(Chu Tất Tiến)

Bạn trẻ thân,

Cho phép tôi gọi bạn là bạn "thân" nhé, vì sau khi thư trả lời của tôi được gửi đi, tôi đã nhận được thư thứ hai của bạn, đề nghị tôi làm rõ thêm vài điều mà tôi đã viết trong thư đầu với đầy xúc động. "Trước lạ, sau quen", trao đổi với nhau một hai lần, mình có thể coi như đã "thân" rồi. Vì vậy, những gì mà tôi viết trong thư này là để giúp bạn tìm ra đáp số cho những vấn nạn mà bạn vẫn còn thắc mắc bởi khi xẩy ra sự kiện 1975, bạn còn trẻ lắm. Có thể bạn còn mới chập chững biết đi, hoặc mới cắp sách tới trường, làm "Cháu Ngoan Bác Hồ", đeo khăn quàng đỏ Thiếu Nhi, hoặc cũng có thể, bạn đã qua bậc Tiểu Học, đang say sưa hát "Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn chúng em nhi đồng?". Dù ở tuổi nào chăng nữa, những sự kiện hồi ấy đã chỉ còn là những điều mơ hồ trong trí tưởng của bạn bây giờ. Đến khi lớn lên, lại được ưu đãi bởi chế độ, hoặc được ra nước ngoài, với gia đình hay đi tự túc, nên bạn đã mất cơ hội được nhìn tận mắt quê hương đang nứt da, đau đớn. Do đó, khi nghe chúng tôi la ó ở trước cửa hí viện đang trình diễn "Duyên Dáng Việt Nam", bạn rất khó chịu và cho là chúng tôi là những kẻ đầy hận thù cá nhân, những người mất bổng lộc của chế độ cũ, đang sống huy hoàng trong vương giả của một chế độ "người bóc lột người", nên khi bị đẩy ra ngoài xã hội, mãi giữ lòng căm ghét chế độ mới, và bất cứ những gì do chế độ mới tạo ra, đều bị kiếm cớ chê bỏ. Chương trình "Duyên Dáng Việt Nam" chả có gì đề cao Cộng Sản cả, chỉ là những màn vũ dân tộc, những bài ca gợi tình quê hương, làm đẹp cho đất nước tại xứ ngườI .. mà cũng bị đả đảo um xùm. Bạn cho là sau nhiều năm tù đầy cải tạo, chúng tôi chỉ biết "ghét" mà không biết "thương", biết "giận" mà không "quên" ...

Bạn trẻ thân,

Thật ra, nếu chỉ nhìn vào một mặt nổi của vấn đề, điều bạn nói có lý lắm. Nhưng rất tiếc, chỉ đúng khi chúng ta chưa phân tích kỹ lưỡng những gì ẩn dấu sau cái bề ngoài sôi nổi ấỵ

