Thằng
ăn cắp
Ở một làng nào
đó bên xứ Ấn Độ, có một
Thương Gia Nghèo. Ðời sống khó
khăn, nạn cường hào ác bá quá
đỗi lộng hành khiến Bác ta sống
không nổi, phải bỏ đi một xứ xa sinh sống.
Sống nơi đất khách quê người
lâu ngày, lòng riêng vẫn tủi. Lại
thêm tuổi đà xế bóng, tính ganh
đua, lòng ham muốn cũng mỏi mòn. Một
hôm chạnh nhớ cố hương, Bác quyết
định trở về. Bán hết tài sản lấy
tiền mua vàng, gói vào một túi vải
giấu trong túi hành lý khoác vai, Bác
lên đường về quê hương.
Trong vùng quê Người
Thương Gia, giữa một cánh đồng,
dân trong vùng xây Một Ngôi Chùa nhỏ
để các Nông Phu buổi trưa ghé
vào lễ Phật và nghỉ ngơi. Một
cây bồ đề lâu năm che bóng rợp
xuống một sân nhỏ lát gạch, một
cái giếng khơi, nước mát và trong vắt,
cũng là nơi cho Khách Bộ Hành ghé
chân nghỉ ngơi, giải khát, hoặc
đôi khi ngủ qua đêm trong Chùa. Chùa
không có người coi. Phật tử trong
chùa đều là Nông Dân. Lúc rảnh
việc thì tự ý tới làm công quả
quét tước, dọn dẹp, chăm sóc cho
đám cây cỏ xung quanh Chùa và trong
sân chùa xanh tươi. Chùa lúc nào cũng
hương khói quanh năm.
Sau nhiều ngày lặn lội
đường xa, Người Thương Gia về gần
đến làng cũ. Trời đã xế
trưa, nắng gắt. Ði ngang qua Chùa, Bác
ghé vào nghỉ chân dưới gốc bồ
đề. Ra giếng nước giải khát, rửa
ráy sạch sẽ xong, Bác vào Chùa Lễ
Phật. Trong Chùa vắng lặng. Bác thắp
hương quỳ trước Bàn Thờ Phật.
Ngước nhìn lên, nét mặt đức Thế
Tôn vẫn trầm mặc như xưa nay, hơn
mười năm qua không có gì thay đổi.
Cảnh vật như đứng ngoài thời gian. Lễ
xong, Người Thương Gia rời Chùa. Thấy
bóng chiều đã ngả, đường về
còn khá xa, Bác liền rảo bước, bỏ
quên Túi Hành Lý trong Chùa.
Buổi
chiều hôm đó, một Nông Dân
Nghèo Khổ trở về làng sau một ngày
làm việc ngoài đồng. Ngang qua Chùa,
ngày nào cũng vậy, Bác ghé vào lễ
Phật trước khi trở về nhà. Lễ xong,
Bác trông thấy Một Túi Vải To để
gần Bàn Thờ. Bác ta nghĩ thầm:
“ Không biết túi
vải của ai đi lễ đã bỏ quên. Nhỡ
có người tham tâm lấy mất thì tội
nghiệp cho người mất của. Âu là cứ
mang về nhà, rồi yết bảng thông báo
để trả lại cho người ta.”
Về
đến nhà, Bác Nông Dân gọi vợ
con ra, trỏ vào Túi Vải, nói:
-
Ðây là vật người ta bỏ quên trong
Chùa. Nay mình cứ tạm kiểm kê rõ
ràng, đầy đủ, mai mốt có người
đến nhận đúng thì trả lại cho
người ta.
Giở
ra xem, thấy có gói vàng to, Người
Nông Dân nghiêm giọng dặn vợ con:
-
Vàng của người ta là một vật rất
nguy hiểm. Nó làm nảy lòng tham. Mọi
điều bất chính, bất lương, mọi sự
đau khổ cũng từ đó phát sinh. Mẹ
con mày chớ có dúng tay vào mà khốn!
Bác cất cẩn thận
vào rương, khóa lại.
Người Thương Gia rảo
bước về gần đến làng, nhìn xa
xa ráng chiều êm ả, những làn khói
bếp vương vấn trên rặng tre quen thuộc.
Cảnh xưa vẫn còn trong trí Bác so với
nay như không có gì thay đổi sau hơn
mười năm xa cách.
Vừa
đến cổng làng, Người Thương Gia mới
sực nhớ đã bỏ quên Túi Hành
Lý ở Chùa. Lo sợ, hốt hoảng, Bác vội
quay lại con đường cũ, vừa chạy vừa
kêu:
- Khổ thân tôi! Thế
là tôi mất hết cả sản nghiệp
dành dụm từ hơn mười năm nay! Bao
nhiêu công lao trôi sống trôi biển cả
rồi! Khổ thân tôi chưa!
Người đi đường,
ai thấy cũng ngạc nhiên.
Tới
Chùa thì cảnh vẫn vắng tanh, bên trong chỉ
có một Cụ Già đang lễ Phật. Người
Thương Gia vội túm lấy Cụ Già, hốt
hoảng hỏi:
-
Túi đồ của Tôi đâu? Vàng của
Tôi đâu?
Cụ
Già ngạc nhiên:
-
Túi đồ nào của Bác? Vàng
nào của Bác?
-
Thì cái Túi Hành Lý : Tôi để
quên hồi xế trưa trong Chùa này!
