Con Ngựa Già Trên
Đất Mỹ
(Tác
giả: Phạm Ngọc)
Tác
giả đã dự Viết Về Nước Mỹ
từ năm 2006, với bút hiệu PNT, PnT và từng
nhận một giải thưởng đặc biệt.
Sau mấy năm bặt tin, ông viết lại với
bút hiệu mới là Phạm Ngọc. Bài gần
đây là "Cái Giá Của Tự Do"
Bài mới trước thềm Tết Giáp Ngọ
là tự sự của tác giả, người tuổi
Nhâm Ngọ, sinh năm 1942.
Tết năm nay là Tết
năm Giáp Ngọ, năm con Ngựa. Tôi cũng cố
gắng "học đòi" bắt chước mấy
nhà văn, nhà báo, cứ năm con gì
thì viết một bài "tán" về con
đó để đăng báo (báo Tết
hay báo số đầu năm). Dĩ nhiên vì
"văn người, vợ mình" nên
cách viết của mỗi người, và
cái nhìn của mỗi người cũng có
khác nhau.
Đến Tết năm nay
tôi có mặt trên cõi đời phiền
muộn nầy đúng sáu con giáp. Sáu lần
mười hai là bảy mươi hai. Nhưng
tính tuổi ta là bảy mươi ba. Tại sao
tuổi ta lại cứ phải cộng thêm một nhỉ?
Tính theo tuổi Tây thì còn phải mấy
tháng nữa tôi mới đúng bảy
mươi hai cái xuân già cơ mà!
Nghe mà giật cả
mình, vì thời gian trôi nhanh quá!
Thời tôi còn nhỏ,
cứ đến dịp Tết, ghé nhà ông
bà, cô bác để mừng tuổi, thấy
mấy cụ áo dài khăn đóng đạo
mạo ngồi salon hay ghế tràng kỷ râu
tóc bạc phơ uống nước trà nhâm
nhi bánh mứt là tôi thấy vừa sợ vừa
kính nể vì thấy họ oai phong quá! Họ
cũng ở lứa tuổi "thất thập" hay nhỉnh
hơn chút xíu như tôi bây giờ
đó thôi !
Còn bây giờ,
các sách báo y khoa nói là tuổi thọ
kéo dài hơn, con người trẻ lâu
hơn vì quá trình lão hóa chậm lại.
Tôi không biết là có thật vậy
không, nhưng thấy bạn bè và những
người cùng lứa tuổi với tôi ai nấy
vẫn lái xe chạy bon bon trên đường
local hay trên freeway lo công việc trông còn
ngon lành chán!
Tóc thì có người
bạc phơ thật đẹp lão, có người
còn muối tiêu, muối nhiều hơn tiêu,
nhưng cũng có nhiều người tóc đen
tuyền! Thuốc nhuộm tóc, các loại thuốc
làm căng da mặt và những người thợ
uốn tóc, cắt tóc, những trung tâm sửa
sắc đẹp bên Mỹ nầy đã kéo
dài thêm sự trẻ trung của rất nhiều
người!
Tôi đi lạc đề
xa quá rồi, giờ hãy quay về chuyện con ngựa
già đây!
Tôi và gia đình
đặt chân xuống phi trường Los Angeles
đúng 12 giờ rưỡi trưa một ngày của
tháng 5 cách đây 23 năm. Nhìn cái
gì của nước Mỹ cũng thấy to
đùng và huy hoàng tráng lệ. Trên
đường từ phi trường được
người thân ra đón về nhà, cả
đám vợ chồng con cái chúng tôi cứ
nhìn ra cửa kính xe hơi mà trố mắt
ra với đường xá xe cộ chạy xuôi
ngược.
Những ngày tháng
đầu tiên chúng tôi ở tạm nhà
người chị ruột trên vùng Corona, Riverside.