Đã là một con người, ai cũng có đủ "thất tình" cả. "Thất tình" đây là Bẩy (7) tình cảm mà con người sở hữu từ khi có trí khôn: hỉ, nộ, ái, ố, ai, dục, cụ. Có nghĩa là: Vui, giận, yêu, ghét, buồn, muốn, sợ .. Lớp chúng tôi, dĩ nhiên, đều có "thất tình", nghĩa là ngoài những vui, buồn, ham muốn .. chúng tôi nhất định phải biết ghét những bất công, và yêu những điều đáng quý. Với những màn vũ quê hương, cũng như các bạn, chúng tôi cũng biết yêu chứ ? Bằng chứng là những người hải ngoại, đi xem "Thúy Nga Paris" hay "Asia" .. đều vui cười ầm ĩ hoặc nhỏ lệ thương đau đến nhạt nhòa son phấn tùy theo nội dung trình diễn. Bằng chứng là với những nghệ sĩ đi riêng lẻ, đến trình diễn đâu đó, chúng tôi vẫn để họ thoải mái, tự do. Như đã viết trong thư trước, giả dụ chương trình "Duyên Dáng Việt Nam" là do nhóm các bạn trẻ tổ chức, mà không có cán bộ đứng chỉ huy, không có công an núp trong cánh gà, không được chi trả bằng tiền của ngân hàng Nhà nước với con dấu đỏ au, chúng tôi sẵn sàng ngồi chung với các bạn và cùng chia xẻ những nụ cười hoặc niềm cảm xúc với các bạn .. Chúng tôi yêu lắm những câu Quan Họ Bắc Ninh lả lướt cánh cò bay, những câu hò miền Nam dạt dào sông nước, chúng tôi yêu cả những vè lục bình trôi giạt mông lung, các cọng rác lênh đênh, cái vó lưới cá nghiêng nghiêng, những bàn chân vội vã qua chiếc cầu khỉ chông chênh, gánh nặng oằn vai người thiếu phụ, nhất là khuôn mặt già nhăn nheo những rãnh đời của bà mẹ ngồi bên nải chuối cạnh đường, cũng như khuôn mặt trẻ thơ mà nét hồn nhiên không còn khi em giật áo Việt Kiều "Chú ơi! Đi ôm không, chú ?" Chúng tôi thương đến xót xa tuổi thơ đáng lẽ phải đến trường, chơi với những con chữ, nhưng lại lang thang đánh giầy, bán vé số, lượm lon, nhặt bao nylông, hay "vồ, giật" qua ngày. Cũng yêu và đau đến nhỏ lệ khi biết nghe người bạn già kể lại, lúc về Cần Thơ, qua phà, gặp mấy em gái 17, 18 thủ thỉ với ông bạn rằng: "Chú ơi! Chơi .. cháu không ? Chú nhớ cho nhiều tiền Típ nhe! Cháu cần mua cho thằng em cháu cái quần dài mặc đi học!"

Bạn ơi !

Chỉ nghe qua, mà chưa nhìn thấy, nước mắt đã trào ra dàn dụa rồI ! Có phải "Duyên dáng Việt Nam" là thế chăng ? "Duyên Dáng Việt Nam" có đau đứt ruột không khi hàng ngàn cô gái bỏ quê, lên thành phố kiếm chồng ngoại, phải tập họp ở khách sạn, lột bỏ quần áo, đi qua đi lại, ưỡn ẹo cho những tên ngoại quốc đến sờ mó, nắn, bóp, bắt thè lưỡi, hả họng .. cho chúng khám đã đời rồi ra giá như mua một con chó. (Thật ra, giống chó ở bên Mỹ này, khi được bán mua, cũng không đến nỗi bị xâm phạm tồi tệ như vậy. Một con chó quý có thể bán cả ngàn đô. Thiếu nữ Việt chỉ khoảng một, hai trăm đô.) Sau đó, hên nhờ rủi chịu. Lấy một chồng thì may, phải lấy nhiều chồng, hay què, mù, đui, sứt .. thì ráng qua hết kiếp. "Duyên Dáng Việt Nam" ở đâu khi thiếu nữ Việt Nam phải rao bán ở nước ngoài, phải đứng trong lồng kính cho khách ngoại đến dòm ngó và trả giá ? Mới đây, ở Singapore, cũng Á Châu như mình đấy, thiếu nữ Việt bị đem đi xài "thử" một tuần, bị bắt thực hành đủ trò dâm đãng rồi có thể bị trả lại, nếu chủ mua nô lệ không vừa ý. Mà nếu mua, cũng chỉ được trả có MỘT ĐỒNG SINGAPORE mà thôi !

Ôi ! Thân phận Việt Nam Bốn ngàn năm văn hiến ! Sau ba mươi năm đảng độc quyền cai trị, những câu "tàn dư Mỹ Ngụy", "nọc độc Tư Bản Đế Quốc" đã không còn được áp dụng nữa, thì giờ đây, hầu như mọi con đường trong thành phố Sàigòn về đêm đã trở thành độc quyền của gái giang hồ. Đi xe gắn máy qua những con đường trước cửa Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố, có thể bị giật tay áo bởi những ma cô, các em gái, em trai 13, 14, và những khuôn mặt nhòe nhoẹt phấn son trông rợn người như những xác chết biết đi. Thực tế, họ đã là ma, bởi sống mà tương lai chỉ là giật dọc, dầy vò, xì ke, ma túy, Aids, trại cải tạo phục hồI .. thì không còn là sống mà đã chết ngay khi còn hơi thở. Trên giải đất Việt Nam hình chữ S, có bao nhiêu con người "sống mà chết" đó ? Họ lang thang, vất vưởng ở đâu ? Tận cực Bắc, Sơn La, Lào Cay, Móng Cái, các mỏm đồi hoang cho thợ đào vàng, kiếm trầm, các chợ nghèo miền Trung; đến cực Nam, Cà Mâu và những đảo nho nhỏ chung quanh, vài nơi vẫn còn tục cho "mướn vợ" vì không có tiền để tự mua vợ cho mình.

