SỢ VỢ
(Tác
giả: Tràm Cà Mau)
Ông Niết
tuổi đă bảy mươi, nói với anh con rể:
- Mầy phải
biết vùng lên một chút chứ! Sợ vợ như mầy,
làm tao cũng nhụt chí anh hùng theo!
Anh rể khoảng
bốn mươi tuổi, cười hề hề:
"Thôi Ba ơi. Chúng ta phải thanh toán cho xong dĩa tiết
canh nầy, rồi thu dọn chiến trường, dấu
kín tàn dư, chứ chốc nữa vợ con và Má về, biết
được th́ ồn ào lắm. Khi vui, ba đừng tiết
lộ cho Má biết con lén mua tiết canh về cho Ba ăn
nghe!"
- Tao có ngu
đâu. Mầy biết tao thèm tiết canh nên mua, chứ mầy
đâu quen ăn cái thứ nầy! Vợ mầy biết
chuyện, th́ cũng khổ cho mầy đó!
Hai bố con
miệng mồm dính tiết đỏ ḷm, hành lá màu xanh dắt
trong răng, nhồm nhoàm nhai khoái trá.
Mặt
đă đỏ bừng v́ mấy chai bia. Giọng ông Niết
lè nhè:
- Ừ. Mầy
"chơi" thêm chai nữa đi! Tao cũng làm một
chai nữa. Có mấy khi được tự do như hôm
nay?
- Sợ mặt
đỏ, vợ con về biết!
- Mặt mầy
đă lỡ đỏ như ráng trời rồi, không thể
đỏ hơn được. Uống đi, sợ cóc
ǵ? Kỳ thật, đàn bà thấy
tiết canh là la lên í-oái. Cấm đoán. Mấy khi có
được thứ ngon như thế nầy! Không
ăn, cũng uổng lắm sao?
Ông Niết uống cạn ly bia khà
một tiếng, anh rể cũng nốc ực.
Ông Niết lặp lại: - Mầy
phải vùng lên, "hỡi giai cấp bị trị"
hăy vùng lên dành lại tự do, công bằng.Vợ chứ
đâu phải ông trời đâu mà mầy cứ chịu
lép một bề hoải?
- Ba vùng lên trước, rồi con
sẽ theo chân Ba mà vùng.
- Tao đâu có bị vợ đè
nén ức hiếp mà phải vùng lên? Mầy biết, bà ấy
coi tao như ông trời. Có khi nào tao bị sai bảo, chạy
cho có cờ đâu. Bà nói ǵ mặc, tao đâu có nghe, chẳng
làm. Rồi cũng thôi. Làm ǵ tao được?
Anh rể
cười h́ h́: - Con nghe nói ông Trời cũng biết sợ
vợ đó Ba à !
Ông Niết
tiếp: - Có ai như mầy đâu? Đi làm việc một
ngày mười tiếng đă bở hơi tai. Chiều nào
tan sở về cũng phải ghé ngang chợ, vợ
điện thoại nhờ mua đủ thứ. Thế mà cũng cứ bị chê
rau không tươi, thịt không ngon, trái cây lựa chưa kỹ.
Hạch sách đủ thứ. Rồi thứ bảy, chủ
nhật sai mầy chở tao và má mầy đi cả
trăm dặm thăm người nầy, người kia.
Việc ǵ cũng đổ lên đầu mầy cả.
Đôi khi tao cũng bực lắm, thương mầy chịu
đựng. Tao mà như mầy, th́ .. th́ ..
- Th́ sao hở
Ba?
- Th́ sao? Tao
cũng chưa biết. Nhưng phải vùng lên, đấu
tranh. Ừ, nhưng mà thế hệ của mầy văn
minh hơn, nên kiên nhẫn, chịu để cho vợ
đè sát ván. Tao không binh con gái, thấy việc bất b́nh
th́ phải nói ra. Hừ, nam nữ b́nh quyền, b́nh cái con khỉ.
Đă cưỡi lên đầu người ta, mà vẫn
kêu gào là bị đàn áp chưa b́nh quyền.
- Ba say rồi
đó!
- Đúng.
Tao say, nhưng c̣n nói điều sáng suốt.