Qua Mỹ ở thời điểm già thì cũng
chưa đủ già để xin tiền trợ cấp,
trẻ thì không còn trẻ để xin đi
làm những nơi có thu nhập kha khá một
chút, nên con ngựa già phải đi khắp
nơi để apply công việc. Cuốc bộ hay
đi xe bus thôi vì chưa biết lái xe
và cũng chưa có xe để lái nữa!
Sau vài tuần ăn
không ngồi rồi, tôi đã "liều mạng"
lấy application xin vào làm Teachers Aide ở trường
John Adams gần nhà. Hay không bằng hên:
bà hiệu trưởng đã nhận tôi
vào làm việc. Tôi chỉ đứng lớp
chung với giáo viên chính, và khi học
sinh làm bài có gì không hiểu
thì giáo viên kia nhờ tôi phụ
giúp. Nhàn nhã lắm, nhưng mỗi tuần
chỉ làm khoảng vài giờ! Vậy là lại
phải "lăm le" tìm đường "xuống
núi" để tìm một công ăn việc
làm khác có thu nhập khá hơn.
Không thể tìm
được một công ăn việc làm
thích hợp trên vùng đồi núi
Riverside đó, gia đình ngựa già
đành phải "dời đô" xuống Quận
Cam. Tại đây tôi gặp lại được
người bạn cũ thời Trung Học, đang
có một phòng mạch trên đường
Beach, và bạn tôi đã cho tôi vào
làm thư ký phòng mạch. Hầu hết
các bệnh nhân là người Mỹ, nên
cũng nhờ đó mà khả năng nghe và
nói tiếng Anh của tôi ngày càng tiến
bộ.
Về nhà chúng
tôi cố gắng nghe tin tức trên các
băng tần TV Mỹ để tập phát âm
cho chuẩn và cũng để luyện giọng.
Sau ba năm làm việc tại
phòng mạch, thấy business của người bạn
có vẻ chậm lại nên tôi xin rút lui
để tìm công việc khác. Kinh tế Mỹ
những năm 1992, 1993 cũng xuống dốc thê thảm
như bây giờ nên tìm được một
công ăn việc làm thật khó khăn. Kỹ
sư, chuyên viên mà vẫn thấy thất nghiệp
dài dài!
Cái lận đận của
tuổi Ngọ đã bắt đầu rồi
đây! Chạy hoài, chạy mãi, chạy cho
đến mỏi gối chồn chân mới thôi !
Rất khó tìm
được một công ăn việc làm vừa
ý nên tôi đã tự nhủ lòng
là sẽ làm bất cứ công việc
gì để bảo bọc gia đình và lo
cho hai đứa con ăn học. Công việc thứ
ba của tôi kéo dài hơn 5 năm và chẳng
có liên quan gì đến học hành
và chữ nghĩa cả!
Tôi xin vào làm
Machine Operator cho một hãng chuyên sản xuất
các khung và kính chống mờ để treo
trong phòng tắm (fogless mirror).
Lúc vào xin việc,
ông chủ hảng hỏi tôi: "Trước
đây ông đã từng làm công việc
tay chân nào chưa? Vì tôi thấy trong
Application ông xưa nay chỉ đi dạy và
làm việc văn phòng thôi! Ông nhắm
có làm nổi không?". Sau đó ông
đưa tôi đi xem toàn cảnh của khu sản
xuất.
Tôi cũng thấy khớp
trước những cỗ máy khổng lồ
cùng những anh chàng, cô nàng công
nhân Mễ, người nào cũng to lớn
và mập mạp hơn tôi nhiều. Nhưng
tôi đã sẵn sàng, nên nhận lời
làm machine operator. Và tôi đã gắn liền
với Zadro Products Inc. trong năm năm, bắt đầu
như thế đấy. Làm những công việc
chân tay tuy nặng nề và cực nhọc thật
nhưng cũng có những niềm vui riêng của
nó.
