BẠC L̉NG
(Hoàng Yến)
Tác giả tên thật là Nguyễn
Hoàng Yến, sinh năm 1949 hiện cư ngụ tại San
Jose và đang là nhân viên thẩm mỹ. Bài viết về
nước Mỹ đầu tiên của bà là "T́m
bạn bốn phương", một chuyện tâm t́nh.
Gần nhất, là bài "Lấy Chồng Xa Xứ".
Lần này, khác với lệ thường, là chuyện
kể bằng giọng một ông than phiền về
"miệng lưỡi đàn bà."
*
Tôi hồi nhỏ mồ côi cha
sớm. Về ở với Bà ngoại lúc chưa tṛn sáu
tháng tuổi. Nghe nói cha tôi là con trai nhà giàu. Chỉ lo ăn
học và th́ giờ rảnh rỗi th́ đờn ca tài
tử. Cha tôi hay mặc bộ bà ba trắng bằng
lụa. Đi đôi guốc gỗ vông và đội nón
cối màu trắng. C̣n mẹ tôi là con điền chủ.
Lo may vá, thêu thùa, bánh mứt. Vậy thôi ! Bà ngoại tôi goá
chồng năm hai mươi hai tuổi. Có được
ba người con. Cậu Cả tôi học trường
Tây. Nói tiếng Tây như gió. Cậu Út tôi chán đi học
chữ. Thích học đàn guitar. Về sau trở nên danh
cầm cùng thời với Văn Vĩ-Sáu Tửng ở Sài
G̣n. Mẹ tôi là gái. Được cưng lắm. Nhưng
không được học quá bậc Tiểu Học. Ba tôi
nói "Con gái học cao lo gởi thư cho trai". Mẹ
tôi giỏi văn chương thi phú.
Nhờ đọc sách nhiều và
có thể do khả năng thiên phú. Thế rồi, một
chiều kia Cậu Cả tôi dẫn cha tôi về nhà ngoại
chơi. Cũng gần thôi. Đầu trên xóm dưới
vậy mà. Cha Mẹ tôi âm thầm họa thơ gởi nhau.
Được sáu mươi bài thơ th́ thành vợ
chồng. Sau cha tôi làm y sĩ cho Việt Minh và chết trong
lần lính Tây đi ba trui.
Bà ngoại tôi làm chủ hai
mươi mẫu ruộng. Sương phụ giàu một
nách ba con. Chăm nom con cái rồi chăm luôn đứa cháu
côi cút là tôi. Bà ngoại tôi hay kể cho tôi nghe nhiều câu
chuyện đời xưa vào những đêm trăng sáng.
Tôi thích nhất câu chuyện "Cứu vật vật
trả ơn. Cứu nhơn nhơn trả oán". Lời
dặn ḍ của Ba tôi là hành trang sẽ theo tôi đến
suốt cuộc đời: Làm người ở
đời phải biết sống có nhân có nghĩa.
Thương người như thương ḿnh.
Tôi lớn lên giữa thời chinh
chiến. Rời xa quê nhà đi Sàig̣n học. Rồi vào
trường Bộ binh Thủ Đức. Lăn lộn
với khói súng, đạn bom mấy năm là vào trại tù
Cộng Sản gần mười năm. Lúc
được tha đầu sớm bạc. Muối
nhiều hơn tiêu rồi ! Nhưng hai chữ bạc ḷng
mới thật sự làm cho tôi đau đớn.
Năm ấy...
*
Rời quân trường, đi vào
chiến trường Pleiku sôi động. Một kỳ
phép ngắn ngủi đủ cho tôi và Phượng nên duyên
vợ chồng.
Phượng không đẹp
lắm. Dáng người tṛn trịa, dễ nh́n. Hơn
nữa giọng nhè nhẹ của: cô em Bắc kỳ nho
nhỏ làm tôi mê mệt.
Cũng giọng nói ấy,
mười lăm năm sau như có pha chanh, pha khế khi
tôi từ nhà tù Cộng Sản trở về. Cái thất
bại của một hàng binh kéo theo cái thất bại
của cột trụ gia đ́nh.
Mười năm sau nữa ..
Sang Mỹ, chúng tôi ly dị.
Người ta nói khi đôi vợ chồng cầm bút kư vào
tờ giấy ly hôn là có một con dao vô h́nh đă chẻ
đôi con cái của gia đ́nh ấy. Phải ! Tội
nghiệp Phương con gái của tôi. Ngày chia tay cho
Phương theo mẹ, tôi không quên đôi mắt tṛn ngây
thơ đẫm lệ nh́n cha, khi Phương bị
mẹ kéo ra xe. Thế là hết !