Ông Niết chịu bán cái dinh
cơ có vườn rộng mênh mông sáu mẫu đất tại
một tỉnh nhỏ của một tiểu bang lạnh
miền đông bắc Mỹ, dọn về nam California ở
với vợ chồng người con gái cho ấm áp và
đỡ cô đơn trong tuổi già.
Cái nhà năm pḥng ngủ của
người con gái được thiết kế lại,
chia làm hai phần riêng biệt, cửa vào riêng, nhưng có cửa
sau thông nhau. Phần ông bà Niết cũng có đủ hai
pḥng ngủ, pḥng khách, pḥng ăn, chỉ thiếu cái bếp,
v́ cô con gái muốn cùng bố mẹ cùng ăn chung cho tiện.
Hàng tháng ông bà đóng góp rộng răi
tiền nhà, tiền ăn, v́ không muốn mang tiếng nhờ
vả con.
Ông bà Niết gạt ra ngoài tai lời
khuyên của các bạn già đă có kinh nghiệm quư báu, rằng
không nên ở chung với con dâu con rể.
- Bất tiện
và đôi khi tủi thân lắm. Những khi dâu rể nó vô
t́nh đóng cửa mạnh, hay lỡ to tiếng với con
cái chúng, ḿnh cũng ái ngại, không biết nó có buồn giận
chi ḿnh chăng. Vợ chồng nó cũng có lúc bất hoà căi
cọ nhau, nghe cũng mất vui. Tự do của ḿnh cũng
bị hạn chế. Trong nhà, ḿnh cũng phải ăn mặc
đàng hoàng, lịch sự, không được tự do
đánh trần mang xà lỏn, phơi cái bụng phệ. Ở
riêng là tiện và sướng nhất.
Biết rơ ư
bố mẹ vợ, anh con rể ngăn đôi căn nhà.
Khi muốn chung th́ cũng chung được, khi muốn
riêng biệt th́ cũng hoàn toàn riêng. Không ai phiền hà ai.
Bà Niết
thường hay to nhỏ cùng chồng: - Anh đừng nêu
gương xấu cho thằng rể, làm hư nó, con gái
ḿnh có phước, lấy được một thằng
chồng hiền như đất cục, biết cưng
chiều, hết sức nhịn vợ và chăm sóc cho gia
đ́nh. Khó mà kiếm ra được một thằng
như vậy lắm.
Ông Niết cự
nự lại: - Thế nào là nêu gương xấu? Tôi
đă làm ǵ sai? Ít sợ vợ là nêu gương xấu
chăng? Tôi chưa thấy thằng đàn ông nào ỉu x́u,
sợ vợ như nó. Vợ chứ đâu phải cọp
beo chi mà sợ đến thế? Nếu nó là con trai của
bà, chắc bà đă giăy năy lên mà xỉa xói, kêu là thằng
đàn ông râu quặp, đội vợ lên đầu. Bà phải
xử sự công bằng.
- Không công bằng
ǵ cả. Nó tự nguyện, chứ con gái ḿnh có ức hiếp
đâu? Nó cảm thấy sung sướng hạnh phúc
được phục vụ gia đ́nh. Đừng nói là
"sợ vợ" nghe chướng tai, phải nói là
thương vợ mới đúng! Em không có phước bằng
con gái, nó được chồng thương hơn.
Ông Niết cười khà khà - Tôi
không là con gà chết.
Mỗi ngày đi làm về, anh con rể
len lén đặt nhẹ lên bàn mấy tờ báo Việt Nam,
rồi liếc nh́n ông già vợ, miệng hơi mỉm
cười.
Ông Niết biết nó mua cho ông, chứ
chưa bao giờ thấy nó đọc báo. Sau đó, anh rể
ra xe, ôm nhiều bao b́ đầy cả hai tay vào bếp. Vợ
nó dặn sẵn, trên đường về ghé chợ mua
các thứ nầy.
Những khi có việc đi qua phố,
anh con rể thường dẫn ông Niết vào các tiệm
sách, la cà t́m kiếm.
