Babysitting
(Huỳnh
Anh)
Tác giả là một cư dân
cao niên tại Westminster, tự sơ lược tiểu sử:
1963-1975: Dạy học tại Việt Nam; 1975-1985: Thầy
giáo tháo giày; 1985-2003: Làm đủ mọi nghề tại Mỹ,
từ thượng vàng đến hạ cám, từ
"nhân viên gửi hàng và nhận hàng" đến giảng
viên Đại Học; 2003 đến nay: Về hưu. Bài
viết về nước Mỹ đầu tiên của ông
là "Dâu Gia Trên Xứ Cờ Hoa". Bài viết thứ
hai, vẫn là những chuyện kể duyên dáng vui vẻ về
quan hệ gia đ́nh tại Mỹ. Mong tác giả viết
tiếp.
***
Lúc c̣n ở quê hương, thú thực là tôi chưa hề
biết đến cái nghề "babysitting" này, chưa
hề nghe nói đến cái nghề khá phổ thông này tại
xứ Cờ Hoa.
Tôi học Anh Văn từ cuốn Anglais Vivant Edition
Bleue và nhớ là trong cuốn sách này cũng không hề đề
cập đến cái nghề "Babysitting", nôm na là nghề
giữ trẻ. Phải chờ đến ngày ra đi t́m tự
do và may mắn đến được ḥn đảo
Galang ở Nam Dương, tôi mới thấy được
cái chữ "lạ đời" như chữ
Babysitting. Lúc bấy giờ, đâu dễ kiếm ra
được một cuốn tự điển để
làm sách gối đầu giường ! Muốn tra cứu
th́ phải đến thư viện của khối giáo dục
trên đảo mới có tự điển. V́ thế mà
trước khi đi định cư tại Mỹ, khi
được đưa đến tạm trú tại một
trung tâm chuyển tiếp ở Singapore 5 ngày, tôi đă ṃ mẫm
đi t́m mua một cuốn tự điển
"Longman" để mà nâng niu, tŕu mến (làm như qua
Mỹ không có loại tự điển này ! Thật là quê
ba cục !)
Trở lại với lần đầu tiên khi bắt
gặp chữ "Babysitting" tôi cứ ngẩn ṭ te, tự
bảo: Quái lạ thật ! "baby" là em bé, là nhóc con,
là bébé, "Sitting" là ngồi, là hiện tại phân từ
của động từ "To Sit" vậy th́
"Babysitting" là Em bé ngồi nhưng mà lại chẳng
có ư nghĩa ǵ hết. Thế là ba chân bốn cẳng, tôi chạy
đến thư viện để tra cứu. Hoá ra là nghề
giữ trẻ lúc cha mẹ em bé vắng nhà. Kể ra th́ tiếng
Anh, cũng hay thật ! Giữ trẻ tức là Em bé ngồi,
nghĩa là giữ cho Em bé ngồi yên đít, vững vàng trên
ghế "xô pha" để ḿnh an nhiên, tự tại ngồi
xem Tivi. Trên nguyên tắc là như vậy, giữ em bé !
Luật pháp Mỹ bắt buộc các thiếu nhi
dưới 13 tuổi phải
có "babysitter" chăn giữ khi cha mẹ chúng vắng
nhà. Cái chữ "babysitter"này cũng thật là mới
lạ với một số người như tôi, dạo ở
trại tỵ nạn Galang. Nhiều người nhầm
là Babysister ! Mà nhầm là có lư do v́ "sister" là chị và
chị giữ em là quá đúng rồi chứ c̣n ǵ nữa.
V́ thế mà thỉnh thoảng trên thư từ qua lại của
những người quen, tôi vẫn c̣n thấy họ viết
là "babysister" hoặc lúc nói chuyện, họ cũng
chịu khó nhấn vào chữ "S
của chữ "Sister". Tiếng Anh, tiếng Mỹ
thật là nhiêu khê ! Cái nghề giữ trẻ của "chị
Dậu" th́ có ǵ đâu mà phải rắc rối để
chúng tôi phải viết lầm và phát âm sai !