Quá chán chường ngao ngán. Tôi
dùng kỳ nghỉ phép nhiều năm bay về Việt Nam
thăm mẹ. Rồi tôi gặp lại Trang. Cô bạn
cũ ngày xưa. Trang kể tôi nghe cảnh làm vợ làm dâu
quá nhiều bất hạnh và đàn con năm đứa
của nàng. Trang muốn ly dị người chồng vô
trách nhiệm. Suốt ngày chỉ lo cá độ đá gà và
nhậu nhẹt liên miên. Trang kể tôi nghe ḷng khát khao
được đổi đời. Nàng nói phải chi
nàng có ít con thôi.
Phải chi tôi đừng thù ghét
đàn bà. Phải chi có phép nhiệm mầu, nàng lội
biển mà qua Mỹ. Không biết sao tôi động ḷng
thương. Tôi muốn làm hiệp sĩ.
Một năm sau Trang gặp tôi
tại San Jose với năm đứa trẻ. Chúng tôi thuê
một apartment và chung sống với nhau.
Hồi trước có một
đứa con mà bây giờ làm cha năm đứa tôi
thấy vui. Phải nói các con nàng khá ngoan. Đứa lớn
nhất 12 tuổi. Đứa bé nhất 7 tuổi. Chúng vui
vẻ và ồn ào suốt. Trang cứ luôn miệng nói
với tôi:
- Anh có mệt không? Tụi nhỏ
làm ồn quá. Vào trường hết th́ đỡ anh à.
Tôi cười sảng khoái.
-Thương mẹ bế con mà.
Vả lại, tính anh thích trẻ con lắm.
- Vậy là em mừng. Chỉ lo
anh bị bực ḿnh. Cảm ơn anh.
Một năm, hai năm trôi qua
trong b́nh yên, phẳng lặng. Thỉnh thoảng tôi có
nhớ đến Phượng và con tôi: bé Phương.
Nhưng sau năm lần bảy lượt tới thăm
mà Phượng không cho gặp th́ tôi ngao ngán. Tôi không kiên
nhẫn nữa. Tự nhủ: Chờ đi. Rồi lá
rụng về cội. Đối với tôi, người
vợ cũ chỉ c̣n trong kỷ niệm. Dù là kỷ
niệm đau thương.
Ngày đưa Trang đi thi
Quốc tịch, nàng hỏi tôi:
- Anh Trường, em có Quốc
tịch rồi anh về Việt Nam với em một
chuyến đi.
- Có lẽ ḿnh thay phiên nhau về
em à. Em tính xem. Hai vợ chồng và năm đứa con.
Tiền vé máy bay không cũng đủ mệt. Em quên năm
nay Trung đă mười tám tuổi rồi sao?
- Hay anh cho em về trước
đi. Năm sau anh về. Được không anh ?
Tôi suy nghĩ. Trang về vội
làm ǵ cho tốn tiền ? Từ từ cũng
được mà. Mẹ của Trang mất cách đây ba
năm. C̣n bố Trang mất khi Trang vừa tới Mỹ
hai tháng. Mau thật ! Mới ngoảnh đi ngoảnh
lại đă sống với nhau sáu năm rồi. Trung,
Trinh, Hiền, Thục đều đă lớn. Không c̣n tèm
lem như lúc mới sang. Trang cũng không c̣n nét mặt
sầu tư, u uất nữa. Da dẻ mịn màng. Đi
với nàng, tôi nhớ câu ca dao:
Ra đường thiếp hăy c̣n
son
Về nhà thiếp đă năm con
cùng chàng.
Dù tôi không phải là cha năm
đứa trẻ nhưng Trang khéo dạy con. Chúng gọi
tôi bằng ba. Tôi lạ một điều chúng không hề
nhắc đến cha và cũng không chịu thư từ
về thăm ǵ cả. Tôi hỏi, Trang cười:
- Anh là cha, c̣n cha nào nữa?
Tôi tự hào trong ḷng khi thấy
vai hiệp sĩ của ḿnh không phải là hợm hĩnh,
vô ích.
***
Đến ngày bay về Việt
Nam, Trang căn dặn tôi đủ điều. Một
tủ lạnh đầy những món ăn tôi thích. Trang
cũng chu đáo ghi lại thời gian biểu cho từng
đứa con. Nàng xin đi ba tháng và bảo:
- Bây giờ em nói thật với
anh. Em có bệnh đàn bà. Ở đây tiền đâu lo
thuốc men cho nổi. Về bên ấy trị theo Đông Y
đỡ tốn kém và kết quả. Anh cố gắng
giúp em lo cho các con. Về em sẽ thưởng.
