Bà
Mẹ Chồng Mỹ: Cám ơn MẸ !
(Tác giả
: Kim Phượng Newman)
Tác giả lần
đầu dự Viết Về Nước Mỹ,
bài được chuyển tới bằng điện
thư. Tựa đề chính chỉ là ba tiếng
"Cám ơn MẸ". Bài viết về
bà mẹ chồng người Mỹ thể hiện sự
yêu thương, trân trọng, đúng tinh thần
chữ MẸ viết hoa. Mong tác giả sẽ có
thêm bài mới và vui lòng bổ túc
sơ lược tiểu sử cùng địa chỉ
liên lạc.
* * *
Mẹ chồng
tôi mất đúng một tuần trước
ngày sinh nhật bà 95 tuổi. Bà đã
không chờ được lâu hơn. Tôi nhớ
khi cả nhà cùng ngồi ăn buổi chiều,
tôi nói với bà: "Mẹ ơi, đến
ngày Mẹ 100 tuổi, chúng con sẽ làm lễ
chúc thọ thật lớn, sẽ gởi tên Mẹ
lên đài truyền hình để họ
chúc mừng. Con biết có một chương
trình như thế". Bà cười rất hiền:
"Ôi, Mẹ không muốn các con phải muốn
chờ lâu vậy đâu".
Rồi mọi
việc xảy ra quá nhanh - Nhanh như khi ta nói chỉ
một cái chớp mắt .. Chỉ một cái chớp
mắt rồi tất cả thay đổi. Khi ấy, chỉ
còn tôi và bà ngồi nán lại để
ăn xong phần bánh kem, chợt dưng tôi thấy
bà cúi người xuống, tôi nghĩ
bà đánh rới cái gì đó
nên nói: "Mẹ để con lấy cho".
Không nghe tiếng bà trả lời, không thấy
bà ngẩng lên, tôi ngạc nhiên gọi to
mẹ, mẹ liên tiếp. Tiếng gọi thất
thanh của tôi khiến mọi người cùng chạy
lại. Khi chồng tôi ôm bà trong tay, nhìn
một bên mặt bị biến dạng của
bà, Karen, chị chồng tôi nói: "Mẹ bị
stroke rồi".
Trước
đó, tôi chưa bao giờ nghe từ "Hospice".
Tôi cũng chưa từng nghĩ một người
nào đó trong gia đình của mình sẽ
phải trải qua những giờ phút cuối
cùng của cuộc đời trong một căn
phòng xa lạ, lạnh lẽo kia. Tôi không biết
họ sẽ nằm đó chờ đợi bao giờ
cho đến khi thật sự ra đi .. Vài
ngày, vài tuần hay vài ba tháng?
Tôi
không biết tại sao những điều đó
lại xảy ra cho người mẹ chồng thân
yêu của mình khi con cháu vẫn có thể
mang bà về căn phòng ấm cúng của
bà hay "đem mẹ về nhà mình cũng
được". Tôi đề nghị rồi rất
buồn và giận chồng tôi về chuyện
này nhưng tôi biết đó gần như
là mình vô lý. Đó gần như
là tục lệ của người Mỹ - Hơn nữa
chị chồng tôi mới là người quyết
định mọi thứ trong việc chăm sóc mẹ
kể cả khi bà còn sống.
Bà
không muốn dây dưa với cuộc đời
này lâu hơn nữa - Một vài tháng
trước khi bị strock, bà thường hay bệnh,
tai không còn nghe rõ, dù trí óc vẫn
còn sáng suốt nhưng bà ngủ nhiều
hơn và thường không muốn thức dậy.
Bà nói với tôi "Mẹ muốn gặp lại
cha mẹ và các anh chị của mẹ, đến
lúc rồi. Mẹ mệt mỏi lắm, mẹ muốn
ngủ và đừng thức dậy nữa".
Ba ngày
sau khi được chuyển vào Hospice, bà thật
sự ra đi. Chuông điện thoại reo vang
lúc 3 giờ sáng khi chúng tôi đã thức
dậy. Thật ra tôi không ngủ được cả
đêm, có một linh tính nào đó
bảo tôi nên vào với bà ngay. Tôi
đánh thức chồng tôi lúc nửa khuya, bảo
rằng nên đến đó sớm và ở
lại cho đến khi bà mất. Chúng ta chỉ
ở lại ban ngày .. nhỡ mẹ sẽ đi
vào đêm khuya? Nhỡ mẹ sẽ tỉnh
táo lại trước lúc lâm chung? Mẹ sẽ
không nhìn thấy người thân nào cả,
mẹ sẽ không có ai nắm tay nói lời
chia tay cuối cùng. Nhỡ mẹ có điều
gì muốn nói với chúng ta? .. Bao nhiêu
cái nhỡ tôi đặt ra với chồng,
bây giờ tôi vẫn canh cánh trong lòng nỗi
ân hận ấy ..