Tôi có ông bạn lúc sang Mỹ th́ vừa đến tuổi
hưởng Medicare, tức là 65 mùa Xuân đă trôi qua trên cuộc
đời. Vợ ông ta th́ cũng tṛm trèm sáu mươi
"mùa Thu chết". Ở Mỹ mà trên 60 tuổi th́ làm
ǵ kiếm ra được "job". Thế là bà ta phải
đi làm Babysitting. Một tuần, ở lại nhà chủ
5 ngày, cuối tuần mới được về nhà. Ông
chồng, tuổi già, không có vợ chăm sóc nên bực ḿnh
bực mẩy, cứ tiếng bấc tiếng ch́, dè bỉu
vợ một cách vô lư rằng vợ ông ta bây giờ là
"chị Dậu" và bất măn ra mặt cho là
"đă lầm đưa Em sang đây". May mà vợ
ông ta không c̣n nhan sắc lúc xuân th́ chứ không th́ ông ta lại
đổ ghè tương ra tùm lum trong nhà.
Thật là khổ cho ông bạn của tôi ! Ở quê
nhà, tốt nghiệp đại học mà không thuộc câu:
"Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh". Cạy cục
giấy tờ, chạy xuôi, chạy ngược từ
phường đến quận, lên đến thành phố
để được đi Mỹ mà lại không biết
áp dụng câu: "Nhập gia tuỳ tục, nhập giang
tuỳ khúc" Ở Mỹ mới đúng là không có nghề
ǵ sang, nghề ǵ hèn, miễn kiếm ra được
đô la là OK tuốt luốt.
Tôi nói th́ vậy chứ trên thực tế tôi cũng
c̣n nhiều nhân sinh quan khá hẹp
ḥi. Chẳng hạn, tôi không thể giải thích tại sao
và không thông cảm được
với cô con gái người bảo trợ cho gia đ́nh
chúng tôi, một cô bé người Mỹ xinh đẹp, tốt
nghiệp đại học mà lại lặn lội từ
tiểu bang New Hampshire về tận Arizona để làm
Babysitting trong một gia đ́nh phú quư. Cô ta và ngay cả ông bố
cô ta, một giáo sư trung học rất lấy làm
"happy" v́ cô ta được gia chủ cấp cho một
chiếc xe hơi và một pḥng riêng để ăn ở
mà giữ trẻ. Sống thật thoải mái, cuối tuần,
cũng hưởng thụ y như một công, tư chức,
không thiếu bất cứ một mục du hí nào. Tôi rất
ṭ ṃ muốn biết cô ta được trả
lương như thế nào, nhưng ở Mỹ v́ vấn
đề tế nhị có tính cách riêng tư nên chuyện
lương bổng không bao giờ được hỏi
đến, do đó mà tôi cứ ấm ức măi tại sao
tốt nghiệp đại học mà lại bằng ḷng
đi làm nghề giữ trẻ.
Dân Việt Nam ta, một số người lớn tuổi,
lúc sang Mỹ, cũng chọn nghề này v́ nếu may mắn
gặp một em bé dễ dạy và nếu lại có ḷng
thương yêu trẻ th́ thật là một nghề nhàn hạ.
Làm nghề này, không cần giấy phép hành nghề, lại
được trả lương bằng tiền mặt
nên rất tiện lợi cho những người hưởng
trợ cấp "Welfare", khỏi cần khai báo thuế
má lôi thôi.
Hành nghề này lại không cần cả đến
thẻ An Sinh Xă Hội. Tôi có cô Em họ, sang Mỹ du lịch
và thăm bà con họ hàng, được người thân
giới thiệu đến giữ trẻ cho một
đôi vợ chồng bác sĩ, vợ Việt, chồng Mỹ
tại Texas. Mỗi tháng, cô lănh ngon ơ một ngàn đô. Hết
hạn 6 tháng lưu trú, cô xin gia hạn thêm 6 tháng nữa. Thế
là lúc về lại quê hương, cô ẳm theo hơn 10
ngàn đô. Đi du lịch mà như cô này th́ ai mà chẳng
ham. Hoan hô "Babysitting" !