Ông chủ và các
nhân viên văn phòng đều rất quý
trọng tôi, các công nhân đồng nghiệp
trong hãng cũng vậy. Họ dễ thương
và hòa đồng nhanh chóng và tính
cách bảo bọc thương yêu gia đình
cũng rất giống người Việt Nam chúng
ta. Cứ mỗi lần lãnh lương xong là họ
trích ra gửi về hơn một nửa cho gia đình
bên Mexico. Tôi đã tích lũy thêm
được một bài học ở đất
nước nầy là cứ làm bất cứ
công việc lương thiện gì để sinh
sống. Không có một công việc nào gọi
là hèn mọn cả.
Công việc đang
suông sẻ thì vợ tôi ngã bệnh nặng
và phải vào bệnh viện liên tục hằng
tuần. Lúc đó tôi chỉ còn biết
xin nghỉ dài hạn family leave để ở
nhà chăm sóc cho vợ. Giữ công việc của
tôi được sáu tháng thì Zadro cho
tôi nghỉ việc. Lần nầy tôi bị thất
nghiệp lâu hơn, gần ba năm! Tôi bị sốc
thật sự.
Vừa bị khủng hoảng
tinh thần sau cái chết của người vợ,
vừa hết tiền EDD, tôi tưởng đã gục
ngã vì không còn sức để chịu
đựng. Nhưng vì tôi thuộc loại ngựa
cứng đầu không chịu khuất phục đầu
hàng trước hoàn cảnh nên đã
ghi danh đi học lại Golden West College sau hơn ba
mươi năm rời xa trường lớp, chữ nghĩa.
Lúc đầu tôi cũng không hiểu
mình học lại để làm gì nữa,
nhưng tự nhủ hãy cứ học đi để
khỏa lấp bớt khoảng thời gian trống trải.
Và học để xin tiền Financial Aid, có
thêm chút thu nhập.
Tôi hòa đồng
khá nhanh vào cuộc sống sinh viên, mỗi
ngày chạy từ giảng đường nầy
sang giảng đường khác kiếm lớp,
trưa cũng ghé cafeteria ăn vội miếng sandwich
rồi chạy đi học tiếp.
Cũng nhờ các
giáo sư tận tình chỉ dạy nên
tôi đã học xong chương trình AA,
và sau đó đã được thâu nhận
vào làm việc ở Accessment Center của trường
cho đến ngày về nghỉ hưu.
Đám bạn bè
cùng tuổi thường hỏi tôi là về
hưu rồi ở nhà làm gì ?
Những ngày đầu
tiên nghỉ hưu, tôi chẳng biết làm
gì cho hết giờ. Cứ đi ra rồi lại
đi vào, đi vào rồi lại đi ra giống
như hoàn cảnh Lục vân Tiên trong mấy
câu thơ của cụ Nguyễn đình Chiểu
đã được cải biên:
"Vân Tiên cõng mẹ chạy
ra
Đụng phải cột nhà cõng
mẹ chạy vô .."
Tôi cũng thấy nản
lắm, vì đã quen giờ giấc đi
làm rồi về nhà. Nay thời gian dư nhiều
quá, làm cái gì đây? Hút bụi,
lau bàn ghế, đọc sách báo xong cũng
vẫn thấy còn quá nhiều thì giờ
dư thừa. Xem TV mãi cũng chán, và lại
thêm nhức đầu, đau mắt nữa! Tôi
nghĩ ra chuyện nên làm vườn, trồng
cây ăn trái, chăm sóc vài bụi rau,
vài khóm ớt cho vui.
Thế là ngựa
già chạy ra Home Depot mua vài bao đất,
vài bao compost, vài dụng cụ làm vườn
về bắt đầu "cày, xới, vun, bón"
khu vườn nhỏ xíu, khu vườn mà
tôi thường hay hát để "ca tụng"
nó "đi dăm phút đã về chốn
cũ".
