôi cùng hai đứa
cháu nội "hờ" thật dễ thương giống
như cơ may từ trên trời rớt xuống vậy.
Họ qua lại với ông thường xuyên hơn. Hai
đứa nhỏ quấn quít, líu lo bên ông mỗi khi chúng
sang chơi làm ông tạm quên được nỗi buồn
quạnh hiu. Janne nấu được món ăn ǵ lạ
và ngon đều chia sẻ với ông một cách vồn vă,
nhiệt t́nh. Nhất là sau này cô tuyên bố đang học nấu
thức ăn Á đông và đặc biệt là món ăn của
người Việt Nam. Lúc đầu ông nghĩ đó chỉ
là cử chỉ lịch thiệp, ân cần của người
Tây phương. Nhưng lâu dần th́ ông thấy cả mấy
mẹ con họ đều tỏ ra nồng nhiệt, thân
thiện thật sự và luôn quan tâm đến ông một
cách đặc biệt khiến ông cảm động và thấy
trong ḷng cũng nẩy sinh một thứ t́nh cảm quyến
luyến, quí mến họ không kém. Cảm giác hơi lạ
lẫm, ngỡ ngàng, nhưng thật dễ chịu.
Ông Khiêm vui
cùng cái vui chung với gia đ́nh hàng xóm mà lâu nay ông không hề
trải qua. Ba mẹ con họ thường mời ông tham dự
những buổi picnic ngoài công viên do ông hướng dẫn
địa điểm, hay những bữa tiệc nướng
nho nhỏ nhưng đầy thích thú cho cả người
già lẫn trẻ con trong sân sau nhà. Thét rồi ông đề
nghị và được sự ủng hộ nhiệt liệt
của cả 3 mẹ con là mở một cửa nhỏ giữa
hàng rào ngăn hai bên vườn sau để thông
thương hai nhà cho dễ dàng và an toàn cho 2 trẻ. Ông tự
coi cái trọng trách lưu truyền văn hóa và dạy tiếng
nước ḿnh cho người khác là bổn phận của
ông, của những người Việt lưu vong c̣n nhớ
gốc. V́ vậy ông soạn thảo chương tŕnh dạy
bọn trẻ nói và đọc chữ Việt một cách kỹ
càng, có phương pháp hẳn hoi, vừa hấp dẫn, vừa
vui lại dễ nhớ. Ông thầm tự hào dầu ǵ th́
ḿnh cũng từng làm việc phiên dịch sách ngoại ngữ
cho bộ giáo dục trước đây chứ tệ ǵ. Bọn
trẻ học nói tiếng Việt nhanh chóng và tiến bộ
thấy rơ, chúng thường thỏ thẻ kể chuyện
cho ông nghe về ba nó. Thằng em có lúc mếu máo nói với
ông "con nhớ Ba lắm". C̣n con chị hay nhắc
đến ông nội mà nó chưa bao giờ biết mặt,
chỉ thấy qua h́nh. Nó bảo "Ba hứa đem con về
thăm ông Nội nay mai mà". Có lúc nó lại bảo ba nó lấy
tên bà nội đặt cho nó đó. Bà nội nó chết rồi.
Ông chạnh ḷng nghĩ đến thằng con ḿnh và ước
ǵ mấy đứa này là con của nó th́ chắc ông sẽ
thương yêu chúng vô vàn. C̣n Janne, có lúc cô gọi ông bằng
"ông nội" theo hai đứa con, có lúc cao hứng cô
gọi ông là "Papa" ngon ơ, ngọt xớt luôn làm
ông rưng rưng nghĩ đến người con dâu không
bao giờ có được của ḿnh mà mủi ḷng. V́ sao
nên nỗi này? Ông vẫn thường tự hỏi. Có phải
v́ ông quá khắt khe, quá cố chấp không? Tại sao cứ
là người Việt mới thương yêu, quí mến
được? Biết đâu cháu ông nó cũng đáng yêu
như hai đứa trẻ này th́ sao? Dẫu chúng có lai
căng th́ vẫn c̣n một phần máu mủ của ông chứ
nào phải nước lă? Ờ, mà ông nghe đâu h́nh như
thằng Nhân cũng đă có hai đứa con rồi.
Nhưng biết nó ở đâu mà hỏi bây giờ? Ḷng ông
chùng xuống, trĩu nặng như bầu trời mùa
Đông thê lương, ảm đạm.