"Duyên Dáng Việt Nam" ơi ! Có lẽ "em" chỉ có ở những lầu đài tráng lệ, mới xây tinh khôi, từ vài trăm ngàn đô đến triệu đô la Mỹ. Em có người hầu, người "ở" vì em là "công chúa đỏ". Ba má của em là những vị "đầy tớ nhân dân" cắp cặp táp, đi xe hơi cả trăm ngàn đô, đánh bạc một lúc bằng chục chiếc xe "Van", bằng tiền của "nhân dân", hay đi nước ngoài buôn lậu từng chuyến tầu có hải quan hộ tống. Ba má của em có thể là "chú Tư", anh "Ba" làm ngân hàng có quyền đem tiền ra chia chác, đánh số đề, cho vay nợ .. Ba em có thể là chủ tịch quận, ngày trước đùng đùng ra lệnh cho công an, bộ đội, thanh niên, ém các ngả đường vào chợ Tân Bình, Bình Tây, Phú Nhuận .. rồi tung tay chân vào vơ vét, cướp sạch đồ đạc, đem về nhà cất rồi tàn tàn đem bán lại, cho chuộc với giá tính bằng vàng ký .. Má em có thể là Bộ Trưởng, Bí Thư hay Giám đốc, đem tài sản đất nước đi cầm, đi bán tỉnh bơ. Anh chị của em có thể là Hải Quan, Công An giao thông cướp đường, chặn chợ, bắt tay với trộm cắp cho "chẩy máu văn hóa" ra nước ngoài: tượng, trống, chiêng .. cả ngàn năm lịch sử.

Những quyền năng vô hạn, vô luật ấy cho Em "duyên dáng" trong vũ trường, thuốc "lắc". Em chi vài chục đô, hay vài trăm đô cho một tối vui chơi. Em đi xe láng coóng, cầm điện thoại di động, duyên dáng trong trên tuổi một minh tinh điện ảnh, một "môđen" nổi tiếng, và em sẵn sàng bán cái duyên dáng của em lấy trăm đô cho một lần ngủ hoang .. Em làm ca sĩ nổi tiếng, tiền "cát xê" lên tới hàng ngàn đô, nhưng em phải "liên hệ" với cấp cao, Thủ Trưởng, Trợ Lý .. để được đi mây về gió, có bảo vệ kè kè. Và, em không bao giờ có cơ hội đi qua những bãi rác ngoại thành nơi nhung nhúc những con người không biết duyên dáng là gì, quần quật, suốt ngày cầm que cào cào, moi móc, nhặt bịch nylông đựng máu, chứa mủ, chứa tay chân người, ruột gan phèo phổi vứt bừa cho chó gặm ..

Cũng những em không duyên dáng ở trong các ký túc xá sinh viên ngập ngụa thuốc lá, bao cao su, trần nhà đen bóng vì bếp nấu, những con bài trôi nổi lập lờ trên vũng nước em bước qua. Em phải có "bồ" bao, nếu không, sẽ không thể trả tiền học, hiện nay cao gấp Ba (3) lần lợi tức của một công nhân viên. Xã hội "duyên dáng Việt Nam" cho em hai chọn lựa: một là làm vợ thuê, hai là bỏ học. Bố mẹ em có ba chọn lựa: tiếp tục cho con học với điều kiện phải bán nhà, bán xe, bán lợn; hai là mặc con tự tìm đường lấy; ba là gian tham, tham nhũng, vơ vét, gian lận, mánh mung, ăn chia với cán bộ. "Đầu đội, tay xách, nách mang, lưng quàng bao bị." Đó là câu châm ngôn của các nhân viên nhà nước phải tự bương chải, chộp giật, lấy cắp của công đem về chia chác để sống còn. Công nhân cũng còn câu thần chú khác: "Đặt đâu ngồi đấy, bảo gì dạ nấy, thấy gì lấy nấy." Tinh thần văn hóa của cả nước ta lại theo câu cách ngôn: "Tiền là Tiên, là Phật; là sức bật của tuổi trẻ, là sức khỏe của tuổi già, là cái đà danh vọng, là cái lọng che thân, là cán cân công lý, là ý nghĩa tình yêu."