Tôi một
mình ngồi, cạnh giường bà. Gia
đình anh chị chồng và các con của họ
đến sau khi nghe tin - người ra, người
vô lặng lẽ đặt lên trán bà những
chiếc hôn vĩnh việt. Tôi vẫn cứ ngồi
đó hàng giờ và niệm Phật. Nếu
bà vẫn còn quanh quẩn nơi ấy, chắc
bà sẽ chỉ mỉm cười thôi. Phật
hay Chúa, ai cũng sẽ dang tay đón chào
bà cả, tôi tin là như thế nếu
có một cõi vĩnh hằng trên kia.
Năm đầu
tiên đón lễ Tạ Ơn không có Mẹ
thật buồn. Rồi sau đó là những lễ
Giáng Sinh - Rồi những ngày Lễ Mẹ - Những
ngày sinh nhật - Kỷ niệm ngày cưới ..
Vào những ngày đặc biệt ấy,
tôi luôn có cảm giác thật thiếu vắng,
và nỗi nhớ thương bà đôi khi vẫn
làm tôi chảy nước mắt vì tôi
đã gần gũi với bà biết bao!
Khi bắt
đầu ý thức được chuyện
tình yêu, chuyện lập gia đình, tôi vẫn
luôn ước ao mình sẽ gặp một mẹ
chồng tốt. Tôi muốn tôi sẽ yêu
thương và đối xử có hiếu với
mẹ chồng như với người mẹ
đã sinh ra tôi. Và tôi biết những
năm qua, nhờ bà, tôi đã làm được
điều ấy một cách thật dễ dàng
vì bà đã mở rộng đôi tay
đón tôi vào gia đình của bà một
cách thật chân thành và ăm ắp
thương yêu.
Nhớ
ngày đầu tiên khi về gặp bà, mẹ
chồng tôi hỏi tôi muốn uống gì?
Pepsi? Cà phê? Nước cam? Hay trà? Loại
trà gì con thích? Tôi đã rất ngại
ngần và lo lắng cho buổi gặp mặt
ngày hôm ấy, nên gần như không nghe
được bà hỏi gì ngoại trừ hai chữ
Lipton. Thế là từ đó mỗi khi về
thăm bà, tôi được bà chuẩn bị
một tách trà Lipton thật nóng - mà thật
ra trước đó, tôi không phải là
một tín đồ của loại này, hầu
như chưa bao giờ uống cả
Bà ở
một mình trong căn nhà thật rộng, tự
mình chăm sóc cây cỏ, hoa lá, tự
mình nấu ăn, làm bánh trái, đi
chơi golf, chơi bowling khi đã gần 90 tuổi.
Chỉ khi bà bị vấp ngã khi đi mua sắm
ở Fred Meyer, cả người bầm tím, phải
nằm tại chỗ suốt tuần lễ, chúng
tôi biết là không thể để bà sống
một mình như thế nữa.
Phải mất
cả gần mấy tháng trời chúng tôi mới
thuyết phục bà bằng lòng về sống với
Karen, chị chồng của tôi đang sống ở
Longview. Chia tay ngôi nhà thân yêu với bao kỷ
niệm chất chứa, giã từ không gian
riêng tư gần như đã gắn bó cả
đời với mình, thật sự là điều
rất khó khăn với mẹ chồng tôi.
Và cả tôi nữa.
Từ
ngày qua Mỹ, ngoại trừ ngôi nhà của
hai vợ chồng, thì nhà mẹ chồng tôi
là nơi tôi thích đến nhất.
