Những con cá hồi
… biến thái
(ĐAN TÂM)
Gần 30 năm về trước, khi vừa
đặt chân tới Hoa Kỳ, tôi đã
được đọc một bài viết rất
hay. Bài
viết kể chuyện những con cá hồi, những
con cá sinh trưởng ở môi trường
nước ngọt. Khi lớn lên thì theo dòng nước bơi ra biển mặn
để trưởng thành. Cá mới
tới thì bơi từng đàn ở gần bờ.
Khi đã quen với môi trường
nước mặn thì bơi ra tít ngoài
khơi. Khi cá đã lớn, miệng và
lưng cá cong hơn, và màu vẩy cũng
thay đổ: có con đổi từ màu trắng
bạc sang màu nâu đỏ,
có con từ màu xám bạc sang màu đỏ
tươi. Cá đực và cá cái
trưởng thành, theo đúng
luật tạo hóa, phối hợp với nhau và
thụ thai. Khi mang thai, cá hồi không chịu sinh
sản ngoài biển tìm về nơi chôn rau cắt
rốn, tức là miền nước ngọt khi
xưa để đẻ trứng và sau đó
để nhắm mắt từ trần ..
Giống cá hồi thực là
siêu việt. Không
ai có thể cắt nghĩa được là do
động lực nào cá hồi phải trở về
vùng quê hương nước ngọt để
sinh con đẻ cái và để chết. Người ta cũng không cắt nghĩa
được là tại sao cá có thể
bơi về đúng đường, không hề
bị lạc giữa đại dương mênh
mông. Ôi, những con cá hồi
nặng tình quê hương và biết bảo
tồn nòi giống. đáng
khâm phục biết chừng nào !.
Cá hồi có tên Mỹ,
là Salmon. Tên
này phát xuất từ chữ Latin “Salmo” , có nghĩa là “nhẩy”.
Trên đường tìm về cố
hương, cá phải bơi ngược dòng, thực
là muôn vàn khó khăn. Khi
gặp các ghềnh thác, nước chảy cuồn
cuộn, sức cá yếu đuối lại thêm
bụng mang dạ chửa, cá bị cuốn xuôi
dòng. Nhưng cá không chịu
bỏ cuộc, mà lấy sức bơi trở lại.
Khi gặp các chướng ngại vật
như thân cây, tảng đá chặn
đường, cá phải nhẩy qua. Nều nhảy hụt, thì rơi lại xuống
nước, và bị dòng nước cuốn
ngược chiều. Nếu không may, sức nhảy
yếu, không qua nổi phía bên kia,
mà lại rơi ngay trên mặt tảng
đá, hay thân cây, khô cạn, thì
cá hồi cam tâm nằm chờ chết. Cuộc
chiến đấu để trở về nơi sinh
quán của cá hồi cũng gian khổ và hy
sinh chẳng kém gì những cuộc đấu
tranh cho quê hương tự do của con nguời
…
Người Việt Nam đặt tên cho những
con cá này là “cá hồi”, nghĩa
là hồi hương, tìm về sinh quán trong
những giai đoạn quan trong của cuộc đời:
sinh sản và lìa đời.
Đoạn kết của bài viết này,
người ta đã ví những người Việt
tỵ nạn CS giống như những con cá hồi.
Bỏ nước ra đi để tìm
xứ tự dọ, nhưng trong tim luôn luôn ấp
ủ một hoài bão là sẽ có
ngày trở về. quê
hương, giống như những con cá hồi, sẽ
chiến đấu, quyết tâm và bền bỉ
bơi ngược dòng, để tìm về
vùng nước ngọt nơi đã được
sinh ra.