Cụ
Già vẫn bình thản:
- Quả
thật Lão không thấy Túi Dồ của
Bác. Lão đã sống thanh đạm cả
đời, nỡ nào trong chốc lát vứt bỏ
lương tâm mà tham của người. Bác
cứ bình tĩnh. Của mất, có
duyên:
còn có ngày lấy lại, vô
duyên:
thì của cầm trong tay cũng mất.
Túi đồ của Bác đã thất lạc,
Bác lại mất luôn cả cái Tâm
Công Chính, đỗ vấy cho người là
cớ làm sao? Gần đây có Một
Xóm Làng, buổi chiều Nông Dân thường
lễ Phật trước khi về nhà. Bác thử
tới đó hỏi xem. Thói thường, thấy
vàng là tối mặt lại. Nhưng cũng
còn tùy. Cũng còn có nhiều người
tốt.
Người Thương Gia
nghe ra, nhận thấy mình vô lý, bèn xin lỗi
Cụ Già rồi theo lời chỉ dẫn, tiếp tục
đi tìm. Tới làng, ông ta hỏi nhiều
người mà không ai biết. Nghĩ rằng Sản
Nghiệp dành dụm trong Mười Năm của
mình nay phút chốc như chiếc lá
vàng rơi theo gió đưa, biết đâu
là bờ bến mà tìm! Ðành phó mặc
cho bước chân tình cờ may rủi. Khi tới
cuối làng, giữa vườn cây cối um
tùm có một Căn Nhà Lá nhỏ tồi
tàn. Trước cửa treo một tấm bảng đen,
với hàng chữ trắng viết to: “Tôi
có nhặt được Một Túi Vải bỏ
quên trong Chùa. Ai là chủ xin tới nhận lại.”
Người Thương Gia mừng
quýnh đập cửa, gặp Anh Nông Dân ra mở cửa và hỏi:
-
Bác là Chủ Túi Đồ bỏ quên
trong Chùa?
-
Vâng, chính Tôi. Tôi đã để
quên trong Chùa hồi xế trưa nay. Xin cho
Tôi nhận lại.
- Nếu
đó là của Bác: thì Bác phải
nói xem Túi đồ của Bác như thế
nào? Trong đựng những gì?
Người Thương Gia trả
lời:
-
Ðó là Túi Vải, trong đựng một
ít Lương Khô đi đường.
Người Nông Phu
nói:
- Thế
thì không phải Túi đồ của
Bác.
-
Thú thật với Bác, cũng còn một Số
Vàng trong Một Gói Vải khác màu đỏ.
Người Nông Phu nghe tả
đúng: các đồ vật và số lượng
Vàng đựng trong Túi Vải, biết chắc
người tới hỏi là Chủ Nhân bèn
mở rương ra, nói với Người Thương
Gia:
- Quả
thật đó là Túi đồ của
Bác. Xin mời vào nhận.
Người Thương Gia nhận
đủ số Vàng, lòng vui khôn tả.
Bác thấy cảnh nhà Người Nông
Dân nghèo nàn mà lại không có
lòng tham, để tỏ lòng biết ơn,
Bác chia đôi số Vàng gói vào một
miếng vải đưa cho Người Nông Dân.
Bác nói:
-
Vàng của tôi tưởng đã mất, may
sao lại gặp tấm lòng quý của Bác.
Tôi xin biếu bác Một Nửa để tỏ
lòng thành thật biết ơn.
Người Nông Dân ngạc
nhiên:
- Trả
lại món vật không phải của mình chỉ
là một việc bình thường, có ơn
gì mà được đền?
-
Bác đã làm một điều thiện.
Ðược đền ơn là đúng lẽ.
-
Làm việc thiện là nghĩa vụ tự
nhiên. Đạo lý xưa nay vẫn dạy như
vậy. Đó không phải là cái cớ
để đòi hay nhận tiền thưởng. Cũng
như lòng yêu dân tộc, yêu tổ quốc
không phải là cái cớ để được
trả công. Vàng của Bác do công sức
làm ra thì Bác hưởng. Tôi có
góp công lao gì vào đó mà chia phần?
Thôi, xin bác hãy để Tôi được
sống yên vui trong cái nghèo của Tôi
hơn là sống giàu có, nhờ vào của
cải người khác. Như thế cũng là
một cách ăn cắp.
Người
Thương Gia không còn lý lẽ gì để
nói thêm, bèn khoác hành lý lên
vai, bất thần vất Gói Vải đựng Nửa
Số Vàng lên bàn rồi bỏ chạy.
Ý định của ông ta là bắt buộc
Bác Nông Dân phải nhận sự đền
ơn, nhưng Bác Nông Dân vội nhặt
Gói Vàng rồi đuổi theo, miệng hô
hoán:
- Bớ
người ta, Thằng ăn cắp! Bắt lấy Thằng
ăn cắp.
Dân trong làng nghe tiếng
hô hoán liền đuổi theo bắt được
Người Thương Gia dẫn trở lại trước
mặt Bác Nông Dân, hỏi:
- Hắn
đã ăn cắp vật gì của bác?
- Hắn
định ăn cắp cái Tâm Công Chính
và Chân Thật mà Tôi có được
từ ngày Tôi học Phật!
Những người làm việc Công:
mà đòi Trả ơn,
làm việc Thiện: chỉ do Tư Lợi,
làm Việc Nước: cốt vì Quyền
Hành Địa Vị :
Chắc chắn không hiểu Ý Nghĩa của câu
chuyện nầy !!!
Tác
giả: VÔ DANH
(Nhã
Khanh sưu tầm và chuyển)