ĐỜI SỐNG CỰA M̀NH
(Trần Mộng
Tú)
Tôi trở về nhà sau hai
đám tang ở California. Một của người anh thân
yêu, sau gần một năm mang trọng bệnh, một của
người bạn trong giới truyền thông mất đột
tử ngay trong nhà anh. Cả hai đều trên bảy
mươi tuổi.
Ḷng tôi vô cùng buồn bă
nhưng vẫn phải chấp nhận những cuộc tiễn
người thân đi lần cuối. Ở lứa tuổi
bảy mươi, cái chết không c̣n là một sự t́nh cờ
nữa, nó chỉ là một sự chuyển tiếp của
đời người, của luật sinh tử mà thôi.
Thành phố Seattle đă ngớt
những cơn mưa. Hoa đào trong phố thi nhau nở từng
mảng hồng dưới nắng xuân ấm áp. Trong
vườn nhà ai hoa thủy tiên đất đă loang loang
vàng, hoa mộc liên (magnolia) cánh ngôi sao cũng nở rộ,
trắng như những chùm hoa tuyết. Ngày xuân phân vừa
bướcqua thềm nhà tôi, cánh cửa ra vào nhận những
vệt nắng lấp lánh làm mới hẳn lên cái mầu
sơn đỏ. Ngoài vườn, dưới những phiến
đá rải rác những con giun chui ra t́m nắng phơi
ḿnh cho ấm. Cỏ non bắt đầu nhú ra cùng một
lúc với những cây hoa nho nhỏ. Cả mảnh vườn
đang lên tiếng gọi bàn tay người đến
chăm nom, làm mới lại. Trong đầu tôi đă h́nh
dung ra những bao phân bón, những vỉ hoa mới cần
chêm thêm vào vườn cho mùa xuân, mùa hạ. Máng chim ăn cũng
cần được đổ đầy sau mấy tuần
vắng nhà. Cả khu vườn, mặt đất như
đang mở ra, chờ người làm vườn cúi xuống.
Mặt đất trong
vườn nhà tôi cũng cựa ḿnh bởi những gót chân
nai. Sau mùa đông trốn trong cánh rừng gần nhà, mùa xuân
nai bắt đầu đi t́m búp non. Đă rất nhiều
lần, tôi phân vân chọn lựa, giữa nai và hoa. Ngắm
cả một gia đ́nh cha mẹ, con cái nai vào vườn
quả là một bức tranh thật đẹp của mùa
xuân, của đời sống thanh b́nh, nhưng khi gia
đ́nh nai bỏ đi th́ bao nhiêu cây hoa trong vườn bị
ăn không c̣n một nụ. Trông những cái cây
thương lắm!
Bây giờ tới lượt
đàn kiến, những con kiến chui ra khỏi tổ t́m
mùa xuân, gặp mấy giọt nước mưa, chúng chui
ngay vào nhà tôi trú ngụ. Trên gác, dưới nhà, trong bếp,
buồng ngủ, dưới gầm bàn viết, cứ thỉnh
thoảng cúi xuống là gặp ngay hai ba chú kiến đen
khá to đang đi lang thang.
Tôi mang nỗi buồn của
ḿnh, bẻ ra, chia cho mỗi con kiến một mảnh rồi
bắt nó thả ra ngoài cửa. Tôi biết thế nào nó cũng
quay lại và t́m cách chui vào nhà nữa.
Những con kiến này, chúng
nhắc nhở cho tôi sự cựa ḿnh của trời
đất, đời sống đang trôi theo thời gian,
mùa màng bắt đầu khai mở.
Tôi vừa đi qua hết
tháng ba của đất trời. Bắt đầu sang
tháng tư, nghĩ đến những vụ mùa đang mở
ra, những hoa trái sẽ đâm chồi, kết quả,
trong mùa xuân và mùa hạ. Khoảng thời gian từ đầu
xuân cho tới cuối hạ là khoảng thời gian Hoa Niên
của đất trời. Tất cả sức sống
vươn lên từ nắng gió của hai mùa này.
Trong tháng ba tôi đi nhỏ
lệ cho người nằm xuống đất, th́ cũng
là tháng đất được các nông gia hồi sinh.
Đời sống vẫn cựa ḿnh.
Tháng ba, nhà nông ở bang
California với những chiếc cầy máy, thay cho con
trâu họ bắt đầu
vỡ đất, đánh luống, bón phân và giữ mực
nước 5 inches trên những thửa ruộng. Sang tháng
tư, một chiếc máy bay sẽ làm công việc gieo những
hạt thóc giống xuống những cánh đồng thay
cho bác nông phu. Những hạt giống nằm sâu trong đất
và nước cần 5 tháng để trở thành một
bông lúa cao 3 feet.