Kết quả của những
ngày tháng cày, xới đó là khu
vườn nhỏ phía sau và cái sân (cũng
nhỏ xíu) phía trước nhà xanh dờn
màu lá các loại cây cảnh, cây
ăn trái và hoa. Và mới năm ngoái
đây thôi, bụi chuối sau hè đã
ra quầy, có trái và đã được
ngựa già leo lên, hái xuống đãi cả
nhà, cho con cái mỗi đưa hai nải như
là một kết quả công việc tay chân của
ngựa già bố!
Cách đây mấy
năm, lúc mới nghỉ hưu, tôi cũng
đã viết vài bài gửi đăng
trên Việt Báo, và cũng đã nhận
được giải đặc biệt, đã
đến dự lễ phát giải và
đã được gặp mặt những tác
giả mà tôi đã được đọc
các tác phẩm của họ khi còn đi học
bên quê nhà. Lúc đó vừa học
xong hai lớp tiếng Việt 180 và 182 của
Giáo Sư BVP tại Golden West, được GS khen
là viết khá lắm, nên tiếp tục viết
để giữ làm kỷ niệm cho con cháu!
Không biết con cháu tôi có chịu đọc
hay không, nên tôi viết gửi Việt Báo
để độc giả đọc cho vui.
Và bây giờ tôi
tiếp tục viết lại sau mấy năm "treo
bút" vì quá luời.
Những lúc ngồi uống
café với bạn bè, tôi vẫn thường
hay than thở: "Không hiểu tại sao cùng tuổi
Ngọ với tau, bạn bè có đứa
làm quan đến chức Tổng Trường
Tài Chánh, có đứa dạy Lý Luận
Văn Học ở các Đại Học bên
Tây, có đứa buôn bán đất
đai, nhà cửa gì đó bên Việt
Nam, tiền của tụi nó đốt mình cũng
chết nữa, có đứa qua bên nầy từ
75, bây giờ là Bác Sĩ, Dược Sĩ,
là Giáo Sư Đại Học. Còn tau
thì "tột đỉnh danh vọng" là thầy
giáo, rồi đường biểu đồ cuộc
đời cứ tiếp tục đi xuống đến
tận cùng làm cu li trên xứ người, rồi
lại ngoi lên được chút xíu làm
thư ký, hết lận đận nầy đến
lận đận khác, hết sự xui rủi nầy
đến sự xui rủi khác đeo đuổi. Tử
Vi của tau chỉ thấy tốt được có
Cung Thiên Di! Vì vậy mới qua được
đến xứ Mỹ nầy.
Một cô bạn khá
thân thời Trung Học trả lời: "Cũng may
là anh có chữ Nhâm đỡ cho đấy,
không thôi anh còn xệ hơn thế nữa!".
Chị còn đưa ra thuyết nầy của Tử
Vi: "Nhâm thân chi Vương" anh không biết
sao? Anh nên cám ơn Ba Me anh đã sinh anh
đúng vào năm Nhâm Ngọ đấy! Ở
đó mà còn than với thở !"
À thì ra vì
tôi tuổi con Ngựa nên phải lận đận
như thế nầy đây. Và vì "Nhâm
thân chi Vương", Nhâm Ngọ trước sau
gì cũng làm Vua (chắc là vua cỏ,
là .. vỏ cua!) nên Ngựa quý là ngựa
phải chạy đường xa, phải là loại
Thiên Lý Mã mới ngon! Cứ chạy đến
đích đi đã rồi mới biết hay, dở!
Thôi thì cứ tạm
cho là như thế để sống vui, sống khoẻ,
để khỏi còn lo nghĩ. Miễn sao cái
Tâm của mình nhàn và vui là
được.
Bây giờ tôi mới
thấy câu chúc "Thân Tâm thường
An Lạc" là rất đúng.
Và để thay cho lời
kết, Ngựa già nầy xin kính chúc
quý vị độc giả Việt Báo một
Năm Giáp Ngọ "Thân
Tâm Thường An Lạc".
Những
ngày cận Tết
PHẠM NGỌC
(T.T.K.D sưu tầm và
chuyển)