30 năm về trước, những sự
so sánh này thực cảm động và nhiều
ý nghĩa. Ngày
đó, người tỵ nạn mới dời bỏ
quê hương còn mang nặng trong tim nỗi nhớ
nhà , còn chất ngất trong trí những
hình ảnh dã man tàn ác của chế
độ CS. Ngày đó, cuộc sống mới hội
nhập còn nhiều khó khăn, tài chính
eo hẹp, ngôn ngữ bất đồng, công
ăn việc làm trắc trở. Ngày
đó, trước hiện tại khó khăn,
và tương lai bấp bênh, mù mịt, mọi
người đều oán hận CS và mong mỏi
sớm được trở về quê nhà. Người ta đoàn kết với nhau
hơn, người ta chống Cộng quyết liệt
hơn, và chịu đựng hy sinh cho chính nghĩa
nhiều hơn.
Nhưng 30 năm sau thì lại
khác. Thời
gian đã xoi mòn nghĩa khí đấu tranh của
nhiều người. Có người viện cớ
tuổi tác, thời thế, hoàn cảnh để
an tâm buông xuôi theo dòng
đời nơi xứ tạm dung. Có nhiều người
ăn nên, làm ra, đem tiền
bạc về VN phô trương và dấn thân
trong các cuộc tình mua bán, thiếu luân
lý. Có người ty tiện, ham hố miếng
đỉnh chung, cam tâm làm
tôi tớ cho kẻ thù, quên hết hai chữ
liêm sỉ. Tệ hại nhất là những kẻ
mượn danh chống Cộng, quyên góp tiền
bạc của đồng bào hải ngoại,
nhưng lại đi cửa sau, bắt tay với VC ở
Ba Lan, Tiệp Khắc để qua mặt đồng
bào. Cũng có những người
làm công tác nhân đạo, nhưng lại
đem tiền quyên góp của hải ngoại về
dâng nộp cho hội thương binh, liệt sĩ của
VC để lãnh bằng khen.
30 năm trời, không phải chỉ
có người Việt ở hải ngoại mới
biến thái, mà chính quyền CS cũng biến
thái. Các nhân
vật dép râu, nón cối, xác xơ
ngày nào, nay đã trở thành những
đại gia tư bản đỏ, xe
ngựa xênh xang. Các giai cấp bần
cố nông và thợ thuyền đã từng
hy sinh và chống đỡ cho chế độ trong
thời kỳ khó khăn thì nay đã đi
vào quên lãng. Đám dân tỵ nạn,
vượt biên khi xưa, từng bị chế độ
sỉ nhục là “ngụy quân, ngụy quyền”,
đã ra lệnh cho đám công an biên
phòng xả súng bắn không nương tay,
thì nay lại đươc chế độ môi
mép nịnh bợ. Các lời
nói hoa mỹ “khúc ruột xa ngàn dặm”,
những nghị quyết 36, luật cho vào quốc tịch,
cho mua nhà … được đưa ra để
làm mồi nhử, mua chuộc những kẻ ham hố,
nhẹ dạ.
30 năm qua, cá hồi không hề
thay đổi. Vẫn miệt mài bơi ngược
dòng tìm về vùng nước ngọt,
nơi chôn rau cắt rốn, để sanh con đẻ
cái, và để … chết. Cá hồi
chiến đấu bền bỉ và can trường
như những dũng sĩ tả xung hữu đột
để về nguồn. Tiếc thay, nhiều
người tỵ nạn ngày hôm nay không
còn xứng đáng được ví với
cá hồi nữa. Thời gian
làm họ quên đi những ô nhục khi
xưa. Bả lợi danh đã làm họ mờ
mắt, quên hết liêm sỉ, và miếng
đỉnh chung khiến họ cam
tâm lường gạt ngay cả đồng bào hải
ngoại.
Xin đừng so sánh đám người tỵ
nạn biến thái này với cá hồi nữa !. Sự so sánh không cân xứng
chỉ làm hạ thể và đem nhục
nhã cho cá hồi mà thôi !
ĐAN TÂM
(Viet Trương & Bai Chuyen sưu tầm)