Có nhiều h́nh thức giữ trẻ: Ta có thể ở
tại nhà của ta và cha mẹ các em bé, sáng sớm trên
đường đi làm việc, họ đem con đến
cho chúng ta giữ, chiều đi làm việc về, họ
ghé ngang qua nhà của ta để đem con họ về. Hoặc
là ta bằng ḷng đến nhà của người mướn
ta, ở lại giữ trẻ trong ṿng 8 tiếng, rồi
chiều lại, ta về nhà của ta. H́nh thức thứ
ba là ta ở lại nhà của người cần ta giữ
trẻ, từ thứ Hai đến thứ Sáu và cuối tuần
ta mới thong dong về nhà. Mỗi phương thức có
một giá cả riêng, nhiều ít tuỳ hoàn cảnh. Nếu
ta có máu phiêu lưu giang hồ vặt th́ nhận đi giữ
trẻ ở các tiểu bang xa nơi ta trú ngụ,
lương tiền nhiều hơn, được trọng
đăi hơn và khi buồn chán lại khăn gói đi làm việc
ở tiểu bang khác, xem như đi du lịch vậy. Những
người có con cái cháu chắt ở các tiểu bang khác
nhau thường "hành nghề" như thế này. Chẳng
hạn, năm này giúp con gái, giữ cháu ngoại ở Texas,
năm sau về Cali giữ cháu nội, giúp con trai. Con trai,
con gái phải trả lương tiền hẳn hoi mà lại
phải trả hậu hĩ hơn người dưng,
nước lă v́ được bảo đảm rằng
người giữ trẻ thương yêu thật sự
con của ḿnh. Cháu nội, cháu ngoại mà không thương
sao được !
Nghề giữ trẻ, nói th́ nghe dễ dàng,
đơn sơ như dzậy mà nhiều khi không phải
dzậy, v́ đă có nhiều tệ trạng liên quan đến
h́nh sự xảy ra trong ngành nghề này. Có người giữ
trẻ vô lương tâm đă hành hạ trẻ, đánh trẻ,
ngắt véo trong nách trẻ em để tránh cha mẹ chúng
nh́n thấy dấu vết. Có người c̣n táng tận
lương tâm cho em bé uống thuốc ngủ để rảnh
rỗi khỏi phải chăm sóc chúng. Những việc làm tắc trách
này đă được phát hiện nhờ một số
phụ huynh đă đặt "camera" kín trong nhà để
kiểm soát các hành vi phạm pháp của người giữ
trẻ.
Nghề "babysitting" này không thấy các đấng
liền ông làm, có lẽ không ông nào đủ kiên nhẫn
ngày 8 tiếng ngồi giữ trẻ, ngoại trừ những
người như tôi, bị con cái năn nỉ, gần
như ép buộc phải nhận lănh trách nhiệm giữ
trẻ.
Tôi về hưu v́ muốn "nợ tang bồng
trang trắng vỗ tay reo" khỏi phải ngày 8 tiếng
lóc cóc trên keyboard, họp hành bàn thảo dự án này, công
tŕnh khác, ngày ngày tiếp xúc khách hàng (Clients) đủ mọi
chủng tộc và v́ không muốn nh́n cái mặt non choẹt
của tên "Supervisor" đáng tuổi con ḿnh mà lúc nào cũng
muốn chỉ dạy ḿnh này nọ dù bằng cấp và
kinh nghiệm của hắn ta c̣n thua kém ḿnh. Hắn chỉ
hơn ḿnh là hắn có thế, có thần và hắn là dân Mỹ,
c̣n ḿnh là dân thiểu số, nói tiếng Anh c̣n ưa múa tay
và nghe ra giọng (accent) Tây, giọng ta, giọng Nam Kỳ,
Trung Kỳ, Bắc Kỳ.
Hưởng nhàn đâu được vài năm th́ thằng
cháu nội đích tôn của
tôi được hơn 2 tuổi tức là đến tuổi
quậy phá và bà giữ trẻ không dám giữ nó nữa v́ phải
chăm nom nó từng giây, từng phút, không dám lơ là, sợ
nó nghịch phá có thể xảy ra găy chân, găy tay hay u đầu,
sứt trán. Thế là ông con trai của tôi năn nỉ tôi
giữ thằng cháu nội v́ không t́m ra được
người khả dĩ tin cậy để chăm sóc
nó. Thương cháu và muốn giúp con nên tôi đành phải
hành nghề "babysitting", một nghề gần
như độc quyền của phận liền bà.