Tự những câu cách ngôn, châm ngôn, thần chú ấy đã nói lên hết cái "duyên dáng Việt Nam" rồi, phải không, bạn ? "Duyên" là những ý nhị trong lời nói, trong hành động; còn "dáng" ? Thì đây, "dáng đứng Việt Nam" thể hiện rõ nét tại các cuộc tập họp, biểu tình trước Quốc Hội, trước "lầu đài" nghênh ngang của các vị Thủ Tướng, Chủ Tịch nước, để khiếu nại những "đầy tớ nhân dân" ức hiếp "những nguời "chủ đất nước!" Họ đã bị đuổi ra khỏi nơi chôn rau, cắt rốn; bị cướp nhà, cướp đất ngang xương; nhà thờ bị phá làm trụ sở công an; đền đình, nhà chùa biến thành nơi tụ họp văn nghệ, hát xướng; đất ruộng bao đời của tổ tiên để lại biến thành tư hữu của chủ tịch xã, phường .. (Một người thân của tôi, một giáo viên cùng với bao gia đình khác ở trong một ngõ hẻm của "thành phố mang tên Bác", bỗng chốc mất lối đi vào nhà ! Ông Bí thư phường nới nhà ra bít hết đầu ngõ, bà con phải sắn quần lội theo ruộng mà vào nhà. Kiện tụng mãi cũng chỉ được một câu: "Thôi, thì giải quyết tình cảm nhé!" Tình cảm ở đây là .. chào thua. Ai lội ruộng vào nhà được thì cứ lộI ..). "Duyên Dáng Việt Nam" càng lộ rõ hơn khi một thiếu phụ liều mình tự tử vì bị xã, phường ức hiếp mà không biết kêu ai giữa năm tháng 2005, thế kỷ thứ 21. Giòng máu tức tưởi, oan khuất của bà, sau đó, đã bị cái "duyên" Việt Nam, tiếng đàn, tiếng hát, những chiếc váy xòe, và mầu sắc rực rỡ che lấp. Cái chết của bà lẳng lặng đến, như hàng trăm ngàn người khác, không có liên hệ gì với chế độ cũ, đã chìm sâu dưới làn sóng nghiệt oan biển Đông mất rồI !

Bạn ơi ! Đọc xong mấy đoạn văn ngắn ngủi, thiếu sót này, bạn còn có ý nghĩ cho là chúng tôi "hận thù cá nhân" nữa không? Cụ Hoàng Minh Chính, Viện Trưởng Viện Mác Lê, qua Mỹ có bị ai ném đá, trả thù không ? Dương thu Hương, cựu thanh niên xung kích, khi ra nước ngoài, có ai đòi trả nợ máu không ? Những nhà thơ, những nhà văn, những người phản kháng đã từng là đảng viên Cộng Sản, khi muốn có tiếng nói trên đài phát thanh bên này, có bài viết đăng trên báo người Việt di tản, đã bị ai gây hấn chưa ?

Nhìn vào thực trạng Việt Nam, bạn có còn cho là chế độ cũ "người bóc lột người" nữa không ? Ai bóc ai ? Ai lột ai trong 30 năm qua ? Mong bạn bình tâm suy nghĩ. Chúng tôi, những kẻ đã qua một thời chiến đấu, nay sức đã cạn kiệt, nhớ đến quê nhà chỉ có nước mắt lặng lẽ rơi rơi và nghe trái tim mình quặn thắt ..

CHU TẤT TIẾN.

(HÀ HUYỀN CHI chuyển)