Tháng 9 đến, là mùa lúa
chín. Những hạt thóc vàng làm bông lúa nặng trĩu, cong
xuống. Những chiếc máy gặt sẽ được
đem ra, bác nông phu ngồi trên đó điều khiển
máy qua lại trên từng luống lúa. Gặt lúa xong, bác mang
đến xưởng, ở đó những người
thợ khác sẽ cho thóc vào máy, đánh lớp vỏ trấu
ra lấy gạo. Trung b́nh cứ 1 acre cho 8,000 pounds gạo.
Cũng thế, đời sống
cựa ḿnh khắp nơi. Trên 15 tiểu bang của nước
Mỹ người ta cũng thi nhau trồng khoai sau giấc
đông miên. Tùy theo khí hậu từng vùng, khi mặt đất
đă tan những phiến băng mỏng gịn, nhà nông bắt
đầu trồng khoai vào đầu tháng tư, có nơi ấm
áp họ trồng sớm hơn. Khoai có nhiều loại
khác nhau. Có loại phải đợi từ 65 cho đến
140 ngày. Có loại từ 100 cho đến 130 ngày mới thu
hoạch được. Nhưng bao giờ cũng phải
đợi cho những cuống hoa trên mặt đất phải
thật sự héo tàn mới đào củ lên. Hoa khoai có mầu
trắng, ẻo lả trong đám lá xanh màu ngọc, rất
đẹp. Khoai giữ trong kho lạnh, khô và tối có thể
sau 10 đến 12 tháng, vẫn c̣n nguyên chất bổ
dưỡng.
Gạo và khoai là hai thực
phẩm chính cho con người trên khắp mặt đất.
V́ là thực phẩm nuôi cơ thể nên mẹ thiên nhiên
đă cho hai thứ này sinh sôi, nẩy nở vào mùa xuân, mùa hạ.
Con người thấy được no đủ sau những
ngày thu đông.
Không như những thức
ăn thể chất, về thức ăn tinh thần, mùa
nào thiên nhiên cũng chiều theo ḷng người: Xuân có cánh
đồng cỏ thơm cho bàn chân thỏa măn; hạ có hồ
sen cho hơi thở thơm lừng; thu có hoa cúc, rượu
cúc, để bạn hiền vừa nhâm nhi vừa nh́n vào mắt
nhau; đông có tuyết, có gió mưa để có cớ
sưởi ấm vai nhau. Và cả bốn mùa thơ lúc nào cũng
đọc được trên môi.
Tôi bắt đầu sửa
soạn làm vườn, tôi chăm chú cúi nh́n mặt đất:
cỏ xanh đang nhú ra, những côn trùng nho nhỏ; cái xẻng
nhỏ bám chút đất nâu hồng; mầm hoa vàng hé nở;
cánh chim bay ngang vai đang gọi mồi; cái máng thức
ăn chao chao dưới cành lá xanh thẫm. Nắng ngời
ngời chiếu rực những phiến đá trong vườn.
Ai đó đă nói: "Tôi xới
đất trồng trọt mảnh vườn của tôi
và mảnh vườn cũng trồng trọt lại
trongtôi." (*) Đúng rồi, tôi luôn
luôn cảm thấy những hạt giống khỏe mạnh,
tốt đẹp, lương thiện được gieo
trong ḷng ḿnh mỗi khi xới đất lên, trồng một
cây hoa xuống. Hóa ra cả tôi và vườn đều
được cái ân huệ cho và nhận.
Tôi nói thầm th́ trong đầu.
Đời sống đang cựa ḿnh, nhà nông đang vỡ
đất, thực phẩm sẽ sinh ra trên mặt đất
ph́ nhiêu, mặt đất bao năm đă cất giữ những
h́nh hài xương da người đi trước của
bao nhiêu thế hệ, nay tất cả đă thành phân bón. Có
người anh và người bạn của tôi vừa
đóng góp thân thể họ vào việc giúp cây lúa trổ hoa
cho khoai sinh củ.
Những con kiến đang
t́m cách đi vào trong nhà tôi, trời bắt đầu ấm
áp. Những giọt mưa xuân trên hoa đào, chút nắng hắt
lên cánh cửa sơn đỏ. Tôi chia nỗi buồn của
ḿnh trên lưng mỗi con kiến để nghe ḷng ḿnh lắng
xuống và nghe tiếng thở của đất phà lên.
Đời sống cựa
ḿnh.
TMT
3/30/2014
(Xíu Muội Rạch
Giá sưu tầm và chuyển)