Ghim trong ḷng
(Thích
Trí Siêu)
Khi bị người
nào đó nói hay làm ǵ trái ư, tổn thương th́ chúng ta
thường nhớ dai và nhớ hoài. Khi ngồi yên hoặc có dịp
th́ trong tâm lại đem những lời nói, hành động,
cử chỉ của người đó chiếu lại cho
ta xem và ta ngoan ngoăn ngồi xem chăm chú. Tệ hơn nữa, sau mỗi lần
như vậy, sự buồn giận của ta càng tăng
và ta lại tiếp tục oán hận người
đó. Nhiều khi sự việc
đó đă xảy ra cả chục năm trước, bây
giờ người kia đă thay đổi tính t́nh hoặc
đă chết rồi, nhưng cuốn phim cũ trong tâm ta mỗi
lần chiếu lại, nó vẫn mới tinh như các phim
đĩa DVD hiện nay. Nực
cười thay, chúng ta không nhận ra điều làm ḿnh khổ
không phải người kia mà là chính ḿnh. Chính ḿnh cho phép cái tâm lôi phim cũ
ra chiếu, chính ḿnh suy nghĩ, nhớ hoài chuyện cũ.
Dù người
khác có mắng chửi, hạ nhục, đối xử tệ
bạc với ḿnh hôm qua hay hôm kia, nhưng nếu bạn lỡ
uống nhằm "thuốc lú" quên hết th́ hôm nay
đâu có khổ. Không biết
bạn có đồng ư chăng?
Nếu đồng ư th́ nên quay trở về điều
chỉnh, dạy dỗ cái tâm của ḿnh đừng cho nó tự
tung tự tác muốn nhớ nghĩ cái ǵ th́ nghĩ, nhất
là hay nhớ nghĩ những điều sai quấy của
người khác. Bởi v́ mỗi
khi tâm nhớ nghĩ điều sai quấy của người
khác th́ ai khổ trước?
Ḿnh khổ trước hay người kia?
Ngày hôm qua, ông A, bà
B đă mắng chửi, hay đánh ta một roi. Ngày hôm nay, nếu ta nhớ
nghĩ lại hành động của họ và đau khổ
tiếp, đó tức là ta tự mắng chửi và lấy
roi đánh ḿnh thêm lần nữa.
Và nếu ta cứ tiếp tục nhớ nghĩ và buồn
khổ hoài th́ có phải là tự ḿnh mắng chửi, hành hạ
ḿnh không? Cái này ngoài đời
gọi là "thú đau thương". Khi thích cái ǵ th́ muốn có hoài,
như thích hút thuốc th́ t́m thuốc hút và khi được
hút th́ sung sướng nên gọi là thú. Thích uống rượu mà
được đi nhậu là một cái thú. Nhưng khi có được những
cái "thú" đó, thay v́ sung sướng th́ lại
đau khổ, nên gọi là "thú đau thương".
Quá khứ đă
qua rồi, bây giờ chỉ c̣n là kư ức. Chúng ta không thể nào quên hoàn toàn
quá khứ, dù muốn dù không nó đă in vào tâm thức,
nhưng đừng để cho nó làm ḿnh đau khổ.
Khi lái xe hơi bạn
nh́n về phía trước hay nh́n kính chiếu hậu? Đương nhiên không ai nh́n vào
kính chiếu hậu hoài v́ sẽ gây ra tai nạn mà chỉ
liếc nh́n một chút trước khi muốn lách hoặc
vượt qua an toàn. Cũng
thế bạn hăy nên nh́n về phía trước, nh́n tới
tương lai. Chỉ khi nào cần
t́m kiếm điều ǵ trong quá khứ th́ có thể quay lại
liếc nh́n, và nhớ nh́n trong giây lát thôi.
Giả dụ
trong quá khứ người kia đă làm khổ bạn thật,
và khi nhớ lại dù trong giây lát thôi cũng đủ làm
cho bạn khổ sở, khó chịu, vậy sao bạn không
uống thuốc "Hỷ Xả"? Chỉ cần đứng trước
bàn Phật nói to lên rằng: "ông A, bà B, đă làm con
đau khổ trong quá khứ, nhưng hôm nay đây con phát
nguyện tha thứ và hỷ xả cho họ, bởi v́ làm
người ai mà chẳng lầm lẫn". Làm một lần
chưa hết th́ làm nhiều lần cho tới khi nào nhớ
lại chuyện cũ mà tâm b́nh thản như nhớ chuyện
của ai khác chứ không phải chuyện của ḿnh th́
xem như thuốc "Hỷ Xả" đă có công hiệu. Nên nhớ ngay cả bệnh nhẹ
như nhức đầu sổ mũi cũng phải uống
thuốc nhiều lần mới hết, đâu phải chỉ
uống một viên là hết bệnh, huống chi bệnh
"ghim trong ḷng" là một bệnh phiền năo thâm
căn cố đế của con người, đâu thể
phát nguyện suông vài lần là hết được.
Trích
"Ḍng Đời Vô Tận",
THÍCH TRÍ SIÊU
(Nguyễn Trí Khải sưu tầm và chuyển)