Thành công đầu tiên đáng tuyên dương của
tôi trong "sự nghiệp" giữ trẻ là tôi lột
tă (diaper) thằng nhóc cháu nội và tập cho nó ngồi trên
cầu tiêu. Cam go lắm, thưa quư vị ! Nhưng mà lúc
thành công rồi, th́ khoẻ vô cùng v́ khỏi phải thay tă
lót, khỏi phải làm buồn ḷng khứu giác mỗi khi thằng
nhóc ưu ái tặng ông nội
món quà thơm tho. Cha mẹ thằng nhóc phục tôi sát đất,
khen tôi có thiên khiếu tức là được trời ban
cho năng khiếu giữ trẻ, một thiên tài nở muộn.
Đi đâu, gặp bạn bè, bà con, tôi cũng khoe thành tích
này của tôi và tôi phục tôi thật, không ngờ tôi lại
đủ nhẫn nại tập cho thằng cháu nội
hưởng trọn vẹn đệ tứ khoái trên đời.
Tưởng đâu về hưu, được vui
hưởng tuổi già, ngày tháng nhàn hạ, lêu lổng
chơi bời, khi cuộc rượu, lúc tiệc trà ! Ai ngờ
vướng vào cái nghiệp giữ trẻ, giờ giấc
bó buộc, trách nhiệm đầy ḿnh, không dám để mắt
rời xa thằng bé lấy một tích tắc đồng
hồ. Vèo một cái là thấy mất hút thằng nhóc v́ nhà
nhiều pḥng nên nó tha hồ chạy trốn "cái thằng
ông nội" khốn khổ.
Một hôm, tôi muốn đứng tim v́ thấy thằng
bé trèo lên giựng ngủ của tôi và leo qua cái kệ sách
bên cạnh giường, đứng chênh vênh như đang
làm tṛ xiếc. Tôi cố gắng mỉm cười duyên
dáng với thằng bé (như lúc tôi quyến rũ bà nội
nọ thuở xa xưa), nhẹ nhàng, rón rén đi đến
kệ sách, và lúc vồ được nó, ẵm được
nó trên tay, tôi mừng hú vía và lúc bấy giờ mới dám rầy
la nó và phát vào mông nó thật mạnh để răn đe
lần sau không được làm "tṛ xiếc." Nếu
lúc thằng bé c̣n đang đứng thế "kim kê độc
lập" trên kệ sách, một thế tấn trong vơ nghệ
gia truyền của tôi. (Nói phét đấy ! Tôi th́ chỉ có
vỏ khoai v́ tôi khoái ăn sang tức là sáng ăn khoai.) mà tôi hốt hoảng la hét, nạt
nộ thằng bé chắc là nó hoảng sợ mà dám té
lăn cù xuống nền nhà lắm. À, th́ ra tôi có khiếu
giữ trẻ và nhiều kinh nghiệm trong nghề thật
chứ đâu phải chơi ! Mừng ơi là mừng !
Nghề giữ trẻ, như nghề chơi, cũng
lắm công phu ! Công phu thứ nhất, tối cần thiết
là sự nhẫn nại ! Có lúc tôi phải chơi tṛ
chơi trốn t́m hay là cỡi ngựa chạy lông nhông với
thằng nhóc suốt mấy giờ đồng hồ liền
v́ nó vẫn c̣n khoái, không chịu ngưng mặc dù thằng
ông nội nó đă mệt đứ đừ và chán lắm
rồi, muốn đổi sang tṛ chơi khác chứ
chơi với nó hay với bà nội nó hoài cũng đâu có
ǵ thích thú. (Mong rằng bà nội thằng nhóc không đọc
thấy câu này !) Chắc quư vị cũng tự hỏi thế
bà nội thằng nhóc ở đâu mà ông nội nó phải
làm phận sự "vú em". Xin thưa, bà nội nó
chưa đến tuổi về hưu nên phải tảo
tần nuôi ông nội nó ăn chơi. Khổ như vậy
đó ! Biết thế đừng sang Mỹ cho xong !