Năm nào cũng
vậy, từ khi thằng Nhân bỏ đi, cứ hễ
đến ngày sinh nhật của ông Khiêm là ông Quỳnh hẹn
đến để chúc thọ ông rồi họ rủ
nhau đi đây đi đó để giúp ông tạm quên nỗi
buồn cô quạnh. Sau cùng ông Quỳnh trao cho ông món quà gọi
là của riêng thằng Nhân nhờ ông trao lại. C̣n thằng
Nhân chỉ gọi về chúc mừng sinh nhật ông qua loa
là xong chuyện. Mấy lần đầu ông Khiêm buồn
và giận thằng con lắm v́ nó chẳng nhân nhượng
và nể nang ông chút nào. Nó cứ đi biệt không về!
Giống như t́nh phụ tử giữa ông và nó nhẹ
tênh như lông hồng vậy. Lâu dần ông cũng đành
làm ngơ cho qua ngày đoạn tháng. V́ ông không thể hạ
ḿnh mà xoay chuyển thế cờ được.
Năm nay th́
hơi đặc biệt khác. Ông Quỳnh hẹn sẽ chuẩn
bị thức ăn và mang đến nhà ông để họ
cùng nhau nhậu nhẹt một bữa cho đến quắc
cần câu. Nói nghe hùm hổ thế thôi chứ thật ra hai
ông chỉ lai rai dăm ba sợi là đă đầu hàng thua
trận tại chiến trường rồi. C̣n sức
đâu mà chiến đấu đến cùng chứ! Họ
đều thừa nhận như vậy. Nhưng vẫn
đủ sức tạo bầu không khí sôi nổi, vui vẻ,
hào hứng cho hai ông già sống lại giây phút hào hùng của
ḿnh ngày xửa ngày xưa. Mới đó mà đă mấy
mươi năm rồi c̣n ǵ!
Ông Quỳnh
mang đến hai chai rượu đỏ, một gói khô mực
cán mỏng, tơi và mềm chấm với tương ớt,
một dĩa gỏi chân gà rút xương mà ông Khiêm thích.
"Gỏi
của bà nhà tôi gửi ông đấy. C̣n khô mực này con
dâu về VN mua qua cho tôi cùng cái máy cán cho mềm chứ
răng cỏ đâu mà nhai nổi khô mực như
xưa". Ông Quỳnh giải thích.
Trong lúc ông
Khiêm loay hoay dọn thức ăn bày ra bàn rồi với tay
lấy hai cái ly uống rượu th́ có tiếng gọi cửa.
Mở cửa ra ông thấy người hàng xóm mới khệ
nệ mang hai dĩa thức ăn thật to cùng lổm ngổm
nào gói nào bọc. Vừa thấy mặt ông Janne nói "Happy
birthday, papa". Ông Khiêm hơi sửng sốt bất ngờ
xong vui ra mặt, rồi đưa tay đỡ phụ một
dĩa thức ăn và mời rối rít:
"Vào
đây, vào đây tôi giới thiệu cho. Ông Quỳnh ơi,
đây là .."
"Ồ!
Chúng tôi đă biết nhau. Hôm đến đây không có ông ở
nhà nên tôi đă sang làm quen với Janne và đă thay mặt ông
mời cháu ấy sang dự tiệc sinh nhật". Ông Quỳnh
cướp lời. Rồi ông quay sang lấy bớt những
bao bọc to trên tay Janne và giục:
"Vào
đi cháu. Chà! Bánh xèo và chả gị. Toàn món ông ưa thích cả
đây nhé".
Ông Khiêm ngớ
ra một tí rồi cười thầm trong bụng: Lăo già
này môi mép, lẹ chân lẹ tay và ghê gớm thật. Thảo
nào lúc trẻ luôn đắt đào nhất trong bọn.
Thức
ăn được bày dọn khéo léo đẹp đẽ
ra bàn nhờ sự phụ giúp của Janne. Ông Khiêm bốc
thử cái chả gị c̣n nóng hổi và miếng bánh xèo gịn tan
rồi buộc miệng:
"Chà, ngon
tuyệt. Giống y như chả gị và bánh xèo bà nhà tôi
thường làm lúc c̣n sinh tiền".
"Đấy,
đó là cái lợi của thời buổi văn minh Hi-tech
mà. Ông muốn học nấu nướng thức ăn của
bất cứ nước nào trên thế giới th́ chỉ
cần ấn nút computer là biết cách làm ngay". Ông Quỳnh
giải thích.