Tôi chịu. Trang nói ngọt
rồi th́ hồn phách tôi xiêu. Sáu năm qua Trang thật là
mẫu người vợ mà tôi yêu mến. Tằn tiện
lo cho gia đ́nh. Biết nấu cho tôi những món ăn
ngon, bổ, rẻ. Biết cho tôi cảm giác b́nh an. Biết
lắng nghe và cảm thông với tôi những nhọc
nhằn sau một ngày tôi về từ hăng. Lâu lâu c̣n làm vài
món ăn để tôi mời mấy ông bạn là chiến
hữu cũ đến cùng vui. Tôi thầm nghĩ: À! V́
Trang có bệnh mà sáu năm nay chúng tôi không có một
đứa con chung (?)
*
Từ Việt Nam trở lại
Mỹ đă được ba tháng rồi. Trang không hề
kể ǵ cho tôi nghe về bệnh trạng của nàng.
Mỗi lần tôi hỏi lúc nàng về ở đâu ?
Chữa bệnh bởi thầy thuốc nào ? Tốn kém ra
sao ? Nàng đều né tránh câu trả lời và nói lảng
sang chuyện khác.
Tối nay, không nằm gối
đầu lên cánh tay tôi như thường lệ. Trang
ngồi thẳng dậy. Đột ngột hỏi tôi:
- Nếu ly dị nhau th́ anh
cần điều ǵ ở em ?
Tôi sửng sốt:
- Em tỉnh hay mơ vậy?
Trang nh́n chằm chằm vào tôi -
Một cách nh́n sáu năm qua tôi chưa thấy:
- Đơn giản vậy mà anh
hỏi em tỉnh hay mơ.
Tôi đùa dai:
- Đơn giản hay đang
giỡn đây?
Trang lạnh lùng:
- Em muốn ḿnh ly dị. Xin
lỗi anh. Em muốn ..
Không đợi Trang nói hết câu
tôi cười buồn:
- OK ! Em muốn ! Anh chiều ư em.
Nhưng Trang à. Em có thể nói cho anh biết trong sáu năm
chung sống anh có lỗi ǵ với em hay với con không ?
- Không. Anh không có lỗi ǵ hết.
Nhưng ..
- Thôi được rồi !
Chừng nào ?
Lời Trang như dao cứa vào
tim tôi cách dữ dằn, tàn nhẫn:
- Mai ḿnh đến văn pḥng
luật sư.
Tôi ra nằm ở sôpha.
Một đêm trắng!
*
Tôi bị tai nạn lao
động ở hăng, nằm nhà gần tám tháng. C̣n một
tuần nữa bác sĩ sẽ giám định thương
tật để hăng quyết định cho phép tôi đi
cày lại lúc nào. Về gia cảnh bạn bè an ủi tôi:
- Thôi tất cả đă qua rồi. Thua keo
nầy ḿnh bày keo khác. Đàn ông đâu có sợ già, sợ
ế ǵ.
Đúng rồi ! Tất cả
mọi chuyện đều đă qua. Chỉ có nỗi
đau là c̣n lại. Đau quá ! Cả hai lần kết hôn
tôi đều trải ḷng ra mà sống cùng người
phối ngẫu ḿnh. Người đàn bà thứ nhất
khinh khi tôi khi tôi sa cơ, thất thời, thất thế.
Người đàn bà thứ hai dùng cạm bẫy ngọt
ngào đánh động ḷng trắc ẩn nơi tôi. Rồi
giữa lúc đường đời tưởng như
bằng phẳng ấy "cây muốn lặng mà gió
chẳng dừng". Trang gấp rút ly dị tôi để
mau mau bảo lănh người chồng cũ sang, với
luận điệu đầy nghĩa t́nh:
- Anh Trường tha lỗi cho em.
Dù sao anh ấy cũng là cha của năm đứa con em.
Tội nghiệp chúng. Chúng vô tội ! Em hy sinh cuộc
đời ḿnh v́ tương lai các con. Trước đây
anh đă thương em, cứu vớt đời em
giữa cơn bĩ cực th́ xin anh thương cho trót.
Anh hy sinh một ḿnh anh mà cứu được cuộc
đời của bảy con người. Anh không thấy
hănh diện v́ việc làm phúc đức của ḿnh sao ?
Ôi ! Miệng lưỡi đàn bà !
HOÀNG YẾN
(BAI CHUYEN chuyen)