Thấy ông có vẻ ưa thích cuốn
nào, th́ nó mua liền. Ông Niết nói không đọc th́ đừng
mua. Nó bảo cứ mua để đó, khi có th́ giờ th́
đọc. Biết nó mua cho ông, nên định dành trả
tiền, mà nó nhanh nhẩu hơn, trả tiền trước,
làm ông cứ áy náy măi.
Một lần bà Niết nhận
xét cái máy truyền h́nh trong pḥng ông bà không được rơ
nét và đẹp bằng cái ở pḥng khách.
Chủ nhật hôm đó, anh con rể
mang về một cái máy truyền h́nh mới, màn dẹp, khổ
lớn, đem vào pḥng ông bà.
Ông Niết la lên: - Chết, chết,
đem trả lại đi. Cái máy cũ cũng đă tốt
lắm rồi. Mua máy mới làm chi cho tốn kém. Ba không chịu
cái máy mới nầy đâu.
- Ba không chịu, nhưng mẹ chịu.
Cái màn h́nh lớn, màu đẹp, rơ nét, xem sướng con mắt
hơn máy cũ nhiều lắm. À, mà Ba Mẹ đă xem hết
mấy cái dĩa phim truyện chưa? Con đi đổi
bộ phim khác. Nghe nói có mấy bộ phim Đại Hàn mới,
chuyện cảm động lắm. Mấy bạn con có cả
trăm bộ phim hay chọn lọc chứa trong "ổ
cứng", hôm nào con mượn về sang ra, để
dành mà xem.
Ông Niết không muốn phiền
anh con rể, gạt ngang: -Thôi, thôi, đủ rồi. Chừng
đó dĩa phim xem măi, mờ con mắt ra, cũng chưa
xong.
Bà vợ ông gắt: -Thôi sao
được mà thôi? Ông không xem th́ để tôi xem.
Ông Niết
nháy bà vợ, nói nhỏ: - Đủ rồi, đừng
quá lợi dụng ḷng tốt của nó.
Cứ vài ba
hôm, anh con rể mua món nhậu ngon về cùng bố vợ
khề khà với vài chai bia trước khi ăn cơm chiều.
Mấy lần mua được thịt bê thui, anh con rể
vui vẻ nói lớn: - Hôm nay qua chợ, thấy có thịt
bê thui c̣n nóng, mới giao hàng, trông ngon lắm, con mua mấy
lạng, về hai bố con ḿnh nhậu cho vui.
- Không chờ vợ con và mẹ
ăn luôn sao?.
- Con có để phần rồi.
Ḿnh lai rai làm vài chai bia trước. Bê mới thui, thịt
tươi rói, mới nh́n thôi cũng đă cảm
được cái vị ngọt trong miệng rồi!
Hai bố con đem bàn ra vườn,
ngồi nhai lai rai.
Ông Niết
cười, nói đùa: - Mầy tập cho tao hư rồi
đó! Uống bia nhiều, cái bụng cứ to thêm măi. Khi ở
trên miền Bắc, không có bạn nhậu, lâu lắm mới
uống một chai bia. Uống một ḿnh, không thấy vui,
chẳng cảm được cái vị ngon.
- Lâu lâu mới
có một bữa mà Ba! Tội chi không vui với những cái
hạnh phúc nho nhỏ nầy? Trời cho mà không nhận, cũng
uổng! Con biết Ba ưa ăn ngon, nhưng lại sợ
bị bệnh tim, gan. Cứ ăn tưới đi, tới
đâu th́ tới. Năm ba bữa, làm một chầu cho
đời lên hương, đừng ngày nào cũng say
sưa là được!
Cô con gái ông
Niết đi làm về, mở cửa nh́n ra sân sau, làm anh
con rể giật bắn ḿnh quay lại nh́n vợ.
Cô nói lớn:
Mỗi người một chai bia thôi nghe!
- Ưà! Một
chai thôi. Anh con rể đáp lời vợ, quơ tay xuống
bàn, giấu mấy vỏ chai vào góc kẹt, rồi nháy ông
Niết mà cười.
Mùa hè trời
nắng nóng, buổi chiều ngày nghỉ, anh con rể
thường đưa cả nhà ra băi biển, trải tấm
khăn lớn, quây quần dọn thức ăn ra, chung
vui. Thằng bé con lăn lộn vọc cát. Ông Niết
đi bộ ven theo bờ nước nghe sóng vỗ ŕ rào.