"Cháu cho
hai đứa nhỏ sang chơi nhé". Không thấy hai
đứa trẻ, ông Khiêm quay sang bảo Janne.
"Vâng,
chúng sắp qua tới, Papa". Janne trả lời không
đắn đo.
Đang khi
ông Khiêm bận rộn xếp thêm ghế cho hai đứa
nhỏ th́ cửa trước bật mở toang và thằng
con trai ông bước thẳng vào nhà. Ông Khiêm ngạc nhiên và
mừng rỡ đến thốt không nên lời.
"Ba, con về
để chúc mừng sinh nhật của Ba. Nhờ chú Quỳnh
giúp nên con mua được căn nhà ở cạnh đây
để gần gũi và chăm sóc Ba lúc tuổi già. Ba tha
thứ cho vợ chồng con nghe Ba".
Quá đột
ngột và bất ngờ nên ông Khiêm đứng trơ
như phỗng, chẳng kịp thời giờ cho những
lời nói mà ông chờ đợi từ cửa miệng
Nhân xuyên vào cái đầu chậm chạp của ông. Một
lát sau ông đưa mắt nh́n ra cửa để t́m vợ
con nó th́ Janne bước đến cầm tay ông và nài nỉ:
"Papa, con
xin lỗi đă làm Papa buồn lâu nay. Papa đừng giận
con nữa nghe". Rồi quay ra gọi to "Annie, Sonny vào
chào ông nội".
Phải mất
mấy phút đồng hồ cho cái bộ óc già nua đang bất
động của ông Khiêm hoạt động trở lại,
cho ông thấy mọi chuyện rơi đâu vào đấy
đúng như ư ông mong muốn mà đă không làm được.
Ông xúc động đến đứng không vững và ngồi
thụp xuống chiếc ghế trống cạnh đấy.
Hai đứa nhỏ ùa vào chia ra đứng hai bên ông, miệng
nói đồng loạt
"Happy
birthday ông nội".
"Ông bạn
già ơi! Vợ chồng nó có ḷng thành và gắng công lắm
mới tạo được ngày hôm nay. Thôi th́ ông mở
lượng hải hà tha thứ cho chúng để ông cháu
ông hủ hỉ những ngày c̣n lại". Năy giờ ông
Quỳnh lặng thinh bây giờ mới lên tiếng phụ
họa.
Cảm giác mừng
mừng tủi tủi, sung sướng, hối hận, nuối
tiếc .. lẫn lộn trào dâng, tuôn chảy ra như
nước vỡ bờ khiến ông nghẹn ngào, không cầm
được nước mắt. Rồi hai giọt lệ
từ từ lăn xuống, chảy dài trên đôi g̣ má
đă không c̣n đầy đặn của ông. Ông Quỳnh
cũng xúc động không kém, nhưng thấy vai tuồng
ḿnh đóng đă xong, không c̣n cần thiết nữa nên ông
lặng lẽ bỏ ra về mà không ai hay. Năy giờ hai
đứa cháu nội im thin thít, chẳng hiểu chuyện
ǵ đă xảy ra. Chúng lo lắng, sợ sệt, hết
nh́n người này lại quay sang nh́n người khác, ngạc
nhiên, ngơ ngác v́ thấy gương mặt người lớn
sao quá nghiêm trọng. Khi thấy ông Khiêm khóc thằng Sonny vội
cầm bàn tay ông bóp nhè nhẹ. C̣n con Annie - bây giờ ông mới
nhận ra nửa phần đầu tên nó là tên vợ ông -
ṿng tay lên cổ ông, rồi hạ xuống dần vừa
vuốt vuốt, vỗ vỗ cái lưng hơi c̣ng của
ông vừa dỗ dành:
"It's OK.
It's OK. Nín đi ông nội"
Ông quàng tay
gh́ sát hai đứa trẻ vào ḷng. Thằng con trai ông đă
phải đánh một ṿng thật lớn để cuối
cùng mới được ông nh́n nhận bầu đoàn thê
tử của nó. C̣n ông Khiêm, một cái gật đầu rất
nhẹ hay một tiếng "ừ" thật ngắn gọn
vậy mà ông phải mất đến 5 năm dài mới
thực hiện được! Thời gian trôi vùn vụt
và nghiệt ngă, liệu c̣n chờ đợi ông được
bao lâu nữa để cho ông tiếp tục tận hưởng
cái hạnh phúc đoàn tụ quí báu này?
CỎ
HOANG
(Diễm Xưa
sưu tầm và chuyển)