Phòng của Karen và phòng của Bob, chồng
tôi, trước khi dọn ra riêng, mấy chục
năm nay vẫn được bà giữ y như
cũ. Từ chăn giường, đồ chơi,
sách vở ngay cả học bạ những năm tiểu
học bà vẫn còn giữ ngăn nắp trong từng
ngăn kệ. Những năm đầu về thăm
bà - thông lệ cứ một tháng hai lần
- tôi thường bắt gặp mình háo hức
chạy ngay vào phòng ngủ, để tìm hiểu
thế giới riêng của chồng tôi từ khi
còn là đứa trẻ đến khi trưởng
thành. Tôi đọc được những trang
giấy ngả màu với các chữ tập viết
nguệch ngoạc "Con yêu mẹ", những lời
viết trong cuốn lưu bút của bạn bè gọi
Bob là "người lặng lẽ nhất hành
tinh", những đồ chơi thật cũ kỹ
mà tôi thường trêu mẹ chồng "Mình
đem đấu giá mấy đồ này chắc
là giàu to. Toàn là đồ cổ hiếm
không à". Những trang thư nhạt thếch
màu mực của Bob gởi từ Việt Nam hay cả
tập thư của mấy cô bạn gái thuở
tóc chõm của Bob cũng còn đó ..
Tôi nhớ được tên vài cô, biết
được vài thông tin qua mẹ chồng (thật
kinh ngạc là vài người bà vẫn
còn nhớ).Tôi thường giả vờ ghen
bóng gió với chồng tôi, có thêm sự
phụ họa của bà làm những buổi về
thăm cứ ngập tràn tiếng cười và
thật xót xa khi xe lăn bánh đi, ngoái
nhìn lại thấy bà đứng đó một
mình vẫy tay, vẫy tay trông thật đơn
côi .. nửa trái tim của tôi như muốn ở
lại. Những khi ấy, tôi thấy yên lòng
là ở Việt Nam, mẹ tôi sống chung với
gia đình em gái tôi và tất cả anh
chị em đều ở quanh đó, vẫn chạy
về với mẹ mỗi ngày.
Mẹ chồng
tôi đã bồi đắp nỗi vắng mẹ
trong tôi bằng những chăm sóc thật ân
cần và bà đã làm điều ấy
tự trái tim yêu thương ấm áp của
bà. Mỗi lần về thăm bà, tôi
luôn thấy những món quà nho nhỏ như
áo quần Made inVietnam, hay bài báo có
liên quan đến Việt Nam mà bà vô
tình nhìn thấy, được đặt sẵn
trong phòng ngủ chúng tôi. Bà chuẩn bị
quà cho mẹ tôi mỗi khi chúng tôi về
Việt Nam, cả việc gởi thiệp chúc mừng
năm mới. Một lần tôi về thăm
nhà, mẹ tôi đưa cho tôi tấm thiệp
của mẹ chồng tôi gởi. Bà viết cho mẹ
tôi rằng: Bà rất cám ơn vì mẹ
tôi đã sinh ra và nuôi dưỡng một
đứa con gái tốt để về làm con
gái của bà. Bà không dùng chữ
"con dâu". Bà thường gọi tôi
là "My Sweetie", ngay cả khi giới thiệu
tôi với bạn bè, hàng xóm. Bà nhớ
rất kỹ ngày sinh nhật và ngày cưới
của các con - không bao giờ quên gởi
quà và thiệp. Khi bà không thể
lái xe để tự mình mua sắm, vào những
ngày ấy, bà thường cho chúng tôi
phong bì với tờ giấy 100 trông thật ngon
lành. Vào dịp Giáng sinh, tôi thường
hay bội thu vì tôi kiêm luôn phong bì của
Bob. Tôi thường làm điều ấy ngay khi mở
quà - Bà cười ha hả rồi bảo: Smart
Kid!
Đã
ba năm rồi, niềm vui ấy không còn nữa.
Bà đã không còn để cho tôi cảm
giác thật bé bỏng như một đứa
trẻ thích quanh quẩn bên bà, bà
không còn để tỉ mỉ dạy cho tôi
đan từng đôi vớ hay cặm cụi chép
cho tôi những công thức làm bánh
trái, bà không còn để cùng ngồi
chơi Domino và đòi ghi điểm cho cả
nhà, đôi khi còn muốn kiểm tra lại
vì sợ ai đó tính sai ..
Có
người cho rằng thỉnh thoảng người chết
sẽ về thăm viếng người thân, tôi
nghe nhưng chưa bao giờ thực sự tin là
có - Mẹ tôi thường hay bảo tôi
là đứa con gái cứng đầu vì
tôi thường bác bỏ các chuyện
bói toán, hồn ma. Ngay cả ngày cưới,
tôi cũng không chịu nghe lời mẹ tôi
để đi coi thầy chọn ngày tốt,
mà chọn ngày theo ý của mình. Đi
theo bạn coi bói, chỉ đứng chờ thôi
cũng bị đuổi về vì thầy bảo mạng
cứng quá, bài không lên (!). Vì vậy,
một chuyện xảy đúng vào ngày mất
của mẹ chồng tôi một năm sau, làm
tôi băn khoăn không biết cách nào giải
thích.