Bà vợ không muốn ông đi một ḿnh, sợ ông ham ngắm
nh́n những thân thể lồ lộ mập mạp của
các bà ít vải che trên thân thể. Bà cứ kêu ông trở lại,
không cho đi xa. Bà nguưt ông và nạt: - Con mắt cứ láo
tiên như mèo thấy mỡ. Ông phản ứng ngay: - Ra
đây bà bắt tôi phải nhắm mắt lại sao? Nói thế,
con cháu nó cười cho.
- Cười
ông chứ cười ai? Già rồi mà chưa chịu yên!
Anh con rể
đưa tay bí mật bấm ông Niết làm dấu. Ông liếc
nó mà mỉm cười.
Trăng vàng
sáng vằng vặc trên băi biển. Ông Niết nằm ngửa
nh́n lên trời và nhớ về quê hương xa xôi, có những
đêm trăng sáng trên đường quê, trai gái rộn
ràng ca hát vui chơi. Tiếng nhạc du dương êm đềm
từ các quán nước văng vẳng mơ hồ.
Ông Niết
nhắm mắt, thiếp đi một giấc ngắn. Mộng
thấy c̣n nằm trong lao tù cải tạo. Khi thức giấc,
ông giật ḿnh hoảng hốt, nh́n quanh xem có thực
đang ở trên đất Mỹ, có vợ con bên cạnh
hay không. Thấy dáng điệu lạ của chồng, bà vợ
hỏi có sao không?
Ông trả lời
là không sao hết. Những lúc như thế nầy, ông bồi
hồi, cảm thấy sung sướng, hạnh phúc dâng
tràn. Ông cám ơn nước Mỹ, đă dang rộng ṿng
tay ra cho ông có nơi dung thân, cám ơn vợ, con đă
đem lại cho ông tháng ngày b́nh an sung sướng nầy.
Ông nghĩ
đến những người anh em bên kia chiến tuyến
mà thương cho họ. Họ đă khởi động
cuộc chiến, xua quân xuống miền Nam, tấn công
chinh phục. Thế mà họ lại c̣n hận thù chất
ngất nạn nhân của họ. Biết bao nhiêu
xương máu đă đổ ra, chỉ để
được nghèo đói hơn, bị áp bức hơn,
và thiếu tự do hơn. Ông thầm nhủ, thôi quên
đi, phe nào cũng tội nghiệp cả. Lỗi lầm
của lịch sử.
Nhiều khi
anh con rể đưa cả gia đ́nh về một khu
thương măi lớn, ngồi trên sân rộng, có gần cả
trăm bàn vây quanh sân khấu thấp, nghe nhạc sống,
đàn trống xập x́nh vang vang. Ban nhạc đầy
đủ đàn lớn, đàn nhỏ, kèn, tiêu, sáo hoà âm rộn
ràng. Ca sĩ già trẻ thay phiên nhau ca hát. Người nghe ngồi
gật gật thưởng thức với cái hạnh phúc
toát ra trên những khuôn mặt vui tươi. Những sinh
hoạt nầy không có ở thành phố vắng vẻ
nơi ông ở trước đây.
Không cần
hỏi trước, anh con rể băng qua bên kia, mua về
cho mỗi người một ly kem mát lạnh, ngọt và
ngon.
Khi thấy
nhiều cặp già trẻ đứng lên nắm tay nhau
bước theo điệu nhạc, anh rể kéo ông Niết
đứng lên: - Ba ra nhảy với con vài bản cho ấm
người thông máu
Ông Niết gạt
tay anh con rể: - Nhảy nhót ǵ, mấy chục năm
chưa nhảy lại lần nào. Mà già rồi, kỳ lắm.
Anh rể
cười cười: - Ba nh́n qua bên kia ḱa, hai cụ cũng
gần chín chục tuổi, c̣n múa may lia lịa. Ba đứng
dậy đi! Má chịu rồi đó.
Ông Niết
ra múa may với anh con rể trong tiếng nhạc dập dồn.
Bước tới, bước lui, tay hoa, chân đá, uốn
éo. Hai cha con vờn nhau trong tiếng trống, tiếng kèn.