(Lại nói dóc rồi ! Nhưng mà cũng lắm người
phát ngôn hay lộng ngôn như thế lắm đó, thưa
quư vị. Mê Mỹ, bằng mọi giá phải sang Mỹ,
thế mà lúc đến được bến bờ tự
do, mỗi lúc gặp chuyện không vừa ư, lại than thở
rằng đă sai lầm khi khăn gói quả mướp
sang Hoa Kỳ. Nhưng, nếu hỏi họ tại sao không
trở về sống trên quê hương cho sướng tấm
thân th́ họ nhăn mặt, chau mày, chê ỉ, chê ôi đủ
mọi thứ ở quê nhà.)
Chắc quư vị lại muốn hỏi tôi thế
th́ thằng con trai của tôi trả công cho tôi bao nhiêu để
giữ thằng cháu nội. Lại xin tŕnh làng, không dám dấu
diếm: Ḿnh là người Việt Nam, sống bằng t́nh
cảm chứ không phải là "business is business"
như Mỹ nên không ra điều kiện lương bổng
với con cái, đưa nhiêu nhận nhiêu. Và v́ thế mà thằng
con của tôi cũng sống bằng t́nh cảm, nghĩ rằng
bố thương con của bố, quư đích tôn của bố
th́ bố đâu cần tiền công. Do đó mà lúc nào vui, nó
đưa tôi vài trăm tiêu vặt, lúc nào nó kẹt tiền
v́ phải mua sắm quà cáp cho vợ con ngày Valentine, sinh nhật,
kỷ niệm hứa hôn, kỷ niệm thành hôn là nó quên
đưa tiền cho bố nó mà tôi th́ vốn con nhà quư tộc,
thuộc giai cấp "quư phái b́nh dân" nên đâu có nhắc
con trả tiền công giữ cháu nội. Đành ngậm một
mối u sầu không dám thổ lộ cùng ai !
Tôi không muốn dài ḍng thêm về cái nghề
"Babysitting" cao quư này nữa, sợ nhiều người
cho là tôi kể công ơn với con cháu. Tôi biết khá nhiều
bạn già của tôi cũng lâm vào hoàn cảnh "éo le"
này như tôi, tức là giữ cháu nội, cháu ngoại,
trong lúc về hưu, đáng lư ra đang an hưởng hay
là tận hưởng tuổi già, chẳng hạn như về
Việt Nam nuôi một "cô cháu ngoại" để lúc
về quê hương, khi trái gió, trở trời, có người
đấm bóp như một vài ông già dịch đă và
đang thực hiện "giấc mơ đời"
này. Tôi, thú thật cũng ham, nhưng mà sợ, sợ hầm
bà lằng đủ thứ. Nhiều vấn đề lắm
quư vị ơi ! Về quận Cam, ra Bolsa, ngồi ở mấy
quán cà phê th́ tha hồ mà biết đủ mọi thứ
chuyện trên đời, cười ra nước mắt,
nào t́nh nghĩa bạc như vôi, con c̣n thơ mà vợ không
dại nên đă ôm cầm sang thuyền khác khi đặt
chân lên đất nước Cờ Hoa, nh́n quanh chợt thấy
chồng ḿnh già nua, ốm yếu, ho hen, tháng tháng lănh tiền
già, hoàn toàn không giống ông Việt kiều ngày nào về
thăm quê hương, vung vít đô la loè đào nhí.
Thấy và nghe những cảnh đời "ngang
trái" của mấy lăo già dịch mà tôi nổi gai ốc
cùng ḿnh, không dám mon men về quê hương kiếm tí t́nh lẻ
cho vui đời tỵ nạn nên đành cu ky, biểu diễn
ḷng chung thuỷ bất đắc dĩ với bà nội
thằng nhóc con mà hiện tôi đang "babysitting".
Huỳnh Anh
(Bai Chuyen)