Buổi chiều
hôm ấy, tôi đang chuẩn bị các thức
ăn để mang theo cho camping ngày mai. Chồng
tôi đang ngồi coi TV, thỉnh thoảng đi lại
bếp để coi nồi soup mình chịu trách
nhiệm.Tôi đang đứng cạnh nhà bếp
kiểm tra lại các vật dụng cần mang theo.
Chợt dưng nghe tiếng gọi "Kim" tôi giựt
mình, Bob chưa bao giờ gọi tôi như vậy
cả. Tôi nhìn về phía Bob thì nghe một
luồng hơi lạnh chạy suốt người.
Tôi thấy chồng tôi vẫn ngồi đó,
nơi chiếc ghế quen thuộc hàng ngày,
nhưng sao dáng ngồi và khuôn mặt
già đi như hàng chục tuổi. Đầu
Bob cúi xuống, tay cầm ly nước đang
nghiêng đổ mà dường như không hay
biết gì cả. Tôi chạy tới hỏi nhanh:
Bob, chuyện gì vậy? Anh có sao không? Bob
nhìn lên không có vẻ gì là thấy
tôi, chỉ thì thào "Mệt quá, chỉ
muốn đi ngủ thôi". Không hiểu sao,
lúc ấy tôi như nhìn thấy rõ
ràng hình ảnh của mẹ chồng tôi
vào những ngày tháng cuối cùng.
Bà thường có dáng ngồi như vậy
đầu cúi xuống, mệt mỏi già nua
và cũng những lời nói như thế với
tôi: "Mẹ mệt quá,chỉ muốn đi ngủ
thôi". Tôi bảo chồng: "Thôi anh
lên gác nghỉ đi" nhưng Bob không
có vẻ biết đâu là lối đi
lên gác,cứ dựa vào tay tôi hỏi
"Ở đâu?". Tâm trí tôi thật
sự hoảng loạn vì không biết chuyện
gì đã xảy ra .. Mới cách đây
chừng 10 phút, Bob vẫn bình thường, vẫn
hào hứng với nồi soup do mình đạo diễn.
Tôi cố đỡ chồng tôi lên gác,
cho vào giường rồi ngồi bên cạnh
tâm trí bấn loạn. Tôi muốn gọi 911
nhưng không biết sẽ giải thích ra sao về
tình trạng của chồng mình. Để
tìm chút yên tâm, tôi gọi điện
cho cô bạn thân, người cùng đi cắm
trại vào ngày mai. Có lẽ cách
nói của tôi lúc đó lung tung, lộn xộn
lắm nên cô bạn sau đó nói với
tôi rằng cả đêm cô cũng không ngủ
được. Tôi đã có đúng một
đêm thức trắng, ngồi canh bên cạnh chồng.
Tôi không dám nằm xuống vì sợ
có chuyện xảy ra khi mình ngủ quên.
Chồng
tôi thức giấc vào sáng sớm, câu
nói đầu tiên là: "Nồi soup ra sao rồi?".
Nghe vậy, tôi biết mọi chuyện sẽ
bình yên. Chuyện hôm ấy vẫn là chuyện
kể không có lời giải vì chồng
tôi không hề nhớ chuyện gì xảy ra.
Tôi tự
hỏi như ai đó nói người chết về
thăm - Có thật mẹ chồng đã về
thăm chúng tôi không? Nếu vậy, chắc
bà nhớ chúng tôi lắm như chúng
tôi vẫn nhớ tới bà hằng ngày
đây. Tôi ước gì tôi có thể
gặp bà lại trong giấc mơ của mình -
Tôi muốn đọc lời viết của tôi
cho bà trong tấm thiệp lễ ThanksGiving vừa rồi.
Tôi viết: "Cám ơn mẹ đã sinh ra
người con trai của mẹ - Người đã
mang con về gia đình của Mẹ để con
được yêu thương và để con
yêu thương với cả cuộc đời
mình". Nhưng chưa bao giờ tôi mơ thấy
mẹ chồng tôi cả.
Mà,
thưa Mẹ thân yêu, cho dù con không
có dịp đọc, con tin rằng Mẹ có thể
cảm nhận điều con muốn nói lâu rồi,
phải không MẸ?
Kim
Phượng
Newman
(Diễm Xưa sưu
tầm và chuyển)