Khi nhạc dứt,
trở về ghế ngồi. Anh con rể nói: - Ba dấu
nghề kỹ quá. Ba nhảy bay bướm mà lạ lắm.
- Bay bướm
cái con khỉ. Tao múa vơ đó, đi theo bài quyền "Thập
Bát La Hán". Múa theo điệu nhạc, th́ "khiêu vơ"
cũng thành "khiêu vũ" vậy.
Bà vợ ông
x́ một tiếng dài. Ông Niết thấy dọn về
nơi nầy, t́m được nhiều thú vui hơn. Có
khi cả tuần, ông chưa hề nói một câu tiếng Mỹ.
Nhưng ông cũng
bực, v́ bị bà vợ và con gái bao vây, chăm sóc cho ông
quá kỹ, không cho ông lái xe nữa, lấy lư do ở đây
thành phố đông đúc, xe cộ như mắc cửi,
mà th́ ông đă già, chậm, mắt kém, dễ gây tai nạn.
Ông nói hai mươi mấy năm nay đă lái xe trên đất
Mỹ, mà có sao đâu? Thế nhưng vợ và cô con gái
đồng thanh bảo, nơi đây là đô hội, chỗ
ở trưóc kia là thành phố nhỏ quê mùa, hai bên khác nhau.
Ông đ̣i mua
xe đạp, cũng ngăn cản, không cho. Những khi
ông đi bằng xe buưt, th́ ở nhà bà lo lắng, quưnh quáng,
chốc chốc kêu điện thoại di động kiểm
soát xem ông có gặp trắc trở ǵ không.
Vợ và con
gái canh chừng ông như chăm nom đứa trẻ con.
Ông cũng biết v́ t́nh thương mà vợ và con lo lắng
và ngăn cản ông. Những khi cần thăm bạn bè ở
xa, ông Niết muốn dùng xe công cộng cho khỏi nhờ
vả ai. Nhưng cô con gái ông không muốn bố mẹ
đi đường chờ đợi cực khổ, nên
nhờ chồng đưa đi.
Ông Niết phải cương quyết:
- Thôi, bố mẹ ở nhà, không cần đi nữa.
Anh con rể dịu dàng nói: - Con cũng
cần đi qua vùng đó có công chuyện, nhân tiện chở
Ba Mẹ đi luôn.
Ông biết anh con rể có ḷng tốt,
nói vậy cho ông khỏi áy náy, ông nhất quyết khước
từ. Bà vợ ông th́ không chịu hiểu, cứ nằng
nặc đ̣i đi.
Ông thở dài: - Thôi, nếu muốn
th́ bà đi một ḿnh. Tôi mệt nằm nhà.
Bà vợ gắt: - Vô duyên chưa!
Bạn của ông mà tôi đi thăm một ḿnh được
sao?
Những khi
anh con rể đi vắng, ông Niết có dịp ngồi
riêng với cô con gái, ông thường nhỏ nhẹ :
- Con cũng
nên xét lại cách cư xử với chồng cho hợp lư
hơn. Cứ sai nó việc nầy, việc kia lu bù, bắt
nó chạy cho long tóc gáy, lại c̣n chê bai, giận hờn, nạt
nộ. Chồng chứ đâu phải là đầy tớ,
hay nô lệ? Một ngày kia nó ư thức được bất
công, rồi vùng lên, th́ không tốt đâu!
- Con có làm ǵ
quá đáng đâu? Con chưa hề nghe anh ấy kêu khổ
hoặc than thở bao giờ! Con không hiểu Ba muốn nói
ǵ!
Một hôm,
con gái ông ngồi chơi đùa với đứa cháu ngoại
bảy tuổi.
Khi cô ôm con
vào ḷng và hỏi:
- Sau nầy
lớn lên con sẽ làm ǵ?
- Con sẽ sợ vợ, như bố
sợ mẹ!
- Không. Không.
Không được. Con của mẹ phải mạnh dạn,
hùng dũng, không sợ ai cả. Mà ai dạy cho con câu nói nầy?
Thằng bé
đáp rất tự nhiên:
- Ông ngoại.
TRÀM
CÀ MAU
(P. Kim Oanh sưu tầm
và chuyển)